Antwoord
Als geen 'look through' kan worden toegepast, moet de hogere aandelenschok (voor ongereglementeerde markten) worden toegepast.
In eerste instantie is dat aan de verzekeraar om te bepalen. DNB zal de ORSA beoordelen op volledigheid, diepgang, plausibiliteit van motivaties/onderbouwingen/ managementacties, inbedding, betrokkenheid RvB en de zelfreflectie van de verzekeraar.
Er moet rekening worden gehouden met het ‘look through principle’. Dat betekent feitelijk dat een beleggingsfonds moet worden ‘onderverdeeld’ in de onderliggende beleggingen. Deze bepalen de welke shocks er moeten worden toegepast op het fonds. Mag je bij een fonds als Robeco (dat met name wereldwijd belegt) niet gewoon volstaan met de global aandelenshock (omdat ze met name wereldwijd beleggen). En wat moet je doen als je niet precies weet wat de onderliggende waarden in het fonds zijn. Krijg je dan bijvoorbeeld op dit onderdeel een ‘capital add-on’?
Wanneer is de ORSA goed te noemen?
Hierbij valt te denken aan het aantonen in de ORSA rapportage dat de resultaten van de ORSA gebruikt zijn bij: -strategische beslissingen Wat zijn u ideeën hoe het gebruik van de ORSA als management -prijsstelling van (nieuwe) producten tool (use test) aangetoond kan worden? -aanpassingen in risicobereidheid -aanpassingen in risicotoleranties
De Solvency II richtlijn zal voor alle verzekeraars een bepaalde kostenstijging veroorzaken. Het kunnen toepassen van proportionaliteit voorkomt dat kleine en middelgrote verzekeraars onevenredig geraakt zouden worden.
Ten aanzien van de doorlooptijd van een niet standaard ORSA verwijzen wij u naar het onderwerp 'Niet standaard ORSA'.
Ja, de ORSA moet minimaal 1 maal per jaar uitgevoerd zijn. Dat wil zeggen dat het door de verzekeraar vastgestelde proces doorlopen moet zijn. Dit kan echter wel betekenen dat bepaalde stappen zeer snel doorlopen kunnen worden (b.v. vaststelling dat niets gewijzigd is; onderbouwing hiervan moet wel vastgelegd worden). Tevens zullen wel alle cijfers aangepast moeten worden, omdat de tijdshorizon met 1 jaar opgeschoven dient te worden. Dit hangt af van de specifieke situatie. De doorlooptijd van de ORSA zal wel in lijn moeten zijn met het MTP / strategisch / jaarplan proces, aangezien deze niet los van elkaar uitgevoerd kunnen worden. Denk dan ook eerder in maanden dan weken. De ervaring is dat het opstarten meer tijd kosten en latere ORSA's een betere diepgang kennen.
Wij zijn een kleine verzekeraar en los van het invoeringsproject van SII voorzien wij een stijging van kosten als gevolg van SII. De vraag is of deze kostenstijging voor ons relatief groter zal zijn dan de kostenstijging bij echt grote verzekeraars. M.a.w. wordt de concurrentiepositie van kleine verzekeraars fors slechter als gevolg van SII?
Wat zijn de verwachtingen van DNB omtrent de doorlooptijd van een regulier ORSA-proces? Zij er met betrekking tot de niet standaard ORSA andere verwachtingen?
Moet een verzekeraar een ORSA jaarlijks uitvoeren bij ‘ongewijzigd’ beleid en geen majeure mutaties in het risicoprofiel?
Komt de toereikendheidstoets onder SolvencyII te vervallen (dit De toereikendheidstoets komt in SII niet voor. ook i.v.m. de afkoopwaarde restrictie)?
Vraag
Algemeen
Materialiteit is het relevante criterium om dit te bepalen. Wat materieel is, is aan de verzekeraar zelf om vast te stellen.
De risico's moeten gekwantificeerd worden als deze naar de inschatting van de verzekeraar materieel zijn.
Hoe moet worden omgegaan met kwantificeerbare risico's die nu niet in de standaard formule zitten (bv tegenpartij risico op Een verzekeraar moet in de ORSA alle materiele risico's opnemen, ongeacht het wel of niet in de standaard formule staatsobligaties, volatiliteit)? zitten van het risico. Regelgeving vanuit EIOPA zal gericht zijn op harmonisatie en level playing field. Hoe wordt voorkomen dat er binnen Europa hierin verschillen optreden?
Kwalitatieve risico’s, zoals b.v. reputatieschade, laten zich niet goed kwantificeren. Wanneer dient de verzekeraar zaken te kwantificeren als het over deze kwalitatieve risico’s gaat?
Operationeel risico is meestal erg lastig te kwantificeren en erg afhankelijk van de situatie per verzekeraar. In de Wat is de beste werkwijze om het operationeel risico in kaart te nog te publiceren Level 3 Guidelines van EIOPA over Governance wordt hier nog op ingegaan. Eén van de brengen en te kwantificeren? aanbevelingen in de guidelines is bijvoorbeeld het opzetten van een loss-database.
In eerste instantie kunnen deze risico's kwalitatief behandeld worden. Indien de verzekeraar echter inschat dat deze risico's materieel zouden kunnen zijn dan dient een kwantitatieve inschatting gemaakt te worden. De hiervoor In hoeverre moet worden omgegaan met kwalitatieve risico’s die gebruikte technieken kunnen variëren van expert judgment tot meer complexe, technische berekeningen. Keuze niet zijn opgenomen in het standaardmodel, zoals hiervoor dient gemotiveerd te worden door de verzekeraar. reputatierisico? Dient dit ook gekwantificeerd te worden of volstaan kwalitatieve analyses? Een mogelijkheid is om de omvang van het risico te bepalen door het definiëren van een scenario, waarbij bepaalde parameters aangepast worden indien het kwalitatieve risico's zich zou voordoen (bv minder omzet etc.).
