v Wat beweegt de kandidaten? 'Neushoorns beschermen met drones' Succes met een beperking Studentenraadsverkiezingen Kitso Epema

NR.17 19 mei

2014

onafhankelijk magazine

Studentenraadsverkiezingen

Wat beweegt de kandidaten?

Kitso Epema

'Neushoorns beschermen met drones' Autisme

Succes met een beperking

english pages see page 28

gezocht: Pedel m/v

2

Delta

TU Delft

12 Delta nr. 17

19 mei

2014

“De TU zoekt een nieuwe pedel. Ik maakte een bord waarmee mensen op de foto kunnen alsof ze een pedellenpak aan hebben. De foto van de pedel is er in photoshop ingeplakt, dus eigenlijk sta je iemand achter een wit bord te fotograferen. Bovendien waaide het zo hard dat het handiger was het bord ter plaatse in elkaar te schroeven. Al met al zag het er verdacht uit: de beveiliging reed drie keer stapvoets voorbij om te kijken…”(Fotograaf Sam Rentmeester)

REAGEER!

www.delta.tudelft.nl

colofon

Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie.

Redactie Frank Nuijens (hoofdredacteur) - @franknu, Katja Wijnands - @kwijnands, Dorine van Gorp - @dorinevangorp, Saskia Bonger - @sbonger, Tomas van Dijk - @tomasvd, Connie van Uffelen - @connievanu, Jos Wassink - @joswashere Medewerkers aan dit nummer Jorinde Benner, Aldo Brinkman, Kerry Dankers, Phillip Gangan, Dap Hartmann, Auke Herrema, Job Hogewoning, Damini Purkayastha, Molly Quell, Jimmy Tigges Foto’s Sam Rentmeester, Hans Stakelbeek Bladconcept en vormgeving Maters & Hermsen, Leiden

Lay-Out Liesbeth van Dam Redactie-adres Universiteitsbibliotheek, Prometheusplein 1, 2628 ZC Delft, 015 278 4848, [email protected] Advertenties H&J Uitgevers, 010 451 5510, [email protected] Druk Deltahage, Den Haag Oplage 8.000 Jaargang 45 ISSN 2213-8838 Meld je aan voor de wekelijkse nieuwsbrief op de website. Meer informatie op: www.delta.tudelft.nl/colofon

8 cover

interview

HORA EST

Kitso epema

De TU Delft zoekt nieuwe pedellen. Wat moet je kunnen voor deze parttime baan? Je moet autoriteit uitstralen, het protocol strikt volgen en vooral niet zenuwachtig zijn. “Je moet het leuk vinden om toneelstukjes op te voeren.”

Masterstudent Kitso Epema (L&R) ontwikkelt samen met zes andere studenten een drone die parkwachters in Afrika moet steunen in de strijd tegen stropers. “Neushoorn is meer waard dan goud of cocaïne.”

Delta

3

TU Delft

28

16

Delta 18 verschijnt op maandag 2 juni

reportage

english pages

studentenraadsverkiezingen

social cohesion

Deze week mogen studenten hun stem uitbrengen voor de studentenraad. Wie zijn die mensen op de kieslijsten van Oras en Lijst Bèta? Wat studeren ze en waarom willen ze de medezeggenschap in?

The Social Cohesion Design course culminates in a competition to provide creative lighting solutions to a local Delft neighbourhood. This years winners were a Dutch/Irish team.

VERDER Column Kort nieuws Sport campusnieuws partyspotters Job de kok achtergrond master Science Survival Guide There’s an app

04 05 06 07 15 15 20 23 29 30 31

Delta Na Diederik Stapel is opnieuw een prominente hoogleraar sociale psychologie door de mand gevallen. Ditmaal is het Jens Förster van de Universiteit van Amsterdam. Wat is er toch mis met dat vakgebied en met de mensen die dat vak beoefenen? Er bestond ernstige twijfel over de betrouwbaarheid van de psychologische experimenten in drie artikelen van Förster. Met name het artikel ‘Sense Creative! The Impact of Global and Local Vision, Hearing, Touching, Tasting and Smelling on Creative and Analytic Thought’ dat Förster in 2012 samen met Markus Denzler publiceerde in Social Psychological and Personality Science rammelt aan alle kanten. Het Landelijk Orgaan Wetenschappelijke Integriteit (Lowi) onderzocht de drie gewraakte artikelen en velde onlangs een dodelijk oordeel: ‘De conclusie dat er gemanipuleerd moet zijn met onderzoekgegevens wordt onontkoombaar geacht [… er is] sprake van schending van wetenschappelijke integriteit.’ Op advies van het Lowi heeft het college van bestuur van de UvA nu besloten dat dit artikel moet worden teruggetrokken. Disciplinaire maatregelen tegen Förster zijn nog niet genomen, maar volgen ongetwijfeld binnenkort. De resultaten van die drie onderzoeken samen zijn zó uitzonderlijk dat de kans hierop slechts 1 op 508 triljoen is. Dat is 1 op 508.000.000.000.000.000.000, een getal dat het voorstellingsvermogen ver te boven gaat. Ter vergelijking: de leeftijd van het heelal bedraagt ‘slechts’ 0.4 triljoen seconden. Förster verdedigt zich nu met de veronderstelling ‘dat wellicht nog onbekende psychologische mechanismen voor de 'perfecte' resultaten gezorgd hebben.’ Bij Diederik Stapel was dat het dikke-duim-mechanisme: gewoon aan de keukentafel uitkomsten verzinnen. Ook verdacht is dat geen van de in totaal 2284 proefpersonen was uitgevallen, en dat er geen enkel datapunt ontbrak - zeer ongebruikelijk in zulke grote datasets. En toen de onderzoekscommissie inzage vroeg in de ruwe data, bleek Förster die niet te kunnen overleggen omdat hij bij een verhuizing de vragenlijsten had weggegooid. Deze doodzonde was uiteraard de doodsteek. Förster zou met ingang van 1 juni worden aangesteld als Humboldt-professor aan de Ruhr Universität Bochum. Deze meest prestigieuze leerstoel in Duitsland gaat vergezeld van een beurs van vijf miljoen euro. In oktober vorig jaar was de decaan van de psychologiefaculteit nog uitzinnig van vreugde: “The Faculty of Psychology is extremely happy about the Humboldt professorship for Jens Förster. It is unbelievable that we once again succeeded in receiving this research award”. Unbelievable, indeed, want Jens Förster bleek niet te geloven. Zelf spreekt hij van een ‘heksenjacht op psychologen sinds de Stapel-affaire’. Het doet inderdaad sterk aan de Stapel-affaire denken, aangezien Förster zich de namen van zijn onderzoeksassistenten niet kan herinneren, en ook niet precies meer weet wanneer de experimenten zijn uitgevoerd. Volgens de Leidse hoogleraar mathematische statistiek Richard Gill is Förster ófwel een oplichter ófwel volkomen incompetent. Niet wat je noemt een win-winsituatie. “Zijn reactie op de beschuldigingen laat zien dat hij helemaal niets van statistiek begrijpt, terwijl zijn hele carrière berust op het gebruik van statistische methoden.” De kans dat het nog goed komt met die carrière schat ik kleiner dan 1 op 508 triljoen.

Dap Hartmann is astronoom. Hij werkt als onderzoeker bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management.

TU Delft

1 Sporters kunnen veilig rennen, springen en vallen op het sportveld.

ja

Zes studenten industrieel ontwerpen, onder wie de inmiddels afgestuurde Yuri Volkerts, hebben meegewerkt aan de ontwikkeling van het vorige week geopende Cablean Sportveld, naar eigen zeggen het eerste meerzijdige sportveld ter wereld. Draaiende balken maken dat je er bijvoorbeeld op kunt voetballen en basketballen. Aan de derde zijde kunnen sportclubs volgens de makers geld verdienen door die te gebruiken voor energieopwekking met zonnepanelen, als waterberging of reclamebord. 4 We hebben er zelf al een potje op gevoetbald.

ja

2 Aan het veld zelf

5 Op welke stelling wil je terugkomen?

is te zien dat het bestaat uit draaiende panelen.

“Op stelling 2. We hebben nu een pilotveld gemaakt van honderd vierkante meter. Het systeem bestaat uit draaibare driehoekige balken. Specifieke vormsluitingen zorgen ervoor dat die naadloos op elkaar aansluiten. Daardoor zijn er geen naden zichtbaar. Wel is er in het prototype nog een kleine ongelijkheid in het oppervlak. We weten waar dat aan ligt, dus dat gaan we oplossen. Eind dit jaar willen we bij een club een full scale veld aanleggen. De ongelijkheid is dan weg.” (SB)

nee

3 Het is onhandig dat verschillende sporten werken met verschillende sportveld-afmetingen.

nee

www.cablean.nl

3 Na ruim een maand broeden was het zondag 11 mei zo ver: in de nestkast op Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica zijn drie slechtvalken geboren. Het vierde en laatste ei is niet uitgekomen. Dat is een ei van het vorige slechtvalkvrouwtje dat in de nestkast broedde. Zij is verjaagd door het huidige vrouwtje. De jongen zien er goed uit, eten goed en krijgen naar verwachting over een week of vijf hun eerste vlieglessen. www.delta.tudelft. nl/28214

Tweets

(Foto: Yuri Volkerts)

columndaphartmannstapelgek

4

Kort Meer en uitgebreider nieuws op www.delta.tudelft.nl

Spoorviaduct

Met slechts 34 kilo is de nieuwe Ecorunner met brandstofcellen nog lichter en aerodynamischer dan in voorgaande jaren. TU-studenten namen ermee deel aan de Shell Ecomarathon, 15 tot 18 mei in Rotterdam. Tien rondjes om Ahoy (1,6 kilometer) met minimaal 25 kilometer per uur en de zuinigste wagen wint. Het Ecorunner-team mikt op een equivalent gebruik van een liter benzine voor vierduizend kilometer, zegt captain Alexander Spoelstra. Vorig jaar was dat nog 1:3000. Onderdelen zijn nu lichter doordat ze 3D geprint worden en niet meer uit aluminium gefreesd. (Foto: Sam Rentmeester)

Wie je moet kennen Nanofysicus prof.dr.ir. Leo Kouwenhoven is als eerste Delftse hoogleraar benoemd tot buitenlands lid van de National Academy of Sciences (NAS) van de Verenigde Staten. In totaal werden dit jaar 84 nieuwe Amerikaanse leden en 21 buitenlandse leden benoemd, onder wie ook stamcelbioloog en KNAWpresident Hans Clevers. De NAS adviseert de Amerikaanse overheid over wetenschap, technologie en gezondheid. Leden worden voor het leven benoemd. Kouwenhoven kreeg internationale bekendheid met de ontdekking van het mysterieuze Majorana-fermion, waarover zijn groep in 2013 in Science publiceerde. (Foto: Sam Rentmeester)

Het ontbreekt veel productontwerpers aan historisch besef en zelfreflectie. Dat stelde prof.dr. Timo de Rijk in zijn intreerede als hoogleraar design, culture & society aan de TU Delft en de Universiteit Leiden op 8 mei. De designwereld ziet zich geconfronteerd met een onvoorspelbare toekomst en reageert daar te dogmatisch op, meent De Rijk. Ontwerpers zouden volgens hem de 'what-if' methode moeten hanteren waarbij men inspeelt op onverwachte veranderingen door scenario's te bedenken voor onwaarschijnlijke omstandigheden. De Rijk, tevens voorzitter van de Beroepsorganisatie voor Nederlandse Ontwerpers, gaf zijn intreerede in de Amsterdamse Stadsschouwburg tijdens het tweedaagse designcongres What design can do. (Foto: Leen Vlasblom)

TU-alumna ir. Bojana Snijders-Nikodijevic is vierde geworden in de culinaire wedstrijd Masterchef Holland 2014. De winnaar was bij het ter perse gaan van Delta nog niet bekend. Donderdagavond 15 mei was de finale van de competitie, die dagelijks werd uitgezonden op NET5. De 36-jarige Snijders-Nikodijevic was een van de vier overgebleven finalisten. De ingenieur uit Servië studeerde werktuigbouwkunde in Belgrado, en volgde haar master system engineering, policy analysis and management (2001) bij technische bestuurskunde in Delft. “Of je wint of verliest maakt eigenlijk niet uit voor later”, zei ze vorige week tegen Delta. “Winnen geeft een boost, maar het is tijdelijke roem.” delta.tudelft.nl/28223 (Foto: NET5)

Vier studenten bouwkunde zijn een actie gestart voor het gedeeltelijk behouden van het spoorviaduct. Dat zware betonnen bouwwerk, dat de stad doorklieft, wordt gesloopt als de treinen in 2015 ondergronds gaan. De studenten willen dit in hun ogen historisch erfgoed een nieuwe functie geven. delta.tudelft.nl/28230

Oudste telescoop

Bij graafwerkzaamheden voor de Spoorzone is een tien centimeter lang buisje tevoorschijn gekomen dat de oudste telescoop van Nederland blijkt te zijn. Afkomstig uit de eerste helft van de zeventiende eeuw is de kijker nog ouder dan de telescoop waarmee Christiaan Huygens de manen van Saturnus ontdekte. Experts denken dat de telescoop in Delft is gemaakt. delta.tudelft.nl/28229

Dronedans

Theater de Veste heeft voor het komende theaterseizoen ‘verschillende lijntjes uitstaan met de TU’. Professoren gaan het podium op en studenten gaan dansen met drones. delta.tudelft.nl/28219

Coalitie

D66, Stip, GroenLinks, PvdA en VVD gaan samen het nieuwe college van burgemeester en wethouders in Delft vormen. In het coalitieakkoord staat dat de gemeente met de TU één contactpersoon aanstelt bij wie bedrijven zich kunnen melden wanneer zij zich in Delft willen vestigen. delta.tudelft.nl/28218

Reorganisatie

Nog voor het nieuwe collegejaar moet de afdeling design engineering van Industrieel Ontwerpen fors reorganiseren. Hoewel de afdeling van vier naar acht geheel nieuwe secties gaat, worden veertien medewerkers bedreigd met boventalligheid. delta.tudelft.nl/28208

IN THE SPORTLIGHT

sportzaken

Tony Covena Specs

1.79 meter

Gemiste wisselpunten

Gewicht

68 kilo

Boomstammen en beginnersfouten op de Batavierenrace, mastertitel voor zwemmers en blije voetballers na nederlaag.

