UW DAK, UW EN ONZE VEILIGHEID!
L I MBURG D A K WERK ERS
Veiligheidscoördinatie Vanaf het ogenblik dat er bij de uitvoering van werken op een bouwplaats twee of meer aannemers tegelijkertijd of achtereenvolgens activiteiten uitoefenen, is de veiligheidscoördinatie tijdens de ontwerp- en uitvoeringsfase verplicht. De veiligheidscoördinator moet aanbevelingen en precieze adviezen geven om deze activiteiten in goede banen te leiden. Zo dienen door hem een aantal kritieke elementen in de ontwerpfase te worden gedefinieerd: o.a. • •
werken die bijzondere gevaren (kunnen) inhouden. overlegmomenten met de betrokken partijen.
Deze kritieke fasen moeten worden opgenomen in het veiligheids- en gezondheidsplan (VGP).
Het belang van veilig werken op hoogte Het belangrijkste risico dat veroorzaakt wordt door het gebruik van steigers, is de val van personen of van materialen. Een val van een stelling is een veel voorkomende oorzaak van zware verwondingen en dodelijke ongevallen op het werk. Een val van 3 meter hoogte op een harde ondergrond kent in 50 % van de gevallen een dodelijke afloop. Deze ongevallen kunnen voorkomen worden door de geschikte uitrusting te kiezen, alles goed te onderhouden en de veiligheidsregels te respecteren. De risico’s vloeien meestal voort uit een nalatigheid tijdens het opzetten van de steiger, of uit een verkeerd gebruik ervan. De arbeiders die de steiger monteren en demonteren lopen zelf het risico te vallen tijdens de montage- of demontagewerkzaamheden. De val van voorwerpen of materialen is ook een oorzaak van ongevallen. Daarom is het noodzakelijk om voorzieningen te treffen om opgeslagen materialen tegen te houden en om handgereedschap ergens aan vast te hangen. De werknemers moeten een veiligheidshelm dragen tijdens alle werken waarbij ze hun hoofd kunnen stoten of een voorwerp op hun hoofd kunnen krijgen.
Het veiligheids-en gezondheidsplan (VGP), het coördinatiedagboek (CD) en het postinterventiedossier (PID) zijn coördinatie-instrumenten die de veiligheidscoördinator moet opstellen, bijhouden en aanvullen en moet overhandigen aan de betrokken partijen.
Een val van een hoogte van 15 m komt overeen met een botsing aan 62 km/u
WETTELIJKE VERPLICHTINGEN Als aannemer moet u bij uw offerte een document voegen waarin u beschrijft op welke wijze u het bouwwerk zal uitvoeren conform het VGP. Een duidelijke vermelding op de offerte van welke veiligheidsmaatregelen u in acht zal nemen bij de uitvoering van de werken is dus vereist. Hierdoor verbindt u zichzelf ook tot die uitvoeringswijze.
Het is dus belangrijk om goed van tevoren de riscico’s te bepalen: • •
Om de opdrachtgever toe te laten er zich ook van te vergewissen dat u als aannemer op een realistische wijze heeft rekening gehouden met de kost dienaangaande moet u tevens een afzonderlijke prijsberekening toevoegen i.v.m. de in het VGP bepaalde collectieve preventiemaatregelen en –middelen, alsmede de buitengewone individuele beschermingsmaatregelen en –middelen.
• • • •
het kantelen van de steiger stabiliteit van de steiger val van personen val van voorwerpen zich stoten aan een onderdeel overblijvende risico’s (voortvloeiend uit de directe omgeving van de steiger, risico eigen aan de plaats, ...)
Valbeveiliging Valgevaar is dus reëel, zowel bij het werken op schuine als op platte daken. Daarom moet er altijd een dakrandbeveiliging voorzien zijn. Je kan van een schuin dak naar beneden glijden, op een plat dak kan je een misstap doen en zo van het dak naar beneden vallen. Bij renovatiewerkzaamheden controleer je eerst of de dakbedekking en/of dakconstructie sterk genoeg is. Vloer- of dak-openingen (lichtkoepels of dakvensters) dienen afgedekt te worden met stevig materiaal of voorzien van de nodige randbeveiliging, bij grote openingen kunnen, indien de hoogte dit toelaat, vangnetten geplaatst worden. Algemeen stellen de Europese en Belgische richtlijnen betreffende tijdelijke werkzaamheden op hoogte: 1. Collectieve beschermingsmaatregelen moeten voorrang krijgen op persoonlijke beschermingsmaatregelen (zoals bv. het veiligheidsharnas) 2. De toegangsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte worden gekozen in functie van o.a.: • Het frequentie van het verkeer • De te bereiken hoogte • De gebruiksduur 3. Het overstappen, in een richting en omgekeerd, tussen een toegangsmiddel en een platform, vloeren of loopbruggen mag geen valrisico’s veroorzaken.
