Suggestie: Het zonnelied van Franciscus van Assisi Als luisterlied: Angelo Branduardi, ‘Il cantico delle creature’ (Vertaling zie: http://getsemane.tripod.com/gethsemane/branduardi.htm) Samenzang: Laudato si (bijlage 1)
L.
Van harte welkom in deze eucharistie die in het teken staat van verbondenheid. Verbondenheid met de mensen hier aanwezig: bekend en onbekend, bemind en onbemind. Verbondenheid met mensen die hier niet zijn of niet meer kunnen zijn. Verbondenheid met mensen die anders zijn dan ons en met wie we misschien denken niets gemeen te hebben. Verbondenheid met onze broeders en zusters in het geloof, overal ter wereld. Laten we in het bijzonder denken aan de mensen van Colombia, die tijdens deze Missiemaand centraal staan in onze kerken. Nu we het feest van Sint-Franciscus vieren willen we ook werken aan de verbondenheid met armen en uitgestotenen, met de dakloze wiens uitgestrekte hand we misschien liever niet zouden zien. Laten we ook de verbondenheid met mensen van andere religies en levensovertuigingen niet vergeten. Allen verlangen we naar een zinvolle, rechtvaardige wereld. Tot slot willen we in deze viering de verbondenheid met moeder aarde verdiepen.
V.
Laten we onze verbondenheid met allen en alles vieren en versterken in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
A.
Amen.
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
1
Mogelijkheid 1 V.
God, Gij roept ons op om nooit op te geven. In dat vertrouwen willen wij nu bidden.
L.
Kom, Geest, adem van God, reinig ons van de wil tot macht. Maak ons van gebruikers tot hoeders, van rekenaars tot vrienden van de aarde.
A.
Amor, amor, amor (bijlage 2)
L.
Kom, moeder van het leven, adem over ons, verzoen ons met de lucht die wij verpesten; verzoen ons met het water dat we vergiftigen; verzoen ons met het land dat we volbouwen; verzoen ons met de dieren, die we als machines behandelen.
A.
Amor, amor, amor
L.
Kom, jij hoop van de armen, leer ons te delen: het water en de lucht, de energie en de voorraden. Kom en waai over ons, tot ons hart zich voor jou opent, tot jouw vuur brandt in ons.
A.
Amor, amor, amor
V.
God, we willen bidden om kracht, om wijsheid en om vrede. Blijf ons met Uw Geest bezielen en voed ons met Uw liefde. Dit vragen wij door Jezus, Uw Zoon, onze broeder, vandaag en altijd.
A.
Amen.
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
2
Mogelijkheid 2 V.
In het evangelie van deze zondag horen we dat Jezus ons vraagt weer te worden zoals kinderen. Dit is echter niet altijd eenvoudig. Laten we God daarom vragen om kracht en mildheid.
L.
Wanneer ik verstoppertje speel, omdat ik bang ben dat anderen zouden zien dat ik helemaal niet zo volwassen ben als ik zou willen, wanneer ik het kind in mezelf verdring en vergeet te leven, ontferm U dan over mij, Heer.
A.
Wek mijn zachtheid weer (bijlage 3)
L.
Soms merk ik dat ik een leven leid dat er anders uitziet dan ik gedroomd had. Soms ontbreekt het me aan motivatie om aan mijn grote dromen te werken en geloof ik niet meer dat het ooit zal lukken. Ontferm U dan over mij, Heer.
A.
Wek mijn zachtheid weer
L
Wanneer ik verdwaald raak en weet ik niet meer welke kant ik uit moet, wanneer ik me vasthoud aan leugens om toch nog enige zekerheid te hebben en helemaal niet meer helder kan zien, ontferm U dan over mij, Heer.
A.
Wek mijn zachtheid weer
V.
God, wij bidden dat wij krachtige mensen mogen worden zonder te verharden, dat we inzicht mogen krijgen zonder onze mildheid te verliezen. Wees onze bondgenoot in het streven naar een wereld die ruimte geeft aan de meest kwetsbaren.