Geboortejaar 1992

studie: Elektrotechniek

Sport: motorrijden (Superstock 600; Kawasaki Ponyexpres Intermoto team, Tsjechië)

andere sporten:

Slijtvast pak van kangoeroeleer, weegt ongeveer 4,5 kilo; een stuk lichter dan een leren pak. Op maat geHoe lang doe je dit al? “Als 5- à 6-jarige ben ik begonnen maakt, met eigen demet karten, maar dat werd niks. Op sign. Geschatte kosten: drieduizend euro

triatlon, beetje voetbal, trial rijden (op motor)

Speciale racehelm, puur voor motorraces. De niet zichtbare spoiler achterop de helm heeft samen met de bochel op de rug van het pak de perfecte aerodynamische vorm.

Stretch op knieën, rug en schouders, zodat je toch nog een beetje kunt bewegen in het zo strak mogelijk sluitend pak.

mijn dertiende stapte ik op een minibiker, daarna ben ik doorgegroeid.” Wat is je niveau? “Ik behoor tot de top 2 van Nederland, doe mee aan WK’s.”

Sterke punten? “Ik ben tactisch sterk, rijd slimmer en technischer dan de meesten.” Zwakke punten? “Mijn sterke punten zijn tevens mijn zwakke punten, omdat ik vaak te veel nadenk over wat ik aan het doen ben.” Blessuregevoeligheid, lichamelijke zwakheden? “Ik heb mijn sleutelbeen gebroken, mijn pols gebroken, een gecompliceerde open enkelbreuk gehad en mijn knie verdraaid waardoor er vocht in mijn kraakbeen is gekomen. Momenteel heb ik niks.” Hoogtepunten/prijzen? “Als jongetje tweede op het NK minibike, in 2013 tweede op het EK. Door mijn recente twaalfde plaats op het WK in Australië ben ik in de wereldranglijst terechtgekomen.”

Handschoenen van kangoeroeleer, met extra grip-delen in de handpalm, zodat je bij het gas geven een perfect gevoel hebt.

Ambities? “Wereldkampioen worden en er mijn werk van kunnen maken, dat is het uiteindelijke doel. Ik zit nu op een kantelpunt. Gaat het wel of niet lukken nu ik op WK-niveau zit.” Ergens een hekel aan? “Als het niet lukt, frustreert mij dat behoorlijk. En af en toe heb ik tabak van al het geregel eromheen. Dat kost veel tijd.”

Speciale carbonlaarzen van kangoeroeleer, waarin je niet door je enkel kunt gaan.

(Foto: Sam Rentmeester)

Waarom motorrijden? “Je gaat ontzettend hard, daardoor komt heel veel adrenaline vrij. Als je van snelheid en actie houdt, kan ik het zonder meer aanraden.”

Je moet er wat voor over hebben om je favoriete sport onder de aandacht te brengen. En dus sjouwden de estafettelopers van de survivalsportvereniging SBV Slopend uit Delft vorige week gedurende de hele, in 25 etappes verdeelde, Batavierenrace van Nijmegen naar Enschede een boomstam met zich mee over de schouder. De vrouwen een van zes kilo, de mannen een van tien kilo. Nee, geen groot uitgevallen estafettestokjes, legde een teamlid uit in de uitslagenkrant: “Het sjouwen en hakken van een boomstam is namelijk een populair onderdeel van deze sport.” En dat wilden ze maar laten zien. Slopend eindigde op de 143ste plaats, in een tijd van 15 uur, twaalf minuten en 4 seconden. En dat in een veld van 325 finishende teams, een keurige plek in het ‘linkerrijtje’ dus, ondanks de zelfopgelegde handicap. Het ooit uit de voormalige studentenatletiekvereniging De Delvers voortgesproten team S.N.O.T. gooide ook dit jaar weer de hoogste Delftse ogen met een tweede plek in het algemeen klassement, in een eindtijd van 10:36.01. Een eerste plaats, zoals twee jaar geleden, had er misschien ingezeten, als er niet –zoals bijna gebruikelijk- op het allerlaatste moment enkele afzeggingen waren binnengedruppeld. Bovendien: “We hebben beginnersfouten gemaakt, door twee wisselpunten te missen”, vertelde een woordvoerder. Zoiets betekent dat een loper finisht, maar de volgende loper nog niet klaar staat. Slordig dus. In de categorie Universiteitsteams, de eredivisie van de Batavierenrace, ontbrak ook dit jaar weer een ploeg namens de TU Delft. Een week eerder boekten zwemmers van de gecombineerde burger-/studentenclub d’Elft/Wave een aantal mooie successen op de naar leeftijdsgroepen ingedeelde open Nederlandse masterkampioenschappen op de langebaan. ‘Masters’ staat in dit geval voor ‘oudere’ zwemmers, dat wil zeggen van boven de 20 jaar. Alles is relatief, zullen we maar zeggen. Op de viermaal 200 meter vrije slag zwom het kwartet met onder meer de TU-studenten Erik Simons en Egbert Stolk en oud-TU-student Marc Bleeker in Den Haag naar een nieuw masterrecord. Goud was er eveneens voor de 4x100 meter wisselslagploeg, bestaande uit Simon Kassing, Victor den Heijer en de eerder genoemde Stolk en Simons. De zaterdagvoetballers van Ariston’80 hebben zich intussen naar verwachting gehandhaafd in de derde klasse. De laatste wedstrijd werd weliswaar met 2-0 verloren van nummer voorlaatst CION, maar dat was voor de eindstand niet meer van belang. De 14-0 zege van een week eerder op hekkensluiter Zuiderpark (gedegradeerd met 187 tegendoelpunten in 24 duels) verzekerde de studenten van nog een jaartje derde klasse. Tips? [email protected]

Delta

7

TU Delft

Tweet

nieuwsinterview ‘De macht is aan de toezichthouder’

Het symposium gaat over infrastructuren. Waar moeten we aan denken – wegen, glasvezel, oliepijpleidingen? “Al die infrastructuren zijn sociotechnische systemen. Het technische deel wegen, gasleidingen enzovoorts - wordt gedaan door ingenieurs. En de sociokant, zijn de instituties die staan voor waarden, normen en formele regels in de samenleving. Die zorgen ervoor dat de technische componenten op zo’n manier met elkaar samenwerken dat waarde voor de gemeenschap, de leveringszekerheid van gas bijvoorbeeld, gewaarborgd wordt. Het moeilijke is om de ingenieurs en de sociale wetenschappers met elkaar in gesprek te krijgen.” Een term die snel valt is next generation infrastructures. Wat is het verschil met die volgende generatie?

tot iets komen dat de best mogelijke uitkomst is. Dat idee grijpt terug op Adam Smith, een van de grondleggers van de economie, die het al had over de onzichtbare hand van het marktmechanisme.”

Foto: Tomas van Dijk

“Dat weten we niet. Daarom is het ook future. Maar we kunnen er wel denkbeelden over maken. Wat ik hier op de gang hoor, is dat het decentraler zal zijn. De elektriciteitsvoorziening vertakt zich traditioneel vanuit grote centrales naar de gebruikers. Maar zonnepanelen en biogasgenerators zijn voorboden van opkomende decentrale opwekking. Ook zal er in de toekomst meer interactie zijn tussen producenten en consumenten. De consument wordt ook producent. Dat betekent dat de systemen technisch veel slimmer moeten worden om dat tweerichtingsverkeer in goede banen te leiden. Systemen zullen veel minder topdown ontworpen kunnen worden. In plaats daarvan moeten ze zich spontaan ontwikkelen.” Is dat geen paradox: ontwerpen en spontane ontwikkeling? “Een paradox is een schijnbare tegenstelling. Je kunt een netwerk aanleggen waarbij je het gedrag op dat netwerk aan de autonomie van de spelers overlaat. De filosofie is dat al die micro-actoren met hun eigenbelangen gezamenlijk

Gaat het oude spel op een nieuw platform verder? “Ja, en ik zou daar graag aan toe willen voegen dat er een systeemmanager moet zijn die monitort. Hij moet in de gaten houden wat die actoren doen en alarm slaan wanneer de waarden van de samenleving in het gedrang komen. De toezichthouder meldt dat aan de deelnemers. Als er niks gebeurt, gaat hij prikkels uitdelen in de vorm van een subsidie of een belasting. Verandert er dan nog niks, dan kan er een gebod of een verbod uitgevaardigd worden. Dat is qua kosten de meest efficiënte manier van regelen.” Dat klinkt meer als een actieplan dan een afscheidsrede. “Ik ben niet zo van het terugkijken. Ik ga wel weg, maar ik blijf met de TU verbonden. Ik begeleid nog promovendi en we hebben elke week leuke seminars die ik ook blijf bijwonen.” (JW)

Symposium ‘Understanding and Designing Next Generation Infrastructures; about mono-, multiand interdisciplinarity’, vrijdag 23 mei 2014, 15.00 uur, Aula. Gratis deelname via: www.aanmelder. nl/78420

For all @tudelft students: Feel like being inspired over lunch? Do join us: Food for thought: May 22nd, 12.30 HIVE http:// sg.tudelft.nl/event/broodjefilosofie/ … Psycholoog en loopbaanadviseur Nienke Wijnants: “Vanaf het jaar 2000 merkte ik dat jonge hoogopgeleiden worstelen met keuzestress. Ze moeten grote keuzes maken over carrière, relaties en kinderen. Succesvolle jongeren dachten ’is dit alles?’ Ik heb hier toen onderzoek naar gedaan en 75 procent van de 1262 respondenten gaf aan last te hebben van dit dertigersdilemma. Ik heb daar een boek over geschreven, maar dacht: dit geldt toch niet alleen voor dertigers? Twintigers van nu worstelen met vragen als: hoe lang duurt de crisis, wat voor baan krijg ik straks, wie zit er op mij te wachten? In mijn lezing bespreek ik dat al die vragen op die verschillende leeftijden uiteindelijk zijn terug te voeren op de existentiële vraag: wie ben ik en wat doe ik hier? Het stellen van die vragen is van levensbelang en als je er een goed gesprek over hebt, kost het je geen energie maar krijg je er juist energie van.”

Strip: Auke Herrema

John Groenewegen neemt afscheid als hoogleraar economie van infrastructuren bij TBM met een symposium op 23 mei. Te gast zijn sprekers uit Finland, Denemarken en Frankrijk.

8

Delta

TU Delft

Tekst: Tomas van Dijk Foto’s: Sam Rentmeester

Wie neemt het stokje over? De TU zoekt nieuwe pedellen. Hoe is het om dat werk te doen en wat moet je in huis hebben? Delta liep een ochtend mee met Yvonne Schippers en Ineke Theussing. ‘Iedereen is zenuwachtig, behalve wij.’ “Een pedel loopt niet; die schrijdt. En ze houdt altijd een formeel gezicht”, zegt Ineke Theussing. “Ja, want het zijn serieuze zaken die zich hier afspelen”, voegt Yvonne Schippers toe. “Doctor is de hoogste academische graad die je kunt halen. En dat dan ook nog eens aan een technische universiteit. Mensen promoveren hier niet zomaar op wat filosofische verhaaltjes.” Jarenlang begeleidden Schippers en Theussing het gros van alle promoties aan de TU. Maar daar komt deze zomer een eind aan. De dames worden 65 en gaan met pensioen. Op 4 juli spreken ze voor de laatste maal de gevleugelde woorden ‘Hora Est’ uit. De TU is nu naarstig op zoek naar nieuwe pedellen. Niet naar fulltime pedellen, maar naar TU-medewerkers die naast hun vaste werkzaamheden enkele keren per maand promotieceremonies en intree- en uittreeredes van hoogleraren willen begeleiden. Ook die laatste twee taken, inauguraties van profesoren en afscheidsplechtigheden, horen bij het takenpakket van de pedel. Van de looppedel wel te verstaan. Niet elke pedel is een looppedel. “Tegenwoordig heb je looppedellen en administratieve pedellen. Dat is per 1 april van dit jaar zo geregeld”, licht Anneke Kooijman van de communicatie-afdeling van de TU toe. “Looppedellen doen al het ceremoniële werk. Zij vallen onder de dienst communicatie. Bij de Graduate School, onderdeel van de dienst onderwijs en studentenzaken, zitten de adminis-

‘Eigenlijk is het allemaal theater’

tratieve pedellen. Zij zijn verantwoordelijk voor het papierwerk.” Naar verluidt komen in de nieuwe poule met pedellen ook wat jongere medewerkers. “Men is de oude tutten zat”, grapt Schippers. “Maar ja, je moet als pedel wel een zekere autoriteit uitstralen.” Ook Theussing heeft zo haar bedenkingen: “Als ik als jongedame van 23 jaar oud een hoogleraar erop zou wijzen dat hij naar de kleedkamer moet omdat hij verkeerde schoenen aan heeft, dan weet ik niet hoe hij reageert . Een jonge pedel heeft mogelijk niet het overwicht om een professor andere schoenen aan te laten trekken of de kleur grijs van een stropdas te betwisten.”