Er zijn een aantal mogelijkheden: Kun je de financiële impact van kwalitatieve risico’s zoals IT-directe berekening van de impact op basis van een model risico of reputatierisico binnen een scenario weergeven door een -directe inschatting op basis van expert judgement (beargumenteerde) wijziging in bijvoorbeeld omzetcijfers en/of -indirecte berekening door vaststellen specifieke parameters in scenario kostenposten op te nemen? De gekozen methodiek zal in ieder geval gemotiveerd moeten worden.
De ORSA willen we alleen beperken tot onze top-10 risico’s, die tijdens het ORSA proces als top-10 zijn gemarkeerd. Is dat voldoende qua diepgang?
Onderscheid kan hierbij wel gemaakt worden tussen het overzicht van het risicoprofiel op bruto basis en de onderbouwing van mitigerende maatregelen die nu operationeel zijn enerzijds en de vaststelling van toekomst scenario's op basis van de overgebleven netto risico's en hieraan gerelateerde toekomstige management acties anderzijds.
De ORSA vereist dat in de beoordeling van het risicoprofiel alle kwantitatieve en kwalitatieve bruto risico's aan de orde komen, inclusief de bijbehorende maatregelen. Hierbij dient ook aandacht besteed te worden aan de van specifieke mitigerende maatregelen weer af te leiden nieuwe risico's.
DNB verwacht een beoordeling van de situatie gekoppeld aan een realistische kwantitatieve inschatting. De hiervoor gebruikte technieken kunnen variëren van expert judgment tot meer complexe, technische berekeningen. Keuze hiervoor dient gemotiveerd te worden door de verzekeraar.
Welke kwantificaties verwacht DNB bij gekwalificeerde risico’s (imago, reputatie)?
Het begrip risicoprofiel staat verankerd in de richtlijn Solvency II als onderdeel van het ORSA proces. Het begrip risicoprofiel in het algemeen verwijst naar de kwantificering van (netto) risico’s in de vorm van regulatory capital of in de vorm van economic capital. Nergens wordt expliciet als onderdeel van het risicoprofiel inzicht vereist in alle (bruto) risico’s die de verzekeraar bedreigen. Kan voor het uitvoeren van een ORSA het bestaande risicoprofiel (gebaseerd op netto risico’s) gebruikt worden of verplicht een ORSA tot het opstellen van een veel breder risicoprofiel?
Antwoord
Vraag
Risicoprofiel
Is er een Best Practice voor een Risico Bereidheid Raamwerk?
Vraag
Risicobereidheid
Hoe bepaal je uiteindelijk de diversificatie (correlatie ) van de individuele risico’s?
Vraag De berekening van de omvang van het operationeel risico blijft in Pilaar 1 een rekensom. Vindt DNB die rekensom voldoende veilig vanuit scenario denken? Mag je voor de berekening van het renterisico in geval van obligatiefondsen uitgaan van de (bekende) gemiddelde kenmerken van het fonds in plaats van het doorrekenen van de tientallen afzonderlijke achterliggende obligaties?
Risicoprofiel
In het kader van de ORSA is het motiveren van de gekozen structuur en opbouw in het ORSA beleid EN het weergeven van de risicobereidheid in waarden / percentages van SCR voldoende. Detailinformatie over operationele waarden / limieten valt buiten de scope van de ORSA.
Antwoord DNB heeft geen best practice beschikbaar. Wel kan op hoofdlijnen gesteld worden dat bij het vaststellen van de risico bereidheid de volgende elementen in ogenschouw genomen worden: --Risico Universum Alle risico's waaraan een verzekeraar is of zou kunnen worden blootgesteld. --Risico Capaciteit Risk capaciteit is het maximum risico bedrag wat een verzekeraar kan dragen. Waarden boven deze grens leiden tot het in gevaar komen van de levensvatbaarheid van de verzekeraar --Risico Bereidheid Risico bereidheid is het bedrag dat een verzekeraar bereid is te accepteren binnen de grenzen van de risico capaciteit. Dit bedrag wordt vervolgens gealloceerd aan de verschillende risicogroepen. --Risico Tolerantie Risico tolerantie is het per risico(gebied) voor de operatie van de verzekeraar bepalen van de maximale waarden waarbinnen de operatie kan acteren zonder voorgaande goedkeuring door b.v. bestuur of directie. Deze kunnen zowel kwantitatief als wel kwalitatief van aard zijn.
In de standaardformule in pilaar I is deze voorgeschreven. In de meerjarige projecties van de ORSA in pilaar II kunnen eigen keuzes worden gemaakt.
Voor zover dit passend is in de specifieke situatie van dit risico.
Verzekeraar zullen hier zelf een standpunt over moeten innemen en dit moeten kunnen motiveren.
Antwoord
Bij de ORSA staat het verzekeraar vrij om zelf keuzes te maken in de correlatie tussen scenario's. Deze keuzes moeten wel gemotiveerd worden
Daarbij geldt dat de schokken ("scenario's") van de standaard formule losstaan van de te kiezen scenario's. Hiermee wordt bedoeld dat een verzekeraar met een materieel renterisico niet kan volstaan door te verwijzen naar de schok van het standaard model voor renterisico en deze te berekenen. Zij zal zelf scenario moeten opstellen t.a.v. de renteontwikkelingen, vervolgens de gevolgen hiervan berekenen op de balans positie in de toekomst, waarna de renteschok wordt toepast. De mate van zwaarte (1 op 200 etc.) is in deze minder relevant, zolang de verzekeraar de zwaarte van het gekozen scenario kan motiveren.
