update coc update december 2003 2 e jaargang nr. 4
Ayaan Hirsi Ali Sadik Harchaoui
VEROORDEELD TOT HYPOCRISIE Ophef rond de
SCHORERSTICHTING Tweede Kamerlid Ger Koopmans
HUWELIJK ALS POLITIEK ANTWOORD HOMO’S SPORTEN
coc update december 2003
INHOUD
© 2003
| kwartaalblad van COC Nederland | 2 e jaargang nr. 4
COLOFON Redactie Reinie van Goor (hoofd- en eindredactie) | Erik Feenstra | René van Soeren | Demian Stokebrand
Ophef rond de
HOMOHATERS NAAR DE VELUWE
O
SCHORERSTICHTING Foto Jan Carel Warffemius
p zaterdag 22 oktober werd in Aknathon in Amsterdam het vijftienjarig bestaan gevierd van het COC jongerenblad Ex-
preszo . Tijdens een boeiend ‘Lagerhuisdebat’ was een van de stellingen (vrij vertaald) dat allochtonen die homoseksualiteit niet
3
Aan dit nummer werkten mee Erik Bakker | Mano Fabistas | Pieter Hilhorst | Hélène Kalmijn | Frans van Liempt | Rob Meijer |
Ayaan Hirsi Ali en Sadik Harchaoui
VEROORDEELD TOT HYPOCRISIE
Linette Raven | Philip Tijsma | Jan Carel Warffemius | Merijn Zee
6
Vormgeving Hammink Design Amsterdam www.hammink-design.nl
accepteren maar verbannen moeten worden naar de Veluwe. Een krasse stelling die tot mijn ontsteltenis nog bijval kreeg ook. Niet in letterlijke zin maar wel met de teneur dat wie zich niet aan wil passen aan de Nederlandse opvattingen over homoseksualiteit, hier niet thuis hoort. De argumenten daarvoor zijn vanuit de emotie te volgen. Er is hard gevochten voor homorechten en die willen we niet meer kwijt.
Ger Koopmans
Druk, distributie en sponsoring
HUWELIJK ALS POLITIEK ANTWOORD
PlantijnCasparie Zwolle tel: 038-4670070
10
Oplage: 9.500 | ISSN nr. 1569-4461 Redactieadres
Maar het is bijzonder naïef te denken dat het wegsturen of opslui-
Postbus 3836 | 1001 AP Amsterdam
ten van mensen die homoseksualiteit niet accepteren, de oplossing is. Het staat haaks op de opvatting van het COC dat juist de dialoog gezocht moet worden. De stelling onderschrijven is onzinnig en gevaarlijk. Gevaarlijk omdat het de illusie schept dat sociale
tel: 020-6234596 | fax: 020-6267795
‘HET GAAT OM DE SPORT’
teksttelefoon voor doven en
Our Site
4
slechthorenden 020-6207541
Terug naar het begin
9
Volgend nummer verschijnt
Inside
12
(deadline 28 januari 2004)
Agenda / Items
14
Scholierenwedstrijd
14
Homo’s en sport
15
maar wel de enige weg naar sociale acceptatie.
Adressen
15
Henk Beerten, voorzitter
Brieven
16
acceptatie van homoseksualiteit dichterbij komt door iedereen die ‘ons’ niet accepteert het land uit te sturen of te verbannen naar de Veluwe. Sociale acceptatie van homseksualiteit kan alleen bereikt worden als iedereen die homo, lesbisch of biseksueel is uit de kast komt en een volwaardige plek opeist in de samenleving. Dat moet een zichtbare plek zijn, want als de samenleving homoseksualiteit alleen accepteert als het lijkt op heteroseksualiteit, dan kruipen we feitelijk allemaal de kast weer in. Uit de kast komen en de confrontatie aangaan, met autochtonen en allochtonen, is niet altijd gemakkelijk
2 |
[email protected] | www.coc.nl
Verder in dit nummer:
COC
update |
DECEMBER 2003
15
1 maart 2004
Foto cover Linette Raven
Reacties, ideeën en suggesties kunt u sturen naar
[email protected] of postbus 3836, 1001 AP Amsterdam.
SUBSIDIE
Landelijke Werkgroep Politiek (Philip Tijsma/Merijn Zee/Hélène Kalmijn)
Schorerstichting bedreigd met opheffing stellen dreigt in één klap een groot deel van het homobeleid te verdwijnen. Dat is onbegrijpelijk in een tijd van afnemende sociale acceptatie en een stijgend aantal HIV-besmettingen onder homomannen. Safer sex
Foto Jan Carel Warffemius
‘De structurele subsidiëring van organisaties die zich inzetten voor de emancipatie van homoseksuelen zal worden gestaakt. Dit is niet een verantwoordelijkheid van VWS.’ Deze onheilspellende boodschap verwoordt minister Hans Hoogervorst (VVD) eind september in een brief aan de Tweede Kamer over zijn nieuwe subsidiebeleid. In die brief zet de minister van VWS een streep door de subsidie aan de Schorerstichting, hét centrum voor homo-lesbische gezondheidszorg in Nederland. Ook de steun aan de informatieservice van het Gay & Lesbian Switchboard vervalt, terwijl het Internationaal Homo/Lesbisch Informatiecentrum en Archief (IHLIA) en het Aids Fonds tien procent van hun
subsidie verliezen. ‘Ontstellend’ noemt COC Nederland de bezuinigingen op de Schorerstichting, bij monde van voorzitter Henk Beerten. Onder druk van een bezuinigingsdoelstelling van 130 miljoen euro gaat het subsidiebeleid van VWS volledig op de schop. Veel maatschappelijke organisaties worden gekort of verliezen hun subsidie. Gezien de huidige economische malaise is het begrijpelijk dat het kabinet bezuinigt. Maar dat moet dan wel verstandig gebeuren. Met de huidige voor-
De Schorerstichting wordt onder de homo-organisaties het zwaarst door de bezuinigingen getroffen; ze verliest haar volledige subsidie. Van de twee miljoen euro die de organisatie nu nog ontvangt, gaat zo’n anderhalf miljoen naar specifiek op homoseksuele mannen gerichte HIV- en aids-preventieprojecten. Bekende voorbeelden zijn de buddy-projecten en de tweewekelijkse voorlichtingrubriek over veilig vrijen in de Gaykrant. Samen met homojongerenblad Expreszo brengt de Schorerstichting informatie over safer sex op internet. Nog eens een half miljoen euro is bestemd voor psychosociale hulpverlening. De Schorerstichting onderhoudt een netwerk van therapeuten die gespecialiseerd zijn in de psychische problemen waar homo’s en lesbo’s mee te maken kunnen krijgen, en er zijn speciale projecten voor jongeren en allochtone homo’s. ‘Als die twee miljoen van VWS wegvallen, kan ik de tent wel sluiten’, zegt directeur Ferdinand Strijthagen, ‘en de homo of lesbo op straat wordt het slachtoffer.’ Vanuit het oogpunt van aids-bestrijding is het besluit om juist de Schorerstichting op te heffen uiterst merkwaardig.
Het aantal HIV-besmettingen onder homomannen neemt de laatste tijd weer schrikbarend toe. Specifiek op de homoseksuele doelgroep toegesneden campagnes blijken hiertegen verreweg het beste wapen, zo liet nota bene minister Hoogervorst zélf nog onlangs aan de Kamer weten. De Schorerstichting is de enige organisatie in Nederland die dergelijke gerichte campagnes verzorgt. Haar expertise is volgens de Stichting soa bestrijding en het Aids Fonds dan ook onmisbaar voor de aids-bestrijding. De kast in
Maar ook vanuit het oogpunt van homoemancipatie zijn de bezuinigingen op de Schorerstichting en andere homo-organisaties verontrustend. Met het ‘homohuwelijk’ is weliswaar de juridische emancipatie van homo’s en lesbo’ haast voltooid, maar de sociale acceptatie van homoseksualiteit lijkt juist af te nemen. Homoseksuele docenten duiken terug de kast in en veertig procent van de homoleerlingen voelt zich gediscrimineerd. Islamitische homo’s worden geconfronteerd met verstoting, geweld en isolement. Voor een organisatie als de Schorerstichting ligt hier een belangrijke taak.
De minister heeft toegezegd om begin november in een notitie de subsidiekortingen nader te onderbouwen. Eind november is er, tijdens de begrotingsbehandeling van het ministerie van VWS, in de Tweede Kamer over het lot van de Schorerstichting en tal van andere (homo) organisaties besloten.
Nieuwe leden De Landelijke Werkgroep Politiek adviseert het landelijk COC bestuur en beïnvloedt politiek en ambtelijk Den Haag over wetgeving en beleid op het gebied van homoseksualiteit. De werkgroep is op zoek naar nieuwe actieve leden. Heb je belangstelling, neem dan contact op met Hélène Kalmijn (
[email protected] of 0628-949599).