Strikt protocol Gevraagd wat hun beroep inhoudt en wat je in huis moet hebben om een goede pedel te zijn, steken Schippers en Theussing een betoog af over het belang van protocol. Goede pedellen dienen het protocol streng te bewaken. Het begint al met de kleding van de leden van de promotiecommissie, promovendus en de eventuele paranimfen (de hulpjes van de promovendus). “Vooral de jacquetten waarin de mannelijke universitair hoofddocenten en adviseurs van de promotiecommissie gekleed moeten, zijn wel eens een probleem”, zegt Schippers terwijl ze een rondleiding geeft achter de schermen van de Senaatszaal, de zaal in de aula waar de promoties plaatsvinden. De pedellen hebben die kledingstukken in allerlei maten op voorraad in de kleedruimte. “Maar voor heel dikke mannen hebben we soms niet de goede maat. Die commissieleden mogen dan niet plaatsnemen naast hun collega’s; ze moeten opponeren vanuit de zaal waar ook het publiek zit.” Nog wat regels. Theussing: “Tijdens de ceremo-

nie geef je niemand een hand. Zelfs de promotor mag na het uitspreken van de laudatio (de lofrede aan het eind van de plechtigheid) en bij het overhandigen van de doctorstitel de gepromoveerde niet de hand geven. Die handeling zou suggereren dat het behaalde recht om de doctorstitel te dragen een cadeautje is. Een dergelijke felicitatie is te luchtig.” Aanspreekvormen zijn ook voorgeschreven en dienen strikt te worden nageleefd. Voorafgaand aan de promotie geeft de pedel lijsten met de juiste formules aan alle hoofdrolspelers. Daarop staat bijvoorbeeld dat de promovendus de voorzitter aanspreekt met ‘mijnheer/mevrouw de rector’, een hoogleraar is een ‘hooggeleerde opponent’ en een gepromoveerd lid en adviseur is een ‘zeergeleerde opponent’. “Eigenlijk is het allemaal theater”, zegt Schippers. “Je moet het leuk vinden om toneelstukjes op te voeren. Een mooi theatraal ogenblik is het moment waarop we ‘Hora Est’ komen zeggen. De promovendus of promovenda heeft zijn of haar proefschrift een uur lang verdedigd. En dan komen wij binnen voor de verlossing. Ik zie aan hun gezicht dat ze blij zijn als ik binnenkom en voor hen ga staan. Meestal is een hoogleraar net op dat moment bezig een heel moeilijke vraag te formuleren – die hoogleraar weet ook hoe laat het is, dat hoort bij het toneelstuk. Midden in een zin doe ik mijn pedellenstaf naar boven en weer naar beneden en zeg: ‘Hora Est’. De promovendus hoeft geen antwoord meer te geven.” Hoewel de pedellen de regie strak in handen houden, gaan er toch geregeld kleine dingetjes mis. Zo ook op dinsdagochtend 22 april bij de promotieplechtigheid van dr. Aida Nukicic van Technische Natuurwetenschappen. Delta liep die ochtend mee met Schippers. >>

10

Delta

09.53

Nog maar zeven minuten. Dan moet Schippers de acht man sterke promotiecommissie voorgaan in de Senaatszaal. Stipt om 10 uur begint de promotieplechtigheid. In haar burgerkledij zit de pedel nog snel wat aantekeningen te maken in het promotieboek. Ze moet haar toga met sjerp en baret nog aantrekken. Geen stress. Dat kostuum heeft ze zo aan; ze heeft het al meer dan duizend keer aangetrokken gedurende de dertien jaar dat ze dit vak uitoefent. “Ik begeleid zo’n drie à vier promoties per week. Dus ja, dan denk ik wel dat ik in totaal op meer dan duizend promoties uitkom.”

TU Delft

9.59

Slechts één minuut voor aanvang. Schippers haalt de promotiecommissie op bij de commissiekamer. Een half uur voor de plechtigheid dienen de commissieleden daar aanwezig te zijn om te bespreken wie welke vragen gaat stellen. Het loopt dit keer niet helemaal zoals gepland. “Een van de promotoren was wat laat doordat hij in de file stond”, zegt Schippers. “Maar het is goed gekomen. Iedereen is altijd zenuwachtig over de tijd, behalve de pedel.”

10.00 Klokslag 10 uur leidt Schippers het cortège de Senaatszaal binnen. Achter

haar lopen – nee schrijden –de voorzitter van de commissie, gevolgd door de promotor en de rest van de hooggeleerde en zeergeleerde leden. Tot dit tijdstip had de promovenda de gelegenheid om haar lekenpraatje te geven aan vrienden en familie. Vanaf nu gaat het er een stuk gewichtiger aan toe.

10.57

Het uur is bijna om. “Nu ga ik de promovenda verlossen”, zegt Schippers, en ze schrijdt naar de Senaatszaal. “Voordat ik me naar de promovenda toedraai, glimlach ik even naar de familie. Waarschijnlijk zie ik de spanning dan van hun gezichten afglijden.”

11.00

Schippers woont niet de hele verdediging bij. Op haar kamer gaat ze verder met het verifiëren van alle gegevens over de promotie en de plechtigheid in het promotieboek. Nummer 6966 staat er in het opengeslagen boek. ‘Study towards carotenoid 1,2-hydratase and oleate hydratase as novel biocatalysts’ wordt bijgeschreven in boek 34. Bijna zevenduizend promoties heeft de TU er sinds 1905 al opzitten. Toen veranderde de instelling van een hogeschool in een universiteit en kreeg ze dus het ius promovendi, ofwel het promotierecht. “De eerste promotie dateert uit 1906”, vertelt Schippers. “Alle boeken worden beneden in een kluis bewaard. Af en toe komt iemand van de belastingdienst langs om ze te controleren.”

“Hora Est.” Het uur is verstreken. De promovendus hoeft geen antwoord meer te geven op een moeilijke vraag die net is gesteld.

11.15

11.19

11.38

Intussen is Schippers’ collega Ineke Theussing gearriveerd. Ze helpt de voorzitter van de volgende promotieplechtigheid, die om 12.30 uur start, in zijn kostuum. De plechtigheden zijn zo strak ingeroosterd dat Theussing de voorzitter niet de originele ambtsketen van de rector magnificus om kan doen, zoals voorgeschreven, maar een replica. Het origineel heeft de voorzitter van de eerste promotie nog aan, en hij is nog niet uitgeborreld.

De promotiecommissie heeft zich teruggetrokken om over de uitslag van de verdediging te praten. De voorzitter en de promotor zetten vervolgens hun handtekening op het diploma. In de geschiedenis van de TU is het nog nooit voorgekomen dat zij hier na beraadslaging van af hebben gezien. Schippers bergt het kostbare gekalligrafeerde document op.

Schippers overhandigt het document enkele minuten later aan de promotor, vlak voordat zij de laudatio, de lofrede, uitspreekt.

11.55

Als om 11.30 uur de plechtigheid voorbij is, applaudisseert de pedel als eerste. In exact dezelfde opstelling als waarin de cortège de zaal binnenkwam, trekt de stoet naar de aangrenzende receptieruimte. Nadat alle hooggeleerde wetenschappers in toga de promovenda daar persoonlijk hebben gefeliciteerd is het de beurt aan Schippers.

12.26

Schippers’ dag zit er op. In haar tas zit een doctorsdiploma van een andere onderzoeker die cum laude is gepromoveerd. “Die aantekening moet nog in kalligrafie bijgetekend worden. Iemand uit mijn dorp doet dat”, zegt Schippers. Theussing zet intussen haar baret recht. Over enkele minuten begint haar ceremonie. <<

Naast Yvonne Schippers en Ineke Theussing heeft de TU nog drie looppedellen. Petra Charlier en Ria Vermeulen doen voornamelijk administratief pedellenwerk. Ze werkten tot voor kort bij de dienst protocollaire zaken, maar per 1 april zijn ze – op papier – verhuisd naar de Graduate School. Een keer per week trekken ze de toga aan. Ook Rina Abbriata, verbonden aan de faculteit EWI, werkt een keer per maand als looppedel. De langstzittende pedel is Charlier. Zij werd 31 jaar geleden de eerste vrouwelijke pedel aan de TU. Jarenlang heeft ze het werk in haar eentje gedaan. “Maar goed, er waren toen natuurlijk ook veel minder promoties dan nu”, zegt ze. Inmiddels zijn er vijf pedellen. “Waarom alleen vrouwen? Het is een deeltijdfunctie, en daar vind je nu eenmaal makkelijker vrouwen voor”, gist Charlier. In Nederland hecht men veel aan protocol bij promotieplechtigheden, aldus Charlier. En dan is de TU ook nog een van de striktere universiteiten van het land. “Bij veel universiteiten mogen opponenten in pak verschijnen. Bij ons moet het een jacquet zijn. Promovendi stellen protocol op prijs, dat hoor ik ze althans wel eens zeggen. Het verschaft duidelijkheid, waardoor ze zich geen zorgen hoeven te maken over etiquette. Alles is al vastgesteld. Het hoort er eigenlijk ook gewoon bij, die hele entourage. Met zo’n decorum wordt een belangrijke periode afgesloten.” Geïnteresseerd geraakt in het werk van pedel? Anneke Kooijman van communicatie is nog op zoek naar rekruten. Voor meer informatie: [email protected]

12

Delta

TU Delft

Masterstudent Kitso Epema (L&R) ontwikkelt samen met zes andere studenten een drone die parkwachters in Afrika moet steunen in hun ongelijke strijd tegen stropers. Vorig jaar doodden internationale bendes haast drie neushoorns per dag.

‘stroperij is net cocaÏnehandel’

Tekst: Jos Wassink Foto’s: Sam Rentmeester

T

Delta

ot je vierde jaar woonde je in Botswana, net noordelijk van Zuid-Afrika. Heb je daar nog herinneringen aan? "Van die tijd herinner ik me vooral flarden. Maar we zijn er na ons vertrek bijna iedere vijf jaar op vakantie geweest. En daar heb ik genoeg herinneringen aan."

Wat voor land is Botswana? "Een prachtig land. Elke keer als ik er terug ben, voelt het als thuis. Het is politiek stabiel, de mensen zijn vriendelijk en open. En ze hebben er de prachtigste natuur die je je maar kunt voorstellen, met veel ruimte voor wilde dieren. En de parken verkeren in goede staat." Is er veel toerisme? "Redelijk wat. Botswana hanteert een beleid van weinig toeristen die veel moeten betalen. Daarmee verdient de overheid genoeg om de parken in goede staat te houden zonder dat het land overspoeld wordt door toeristen. Waar je in Kenia in de rij staat met vijftien auto's om het volgende beest te bekijken, kom je in Botswana veel minder mensen tegen." Wat voor dieren kun je er zien? "Olifanten, leeuwen, jachtluipaarden, zebra's, neushoorns, antilopen, wilde zwijnen, stokstaartjes; noem maar op." Hebben jullie dat ook gedaan? "Ja, dan zetten we een tentje op een camping en dan slaap je tussen de beesten. Meestal komen ze niet op campings, maar het komt wel voor." Moet je dan met een geweer naast je slapen? "Nee, dat hoeft in principe niet. Zolang je in je tent blijft, is er niets aan de hand. De leeuwen kennen mensen niet als prooi, zeker niet mensen in een tent. 's Nachts rondlopen is minder verstandig." En dan hoor je de leeuw langs sloffen? "Ja, haha. Drie jaar geleden sliepen we op een camping en stond er 's nachts opeens een olifant naast de tent. Een andere nacht renden er hyena's rond met al onze spullen in hun bek. Een keer zagen we aan de voetsporen dat er een leeuw langs geweest was." Was dat spannend? "Dat was best spannend, ja." Hoe kwamen jouw Nederlandse ouders in Botswana terecht? "Mijn ouders hebben daar ontwikkelingswerk gedaan. Mijn moeder gaf les op een middelbare school en later op de universiteit. En mijn vader is er een steenfabriek begonnen in een township en heeft lokale mensen aan het werk geholpen. Dat bedrijf, Naledi Development Trust, bestaat nog steeds." Hoe kwam je op het idee om een drone tegen stropers te ontwerpen? "Ik wilde zelf altijd al een vliegtuigje maken om beesten te vinden om ze te filmen en de ervaring te delen. Maar na een stage in Zuid-Afrika hoorde ik van de problemen met stroperij van neushoorns. Ik las later in een artikel dat de stroperij enorm is toegenomen. Ik wist dat er wel eens wat gebeurde, maar vanaf 2007 is het enorm toegenomen vanaf zo'n veertien per jaar naar duizend neushoorns vorig jaar. Dat zijn er

‘Er zijn nieuwe maatregelen nodig om de neushoorn te beschermen’

TU Delft

13 drie per dag. Toen ik dat doorkreeg dacht ik: wow, shit!"