Dit is afhankelijk van de verzekeraar en haar risicoprofiel. Er zijn op voorhand geen generieke 'rulebased' vereisten m.b.t. scenario's of correlatie. Scenario's moeten wel zo gekozen worden dat ze: -de consequenties op de kapitaalpositie van een gekozen strategische richting zichtbaar maken -onderkende gevoeligheden van het risicoprofiel testen op (negatieve) impact op de kapitaalpositie
Antwoord
Voor zorgverzekeraars zijn onder andere logische scenario's de afbouw van de macro-neutraliteit en ex-post nacalculatie. Stresstesten zijn daarbij complex door de hoge mate van specifieke overheidsinvloed/regelgeving en de beperkte voorspelbaarheid daarvan. Uiteraard blijft het desondanks relevant te beraden op extreme situaties en voor zover mogelijk te anticiperen.
Als je een aantal scenario’s doorrekent in je ORSA, bijvoorbeeld ‘ Uitgangspunt bij scenario analyse is dat in de volle breedte bekeken wordt waar de gevoeligheden van de optimistisch – huidig – pessimistisch‘ , is het dan voldoende om specifieke entiteit(en) liggen, onafhankelijk van hetgeen is gemodelleerd. Theoretisch is dat zwaarder dan in 1 op deze scenario’s te testen op basis van de stresses uit het 200 gebeurtenissen. Let wel, de tijdshorizon van de ORSA is veel langer dan de SCR berekening (1 jaar). Kijk ook standaardmodel. Dit zijn immers de 1 op 200 gebeurtenissen. Of naar de relaties tussen de risico's. moeten er zwaardere stresstesten worden uitgevoerd?
In hoeverre zijn de stresstesten van belang voor het verzekeringstechnisch risico van de zorgverzekeraars?
Hoe verwacht DNB interpretatie van de resultaten van “Reverse Bij een reverse stress test wordt de grens opgezocht ten aanzien van de kapitaaleis. Een verzekeraar zal voor Stress Tests” in het kader van de gesteld risico toleranties. zichzelf moeten bepalen of zij comfortabel is met gestelde toleranties die erg dicht liggen bij die grens.
Scenario's worden niet in het kader van de ORSA voorgeschreven door DNB. Dit geldt ook voor sector brede onderwerpen zoals verwachtingen over de renteontwikkeling. Voor dergelijke onderwerpen kan een rol weggelegd Zal de toezichthouder bepaalde (macro-economische) scenario's zijn voor bijvoorbeeld het Verbond van Verzekeraars. voorschrijven in de ORSA, die mogelijkerwijs gelden voor (delen van) de verzekeringssector? DNB (of EIOPA) kan specifieke uitvragen doen, indien dit naar inzicht van DNB noodzakelijk is. Deze uitvragen kunnen echter nooit toegesneden op een individuele verzekeraar zijn en zijn niet op voorhand in te plannen. Algemene toezichtthema's (markt breed) worden door DNB vooraf jaarlijks bekend gemaakt.
Hoe ziet de toezichthouder de invulling van en het toezicht op scenario analyses voor zich? Ligt de focus meer op inhoudelijke Focus ligt zowel op plausibiliteit van de gekozen scenario's als op de deugdelijke uitvoering van het proces en het zaken als het wel of niet realistisch zijn van aannames of juist op daadwerkelijk toepassen van de resultaten in de besluitvorming binnen de organisatie. het proces van totstandkoming van de analyse en de organisatorische opvolging daarvan?
Welke eisen stelt DNB ten aanzien van de correlatie tussen scenario’s?
Welke eisen stelt DNB ten aanzien van de scenario’s (hoeveelheid, typen, zwaarte van stress)?
Vraag
Scenario's
Alle potentieel materiële risico's die van invloed zijn op de specifieke verzekeraar moeten worden meegenomen.
DNB zal geen scenario's voorschrijven. Wel zal DNB de plausibiliteit en volledigheid beoordelen. De gehanteerde aannames moeten worden toegelicht opdat het document min of meer zelfstandig leesbaar is.
Bij de reverse stress test worden de grenzen van solvabiliteit getest. Wat moet er gebeuren voordat de grens wordt bereikt (100% SCR) ?
Wat zijn de invalshoeken voor scenarioplanning? (Macro/Micro)
Scenario analyses : In hoeverre gaat DNB ‘de strengheid’ van de gekozen scenario’s beoordelen of guidance hiervoor uitbrengen? In hoeverre moeten gekozen aannames (bv daling van de premie-inkomsten met 10 %) in de scenario’s worden toegelicht/ onderbouwd?
Wat is het doel van een reverse stress test?
Met welke diepgang dient een interne kapitaalnorm kwantitatief Bij het vaststellen van de interne kapitaalnorm dient rekening gehouden te worden met de volatiliteit van de ratio. en kwalitatief onderbouwd te worden? Afhankelijk van de omvang van het overschot kan de onderbouwing op meer kwalitatieve gronden.
Vraag Antwoord Binnen de ORSA dient een verzekeraar een eigen visie te ontwikkelen op de hoogte van het vereiste vermogen waaruit evt. een interne kapitaalnorm voortvloeit. Wat moet een verzekeraar doen met het aanwezige kapitaal? Mag die alleen de De verzekeraar mag in de ORSA een eigen wijze van berekenen van een interne kapitaalnorm hanteren die kan marktwaarde zijn van het eigen vermogen uit het doorwerken in een mutatie in het Eigen Vermogen op marktwaarde. standaardmodel of kan die ook worden aangepast (omdat de risicomarge verband houdt met de eigen eis uit de verzekeringstechnische risico’s)?