A.
Amen.
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
3
V.
God, Wij danken U voor die mensen die met één enkel woord de zon in ons hart kunnen laten schijnen, Voor de kinderen wiens oprechte vreugde en verwondering om het gewoonste aanstekelijk werkt. Dank ook voor hen die zich op een hartverwarmende manier inzetten voor hun medemensen en licht en warmte brengen overal waar dat nodig is. Laat ons zelf mensen zijn die klaarstaan om te luisteren en die anderen niet in de kou laten staan. Dit vragen we U door Christus onze Heer.
A.
Amen.
De HEER God sprak: ‘Het is niet goed dat de mens alleen blijft. Ik ga een hulp voor hem maken die bij hem past.’ Toen boetseerde de HEER God uit de aarde alle dieren op het land en alle vogels van de lucht, en bracht die bij de mens, om te zien hoe hij ze zou noemen: zoals de mens ze zou noemen, zo zouden ze heten. De mens gaf dus namen aan alle tamme dieren en aan alle vogels van de lucht, en aan al de wilde beesten; maar een hulp die bij hem paste vond de mens niet. Toen liet de HEER God de mens in een diepe slaap vallen; en terwijl hij sliep, nam Hij één van zijn ribben weg en zette er
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
4
vlees voor in de plaats. En de HEER God vormde de rib die Hij uit de mens had weggenomen tot een vrouw, en bracht haar naar de mens. Toen zei de mens: ‘Eindelijk, dit is been van mijn gebeente en vlees van mijn vlees! Mannin zal zij heten, want uit een man is zij genomen.’ Daarom zal een mens zijn vader en zijn moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw, en die twee zullen één zijn. Ze waren beiden naakt, de mens en zijn vrouw, maar ze voelden geen schaamte voor elkaar.
We zien hoe Jezus, die voor korte tijd beneden de engelen was gesteld, met luister en eer gekroond is, omdat Hij de dood heeft doorstaan. Door Gods genade kwam zijn sterven aan allen ten goede. Het was passend dat God, einde en oorsprong van alles, indien Hij vele kinderen de heerlijkheid wilde binnenleiden, ook de leidsman van hun redding door lijden tot de voleinding bracht. Want Hij die heiligt en zij die geheiligd worden hebben allen één Oorsprong; daarom schrikt Hij er ook niet voor terug om hen zijn broeders te noemen.
Er kwamen farizeeën op Hem af met de vraag of een man zijn vrouw mag verstoten; ze wilden Hem op de proef stellen. Hij gaf hun ten antwoord: ‘Wat heeft Mozes u voorgeschreven?’ Ze zeiden: ‘Mozes heeft toegestaan een scheidingsakte te schrijven en haar dan te verstoten.’ Daarop zei Jezus hun: ‘Omdat u verstokt van hart bent, heeft Mozes u dat voorgeschreven. Maar vanaf het begin van de schepping heeft Hij hen mannelijk en vrouwelijk gemaakt. Daarom zal een mens zijn vader en moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw, en die twee zullen één zijn. Ze zijn dus niet meer twee, maar één. Dus: wat God heeft verbonden, moet de mens niet scheiden.’ Liturgische suggesties 4 oktober 2015
5
Thuisgekomen vroegen de leerlingen Hem opnieuw hierover. Hij zei hun: ‘Wie zijn vrouw verstoot en met een ander trouwt, pleegt echtbreuk tegenover haar, en als zij haar man verstoot en met een ander trouwt, pleegt zij echtbreuk.’ Ze brachten kinderen bij Hem met de bedoeling dat Hij hen zou aanraken. Maar de leerlingen wezen hen terecht. Toen Jezus dat zag, werd Hij verontwaardigd: ‘Laat die kinderen bij Me komen, en houd hen niet tegen, want van zulke kinderen is het koninkrijk van God. Ik verzeker jullie, wie het koninkrijk van God niet aanneemt als een kind, komt er beslist niet in.’ Hij omarmde hen en zegende hen, terwijl Hij hun de handen oplegde.