Doe mee U kunt uw bezorgdheid over de beëindiging van de subsidie aan de Schorerstichting kenbaar maken door een brief of een e-mail te sturen naar: Ministerie van VWS t.a.v. Zijne Excellentie de heer drs.
Felle kritiek
J. F. Hoogervorst, Postbus
Op 8 oktober zijn de voorstellen van minister Hoogervorst in het parlement besproken. Vrijwel de gehele Kamer had felle kritiek op de plannen. Kamerlid Van Dijken (PvdA) sprak van ‘gelegenheidsarumenten’, terwijl Van der Laan (D66) de bezuinigingen op de Schorerstichting ‘volstrekt onverantwoordelijk’ noemde.
20530, 2500 EJ Den Haag,
[email protected] Tweede Kamer der Staten Generaal - Commissie VWS Postbus 20018, 2500 EA Den Haag,
[email protected]
COC
update |
DECEMBER 2003
| 3
OUR SITE
Demian Stokebrand
Trouwplannen? Mocht je plannen hebben om te trouwen
Zes jaar meer dan gewenst
kijk dan eens om inspiratie op te doen op
gen. De rest van de opvoeding nemen de lesbische moeders op zich, die onder ons in hetzelfde pand wonen. Zo zien we de kinderen praktisch iedere dag. Alle vier zijn we biologisch ouder, máár Floris en Lennart zien elkaar als echte broertjes en wij hun gezamenlijk als onze kinderen.
gebied van bruidstaarten, bruidsjurken, uitnodigingen en huwelijksbestemmingen op www.pridebride.com
Het gezin ongeveer veertig duizend paren, op 1 januari 2002 zijn er ongeveer vijftig duizend. Hiervan heeft één op de zeven paren zijn/haar relatie laten vastleggen door een geregistreerd partnerschap of huwelijk. Ongeveer een kwart van de samenwonende holebi’s woont in een van de vier grote steden, met Amsterdam als favoriet.
Hoe kijkt de buitenwereld tegen jullie ouderschap aan?
Hetero’s waren in het begin niet positief. ‘Wat doe je je kinderen aan?’ hoorden we, of: ‘Nu worden ze vast en zeker ook homo.’ Deze negatieve reacties maken dat je het vertellen van de komst van je kinderen als een tweede coming-out beleefd. ‘Het’ vertellen aan vier families is zeker niet eenvoudig gegaan. Reacties van homo’s waren beter, al vonden sommigen het vreemd dat we een relatie met een vrouwenstel aangingen.
Wil je met me trouwen?
Het gezin als hoeksteen van de samenleving. Nu we kunnen trouwen komen we weer om zes uur thuis. Een aantal getallen: Samenwonende homo’s en lesbo’s
De afgelopen jaren is het aantal samenwoners van gelijk geslacht sterk toegenomen. Waren er vijf jaar geleden
4 |
COC
update |
DECEMBER 2003
In 2001, het jaar van de invoering van het ‘homohuwelijk’, trouwden 2,4 duizend paren van gelijk geslacht. Dit aantal daalde in 2002 tot 1,9 duizend paren. De belangstelling voor het huwelijk blijkt nog niet zo groot. Van alle samenwonende homo’s en lesbo’s is minder dan tien procent in 2002 getrouwd. Bron: www.cbs.nl
Kennistest: Wie of wat is Orpheus? antwoord op pagina 5
‘Met het ‘homohuwelijk’ en de nieuwe regelgeving rond adoptie hebben homo/lesbo ouders redelijk gelijke rechten. Toch moeten er meer samenlevingsvormen erkend worden, waarbij men niet standaard uitgaat van twee ouders of opvoeders.’ Dat zegt Hein Rijkenberg (39), sinds zes jaar voorzitter van de landelijk COC-werkgroep Meer dan Gewenst. De groep organiseert ontmoetingsbijeenkomsten voor homo/lesbo (wens)ouders en informeert over ‘roze’ ouderschap. Op 1 januari 2004 treedt
hij samen met Eveline Knipping uit het bestuur.’ Wat is je gezinssituatie?
Ik woon samen met Peter. We hebben twee kinderen Floris (9) en Lennart (6), waar we de helft van de tijd voor zor-
Wat vinden de kinderen van twee vaders en moeders?
Voor hen is het vanzelfsprekend. Door andere homogezinnen op te zoeken voelen ze zich minder ‘anders’. We hebben geen geheimen voor ze. Op school vragen kinderen er niet vaak naar. Ze zijn nog jong. Soms is Floris selectief in ‘het’ aan anderen vertellen, bijvoorbeeld op vakantie, terwijl Lennart altijd alles eruit flapt. Het scheldwoord ‘homo’ is op school nu erg in trek, dat
OUR SITE is soms wel verwarrend. We hebben duidelijk gekozen voor een school, maar naarmate ze ouder worden heb je steeds minder invloed op de omgeving. Zolang wij eerlijk en open zijn ben je de rest een stap voor.
Kennistest: ‘Orpheus’ Orpheus, beroemd om zijn lierspel, trouwde met de mooie bosnimf Eurydice. Zij stierf op hun huwelijksdag na een slangenbeet. Diep bedroefd daalde hij af naar de onderwereld om heerser Pluto de terugkeer van Eurydice af te smeken. Geroerd door zijn muziek stemde Pluto toe, op voorwaarde dat Orpheus tijdens hun terugtocht niet naar Eurydice zou omkijken. Toen hij dat op het laatste moment
Ben je nu huiselijk?
Dit is wat ik altijd wilde. We genieten ontzettend van de kinderen. De band met de moeders is alleen maar beter geworden. Peter en ik hebben het plezier van de kinderen én genoeg vrije tijd. We hebben de ruimte om tot zes uur ’s nachts uit te gaan. Het is een vooroordeel dat gezinnen gezapig zijn. Je treedt af bij Meer dan Gewenst, hoe kijk je op deze periode terug?
De media bericht steeds positiever over homo/lesbo-ouders. Een grotere groep homomannen wil méér dan donor zijn. Vrouwenstellen staan meer open voor deze vaderrol. Meer dan Gewenst is er voor allebei. Annemarie Thus wordt per 1 januari 2004 de nieuwe voorzitter van Meer dan Gewenst. Zie ook www.coc.nl
Wat nou emancipatie? Ik ben van slag, van de kaart. Geboren in de jaren vijftig heb ik min of meer grootse gebeurtenissen meegemaakt zoals de emancipatiegolf. Begin jaren zeventig kwam ik uit de kast, in de ‘geitenwollensokkenperiode’. Protestmarsen tegen homohaatster Anita Bryant, trots onze op buttons met teksten als ‘flikker mee of flikker op’. Tijdens abortusdemonstraties riepen wij ‘gooi van Agt in de gracht’. Blijf van mijn lijfhuizen, mannenpraatgroepen; we waren er druk mee. Achteraf lijkt het knullig maar het heeft verdomd zijn uitwerking wel gehad.
toch deed, verdween zijn geliefde voor altijd in het schimmenrijk. Orpheus was ontroostbaar, verloor alle interesse in vrouwen en had, naar men zegt, alleen nog maar oog voor jongens en mannen. Orpheus heet ook een landelijke vereniging voor mensen, die in een heterorelatie of het gezin te maken krijgen met homoseksualiteit. www.orpheushulpverlening.nl
Wij zijn dertig jaar verder en het ging met mij als geëmancipeerd en zelfstandig man best goed, dacht ik. Wat blijkt. Mooi niet dus. Ik ben het spoor volkomen bijster! En dat door een jonge Griek die onlangs in mijn leven stapte. Een tikje dominante mannen vond ik prettig gezelschap, maar ik wilde de regie toch zelf in handen houden, echt geëmancipeerd dus. En nu is er dan machohaantje Chris. Het begon vrij onschuldig met complimentjes over het fleurige balkon en over het eten. ‘Frans, you’re not a cook, you’re an artist.’ Natuurlijk zou hij een keertje Grieks koken op voorwaarde dat ik heel goed oplette, zodat ik het daarna kon. Nog niet het kleinste blosje zag ik op zijn wangen. Als de relatie beklijft en Chris een goede baan heeft, moest
ik maar stoppen met werken zodat ik volledig voor hem kan zorgen. Ik zie het al voor me: een leven lang poetsen, wassen, koken. Ik begrijp nu de sherrykuurtjes. Toch raakt dit alles mij in mijn ziel. Sterker nog, ik heb het niet eens gillend, krijsend en schuimbekkend van de
hand gewezen. Zie daar de verwarring, de totale ontreddering… Ik denk dat ik er uiteindelijk wel uit kom, al dan niet samen met Chris. Mijn verworven zelfstandigheid zal ik heus niet opgeven, dat weet ik wel. Maar ik ben niet voor niets even van het pad gebracht. Frans van Liempt COC
update |
DECEMBER 2003
| 5
INTERVIEW
Veroordeeld tot hypocrisie Pieter Hilhorst
‘Oké. Dan zeg ik het nu,’ zegt Sadik Harchaoui halverwege het gesprek met Ayaan Hirsi Ali, ‘de uitsluiting van homo’s is volstrekt belachelijk en moet nu stoppen.’ Het VVD Tweede Kamerlid had de directeur van Forum verweten dat hij zich te omzichtig te weer stelt tegen de afwijzing van homoseksualiteit in islamitische kringen. Dat misverstand wilde hij voor eens en altijd uit de wereld helpen. ‘De uitsluiting van homo’s moet nu stoppen,’ zegt hij dus met goed gevoel voor theatraliteit. Allebei de geïnterviewden weten van dichtbij hoe fnuikend die afwijzing van homoseksualiteit kan zijn. Ze hebben beiden homoseksuele vrienden met een islamitische achtergrond. Slechts een enkeling van hen komt daar open voor uit. Allebei verwerpen ze deze gedwongen hypocrisie. De verschillen van mening ontstaan pas als het gaat om de beste manier om deze uitsluiting te bestrijden.