Kapitaal en waardering
Dat hoeft niet. De gekozen scenario's moeten aansluiten bij het risicoprofiel en de verwachtte strategische richting. Een aantal scenario's moet zo gekozen worden dat de kapitaalpositie van de verzekeraar getest wordt. Scenario's in de ordergrootte van de standaard formule zijn dan een goed startpunt.
Moeten de stressscenario’s binnen de ORSA extremer zijn dan de scenario’s waarvan gebruik gemaakt wordt in de standaardmodellen?
We willen graag het nodige en beschikbare kapitaal projecteren op basis van drivers. Voor de meeste risico’s is dat aannemelijk. Het huidig ingezet ALM beleid kan gehanteerd worden als basisscenario. Andere ALM strategieën kunnen Maar hoe kan, op basis van drivers, het intrest rate risico aangevoerd worden als beheersingsmechanismen in alternatieve scenario's. bepaald worden? Het ALM-beleid is hier immers heel bepalend.
Nee.
Nee, een ALM berekening is geen specifieke verplichting.
Een kwalitatieve toelichting opdat de plausibiliteit kan worden beoordeeld. Daarnaast moet in de ORSA policy beschreven worden welke methodes voor scenario analyse gebruikt zullen worden en de motivatie van deze keuze
Welke onderbouwing wordt er verwacht voor het bepalen van (stress)scenario's?
Is een complete ALM (met doorrekenen 1000 scenario’s) verplicht bij het uitvoeren van een ORSA? Dient van een stress scenario te worden aangetoond welk VAR percentiel hiervoor geldt in de ORSA?
Antwoord
Vraag
Scenario's
Antwoord
Voor het onderdeel van de ORSA waarbij de passendheid van de Standaard Formule moet worden aangetoond is het niet mogelijk om een andere grondslag te gebruiken.
In de ORSA kan een verzekeraar een andere waarderingsgrondslag toepassen voor haar berekeningen van onder andere de interne kapitaalbehoefte en -norm. De verzekeraar zal kwalitatief moeten onderbouwen waarom dit dan beter aansluit bij de verzekeraar en kwantitatief de impact van deze keuze t.o.v. de Solvency II grondslagen moeten weergeven.
Antwoord
Zowel op individuele basis als met interne benchmarking. Tevens wordt gekeken naar het nagestreefde solvabiliteitsbeleid en het interne interventiebeleid van de verzekeraar t.o.v. SCR en MCR. Hoe monitort de instelling de grens waarop zij 'out of business' is?
EIOPA heeft overigens tot uitdrukking gebracht dat het ORSA proces niet per se een intern model of een economisch kapitaal model vereist. Steeds geldt hierbij het proportionaliteitsbeginsel. Bij meer complexe en grotere instellingen mag verwacht worden dat bij de hiervoor bedoelde kwantificering van mogelijke materiële afwijkingen gemodelleerde berekeningen worden toegepast.
Vaststellen van passendheid doorloopt een aantal stappen. Belangrijk daarbij is ook dat de aanname is dat de formule passend is. Verzekeraars moeten dus aantonen waar hun eigen risicoprofiel niet past: 1. Kwalitatieve toets op basis van aannames die ten grondslag liggen aan de Standaard Formule 2. Inschatting van materialiteit van afwijking, indien in stap 1 geconstateerd 3. Kwantificering van afwijking. Dit kan op basis van expert judgment tot gemodelleerde berekening Instellingen dienen in de ORSA een vergelijking te maken tussen 4. Besluit hoe om te gaan met afwijking (mitigeren, kapitaal voor aanhouden etc) haar risicoprofiel en de standaardformule. Als je dat echt goed wil doen moet je als instelling haast een intern model maken Bij de toets op passendheid moeten de Solvency II grondslagen voor de waardering gebruikt worden. lijkt me, is deze uitwerking niet disproportioneel?
Vraag
Passendheid Standaard Formule
Hoe beoordeelt DNB de eerste jaren het door instellingen zelf vastgestelde kapitaalniveau? benchmarking?
Kunnen we binnen Pijler II een minder volatiele benadering van De berekeningen van beide pijlers moeten op basis van een met elkaar consistente grondslag plaatsvinden de Balance sheet gebruiken? waarmee een minder volatiele waardering niet mogelijk is. Wel zijn vereenvoudigingen in de 2e pijler mogelijk.
Gebruik rentetermijnstructuur. De rentetermijnstructuur is qua specificaties van Solvency II nog een van de meest onzekere factoren met grote impact. Ligt de keuze daarin volledig bij de verzekeraar (het is immers een Own Risk and Solvency Assessment)?
Het staat een verzekeraar vrij om voor de beoordeling van het eigen risicoprofiel en de interne kapitaalbehoefte een andere grondslag te gebruiken dan de Solvency II grondslag. De verzekeraar moet dan onderbouwen dat deze andere grondslag beter aansluit bij het risicoprofiel, de gekozen strategische richting en de dagelijkse aansturing Dient in het ORSA rapport ook een projectie van de Dutch GAAP van de onderneming. c.q.. IFRS balans en v&w (incl. reconciliatie) te worden Daarnaast moet de verzekeraar een kwantitatieve inschatting geven van de impact van het kiezen voor een opgenomen? andere grondslag i.r.t. de Solvency II grondslag. Voor het vaststellen van de passendheid van de Standaard Formule moet gebruik gemaakt worden van de Solvency II grondslag.
