Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 1/19 1311-V9 Januari 2015
1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Fentanyl Sandoz Matrix 12 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik Fentanyl Sandoz Matrix 25 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik Fentanyl Sandoz Matrix 50 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik Fentanyl Sandoz Matrix 75 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik Fentanyl Sandoz Matrix 100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik
2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Fentanyl Sandoz Matrix 12 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik Elke pleister voor transdermaal gebruik (absorptie-oppervlak 5,25 cm2) bevat 2,89 mg fentanyl overeenkomend met een afgiftesnelheid van 12 microgram fentanyl per uur. Fentanyl Sandoz Matrix 25 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik Elke pleister voor transdermaal gebruik (absorptie-oppervlak 10,5 cm2) bevat 5,78 mg fentanyl overeenkomend met een afgiftesnelheid van 25 microgram fentanyl per uur. Fentanyl Sandoz Matrix 50 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik Elke pleister voor transdermaal gebruik (absorptie-oppervlak 21 cm2) bevat 11,56 mg fentanyl overeenkomend met een afgiftesnelheid van 50 microgram fentanyl per uur. Fentanyl Sandoz Matrix 75 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik Elke pleister voor transdermaal gebruik (absorptie-oppervlak 31,5 cm2) bevat 17,34 mg fentanyl overeenkomend met een afgiftesnelheid van 75 microgram fentanyl per uur. Fentanyl Sandoz Matrix 100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik Elke pleister voor transdermaal gebruik (absorptie-oppervlak 42 cm2) bevat 23,12 mg fentanyl overeenkomend met een afgiftesnelheid van 100 microgram fentanyl per uur. Hulpstof met bekend effect: geraffineerde sojaboonolie. Fentanyl Sandoz Matrix 12 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik: 2,89 mg Fentanyl Sandoz Matrix 25 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik: 5,78 mg Fentanyl Sandoz Matrix 50 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik: 11,56 mg Fentanyl Sandoz Matrix 75 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik: 17,34 mg Fentanyl Sandoz Matrix 100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik: 23,12 mg Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.
3. FARMACEUTISCHE VORM Pleister voor transdermaal gebruik Transparante en langwerpige pleister die bestaat uit een beschermende laag (dient verwijderd te worden voordat de pleister wordt aangebracht) en 2 functionele lagen: een zelfklevende matrixlaag die fentanyl bevat en een waterdichte beschermlaag.
4. KLINISCHE GEGEVENS
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 2/19 1311-V9 Januari 2015
4.1 Therapeutische indicaties Volwassenen: Behandeling van ernstige chronische pijn, die alleen adequaat behandeld kan worden met opioïde analgetica. Kinderen: Langdurige behandeling van chronische ernstige pijn bij kinderen vanaf 2 jaar die reeds met opioïde analgetica zijn behandeld. 