Tijdens de homilie kan verwezen worden naar de encycliek Laudato Si, de band tussen ecologie en sociale rechtvaardigheid, het Bijbelse scheppingsverhaal als inspiratie voor een hedendaagse eco-spiritualiteit, de figuur van Franciscus van Assisi …
Een alternatief A.
Wij geloven in God, die de wereld niet als ‘af’ heeft geschapen: als iets dat altijd moet blijven zoals het is, maar die verandering wil van alles dat leeft. Wij geloven in Jezus Christus die gelijk had toen Hij werkte aan verandering en daaraan ten onder ging. Met hem als maatstaf, erkennen wij dat ons verstand is verminkt, onze fantasie verstikt, onze moeite verspild, als we niet leven zoals Hij leefde.
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
6
Wij geloven in Jezus Christus die opstaat in ons leven, zodat wij vrij worden van vooroordelen en pretentie, van angst en haat, en zijn weg voortzetten naar zijn Rijk. Wij geloven in de Geest die met Jezus in de wereld is gekomen. Wij geloven in solidariteit tussen de volkeren en in onze verantwoordelijkheid voor de aarde. Wij geloven in rechtvaardige vrede, een vrede die meer is dan de afwezigheid van oorlog, en in een zinvol leven voor alle mensen. Amen.
Mogelijkheid 1 V.
Laten we tijdens onze voorbeden de mensen gedenken die van deze aarde een betere plaats maakten, of zich nog steeds inzetten voor deze wereld.
(Bij het noemen van elke naam, kan een kaars of theelichtje op het altaar ontstoken worden.) L.
Franciscus van Assisi, arm met de armen geworden. Oscar Romero, stem van de onderdrukten in El Salvador. Jeanne Devos, mensenrechtenactiviste in India. Malala Yousafzai, baken van hoop voor meisjes in Pakistan. De bisschoppen van Latijns-Amerika, die bevrijdende woorden spraken in Medellín.
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
7
A.
En todo amar y servir (bijlage 4)
L.
Mahatma Gandhi, strijder zonder geweld. Anne Frank, stem van hoop in de holocaust. Martin Luther King, vermoord om het recht van zwarte Amerikanen. Naomi Klein, activiste voor een andere wereld. Jozef De Veuster, mens voor de mensen van Molokai.
A.
En todo amar y servir
L.
Helder Camara, bisschop van de armen in Brazilië. Nelson Mandela, strijder tegen apartheid. Aung San Suu Kyi, voorvechtster van de democratie in Myanmar. Leonidas Proano, herder van de indigenas in Ecuador. Jezus van Nazareth, licht van de wereld.
A.
En todo amar y servir
V.
God, neem onze gebeden voor uw Kerk, voor uw wereld ter harte. Maak ons tot getuigen van uw zoon Jezus, in woord en in daad.
A.
Amen.
Mogelijkheid 2 V.
Bidden wij tot God opdat mensen zich door Zijn Geest laten inspireren bij de opbouw van Zijn rijk van liefde en vrede.
L.
Wij willen bidden, God. Dat we verbonden met elkaar en luisterend naar uw verhaal van deze aarde een thuis maken voor iedereen.
A.
This little light of mine (bijlage 5)
L.
Wij willen bidden, God.
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
8
Voor de mensen op deze wereld die niet de kans krijgen menswaardig te leven. Zorg dat wij kiezen voor solidariteit met hen, geïnspireerd vanuit uw verhaal. A.
This little light of mine
L.
Wij willen bidden, God. Tegen de uitsluiting, dat wij vandaag, op de plek waar wij leven en daarbuiten, niemand uitsluiten, niemand opofferen aan ons eigenbelang.
A.
This little light of mine
V.
God, verhoor deze gebeden. Zend uw Geest zodat wij de moed vinden anderen tegemoet te gaan en op te komen voor een rechtvaardige wereld.
A.
Amen.
Naast de eucharistische gaven, kan men ook enkele gaven van de natuur aanbrengen (aarde, water, bloemen, graan …).