Waarom stropen ze neushoorns? "De hoorn van de neushoorn was altijd al in trek vanwege geneeskrachtige en potentieverhogende werking die er aan toegeschreven wordt. In 2007 schijnt er een official in Zuidoost-Azië gezegd te hebben dat hij dankzij neushoornpoeder is genezen van kanker. Het lijkt erop dat door die uitspraak de jacht uit de klauwen is gelopen. Ondertussen is neushoorn zoveel geld waard dat er machtige corporaties achter de handel zitten." Over wat voor bedragen gaat het dan? "Momenteel betaalt men 60- tot 70 duizend dollar per kilogram. Eén neushoornhoorn weegt tien kilo en is dus tussen een half en driekwart miljoen dollar waard. Neushoorn is meer waard dan goud of cocaïne en de organisaties die er in handelen, zijn vergelijkbaar. En doordat het zoveel waard is, is neushoorn een statussymbool geworden. Als jij drankjes kunt serveren met neushoornpoeder, dat ook al goed zou zijn tegen katers, dan ben je een heel rijk persoon en is er een extra reden om naar jouw feestje te komen. Dat alles maakt dat de maatregelen uit het verleden niet meer werken. Er zitten zoveel druk, wapens en geld achter dat er nieuwe maatregelen nodig zijn om de neushoorn te beschermen." Toen bedacht jij een vliegtuigje in te zetten. Wat komt daar nog meer bij kijken? "Je moet camerabeelden maken en de locatieinformatie doorgeven aan de juiste persoon. De rangers, die de neushoorns moeten beschermen, weten vaak niet waar de dieren uithangen. En ook niet waar de stropers zijn. En dan in een gebied half zo groot als Nederland waar net zo veel wegen zijn als wij snelwegen hebben, en andere wegen zijn er niet." Stel, jullie drone vliegt daar rond en ziet een neushoorn in nood. Maar de afstand is te groot om videobeelden door te sturen. Hoe los je dat op? "We hebben een computersysteem aan boord dat de camerabeelden filtert en alleen die beelden met de bijbehorende locatie doorstuurt waarvan de computer denkt dat ze relevant zijn. Dus bijvoorbeeld door met thermische camera's warmtebeelden te maken, want dat is een indicatie van iets levends. Dan stuurt het systeem die beelden door." En dan zie je een paar toeristen rond een kampvuur? "Dat zou kunnen. Achter het grondstation beoordeelt iemand de locatie en de foto. Hij kan op basis daarvan een inschatting maken van de situatie. Als het een camping betreft, is er niks aan de hand. Is dat niet zo, dan kunnen het stropers of smokkelaars zijn." >>

14

Delta

TU Delft

‘Leeuwen kennen mensen niet als prooi, zeker niet mensen in een tent. 's Nachts rondlopen is minder verstandig’ Kan een thermische camera een neushoorn van een mens onderscheiden? "Waarschijnlijk is dat mogelijk. We werken aan een algoritme dat veel foto's inleest gekoppeld aan een bepaalde code voor mens, auto, neushoorn. Als je dat maar lang genoeg doet, kan het systeem zelf leren dingen in beeld te herkennen. Dat doen we momenteel met camerabeelden, maar het zelfde moet met warmtebeelden kunnen. Dat is essentieel om 's nachts te kunnen werken." Gaat er van zo'n drone ook een afschrikkende werking uit? "Dat kan. Ik denk dat als je via de media bekendmaakt dat je drones inzet, dat je stropers afschrikt. Niet zozeer om te stoppen met stropen, maar om naar een andere plek te gaan waar het makkelijker is. Dat kun je blijven doen totdat overal drones vliegen. Dan krijgen ze misschien door dat de drones niet altijd effectief zijn en ze alsnog hun gang durven gaan. Het afschrikkende effect is dus waarschijnlijk plaatselijk en tijdelijk van aard." Nu zijn er meer teams die drones tegen stropers ontwikkelen. Ik zag 120 inschrijvingen op de website van de Wildlife Conservation AUV Challenge. Wat is jullie troefkaart in die competitie? "Hopelijk is dat de test in Zuid-Afrika komende zomer, want daar moeten de ideeën zich bewijzen. We bouwen ons vliegtuig stap voor stap op en zorgen eerst dat alles werkt voordat we het ingewikkelder gaan maken. Daarom testen we nu iedere drie weken om van werkend systeem naar werkend systeem te gaan. De tijd die we over hebben, gebruiken we om de functionaliteit iets uit te breiden. Een ander punt waar we aan werken is de beeldherkenning. Zoiets bestaat nog niet en het kan wel een groot verschil maken. Daar heb je wel veel rekenkracht voor nodig aan boord. En daar werken we hard aan." Wat is het praktijkvoordeel van beeldherkenning? "Een directe videolink gaat misschien tot tien kilometer ver en je moet constant iemand achter de monitor hebben die de beelden bekijkt. Eén man kan dan maar één drone tegelijk in de gaten houden."

CV Kitso Epema (Botswana, 1989) doorliep het vwo aan het Nieuwe Eemland in Amersfoort en ging daarna naar de TU Delft om luchtvaart- en ruimtevaarttechniek te studeren. Inmiddels heeft hij zijn bachelor afgerond, en doet nu de master. Als hobby beoefent hij het zweefvliegen (zeven jaar) en sinds kort ook modelvliegen. In 2011 vormde Epema met zes andere studenten onder leiding van David Wielemaker het HumanPowerteam, dat zich te doel stelde om de

snelste ligfiets ooit te construeren. Dat jaar haalde ze 129,6 kilometer per uur - net niet genoeg. Twee jaar later, in 2013, sneuvelde het record wel. Zijn huidige team Dutch Unmanned Aerial Solutions bestaat uit zeven studenten van de TU Delft, Universiteit van Amsterdam en Hogeschool van Amsterdam met studierichtingen L&R, werktuigbouwkunde, elektrotechniek en kunstmatige intelligentie. Epema sprak 17 april op TEDxUtrecht over zijn missie.

Dankzij beeldherkenning kun je dus verder weg en je kunt meer drones tegelijk laten werken? "Dat klopt. Ons huidige toestel kan twee uur vliegen, maar als je verder wilt, moet je brandstofmotoren inzetten. De energiedichtheid van brandstof is een stuk hoger dan van batterijen. Qua datalink richten we ons nu op een bereik van dertig kilometer." Hoever zijn jullie nu? "We zijn bezig om de beeldherkenning op de computer te implementeren. We hebben een dataset gemaakt van mensen op een modelvliegveldje. In die beelden proberen we het algoritme de mensen te laten herkennen. We hebben een computer gekocht die aan boord zou moeten passen en die maken we klaar om dat zelfde beeldalgoritme te draaien zodat we een idee kunnen krijgen van het benodigde elektrische vermogen, de warmteproductie en de snelheid van de verwerking. Als het op de computer draait, brengen we de beeldherkenning over op de boordcomputer en kijken we of het voldoende werkt." Wanneer is de veldtest? "Hopelijk in juli. We willen voor die tijd in Nederland al automatisch mensen kunnen vinden vanuit het vliegtuig en die informatie terugzenden. Daarna moeten we naar Zuid-Afrika of een land met een vergelijkbaar klimaat om het vliegtuig daar te laten wennen en daar een dataset met foto's van mensen vanuit de lucht op te nemen om het algoritme daarop te trainen. Anders herkent hij alleen mannetjes op een groene grasmat." << Het team zoekt nog studenten en sponsors: dutchuas-tudelft.nl www.wcuavc.com De finale van de UAV-Challenge is begin november in de Verenigde Staten.

Wat: CampusRun 2014 Waar: voor de faculteit 3mE Wanneer: 12 juni vanaf 16.30 uur, startschot om 18.00 uur Prijs: €5 voor studenten, €15 voor medewerkers en anderen Partyprognose:

7

15

party Spotters

Rennen voor hun levens Het is even inkomen na een stapel vrije dagen en de nodige Songfestivalbiertjes, maar wij gaan alvast in de benen. Op 12 juni houdt Gezelschap Leeghwater, de studievereniging van werktuigbouwkunde, de CampusRun 2014. Doel: geld inzamelen voor Spieren voor Spieren. Met afstanden van 2,5, 5, 10 of 15 kilometer ben je wel een enorme knurft als je niet mee rent, de 12e. Die 2,5 kilometer heb je tijdens een avondje stappen met gemak bij elkaar gedanst en de gemiddelde TU'er is enigszins sportief aangelegd. Werktuigbouwkundestudent en medeorganisator Marjolein Knijff verwacht dan ook zo'n vijfhonderd deelnemers. "Studenten en medewerkers van de TU mogen meedoen aan de loop, maar ook alle andere mogelijke hardloopliefhebbers zijn welkom. Tot nu toe hebben ongeveer vijftig mensen zich ingeschreven, en we beginnen nu pas met de promotie." De studievereniging koos voor stichting Spieren voor Spieren omdat ze het belangrijk vindt dat de universiteit een steentje bijdraagt aan maatschappelijk belang. "We willen onze gezonde spieren inzetten voor onderzoek naar spierziektes bij kinderen. Vorig jaar was het goede doel de Learn! Foundation, zodat onderwijs kon worden gesponsord in landen waar het niet het niveau heeft zoals op de TU Delft." Dat leverde toen een slordige vijfduizend euro op. "Natuurlijk willen we hier nu ruim overheen, maar met elk bedrag zijn we al blij. Op dit moment hebben we al vijfhonderd euro, dus we zijn goed op weg. Nieuw dit jaar is dat iedere deelnemer een eigen sponsorpagina heeft, die gedeeld kan worden via sociale media. Op deze pagina kunnen familie en vrienden die deelnemer sponsoren.” Maar waarom eigenlijk een loop en geen concert of ander studentikoos evenement? "Wij dachten dat een loop laagdrempelig zou zijn, zeker met een afstand van tweeënhalve kilometer erbij. Daarentegen kan hij ook een uitdaging zijn, als je de vijftien kilometer loopt. Verder wilden we de hele TU bij het evenement betrekken. Door het evenement op de campus te houden, is het bijna niet te missen." Geen zorgen: voor de a-sportievelingen is er een borrel, bij de finish voor 3mE staat een dj en er zijn een lounge, een eetgelegenheid en een startnummerbingo. Voor de snelste lopers en degenen die het meeste sponsorgeld hebben opgehaald (je inschrijfgeld telt ook mee) volgt een prijsuitreiking. Nu nog even trainen. Tip: de afstand van Bouwkunde naar café Tango is twee kilometer. Rennen! (JB)

www.campusrun.nl

Southern comfort Als TU-student ben je voorbestemd om de wijde wereld in te trekken. Dan is het van groot belang om te weten wat er te eten is aan de verscheidene kanten van de wereld. De komende nummers gaan daarom over de wereldkeuken. Deze keer gaan we naar the deep south van de Verenigde Staten. Daar staat alles bekend als gefrituurd, gebarbecued en bedekt met kaas. Maar, weet ik uit persoonlijke ervaring, het frituren is daar verheven tot een nobele kunst. Het hoeft niet vet te zijn. De juiste temperatuur en goed uitlekken zijn de sleutel tot (gefrituurd) succes. Zorg dat je schoon vet hebt en doe niks in de frituur als hij nog niet op temperatuur is. Homemade fried chicken Nodig: Frituur, mengbakjes 3x, oven, ovenschaal , kippenkluifjes, ei, bloem, pankokruim, anders paneermeel, simpele cornflakes , paprikapoeder, cayennepeper, zout en peper Warm de oven voor op honderd graden en doe de kip twee uur in de oven. Hierdoor wordt de kip gaar en mals. Laat de kip vervolgens afkoelen. Doe ei in een mengschaal en klop los met een snufje zout. Doe in een andere bak de bloem en in een derde bak pankokruim of paneermeel, paprikapoeder, cayennepeper, gecrunchte cornflakes en zout en peper naar smaak. Panko is een Japans broodkruim en is te krijgen bij de toko. Niet Virgiel dus. Verwarm de frituur tot 180 graden. Haal de kip eerst door de bloem, doop vervolgens in het ei en daarna door de panko. Frituur de kip tot deze goudbruin is en laat uitlekken. Heerlijk met een snelle yoghurtdip (yoghurt met zout, peper, olijfolie en fijngesneden bieslook) en met wat sweet-and-sour chilisaus. Volgende week staat Italië op het menu.

Met geslepen messen, Job Hogewoning

Invlo op ond

Op 23 en 24 mei mogen studen de studentenraad. Maar wie zi van Oras en Lijst Beta? Wat stu om een jaar jang in de me Lijsttrekkers Bram de Kruijff (Lijst Bèta) en Malou Visser (Oras).

oed derwijs

nten hun stem uitbrengen voor ijn die mensen op de kieslijsten uderen ze en wat beweegt hen edezeggenschap te gaan?

