Velt presenteert: de ecotuin
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Behoefte aan duidelijkheid over ‘ecotuin’ Begrip ecotuin niet altijd voor iedereen duidelijk • • • •
www.velt.nu
verwarring over begrip ecotuin onduidelijkheid onder collega’s begrip wordt niet consequent gebruikt uiteraard nog meer verwarring voor de buitenwereld
Ecologisch leven koken en tuinieren
Wat is een ‘ecotuin’?
• het hele buitenterrein, alles binnen de tuingrenzen • het geheel aan groenvormen • ecologisch beheer, eventueel ook ecologisch ontwerp en aanleg • de verschillende groenvormen hebben een functie voor mens en/of dier • beheer is gericht op onder controle houden van natuurlijke successie
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
De ecotuin van Velt
Een ecotuin is een plek waar je ecologisch tuiniert
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Wat is een ‘ecotuin’? Een ecotuin is een plek waar je ecologisch tuiniert
Tuinieren: • een tuin creëren, een plek om buiten te komen, te genieten • de tuin beheren om de gewenste groenvormen in stand te houden en/of • de tuin bewerken om voedsel te kunnen oogsten
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Wat is een ‘ecotuin’? Een ecotuin is een plek waar je ecologisch tuiniert
Ecologisch: meewerken met de natuur: • natuurlijke processen observeren als inspiratie voor inrichting, plantenkeuze & beheer • de juiste plant op de juiste plaats • bodem bedekt houden
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Wat is een ‘ecotuin’? Een ecotuin is een plek waar je ecologisch tuiniert zorg voor het milieu: biodiversiteit, geen bestrijdingsmiddelen gesloten kringloop, geen kunstmest meer groen, minder verharding optimaal gebruik van regenwater zuinig met elektriciteit & fossiele brandstoffen • keuze voor duurzame materialen • • • • •
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Wat is een ‘ecotuin’? Een ecotuin is een plek waar je ecologisch tuiniert oog voor landschap en omgeving: • in een natuurlijke omgeving maak je gebruik van bestaande landschapselementen en plantencombinaties • in een verstedelijkte omgeving creëer je meer groen
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Andere begrippen rond ‘ecotuin’
• moestuin blijft moestuin • ‘siertuin’ wordt weer siertuin (was ecotuin)
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Moestuin als groenvorm binnen de ‘ecotuin’ Moestuin als groenvorm • eigen aan de moestuin is de functie van opbrengst • omwille van die opbrengst andere manier van beheren dan andere groenvormen - bodem wel bewerken en niet altijd bedekken - jaarlijks zaaien en oogsten - bemesting - bestrijding ziekten & plagen • altijd in relatie met de andere aanwezige groenvormen (die zelfs functie kunnen hebben in beheer van moestuin) www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Successie in de natuur
wat als … de mens niet ingrijpt?
• Pioniersvegetatie
• Graslandvegetatie • Ruigte • Struweel • Bos
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Pioniers
• • • • • •
Eenjarig Meerdere cycli per jaar Veel zaden Weinig wortel Licht nodig om te kiemen In verstoorde bodem
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Graslandvegetatie
doorlevend Grasmat, Worteluitlopers en penwortel verspreiding door zaad en worteluitlopers • bladrozet om gras in de schaduw te zetten • • • •
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Ruigte
• doorlevend • verspreiding door zaad en worteluitlopers • zetten gras in de schaduw, waardoor gras verdwijnt
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Struweel en bos • Houtige bosplanten meerjarig werpen schaduw op de bodem
www.velt.nu
• Kruidachtige bosplanten overwegend doorlevend kruipende wortelstokken, voorjaarsbollen verspreiding door uitlopers en zaad
Ecologisch leven koken en tuinieren
Successie in de natuur tegengaan wat als … de mens een vegetatie beheert? • Pioniersvegetatie
bodem verstoren (jaarlijks spitten, harken, ploegen)
• Graslandvegetatie
Gras regelmatig korter zetten (meermaals per seizoen maaien, grazen, hooien)
• Ruigte
Ruigte korter zetten (bosmaaier, om de 3 a 5 jaar)
• Struweel
Opslag bomen verwijderen
• Bos
Niets doen
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Successie in de tuin: afgeleide groenvormen • Pioniers • Grasland • Ruigte • Bos
www.velt.nu
bloemenakker, moestuin gazon, bollengrasland, bloemenweide, lage border hoge bloemenborder haag, heg, solitaire boom, bosje, struikengordel, boomgaard, schaduwborder
Ecologisch leven koken en tuinieren
Beheer (arbeid) daalt per successiestadium • Bloemenakker, moestuin • Gazon, bollengrasland, border, bloemenweide • Hoge border • haag, heg, solitaire boom, bosje, struikengordel, boomgaard, schaduwborder • Volwaardig bos
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Velt en permacultuur
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Historiek: • 2 Australiërs Bill Mollison en David Holmgren in de jaren ‘70: • Hoe werkt een bos? > Hoe kunnen we voedsel kweken?
• Oorspronkelijke betekenis: landbouw die
duurzaam is
• Uitgebreid naar ‘permanente cultuur’: ook sociale ea aspecten
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Definitie: “Een benadering om landbouwsystemen en woonvormen te ontwikkeling die de gebaseerd zijn op de verhoudingen en relaties in natuurlijke ecosystemen."
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Basiswaarden: 1. Zorg voor de planeet de aarde als bron van alle leven, herstellen verbondenheid met de aarde. 2. Zorg voor mensen: streven naar gezonde gemeenschappen. 3. Eerlijk delen: de beschikbare bronnen van de planeet eerlijk en op een verantwoorde wijze gebruiken. www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Ontwerpmethode: 1. Observatie – past je project binnen de voorziene locatie? 2. Grenzen van het systeem- fysisch, cultureel, wettelijk? 3. Hulpmiddelen– mensen en groepen? middelen? natuur?
4. Evaluatie – Bestuderen van de eerste drie onderdelen maakt het mogelijk de volgende drie uit te werken. 5. Design – het creatief proces, gebruik van grond, gebouwen, sociale netwerken, omgeving?
6. Implementatie – Hoe zal het ontwerp geïmplementeerd worden? 7. Onderhoud – Het project bijsturen en gezond houden...
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren
Systeemdenken – wat doet een kip? • • • • • • • • • www.velt.nu
mest produceren de grond omwoelen beestjes pikken afval verwerken gras eten kakelen eieren leggen ruien doodgaan Ecologisch leven koken en tuinieren
Velt en permacultuur:
www.velt.nu
•
Allebei ontstaan in jaren ’70
•
Thema ecologisch leven is alomvattend
•
Compost, niet spitten, bodembedekking, heuvelbed, lavameel, successie, …: Velt vertelt dit al 40 jaar
•
Permacultuur: ontwerp, systeem
•
Overleg Velt - permacultuurbeweging
Ecologisch leven koken en tuinieren
Tijd voor discussie
www.velt.nu
Ecologisch leven koken en tuinieren