Vaarwel Adelante. Terugblik op bijna 30 jaar nieuwsbrief. Utrechtse scholen actief voor León. Overzicht van alle projecten van 2012

¡ADELANTE! jaargang 28 - 2012 nieuwsbrief

Vaarwel Adelante Terugblik op bijna 30 jaar nieuwsbrief

• Utrechtse scholen actief voor León • Overzicht van alle projecten van 2012 • Gemeenteraadsverkiezingen in León

pag. 3-4

3

nieuws en Agenda ❚ Dit is de laatste ‘Adelante’ op papier! Na bijna 30 jaar komt er een einde aan de nieuwsbrief op papier. Het uitgeven van een gedrukt magazine werd een steeds grotere aanslag op de begroting van Stichting Vriendschapsband Utrecht-León. We gaan u in de toekomst met een digitale Nieuwsbrief informeren over de stedenband en de projecten. Dat is goedkoper, sneller en makkelijker. Op pagina 3 kunt u hier meer over lezen. Wilt u de digitale Nieuwsbrief ontvangen? Geef uw e-mail adres door aan [email protected]!

❚ Millenniumdoelen staan ook in 2013 centraal Vriendschapsband Utrecht-León gaat in 2013 door met de fondsenwerving en voorlichting voor twee reeds in 2012 opgestarte projecten. Het ene project helpt bij de oprichting van vrouwencoöperaties en de nodige voorlichting daarbij. Het project draagt bij aan Millenniumdoel 1 ‘uitbanning van extreme armoede en honger’. Het andere project streeft ernaar dat kinderen terug naar school gaan. Dit gebeurt in samenwerking met leerkrachten van basisscholen, wijkvoorlichters en wijkleiders. Dit project richt zich op Millenniumdoel 2 ‘alle kinderen naar de basisschool’.

❚ FilmBlik was groot succes Bijna 100 bezoekers keken op 15 november naar nieuwe films en documentaires uit en over Nicaragua. Zij kregen een gevarieerd programma te zien met schrijnende verhalen van slachtoffers van vrouwenhandel, met mooie portretten van de Creoolse

bewoners van de Atlantische kust en een film over een lyrisch dutje in Managua. Dankzij de inzet van de vrijwilligers van de Vriendschapsband en de goede samenwerking met het Instituto Cervantes werd het een geslaagde avond.

❚ Sponsorloop leverde € 4.000,- op! De leerlingen van de openbare basisschool ‘De Hoge Raven’ deden op vrijdag 28 september mee aan een sponsorloop voor het onderwijsproject in León. Het was een leuke actie met mooi weer, enthousiaste kinderen, veel aanmoediging door ouders en grootouders en veel gelopen rondjes. Meer over de activiteiten van scholen voor Utrecht-León kunt u lezen op pagina 5.

❚ Workshops voor het voorgezet onderwijs Het Leidsche Rijn College organiseert op 21 december door de hele school heen creatieve gezellige en/of sportieve workshops. De Vriendschapsband laat de leerlingen kennis maken met de Nicaraguaanse cultuur en gewoontes door korte films van de Nederlandse filmmaker Stef Biemans die al lang in Nicaragua woont. Op de aansluitende kerstmarkt op school zal de stichting zoute bakbananen chips verkopen, een Nicaraguaanse specialiteit die uitermate geschikt is ook voor de stoerste pubers. Producten die tijdens de workshops zijn ontstaan en door ouders gebakken kersttaarten worden ook verkocht, de opbrengst gaat naar de projecten in León, net zoals in 2011.

Terugblik op bijna 30 jaar nieuwsbrief ❚ Taal- en cultuuravond over Nicaragua In samenwerking met taalschool ‘conTacto - Spaans leren’ organiseert de Vriendschapsband op 22 maart een avond met taal en muziek uit Nicaragua in cultuurcentrum Parnassos. U kunt dan kennismaken met de werkwijze en het lesmateriaal van conTacto en indrukken krijgen van activiteiten in Spanje en Nederland. Ook wie geen Spaans spreekt is welkom. Daarnaast is er een muzikaal programma waarin de uit León afkomstige zanger Frank Torres liederen uit Nicaragua zal brengen. Begin 2013 kunt u hier meer over lezen op onze website www.utrecht-leon.nl/agendautrecht.html

Steun de mensen in León! Stichting Vriendschapsband Utrecht-León is voor de uitvoering van haar projecten volledig afhankelijk van donaties en subsidies. Uw geld komt rechtstreeks ten goede aan de doelgroep. Elk bedrag, hoe klein ook, betekent in Nicaragua een wereld van verschil! Doneren kan door een machtiging, een (periodieke) aftrekbare gift of een schenking via notariële akte. Doneren kan ook met een mobieltje: SMS DONATIE 2869 naar 1008 of scan deze QR-code en volg de aanwijzingen.

AGENDA ❚ Concert met Millennium Mannenkoor

Een geweldige opkomst bij de filmavond Foto: Instituto Cervantes

2

NIEUWSBRIEF ADELANTE - nr 3 - 2012

Op 16 maart 2013 geeft het Millennium Mannenkoor een benefietconcert in de Utrechtse Geertekerk voor de projecten van de Vriendschapsband. Het koor heeft grote bekendheid verworven in binnen- en buitenland met hun optredens van bekende composities voor mannenkoren. Op pagina 12 kunt u meer lezen over koor en repertoire. Begin 2013 komt het programma te staan op www.utrecht-leon.nl/agenda-utrecht.html

In dit nummer Bijna 30 jaar nieuwsbrief Stedenbandscholen Projecten van 2012 Gemeente Utrecht Verkiezingen in León Nederlander in León Benefietconcert

3 5 6 8 9 11 12

Dit is de laatste ‘Adelante’ op papier. De nieuwsbrief van Stichting Vriendschapsband Utrecht-León wordt voortaan digitaal. Tijd voor een nostalgische terugblik op vele jaren nieuwsbrieven.