Vraag
Kapitaal en waardering
Het document met de aannames gaat naar alle waarschijnlijkheid in komend najaar mee als annex in de Consulatie ORSA documentatie. Tot die tijd kan voor de beoordeling van de passendheid gebruik worden gemaakt van de gegevens zoals genoemd in het QIS5 kalibratie document. E.e.a. is afhankelijk van de lopende Europese onderhandelingen/trialogen.
EIOPA heeft aangegeven dat er nog informatie beschikbaar wordt gesteld inzake de aannames die aan de SCR-berekeningen ten grondslag liggen. Zal DNB deze voor deze ORSA test ook beschikbaar stellen? Zo ja, wanneer? Zo nee, mag dan t.b.v. deze test worden volstaan met een minder diepgaande analyse?
Wij veronderstellen dat het standaardmodel voor ons marktrisico passend is omdat we geen afwijkende beleggingsportefeuille hebben. De shocks zijn gekalibreerd op Europese gemiddelden en daar valt onze beleggingsportefeuille in. Anders is het voor de verzekeringsportefeuille. Om aan te tonen dat het standaardmodel passend is voor onze portefeuille willen we Ja, dat is voldoende. aantonen dat het standaard model niet onjuist is voor de portefeuille. Dit doen we door bijvoorbeeld op basis van historische waarnemingen backtesten uit te voeren om aan te tonen dat er geen eigen waarnemingen zijn die de standaardmodel-stressen overschrijden. Is genoemde methode voldoende onderbouwing voor DNB?
Over de vaststelling van een (mogelijk) percentage voor de bepaling van 'significant' wordt nog in EIOPA verband gesproken. Zodra hier meer informatie over beschikbaar is, zal dit door DNB gepubliceerd worden.
Er zijn een aantal mogelijkheden, indien er op individuele risico's significante afwijkingen zijn tussen de eigen berekening en de resultaten van de standaard formule: -De-risken. De verzekeraar besluit tot het nemen van acties die leiden tot een aanpassing van het benodigde kapitaal voor dat specifieke risico Een verzekeraar moet vaststellen dat de Pillar 1 parameters de -Het toepassen van verzekeraar Specifieke Parameters. Dit is mogelijk voor bepaalde risico categorieën en vereist specifieke risico’s van de verzekeraar juist kwantificeren. Indien toestemming van de toezichthouder. In het najaar worden hier richtlijnen vanuit EIOPA over verwacht dit op een enkel onderdeel niet geheel het geval is, maar per -(Partieel) Intern Model. Indien bovenstaande acties niet mogelijk zijn kan de toezichthouder beslissen tot een saldo in totaliteit wel, moet de verzekeraar dan toch aan een (partieel) intern model partieel intern model? En wat is hierbij de grens, bij welke -Capital Add-on. Indien een (partieel) intern model niet mogelijk is of niet doorgevoerd wordt door een verzekeraar afwijking op de totale SCR? zal de toezichthouder een capital add-on opleggen.
Antwoord
Vraag
Passendheid Standaard Formule
De invulling van proportionaliteit is afhankelijk van de complexiteit, het risicoprofiel van de instelling en haar omvang. In de level 3 guidelines van EIOPA wordt op hoog niveau al gedeeltelijk invulling gegeven aan deze proportionaliteit. Op basis van de ORSA pilot uit 2011 stelt DNB ook dat het lastig is om op voorhand vast te stellen wat de adequate proportionele toepassing is van de ORSA bij een specifieke verzekeraar. DNB heeft ook geconstateerd dat verzekeraars zelf de juiste proportionaliteit hebben weten toe te passen door gewoon te beginnen aan de ORSA en bij elke stap die afwegingen te maken die passen bij de verzekeraar. Te denken valt hierbij aan de complexiteit van berekeningen (expert judgment versus VAR analyses, kwalitatieve toets van passendheid van de standaard formule, extrapolatie van scenario resultaten versus volledig doorrekenen)
hoe vertaalt DNB het begrip proportionaliteit?
Ja.
Is het mogelijk om twee aparte documenten (een statisch gedeelte en een dynamisch gedeelte) op te leveren?
ORSA beleid Strategie Risicobereidheid Risicoprofiel Vaststelling passendheid standaard formule (of IM) versus eigen risicoprofiel Scenario’s (Toekomstige) kapitaalbehoefte (interne norm) (Toekomstig) aanwezig kapitaal (Toekomstige) management actions Aantonen continue compliant zijn met de richtlijn m.b.t. de kapitaalseisen Onafhankelijke review Actuariële input t.a.v. kwaliteit berekeningen van o.a. de technische voorzieningen Het zou logisch zijn de hoofdlijnen in het ORSA rapport weer te geven incl. verwijzingen naar de beschikbare/gehanteerde beleidsdocumenten.
Welke onderdelen dienen minimaal te worden opgenomen in de ORSA rapportage?
Bij de beschrijving van ons risk framework zullen we verwijzen naar een heleboel interne beleidsstukken. Het is onmogelijk al dit beleid in het ORSA rapport te kopiëren, maar alleen verwijzingen levert ook geen goed inzicht op. Wat zijn uw denkbeelden hierover?
De ORSA rapportage is geen gedetailleerde uiteenzetting van beheersmaatregelen of verantwoordingsdocument Dient de jaarlijkse rapportage slechts de melding te bevatten dat achteraf over de effectiviteit van beheersmaatregelen. Dit ligt meer in het domein van uitvoerend risico de verzekeraar beheersmaatregelen heeft getroffen dan wel management. In de ORSA is het de bedoeling om op basis van een actueel risicoprofiel en risicobereidheid vooruit dient de jaarlijkse rapportage een gedetailleerde uiteenzetting te te kijken en de gewenste strategische richting te testen op de impact op kapitaal. Dit door o.a. negatieve scenario's bevatten m.b.t. de getroffen beheersmaatregelen? vast te stellen en ten aanzien van de uitkomsten hiervan toekomstige management acties formuleren.