4.2 Dosering en wijze van toediening Fentanyl Sandoz Matrix, pleisters voor transdermaal gebruik geven het actieve bestanddeel in 72 uur af. De afgiftesnelheid van Fentanyl Sandoz Matrix is 12, 25, 50, 75 en 100 microgram/uur en de overeenkomstige actieve oppervlaktes zijn 5,25, 10,5, 21, 31,5 en 42 cm2. De vereiste fentanyldosering moet individueel worden ingesteld en dient regelmatig te worden beoordeeld na elke toediening. Dosering Volwassenen Initiële doseringsbepaling De juiste startdosering van Fentanyl Sandoz Matrix dient te worden gebaseerd op het huidige opioïd gebruik van de patiënt. Andere factoren die in overweging dienen te worden genomen zijn de algemene conditie en medische status van de patiënt, waaronder lichaamsgrootte, leeftijd en mate van verzwakking en de tolerantie voor opioïden. Patiënten die voor het eerst met opioïden worden behandeld In opioïd-naïve patiënten, die niet eerder zijn behandeld met opioïden, dient de initiële dosering niet hoger te zijn dan 12 of 25 microgram/uur. De klinische ervaring met fentanyl transdermale pleisters bij opioïd-naïve patiënten is beperkt. In het geval dat behandeling met Fentanyl Sandoz Matrix als passend wordt beoordeeld bij opioïd-naïve patiënten, wordt aangeraden deze patiënten in eerste instantie te titreren met lage doses direct werkende opioïden (zoals morfine). Er zijn pleisters met een afgiftesnelheid van 12 microgram/uur beschikbaar en deze dienen voor de initiële dosering te worden gebruikt. Vervolgens kunnen patiënten worden overgezet op pleisters met 25 microgram/uur. De dosis kan vervolgens indien nodig omhoog of omlaag worden getitreerd in stappen van 12 of 25 microgram/uur voor het bereiken van de laagste noodzakelijke dosis Fentanyl Sandoz Matrix, afhankelijk van de respons en de behoefte aan aanvullende pijnverlichting (zie ook rubriek 4.4). Bij behandelingsnaïve oudere of zwakke patiënten wordt niet aangeraden om een opioïdebehandeling te starten met fentanyl transdermale pleisters, vanwege bekende gevoeligheid van ouderen voor behandeling met opioïden. In deze gevallen wordt aangeraden de behandeling te starten met een lage dosering met direct werkend morfine en pas na het vaststellen van de optimale dosering fentanyl transdermale pleisters voor te schrijven. Overstappen van een andere opioïde behandeling
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 3/19 1311-V9 Januari 2015
Om van orale of parenterale opioïden over te stappen op fentanylbehandeling, moet de startdosering als volgt worden berekend: 1. De hoeveelheid analgetica die de afgelopen 24 uur vereist was, dient vastgesteld te worden. 2. De verkregen som dient omgerekend te worden naar de overeenkomstige orale dosis morfine met behulp van Tabel 1. 3. De overeenkomstige dosering fentanyl dient als volgt vastgesteld te worden: a) met behulp van tabel 2 voor patiënten die behoefte aan opioïdewisseling hebben (conversieverhouding van oraal toegediende morfine naar transdermaal fentanyl is gelijk aan 150:1) b) met behulp van tabel 3 voor patiënten op een stabiele en goed verdraagbare opioïdenbehandeling (conversieverhouding van oraal toegediende morfine naar transdermaal fentanyl is gelijk aan 100:1) Tabel 1: Equi-analgetische werkzaamheid van geneesmiddelen Alle i.m. en orale doseringen in de tabel zijn gelijk aan het analgetische effect van 10 mg morfine intramusculair toegediend. Werkzaam bestanddeel
Equi-analgetische dosis (mg) i.m.* Oraal Morfine 10 30-40 (uitgaande van herhaalde dosering) Hydromorfon 1,5 7,5 Methadon 10 20 Oxycodon 15 30 Levorfanol 2 4 Oxymorfone 1 10 (rectal) Diamorfine 5 60 Pethidine 75 Codeïne 130 200 Buprenorfine 0,4 0,8 (sublinguaal) Ketobemidon 10 20-30 * gebaseerd op enkelvoudige doseringsonderzoeken waarbij de im dosering van elk bovengenoemd middel werd vergeleken met morfine om de relatieve sterkte vast te stellen. Orale doses worden aangeraden wanneer er wordt overgestapt van een parenterale naar een orale toedieningswijze. Tabel 2: Aanbevolen startdosis transdermale fentanyl gebaseerd op de dagelijkse orale dosis morfine (voor patiënten die behoefte aan opioïdewisseling hebben) Orale dosis morfine (mg/24 uur) < 90 90 - 134 135 - 179 180 - 224 225 - 314 315 - 404 405 - 494 495 - 584