Het bestuur van de Stichting heeft in november de knoop doorgehakt. Er komt een einde aan de gedrukte versie van onze nieuwsbrief. De druk-, opmaak- en verzendkosten lopen te hoog op en berichtgeving kan tegenwoordig ook makkelijk digitaal. Zo’n beslissing kun je niet onopgemerkt laten passeren. Een nieuwsbrief op papier lees je anders dan een digitale variant. Je hebt iets in de hand en kunt onderuit gezakt bladeren op de bank. Een papieren blad kun je gebruiken bij een manifestatie waar de Stichting acte de presence geeft. Geïnteresseerden krijgen dan actuele informatie mee naar huis. Er zijn ook voordelen aan artikelen op een website. ‘Adelante’ verschijnt drie keer per jaar. Als er iets actueels gebeurt, zul je soms maanden moeten wachten. Bovendien is de tijd tussen bedenken, schrijven en publiceren redelijk groot. Publiceren op internet heeft geen deadline. Je publiceert regelmatig de meest actuele berichten. Maar het is voor de lezer lastig om te weten wanneer er een nieuwe publicatie is. Daarom zal er een digitale nieuwsbrief verschijnen die mensen in hun mailbox kunnen ontvangen. De opzet en frequentie daarvan is nog niet duidelijk, de redactie gaat er nog over nadenken. Wel kunt u zich voor deze nieuwsbrief aanmelden via [email protected].

De eerste nieuwsbrief uit 1984

Weemoed

Terugkerende projecten

Met een licht gevoel van weemoed nemen we afscheid van papier. Bladerend door bijna dertig jaar nieuwsbrieven krijg je een prachtig overzicht van de geschiedenis van de Stedenband. De eerste editie verscheen in juni 1984, negen maanden na de start van de ‘stedenbandwerkgroep’ in september 1983. “In deze nieuwsbrief vindt u allerlei informatie over activiteiten, die plaats gevonden hebben of nog plaats zullen vinden in het kader van de vriendschapsband tussen Utrecht en León.” De nieuwsbrief wil de lezer verder informeren over de financiële situatie en over mogelijke bronnen om geld in te zamelen. Naast het informeren, schrijft de redactie nog een doel van de nieuwsbrief op: “Wij hopen dat deze nieuwsbrief u enthousiast maakt om op welke wijze dan ook dit initiatief te ondersteunen.” Het is eigenlijk al die jaren zo gebleven. De nieuwsbrief informeert over projecten en over activiteiten in Utrecht in de hoop dat de lezers mee gaan doen. In het eerste nummer staat het werken in de wijk centraal. Het Nicaraguaanse idee wijkcomités wordt op Utrecht geprojecteerd en in verschillende wijken vinden activiteiten plaats, zoals in Zuilen waar een film en dia-avond is georganiseerd om 1500 gulden op te halen voor een waterproject in een Leonese wijk La Arrocera. Naast het waterproject, is de bouw van een wijkgebouw in de wijk William Fonseca een van de eerste doelen. In het eerste nummer ook aandacht voor de universiteit die op gebied van Pedagogiek en Farmacie met de universiteit van León zal samenwerken.

En zo zie je in de loop der jaren telkens dezelfde thema’s terugkomen. In de beginjaren is dat het waterproject en de bouw van wijkgebouwen. Er gaan bouwbrigades van Utrecht naar León. In december 1985 leidt dat tot een bijzondere uitgave van de Nieuwsbrief, namelijk een ‘Boletín de la brigada de construcción Utrecht-León’. De enige uitgave in het Spaans met vooral veel informatie over Utrecht voor Leonesen. Een artikel over het wereldmuziekcentrum Rasa, de

De enige uitgave in het Spaans in 1985


3

actieve Jenaplanschool Wittevrouwen, de vrouwenbeweging, het initiatief Kindervuist, over de protestacties in Amelisweerd en het vervuilde Griftpark. Ik ben benieuwd of de Nicaraguanen van deze links-politieke verhalen een evenwichtig beeld van Utrecht hebben gekregen. Maar het paste zeker in de tijd. De nieuwsbrief in 1990 staat in het teken van de verloren verkiezingen. De stedenband was voortgekomen uit solidariteit met de Sandinistische revolutie, maar nu heeft het FSLN de verkiezingen verloren en neemt de UNO van Victoria Chamorra de macht over. “Dat heeft geleid tot grote verwarring”, is in de nieuwsbrief uit voorjaar 1990 te lezen. Maar het werk gaat door, om ‘de allerarmste te steunen’ en ‘te blijven opkomen voor het zelfbeschikkingsrecht van de Nicaraguaanse bevolking, een participatiedemocratie en de nadruk op vrouwenemancipatie’.

Utrechtse scholen delen welvaart met Leonese scholen Aandacht voor orkaan ‘Mitch’ in 1998

Fietsen in León Er komen ook meer projecten op het gebied van de landbouw. Een groot tuinproject waarbij Utrechters zorgen voor zaaimateriaal, kleding en gereedschap. Er komt ook een visproject, immers León ligt niet ver van de zee. Daarnaast springt een fietsproject in het oog. De fietsenwerkplaats ’La Hermandad’ wordt geopend in de wijk Zaragoza. Oorlogsinvaliden worden opgeleid tot monteur. Als het project een aantal jaren in de nieuwsbrief wordt geëvalueerd blijkt het einde van de werkplaats een feit. Na een aanvankelijk goede start, gaat de werkplaats ten onder aan een machtsstrijd van de vakbond voor invaliden die het beheer voerde. Ook dat soort zaken zijn in de nieuwsbrief te lezen. Het verhaal over de fietswerkplaats verschijnt in een speciale uitgave van de nieuwsbrief, namelijk het tienjarig bestaan. In dat nummer staat een eerlijk overzicht van de bestaande projecten, een stuk over Nicaragua actueel en een interview met Desirée van de Ven, de huidige coördinator Internationale Zaken bij de gemeente Utrecht, die toen al zeven jaar in Nicaragua woonde. Haar pleidooi: “Ik vind dat er teveel energie gestoken wordt in het inzamelen van geld. (…) Mijns inziens moet de taak van bewustwording binnen het werk van de stichting een belangrijker plaats krijgen.” De nieuwsbrief in de daarop volgende jaren worden gekenmerkt door veel informatie over Nicaragua in de rubriek ‘Nicaragua actueel’. Daarnaast info over de projecten, waarbij vooral de vrouwenprojecten en het project afval scheiden opvallen. Vanaf 1996 komt door het project ‘niño a niño’ bij. In die tijd verschijnen regelmatig Nicaraguaanse gedichten in de nieuwsbrief.

