Vergelijking ijkingen vleugelinstrumenten (jaren 1941, '43, '47 en '48)
door Ir. W. Tops april 1949
Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Directie Oost-Nederland
Bibliotheek SV BOR66 ON
Ministerie van Verkeer en Waterstaat Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Directie Oost-Nederland
Postbus 9070 6800 ED Arnhem Tel. 026 - 3688355
Bibliotheek afd.
S.V.P. TUDIG VERLENGEN
retour
paraaf
y e r g e l i j k i n g e n van de i j k i n g e n der v l c u g e l cie j a r e n
'41, . M ^
'f^ost-Nedertand '
Bibiiotheeknr.^v a o Q 6 £
OW
Algemeen. I De b i j ons i n georuj-ii z x j n a e insT;rument e n t e r b e p a l i n g van de watersnelhaden, de zgn. Ott-molens, worden r e g e l m a t i g aan een i j k i n g , r e s p . c o n t r o l e ^nderworpen. H i e r b i j worden v e r g e l e k e n de i j k r a s u l t a t e n , welke r e s p . i n Mei »41, Jan.»43, J u n i '47 en Dec.'48, b e r e i k t w e r d e n . H i e r b i j d i e n t i n de e e r s t e p l a a t s v a s t g e s t e l d t e worden, welke t e l w e r k j e s en w i e k j e s b i j a l l e 4, r e s p . 3 o f 2 i j k i n g e n b e t r o k k e n z i j n geweest. Hoewel de voornaamste bron van a f w i j k i n g e n i n de w i e k j e s gezocht moet worden, z u l l e n d i e i j k i n g e n , waar b i j een w i e k j e n i e t op het b i j b e h o r e n d t e l werkje werd g e p l a a t s t s p e c i a a l vermeld worden. Een g e d e e l t e van de a f w i j k i n g kan n . l . voor r e k e n i n g van de v e r w i s s e l i n g van t e l w e r k j e s komen. U i t een s t a a t j e , w a a r i n de i j k i n g e n van '41, '43, '47 en M 8 vermeld s t a a n , b l i ; i k t , dat s l e c h t s w i e k j e 5260-1, behorende b i j het t e l w e r k j e 6260 a l l e v i e r i j k i n g e n h e e f t meegemaakt. Wiekje 6260-2, behorende b i j i n s t r u ment 6260 h e e f t de i j k i n g van '43 n i e t meegemaakt. Wiekje 6682-2 (tegenwoordig 6016-2), i s i n '41 en '43 g e i j k t ov t e l w e r k j e 6682, en i n '47 en '48 op 6016. De r e s u l t a t e n z i j n over i g e n s z e e r goed v e r g e l i j k b a a r . De o v e r i g e w i e k j e s , waarvan de i j k r e s a l t a t e n vergeleker. konden worden, hebben s l e c h t s de l a a t s t e twee i j k i n g e n , n . l . van '47 en '48 meegemaakt. T e n s l o t t e z i j n i n '48 d r i e nieuwe t e l w e r k j e s g e i j k t met 3 b i j b e h o r e n d e w i e k j e s 1 en 2 w i e k j e s 2. H i e r b i j kunnen u i t e r a a r d geen v e r g e l i j k i n g e n g e t r o k k e n worden met v o o r a f gaande i j k i n g e n . Wel a a r d i g i s h e t , om de r e s u l t a t e n van deze i n s t r u m e n t e n , ro3p. de no's 6261, 6262 en 6 2 6 3 t e - v e r g e l i j k e n met no. 6260, naar welks t e k e n i n g deze i n s t r u m e n t e n gemaakt z i j n . Het i n 1948 g e i j k t e i n s t r u m e n t 4792 i s bedoeld om b i j motingen vanaf bruggen e.d. aan de stok g e b r u i k t t e ?/orden. Verder v e r d i e n e n nog v e r m c l d i n g de temp e r a t u r e n van het water b i j de d i v e r s e i j k i n gen, n i l •U »43 '47 '48 11° 9° 19.5° n. o 0