Dosering van Fentanyl, pleisters voor transdermaal gebruik (microgram/uur) 12 25 37,5 50 75 100 125 150
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
585 - 674 675 - 764 765 - 854 855 - 944 945 - 1034 1035 - 1124
Page 4/19 1311-V9 Januari 2015
175 200 225 250 275 300
Tabel 3: Aanbevolen aanvangsdosering transdermale fentanyl gebaseerd op het dagelijkse gebruik van oraal toegediende morfine (voor patiënten op een stabiele en goed verdragen opioïdenbehandeling) Orale dosis morfine (mg/24 uur) < 60 60 - 89 90 - 119 120 - 149 150 - 209 210 - 269 270 - 329 330 - 389 390 - 449 450 - 509 510 - 569 570 - 629 630 - 689 690 - 749
Dosering van fentanyl, pleisters voor transdermaal gebruik (microgram/uur) 12 25 37,5 50 75 100 125 150 175 200 225 250 275 300
Vanaf het aanbrengen van de eerste pleister moet de voorgaande behandeling met een analgeticum geleidelijk worden afgebouwd tot analgetische werkzaamheid met Fentanyl Sandoz Matrix is bereikt. Voor zowel sterk opioïdnaïeve als opioïdtolerante patiënten dient de initiële beoordeling van het analgetische effect van Fentanyl Sandoz Matrix pas plaats te vinden als de pleister 24 uur lang is gedragen, in verband met de geleidelijke toename van de fentanylconcentraties in serum tot dit moment. Door het combineren van verschillende pleisters voor transdermaal gebruik kunnen afgiftesnelheden van meer dan 100 microgram/uur fentanyl worden bereikt. Dosistitratie en onderhoudstherapie De Fentanyl Sandoz Matrix pleister dient iedere 72 uur te worden vervangen. De dosering wordt individueel getitreerd, tot het analgetische effect is bereikt. Bij patiënten die een duidelijke afname van pijnstilling waarnemen in de periode van 48-72 uur na aanbrengen, is vervanging van de Fentanyl Sandoz Matrix, pleister voor transdermaal gebruik na 48 uur waarschijnlijk noodzakelijk. Als het analgetische effect onvoldoende is aan het eind van de eerste toedieningsperiode, mag de dosering worden verhoogd na drie dagen, totdat het gewenste effect is bereikt voor iedere patiënt. Zo nodig moet dosisaanpassing van 12 of 25 microgram/uur worden doorgevoerd, hoewel men hierbij echter rekening te houden met de extra analgetische behoeften (orale
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 5/19 1311-V9 Januari 2015
morfine 90 mg/dag ≈ Fentanyl Sandoz Matrix 25 microgram/uur) en de pijnstatus van de patiënt. Er kan meer dan één Fentanyl Sandoz Matrix pleister worden gebruikt om de gewenste dosis te verkrijgen. Patiënten kunnen periodiek supplementaire doseringen van een kortwerkende pijnstiller tegen doorbraakpijn nodig hebben. Aanvullende of alternatieve analgesie moet worden overwogen wanneer de transdermale fentanyl dosis hoger is dan 300 microgram/uur. Veranderen of stoppen van de behandeling Als gestopt moet worden met Fentanyl Sandoz Matrix dient een overgang naar een ander opiaat geleidelijk te gebeuren, te beginnen met een lage dosis en langzame verhoging. De reden hiervoor is dat na het verwijderen van de pleister de fentanylserumconcentraties geleidelijk dalen. Het duurt 17 uur of langer tot de