Orkaan Mitch Vanaf 1998 krijgt de grote orkaan Mitch volop aandacht. Weer is Nicaragua wereldnieuws. Nu vanwege een orkaan die een enorme schade heeft aangericht. Het is de stedenband die de handschoen

Full color en een nieuw lay-out vanaf 2010

4


oppakt en geld inzamelt voor herstel. In de nieuwsbrief staan veel artikelen over de ontreddering en over de plannen om het land zo goed mogelijk weer op te bouwen. In 2000 verschijnt een speciale uitgave over Sutiaba, de inheemse bevolking van León. Het is de start van een project voor de inheemse inwoners van León dat nog vele jaren zal doorlopen. Ook met het twintigjarig bestaan in 2003 verschijnt er een speciale uitgave van de nieuwsbrief. Met een voorwoord van zowel de Utrechtse als Leonese burgemeester. Burgemeester Annie Brouwer roemt de warme contacten over en weer, met de stichting als motor achter talloze initiatieven. Burgemeester Pérez ziet de vriendschapsband als een proces in ontwikkeling. Zijn droom is dat ooit León zo economisch onafhankelijk wordt dat de samenwerking gelijkwaardig zal zijn. In dit nummer komen ‘oude en nieuwe vrijwilligers van de stichting aan het woord’ en wordt een overzicht gegeven van alle projecten tot dan toe. De jaren erna staan in het teken van professionalisering. Dat is ook zichtbaar in de nieuwsbrief. De nieuwsbrief krijgt de naam ‘Adelante’ en de steunkleuren vormgeving verandert in een full color uitgave die drie keer per jaar uitkomt.

Plaza León Inhoudelijk besteedt de nieuwsbrief meer aandacht aan de grote projecten van de stichting. Zo participeert de Vriendschapsband in een groot millenniumdoelenproject van het Landelijk Beraad Stedenbanden Nederland-Nicaragua waarbij het thema is: alle kinderen weer naar school. Daarnaast blijft er aandacht voor andere projecten in Nicaragua en voor Utrechtse activiteiten. Had je vroeger ‘Plaza León’ in het Griftpark, de laatste jaren is ‘FilmBlik op Nicaragua’ een begrip geworden, bezoeken Nicaraguaanse dichters en kunstenaars onze stad en zijn er regelmatig benefietconcerten. Een rubriek als ‘Utrechters in León’ heeft lang bestaan waardoor je kon zien wie er allemaal voor korte of lange tijd in León verbleef en hoe ze dat ervaren hebben. Voor u ligt de laatste papieren nieuwsbrief. Of toch niet. Volgend jaar bestaat de Stichting Vriendschapsband dertig jaar en het zou een mooi idee zijn om de traditie van de afgelopen decennia voort te zetten en een mooie extra uitgave te maken met een terugblik op het dertig jarig bestaan. Internet is leuk, maar op papier schrijf je geschiedenis. Ries Agterberg

Partnerschappen tussen scholen, lessen over Nicaragua en sponsoracties voor projecten in de zusterstad hebben een lange traditie bij de stedenbanden tussen Nederland en Nicaragua. Dit is ook in Utrecht niet anders. Vooral in de tweede helft van 2012 zijn Utrechtse scholieren actief voor kinderen in León. Waarom houden zich scholen bezig met de stedenband? De Montessorischool Arcade geeft hierop een duidelijk antwoord: “Wij willen de kinderen graag bewust maken van het feit dat wij hier in welvaart en rijkdom leven en hoe je dit kunt delen met anderen die het minder hebben.” Om dit doel te bereiken, organiseren leerkrachten en ouders veel verschillende activiteiten in samenwerking met Stichting Vriendschapsband Utrecht-León.

Sponsorloop Samen sporten voor een goed doel, een mooi voorbeeld hiervan is een actie van de OBS De Hoge Raven in september. Ruim 250 jongens en meisjes van groep 1 tot en met 8 deden mee aan een sponsorloop voor het onderwijsproject in León. Het was een groot succes met mooi weer, enthousiaste kinderen, aanmoediging door ouders en grootouders en veel gelopen rondjes. Van tevoren kregen alle groepen gastlessen met een film over het leven van kinderen in León en het project. De leerlingen deden hun best zoveel mogelijk geld op te halen voor hun leeftijdsgenoten in León. Thuis werd er meteen met opa en oma gebeld en gevraagd of ze wilden sponsoren voor “Niragua euh...Naroegoe...... wat een moeilijke naam heeft dat land”. De problemen met de uitspraak hadden gelukkig geen invloed op het prachtige resultaat. Het oorspronkelijke bedrag van € 3.648,17 werd door de ouderraad zelfs nog afgerond op € 4.000,-.

Een vaste partnerschool Brede School Het Zand in Leidsche Rijn steunt al vanaf 2011 een partnerschool in León. Dat was basisschool San Sebastian die met de opbrengst van de kerstactie lesmateriaal kon aanschaffen. Helaas heeft het Nicaraguaanse Ministerie van Onderwijs deze zomer besloten om de school eind 2012 te sluiten omdat het oude gebouw te onveilig was en er geen geld is voor ingrijpende reparaties. Maar dit ging niet ten kosten van het enthousiasme van OBS Het Zand en Montessorischool Arcade van de Brede School. Zij besloten door te gaan met de nieuwe partnerschool Andrea Dionigi een basisschool in een buitenwijk in het Noordwesten van León die door onze vertegenwoordigster in León Gioconda Arostegui is gevonden. Met het resterende bedrag uit 2011 kan deze basisschool een sanitaire installatie met meerdere toiletten bouwen. Heel bijzonder aan deze school is, dat de leerkrachten samen met de plaatselijke bevolking actief aan het verbeteren van hun school werken. De Utrechtse docenten reageerden enthousiast toen ze hoorden dat je in León met een relatief klein bedrag zo een groot verschil kunt maken voor de ruim 320 scholieren.