Malou visser (21) ljjsttrekker Oras

sie over onderwijs moet plaatsvinden. “Studenten maken immers zelf mee hoe het daarmee gaat.” Tijdens de campagne richt Vos zich op het sport en cultuurcentrum. “Dat was jarenlang te klein. Nu komt er een verbouwing. Wij houden in de gaten of alles soepel verloopt.”

‘Ik ben Orasser’, dacht Malou Visser nadat ze was gevraagd zich kandidaat te stellen. “Een Orasser is iemand die veel naast de studie doet, die actief is op allerlei vlakken.” Visser denkt haar ontwikkeling met een jaar studentenraad te zullen verbreden. “Je hebt veel invloed op het beleid.” Oras richt zich tijdens de campagne als vanouds op drie thema’s: faciliteiten, ontplooiing en onderwijs. “Natuurlijk is onderwijs belangrijk, maar je moet je als student ook op andere gebieden ontwikkelen”, vindt Visser.

‘Flexibel onderwijs van topkwaliteit’ Zelf begon ze daar al aan vóór haar studie. Ze ging tien maanden naar Australië, Nieuw-Zeeland, Thailand, Laos en Cambodja.“ Ik heb geleerd om dingen in mijn eentje te regelen, om op mensen af te stappen met wie je normaal niet zou praten. En het was goed voor mijn Engels.” Na haar terugkeer ging Visser bouwkunde studeren. Ze is nu tweedejaars. “Er is nooit één oplossing voor een probleem. Dus moet je kijken wat iemand wil.” Visser haalde haar propedeuse in één jaar en loopt met haar studie bovennominaal. Daardoor kan ze na de sr een extra minor doen in het buitenland. Welke masteropleiding ze daarna kiest, durft Visser nog niet te zeggen Visser woont in een groot studentenhuis aan de Voorstraat en is lid van het Delftsch Studenten Corps. Ze was afgelopen zomer Owee-mama en huurt samen met een paar andere studenten een atelierruimte in de oude kabelfabriek. De Orassers hebben tijdens de campagne allemaal hun eigen campagnepunt, ook Visser. Dat van haar is ‘flexibel onderwijs van topkwaliteit’. “Neem blended learning. Een combinatie van kleine filmpjes van vijf minuten, goede studiebegeleiding en effectieve contacttijd met docenten maakt dat je studeren goed kunt inplannen. Zo hou je tijd over voor andere dingen en neemt de

mathijs hoogland (22) nummer 3 bij Oras

Lijst Bèta: vlnr Christiaan Vossers, Maaike Boot en Wout Stapel.

studeerbaarheid toe.” Visser zal zich deze zomer inlezen in de dossiers van de studentenraad. Tijd heeft ze dan genoeg. Ze moet knieoperaties ondergaan, waardoor ze op krukken op haar eerste sr-vergadering zal verschijnen.

bram de kruiff (21) lijsttrekker Lijst BÈta Bram de Kruiff was na twee jaar technische bestuurskunde toe aan afwisseling. Toen hij de vraag kreeg of hij voor Lijst Bèta een jaar in de studentenraad wilde, moest hij even nadenken. Hij had nog nooit gestemd. Hij schopte het met zijn 'vlotte babbel' tot lijsttrekker.

‘Doceren moet prioriteit hebben aan de universiteit’ "Lijst Bèta staat hoofdzakelijk voor onderwijs. Dat vind ik belangrijk. Randzaken komen daarna. In 5 vwo ben ik blijven zitten. Ik zag alle lessen voor de tweede keer voorbij komen. Dat was een eye opener. Sommige leraren draaien ieder jaar hetzelfde praatje af. Ik vind dat docenten zo goed en motiverend les moeten kunnen geven, dat je als student naar dat college toe wilt. Doceren moet prioriteit hebben aan de universiteit." De Kruiffs studiepad was niet zonder hobbels. Hij koos bij technische bestuurskunde het domein ict, maar dat bleek hem niet te lig-

gen. De student moest de zomer doorwerken om zijn bsa te halen. Nu is hij bezig met het inhalen van vakken. "Dat is lastig, door het nieuwe curriculum. Daardoor zal ik pas laat mijn propedeuse halen, maar hopelijk volgt snel mijn bachelor." Bij zijn studentenvereniging Virgiel is hij actief voor het zeilgezelschap. De Kruiff woont in een huis met vier andere jongens en hij speelt piano. Verder zit hij in de promotiecommissie van YesDelft Students en wil hij de wereld over reizen. Al is het de vraag wanneer. “Ik wil geen 28 zijn als ik afstudeer.”

jacco vos (20) nummer 2 bij oras Sinds december 2013 doet Jacco Vos vrijwilligerswerk bij De Kleine Consultant. De derdejaars student werktuigbouwkunde is projectmanager en geeft strategisch advies aan start-ups en kleine ondernemers. Daarnaast geeft hij examencursussen management en organisatie aan scholieren. Ook doet hij het honours programma van 3mE en is hij lid van Virgiel.

‘Wij houden in de gaten of alles soepel verloopt voor de sporters’ Vos wil in de studentenraad omdat hij ‘eens niet met techniek bezig wil zijn’. Hij vindt dat de sr bij uitstek het orgaan is waar de discus-

Mathijs Hoogland ging na de middelbare school in Groningen in zijn eentje op reis naar India en Nepal. Eenmaal in Delft werd de tweedejaars student informatica lid van Sint Jansbrug. Daar doet hij de acquisitiecommissie. De sr vindt hij een logische vervolgstap.

‘De gelijktijdige toetsmomenten terug, zodat je met elkaar kunt studeren’ “Ik hou ervan om mijn mening te geven en ben kritisch. Politiek interesseert me. Daar wil ik graag iets mee doen.” Hooglands campagnepunt is het terugkrijgen van gelijktijdige toetsmomenten. “Als actieve student wil je met je club of je huis naar de UB om te studeren. Maar met het nieuwe curriculum heeft iedereen op andere momenten toetsen. Onze agenda’s sluiten niet meer aan. Dat is jammer, want dan verdwijnen de prikkels die je elkaar kunt geven om mee te gaan.”

Ellen tolboom (21) nummer 4 bij Oras Ellen Tolboom zit in het bestuur van hockeyclub Dopie, een ondervereniging van Virgiel. Ze hockeyt sinds haar zesde. Aan het einde

‘Meer studenten, meer werkplekken’ van dit studiejaar rondt ze haar bachelor technische natuurkunde af. Na de sr gaat ze verder met de masteropleiding applied physics. Tolboom zat in de opleidingscommissie van natuurkunde. Daarin hield ze zich bezig met de overgang naar het nieuwe curriculum. De sr geeft haar de kans, zegt ze, om de hele TU tot haar werkterrein te reke-

Delta

Tekst: Saskia Bonger Foto’s: Sam Rentmeester

nen. Ze koos voor Oras, omdat ze ‘ontplooiing belangrijk vindt’. Tijdens de campagne wil Tolboom studenten vertellen over haar punt: ‘meer studenten, meer werkplekken’. “In tentamenperiodes zit het overal vrij vol, helemaal in het weekend. Dat moet beter.”

tapt bij Lorre, voetbalt bij ondervereniging De Oude Schoen en is aanvoerder van zijn team. Ook zeilt hij veel. Toch vindt hij dat onderwijs prioriteit van de sr moet zijn. “Daarom kies ik voor Lijst Bèta. Oras richt zich te veel op randzaken. Ik vind dat andere verenigingen die wel kunnen aankaarten.”

jeroen delfos (21) nummer 5 bij Oras

‘Docenten moeten meer tijd krijgen voor onderwijs’

Negen keer per week traint Jeroen Delfos, zodat hij kan wedstrijdroeien. “Ik leer daar heel veel van”, vertelt de derdejaars bouwkunde. “Discipline bijvoorbeeld. Ik roei licht. Dat betekent

‘Voor iedereen de kans om naast je studie actief te zijn’ dat mijn gewicht onder de 72,5 kilo moet blijven. Mijn eten moet daarop worden afgestemd. Zoiets kom je in je studie ook tegen. Hoe combineer je dingen, hoe regel je het goed voor jezelf?” Delfos vindt dat alle studenten de kans moeten krijgen om naast hun studie actief te zijn. Daarom moet de TU de financiële ondersteuning (RAS) voor actieve studenten uitbreiden. “Dat bedrag moet meegroeien met de groei van het aantal studenten.” Delfos is nog niet klaar met zijn bachelor als hij aan de sr begint. De keuze voor een master ligt dus nog ver weg.

umbriËl post (21) nummer 6 bij Oras Umbriël Post is lid van Laga en roeit veel. Daarnaast deed ze vorig jaar een commissie voor studievereniging Curius. Oras was voor haar een gemakkelijke keuze, vertelt de tweedejaars technische bestuurskunde. “Ik vind het

‘Verschoolsing belemmert het universitaire onderwijs belangrijk dat studenten worden vrijgelaten om zich naast hun studie te ontwikkelen. Zo worden ze betere ingenieurs.” Haar campagnepunt is wat Post de verschoolsing noemt. “Aanwezigheidsplicht, bindend studieadvies, harde knip, huiswerkklasjes. Allemaal belem-

19

TU Delft

Oras: boven vlnr Ellen Tolboom, Jacco Vos en Jeroen Delfos, onder vlnr: Martijn Bregman, Umbriel Post en Mathijs Hoogland.

meren ze het universitaire onderwijs op de TU. Je moet je soft skills kunnen ontwikkelen: zelfstandig leren zijn, zelf leren plannen. De universiteit is geen middelbare school 2.0.” Ondanks deze kritiek is Post vast van plan haar studie op de TU af te maken. Ze heeft nog even, maar waarschijnlijk wordt het een master op haar eigen faculteit.

martijn bregman (20) nummer 7 bij Oras “Ik moest wennen aan het studentenleven”, vertelt Martijn Bregman. “In mijn tweede jaar ben ik bij CSR gegaan. Dat was zo motiverend dat ik beter studeerde. Je laat kansen liggen als je niet om je heen kijkt.”

‘Een levendige campus met afspreekplekken, winkels en groen’ De derdejaars civiele techniek combineert zijn bachelor eindproject met de sr-campagne, terwijl zijn zetel een kleine onzekerheid heeft. Oras heeft dit studiejaar zeven zetels, maar zes is ook wel eens voorgekomen. “Als ik niet in de sr kom, ga ik meteen een master doen.” Bregmans campagnepunt is de ‘levendige campus’. “Je komt daarheen om te studeren, maar het is belangrijk dat er een fijn studieklimaat is. Dat er plekken zijn waar je kunt afspreken, dat er win-

kels zijn, dat er groen is. Dan functioneer je beter.”

maaike boot (21) nummer 2 bij Lijst Bèta Maaike Boots handen jeuken om aan de slag te gaan voor de sr. “Ik ben kritisch, zie snel wat er beter kan. Tijdens mijn eerste studiejaar had ik bijvoorbeeld een heel demotiverende begeleider. Daardoor ben ik bijna gestopt.” Daarom heeft ze haar agenda nu al deels klaar: “Ik wil aandacht voor goede begeleiding, meer vrijheid, een minder schools studieprogramma en meer duidelijkheid over masters en minors.”

‘Goede begeleiding, meer vrijheid en een minder schools studieprogramma’ De derdejaars IO deed dit jaar een minor aan de Britse Loughborough University. “Heel gaaf. Ze hebben daar andere oplossingen voor problemen die ook hier spelen, ik heb mijn Engels kunnen verbeteren, ik heb nieuwe mensen en culturen leren kennen. Daar word je minder kortzichtig van.”

christiaan vossers (21) nummer 3 bij Lijst Bèta “De studentenraad is de enige plek voor studenten om het onderwijs te verbeteren”, zegt Christiaan Vossers. De derdejaars werktuigbouwkunde is lid van het corps,

Vossers maakt zich zorgen over de capaciteit van de TU. “Studenten krijgen soms ’s avonds of in het weekend les. Dat is irritant, want dan wil je andere dingen doen.” Vossers wil dat docenten meer tijd krijgen voor onderwijs en de voorbereiding daarop. Ook vindt hij dat ze open moeten staan voor kritiek. “Ik merk soms dat dat niet zo is.”

wout stapel (20) nummer 4 bij Lijst Bèta Weinig zekerheid voor student Wout Stapel deze verkiezingen. De tweedejaars werktuigbouwkunde staat op de vierde plaats van Lijst Bèta, de fractie die het momenteel moet doen met drie zetels. “Toch vind ik dit heel gaaf om te doen.

‘Orde in de wirwar van informatie die je als student krijgt’ Ik sta er positief in”, verzekert hij. Stapel is lid van Sint Jansbrug, houdt van klimmen, snowboarden, skiën en zeilen. Dit voorjaar organiseerde hij de Zeezeilrace voor studenten op de Middellandse Zee: honderd studenten die een week lang wedstrijdjes houden. “Zeilen doe ik al vanaf mijn geboorte”, verklaart hij zijn passie. Mocht Stapel in de sr komen, dan weet hij waaraan hij wil werken. “De wirwar van informatie die je als student krijgt. De website en Blackboard zijn soms een ongeordende bende. Juist met zoveel studenten als nu is orde heel belangrijk.” <<

20

Delta

TU Delft

‘Iedereen kent autisme alleen maar als probleem’

21

Tekst: Connie van Uffelen

TU-alumnus Diederik Weve (56) hoorde vijf jaar geleden dat hij het syndroom van Asperger heeft, een vorm van autisme. Toen pas vielen de stukjes van de puzzel op hun plaats en nu vervult hij bij Shell een voortrekkersrol.