V.
Heer, onze God, hoe wonderlijk zijn de wegen die Gij met ons gaat: Gij roept ons uit de duistere nacht van het niets; Gij geeft ons een naam en roept ons om mens te worden,
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
9
om zoekend en tastend te komen op het spoor van het leven.
V.
Wij danken U dat Gij ons van in den beginne vergezelt en tot elkaar brengt, van vreemden tot vrienden, een levend antwoord op elkaars vraag naar geluk. Wij danken U dat Gij ons voorgaat en het licht wilt zijn om de weg te vinden naar een land waar verkwikkend water is en brood voor alleman. Wij danken U dat Gij ons de weg ten leven hebt gewezen in Jezus, de man van Nazareth, die onze weg is gegaan, onze weg geworden is, die voert van verdrukking naar bevrijding, van oorlog naar vrede, van nergens vandaan tot U van U tot elkaar.
A.
Santo, santo, santo, santo (bijlage 6)
V.
Wij danken U dat Hij ons vergezelt en op het spoor brengt van uw verhaal met de mensen, dat Hij de Schriften openlegt en ons laat zien
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
10
dat sterven leven is, en leven delen. Zo heeft Hij, op de avond voor zijn lijden en dood, brood in zijn handen genomen … (instellingswoorden) Wij bidden U: open ons hart voor Hem. Laat zijn Geest ons maken tot getuigen van uw trouw aan de mensen. Dat wij het leven liefhebben en de aarde tot nieuw land maken waar brood wordt gebroken tot voedsel van iedereen en de beker rondgaat voor ieders vreugde. A.
Amen.
V.
Mensen uit noord en oost, uit zuid en west zijn wij. Arm en rijk, vrij en gebonden. Maar allen zijn we kinderen van dezelfde Vader, geschapen door dezelfde God. Laten we dan nu samen het gebed bidden dat over de hele wereld wordt gebeden.
A.
Onze Vader…
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
11
V.
Heer, laten wij in navolging van Sint Franciscus een instrument van Uw Vrede worden. Laten we liefde brengen waar haat is, hoop brengen aan wie wanhoopt, Uw licht ontsteken waar het duister is. Laat ons ernaar streven om niet zozeer zelf gelukkig te zijn, maar om anderen gelukkig te maken, niet zozeer om zelf begrepen te worden maar anderen te begrijpen. Help ons, rechtvaardige God, om kinderen van Uw Vrede te worden.
A.
Dona la pace (bijlage 7)
Suggestie voor een luisterlied: Creo en vos arquitecto ingeniero, een gedicht van Carlos Mejia Godoy gezongen door Elsa Baeza (een vrije vertaling zit in bijlage 8) Suggestie samenzang: Unidos como hermanos (bijlage 9)
L.
Van beperkte duur ben je maar, je komt, je praat en je doet en je gaat. Maar wie leeft, heeft lief, spreekt woorden van vuur, zegent, streelt, bevrijdt. Wie leeft, leeft niet voor zichzelf, niet alleen voor zichzelf.
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
12
Af en toe noemt hij zijn ware naam, toont hij zijn ware gezicht, een onherroepelijke naam, een gezicht dat niet wordt uitgewist. Wie leeft, heeft lief, hij komt, hij blijft, hij leeft voorgoed. (Hans Bouma)
V.
God, Bij het einde van deze viering willen wij U bidden: Wees de kritische stem in ons wanneer we geconfronteerd worden met onrechtvaardigheid. Help ons solidair te zijn met hen die geen stem hebben of deze ontnomen zijn. Sterk ons met uw Geest om verder de weg te gaan van Jezus uw Zoon, tot het geluk van allen.
A.
Amen.
V.
Laat ons dan gaan om ons in te zetten voor een leefbare planeet, een eerlijke wereld en een warme kerk. Daartoe zegene ons de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
A.
Amen.
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
13
De colores (bijlage 10)
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
14
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
15
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
16
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
17
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
18
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
19
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
20
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
21
Liturgische suggesties 4 oktober 2015
22