6 |
COC
update |
DECEMBER 2003
Foto’s Linette Raven
Op de website Turks en Homo beschrijft Shehyer (niet zijn echte naam) hoe zijn moeder reageerde op zijn coming-out. Zij had haar zoon een simpele keuze voorgelegd. Je zweert het af, of ik wil je nooit meer zien. Hij overweegt om zijn ouders een brief te sturen en stilletjes het huis te verlaten. Meestal komt het na een paar jaar toch weer goed, spreekt hij zich moed in. Uit de antwoorden die hij van andere jongens krijgt is duidelijk dat zij in een vergelijkbaar parket zitten. Als ik de geïnterviewden vraag wat ze Shehyer zouden aanraden, stelt Hirsi Ali zich eerst terughoudend op. ‘Ik zal nooit iemand aanraden om de islam af te zweren.’ Maar die reserve laat ze al snel varen. Als atheïst heeft zij voor een vergelijkbare keuze gestaan. ‘En ik heb ervoor gekozen om zo dicht mogelijk bij mijn eigen integriteit en gevoelens te staan. Ik heb de innerlijke strijd beslecht. Hel en hemel bestaan niet meer. Ik zou deze jongen ook aanraden om dicht bij zichzelf te blijven. Je hoeft het niet uit te dragen, maar sta jezelf toe om het te beleven. Ik kan alleen zeggen dat ik door voor mezelf te kiezen gelukkiger ben geworden.’ Homo’s aller landen!
Harchaoui gelooft eveneens dat je niet kan weten wat voor een ander het beste is. Hij is daarom huiverig met adviezen. ‘Wat je in dit soort gevallen doet, is luisteren, maar ik kan iemand wel stimuleren om zijn eigen plan te
‘De Koran is over sommige zaken akelig duidelijk. Zoals over de positie van homo’s en vrouwen bijvoorbeeld’
trekken. Het gaat er toch om of je jezelf in de spiegel nog kan aankijken. Voor de een zal de intuïtie zijn: ik moet mezelf meer tijd gunnen, want de prijs voor openbaarheid is vaak hoog. De ander is radicaler. Ik kom er voor uit, ongeacht de mogelijke gevolgen.’ Hirsi Ali benadrukt dat de prijs die betaald moet worden voor het beleven van homoseksualiteit geen natuurverschijnsel is. Die prijs heeft alles te maken met de islamitische cultuur van de vader of moeder die de homoseksualiteit van hun kind niet willen accepteren. Met die cultuur is volgens haar iets grondigs mis. Ze hoopt dan ook vurig dat homo’s die voor hun seksuele voorkeur uitkomen, zich ook inzetten voor de bevrijding van anderen door de islamitische cultuur ter discussie te stellen: ‘Als je toch de strijd voert, wees dan ook radicaal. Kies voor de individuele vrijheid en tegen het groepsbelang. Mensen die uit culturen komen die het groepsbelang boven het individuele belang stellen kunnen zich maar beter aanpassen. En dat kan alleen als er individuen binnen die culturen in opstand komen. Homo’s aller landen, verenigt u! Weg met de hypocrisie. Ik geloof dat uiteindelijke de hele groep daarbij gebaat is.’ Harchaoui vindt het verkeerd om de uitsluiting van homoseksualiteit te reduceren tot een cultureel probleem, tot een islamitisch tekort. Het suggereert ten onrechte dat homoseksu-
aliteit in de rest van de samenleving volledig is geaccepteerd. Als het verwerpen van de islam een logisch gevolg is van het uitkomen voor je homoseksualiteit, maakt dat de drempel voor jongeren bovendien alleen nog maar groter. ‘Ik ben geïnteresseerd in de jongen op het schoolplein die worstelt met zijn geaardheid. Dan koop ik niets voor zo’n verhaal over cultuur, omdat dat te ver afstaat van zijn leefwereld.’ Volgens Hirsi Ali zijn de voorschriften die horen bij de islamitische cultuur juist helemaal geen abstractie voor zo’n jongen. ‘Het is die cultuur die hem dwingt zijn geaardheid verborgen te houden. En dus gaat hij liegen. Eerst tegen zichzelf, wat het allerergst is, daarna tegen zijn ouders en zijn omgeving. Liegt hij niet, dan krijgt hij te maken met allerlei vormen van geweld en uitstoting. In sommige landen word je er zelfs voor vermoord. Dat is wat er mis is met die cultuur.’
niste de Koran leest met moslimmeisjes.’ ‘Zonde van de tijd,’ werpt Hirsi Ali tussen, ‘Stop met die subsidiegelden voor Forum. Je gaat toch niet de Koran lezen?’ ‘Luister nou even,’ werpt Harchaoui tegen, ‘die meisjes kunnen zich niet verweren tegen het patroon dat over hen wordt uitgestort
Sadik Harchaoui: ‘Een rijke traditie aan verhalen en aan de andere kant de Nederlandse seksbeleving. Het verenigen van die twee codes is lastig’
Gesubsidieerde koranles
Zulke sancties zijn Harchaoui net zo goed een gruwel. Maar hij vreest dat het hameren op de ellende van de islam alleen maar leidt tot defensieve reacties. Mensen zullen nog minder open staan voor het afwijkende. ‘Ik wil bruggen bouwen en dat kan alleen als je begint met de overeenkomsten. Als je blijft hameren op de verschillen dan kom je niet verder. Ik zal een voorbeeld geven. Wij draaien nu een project waarbij een Amerikaanse femi-
door mannen. Dat komt omdat ze de Koran nooit hebben gelezen. Dat heb jij wel gedaan Ayaan, waardoor je een gelijkwaardige positie hebt. Wij proberen die moslim meisjes te empoweren door ze een weerwoord te geven tegen mensen die zeggen: “ja maar het staat in het boek”. We stimuleren ze om daar andere gedachten bij te hebben. Wat je ziet gebeuren is dat die meisjes zich veel sterker voelden en zich dus COC
update |
DECEMBER 2003
| 7
INTERVIEW veel geëmancipeerder gingen gedragen ten opzichte van die mannen.’ Hirsi Ali blijft het een zinloze onderneming vinden. Volgens haar kan je met die meisjes beter Germaine Greer of Simone de Beauvoir laten lezen. ‘De Koran is over sommige zaken
Foto’s Linette Raven | Jan Carel Warffemius
als je het boek goed leest je niet kan volhouden dat de veroordeling van homoseksuelen is toegestaan. Er zijn zelfs aanwijzingen dat in het paradijs homoseksualiteit mogelijk is. Het is aan de individuele homoseksuele islamiet om een antwoord te bedenken op de afwijzing van homoseksualiteit in de Koran. Dat is een zaak tussen hem of haar en God. Jongens aan het hof
Ayaan Hirsi Ali: ‘Vrouwen worden onderdrukt door vrouwen, door moeders, schoonmoeders tantes. Het hele roddelcircuit wordt beheerd door vrouwen’
akelig duidelijk. Zoals over de positie van homo’s en vrouwen bijvoorbeeld. Dat staat in een aantal verzen. Hoe je het ook leest, met Amerikaanse hulp of met die van Cisca Dresselhuys. Het staat er.’ Ze moet dan ook niets hebben van pogingen als van Omar Nahas die in Islam en homoseksualiteit probeert de Koran te herinterpreteren. Nahas erkent dat de islam homoseksualiteit afkeurt, maar hij betoogt dat
8 |
COC
update |
DECEMBER 2003
‘Het is het beste als mensen eerlijk kunnen zijn en niet hypocriet hoeven te zijn,’ erkent Harchaoui. ‘Dat is vanzelfsprekend het meest wenselijk, maar de werkelijkheid is grilliger.’ Je kunt het schipperen niet per decreet afschaffen. Jongeren willen zichzelf zijn, maar ook de banden met hun familie niet opgeven. ‘Jongeren zitten in de mangel. In de islamitische wereld is altijd een levendige seksualiteit geweest. Er is een rijke traditie van verhalen van jongens aan het hof en in sommige steden is hoerenmadam een respectabel beroep. Ze hebben dus wel een rijke seksualiteitsbeleving meegekregen, maar daar wordt nooit openlijk over gesproken. Aan de andere kant is er de Nederlandse seksualiteitsbeleving die ongeremd en grenzeloos is. Het verenigen van die twee codes is een lastige opgave.’ Maar hoe verhoudt deze interpretatie van de worsteling van jongeren zich nu tot de kritiek op het culturaliseren van de afwijzing van homoseksuelen