Laura (l.) en Map van OBS De Hoge Raven reiken een cheque uit aan Katrin van Utrecht-León Foto: Jill van der Kuip

Van eind november tot aan de kerstvakantie dit jaar wordt in alle klassen aandacht besteed aan het leven van de kinderen in León en aan de partnerschool. Beide basisscholen gebruiken lesmateriaal van de Vriendschapsband, Nicaraguaanse kerstliedjes worden ingestudeerd, de leerlingen krijgen gastlessen en ouders en kinderen worden geïnformeerd over de nieuwe partnerschool. Dit ter voorbereiding op sponsoracties in de laatste week voor kerst. OBS Het Zand organiseert bijvoorbeeld op 20 december een kerstmarkt waar zelf geknutselde dingen worden verkocht. De leerlingen van Montessorischool Arcade maken zelf kerstkaarten die zij aan familie, vrienden en buren verkopen. Met de opbrengst zal het kale schoolplein van Andrea Dionigi opgeknapt worden. Brede School Het Zand heeft dit jaar hun speeltuin opgeknapt, de behoefte van de Leonese school naar een veilig en aantrekkelijk buitenterrein is dus niet vreemd. Want spelen dat wil ieder kind, of het nu in León of Utrecht woont.

Persoonlijk contact En de plannen gaan nog verder: de drie scholen in Utrecht en León willen graag persoonlijk contact met elkaar. Leerkrachten zouden met collega’s van de partnerschool kunnen uitwisselen en kinderen met hun leeftijdsgenootjes. Gelukkig is er internet op de school in León, ook al alleen op de directiekamer. Dat maakt de lijnen kort. Het zou leuk zijn als er in 2013 mails en foto’s heen en weer gaan, - de Vriendschapsband blijft dit contact in ieder geval van harte steunen. Katrin Sturhan NIEUWSBRIEF ADELANTE - nr 3 - 2012

5

Ut r e c h t s e p r o j e c t e n i n L e ó n : v r o u w e n e n k i n d e r e n e e r s t Dankzij uw steun kan de Vriendschapsband projecten in de zusterstad León ondersteunen. In dit nummer willen we terugblikken op de projecten van dit jaar. Hoe is het gegaan met deze projecten? Waren ze succesvol of moeten we bepaalde zaken toch anders aanpakken? Hierbij een overzicht van onze projecten en de behaalde resultaten.

Project 3: Microkrediet voor jonge startende ondernemers Herinnert u zich de enthousiaste jonge onderneemster Gilma nog uit de vorige nieuwsbrief? Dankzij het microkrediet kon zij haar eigen bedrijf beginnen. Partnerorganisatie Fundación León 2000 begon begin 2012 een project om jongeren een microkrediet en scholing te geven en zo hun eigen bedrijfje te starten. In totaal hebben nu zestien jongeren een lening gekregen. Dat lijkt wellicht niet zo veel, aangezien aanvankelijk 50 jongeren zich hadden aangemeld. Het traject om krediet te krijgen bleek vrij zwaar en de voorwaarden erg strikt, maar wat ons betreft was dit wel terecht. Je moest actief aan de scholingen deelnemen en een bedrijfsplan verdedigen voor een professionele commissie, je mocht geen schulden hebben waar dan ook en geen slechte reputatie in de wijk. De jongeren die wel in aanmerking kwamen voor een krediet doen het erg goed en hebben amper achterstallige betalingen.

Project 4: Preventie geweld tegen vrouwen, tiener-zwangerschappen en HIV/AIDS Nog even tekenen en dan is zij lid van de coöperatie

Foto: Gioconda Arostegui

Project 1: Oprichting vrouwencoöperaties

Project 2: 'Alle kinderen naar school in León!'

'Samen staan we sterker' is het idee achter het oprichten van vrouwencoöperaties in León. Veel vrouwen voorzien in hun levensonderhoud door het verbouwen van groente of het maken en verkopen van producten. Door deze vrouwen te organiseren in coöperaties, kunnen ze onder andere gezamenlijk krediet aanvragen en hebben ze, door het aanbieden van verschillende producten, een sterkere marktpositie. Met de steun van de Vriendschapsband kon onze partnerorganisatie Prodemujer deze vrouwen in de tweede helft van 2012 begeleiden en scholen. Van de oorspronkelijke 60 deelneemsters blijven er uiteindelijk 51 vrouwen over, die drie coöperaties vormen. De vrouwen die dit traject niet konden afmaken, waren niet in staat om aan de verplichte 40 uur scholing te voldoen of hadden bijvoorbeeld geen identiteitsbewijs. Zonder identiteitsbewijs is lidmaatschap van een coöperatie niet mogelijk. Administratief is nu alles in orde rondom de coöperaties, maar de vrouwen lopen toch tegen problemen aan. Zo ontbreekt het hun aan bedrijfskundige en technische kennis. In overleg met Prodemujer heeft de Vriendschapsband daarom besloten om hierop actie te ondernemen. De groep van de reeds opgezette drie coöperaties wordt geschoold op technisch, boekhoudkundig en computergebied, afhankelijk van de behoefte per coöperatie. Pas in de tweede helft van 2013 worden drie nieuwe coöperaties opgericht.

Als Vriendschapsband willen we dat de kinderen in León gewoon allemaal (weer) naar school gaan, net als in Utrecht. Alleen een volledige basisschoolopleiding geeft toegang tot hoger onderwijs en dus een kans op een betere toekomst. Helaas is naar school gaan in León niet zo vanzelfsprekend. Daarom steunen we de lokale organisatie Vínculos Solidarios bij een project dat ten doel heeft schoolverzuim bij kinderen in drie plattelandswijken terug te dringen. Vínculos Solidarios verzorgde bijeenkomsten met directie en leerkrachten van scholen om de re-integratie te monitoren. Dankzij hun huisbezoeken zitten er weer 60 leerlingen op school en zijn er nu 15 'promotores'. Dit zijn jonge wijkvoorlichters die alles weten over kinderrechten, kinderarbeid en het belang van onderwijs en voor de duurzaamheid van het project zorgen, ook na afloop van de financiering. Twaalf leraren zijn bijgeschoold om 'probleemkinderen' beter te kunnen begeleiden. Ook heeft het schoolmeubilair een opknapbeurt gehad. De organisatie heeft 80 rugzakjes met lesmateriaal samengesteld voor kinderen die na hun re-integratie regelmatig naar school gaan. Het project is half 2012 gestart en loopt door in 2013.