fentanylserumconcentratie tot 50% dalen (zie rubriek 5.2). Over het algemeen dient geleidelijk gestopt te worden met opoïde analgetica om ontwenningsverschijnselen te voorkomen. Opioïd ontwenningsverschijnselen (zie rubriek 4.8) zijn mogelijk bij sommige patiënten na conversie of dosisaanpassing. Tabel 2 en 3 mogen niet worden gebruikt voor het omzetten van Fentanyl Sandoz Matrix naar andere therapieën, om te voorkomen dat de nieuwe pijnstillende dosis wordt overschat en een overdosering wordt veroorzaakt. Gebruik bij oudere patiënten Oudere patiënten moeten zorgvuldig worden geobserveerd op tekenen van fentanyl toxiciteit en de dosering moet zo nodig worden verlaagd (zie rubrieken 4.4 en 5.2). Pediatrische patiënten Fentanyl Sandoz Matrix dient niet te worden gebruikt bij kinderen onder de 2 jaar. Kinderen van 16 jaar en ouder: Volg de dosering voor volwassenen. Kinderen van 2 tot 16 jaar: Behandeling met Fentanyl Sandoz Matrix dient alleen te worden toegepast bij opioïdtolerante pediatrische patiënten (van 2 tot 16 jaar) die al eerder per dag ten minste 30 mg orale morfine of een equivalent hiervan toegediend kregen. Voor de overzetting van pediatrische patiënten van orale of parenterale opioïden naar een behandeling met Fentanyl Sandoz Matrix, zie tabel 4. Tabel 4: Aanbevolen transdermale fentanyl doses gebaseerd op de dagelijkse orale dosis morfine1 Orale dosis morfine Dosering van fentanyl, pleisters voor (mg/24 uur) transdermaal gebruik (microgram/uur) Voor pediatrische patiënten2 30-44 12 45-134 25 1 In klinische onderzoeken werden deze dagelijkse orale dosis morfine groepen gebruikt als basis voor de omzetting naar fentanyl transdermale pleisters 2 Omzetting naar Fentanyl Sandoz Matrix doses hoger dan 25 microgram/uur is hetzelfde voor volwassen en pediatrische patiënten
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 6/19 1311-V9 Januari 2015
Op dit moment is er slechts beperkte informatie uit klinische onderzoeken beschikbaar over kinderen die meer dan 90 mg morfine per dag toegediend kregen. In pediatrische onderzoeken werd de benodigde dosis van de transdermale fentanylpleisters conservatief berekend: 30 mg tot 44 mg orale morfine per dag of een gelijkwaardige opioïddosis werd vervangen door één fentanylpleister van 12 microgram/uur. Er dient te worden opgemerkt dat dit omzettingsschema voor kinderen alleen van toepassing is bij overschakeling van orale morfine (of de equivalent hiervan) op Fentanyl Sandoz Matrix - pleisters. Het omzettings-schema dient niet gebruikt te worden bij overschakeling van Fentanyl Sandoz Matrix op andere opioïden, omdat dan overdosering kan optreden. Het analgetische effect van de eerste dosis Fentanyl Sandoz Matrix - pleisters zal de eerste 24 uur niet optimaal zijn. Daarom dient gedurende de eerste 12 uur na de overstap op Fentanyl Sandoz Matrix aan de patiënt de eerdere gebruikelijke dosis analgetica te worden toegediend. Gedurende de volgende 12 uur dienen deze analgetica toegediend te worden op basis van de klinische behoefte. Aangezien de piekconcentraties van fentanyl 12 tot 24 uur na behandeling bereikt worden, wordt geadviseerd gedurende ten minste 48 uur na het starten van de behandeling met Fentanyl Sandoz Matrix of bij optitratie van de dosis de pediatrische patiënt te controleren op bijwerkingen als hypoventilatie (zie ook rubriek 4.4). Dosistitratie en onderhoudstherapie Als het analgetisch effect van Fentanyl Sandoz Matrix transdermale pleisters onvoldoende