wil Hirsi Ali weten. ‘Jij bent heel inconsistent.’ Waarop Harchaoui in vrolijke wanhoop uitroept: ‘Natuurlijk ben ik inconsistent, anders zou ik niet kunnen leven, Ayaan.’ Maar Hirsi Ali is soms ook niet consequent. Ze wil het individu bevrijden uit de beklemming van de groep, maar zegt op het einde van het gesprek wel dat ze het veel leuker vindt om met mensen te praten uit die culturen dan met mensen van hier. Van deze reducering tot zijn culturele achtergrond is Harchaoui niet gediend. Hij wil juist als individu gezien worden niet als een vertegenwoordiger van een groep. ‘Ik ben van hier. Dat bedoel ik nou. Gun me mijn individualiteit.’ Autochtone homo’s
Shehyer kon zijn verhaal kwijt op de website Turks en Homo. Is dat een uiting van emancipatie of een onwenselijk restant van het oude groepsdenken? Een kwestie die vergelijkbaar is met de islamitische wegloophuizen. Hirsi Ali heeft zich daar ooit tegen uitgesproken. Over de website Turks en Homo of over het Arabische homocafé Habibi Ana in Amsterdam (naar eigen zeggen het eerste en enige Arabische homocafé ter wereld) is ze milder. ‘Op zichzelf is dat goed. Maar ik denk dat het nog beter is als ik als Somalische homo in contact zou komen met autochtone homo’s. Dan zou ik kunnen leren van hun geschiedenis van coming-out, van je vrij maken.’ Har-
‘Ik wil bruggen bouwen en dat kan alleen als je begint met de overeenkomsten’
chaoui ziet juist de aantrekkelijkheid van het opzoeken van mensen met een vergelijkbare achtergrond. ‘Bij het uitkomen voor je seksuele voorkeur is het bij uitstek van belang dat mensen zich veilig voelen. En daarvoor is het nodig om bescherming te zoeken bij de eigen groep. Maar ik ben het wel eens met Ayaan dat je daarna wel een volgende stap moet zetten. Je moet niet in de eigen groep blijven hangen.’ Het is opvallend dat in Habibi Ana ook veel heteroseksuele Arabische vrouwen zijn. Blijkbaar hebben de homo’s een vrijplaats gecreëerd waar ook heteroseksuele vrouwen hun voordeel mee doen. Zouden homo’s een breekijzer kunnen zijn voor de emancipatie van vrouwen? Hirsi Ali denkt dat dit zou kunnen, ‘Islamitische culturen zijn mannenculturen. Als homoseksuele mannen zich emanciperen heeft dat veel impact. Dan kunnen ze ook de deuren openen voor vrouwen.’ Harchaoui vindt het ver gezocht. ‘Je kunt ook het tegendeel betogen. De grootste emancipatie begint bij de moeder.’ Voor één keer is Hirsi Ali het daar volledig mee eens. ‘Absoluut. Ik zal ook nooit zeggen dat vrouwen in islamitische culturen worden onderdrukt door mannen. Vrouwen worden onderdrukt door vrouwen, door moeders, schoonmoeders tantes. Het hele roddelcircuit wordt beheerd door vrouwen.’ En het roddelen dwingt jongeren om hypocriet te doen over hun seksuele voorkeur.
Terug naar het begin Op mijn veertiende wist ik het eigenlijk al: die gevoelens voor de ene meisje in de klas, voor dat meisje op ballet, het kon niet missen… Toch deed ik er niet veel mee. ‘Lesbisch’ zijn zei me niet veel. Ik was gewoon verliefd op een persoon. Vanaf mijn vijftiende kwamen er vriendjes. Daar was ik tevreden mee, maar toch miste er iets. Ik heb inmiddels twee lange relaties achter de rug, met jongens. De laatste relatie verbrak ik een jaar geleden, na lang nadenken, twijfelen en tobben. Ik wilde ervaringen met vrouwen op doen. Dat besef kwam in Waterfront, een alternatieve uitgaansgelegenheid in Rotterdam. Na het optreden van de band belandden mijn huisgenote en ik in een urenlang gesprek over mijn geaardheid en het dilemma van mijn relatie. Terwijl ik daar met haar praatte, drong het tot me door… ik moest en zou, al was het maar één keer, een relatie aangaan met een meisje. Zo’n vier maanden na dit gesprek werden mijn eerste vriendinnetje en ik heel verliefd op elkaar, in Waterfront. Mayella den Outer
Foto Jan Carel Warffemius
COC
update |
DECEMBER 2003
| 9
GELIJKHEID blikt ‘Mijn huwelijk is een politiek antwoord’ Yoesuf vooruit onduidelijkheid. Twintig jaar geleden al luidden de uitgangspunten van het CDA: gelijkberechtiging van mensen ongeacht geslacht, geloof, huidskleur en seksuele voorkeur. Het CDA stond geheel achter het geregistreerd partnerschap. Het burgerlijk huwelijk was voor sommigen net een stap te ver. Daar gaat dan de discussie over. Wat vindt u van het feit dat het Va-
In het concept van Europese
grondwet wordt ‘gelijkheid’ niet genoemd als een van de waarden van de EU (art.2). Ook komt antidiscriminatie in brede zin, dus inclusief seksuele oriëntatie, niet
Binnen het CDA wordt wisselend
vriend Eugène Slots. Heeft uw
gedacht over een huwelijk tussen
huwelijk bijzondere reacties op-
mensen van hetzelfde geslacht.
geroepen?
Maria van der Hoeven sprak zich
We hebben heel veel reacties gekregen, bijna allemaal positief. Sommige priesters schreven zelfs: ‘Ga zo door.’ Een enkele reacties was ‘oprecht’ negatief: theologisch onderbouwd. Eén briefje luidde ‘aan het gas’. Ach dat soort mensen zijn er altijd.
bijvoorbeeld eerder dit jaar uit
10 |
COC
update |
DECEMBER 2003
tegen het ‘homohuwelijk’. Anderzijds heeft uw partij een flink aantal ‘roze’ vertegenwoordigers? Is het een belangrijke discussie binnen het CDA?
Vooral buiten het CDA bestaat hierover
vankelijk onderzoek naar homoseksualiteit en islam en verzamelde informatie over dit onderwerp. Dit resulteerde in 2001 in het boek Homoseksualiteit
en Islam en een druk bezochte confe-
Ik ben daarvan niet goed op de hoogte. Als de algemene formulering voldoende is, hoeft seksuele voorkeur niet expliciet genoemd te worden.
rentie. Ondertussen was de stichting zich op meerdere terreinen gaan bewegen. Zo is Yoesuf sinds een jaar samen met maatschappelijke instellingen als het Humanistisch Verbond, Islam
van hetzelfde geslacht ten sterkste
Anders dan de Nederlandse wet-
afwijst?
ten gaat de Europese Commissie
Het is het goed recht van het Vaticaan, als zij dat vinden. Kijk: als je een keer een flinke ruzie met je broer hebt, is het toch ook niet zo dat je hem nooit meer wilt zien…. Dus ik ben en blijf katholiek. Maar toen de paus katholieke politici opriep om zich tegen het ‘homohuwelijk’ te keren was dat voor mij een reden om te trouwen.
uit van een beperkte definitie van ‘echtgenoot’. Hoe moet Nederland zich in deze kwestie opstellen?
Nederland moet zich in Europa sterk maken voor een brede definitie die getrouwde homostellen geen beperkingen oplegt.
& Burgerschap en het COC betrokken bij De Brede Maatschappelijke Dialoog over seksuele diversiteit en religie, levensbeschouwing en ethiek, kortweg De Dialoog. (coc update berichtte daarover in nummer 2 2e jrg). De organisatie geeft voorlichting, is werkzaam op educatief terrein en verleent hulpverlening. Deze kan bestaan uit directe begeleiding of deskundigheidsbevordering. Yoesuf isoleert seksuele
Bent u het met Balkenende eens dat christelijke waarden moeten
U bent onlangs getrouwd met uw
opgericht. De organisatie deed aan-
voor. Bent u het daarmee eens?
ticaan een huwelijk tussen mensen
Het Algemeen Dagblad kopte: ‘Kamerlid trouwt om paus te sarren.’ Dat was niet zo. Sarren ligt niet in mijn aard. Het was een politiek antwoord. Ons huwelijk was op dat moment niet meer dan een administratieve handeling. Twee jaar eerder, vlak voor het huwelijk er door was, hadden we ons als partners laten registreren. Toen was de plechtigheid, het grote feest. Op de dag dat we elkaar we elkaar tien jaar kenden.