6


In een land als Nicaragua is seksueel geweld tegen vrouwen een groot probleem. Drie Leonese organisaties besloten samen te werken in de wijk Goyena om dit probleem aan te pakken, door middel van workshops, groepsopdrachten en publieke acties. De Vriendschapsband heeft dit project in 2012 gesteund. Het project is qua resultaten een succes te noemen. Veel plattelandsvrouwen die hebben deelgenomen staan sterker in hun schoenen. Ze begrijpen dat geweld in hun leven niet normaal is. Er is zelfs een geval van huiselijk geweld aangegeven bij de politie, iets wat voorheen niet denkbaar was. Door middel van theaterstukken werden ook veel mannen en kinderen bereikt. Een uitdaging in de praktijk was de samenwerking tussen de drie heel verschillende organisaties. Ook waren er problemen tussen de deelneemsters onderling. Veel vrouwen in deze wijk zijn door familiebanden met elkaar verbonden. Er zitten dus (schoon)moeders, zussen, tantes, nichtjes van slachtoffers, maar ook van daders samen. Dit bemoeilijkt een objectieve benadering van het thema, veel gesprekken waren nodig om begrip voor elkaar te krijgen.

Project 5: Emancipatie van jonge lesbische vrouwen Met de steun van de Vriendschapsband volgde een groep van 20 jonge lesbische vrouwen workshops over seksualiteit, identiteit en mensenrechten, om een empowerment in gang te zetten. Verder werden er enquêtes over lesbianisme gehouden bij de universi-

Het gaat goed met het nieuwe buurtwinkeltje van Scarleth Foto: Katrin Sturhan

teit UNAN en een particuliere school voor voortgezet onderwijs. Op de universiteit kreeg de enquêteur te maken met het typische machismo, agressiviteit, confrontatie met het christelijke geloof en de opvatting dat een huwelijk tussen twee mensen van hetzelfde geslacht geen huwelijk is. Op de particuliere school waren de reacties milder. De jonge vrouwen hebben nog een hele weg te gaan, het is erg moeilijk voor hen om uit de kast te komen. Maar in de groep krijgen zij veel hulp bij hun coming-out.

Astrid Leistra

We hopen ook in 2013 op uw steun voor de projecten in León!


7

GEMEENTE UTRECHT

Sandinisten winnen de verkiezing van burgemeester in León

Van wipvogels tot motorcross Vrolijke wipvogels in Leidsche Rijn, de terugkeer van het gestolen bordje bij de klimaatboom, een zoektocht naar duurzaam hout en een motorcross in León. Dat is het gemeentenieuws in deze nieuwsbrief.

In Leidsche Rijn staan sinds kort vrolijke wipvogels naar Nicaraguaans ontwerp. Daarmee worden bewoners van Leidsche Rijn herinnerd aan het feit dat Utrecht Millennium Gemeente is en een bijdrage levert aan de ontwikkeling van León. Wijkbewoners hebben laten weten dat de vogels intensief worden gebruikt door spelende kinderen. Leidsche Rijn zet zich steeds meer in voor de Millenniumdoelen. Op woensdag 17 oktober was het Wereldarmoededag. Vrijwilligers van het Team 2015 Utrecht deelden in winkelcentrum Vleuterweide bijzondere dollarbiljetten uit. De actie herinnerde het winkelend publiek eraan dat nog steeds bijna één miljard mensen in de wereld moeten rondkomen van slechts één dollar per dag. Tegen inlevering van elke dollar werd door de Albert Heijn een pak rijst aan de Stichting Vrienden Voedselbank Leidsche Rijn gedoneerd. In Leidsche Rijn zijn ongeveer 50 gezinnen afhankelijk van de Voedselbank

In Nicaragua vonden op 5 november gemeenteraadsverkiezingen plaats. Bovendien kon men kiezen voor de burgemeester. Dat het ‘slechts’ om de lokale gemeenten ging, betekent echter niet dat deze verkiezingen in Nicaragua als minder belangrijk worden gezien. In tegenstelling zelfs! Verkiezingen leven hier enorm.

Alcoholverbod

Actie in Leidsche Rijn op Wereldarmoededag

Foto: VNG International

Bordje klimaatboom Het bordje bij klimaatboom voor het stadhuis is weer terug. Het was al twee keer gestolen. Bouwbedrijf 'de Handige Meeuw' uit Lombok nam het initiatief om houten borden in León te laten maken en heeft een hufterproof bord geplaatst. Dit bedrijf compenseert sinds begin 2012 de kilometers die zij rijdt in het klimaatbos in León. Justgreen/Forest Sense gaan in december naar León om met Fundación DIA de laatste hand te leggen aan het certificeringproces van de bosplantages. Bedrijven kunnen dan naast vrijwillig compenseren ook certificaten kopen en daarmee hun CO2 uitstoot compenseren. Deze certificaten zijn een bevestiging dat deze plantages duurzaam worden onderhouden. De verkoop van deze certificaten kunnen gebruikt worden om het aantal hectares uit te breiden en de boeren regelmatig inkomsten te geven voor de werkzaamheden.