Ongemakkelijk “Op mijn eerste werkdag maakte ik al een paar gênante fouten en al was ik tegenover collega’s vrolijk en vriendelijk, ik wist niet goed hoe het met nieuwe contacten werkte. Er werd wekelijks geborreld en ik voelde me erg ongemakkelijk. Ik wist niet wat ze van me verwachtten. Hoe praat je met collega’s als er niks te bepraten is? Mijn assistenten kreeg ik niet gemotiveerd te doen wat ik wilde. Bij de eerste beoordeling heb ik er eentje huilend de deur uitgekregen. Met de beste bedoelingen had ik hem een eerlijke beoordeling gegeven en niet in de gaten gehad hoe hard het aan

Verkeerde opmerking

kon komen. Dat snapte ik pas na mijn diagnose.”

“Wat me een jaar of vijftien geleden toch overkwam… Ik heb in

Collega-autisten

Delft scheikundige technologie gestudeerd en toen ik daar al zo’n vijftien jaar weg was, liep ik toevallig over de brug van de Schie toen ik een oud-studiegenoot ontmoette. We hadden elkaar al die jaren niet gezien en praatten wat. Na een tijdje zei hij: “Tot ziens, hè!” En ik antwoordde: “Ik denk het niet.” Pas na een kwartier realiseerde ik me dat zijn reactie wat gek was. Pas na twee weken dacht ik: o, het was een verkeerde opmerking van mij. Pas tien jaar later snapte ik hem, op het moment dat ik mijn diagnose Asperger kreeg.”

Beperking “Als je op je 51ste ineens die diagnose krijgt, gaat er vrij veel door je heen. Gehandicapt? Beperkingen? Denkt iedereen dat? Ook als ik al die tijd gewoon ben blijven werken? Als ik ook succes heb, wat is dan mijn beperking? Ik ben in DSM-IV gaan kijken, de dikke bijbel van psychologen en psychiaters waarin alle mentale aandoeningen staan. Bij intelligentie staat ‘zie zwakbegaafdheid’. Dus de medische visie op intelligentie is: daar waar het problemen oplevert. Autisme is gedefinieerd door medici, intelligentie door mensen die het arbeidsproces wilden optimaliseren. Iedereen kent autisme alleen maar als een probleem. Ja, er kunnen problemen zijn, maar niet per definitie. Autisme is in eerste instantie: anders waarnemen en daardoor anders reageren en anders begrijpen. Soms geeft dat problemen. Niet altijd.”

Studie “Mijn studie ging eigenlijk wel goed. Ik ben in zeven jaar afgestudeerd en heb mijn studie op mijn hersenen gehaald. Planning was een ramp: ik werkte op het laatste moment. Ik had geluk dat ik vrij snel op een studentenverdieping kwam, een soort huiskamer. Dat leek erg op thuis, want ik kom uit een groot gezin. Ik hoefde weinig contacten te regelen. Verder had ik een jaarclub en studeerde ik. Mijn sollicitatie was succesvol door mijn afstudeerprof. Anders was het me niet gelukt bij Shell te komen, denk ik. Als je nu bij je sollicitatie bij Shell aangeeft dat je autisme hebt en wilt dat ze er rekening mee houden, doen ze dat ook. Dan krijg ik waarschijnlijk weer een telefoontje: ‘Diederik, heb je advies voor ons?”

“Toen ik bij Shell ging zoeken naar mensen met autisme vond ik er niet zo veel: eentje in Nederland. Als één procent van alle werknemers autisme heeft, zijn het er bij Shell duizend mensen. De meesten weten het niet. Of ze willen het niet weten. Je gaat niet graag op zoek naar eigenschappen die een negatieve klank hebben. Er zijn dus relatief weinig ouderen die een diagnose hebben. Als je mensen met autisme-diagnose wilt ontmoeten, heb je de grootste kans ze te vinden tussen tien- en twintigjarigen. Dat is natuurlijk niet representatief, want we weten dat autisme niet iets is van de laatste tijd of wat zomaar weggaat. Onze maatschappij kent te weinig voorbeelden van volwassenen met autisme. Ik ben er zo een: 56 jaar ondertussen.”

Sociaal bezig “Ik dacht: ik zal ingenieur blijven tot aan mijn graf. Gek genoeg gebeurde er veel meer toen ik mijn diagnose Asperger kreeg. Ik begon bij Shell het project 'autisme als diversiteit'. Ik werd lid van de ministeriële werkgroep 'vanuit autisme bekeken' (VAB) en ik ben nu autisme-ambassadeur. Iets wat je niet echt verwacht van iemand met autisme: sociaal bezig zijn. Tegelijkertijd is het een bewijs dat er ook bij autisme - of misschien juist bij autisme - veel ontwikkelingspotentieel is. Voor ontwikkeling zijn maar een paar dingen nodig: de wetenschap dat er iets is wat je niet weet. En de mogelijkheid om daar in te oefenen.”

Uit de kast “Het project bij Shell noem ik informeel 'autisten uit de kast': ze zijn er wel, maar ze durven er niet voor uit te komen. Ik vond het zoveel lijken op het roze netwerk. Homoseksueel zijn of lesbisch: daarbij zie je ook zoiets als schaamte of angst. Je vindt jezelf misschien wel normaal en je vindt dat je het heel goed doet, maar je loopt er liever niet mee te koop, want wie weet begrijpen mensen dat verkeerd of gebruiken ze het tegen je. Dus je moet op een andere manier naar autisme kijken. De eerste die ik daar positief over vond communiceren was Peter Vermeulen, een Vlaams psycholoog, onderzoeker en behandelaar bij Autisme Centraal. Die vergelijkt niet de beperkingen, maar de sterke kanten van mensen zonder en met autisme.” >>

22

Delta magazine

‘Autisme is in eerste instantie: anders waarnemen en daardoor anders reageren en anders begrijpen. Soms geeft dat problemen. Niet altijd’

die andere mensen dat hebben. En die anderen hebben niet in de gaten dat één persoon dat niet vanzelf meekrijgt.”

Eénpitter “Elke keer als ik van baan wissel – elke vier, vijf jaar – heb ik weer een gewenningsperiode van een aantal maanden: hoe gedraag ik me in deze groep? Ze zijn al weg naar de lunch: kan ik er dan nog bij gaan zitten? Maar als ik nu ga lunchen, is de tafel misschien vol. Durf ik dan alleen aan een tafel te gaan zitten? Dan ben je vijftig en vraag je je nog steeds dat soort dingen af. Dat is een ongemakkelijkheid die ik blijf houden, denk ik. Op

Sterktes en zwaktes “Met een stuk of vijftien collega’s moesten we elkaar eens beoordelen volgens Belbin’s Team Roles. Wat kwam er uit? Ik was creatief en onorthodox, maar communiceerde voor geen meter. Dat klopt. Vanaf mijn eerste beoordeling bij Shell in 1983 was het: ‘communiceert niet, moet op cursus’. Dat is lang zo

mijn werk heb ik een briefje aan mijn laptop zitten met de tekst: ik kan het altijd vragen aan anderen. Ik weet het en het gebeurt gewoon niet. Het komt niet in me op. Ik ben vijftig jaar een éénpitter geweest. Ik heb altijd datgene gedaan wat ik in mijn eentje uitstekend kon doen. Sterker: ik heb me zodanig gespecialiseerd dat anderen naar mij toe kwamen. Dat is een behoorlijke

gebleven, toen zijn ze ermee opgehouden. En vijf jaar geleden

beperking.”

kwam er opeens een diagnose. Nu snap ik wat communiceren

Trucs

is. Verder was ik strategisch, gebalanceerd, zuiver waarnemend, maar het lukte me niet om iemand te inspireren. Ik wist niet hoe ik met mensen om moest gaan. Klopt. Is nog steeds zo. Ik ben specialistisch. Ik doe iets wat weinig anderen kunnen. Dat is mijn bestaansrecht binnen Shell. Als je bepaalde sterke kanten hebt, zitten er waarschijnlijk ook zwakke kanten aan. Misschien hebben we voor autisme alleen maar de negatieve kanten benoemd en moeten we hard op zoek naar de positieve die er ook zijn.”

Autisme ambassades “Ik ben bezig met autisme ambassades. Laatst hadden we met VAB zeventien organisaties, twee ministeries, een politieregio en een aantal bedrijven op bezoek voor een conferentie. Zeventien mensen met autisme en hun HR-manager wilden onderzoeken of ze binnen hun organisatie meer open kunnen zijn over autisme. Als ze verder willen dan trainen wij ze, zodat meer collega’s snappen wat goed en minder goed werkt. En hoe je daar zoveel mogelijk profijt uithaalt. Als mensen open zijn of werken in een personeelsfunctie en vanuit hun organisatie daar aan mee willen werken, kunnen ze contact opnemen.”

Onbewust waarnemen “Als ik het Youtube-filmpje Heider-Simmel Demonstration vertoon en vraag wat mensen zoal hebben gezien, vullen ze van alles in, maar het enige wat ze zien zijn twee bewegende driehoekjes. Al het andere is een product van hun geest. Ik zou het een gebrek willen noemen dat mensen niet zuiver kunnen waarnemen. Helaas doet 99 procent dat zonder het in de gaten te hebben. En dat ene procent dat niet vanzelfsprekend onbewust waarneemt, noemen we toevallig beperkt. Als 99 procent onbewust interacties snapt, kunnen mensen moeiteloos op elkaar reageren. Die arme autist heeft niet eens in de gaten dat al

“Alles in deze wereld is ontworpen. Het is voor mij soms moeilijk te accepteren dat mensen wegkomen met stomme fouten. Drempels die verschillende hoogtes hebben, bijvoorbeeld. Vluchtbordjes die op vier meter hoogte hangen, terwijl je weet waar rook gaat hangen. De helft van de deuren is zwaar en je weet nooit welke. Het is te futiel voor woorden. Ik heb mezelf moeten aanleren dat van me af te laten glijden. Het kost me veel moeite, maar ik werk nog steeds dus blijkbaar los ik dingen op. Sinds ik een smartphone heb, gaat nog meer goed. Ik ging vaak onvoorbereid naar een vergadering. Niet zozeer onvoorbereid over het onderwerp, maar over de manier waarop men daarover wilde praten en beslissen. Als ik nu een afspraak maak, reserveer ik daarvoor tijd. Ik heb extra trucs geleerd.” << Diederik Weve hield vorige maand in het kader van de Autismeweek 2014 een lezing bij de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica. www.autismeinfocentrum.nl

De master

23

Wilson Wong

Bouwende bewoners Steeds meer bewoners willen inspraak op hun woonomgeving. Terecht, vindt stedenbouwkundige Wilson Wong. Volgens hem kunnen ideeën uit de samenleving uitmonden in grote infrastructurele projecten. Als gemeenten en woningcorporaties maar weten hoe ze moeten communiceren. Zo moest het dus niet. Hoe anders ging het eraan toe bij een binnenterrein in diezelfde Provenierswijk, waar de gemeente en woningcorporatie de bewoners heel persoonlijk benaderden. "Ze hoefde zich niet te verzamelen in een bewonersorganisatie; iedereen uit het blok die dat wilde, mocht avonden lang meepraten over wat hij wilde met het terrein. Het was wel nodig dat de architecten actief op de bewoners af stapten, maar daardoor was uiteindelijk iedereen blij met het resultaat. Zo blij zelfs, dat twee bewoners actief bleven en evenementen gingen organiseren in de nieuwe gezamenlijke tuin. Ze werden actief door de stijl van het proces." Bij de ontwikkeling van de Luchtsingel, wederom in de Provenierswijk, ging het nog een flinke stap verder. Het project was onderdeel van het Stadsinitiatief Rotterdam, waarin ideeën uit de samenleving kans maken om uitgevoerd te worden. "Het architectenduo ZUS wilde meer halen uit de Hofbogen. Als gebruikers van de stad zagen zij een kans in het gebied. Door middel van crowdfunding heeft het duo een deel van het project vervolgens zelf gefinancierd. Mensen konden een plankje kopen met hun eigen naam erop, marketing die in de eigen wijk enorm aansloeg. Na het winnen van het Stadsinitiatief, gaf de gemeente vervolgens vier miljoen euro om ervoor te zorgen dat de Luchtsingel er kwam. Nu is het één van de bekendste bewonersinitiatieven." Wong heeft niet de illusie dat zijn scriptie de wereld verbetert. "Ik hoop dat gemeenten en woningbedrijven ervan leren dat ze niet moeten afwachten, maar op bewoners moeten afstappen. Er leven prachtige ideeën." Zelf hoopt hij snel het goede voorbeeld te geven. Nu werkt hij nog bij een website voor gebiedsontwikkeling, maar de eerste stap in zijn carrière lonkt - bij een gemeente of woningcorporatie natuurlijk." (JB)

Onderwerp: 'Participatie in stedelijke ontwikkeling' 'Eindcijfer:

7

(Foto: Sam Rentmeester)

Nederland wordt steeds slimmer. Toch denken bewoners al sinds de jaren zeventig mee over stedelijke ontwikkeling. "Alleen, dat ging toen nog op een heel bureaucratische manier", weet Wilson Wong (25). Voor zijn afstudeerproject bij Bouwkunde onderzocht hij hoe bewoners kunnen meedenken over plannen over hun omgeving. "Dat meedenken gaat de laatste tijd steeds informeler, maar mensen weten over het algemeen niet goed waar ze heen moeten met hun ideeën. Gemeenten geven plannen over de ontwikkeling van woongebieden bovendien vaak moeilijk vrij." Wong weet waarover hij praat. Hij groeide zelf op in een Nijmeegse middenklassewijk, waar mensen veel klaagden. "De woningcorporatie deed te weinig, de bewoners wisten niet waar ze heen moesten met hun klachten… Zonde, want als gemeenten beter zouden praten met hun bewoners, kunnen daar waardevolle punten uit komen." Voor zijn afstuderen volgde hij drie Rotterdamse stedenbouwprojecten waarbij bewoners inspraak hadden, maar die alle drie op een heel eigen wijze verliepen. Daaruit hoopte hij een aanbeveling te halen voor gemeenten en woningcorporaties, over hoe bewonersparticipatie beter kan en wat het ze kan opleveren. "Mensen zijn doorgaans namelijk heel erg begaan met hun wijk. Vooral als het gaat om sociale problematiek en veilige speelplekken." Het eerste project dat Wong volgde was de herinrichting van het Proveniersplein, middenin in een wijk waar verschillende sociale klassen samenleven en het op straat niet altijd even veilig is. "De inspraak daar verliep heel formeel. Alleen bewonersorganisaties mochten meepraten over hoe het plein eruit kwam te zien, wat het erg ontoegankelijk maakte voor de individuele bewoners. Daarnaast waren de procedures relatief ingewikkeld, waardoor maar weinig mensen gebruikmaakten van hun recht op inspraak."