Vijf jaar geleden werd Stichting Yoesuf
worden opgenomen in de Europese grondwet?
Ja. Het is van groot belang dat de Europese grondwet verwijst naar de christelijke, joodse en humanistische waarden. De meeste mensen beseffen niet dat wat zij zien als algemene waarden, dat die daar vandaan komen. Bovendien onderscheiden we ons daarmee van staten op bijvoorbeeld meer islamitische grondslag. Reinie van Goor
diversiteit niet van andere sociaal maatschappelijk vraagstukken en richt zich daarom op emancipatie van de moslimgemeenschap in het algemeen. Een logische stap is dus dat de organisatie zich ontwikkelt tot een educatiecentrum. Met dit doel voor ogen organiseert Yoesuf op 12 december een bijeenkomst. Op het programma staan onder meer workshops en lezingen.
Faculteit Rechten in Utrecht, Janskerkhof 15a, 13.00-16.30 uur. Meer informatie: mw. Bonna Tiebie 030-233 17 50,
[email protected]
RvG
OUTSIDE
met medewerking van Jos Tomas LWIB
Europese verkiezingen
Wist u dat Balkenende liever God in de
denken erover zich af te scheiden
Europese grondwet wil dan verdere
nu de Aartsbisschop een homo tot
democratisering doorvoeren.
bisschop heeft benoemd.
Tijdens het joodse nieuwe jaar voor
De World Pride in augustus 2005 in
het eerst een aantal moslim, joodse
Jeruzalem wordt gehouden.
werkgroep internationaal beleid (LWIB) en de landelijke
en christelijke leiders gezamenlijk
In de VS 48% van mening is dat
werkgroep politiek volgen de verwikkelingen in Brussel en
hebben gepleit voor tolerantie voor
een homohuwelijk slecht is voor de
Den Haag op de voet, onderhouden internationale contacten
homo’s en lesbiennes.
maatschappij. 50% meent dat het een
Dat je volgens Ghadafi als hetero
positief of geen effect heeft.
al wetten aangepast, ook in Nederland.
geen aids kunt krijgen.
Homo en lesbische Europese
Op het gebied van non-discriminatie op de werkplek is een uitzondering gemaakt voor kerken: zij kunnen in hun eigen organisaties weigeren homo’s en lesbo’s aan te stellen. Veel EU-landen vertragen de invoering van deze Europese wetgeving.
Homoseksuele mannen in Noord-
parlementariërs zijn verenigd in de
Ierland dertig keer meer risico
Intergoup on Gay and lesbian right.
lopen zelfmoord te plegen dan
www.gayandlesbianrightsintergroup.org
hetero’s. De homo’s krijgen vaker
Groot Brittanië onlangs een
last van psychische aandoeningen
wet afschafte die scholen en
en depressies omdat ze bang zijn te
gesubsidieerde organisaties verbood
worden aangevallen en vervolgd.
om homoseksualiteit te ‘promoten’.
De Anglicaanse Kerk misschien
Zowat elke positieve uitlating kon als
uiteenvalt. Kerken in de hele wereld
‘promotie’ worden gezien.
Volgend jaar juni zijn de Europese verkiezingen. Naar aanleiding daarvan zal coc update de Europese besluitvorming rond homoseksualiteit in kaart brengen. De landelijke
en voeren actie waar nodig.
Het ontwerp voor de Europese grondwet gaat uit van humanistisch waarden. In artikel II-21 staat: ‘Iedere discriminatie op grond van geslacht, ras, kleur, etnische of sociale afkomst, genetische kenmerken, taal, godsdienst
of overtuigingen, politieke of andere denkbeelden, het behoren tot een nationale minderheid, vermogen, geboorte, handicap, leeftijd of seksuele gerichtheid, is verboden.’ Naar aanleiding hiervan zijn in afzonderlijke EU-landen
Europees Parlement Het Europees Parlement sprak zich in september jongstleden uit voor het ‘homohuwelijk’ en het adoptierecht voor homoseksuele paren - 221 voor, 195 tegen en 23 onthoudingen. Het Europees Parlement roept EU-landen op ‘alle vormen van discriminatie waarvan homo’s het slachtoffer zijn, zowel wettelijke als feitelijke, af te schaffen, in het bijzonder wat betreft de rechten om te huwen en kinderen te adopteren’. Dezelfde dag stemde het Europees Parlement in met een resolutie waarin de bemoeienissen van de
Katholieke Kerk met de politiek scherp werden afgekeurd. Uit een onderzoek, uitgevoerd door Gallup Europe, blijkt dat 57 % van de huidige EU-inwoners een huwelijk tussen mensen van hetzelfde geslacht steunt. Van de toetredende landen stemde slechts 23 % voor het ‘homohuwelijk.’ Wat betreft adoptie door homo’s is van de lidstaten slechts 42 % pro en 17 % van de aspirant-lidstaten. Alleen België en Nederland kennen het ‘homohuwelijk’. In zes Europese staten bestaat wel het burgerlijk partnerschap.
ten noordoosten van Berlijn. Het biljet kreeg een paar jaar geleden een roze tintje. In een homobar in Londen lieten bezoekers een biljet rondgaan omdat ze meenden dat dit biljet misschien wel het enige op de Op een Litouws bankbiljet ter waarde
wereld was met twee mannen. Een
van tien litas, (3 euro) prijken de
tien litas biljet is nu op sommige
piloten Steponas Darius and Stasys
plaatsen wel tien pond waard. In
Girenas. Zij kwamen in 1933 tragisch
Litouwen, waar de piloten nationale
om het leven bij een poging non-
helden zijn, worden ze allerminst als
stop van New York naar Kaunas te
‘homorolmodellen’ beschouwd, ook
vliegen. Het toestel stortte neer
niet de homogemeenschap.
RvG
in de bossen zo’n 100 kilometer
COC
update |
DECEMBER 2003
| 11
INSIDE COC HAAGLANDEN
Continuïteit zorgt voor goede organisatie van COC Haaglanden
onder de loep Foto Erik Bakker
‘Ons pand Basta is beschikbaar voor alle homogroepen in de stad. Ze hoeven geen huur te betalen.’ Dat zegt Gerard van Reijsen, al jaren de spil van COC Haaglanden. Continuïteit zorgt voor een geoliede vereniging. ‘Zeker in een vrijwilligersorganisatie moet de administratie goed lopen.’ ‘We verkeren in een luxe positie: we hebben genoeg geld om ons wat te kunnen permitteren’, zegt Van Reijsen, die bij het ministerie van Financiën werkt. Olaf Voorwinde is bureaucoördinator. Twee maatschappelijk werkers houden spreek-
12 |
COC
update |
DECEMBER 2003
uren en er werken een conciërge, een muziek- en pr-man en twee administratief medewerkers, waarvan een vrijwillig. Samen staan we sterk
COC Haaglanden is de op één na oud-
ste COC-vereniging en bestaat sinds 1947. Het ledenaantal, bijna 460, stijgt sinds twee jaar. Of het nu komt door de digitale ledenwervingsbon op de site, de renovatie van het Bastacafé, de Trashchiquefeesten in dicotheek Asta - gratis voor COC-leden – of door het sinds kort verplichte lidmaatschap voor nieuwe vrijwilligers, ze kunnen het nog niet duiden. Belangrijke inkomstenbron is een structurele gemeentesubsidie. ‘Politiek krijgen we van links tot rechts brede steun’, aldus Van Reijsen. Daarnaast krijgt de vereniging projectsubsidies en geld voor ID-banen. De gemeente betaalt ook ‘waarderingssubsidies’ voor vrijwilligers. Het HOF, een organisatie van de gemeente, verzorgt cursussen, geeft vrijwilligerspasjes uit en betaalt collectieve verzekeringen. Melkboer
Basta staat sinds 1984 aan de Scheveningseveer, waarop het Noordeinde uitkomt. Tot in de jaren zestig zat er een melkboer: naast de disco achter in het pand was zijn paardenstal. Een gat in het plafond kijkt uit op de vroegere hooizolder. Die ruimte huurt Haaglanden sinds kort erbij; Basta zelf is in eigen bezit. Door de glazen voorgevel is de barruimte met felrode barkrukken en banken goed zichtbaar. De geluidsgeïsoleerde discoruimte heeft airco. Een wenteltrap en een lift leiden naar kantoren op één hoog en vergaderruimten en bibliotheek op twee hoog. Eén buurman klaagt soms over lawaai.