Utrechtse scouting Team 2015 Utrecht ontwikkelt samen met de Millennium Gemeente Campagne een fsc-quest voor Utrecht op zoek naar duurzaam hout. Deze landelijke 'quest' wordt omgevormd tot een Utrechtse zoektocht die scouting Utrecht kan lopen. De tocht komt uit bij de klimaatboom voor het stadhuis. De tocht wordt ook verwerkt tot een wandeling door Utrecht langs duurzame initiatieven. Bewoners, scholieren of toeristen kunnen die tocht lopen. Het doel is te laten zien wat Utrecht al doet aan duurzaamheid en de link te leggen met het klimaat wereldwijd en daarmee mensen te stimuleren alleen fsc-hout gecertificeerde artikelen te kopen.

8


De Nederlandse verkiezingen waren volop in het nieuws. Ook de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten gingen niet onopgemerkt voorbij. Maar tegelijk stond ook Nicaragua in het teken van verkiezingskoorts. Het ging om gemeenteraadsverkiezingen, de ‘elecciones municipales’. Nicky Zuiderwijk doet verslag uit León.

Motorcross op beursterrein De ondernemers van PROFOM organiseerden in augustus een eerste evenement op het beursterrein. Duizenden Leonezen kwamen kijken naar de vele motoren die een spectaculair motorcrossparcours aflegden. Dit was nog nooit vertoond in León. Het evenement trok lokaal en landelijk veel aandacht via radio en lokale media. PROFOM zette daarmee de plannen voor de bouw van de beurs even op de kaart en hoopt daarmee nieuwe investeerders aan te trekken. PROFOM presenteerde het businessplan voor de bouw van de beurs aan de adviescommissie van LBSNN/HIVOS die medefinanciering biedt voor de bouw van de basisinfrastructuur. De commissie is positief over het voorstel. Komende weken zal overleg plaatsvinden tussen Jaarbeurs Utrecht, gemeente Utrecht en LBSNN waarna in december een besluit valt over de eerste investeringen. De Rotary club León heeft toegezegd de put op het terrein te boren, en levert daarmee een grote bijdrage aan de eerste investeringen. 2012 was een jaar van hard werken achter de schermen voor de vele organisaties die betrokken zijn bij de ontwikkeling van het bos en de beurs. 2013 wordt een jaar waarin deze inspanningen zichtbaar zullen worden; van een klimaatboom in Utrecht tot aan een Utrecht Marathon in León. Desirée van de Ven

Overal posters, muurschilderingen, krantenberichten en gesprekken op straat. Je kon in oktober niet om de aanstaande verkiezingen heen. Ik begreep dat het deze campagne in León rustiger was dan vroeger, maar naar mijn idee was het toch al heel groots. Opvallend vond ik het algemene alcoholverbod die het hele weekend strikt werd gehanteerd. Het alcoholverbod van de ‘ley seca’ (droge wet) was voor mij één van de meest interessante dingen. Het is een erg treurige gedachte dat iedereen hier zo bang is voor de verschillende oorzaken door drankmisbruik (met name geweld) dat er een algemeen verbod afgekondigd moet worden. Maar zoals we allemaal weten is “Niet doen!” voor elk mens een uitdaging om iets vooral wél te doen. In hostels werd er achter gesloten deuren gedronken en bij Nicaraguanen thuis werden er complete feestjes gegeven met flessen rum die in achterkamertjes bij bevriende barretjes waren gekocht. Als de regering wil bereiken dat de nadruk juist heel erg op alcohol gelegd moet worden rondom de verkiezingen, dan is ze dat zeker gelukt. Maar het toont in ieder geval aan dat er veel emoties zijn.

Lage opkomst Als je alleen kijkt naar de opkomst, zal je misschien denken dat deze aan de lage kant ligt, zeker gezien de emoties. Volgens de hoge kiesraad was er een opkomst van 50 procent terwijl de liberale partij PLC de opkomst tussen de 50 en 60 procent heeft geschat. Dat is vergelijkbaar met de opkomst van 54 procent bij de Nederlandse gemeenteraadsverkiezingen in 2010. Maar de omstandigheden zijn natuurlijk niet één-op-één met elkaar te vergelijken. Omdat er - vooral buiten de wat grotere steden om - nog aardig wat armoede is, kan ik me voorstellen dat er een drempel is om te stemmen. De wegen zijn soms onbegaanbaar, maar weinig mensen hebben een vervoersmiddel en als ze met een bus gaan dan moeten ze die natuurlijk wel betalen.

Waarom zou ik stemmen? Ook zijn er een hoop zorgen en frustraties die iemand zouden kunnen doen besluiten om niet te stemmen. Net als in Nederland hoor

Geen sterke drank op de verkiezingsdag Foto: Nicky Zuiderwijk

je nog aardig wat mensen zeggen: “Waarom zou ik stemmen? Er verandert toch niets.” Misschien is dat een gedachtegang die je overal ter wereld tegenkomt. Maar er zijn ook veel zorgen en frustraties over fraude, geweld en intimidatie. Als een passant in Nicaragua zal ik deze gevoelens nooit volledig kunnen begrijpen of voelen. Maar ik denk dat er geen Nicaraguaan is die je geen verhaal kan vertellen over rare gebeurtenissen rondom de regering of verkiezingen. Dat zullen ze trouwens ook niet nalaten, zodra ze de kans krijgen. Fraude is altijd een moeilijk punt rondom verkiezingen en iets wat bijna nooit uitgesloten kan worden. Ook na deze verkiezingen waren er weer de nodige beschuldigingen. De Nicaraguaanse organisatie ‘Ética y Transparencia’ heeft fraude vastgesteld in bijna de helft van alle gemeentes. Zo waren er in San José de Cusmapa, een klein plaatsje aan de grens naar Honduras, meldingen van NIEUWSBRIEF ADELANTE - nr 3 - 2012

9

NEDERLANDER IN LEÓN fraude. De stem van een vrouw die altijd in stemlokaal CV 503 stemt, werd nu bijvoorbeeld opeens 10 kilometer verder in stemlokaal CV 507 gevonden. Ook werden er een aantal stembiljetten aangetroffen waarbij de opgegeven adressen niet hoorden bij de namen van de stemmers. Ondertussen wordt in het plaatsje Darío een discussie gevoerd over wie de winnaar van de verkiezingen is. Medewerkers van de volgens de eigen tellingen winnende liberale partij PLI zeggen dat zij gedwongen werden om een brief te tekenen waarin stond dat ze verloren hadden van de huidige regeringspartij FSLN, de Sandinisten.