Antwoord
Vraag
Rapportage
Antwoord
Vraag
Proportionaliteit
Nee, er komt geen standaard sjabloon. Het is juist aan de verzekeraars een eigen invulling aan het proces te geven. Hoogstwaarschijnlijk zal e-line worden ingericht om het document bij DNB in te dienen. Afgezien van bijlagen en bijbehorende beleidsdocumenten kan het ORSA rapport bij niet complexe verzekeraars beperkt zijn tot 20 pagina's. De ORSA is een intern sturingsdocument van het bestuur/directie, geen retrospectief verantwoordingsdocument en / of gedetailleerde vastlegging van diepgaande technische analyses.
Stelt DNB een sjabloon beschikbaar met behulp waarvan de verzekeraar op 31 december 2012 haar rapportage kan indienen?
Aan welke grootte moeten we denken voor het volledige ORSA document? Het gaat om een kleinere/middelgrote verzekeraar met een beperkt aantal producten.
Het is niet expliciet voorgeschreven dat ondertekening in de rapportage moet worden opgenomen doch het is logisch als in directienotulen is opgenomen dat de rapportage formeel is vastgesteld door de directie. Het is logisch het ORSA proces te verweven met het MTP proces en de hoofdlijnen van de risicoanalyse weer te geven in de risicoparagraaf van het jaarverslag.
Moet de ORSA door de directie worden ondertekend?
Mag er ook een sterke samenhang bestaan tussen het jaarverslag en de ORSA rapportage?
Vastlegging data. Wij gaan ervan uit dat voor verslaglegging het volstaat dat op datum rapportage een niet muteerbare dump van de informatie en berekeningen wordt gemaakt. Zo kunnen Dat is voldoende. Als er eenmaal gerapporteerd is dan heeft het rapport een formele status; het lijkt te ver te gaan achteraf de cijfers in de rapportage worden teruggerekend. Wij om te stellen dat het rapport altijd te reproduceren is. Uit het audit trail blijkt hoe de cijfers tot stand zijn gekomen en waar ze precies op gebaseerd zijn. Die trail dient in voldoende mate toegankelijk te zijn. gaan er niet vanuit dat in een veel later stadium het automatiseringssysteem met terugwerkende kracht de data opnieuw kan produceren. Is dat een juiste uitleg?
Dit hangt af van de omstandigheden. Indien er zich geen materiele wijzigingen hebben voorgedaan in het Als de ORSA per kwartaal wordt bijgewerkt zal deze dan ook per risicoprofiel of de strategische richting van de verzekeraar (zijnde ontwikkelingen die formeel een ad hoc ORSA kwartaal moeten worden gestuurd naar DNB? vereisen) dan hoeft een 'doorrekening' / 'verversing' van de ORSA niet aan DNB gerapporteerd te worden. In alle andere gevallen wel.
Antwoord
Vraag
Rapportage
Ten aanzien van de kwaliteit van (onderdelen) van een (ad hoc) ORSA kan nooit afbreuk gedaan worden. Wel kan het mogelijk zijn dat bepaalde onderdelen van een ORSA niet meegenomen hoeven te worden in de ad hoc ORSA, omdat ze niet geraakt worden door de geconstateerde ontwikkeling. Hierbij valt te denken aan alle zaken rondom de ORSA policy.
Antwoord
Belangrijkste afweging moet echter zijn of gewilde acties wel kunnen (rekening houdend met de gevolgen van een specifiek scenario). Deze afweging moet gemotiveerd worden.
Hele concrete uitwerking zal niet altijd mogelijk zijn. Een verzekeraar dient echter wel zo concreet mogelijk te zijn. Minimaal verwacht DNB inzicht in de richting, relevante afhankelijkheden en overwegingen van eventuele managementacties.
Antwoord
Hiervoor zijn geen richtlijnen te geven. Wel is het noodzakelijk dat dit wordt vastgelegd in het ORSA beleid. Praktisch gezien kan men denken aan een 'risk board', bestuur of directie.
Antwoord
OSA wordt genoemd als het hart van Solvency II. Doordat wij Het is een voorschrift dat het ORSA beleid (policy) schriftelijk vastgelegd wordt. Het 'eenvoudig' zijn van een feitelijk maar 1 product voeren en iedereen alleen maar hiermee verzekeraar is daarbij geen motivatie om het (ORSA) beleid niet vast te leggen. Het kan zich wel uiten in bezig is, mag het belang van het beleid dan als voldoende gedetailleerdheid van het te beschrijven beleid. bekend geacht worden?
Vraag
ORSA beleid
Kan de toezichthouder (DNB) verzoeken om een ad hoc ORSA DNB heeft de bevoegdheid om, indien daar aanleiding naar is, om de verzekeraar te verzoeken een ad hoc ORSA en zo ja, onder welke omstandigheden? Welke omstandigheden uit te voeren. dat zijn, is niet op voorhand vast te stellen
Wie neemt het initiatief tot een ad hoc ORSA?
De ad hoc ORSA is in deze gevallen dan ook bedoeld om een analyse te maken van de verzekeraar na het plaats vinden van de ontwikkeling. ("de rente is gedaald, we hebben mitigerende maatregelen getroffen, situatie is nu gewijzigd t.o.v. van de rentedaling, ORSA uitvoeren om te bepalen of één en ander nog in lijn is met de laatst bekende ORSA (wat als er nog een rentedaling komt; zijn de eerder bepaalde mitigerende maatregelen dan nog wel mogelijk?)")
