Van veenweidegebied tot bijenlandschap
Menno Reemer
Hoeveel soorten bijen komen er in Nederland voor?
Foto’s Roy Kleukers
Honingbij
Foto Roy Kleukers
Honingbij, een apart geval
Foto Roy Kleukers
Sociale volken
Honing
“Huisdier”
Sociale volken
Honing
“Huisdier”
Sociale volken
Honing
“Huisdier”
Wilde bijen:
Meestal solitair
Geen honing
Zelfstandig
357 soorten wilde bijen, grote diversiteit in • voedselspecialisatie Voedsel = stuifmeel & nectar
Foto Pieter van Breugel
Stuifmeel is voedsel voor de larven van de bijen Foto’s Anne Jan Loonstra
Pluimvoetbij: alleen stuifmeel van paardenbloemachtige planten
Slobkousbij: wederik
Kattenstaartdikpoot: kattenstaart
Ranonkelbij: boterbloem
Grijze zandbij: wilgenkatjes
Foto’s Pieter van Breugel
Bodemnestelaars Pluimvoetbij
Nesten in kaal zand
Foto’s boven: Pieter van Breugel Foto’s en tekening onder: Anne Jan Loonstra
Behangers
Behangersbijen, zoals deze tuinbladsnijder, knippen stukjes uit blaadjes en behangen hiermee hun nestcellen
Foto’s Pieter van Breugel
Wolbijen: behangers met wol
Wolbijen verzamelen haren van ‘wollige’ planten om hiermee hun nest te bekleden
Foto’s Pieter van Breugel
Metselaars
Rosse metselbij Foto’s Pieter van Breugel
Diversiteit in nestelwijzen
Zelfgegraven nesten in bodem Pluimvoetbijen, zandbijen, groefbijen, roetbijen etc.
Nesten in holle takjes Maskerbijen, metselbijen, ertsbijen etc.
Nesten in vraatgangen in dood hout Metselbijen, behangersbijen, tronkenbijen etc.
Nesten in lege slakkenhuisjes Gouden slakkenhuisbij, gedoornde slakkenhuisbij
Foto’s Pieter van Breugel
Veeleisende beestjes 500 m
100 m
Nestelplek
Voedsel
200 m 300 m
Foto’s Pieter van Breugel
Veeleisende beestjes 100 m
100 m
Voedsel
Tronkenbij
Nestelplek
Bouwmateriaal
Foto Menno Reemer
Veeleisende beestjes 500 m
100 m
Nestelplek
Voedsel
200 m 300 m
Bouwmateriaal 100 m 200 m
Foto’s Pieter van Breugel
Land van Wijk en Wouden
“Een klimaatneutrale HEINEKEN brouwerij, een duurzame economie én een aangename leefomgeving in de regio Zoeterwoude.”
Diverse projecten, waaronder Bijenlandschap
Bijenlandschap?
• Meer bloemen en meer bijen • Meer bestuiving (in natuur en landbouw) • Andere natuur lift mee • Aantrekkelijker landschap
Bijenlandschap • Opbouw sociaal netwerk: diverse bijeenkomsten, vele partijen, reeds lopende projecten bijeen gebracht
Sociaal netwerk: vele partijen betrokken
Bijenlandschap • Opbouw sociaal netwerk: diverse bijeenkomsten, vele partijen, reeds lopende projecten bijeen gebracht • Regionaal ontwerp bijenlandschap met ‘Bed & Breakfast’-gebieden en tussenliggend landschap
Regionaal ontwerp bijenlandschap
Bijenlandschap • Opbouw sociaal netwerk: diverse bijeenkomsten, vele partijen, reeds lopende projecten bijeen gebracht • Regionaal ontwerp bijenlandschap met ‘Bed & Breakfast’-gebieden en tussenliggend landschap • Handreiking inrichting & beheer
Handreiking inrichting & beheer Algemene uitgangspunten en richtlijnen voor bijvriendelijke inrichting en beheer
Bijenlandschap • Opbouw sociaal netwerk: diverse bijeenkomsten, vele partijen, reeds lopende projecten bijeen gebracht • Regionaal ontwerp bijenlandschap met ‘Bed & Breakfast’-gebieden en tussenliggend landschap • Handreiking inrichting & beheer • Vraagbaak/helpdesk • Vele eigen initiatieven van bedrijven, gemeentes, terreinbeheerders, Rijkswaterstaat, particulieren
Helpdesk Bijenlandschap • EIS & Alterra, gefinancierd door Prov. Zuid-Holland • Adviezen m.b.t. bijvriendelijke inrichting en beheer • 12 adviezen uitgebracht (o.a. Archeon, RWS, Oostvlietpolder, Singelpark Leiden, Elfenbaan, Bentwoud, Westerpark Zoetermeer, Heineken)
Bermen N11: RWS past maaibeheer aan 2015
2014
Elfenbaan
Elfenbaan
Rijkswaterstaat: €10.000,- voor aanleg ‘bijenbosje’, beheer ZuidHollands Landschap + vrijwilligers
Heineken
Bentwoud 8 km2 voormalige landbouwgrond, omgevormd tot natuurgebied (Staatsbosbeheer)
Bentwoud
“Bloemrijke bermen in de Leidse Ommelanden”
“Bloemrijke bermen in de Leidse Ommelanden”
Archeon
Singelpark Leiden
Bijenlandschap • Opbouw sociaal netwerk: diverse bijeenkomsten, vele partijen, reeds lopende projecten bijeen gebracht • Regionaal ontwerp bijenlandschap met ‘Bed & Breakfast’-gebieden en tussenliggend landschap • Handreiking inrichting & beheer • Vraagbaak/helpdesk • Vele eigen initiatieven van bedrijven, gemeentes, terreinbeheerders, Rijkswaterstaat, particulieren • Monitoring door deskundigen • Monitoring door vrijwilligers
Monitoring deskundigen
Monitoring deskundigen: nulmeting 2015 • 71 soorten bijen, 83 soorten zweefvliegen • Leuke vondsten: Andrena gravida, A. cineraria, Chelicodoma ericetorum, Heriades truncorum, Hylaeus pictipes, Megachile ligniseca, Stelis breviuscula • Nulmeting -> Herhaling in 2018
Monitoring vrijwilligers
2018: meer bijen in het Land van Wijk en Wouden?
Meer weten? Bestuivers.nl