is, moet aanvullend morfine of een ander kortwerkend opioïd worden gegeven. Afhankelijk van de behoefte aan additionele analgetica en de pijnstatus van het kind kan besloten worden om de dosering transdermale fentanyl te verhogen. Dosisaanpassingen moeten worden gedaan in stappen van 12 microgram/uur. Gebruik bij patiënten met lever- of nierinsufficiëntie Patiënten met lever- of nierinsufficiëntie dienen zorgvuldig geobserveerd te worden voor symptomen van fentanyltoxiciteit en de dosering dient mogelijk verminderd te worden (zie rubriek 4.4). Patiënten met koorts Patiënten met koorts moeten worden gecontroleerd op opioïde bijwerkingen en de dosis transdermale fentanyl moet, indien nodig, worden aangepast (zie rubriek 4.4). Wijze van toediening Voor transdermaal gebruik. Direct na het verwijderen van de verpakking en de beschermende folie, moet de Fentanyl Sandoz Matrix transdermale pleister worden aangebracht op de romp (borst, rug) of bovenarm. Om de mogelijkheid dat het kind de pleister verwijdert, zo klein mogelijk te maken, wordt bij jonge kinderen de pleister bij voorkeur op het bovenste deel van de rug aangebracht. Er moet een niet-behaard gebied worden gekozen. Als dit niet mogelijk is, moeten aanwezige haren worden afgeknipt (niet geschoren) vóór het aanbrengen van de pleister. Voordat de pleister wordt aangebracht moet de huid zorgvuldig worden schoongemaakt met schoon water. Zepen, oliën, lotions, alcohol of andere stoffen die de huid zouden kunnen irriteren of de kenmerken ervan zouden kunnen beïnvloeden, mogen niet worden gebruikt. De huid moet volledig droog zijn voordat de pleister wordt opgeplakt. De transdermale pleister wordt
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 7/19 1311-V9 Januari 2015
vervolgens aangebracht door middel van een lichte druk met de palm van de hand gedurende ongeveer 30 seconden. De huid waarop de pleister wordt aangebracht moet vrij zijn van kleine wondjes (bijv. door straling of scheren) en huidirritaties. Aangezien de transdermale pleister aan de buitenzijde een waterafstotende laag bevat, kan hij ook tijdens het douchen worden gedragen. Indien meerdere doseringsverhogingen worden doorgevoerd, kan het zijn dat het benodigde actieve oppervlakte een punt bereikt waarbij geen verdere toename mogelijk is. Duur van de behandeling De pleister dient na 72 uur te worden vervangen. Indien, in individuele gevallen een eerdere vervanging noodzakelijk is, mag dat niet worden gedaan voordat 48 uur verstreken is, aangezien anders een toename in de gemiddelde fentanylconcentraties kunnen optreden. Een nieuwe stukje huid moet worden geselecteerd voor elke toepassing. Na een periode van 7 dagen kan een nieuwe pleister op hetzelfde gebied van de huid worden aangebracht. Het pijnstillende effect kan enige tijd aanhouden na het verwijderen van de transdermale pleister. Indien sporen van de transdermale pleister achterblijven op de huid na het verwijderen van de pleister, kan deze worden gereinigd met overvloedige hoeveelheden water en zeep. Geen alcohol of andere oplosmiddelen mogen worden gebruikt voor het reinigen omdat deze de huid kunnen penetreren door het effect van de pleister. 4.3 Contra-indicaties
Overgevoeligheid voor de werkzame stof, kolophoniumresine (gehydrogeneerd), soja, pinda’s of voor één van de in rubriek 6.1 vermelde hulpstoffen. Acute of post-operatieve pijn, aangezien dosistitratie bij kortdurend gebruik niet mogelijk is. Ernstige ademhalingsdepressie.