24

Advertenties

3TU. School for Technological Design

SAI Information day Date: Monday 26 may 2014 Time: 13.00 – 17.00 hrs Location: Eindhoven University of Technology More information and registration: www.3tu.nl/sai

How do you make a lithography system that goes to the limit of what is physically possible? At ASML we bring together the most creative minds in science and technology to develop lithography machines that are key to producing cheaper, faster, more energy-efficient microchips. Our machines need to image billions of structures in a few seconds with an accuracy of a few silicon atoms. So if you’re a team player who enjoys the company of brilliant minds, who is passionate about solving complex technological problems, you’ll find working at ASML a highly rewarding experience. Per employee we’re one of Europe’s largest private investor in R&D, giving you the freedom to experiment and a culture that will let you get things done. Join ASML’s expanding multidisciplinary teams and help us to continue pushing the boundaries of what’s possible.

www.asml.com/careers /ASML

@ASMLcompany

STAN ACKERMANS INSTITUTE

Two-year post-master traineeships to boost your career: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.

Architectural Design Management Systems Automotive Systems Design BioProduct Design Bioprocess Engineering Chemical Product Design Civil Engineering Clinical Informatics Comprehensive Design in Civil Engineering Design and Technology of Instrumentation Energy and Process Technology Healthcare Systems Design Information and Communication Technology Logistics Management Systems Mathematics for Industry Process and Product Design Process and Equipment Design Robotics Smart Energy Buildings and Cities Software Technology User System Interaction

25

Advertenties

MUSIC, TECHNOLOGY, ART, FOOD, SPOKEN WORDS

23/24/25 MAY

DE STAAT CHEF’SPECIAL GREAT MINDS SECRET CINEMA GABRIEL ANANDA MAAIKE OUBOTER TYPHOON & BAND EEFJE DE VISSER BLACKbOXRED PINK OCULUS SUNDAY SUN BIRTH OF JOY DIGITZZ TAYMIR PAUS KiT DE SLUWE VOS

PRESENTS

KONTRA LIVE AND MANY MORE

MORE INFO & TICKETS ZOMERFESTIVAL.TUDELFT.NL

Voor advertenties bel met:

H & J Uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJssel T (010) 451 55 10 F (010) 451 53 80

E [email protected] Neem contact op met Hennie de Ruyter of Mireille van Ginkel voor nadere informatie.

Delta Magazine Lees ‘m online

www.delta.tudelft.nl

26

Advertenties

De Belastingdienst speurt met de modernste middelen naar fraude. Dat kan niet zonder starters die barsten van de nieuwsgierigheid.

Het zijn meestal geen amateurs, de mensen of organisaties die frauderen. Ze gebruiken state of the art technologie. Daar zetten we bij de FIOD de modernste (digitale) recherchetechnieken tegenover. Dat vraagt om

medewerkers die vakmanschap koppelen aan gezonde nieuwsgierigheid. Als je dat in je hebt, is er mooi en belangrijk werk te doen bij de Belastingdienst. Meer weten? Kijk op werken.belastingdienst.nl.

Nederland kan niet zonder de Belastingdienst kan niet zonder jou.

www.werkenvoornederland.nl

-0345_208x280mm_ICT_Starters_OF.indd 1

25-04-14 16:30

27

Advertenties

Sports & Culture June Programme

Sports & Culture

 2-8

TU Delft Cup: Soccer Tournament*

Play soccer with your team & get in the mood for the World Cup Brazil! Monday-Sunday, check S&C website for schedule, @Sport, €5,- per team.

-------------------------------------------------------------2

Sports Clinic: Slackline*

Challenge yourself! Try walking the slackline and find your balance. Monday, 19:00, @Sports, €7,50

-------------------------------------------------------------3

Music Lecture: Cornelis Overgaauw MSc.

Lecture on the technical & musical aspects of playing string instruments. Tuesday, 20:00, @Culture, €0,- [In co-op with Apollo]

-------------------------------------------------------------4

S&C Auction Day

Join the bidding war on specially S&C gathered items (retro music, video, theatre equipment)! Snatch a deal and don’t forget to pay the lady! Wednesday, 19:00, @Culture, €0,-

-------------------------------------------------------------5

Dance-INN & Merengue Workshop Thursday, 19:30, @Culture, €0,-

-------------------------------------------------------------10

Music Lecture: The Ob6sions

The Ob6sions, the house band of Radio 6 Soul & Jazz, will explain all you need to know about rhythm, sound & playing as a real group. Tuesday 20:30, @Culture, €0,- [In co-op with Groover]

-------------------------------------------------------------11

Soccer Clinic: Ton Jenner*

Train w/ professional trainer Ton Jenner and Football Academy trainers. Wednesday, 18:30 & 20:00, @Sports, €7,- [In co-op with SVVV Taurus]

-------------------------------------------------------------12

Music: Workshop & Jammin’ Thursday, 20:00, @Culture, €0,-

-------------------------------------------------------------12/6- Big screen: FIFA World Cup 2014 13/7 Watch the matches on the Big screen and participate in fun activities! Check S&C website for schedule, @ Sports cafe, €0,-

-------------------------------------------------------------12

Sponsor run: CampusRun 2014

Thursday, 16:30, @Mekelpark, €5,- (enrol & info: www.campusrun.nl)

-------------------------------------------------------------14

Groover Jazztival

Jazz festival w/ Groover combos, workshops, jamming and more. Saturday 15:00, @Culture, €0,- [In co-op with Groover]

-------------------------------------------------------------15

Event: Martial Arts | Body & Mind – Asian Edition

Taste of Asian combat sports & mindful relaxation, workshops & demo’s: Control- & Gyve, knive disarming, psychometrics, healings, yoga and more. Sunday, 10:00, @Sports & Culture, €0,-

-------------------------------------------------------------19

International Movie Night Thursday, 21:00, @Culture, €0,-

-------------------------------------------------------------27

S&C Poker tournament: Grand Final*

Friday, 20:00, @Sports, €12,50 (including two drinks)

-------------------------------------------------------------27

Rock ’n Roll Party: Go Back To The 50s

Start w/ a workshop & enjoy the live band ‘Hot Rock’! Dress code: 50’s Friday, 21:00, @Culture, €0,- [In co-op with Rock’n Delft]

-------------------------------------------------------------* Enrol @ www.sc.tudelft.nl or Sports & Culture desks

-------------------------------------------------------------Sports & Culture Mekelweg 8-10, 2628 CD Delft www.sc.tudelft.nl | twitter.com/tudelft_sc | www.sc.tudelft.nl/facebook

samen weten we meer

Informatieplatform en sociaal netwerk voor (ex)patiënten en naasten

28

Delta

TU Delft

Text: Damini Purkayastha Photo: Sam Rentmeester

Streets of Delft on TU’s curriculum

There's a lot of winning going on at TU Delft in this edition. We're highlighting the winners of a lighting design competition as well as the winners of competition for innovative additions to aircraft cabins. Plus a TU Delft team visited Mozambique to advice on

international pages

water management.

David Mooney and Lennaert Kempers won The Wise Owl with their project De Avondmarkt.

Can design help shape a community? These students definitely think so. In April, a batch of students from the Faculty of Industrial Design Engineering worked closely with members of Delft’s Gilles District to come up with a design for street furniture that encourages social interaction. The winning project, De Avondmarkt, was designed by Irish exchange student David Mooney along with Dutch student Lennaert Kempers. The idea was host an evening market with lights in changing colours, to create a festive atmosphere. People would bring home-cooked specialities and exchange them with each other. “We worked with students of psychology to understand human need and how to create an atmosphere that would create an atmosphere of light-hearted interaction,” explains Mooney. Gilles has a large immigrant population and local companies and municipalities are keen on concept that fosters community spirit.

The annual competition, called The Wise Owl, is the culmination of a ten week course called Social Cohesion Design. Introduced as an elective in IDE in 2010, the course is designed to bridge the gap between society and science, or in this case, design. “Today, most designers are interested in social cohesion. Especially in an age of disconnect like ours. With social media and virtual interaction, it is important for design to address the need for human interaction,” explains Clemens de Lange, the course coordinator. “During the course students are introduced to 3-i Methodology where designers start with identifying elements in the community to be included in the future street furniture systems. They do not design 'bare' isolated technology but Community Integrated Product Systems,” he explains. Besides face-to-face interaction with local members of the community, students also interact with anthropologists and people from other fields of study during their preparation. Since 2012, students have been working on projects with local communities in Delft. The impact of the course is not purely academic. Several companies in Delft have already offered to pay up to 50% of the investment

‘Today, most designers are interested in social cohesion’

needed to realise the winnings CIPS that emerge from this course. A design from 2013, Vonk Lighting, has already been picked up for one of the neighbourhoods. Cultural anthropologists and local municipality member Alice Hendricks was one of the jury members for the 2014 projects. “Several designs focussed on safety rather than social interaction. In diverse communities an atmosphere of friendship and togetherness can create more safety, but safety does not necessarily translate to interaction. It is important to think about such things when working on technology and designs,” she says. Despite the broad appeal of the course, it is currently only offered at a bachelor’s level. De Lange says he conducted a survey all across the department of Industrial Design Engineering in December and a number of MSc students were eager to sign up. “It’s a pity that it’s not offered at an MSc level because this is a very relevant course today,” he says. De Lange says TU’s IDE department, the psychology department of the University of Leiden and the Sociology department from Utrecht are interested in starting an international design course that implements and measures social cohesion design impact in a neighbourhood from 20142018. “Delft could be an example city for other districts in Holland and elsewhere,” he adds.

Delta

29

TU Delft

science An artificial snotty nose hair on skin that help you feel little insects walking on your skin.” Why did you choose TU Delfts bioprocess engineering group? “Our expertise is complementary. The idea of our collaboration is to bring our fields together; psychophysics and the physiology of the body (my two fields) and Van der Wielen’s field, the physics of transport phenomena.”