0
0
9
B i j snelheden l a g e r dan 0,2 m/3ec.bleek, dat de v l e u g e l s n i e t meer met een c o n s t a n t a a n t a l omwentelingen d r a a i e n , maar v e r t r a a g d worden en soms stoppen b i j h e t l i c h t e n van de contacthefboom. Voor deze g e r i n g e snelheden kunnen de ijkkrommen dus n i e t met voldoende nauwkeurigheid worden v a s t g e l e g d . Van v e e l b e l a n g i s ook t e weten, dat ger i n g e r e i n d o m p e l i n g dan de normaal g e b r u i k e l i j k e b i j de i j k i n g e n (50 cm) een z e e r g e r i n g e
i n v l o e d he eft» D i t werd i n '47 bewezen. I n '48 i s het i n s t r u m e n t 6262 met het w i e k j e 6262-1 zowel normaal geijk-G,-d.w.z. het h a r t 50 cm onder het wateropp. en b e v e s t i g d aan een stanei,--ctls wel op een andere w i j z e , n . l . b e v e s t i g d aan het gewicht en opgehangen aan een draad, 2 ra beneden het wateroppervlak. Ook deze twee i j k k r o m n e n z i j n v e r g e l e k e n en geven s l e c h t s z e e r g e r i n g e a f w i j k i n g e n . Vergelijkingen. B i j l a g e 1. H i e r i n z i j n t a b e l l a r i s c h de d i v e r s e i j k i n g e n i n '41,'43t '47 en '48 opgenomen en wel z o d a n i g , dat d u i d e l i j k b i i j k t , welke i j k i n g e n v e r g e l e k e n kunnen worden. B i j l a g e 2. G e e f t d i e g e v a l l e n , w a a r i n een v e r g e l i j k i n g o v e r de v i e r j a r e n m o g e l i j k was. 1943 gaf t o e n a f w i j k i n g van een v r i j g r o t e orde, welke s i n d s d l e r : e c h t e r weer v o o r een g r o o t d e e l verdwenen z i j n behalve b i j 6016-2. B i j l a g e 3* G-eef t $ a n a l l e g e v a l l e n w a a r i n een v e r g e l i j k i n g t u s s e n 1947 exi 1948 mogeli j •: was. B i j k l e i n e r e snelheden v a l l e n 6260-1 en 6264-1 e n i g s z i n s u i t de toon. Een e n i g s z i n s a a n z i e n l i j k e a f w i j k i n g geeft echter a l l e e n weer 6016-2. De a f w i j k i n g e n z i j n z o d a n i g u i t g e d r u k t , dat een s n e l h e i d behorende b i j een bepaald a a n t a l contacten p e r seconde p o s i t i e f v e r a n d e r t , wann3er h i j g r o t e r wordt en n e g a t i e f , wanneer h i j k l e i n e r wordt. B i j l a g e 4« "bont de v e r g e l i j k i n g t u s s e n h e t o o r s p r o n k e l i j k e v l e u g e l i n s t r u n e n t j e 6260 en de naar d i t i n s t r u m e n t v e r v a a r d i g d e exemplar e n 6261, 6262, 6263 zowel voor de b i j b e h o rende w i e k j e s 1 a l s 2. U i t e r a a r d t r e d e n h i e r i n v e r s c h i l l e n op, welke n i e t t e v e r w a a r l o z e n z i j n , v o o r a l b i j de w i e k j e s 2. B i j l a g e 5. G e e f t i n de e e r s t e p l a a t s een v e r g e l i j k i n g van de i j k i n g van 6262- 1 op 2 m onder water, b e v e s t i g d aan een gewicht met s t a a r t stuk en op 50 cm onder water. Noemenswaardige a f w i j