4.4 Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik Patiënten bij wie ernstige bijwerkingen zijn opgetreden, dienen gedurende ten minste 24 uur na het verwijderen van Fentanyl Sandoz Matrix bewaakt te worden of langer wanneer klinische symptomen dit vereisen, omdat de fentanylconcentraties in serum slechts geleidelijk dalen en pas na 17 uur (spreiding 13-22) gereduceerd is tot 50%. Fentanyl Sandoz Matrix moet altijd buiten het bereik van kinderen worden gehouden, zowel vóór als na het gebruik. Het is niet mogelijk om de uitwisselbaarheid van verschillende merken van fentanyl transdermale pleisters bij een individuele patiënt te waarborgen. Daarom moet worden benadrukt dat patiënten niet mogen worden overgezet van het ene merk naar het andere, zonder specifieke begeleiding hiervan door hun arts. De transdermale pleister mag niet worden verknipt, aangezien geen informatie beschikbaar is over de kwaliteit, effectiviteit en veiligheid van een verdeelde pleister. Doorbraakpijn Studies hebben aangetoond dat bijna alle patiënten, ondanks de behandeling met fentanylpleisters, aanvullende medicatie met sterke geneesmiddelen met snelle afgifte nodig hebben om doorbraakpijn te stoppen. Ademhalingsdepressie Zoals met alle krachtige opiaten kunnen sommige patiënten een aanzienlijke ademhalingsdepressie ervaren met fentanyl transdermale pleisters en patiënten dienen
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 8/19 1311-V9 Januari 2015
geobserveerd te worden op dit effect. De ademhalingsdepressie kan blijven bestaan na verwijdering van de matrixpleister. De kans op ademhalingsdepressie neemt toe naarmate de dosering van de fentanyl hoger is (zie ook rubriek 4.9). Geneesmiddelen die op het centrale zenuwstelsel werken, kunnen de ademhalingsdepressie verergeren (zie rubriek 4.5). Opioïd-naïve en niet opioïd-tolerante patiënten Het gebruik van fentanyl transdermale pleisters bij opioïd-naïeve patiënten is geassocieerd met zeer zeldzame gevallen van significante respiratoire depressie en/of dodelijke afloop wanneer het werd gebruikt als initiële behandeling met opioïden. De kans op ernstige, of levensbedreigende hypoventilatie bestaat zelfs, als de laagste dosering van fentanyl transdermale pleisters wordt gebruikt als startbehandeling bij opioïd-naïeve patiënten. Het wordt aanbevolen fentanyl transdermale pleisters te gebruiken bij patiënten die een tolerantie voor opioïden hebben aangetoond (zie rubriek 4.2). Chronische longziekte Bij patiënten die lijden aan chronische obstructieve of andere longziekten kan de behandeling met fentanyl transdermale pleisters ernstigere bijwerkingen veroorzaken. Bij zulke patiënten kunnen opioïden de ademhalingsfrequentie verminderen en de luchtwegweerstand verhogen. Geneesmiddelafhankelijkheid en het potentieel voor misbruik: Bij herhaalde toediening van opioïden kunnen tolerantie en fysieke en psychische afhankelijkheid optreden. Iatrogene verslaving na toediening van opioïden is zeldzaam. Fentanyl kan worden misbruikt op een vergelijkbare wijze als andere opioïdagonisten. Misbruik of opzettelijk onjuist gebruik van fentanyl transdermale pleisters kan leiden tot een overdosering en/of overlijden. Patiënten met een voorgeschiedenis van drugsverslaving/alcoholmisbruik hebben bij behandeling met opioïden een hoger risico op afhankelijkheid en misbruik. Patiënten met een verhoogd risico op opioïdmisbruik kunnen nog steeds op passende wijze worden behandeld met opioïdformuleringen met gereguleerde afgifte; deze patiënten moeten echter wel worden gemonitord op tekenen van onjuist gebruik, misbruik of verslaving. Verhoogde intracraniale druk Fentanyl transdermale pleisters moeten met voorzichtigheid gebruikt worden bij patiënten die bijzonder gevoelig zijn voor de intracraniale effecten van CO 2-retentie, zoals degenen die lijden aan een verhoogde intracraniale druk, een verminderd bewustzijn of coma. Daarom moet voorzichtigheid worden betracht bij toepassing van fentanyl transdermale pleisters bij patiënten met hersentumoren. Hartziekten Fentanyl kan bradycardie veroorzaken en dient daarom voorzichtig te worden toegediend aan patiënten met brady-aritmieën. Opioïden kunnen hypotensie veroorzaken, vooral bij patiënten met acute hypovolemie. Onderliggende, symptomatische hypotensie en/of hypovolemie moet worden gecorrigeerd vóór behandeling met transdermale fentanylpleisters wordt geïnitieerd. Leverinsufficiëntie Aangezien fentanyl in de lever wordt omgezet in farmacologisch inactieve metabolieten kan bij patiënten met een leveraandoening de eliminatie vertraagd zijn. Patiënten met een verminderde leverfunctie die worden behandeld met Fentanyl Sandoz Matrix pleisters dienen nauwkeurig geobserveerd te worden op tekenen van fentanyltoxiciteit en indien nodig dient de dosis verminderd te worden (zie rubriek 5.2).