Daarnaast kan er onderscheid gemaakt worden tussen ontwikkelingen die: Indien zich een ontwikkeling voordoet die een ad hoc ORSA -Op redelijke termijn te voorzien zijn. Bv. een strategische beslissing over aankoop / verkoop business unit. In rechtvaardigt (bv plotselinge extreme rentedaling) is tijdig dergelijke gevallen zal er ook voldoende tijd zijn om voor dit specifieke scenario een ORSA te doorlopen optreden vereist. Hoe is dit te rijmen met de tijd die nodig is om -Onvoorziene ontwikkelingen (extreme rentedaling, fraude). In dergelijke gevallen is de aanname dat een ORSA goed uit te kunnen voeren. Zijn hierbij (soortgelijke) ontwikkelingen voorzien waren in de reguliere ORSA en er dus al mitigerende maatregelen vereenvoudigingen toe te passen? beschikbaar zijn, zodat snel gehandeld kan worden.
Vraag
Ad hoc ORSA
Moeten de in de ORSA opgenomen (geplande) bijsturingsmaatregelen die plaats vinden op het moment zich een ongewenste scenario voordoet al heel concreet worden gemaakt? Of mag worden volstaan met het definiëren van algemene acties
Vraag
Management acties
De instelling moet zorgen continue te voldoen aan de kapitaalvereisten. De noodzakelijke interne monitoring is in de praktijk afhankelijk van het specifieke surplus en volatiliteit van de Own funds/SCR ratio. Keuzes hierin moeten zijn vastgesteld in een specifiek intern kapitaalsbeleid. Tevens moet nagedacht zijn over te nemen maatregelen indien er zich t.a.v. het specifieke surplus en volatiliteit van de Own funds/SCR ratio een negatieve trend te constateren is .
Antwoord
Daarnaast moet de verzekeraar aantonen dat zij continue voldoet aan de eisen met betrekking tot de technische voorzieningen. Hiervoor is een rol weggelegd voor de actuariële functie ten aanzien van de juistheid van de berekening van de technische voorzieningen en de (mogelijke) risico's voortvloeiend uit deze berekening.
In alle gevallen moet wel rekening gehouden worden met de gekozen (negatieve) scenario's.
Vormen van monitoring kunnen zijn: In verschillende guidelines van de ORSA wordt gesproken over --volledige berekening (indien SCR dicht op 100% zit, volatiliteit hoog) "continous compliance" . Kan deze term en de implicaties --gedeeltelijke berekening van relevante onderdelen hiervan nader worden toegelicht? --(kwalitatieve) schatting
Vraag
Continue voldoen aan kapitaalvereisten
Het is aan de RvB dat in te richten, eventueel met externe ondersteuning. De RvC is sowieso een partij die de challenge richting RvB kan uit te voeren. Naast de challenge van de veronderstellingen is de onafhankelijke audit Bij kleine maatschappijen komt het voor dat de directie zelf zeer van relevant. actief is bij de uitvoering van de ORSA processen en hierdoor eigenlijk niet kan "challengen". Wie zou de challenging rol dan Het is wel van belang om te beseffen dat het challengen een belangrijk onderdeel is van de ORSA en een kunnen vertolken? belangrijke verantwoordelijkheid van de RvB. Het kan dan verstandig zijn om meer van de uitvoering ergens anders te beleggen, zodat de RvB nog onafhankelijk kan challengen.
Strategie, risk management, finance (incl. capital management), internal audit, actuariaat, compliance
Van de RvC wordt verwacht dat zij een inhoudelijke challenge van de ORSA kunnen uitvoeren. De RvC heeft immers een grote rol in de strategievorming en besluitvorming. Wellicht kunnen zij tevens aangeven welke specifieke scenario's doorgerekend zouden kunnen worden of dat is wenselijk is dan een ad hoc ORSA wordt uitgevoerd.
Welke betrokkenheid heeft de RvC en/of de Risico- & Auditcommissie van de RvC bij (de voorbereidingen tot) de ORSA? Kan de RvC eventueel om een ad hoc ORSA verzoeken?
Welke disciplines dienen minimaal te worden betrokken bij dit proces?
Antwoord
Vraag
Betrokkenen
Naast de taal van het land waarin de moederverzekeraar van de groep gevestigd is, kan in samenspraak met de betrokken toezichthouders gekozen worden voor één van de officiële talen van de EU. De processen en beleidsdocumenten moeten passend zijn voor het karakter van het specifieke verzekeringsbedrijf. Aangetoond moet dus worden dat de groepsdocumenten passend zijn voor de dochterverzekeraar.
Welke taal kan gehanteerd worden bij het opstellen van de rapportages.
Een aantal processen en bijhorende documenten (operationeel risk assessment, strategie, governance) Zijn op groepsniveau vastgesteld. In welke mate moeten deze naar een dochtermaatschappij aangepast worden?
Antwoord
Het Good Practice document van het Verbond van Verzekeraars schrijft een horizon van 3 tot 5 jaar voor. Ziet DNB naast de De EIOPA guidelines schrijven geen specifieke termijn voor, maar vereisen dat de ORSA horizon in lijn is met de binnen de verzekeraar gehanteerde horizon voor de middellange horizon van de business planning (MTP). termijn, andere argumenten voor de vaststelling van een bepaalde horizon?