Stuart Firestein (right) and Luuk van der Wielen want to make an artificial nose to discover what role mucus plays in olfaction. (Photo: Tomas van Dijk)

Unless you have a runny nose, snot may actually help you smell. Neuroscientist Stuart Firestein from Colombia University wants to know how this works and he asked TU Delft professor Luuk van der Wielen for help. Olfaction researcher Stuart Firestein praises himself for not having excellent smell. Strange for someone who tries to understand how we perceive odors. “Not at all”, said the professor during a colloquium he gave at the Kluyver laboratory last month. “My lab can be very stinky. It is good that I’m not overly sensitive to odors.” Firestein was invited by Prof. Luuk van der Wielen of TU Delfts bioprocess engineering group to give a guest lecture about his research on vertebrate olfactory receptor neurons. For all those who had watched his 2012 TED talk about ignorance – “not to confound with stupidity” - it came as no surprise that he enjoys spurring his audience with jokes. According to Firestein, scientists talk way to much about what they know, whilst the things they don’t know are what really matter. He likes to cite James Clerk Maxwell, saying "Thoroughly conscious ignorance

is the prelude to every real advance in science." One thing scientists are ignorant about, though maybe without consciously realising it, is the function of mucus in odor perception. Whilst trying frantically for decades to decipher the role of olfactory receptor neurons, the specific research topic about mucus had pretty much been ignored by olfaction researchers. During his lecture Firestein said that he would like to work on this matter together with the TU Delft. The collaboration project will start off with a student project. The student will focus on the extremities of the olfactory receptor neurons, the cilia, that stick into the mucosa. He will make an artificial nose with lots of mucus. The idea is to put this nose under a fluorescence microscope and see how olfactory molecules are transported through the mucus. Why do you think snot is important for smelling? “When we measure the threshold concentration needed for a chemical to be picked up by neurons, it appears that the concentration is ten times higher when we do such experiment in a Petri dish then when we do it using a live animal. People attributed that difference to the fact that a different technique had been used. But that is nonsense. The mucus traps chemicals. I think it functions like the lens of an eye. Or like

What fascinates you about olfaction? “It is the only sensory system that has no spatial distribution. Vision, touch and sound are all spatially distributed in the brain. Our brain recreates special maps to process these senses. But how does our brain create an image of chemicals? It is not as if we process aldehydes in the left brain half and ketones in the right. Olfaction is sort of a puzzle. Puzzling also is its extreme sensitivity. We can smell the difference between one carbon atom. Heptyl acetate gives you the distinguishing odor of pear while hexyl acetate, which has one carbon atom less, smells like banana. How the hell can we distinguish molecules that differ only one atom?" You also have a fascination for sheep and for the tight link between olfaction and memory. “Sheep can help us gain insights in how to forget, which is interesting for people who suffer from posttraumatic stress disorder. The first thing a sheep does after it has given birth is lick the calve. Apparently we humans are not the only ones who can’t tell sheep apart, they can’t either. Not by sight that is. They do it by smell. Every lamb has a very distinctive scent. But within a couple of months a sheep forgets the odor of its calve. How do they do this? I’m thinking of applying for a grant with a proposal entitled ‘How do sheep forget?’” (TvD)

SHORT Your next office phone

Ubiquitous smartphones, tablets and game consoles have made people accustomed to instantaneous, interactive and multimedia exchange of information. One object has been remarkably insusceptible to the ICT revolutions of the last twenty years: the office phone. Although lighter than before, it is basically still a black box on a wire with lots of buttons, most of which are not understood let alone used. In his PhD research at the faculty of Industrial Design and Engineering Dr. Wei Liu developed a next-generation office phone, which allows a more playful, flexible and expressive interaction. He called it the YPhone after the generation Y: youngsters born between 1980-2000 who are the first generation of 'digital natives' and accustomed to new, more expressive and natural ways of interacting with digital equipment. This new interaction is characterised by the words instant, playful, collaborative, expressive, responsive and flexible. For example, the YPhone prototype will

sense if you're at your desk and signal your availability in colour code (green/yellow/ red) in the shortlist of names on the other phones. It will also sense when there are more people at your desk and change your availability status into yellow ('busy'). To dial, you can still type in numbers on a keyboard, but you can also switch (by moving a magnetic ball) to a name list, which you then can flip through with hand gestures that the Yphone will detect. Pick up the tiny wireless headset and press a name to make contact. Press hard, and the person will know it's an urgent call. Let's hope that ICT firm Exact will continue the Yphone development. It might make calling more fun than mailing. (JW) Watch the demo at: bit.ly/1lgzPg4

Wei Liu, ‘Generation Y Interactions’, 22 April 2014, PhD supervisor Prof. Pieter Jan Stappers (IDE).

30

Delta

TU Delft

Text: Damini Purkayastha Photo: Hans Stakelbeek

delft survival guide Surviving the public holidays While everyone is familiar with holidays such as Christmas and Easter, some of you may be wondering what the Second Day of Christmas and Easter Monday are all about. Here’s a look at the public holidays in the Netherlands. Ascension Day Thursday, May 29 2014 Ascension Day marks the day when Jesus is said to have ascended to heaven after his resurrection. It’s always held forty days after Easter. “Many Protestant churches also celebrate Ascension Day. We hold morning services at 9.30am, because on this day we remember the morning when Jesus is said to have ascended to heaven. We will have translations available and internationals are welcome to attend,” says Reverand Hans-Jans Roosenbrand, the pastor of the Delft Project.

Whit Monday Monday, June 9 Whit Monday is also called the Second Day of Pentecost in the Netherlands. “You may find some services held on this day in the South of Holland, as this is primarily a Roman Catholic tradition.” explains Rev. Roosenbrand. In Delft, the day is usually marked by an Antiques Market held in the City Centre and a flea market around town.

Christmas and the Second Day of Christmas Thursday, December 25 and Friday, December 26 According to Rev. Roosenbrand, the Second Day of Christmas began as a tradition to allow families more time together. “Traditionally people would spend the first day with the Church and

As the Netherlands isn’t an especially religious country, if the weather is nice, you’re more likely to find the Dutch enjoying the sunshine on Whit Monday then inside a church.

the second day with family,” he explained. To get you into the right spirit, the Sports en Cultuur Centre usually has a big Christmas party just before the holidays. “It’s a Christmas-themed party, with live bands, DJs and festive ambience. Last year we had 300 people at out Christmas party and it was a good mix of Dutch and International students,” says Anoeshka Ishwardat, Coordinator Programmering Events S&C.

New Year’s Day Thursday, January 1, 2015 The Dutch have found the best solution to the New Year Eve’s hangover – a New Year’s Dive. Hundreds of people gather along the beaches of the country (or even canals) to dive into the freezing water to mark to the first day of the New Year.

Traditionally people would spend the first day with the Church and the second day with family

Good Friday and Easter Monday Friday, April 3 and Monday, April 5 2015 Good Friday, which is also known as Holy Friday or Black Friday, is a religious holiday that marks the Crucifixion of Jesus. Easter celebrates his resurrection from the Death. While most countries celebrate Easter Sunday, with a big lunch and Easter eggs, the Netherlands also marks Tweede Paasdag, the second day of Easter.

King’s Day, Monday April 27, 2015 You may still be recovering from King’s Day 2014 but it will be back next year. So start practising your haggling skills for the tax-free markets, exercise to fit into that orange spandex and build your beer resistance. Oh and learn about the Dutch royal family – did we mention that Koningsdag marks the King’s birthday?

Rememberence Day Monday, May 4 Though it fell on a Sunday this year, Remembrance Day is a public holiday if on a weekday. The day honours martyrs of World War II and other wars. At 20:00 on May 4 each year, a twominute silence is held to honour their sacrifice. There are also Remembrance Gatherings held at different places in Holland.

Liberation Day Tuesday, May 5 Liberation Day is celebrated to mark the end of the occupation of the Netherlands by Nazi Germany during World War II. Festivals are held on this day around the country. Organisers in The Hague organised Freedom Weeks starting from April, to encourage people to talk about freedom and what it means today. Activities in April and on the day itself include film screenings, walks, lectures, debates, concerts and even a fashion show.

Delta

31

TU Delft

TU Delft students win 2014 There’s an app for that Crystal Cabin Award The 2014 Crystal Cabin Award was presented to three IDE master’s students for their work on the innovative in-flight program Sense the Transitions.

the aircraft. “Currently, the inflight experience during long distance flights is very static,” says Dorine van Meeuwen. “Our objective was to make the transition of the aircraft more perceptible.” With an estimated 50% of airline passengers opting to view the flight-tracking program over the available media channels, Van Meeuwen claims that Sense the

Anna-Louisa Peeters, Karan Shah and Dorine van Meeuwen received the prestigious award on behalf of TU Delft for their excellence in aircraft interior innovation during the official ceremony in Hamburg on April 8 2014. The annual Crystal Cabin Award competition aims to stimulate the development of new products and designs for aircraft cabin interiors among international companies and research facilities. In collaboration with French corporation Zodiac Aerospace, the team designed a one-of-akind, in-flight entertainment program, which allows passengers to view information regarding the culture, history, and natural environment of the land area directly below

‘Receiving this award was very surprising’ Transitions seeks to improve overall in-flight experience by engaging passengers with their surroundings. The project was initiated during an IDE Master course on Service Design Process, under the guidance of Dr. Froukje Sleeswijk Visser and Christine de Lille. “Receiving this award was very surprising,” says Anna-Louisa Peeters. “We just had a lot of fun working on the service design together. Being appreciated so much for it was humbling.” Indeed, the project served as a valuable oppor-

tunity for the IDE students to gain practical service design experience while working with an actual client. “Since we are all mostly involved in innovation projects, a conservative industry like that of aviation or healthcare can be either wonderfully challenging or rather frustrating. You need patience if you want to innovate in such environments.” Be that as it may, the entire experience proved to be rewarding. “Alongside our professors, there were engineers and decision-makers from Zodiac who guided us with their feedback during the crucial milestones of the project,” explains Karan Shah. “This gave the project an added layer of validity, commitment and real-time feel. The challenge bridged the gap between the academic world and the aerospace industry very well.” Through the combination of existing technologies and collaboration with strategic partners, the team is convinced that aero space companies can develop more unique and radical innovations to improve passenger experience. (PG)

Flood management in Mozambique TU Delft was in Mozambique in March and April as part of a Nuffic supported project to aid in training local water organizations about dikes and flood risk management. Nuffic, the Netherlands organization for cooperation in higher education, commissioned TU Delft to provide the training in conjunction with partners Wetterskip Fryslan, HKV Consultants and Consultec from Maputo. Prof. Huub Savenije and ir. Willem Luxemburg of the water management department and Prof. Bas Jonkman of the hydraulic department made up the team that visited Mozambique. Savenije and Luxemburg have the added personal knowledge of the area and accompanying issues since they have both worked and lived in Mozambique.

“Flooding is a major issue in Mozambique and every few years riverine areas in the Icomati and Limpopo river basins are flooded, leading to very large damage,” explains Jonkman. “However, after the floods the infrastructures and dikes that have failed are rebuilt in the same way.” These kinds of practices inevitably lead to more flooding. The team from TU Delft worked with teams of participants that represent the local water organizations to come up with new plans for parts of their basins. The team visited the affected areas as part of the training and conducted lectures covering everything from dike design and hydraulics to financial sustainability. “The project was very successful in bringing partners together,” says Luxemburg. The team came back with positive expectations. “I expect that our training will help to develop a system approach for reducing flood risk in the affected basins in an effective and sustainable way,” concludes Jonkman. (KD)

P

ath is a photo-sharing and messaging app which limits users to a mere 150 friends to encourage “high-value” connections. Similar to Instagram, it’s most popular in Indonesia but Caryn 't Hart, a lecturer in communications at TU Delft, uses the app regularly. “Someone sent me an invite, after hearing me complain about having to watch what you say on Twitter, because I feel the eyes of students in my back,” says ‘t Hart. She uses it for things that are too personal to share openly on Twitter or Facebook. Available for iOs, Android and Windows, the app is available in a variety of languages. Path syncs with the contacts in your phone to see if your friends are also using the service. “Plus,” she adds “Path has awesome photo filters that make my hair look better.”

nostalgia

M

ladena Lukovic, 27, says that you can find Plazma hidden in the suitcase of any Serbian student returning to the Netherlands. “Originally Plazma was made for babies and kids, but grownups are addicted to it now,” she says. Lukovic

moved to Delft in 2011 to pursue a PhD. She says you can find these biscuits in every grocery store in Serbia, but she hasn’t yet found them abroad. (Photo: Hans Stakelbeek)

Interested in being featured in Nostalgia? Contact us at [email protected]

Contents International

28

Streets of Delft on TU's curriculum

30

Survive the public holidays

Text: Kerry Dankers Photo: Sam Rentmeester

31

Nostalgia There’s an app for that

See www.delta.tudelft.nl for the translation of page 20: 'Everyone knows autism only as a problem'

The lab of Organic Materials and Interfaces

Aldo Brinkman and Anping Cao work on nanowires in their lab.

Is an electronic nose possible? Will a hand prosthetic work through the user like a real hand? The students of the Organic Materials and Interfaces (OMI) lab say yes and they are currently working with the building blocks for these advancements today. The Department of Chemical Engineering is housed in an older building slightly removed from the main TU Delft campus. Nostalgia reins as the narrow hallways weave towards the OMI lab. The doors open to a large, bright, traditional looking laboratory. Donning protective lenses,

we are introduced to a machine that allows the students to study nanowires. The OMI lab focuses on organic chemistry and nano-biosensors. Their goal is to add selectivity and sensitivity to sensor systems. “We don't manufacture the nanowires. We use physical chemistry to modify them,” explains Ph.D. candidate Anping Cao of China. She uses silicon nanowires, jointly manufactured by EWI and Philips, as gas sensors in her research. Her research could eventually be used in that electronic nose previously mentioned. Each wire

can detect a different gas or vapour. When bunched together, it can work like a real nose. “Nanowires can also be used to detect diseases like TB and influenza by detecting biomarkers of the disease,” explains Cao. “We're not engineers, we're scientists. We don't ask 'how can we do this', we ask 'how does it work',” says Ph.D. candidate Aldo Brinkman of the Netherlands. “The engineers around us make stuff and we use it,” continues Brinkman. His project is focused on silicon nanowires in liquid. The wires are used as sensors and also as connectors. His research

could potentially be put to use in lifelike prosthetics, where the nanowires would work as bioelectric interfaces between the body part and the prosthetic. The scientists of the OMI lab may see themselves a little differently from the largely engineering population at the TU Delft, but the research they are turning out is on par with the innovative and ingenious research we are accustom to seeing at the university.