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 9/19 1311-V9 Januari 2015
Nierinsufficiëntie Minder dan 10% van de fentanyl wordt onveranderd via de nieren uitgescheiden en anders dan morfine heeft fentanyl geen bekende actieve metabolieten die via de nieren worden uitgescheiden. Indien patiënten met een verminderde nierfunctie Fentanyl Sandoz Matrix pleisters gebruiken, dienen zij nauwkeurig geobserveerd te worden op tekenen van fentanyltoxiciteit en dient de dosering zo nodig verlaagd te worden (zie rubriek 5.2). Koorts/ toepassing van externe warmtebronnen: Een farmacokinetisch model suggereert dat de fentanylconcentraties in serum met ongeveer een derde kunnen toenemen als de huidtemperatuur naar 40°C stijgt. Daarom moeten patiënten met koorts worden gemonitord op opioïdbijwerkingen en moet de dosis fentanyl transdermale pleister indien nodig worden aangepast. Er is sprake van potentiële, temperatuurafhankelijke verhogingen van de afgegeven hoeveelheid fentanyl uit de pleister met als mogelijk gevolg overdosis en overlijden. Uit een klinisch farmacologisch onderzoek met gezonde volwassen proefpersonen bleek dat de toepassing van warmte op transdermale fentanyl-pleisters de gemiddelde AUCwaarden van fentanyl met 120% verhoogde en de gemiddelde Cmax-waarden met 61%. Alle patiënten die fentanyl transdermale pleisters gebruiken, moet worden geadviseerd om de plaats waar de pleister is aangebracht niet bloot te stellen aan externe warmte, zoals van een warmtekussen, kruik, elektrische deken, verwarmd waterbed, infraroodlamp of zonnebank, intensief zonnebaden, langdurige warme baden, sauna of warm bubbelbad. Serotonine syndroom Voorzichtigheid is geboden wanneer fentanyl transdermale pleisters gelijktijdig worden gebruikt met geneesmiddelen die de serotonerge neurotransmittersystemen beïnvloeden. Een potentieel levensbedreigend serotoninesyndroom kan optreden bij gelijktijdig gebruik van serotonerge stoffen zoals selectieve serotonine-heropnameremmers (SSRI's) en serotonine noradrenaline heropnameremmers (SNRI's), en met werkzame stoffen die het metabolisme van serotonine beïnvloeden (inclusief Monoamine-oxidaseremmers [MAOremmers]). Dit kan in de aanbevolen dosering optreden. Serotoninesyndroom kan veranderingen van mentale status veroorzaken (bijv. agitatie, hallucinaties, coma), autonome instabiliteit (bijv. tachycardie, labiele bloeddruk, hyperthermie), neuromusculaire afwijkingen (bijvoorbeeld hyperreflexie, coördinatiestoornissen, stijfheid) en/of van gastro-intestinale symptomen (bijvoorbeeld misselijkheid, braken, diarree). Indien vermoed wordt dat er sprake is van het serotonine-syndroom dan moet de behandeling met Fentanyl Sandoz Matrix snel worden gestopt. Interacties met CYP3A4-remmers Het gelijktijdig gebruik van fentanyl met cytochroom P450 3A4 (CYP3A4)-remmers (bijvoorbeeld ritonavir, ketoconazol, itraconazol, troleandomycine, clarithromycine, nelfinavir, nefazodon, verapamil, diltiazem en amiodaron) kan leiden tot een verhoging van de fentanyl plasmaconcentraties. Dit kan zowel de therapeutische effecten als het risico op bijwerkingen verhogen en kan ernstige ademhalingsdepressie veroorzaken. In dit geval zijn speciale zorg voor en observatie van de patiënt nodig. Derhalve wordt het gelijktijdig gebruik van transdermaal fentanyl en CYP3A4-remmers niet aanbevolen, tenzij de patiënt nauwgezet wordt geobserveerd. Patiënten, in het bijzonder zij die fentanyl en CYP3A4 remmers krijgen, dienen geobserveerd te worden in verband met symptomen van ademhalingsdepressie en indien nodig dient de dosering te worden aangepast.