Geweld Ook meldingen van geweld waren helaas weer aanwezig. In León lijkt alles goed gegaan te zijn, maar in Matagalpa moest de ME worden ingezet om de woedende menigte in bedwang te houden. Auto’s konden de provinciehoofdstad in het Noorden van Nicaragua niet zonder controle binnenkomen. De reden van deze opstand, van aanhangers van de Liberale partij PLC, is dat er volgens hen fraude is gepleegd in twee regio’s (waaronder Darío ook valt). Ze zijn ervan overtuigd dat de politie de Sandinisten meehelpt om de overwinning te ‘stelen’. Dit zouden ze immers kunnen doen, omdat het FSLN op landelijk niveau aan de macht is. Helaas zijn dit soort meldingen geen uitzondering, en zou ik zo nog een paar voorbeelden kunnen noemen. Aan de andere kant, om toch een beetje positief te blijven: in de regio Río San Juan was men trots om te kunnen melden dat er zich geen enkel incident had voorgedaan. Geen geweld en geen meldingen van fraude. Misschien dan toch een teken dat het wel degelijk goed kan gaan?

Winst voor Sandinisten In León hebben overigens de Sandinisten ook gewonnen, net zoals in het grootste gedeelte van het land. In heel Nicaragua wist de FSLN 134 van 153 burgemeestersposten in de wacht te slapen. De voornaamste concurrent bleek de PLI met twaalf overwinningen. De PLC kreeg twee burgemeesters, de lokale Yatamapartij 3 en de ALN één burgemeesterspost.

Roger Gurdián nieuwe burgemeester León In León is geheel volgens verwachting de kandidaat van het FSLN gekozen als nieuwe burgemeester. Het is Roger Gurdián die werkzaam is als rector van de Leonese universiteit UNAN. In januari 2012 was de rector al door zijn partij naar voren geschoven als de burgemeesterskandidaat. Gurdián zei in een interview dat gezondheidszorg een belangrijk thema zal zijn. Maar ook dat hij León als toeristische trekpleister op de kaart wil zetten om meer werkgelegenheid te creëren.

De nieuwe burgemeester (uiterst rechts) en loco-burgemeester (uiterst links) van León tijdens de campagne Foto: Gioconda Arostegui

In León hebben de Sandinisten met een ruime meerderheid gewonnen met 80 procent van de stemmen. Deze cijfers zijn vergelijkbaar met de hoofdstad Managua. Van de meeste mensen hier heb ik begrepen dat ze kunnen leven met deze uitkomst, met name omdat het algemene idee heerst dat er in de stad geen vooruitgang mogelijk is als de lokale zittende partij afwijkt van de regerende partij. In León was dit twee verkiezingsperioden geleden het geval en dat is de lokale bevolking niet goed bevallen. Waar deze uitkomsten naartoe gaan leiden? Ik zou het niet durven zeggen. De euforie die er jaren geleden geweest schijnt te zijn toen de Sandinisten aan de macht kwamen lijkt al weer lang en breed getemperd. Het geloof dat dingen op korte termijn beter worden is er niet echt. Maar zoals iedereen die Nicaragua een warm hart toedraagt hoop ik dat vanaf nu de stijgende lijn wordt ingezet!

Sommige Nica’s gaan je op straat zomaar aaien Rianne bij de blokfluitles

Wie ben je en wat heeft je in León gebracht?

Foto: Welmoed Mulder

Ik ben Rianne van der Zanden (24 jaar) en ik kom uit Enschede. In het 5de jaar van geneeskunde loop je minimaal 10 verschillende co-schappen , waarvan er een aantal verplicht zijn, waaronder ‘sociale geneeskunde’. Het is mogelijk om dit co-schap in Nederland te lopen bijvoorbeeld bij het UWV of het consultatiebureau, maar je kan dit ook in het buitenland doen. Dit leek mij een super mooie kans om de gezondheidszorg aan de andere kant van de wereld te gaan bekijken. Aangezien ik graag naar Centraal-Amerika wilde en er al contacten waren vanuit mijn universiteit met de universiteit hier, heb ik besloten om voor 2 maand naar León te gaan.

per week geef ik muziekles aan kinderen in de ‘Minibiblioteca’, een huiswerkproject. Ik leer ze Engelse liedjes en geef ze blokfluitles.

zelf consulten mocht voeren in het Spaans. Het minst leuke is dat ik hier al een aantal dagen ziek op bed heb gelegen.

Wat doe je in León?

Wat is jouw indruk van León?

Ik loop in León stage in een gezondheidscentrum (centro de salud), waar ik me vooral zal richten op public health. Ik begin al om 7 uur in de ochtend (maar na een aantal dagen ben ik toch maar wat later gekomen, aangezien de rest van de medewerkers óf een half uur tot een uur te laat kwamen óf eerst een half uur hun bureau met een vies doekje gingen schoonmaken, welke ze daarna gewoon weer terug hingen aan de muur) en werk tot ongeveer 12 uur. ’s Middags heb ik 3 keer per week Spaanse les en 2 keer

In León is het erg heet en dat merk je voornamelijk als je hier echt moet werken. Daarnaast vind ik het soms best vies. Zo heb ik al kakkerlakken en muizen in het gezondheidscentrum gespot. Verder is León een mooie stad, waar altijd wel iets te beleven valt.

Welke verschillen en overeenkomsten zie je tussen het leven in León en Utrecht?