Belangen en verlangen
‘Er gaat teveel tijd in verlangen zitten’, vindt Van Reijsen. ‘Vrijwilligers komen vaak met verlangens. Zoals Trashchique, een homofeest waaraan we meewerken. We willen de aandacht meer verleggen naar belangen.’ In Basta kunnen minderheidsgroepen terecht, die ‘de horeca niet oppikt’: de Kringen, de succesvolle multiculturele disco MeltingPot, Outsite voor jongeren, 35+, eetcafé, ‘OOXO’ voor verstandelijk gehandicapte homo’s en het HIV-café van de Hiv Vereniging Haaglanden. De vrouwenavond op zaterdag is tijdelijk opgeheven. ‘Pink Lady’ (35+vrouwen), elke derde zondag, loopt goed.
COC ZWOLLE
COC Zwolle en het onderwijs COC Zwolle is in overleg met het Besturenoverleg Lokaal Onderwijs Zwolle (BLOZ) om homoseksualiteit op school beter uit de verf te laten komen. Zij willen dit bereiken via het lesprogramma en via de organisatie van scholen. Het COC benadrukt dat het Zwolse onderwijssysteem richtlijnen van bovenaf moet krijgen. Alleen dan kan draagvlak ontstaan en zijn scholen een prettige plek voor homo- en biseksuele leerlingen én docenten.
ToleranceUnlimited
COC Zwolle is enthou-
COC Haaglanden is lid van de ILGA, heeft contacten met Amnesty International en informeert zijn leden intensief over buitenlandse zaken. In het kader van De Dialoog (zie blz 10/11) zitten vertegenwoordigers in PvdAwerkgroepen en in Couleur Locale, een gemeenteoverleg over discriminatie. Multiculturaliteit, jongeren, buitenlandsbeleid en internationale solidariteit zijn speerpunten. Met ToleranceUnlimited kunnen scholieren in Basta eigen feesten organiseren. Van Reijsen: ‘Het zou leuk zijn als ook zij ons pand komen gebruiken.’ www.cochaaglanden.nl
siast over de samenwerking met BLOZ. Aan dit contact ligt het onderzoek Potten Flikkers de
klas uit… ten grondslag. Scholen hebben minder last van discriminatie als er een helder beleid en nadrukkelijke aandacht is voor homoen biseksualiteit, blijkt daaruit. Van dit onderzoek verscheen onlangs een publieksversie Beter voor de klas,
beter voor de school . Dit rapport is verkrijgbaar door 5 euro over te maken op gironummer: 570348 onder vermelding van: beter voor de klas, beter voor de school.
RvG Erik Feenstra
INSIDE COC MIDDEN - GELDERLAND
Meedoen is belangrijker dan winnen … toch ?
COC MIDDEN - GELDERLAND
Op zaterdag 6 december bewijst het COC Songfestival 2003 voor de negende keer zijn charme en kracht: laat zien dat je roze bent en wees er trots op.
Gewest Arnhem heet het jubileumboek dat COC Midden-Gelderland uitbracht ter ere van zijn 50-jarig bestaan. Gewest Arnhem heette de vereniging in 1953. De groep zwierf de eerste twaalf jaar door Arnhem tot zij in 1965 een pand bemachtigde en
Ooit als een geintje begonnen omdat Nederland niet mee mocht doen aan het Eurovisiegebeuren door de slechte score van ons aller Willeke. Inmiddels uitgegroeid tot een avondvullend programma in een heus theater, met professionele technici, veel vips, een vakjury en niet te vergeten, een hoge kwaliteit in zang en muziek van de deelnemers. Die allemaal ook nog willen winnen… of was meedoen belangrijker?
spreekuren en cafégebeuren. Als eerste homogroep in Gelderland trok deze vereniging mensen uit
COC Midden-Gelderland treedt dit jaar op als gastheer omdat de winnaar van vorig jaar, COC Groningen & Drenthe, de organisatie niet rond kreeg.
de wijde omgeving. Het boek gaat ook in op de huidige ontwikkelingen en op de vraag waar het COC vandaag de dag voor moet staan. Het eerste exemplaar is op 22 november uitgereikt aan Tweede Kamerlid Clemence Cornielje op de receptie voorafgaand aan het jubileumfeest. Het boek is bij de vereniging te bestellen.
RvG Winnaars Maastricht
Roze Zaterdag
Foto Erik Bakker
Roze Zaterdag 2004 gaat op 26 juni in Enschede plaatsvinden. Dit voornemen veroorzaakte veel ophef
Winnaar Zwolle
uitgroeide tot een middelgrote verenging met gespreksgroepen,
COC TWENTE / ACHTERHOEK
Hoe dichter de deadline nadert hoe frequenter de organisatie bijeenkomt om details door te spreken en knopen door te hakken. Dat dit nodig is, bleek toen een van de deelnemers twee keer wilde meedoen op de finale. Hij had bij twee verenigingen aan de voorrondes deelgenomen en beide gewonnen. Een ‘leuk gevalletje’ voor de organisatie en … had Esther Hart niet ook in twee nationale finales meegedaan… De organisatie besloot uiteindelijk dat een deelnemer maar één vereniging kan vertegenwoordigen.
Want ja, dat ís ook een heel werk. Waar vind je een beschikbare en betaalbare locatie. En dan de vele bijeenkomsten, eerst om de grote lijnen uit te zetten en te brainstormen over bijvoorbeeld de jury. We hebben het dan niet over de minsten uit het vak: André van Duin, Harm Edens, Michelle Courten en Henk Beerten. Zij zullen ieder met een eigen aandachtspunt de deelnemers beoordelen. De presentatie is in handen van Marcel Kuijer van de tv-programma’s Zappelin en NL Net. Hij wordt bijgestaan door niemand minder dan Esther Hart die dit jaar de Nederlandse honours waarnam in de Eurovisie-editie.
650 mensen kunnen op zaterdag 6 december van dit spektakel genieten. De zaal is bijna uitverkocht. Bel voor de laatste kaarten: 026-370 78 87, € 13 in de voorverkoop en aan de deur € 15, de afterparty kost € 3,50. Theater Junushoff, Plantsoen 3, Wageningen. Kijk ook op www.cocsongfestival.nl Rob Meijer
in de regio. Voor de ChristenUnie Enschede een goede reden om de organisatoren van deze happening , EnscheGay 2004, om tekst en uitleg te vragen. EnscheGay heeft de verontruste christenen duidelijk gemaakt dat deze manifestatie van oorsprong het karakter heeft van een protest- en bewustwordingsactie. Maar dat dit geenszins betekent dat ‘deelnemers aan de parade zich al te uitdagend zullen gedragen.’
Rectificatie
De ChristenUnie besloot om op die zaterdag ‘op waardige wijze uiting
De vorige coc update meldde dat
te geven aan haar visie op het
Marijke Burger voor haar inzet en in-
homovraagstuk.’ Beide partijen heb-
spiratie de Bob Angelooorkonde kreeg
ben afgesproken hun activiteiten
uitgereik tijdens een symposium in
op elkaar af te stemmen. Daarmee
Utrecht. Dat had moeten zijn tijdens
nemen ze afstand van de wijze
een feestelijke middag in Café Oké,
waarop de Stadspartij Enschede de
de soos voor verstandelijk gehandi-
publiciteit heeft gezocht rond de
capte homo’s en lebo’s in in Zwolle.
Roze Zaterdag.
RvG
RvG
COC
update |
DECEMBER 2003
| 13
AGENDA
ITEMS ITEM Beeld Peter Colstee
Foto Phile Deprez
Lovedance
Homokoppen
Tim van Athene
maandag 1 december
zondag 14 december
Scholierenwedstrijd Kunstcruise
De Revisor
Expreszo , het homojongerenblad van COC Nederland, organi-
Lovedance
Amsterdam – Op Wereld Aids Dag organiseren Gay Business Amsterdam, Take Care – Living PositHiv, Art Launch en de Nachtwacht een evenement om de aandacht te vestigen op aids wereldwijd en geld in te zamelen voor het Nederlandse Aids Fonds. Wees voorbereid op alles van homopunk tot bitchy diva’s op deze uitbundige avond. Paradiso, 20.004.00u.