k i n g e n g e e f t d i t n i e t . Ten s l o t t e nog een v e r g e l i j k i n g t u s s e n de i j k i n g van 6016 - 2, welke a b u s i e v e l i j k 8 s c h e e f stond en z i j n l a t e r e i j k i n g , -waarb i j h i j z u i v e r i n de r i c h t i n g der s t r o o m d r a den s t o n d . Ook h i e r z e e r g e r i n g e afwijkingen,, Conclusies. Wat b e t r e f t de v e r g e l i j k i n g e n , welke ge maakt kunnen worden voor de v i e r v e r s ^ i l l e n de j a r e n , b i i j k t , dat de a f w i j k i n g e n , beh a l v e v o o r de a l l e r k l e i n s t e snelheden i n '43
zeer gering z i j n . De v e r g e l i j k i n g van de i j k i n g '47 met d i e i n '43 v a l t ook z e e r g u n s t i g u i t . S l e c h t s wiek 6016-2 ( v r o e g e r 6682-2} v e r t o o n t wat meer a f w i j k i n g . De i j k i n g van »43 t . o . v . »41 van d i t wiekje vertoonde e c h t e r nog meer a f w i j k i n g en de v r a a g r i j s t , o f d i t z i j n oorzaak i n het m a t e r i a a l van het w i e k j e kan v i n d e n . Aangezien p r a c t i s c h a l l e a f w i j k i n g e n van •48 t . o . v . «47 aan d e z e l f d e kant l i g g e n b e s t a a t de m o g e l i j k h e i d dat de o l i e waarmee de raagaz i j n t j e s i n *47 g e v u l d waren en welke nu afwez i g was, h i e r a a n s o h u l d i g i s . E r d i e n t v o o r gezorgdte worden , dat b i j de i j k i n g , het p l a n , v o l g e n s hetwelk de i j k i n g d i e n t t e v e r l o p e n van t e voren kant en k l a a r i s en dat de te I j k e n i n s t r u m e n t e n , volkomen schoon, e n gesmeerd z i j n en goed f u n c t i o n n e r e n . De i j k i n g e n hebben een z e e r bevredigend r e s u l t a a t o p g e l e v e r d en 1 i j k i n g p e r twee j a a r kan ruim voldoende worden geacht, m i t s de wiekj e s z e e r goed worden opgeborgen, l i e f s t i n g i p sen m a l l e n . Arnhem, 4
April
1949.
•2ujjemumu
q.3f
^©T^
gmti©
£929 (2-2929) 2-^929^1-2929 2-1929'1-1929
T-17929
2-0929*1-0929 (3-9109)
2 -29991-9109
2929 1929 26Af (17929)69^3
q.^jeraeSuo 2-^929'T-V929
69^ poeurtunueSuo
0692 2999 0929
2-2999*1-2999 2-0929*1-0929
2999 0929
9109
2-9T09
9T09
2-^9*1-39^9
39Z9
0929
2-0929'T-0929
0929
2-2999*1-2999 T-0929
9109
2-2999*1-9109
9109
2-9T09 2-^9^9'I-39A9
©fsjej s
3f JeMiej,
x ^ 9
©fWM
ef H&TV
u©5 uT3j.fi
jrueA^ej,
ueFuTJipi
Telwerk
Wiekje
No.
No.
6200
62bO-l
620G
6682
.6016
D260-2
6682-2
6682-2 ( 60l6-2 ) - -
( ) nieuwe nummering.
p^sec. 0.10
af vi i j k i n g e n
s n e l h e i d i n si. sec.
Aantal
1941
t . 0. v. '41 Jh
1947
1948
Opmerkingen
+6.7%
-1.0%
+1.9%
jaar
temp.
+ 1.6%
0.0%
+0.4%
1941
11° C
+1.0%
+c. 5%
1943
1947
1948
1943
+ 1.0$
O.56C
O.520
O.25
C.525 1.2q0
1.310
1.290
0.535 1.295
0.40
2.060
2.080
2.080
2.070
C.15
1.515
1.540
C.20
2.025
1.535 2.055
C.15
1.510
I.580
+4.6"$
0.20
2.015
2.O85
+3.5%
•
2.055
+1.3/S
+1.7%
+ 1.570
+1.5%
O.15
1.530
1.580
+ 1.3%
+4.6%
0.20
2.035
2.080
+ 1.0%
+3o2%
1947 1948
9° 0 19.5° j 11.9 c 0
z e l f d e wiek. je op v e r "schillende telwerkjes.
Bijlage 2 .