Materiaalkeuze
Het gebruik van ladders Om de hoogte bij dakwerkzaamheden te overbruggen wordt veelal gebruik gemaakt van ladders. Gebruik alleen ladders die in goede staat zijn, controleer ze voor ieder gebruik. Zorg dat de ladder stevig, correct is opgesteld en best geborgd wordt tegen wegschuiven / -glijden. Een ladder is geen werkplaats en de driepuntenregel dient te allen tijde nageleefd te worden (2 voeten + 1 hand). Slechts uitzonderlijk mag je werken uitvoeren vanop een ladder.
Verplichte opleiding van werknemers De inhoud van de opleiding die aan de werknemers gegeven wordt, moet de volgende materie omvatten:
Werknemer die meewerkt aan de montage, de demontage of de ombouw van de steiger / gebruiker steiger
Bevoegd persoon montage
(Module 1 + 2)
(Module 3)
Maatregelen ter preventie dat personen of voorwerpen vallen
•
•
Veiligheidsmaatregelen bij veranderende weersomstandigheden die afbreuk zouden kunnen doen aan de veiligheid van de betrokken steiger
•
•
Voorwaarden inzake toelaatbare belasting
•
•
Het begrijpen van het montage-, demontageen ombouwschema van de steiger
•
•
De veiligheid tijdens het monteren, het demonteren of het ombouwen van de steiger
•
•
Steigers worden veelal gebruikt als arbeidsmiddel om op te werken, maar kunnen evenzeer gebruikt worden als dakrandbeveiliging. Een 2-delige functie die je als dakwerker op langere termijn geld en werk zal uitsparen.
Ieder ander risico dat de montage, demontage of ombouw van de steiger met zich zou kunnen brengen
•
•
De breedte en klasse van de stelling is afhankelijk van de te verrichten werkzaamheden. Het opbouwen van de stelling gebeurt door voldoende opgeleid en geïnformeerd personeel, onder leiding van een verantwoordelijke, bevoegd persoon.
Opstellen van instructienota, montageen demontageschema
Inhoud van de opleiding
Steigers op ladderklampen Steigers op ladderklampen worden regelmatig gebruikt door dakdekkers, die daardoor het risico lopen op vallen van hoogte. Er kan niet genoeg worden benadrukt dat een steiger op ladderklampen: •
enkel en alleen gebruikt kan worden als er geen enkel ander arbeidsmiddel kan worden aangewend
•
in geen geval als opvangvloer mag worden gebruikt.
De praktijk leert immers dat zo goed als geen enkele steiger op ladderklampen beantwoordt aan de reglementaire vereisten. Het gebruik van steigers op ladderklampen wordt bijgevolg afgeraden.
Het gebruik van steigers
Na de opbouw of na elke ingrijpende verandering die de stabiliteit van de stelling kan beïnvloeden, voert de verantwoordelijke een volledige controle uit alvorens de stelling te gebruiken of herbruiken. De gebruiker van de stelling is verantwoordelijk voor het correct gebruik en behoud ervan. De voorschriften van de fabrikant moeten ten allen tijde worden nageleefd.
•
Alleen werknemers die een opleiding gevolgd hebben, mogen op een steiger werken of meewerken aan de montage, de demontage of de ombouw ervan! Voor meer info omtrent opleidingen: fvb-limburg, tel. 011 301 240 of via
[email protected]
LIMBURG
L I M B UR G
DAK W E R K E R S
DA KW ER KER S
BOUWUNIE LIMBURG
Maastrichtersteenweg 254/3, 3500 Hasselt T. 011 263 010 - F. 011 233 508
[email protected] - www.bouwunielimburg.be Verantwoordelijke uitgever: Davy Maesen, provinciaal coördinator Bouwunie Limburg, Maastrichtersteenweg 254/3, 3500 Hasselt