14 |
COC
update |
DECEMBER 2003
15 Homokoppen Nijmegen – Vijftien kunstenaars die bij Villa Lila geëxposeerd hebben of dat gaan doen, portretteren kopstukken uit de Nijmeegse/Gelderse homobeweging. De opening zal verricht worden door Johnny Ten Theije, eigenaar van galerie Faubourg. Villa Lila, In de Betouwstraat 9, 15.00u. 4 december
Tim van Athene
Halfweg – Gerardjan Rijnders bewerkte voor het Toneelhuis/ZT Hollandia de Shakespeare tragedie Timon van Athene. De politicus Tim is in zijn rol een gekwetst kind, hongerend naar
liefde en geluk. Eerder een smachtende San Sebastian dan een geslepen politicus ontmaskert hij met zijn zijn statements het Nederlandse maatschappelijke klimaat. In de streng gevisualiseerde voorstelling bewegen de spelers zich statisch over het toneel. Sprekende ledenpoppen, willoos overgeleverd aan hun eigen ambities. Tot en met 20 december in de Suikerfabriek, Haarlemmerstraatweg. www.zthollandia.nl tot 5 januari
Kunstcruise Arnhem – COC Midden-Gelderland organiseert vanwege haar vijftigjarig bestaan een kunstroute langs musea en galeries in Gelderland met een homoseksueel
tintje. Onderdeel van de Kunstcruise is de expositie Sous le ciel de Paris, met werk van Nederlandse kunstenaars die in Parijs carrière maakten. Galerie de Buytensael, Utrechtseweg 74, Arnhem. Info: www.diverzo.nl
een carnavaleske en roze sfeer. De opbrengst van dit festijn gaat naar het Aids Fonds, gehandicapten- en ouderencarnaval. Cafédancing ‘Bruins’, 13.00-17.00u.
31 januari
Utrecht – Theatergezelschap de Paardenkathedraal trekt altijd veel homo’s en lesbo’s. Hun voorstelling De Revisor is een bizarre optocht van meesterlijk geschetste personages die ondanks hun opgeblazen ego’s weten te ontroeren. Eén van de meest gespeelde komedies te wereld. Te zien in heel het land. Speeldata: www.paarden kathedraal.nl
Roze Carnaval Saasveld – Na de Roze Kermis, Roze Zaterdag en Roze Grachtenparade hebben homo’s, lesbo’s en trava’s er een nieuw feest bij; de eerste groot opgezette Roze Carnavalmiddag. Diverse carnavalsverenigingen en hun boerenkapellen zullen samen met artiesten als Dennie Christian, de Twee Pinten en de Lellebel Lady’s zorgen voor
seert dit schooljaar een scholierenwedstrijd, PinkQuest, over verschillen in het middelbaar onderwijs. Het blad daagt daarmee jongeren uit verschillen bij hen op school op een creatieve manier in beeld te brengen. Het kan gaan om het verschil tussen homo en hetero, zwart-wit, jongen-meisje of pradaslippen-wibrastapper. Scholieren kunnen individueel deelnemen of met een groep, bijvoorbeeld de schoolkrantredactie. Er zijn drie categorieën: beeld, tekst en web. Zo kunnen jongeren een
tot 9 april
De Revisor
artikel schrijven, een website maken of een strip tekenen. Door mee te doen maken zij kans op honderden euro’s. Havo-leraar Piet-Hein Zimmer (29 jr) uit Zeewolde: ‘Ik gebruik PinkQuest als onderdeel van mijn vak maatschappijleer. Mijn leerlingen beslissen zelf hoe ze aan de wedstrijd meedoen. De enige regel ik hanteer is dat ze de werkstukken in kleine groepjes maken en deze in de klas presenteren. Daardoor hoop ik op een interessante discussies die aansluit bij mijn vak. Het prijzengeld vind ik een goede stimulans om er ook echt wat van te maken.’ Deelnemers kunnen via een online helpdesk ondersteuning krijgen. Expreszo hoopt met de wedstrijd naast individuele leerlingen ook klassen en docenten te bereiken. Het resultaat van PinkQuest verschijnt in een speciale editie van Expreszo die naar alle middelbare scholen in Nederland zal gaan. Meer info www.pinkquest.nl. Een folder over PinkQuest ontvangt u door een e-mail met uw adres te sturen naar:
[email protected].
COC Nederland, Nationale Jeugdraad, VSBfonds, Empowerment Lifestyle Services, Ministerie van SZW en het Ministerie van OC&W steunen PinkQuest.
Björn van Roozendaal
ADRESSEN ‘Het gaat om de sport’ Het W.J.H. Mulier Instituut heeft op verzoek van VWS, en begeleid door stichting Homosport Nederland, NOC*NSF, NISB en NCS, onderzoek gedaan naar participatie in de sport door homo’s en lesbo’s. Vrijdag 24 oktober jongstleden namen vertegenwoordiger van VWS het rapport in ontvangst tijdens een expertmeeting over dit onderwerp. Onderzoeker Jan Janssens komt met een aantal opmerkelijke conclusies: Homo’s en lesbo’s doen even vaak aan sport als hetero’s, maar meer aan ándere sporten en – zeer opvallend anno 2003 – drie op de tien homo’s en één op de tien lesbo’s houden hun seksuele voorkeur binnen hun sportvereniging verborgen. Dat is veel meer dan op het werk of binnen de familie. Voor het eerst is nu een kwantitatief onderzoek beschikbaar waaraan zo’n 2000 personen, afkomstig van het NIPO Capi@Home panel, deelnamen. Het onderzoek biedt daardoor een schat aan uitkomsten. Het laat zien dat homo’s en lesbiennes meer naar de commerciële sport trekken zoals fitnessstudio’s en sportscholen. Door het individuele karakter van deze sporten is daar minder onderling contact dan bij reguliere verenigingen. Ook schets het rapport de voor homo’s gesloten cultuur bij sportclubs. Homosport(st)ers nemen dus voor een deel de wijk van naar het commerciële sportcircuit. Eveneens blijkt dat er weinig problemen rond homoseksualiteit in de sport worden gemeld. Dat lijkt dan ook op een ‘selffulfilling prophecy’. Toch heeft 15% van alle sportende homo’s en 6% van de sportende lesbiennes naar eigen zeggen te maken met homoonvriendelijke opmerkingen en/of discriminatie op grond van seksuele voorkeur. Niets voor niets zit 5% van alle sportende homo’s en lesbo’s bij een homosportvereniging. Eenzelfde aantal zou dat ook graag doen mits er bij hen in de buurt gelegenheid zou zijn. Iets waar Homosport Nederland zich met de bestaande homo/lesbische sportgroepen voor inzet. Zie ook: www.homosport.info
Mano Fabistas
COC NEDERLAND
Postbus 3836, 1001 AP Amsterdam Rozenstraat 8, Amsterdam tel: 020-6234596, fax: 020-6267795 www.coc.nl (startpagina COC-verenigingen)
[email protected] Teksttelefoon voor doven en slechthorenden: 020-6207541 Landelijke Werkgroepen: - Internationaal Beleid
[email protected] - Meer dan Gewenst
[email protected] - Politiek
[email protected] - Roze Gebaar
[email protected] - Training, Advies & Scholing
[email protected] ALBRECHT STICHTING
Postbus 3836, 1001 AP Amsterdam tel: 020-6234596, fax: 020-6267795
[email protected] EXPRESZO
Postbus 3836, 1001 AP Amsterdam tel: 020-6234596, fax: 020-6267795 www.expreszo.nl
[email protected] STICHTING SAFE SERVICE
Postbus 3836, 1001 AP Amsterdam tel: 020-6233794, fax: 020-6249691 www.safeservice.nl www.vrijbewijs.nl
[email protected] Vestigingen: ALKMAAR
Postbus 1040, 1810 KA Bierkade 14 a, tel: 072-5111650 www.cocalkmaar.nl
[email protected] AMSTERDAM
Rozenstraat 14, 1016 NX tel: 020-6263087 fax: 020-6268300 www.cocamsterdam.nl
[email protected] ARNHEM
COC Midden-Gelderland Postbus 359, 6800 AJ Rijnkade 3, tel: 026-4423161 www.diverzo.nl
[email protected]
BERGEN OP ZOOM
Postbus 590, 4600 AN Blokstalle 4, tel: 0164-254235 www.cocbergenopzoom.nl
[email protected] BREDA
Postbus 7299, 4800 GG St. Annastraat 10 tel: 076-5226662 www.cocbreda.nl
[email protected] DEN BOSCH
COC ‘s-Hertogenbosch Postbus 1420, 5200 BL Vughterstraat 277 tel : 073-6141675 www.denbosch.coc.nl
[email protected] DEN HAAG
COC Haaglanden Basta - Scheveningseveer 7 2514 HB tel: 070-3659090 www.cochaaglanden.nl
[email protected] DEN HELDER
COC Kop van Noord-Holland Wezenstraat 36 A, 1781 GL tel: 0223-612582 DEVENTER
COC IJsselstreek Assenstraat 151, 7411 JZ tel: 0570-619149 www.cocdeventer.nl