Het ORSA process vraagt om een mid-term benadering (3-5 jaar). Zorgverzekeringen lopen d.m.v. de afrekensystematiek al De EIOPA guidelines schrijven geen specifieke termijn voor, maar vereisen dat de ORSA horizon in lijn is met de 3 jaar achter. Een planning tot 3 jaar vooruit is (mede door horizon van de business planning (MTP). Dus bij een business planning termijn van 2-3 jaar past een ORSA van 2-3 politieke omgeving) maximaal haalbaar, maar tegelijkertijd zeer jaar. onzeker. Volstaat het om een maximale termijn te hanteren van 2 à 3 jaar (dus tegen de ondergrens aan te zitten).
Vraag
Tijdhorizon
Dit geldt ook voor verzekeraars die kiezen voor losse ORSA rapporten voor zowel groep als onderliggende entiteiten.
Ja, indien de redenen voor het opnieuw uitvoeren van de ORSA bij de specifieke verzekeraar materieel genoeg zijn om impact te hebben op de overige onderdelen van de groep.
Door te kijken naar de mogelijke besmettingsrisico's richting de verzekeraars en de groep.
Het proces en de specifieke voorwaarden worden naar verwachting in de 1e helft van 2013 bekend gemaakt.
Belangrijke voorwaarde hierbij is dat de onderliggende entiteiten nog identificeerbaar zijn, zodat toezichthouders van de onderliggende entiteiten zelfstandig toezicht kunnen houden op deze entiteiten.
De guidelines vereisen dat verzekeraars per vergunning houdende entiteit EN voor de groep als geheel een ORSA opstellen. Verzekeraars kunnen aan de toezichthouder toestemming vragen om maar één ORSA op te hoeven stellen die zowel de groep als de onderliggende entiteiten beslaat.
Antwoord
Op welke wijze dienen de niet-verzekeringsentiteiten of deelnames te worden betrokken in de ORSA? Als je één ORSA rapportage maakt voor zowel groep als onderliggende entiteiten heeft dat dan tot gevolg dat je voor alle verzekeraars hernieuwd moet rekenen indien de ORSA voor één van de verzekeraars door (markt-) omstandigheden moet worden uitgevoerd?
Aanvraagproces en voorwaarden voor één ORSA voor zowel de groep als alle onderliggende entiteiten.
Eén ORSA voor zowel de groep als alle onderliggende entiteiten.
Vraag
Groep
Het is logisch in de beginfase de scope van een auditor te focussen op proces en minder op de uitkomsten van de ORSA. Inhoudelijke aspecten zijn immers vooral de deskundigheid van management en sleutelfunctionarissen van de verzekeraar. Naast een audit dient een 'challenge' van de veronderstellingen/scenario's plaats te vinden.
Welke auditopdracht moet je verstrekken aan een auditor die het ORSA-proces gaat auditen? (wat is de scope van de opdracht?)
De actuariële functie dient te worden ingevuld (net als de overige sleutelfuncties). Dit mag eventueel extern. De actuariële en de auditfunctie dient te worden ingevuld (net als de overige sleutelfuncties). Dit mag eventueel extern. Ook voor de ORSA is dit van belang.
is het een absolute voorwaarde een (volledige) interne Actuaris functie aan te houden?
Wij zijn een kleine onderlinge verzekeraar. Op dit moment zijn de actuariële functie en audit functie nog niet ingevuld. Is dat bezwaarlijk voor het uitvoeren van een ORSA?
Antwoord
Zo snel mogelijk na inzending, waarbij het streven is om eind maart alle terugkoppelingen uitgevoerd te hebben. Het is verzekeraars vrij om eerder dan 31-12-2012 (of later) in te zenden. De terugkoppeling is schriftelijk aan de hand van de ORSA Level 3 guidelines. DNB richt zich in de beoordeling vooral op het proces.
Hoe en wanneer geeft DNB een terugkoppeling?
Moet de inzending van de ORSA oefening 2012 gereviewed zijn? Nee, maar op vrijwillige basis is dit natuurlijk altijd mogelijk
De rapportages van de generale ORSA 2012 zullen niet in het toezicht worden gebruikt. Uiteraard is de ORSA wel een belangrijk onderdeel van de adequate voorbereiding op de invoering van Solvency II. Na invoering van Solvency II krijgt de ORSA een centrale rol in het toezicht.
Hoe gaat DNB de ontvangen ORSA rapporten gebruiken in het toezicht?
Komt er in 2014 vanuit DNB een verplicht ORSA inlevermoment? Daar is nog geen besluit over genomen.
Vraag
ORSA oefening 2012
Vraag Antwoord In de application package voor het Intern Model wordt de ORSA rapportage mee gezonden. Op welke wijze gaat DNB aan de Gekeken wordt naar het gelijk gestemd zijn van beide onderdelen ('alignment') en de interacties. In de IM hand van deze rapportage het ORSA proces beoordelen ? aanvraag vindt geen beoordeling plaats van het ORSA proces of effectiviteit van managementacties. Worden de benoemde management acties in de ORSA rapportage later beoordeeld op effectiviteit ?
Intern Model
De actuariële functie is onder meer betrokken bij de totstandkoming van de scenario's, veronderstellingen en prognoseberekeningen.
Wat laat je een actuaris doen in het kader van het ORSAproces?
Wie wordt geacht de onafhankelijke ORSA-review uit te voeren: De onafhankelijke review kan zowel intern als extern worden uitgevoerd. De actuariële functie is al inhoudelijk controlerend accountant, certificerend actuaris of anders? betrokken in het proces waarmee een onafhankelijke review vanuit diens rol niet gepast is.
Antwoord
Vraag
Onafhankelijke review