Nicky Zuiderwijk (heeft van september t/m november vrijwilligerswerk gedaan in León, lees over zijn ervaringen op www.utrecht-leon.nl/blog) Eerst je naam vinden in de lijst van de stemgerechtigden…

Aan het werk in het gezondheidscentrum

Foto: Gioconda Arostegui

Foto: Centro de Salud

Wat valt je op aan de Nicaraguanen? Nicaraguanen zijn over het algemeen erg vriendelijk. Maar ze kijken ook wel een beetje de kat uit de boom. In het gezondheidscentrum zeiden ze in het begin bijna niets tegen mij en betrokken ze mij niet echt bij de patiënten. Gelukkig kwam hier na een aantal dagen verandering in en nu is het dan ook erg gezellig en willen ze alles over Nederland weten. Wat ook opvallend is dat er sommige Nica’s zijn die je op straat zomaar gaan aaien. Daarnaast denken ze dat alle buitenlanders veel geld hebben. Nica’s komen trouwens altijd te laat of gewoon niet. Zo kwam ik op een ochtend in het gezondheidscentrum waar mij toen doodleuk werd verteld dat de dokter vandaag niet zou komen en morgen ook niet.

Ik zie voornamelijk verschillen. Op zondag zie je hier bijna niemand op straat en is het ook erg stil. Je kan merken dat zondag hier echt een rustdag is. Die hygiëne in het gezondheidscentrum is wel echt minder goed, er is geen wastafel en geen handalcohol. En ze dweilen de vloer op 10 cm hoge hakken. Ga je uit eten, kom je ook verschillen tegen. Als je bijvoorbeeld pizza bestelt, krijg je een pizza zonder tomatensaus; ter compensatie krijg je er heel veel tomatenketchup bij die je er dan zelf op kan smeren. En op straat valt je ook het een of ander op. Ze hebben hier geen kinderenwagens of draagzakken; waardoor alle jonge vrouwen met een kind over hun schouder lopen. Een overeenkomst is dat je hier nog relatief veel fietsers ziet.

Wat is het leukste dat je hebt meegemaakt en wat het minst leuke? Het leukste vond ik toen ik voor het eerst

10



11

Mannenkoor verzorgt bijzonder benefietconcert in maart 2013 In het kader van ‘NLdoet’, de grootste vrijwilligersactie van Nederland, zal het Millennium Mannenkoor voor Stichting Vriendschapsband Utrecht-León op 16 maart een benefietconcert geven in de Geertekerk te Utrecht. Het initiatief van NLdoet komt van het Oranje Fonds dat vrijwilligerswerk in de spotlights wil zetten en iedereen wil stimuleren om een dag(deel) de handen uit de mouwen te steken. Dit idee spreekt de mannen van het koor zeker aan. “Elk jaar probeert het mannenkoor een benefietconcert te geven waarbij alle revenuen aan een goed doel worden gegeven,” vertelt voorzitter Dick Roolvink. Het koor met ruim 60 leden uit heel Nederland zal daarom een bijzondere avond verzorgen waarin liederen van over heel de wereld te horen zijn. Alle opbrengsten van deze avond zullen ten goede komen aan de projecten van de stichting. “Via de website zijn we in contact gekomen met de Vriendschapsband Utrecht-León,” vertelt voorzitter Dick Roolvink. “Het doel dat de stichting nastreeft, onder andere de hulp aan kinderen door middel van het onderwijsproject, sprak ons erg aan. Kinderen in arme landen te helpen aan een betere toekomst, is altijd een mooi streven en daarom verzorgen wij graag een benefietconcert voor de stichting.” Het Millennium Mannenkoor staat onder leiding van dirigent Jaap Jan Hunze met als vaste begeleiders Peter Witteveen en Paul van der Reijden. Dit jaar vieren de mannen het vijftienjarig bestaan van het koor. Het nog jonge Millennium Mannenkoor heeft al diverse cd's gemaakt met een repertoire dat varieert van klassiek/religieus tot opera, volkslied en musical. Mede door het aantrekken van internationale solisten werden de opnamen van dit uitstekend zingende mannenkoor bij de diverse omroepverenigingen met groot enthousiasme ontvangen.

Meer informatie over het concert begin 2013 op onze website www.utrecht-leon.nl

Millennium Mannenkoor gaat zingen voor projecten in León Foto: eigen website

Wat kunnen we van de benefietavond verwachten? “Het zal een heel diverse avond worden,” vertelt Roolvink. “Veel aandacht wordt besteed aan het evenwicht tussen 'licht' en 'zwaarder' repertoire, tussen klassieke, religieuze en profane werken. Het vertalen en verduidelijken van onder meer Slavische en Romaanse zangteksten worden vaak onderschat. Wij zien het vertolken van dit repertoire als een cultureel-educatieve ‘must’.” Het lijkt bijna vanzelfsprekend dat een koor met een zo speciale naam een bijdrage voor het halen van de Millenniumdoelen levert. De Vriendschapsband hoopt op veel bezoekers bij het concert en daarmee op een grote opbrengst voor onze projecten voor meer basisonderwijs en minder armoede. Meer informatie over het koor: http://millenniummannenkoor.nl/ Home Marit Mathijsen

Colofon De Nieuwsbrief is een uitgave van Stichting Vriendschapsband Utrecht-León. De Stichting werkt samen met organisaties in León aan het verbeteren van de levensomstandigheden van de bevolking in de Utrechtse zusterstad in Nicaragua. De Stichting stimuleert contacten en uitwisseling tussen vergelijkbare organisaties in Utrecht en León. In de Nieuwsbrief geeft de Stichting informatie over de situatie in León en Nicaragua, de voort-

12


gang van de projecten en de activiteiten in Utrecht. De Nieuwsbrief verschijnt drie keer per jaar. Redactie: Ries Agterberg, Astrid Leistra, Marit Mathijsen, Virry Schaafsma en Katrin Sturhan Foto voorkant: Bijna 30 jaar nieuwsbrieven van Utrecht-León met veel verschillende lay-outs Foto: Ries Agterberg Ontwerp: Pakweg, Utrecht Druk: ZuidamUithof Drukkerijen, Utrecht

Stichting Vriendschapsband Utrecht-León Oudegracht 36, 3511 AP Utrecht 030-236 42 82 [email protected] www.utrecht-leon.nl Uw aftrekbare bijdrage voor projecten is welkom op giro 5548182 t.n.v. Stichting Vriendschapsband Utrecht-León.

Vaarwel Adelante. Terugblik op bijna 30 jaar nieuwsbrief. Utrechtse scholen actief voor León. Overzicht van alle projecten van 2012

Recommend Documents