[email protected] EINDHOVEN
Prins Hendrikstraat 54, 5611 HL tel: 040-2455700 www.coceindhoven.nl
[email protected] ENSCHEDE
COC Twente/Achterhoek Postbus 444, 7500 AK Walstraat 12, tel: 053-4305177 GOUDA
Postbus 3026, 2800 CC Spieringstraat 113 A, tel: 0182-524634
[email protected]
GRONINGEN
COC Groningen & Drenthe Postbus 144, 9700 AC Boterdiep 46 tel: 050-3132620 www.homogroningen.nl/coc
[email protected] HAARLEM
COC Kennemerland Postbus 342, 2000 AH Gedempte Oude Gracht 24 tel: 023-5325453 www.cochaarlem.tiscaliweb.nl
[email protected] HILVERSUM
COC Midden-Nederland Postbus 1631, 1200 BP tel: 06-12544306 LEEUWARDEN
COC Friesland Postbus 708, 8901 BM Maria Annastraat 5-7 tel: 058-2124908 www.friesland.coc.nl
[email protected] LEIDEN
Postbus 11101, 2301 EC Langegracht 65 tel: 071-5220640 www.cocleiden.nl
[email protected] MAASTRICHT
COC Zuid-Limburg Bogaardenstraat 43, 6211 SN tel: 043-3218337 www.maastricht.coc.nl
[email protected] MIDDELBURG
COC Midden-Zeeland Lange Noordstraat 52, 4331 CE tel: 0118-612280 www.cocmiddenzeeland.nl
[email protected] NIJMEGEN
Postbus 552, 6500 AN Villa Lila In de Betouwstraat 9 tel. – info, opvang, winkel: 024-3234237 tel. – secretariaat: 024-3600345
fax: 024-3233717 www.pinknijmegen.nl
[email protected] OSS
COC Brabant Noord-Oost Postbus 551, 5340 AN Sint Barbaraplein 6 tel: 0412-626666 www.cocoss.nl
[email protected] PURMEREND
COC Amsterdam Postbus 786, 1440 AT tel: 0229-420370 Activiteiten: D’Hooghe Ghast, Achter de Kerk 1 www.cocpurmerend.nl
[email protected] ROTTERDAM
Postbus 768, 3000 AT Schiedamsesingel 175 tel: 010-4141555 www.cocrotterdam.nl
[email protected] TILBURG
Stadhuisplein 344 C, 5038 TH tel: 013-5359050 www.coctilburg.nl
[email protected] UTRECHT
COC Midden-Nederland Postbus 117, 3500 AC Oudegracht 221 tel: 030-2318841 www.cocmiddennederland.nl
[email protected] ZOETERMEER
COC Haaglanden Frankrijklaan 35, 2711 CV tel: 079-3433336 Activiteiten: Danscafé Sebas, Dorpstraat 97 (boven Pizzeria Bella Torino) ZWOLLE
Kamperstraat 17, 8011 LJ tel: 038-4210065 www.coczwolle.nl
[email protected]
COC
update |
DECEMBER 2003
| 15
POST
Foto’s Homogenda 2004
Ge -updated coc update: vroeger heette dat XL en dat was toch zooóó saaááaiii - dat het meestal ongeopend bij het oud papier terechtkwam. Nu betrap ik mij er op dit blad wel in te kijken en het nog prettig te vinden ook. Gewoon gezellig, eigentijds, niet te moeilijk, makkelijk leesbaar, informatief, voor ieder wat wils… en heel opvallend: geen advertenties en dat léést lekker!!! Na de laatste bladzijde voelde ik me weer helemaal ‘bij’, ge-updated noemen ze dat. Dank je wel!! with compliments. Jan van de Fliert
Een homo als bisschop Mijn moeder wees me er op: de ouderwetse vertaling van het Nieuwe Testament is op bepaalde punten duidelijker. Kijk bijvoorbeeld bij Johannes 19, vers 26 en 27 en Johannnes 20, vers 1 en 2, ‘de discipel dien Jezus liefhad.’ Nu de naamvallen zijn afgeschaft staat er: de
16 |
COC
update |
DECEMBER 2003
discipel die Jezus liefhad. De moderne vertaling schept een historisch misverstand. Iedere homofoob en een ieder die ‘de kerk in het midden houdt’, ziet in de oude vertaling, die met naamval, de discipel als onderwerp en Jezus als lijdend voorwerp. Terwijl in een juiste vertaling Jezus het onderwerp is en de discipel het lijdend voorwerp. Dat wil zeggen: Jezus had één van zijn discipelen lief. Legt men deze liefde uit als homofiel, of zelfs als homoseksueel, ook dán kan er sprake zijn van selectief lezen. Dat kan ik niet weten. Een mogelijkheid is: die ene discipel was behalve een volgeling van de ongehuwde Jezus ook diens boezem- of hartsvriend. Moge deze behoudende uitleg van de oorspronkelijke tekst anderen milder stemmen als het gaat om de benoeming van homo’s in kerkelijke ambten. Carel A. Scharten
Uitburgeren
Kerk en staat mogen in Nederland dan gescheiden zijn, religie en staat zijn dat nog lang niet. Zo verzet het CDA zich tegen mogelijke sancties tegen islamitische scholen. Zij zouden inbreuk doen op de vrijheid van godsdienst. Maar wat is die ‘vrijheid van godsdienst’ eigenlijk? Het recht van gelovigen hun kinderen op kosten van de belastingbetaler religieus te indoctrineren. En hen daarmee vooroordelen in te prenten over vrouwen, homo’s, of andersdenkenden. Het recht dus hen een beetje ‘uit te burgeren’. Waarbij het van-
zelf spreekt dat vrouwen en homo’s als belastingbetaler dit ook allemaal moeten ondersteunen. Een fraaie vrijheid. Een negentiende-eeuwse vrijheid. Een vrijheid die wat mij betreft een paarse schop richting het hiernamaals kan krijgen. U wilt les geven in Jezus! of Mohammed? Dan moet u dat maar doen van uw eigen centen, in uw eigen gebouwen en in uw eigen tijd. Bart Belheim
Vooroordelen
Homo’s zijn in Nederland in het geniep nog steeds slachtoffer van verachting en vooroordeel. Het waarschuwen voor homoseksuelen als pedo’s bijvoorbeeld (ik heb meegemaakt dat acht-, negenjarigen elkaar waarschuwden, ongetwijfeld hadden ze iets opgevangen van familiaire ontbijtgesprekken). Homo’s zijn natuurlijk al bijna pedo’s, en helemaal als ze ook nog goed zijn met kinderen, nietwaar? Homo’s denken natuurlijk ook veel meer aan seks dan hetero’s. Dat soort werk. Of je mag de plaatselijke Albert Mol worden, op afroep beschikbaar. En dan zwijg ik nog over de scheldpartijen op homoseksuele mensen. De gemeente Amsterdam vraagt zich nu middels een posteractie af hoe dit tij te keren. Nu, ik heb wel een ideetje. Misschien dat homo’s (net als joden bij anti-semitisme) eindelijk eens kunnen rekenen op een wijkagent, en niet op dat eeuwige afpoeieren. Rudolph de Later
Doe eens Dissonant!
Dissonant, een koor voor lesbische meiden en vrouwen, heeft ruimte voor nieuwe leden. Ons koor staat voor kwaliteit en gezelligheid. Het repertoire is zeer gevarieerd: van madrigaal tot pop, van close harmony tot wereldmuziek, meerstemmig en zowel a-capella als met pianobegeleiding. We treden ongeveer vier keer in het jaar op. Interesse? In januari is er een open repetitie. Kijk voor info op www.geocities.com/ dissonant_amsterdam.
Homogenda
als mannenlijf. 27 december, 22.3004u, Broerenkerk, Broerenkerkplein. www.coczwolle.nl
Roze Filmdagen
Het twee jaarlijks Amsterdamse filmfestival De Roze Filmdagen organiseert in dit ‘pauze’ jaar toch een editie: Roze Filmdagen goes NordiQ. Het festival opent met de eerste ‘homo’film ooit gemaakt, The Wings. Een Zweedse ‘stille’ film uit 1916, verloren gewaand, maar teruggevonden en nu gerestaureerd. In de films van Noorse Frank Mosvold draait het veelal om coming-out. Hij is aanwezig om bij zijn films een en ander toe te lichten. Van 18 tot en met 21 december 2003 Kijk voor meer info: www.rozefilmdagen.nl
De Homogenda 2004 is verschenen. Hierin treft u, naast de pagina’s met een weekindeling, ook nog 56 pagina’s met afbeeldingen van beeldend kunstenaars of fotografen. Een paar afbeeldingen zijn deze pagina als coc updatepostzegels afgebeeld. De agenda is verkrijgbaar bij boekwinkels overal in het land. Kijk op: www.homogenda.nl
Le(t)s Bi Gay
Voor de tweede achtereenvolgende keer organiseren Borrel Totaal Horecagroep en COC Zwolle samen de Le(t)s Bi Gay Party met als thema Dare to ware. Met dj Munky en dj Cuzco en met diverse podiumacts met danseressen én een acrobatische barkeeper. Body-painter John kleurt op verzoek zowel een vrouwen-
Begin 2004 organiseren de COC’s in Breda, Eindhoven en Tilburg weer roze filmfestivals. Info op de site van die verenigingen. Redactieadres COC update Postbus 3836 1001 AP Amsterdam
[email protected]
@