CM
ro
tn
aa
OQ
•SuTJetnnmu GMneTu ( )
3 2*0 £
O'O
0*9* T 022/2
epueixmosjeA
do ©p^eti;. ppjx©z # 0*0 - 51 6*2 + #
O'O
£ 0*0 - ; 6*T * # 9'T * iz'z + - # 2*5 * #2*0 $ 0*0
0 6*TT o 5*6T o 6 Q
090*2 oof* I ofrS'o o5o*2 592*1 0^5*2 090*2 09^*1
555*2 • 55o*2
i t'O +
Of5*T
$ 5-o 0 ro + £ Gz +
- OAO'2
c
0
0
0
TT
T*6T
m
dm© %
562 * T 5££ 0 #
9761
ue&uT:>{.ierado
0'%
TJ©5tIT>( fTMjB
' O G S / l H UT
0?9*T 090*2 062*T
525*0 o5o*2 592 *T 525*o 055*2 5f0*2 o55'i 095*2 55O*2 555*1 090*2 062 *T 025*0
52*0 5l*0 52*0 5i*o oro 52*0
(2-2929) 2-5929
2929
2-^929
6955
01*0
T-t702c
(17929) 69^5
Ofr'O 52*0 01*0 52*0 02*0
T-CI09
9XO9
(2-9T09)
5T*O
2-2999
9T09
5T*O
2-0929
0929
oro 52*0 01*0
T-0929
0929
52*0 02*0
LVSl
•oes .led • quoo
pxemeus
leausv
•ON
•ON
©CW
3JJ©Ml©J,
1-
0ll/2
*9"t
# 6-5 + % 8*5
5/,X*2 059*1
$> 0*1 + H> 5*1 +
PTeuxeus
P T6UT9US
2 ©p3ieTM £0,29* ou ^ J © M T © X
% 0*2 - • % 9*0 "
050*2
#
2*0 +
52,0*2
592*1 555*0
°J> f ' O +
005*T
# 6*o +
ot>5*o
0929'A*o'a •oes/ra U T
piemeus
092q*A*o-a •oes/ra U T pteineus PT©m©us 2 ©p3{8TM 2929- ou 3j.ieAT.ej,
ptemeus
0929*A'o« q. •oes/ra U T PT©m©us PT©m©us
T ef^eTM
2Q2c»ou 3jJt©MTej
+
0929*A*O»%
PT©m©us
"V^o^o^i
j^y^°^"^^ff
565*2
M VS + +
oozo/A'cva •08S/Ut U T
°-^XJ
jj^vvu
52,0*2 095 *x
555*2 55o*2 ot*5*x
• oes/ra U T
•oes/ra U T
PT©tiT©us
2 ©C3{©TM T 9 2 9 * OU 3JJ©MT©J
PT©in©tfB 0929*ou
3JJ©MX©J
55o*2 562*1 075*0
o2o*2 562 *x 555*0
0929*A*o*a •oes/ra U T
•o©s/ra U T PT©UX©us 0Q2C'ou 31 J © MX ©J
% L'o 35 0*0 $ 6*0 +
pfeuxeus X
PT©UX©us
©fa©!*
X 9 2 9 * o u 3jae/AX©J
'
11 I
52*0
02*0 5x*o •oes Ji&d • I+UOO XB^UBV
OfO 52*0 01*0
•oes aed • auoo XB1}.UBV
CD CO CD
*5 eSBTfTff
5j9'2
$' L'O + i fo -
52*0 02*0 5vo
Oi.5'2 0Q0 2 085-T #
5Z5'T IT
*J
£uia^OTJuoojq.s
* A• O• %
II U S A ?'uT>irT- J B
U9T0W
jed • ^uoo
OGS SUT^IIOT
jnnooaas
UT
TBQUSV
ut?°g •oc.3/tn UT" PT©^»tis
IT *etf, 9109 *ou 3jaejai©x
% 5*o % ro A 6*1 +
5Zo*2
oofi of 5*0
580-2 5o5-x o55-o • pBBjpSueu.do
•IT * A ' o a T 2ui>;fp je #
ueitrT^ je-rado
aepuo aio o5 TI
u© $MI.O !//>©£ U R B JGq\8A', jopuo ta 2
I /xn uj pieu.T©U9
OfO 52*0 OT-O •oes aed • auoo TBq.uey
T-292P • ou ©Pl©Ttf.
2029 • ou
r->(-• CQ
ft
CD