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 10/19 1311-V9 Januari 2015
Onvoorziene blootstelling Het kan vóórkomen dat de fentanyl pleister per ongeluk terecht komt op de huid van een andere persoon (met name bij kinderen) tijdens het delen van het bed of tijdens lichamelijk contact met de persoon met de pleister, wat kan resulteren in een opioïde overdosering van de persoon voor wie de pleister niet bestemd is. In dat geval dient de overgedragen pleister onmiddellijk te worden verwijderd van de huid van de persoon voor wie de pleister niet bestemd is (zie rubriek 4.9). Oudere patiënten Gegevens uit intraveneuze toediening van fentanyl geven aan dat bij oudere patiënten de klaring verminderd en de halfwaardetijd verlengd kan zijn, en dat zij gevoeliger voor de actieve stof kunnen zijn dan jongere patiënten. Als ouderen Fentanyl Sandoz Matrix krijgen, moeten ze nauwlettend worden gecontroleerd op tekenen van fentanyltoxiciteit en moet de dosis zo nodig worden verlaagd (zie rubriek 5.2). Pediatrische patiënten Fentanyl Sandoz Matrix transdermale pleisters dienen niet te worden gegeven aan opioïdnaïeve pediatrische patiënten (zie rubriek 4.2). Ongeacht de transdermaal toegediende fentanyldosering bestaat de mogelijkheid op ernstige of levensbedreigende hypoventilatie. Bij kinderen onder de 2 jaar is het transdermaal gebruik van fentanyl niet onderzocht. Fentanyl Sandoz Matrix dient alleen gegeven te worden aan opioïd-tolerante kinderen van 2 jaar of ouder (zie rubriek 4.2). Fentanyl Sandoz Matrix dient niet gebruikt te worden bij kinderen onder de 2 jaar. Om accidentele inname door kinderen te voorkomen dient de plaats van aanbrengen voor Fentanyl Sandoz Matrix met zorg te worden gekozen (zie rubriek 4.2 en 6.6) en dient regelmatig te worden gecontroleerd of de pleister nog vastzit. Maagdarmstelsel Opioïden verhogen de spanning en verminderen de peristaltische contracties van de gladde spieren van het maagdarmstelsel. De verlenging in gastrointestinale passagetijd is het gevolg van het constiperende effect van fentanyl. Patiënten moeten geadviseerd worden om maatregelen te nemen ter preventie van constipatie en profylactische laxatieve maatregelen kunnen in sommige situaties worden overwogen. Extra voorzorg moet in acht worden genomen bij patiënten met chronische constipatie. Wanneer paralytische ileus aanwezig is of wordt vermoed, moet behandeling met Fentanyl Sandoz Matrix worden gestopt. Patiënten met myasthenia gravis Er kunnen niet-epileptische (myo)clone reacties optreden. Zorgvuldigheid is geboden bij de behandeling van patiënten met myastenia gravis. Voor verwijderingsinstructies zie rubriek 6.6. 4.5 Interacties met andere geneesmiddelen en andere vormen van interactie Andere onderdrukkers van het centrale zenuwstelsel Gelijktijdig gebruik van andere geneesmiddelen die het centrale zenuwstelsel dempen, inclusief opioïden, sedativa, anxiolytica, hypnotica, middelen voor algehele anesthesie, fenothiazinen, tranquillizers, antipsychotica, spierrelaxantia, sederende antihistaminica en alcoholische dranken, kan additieve dempende effecten veroorzaken; het optreden van hypoventilatie, hypotensie en diepe sedatie, coma of overlijden is mogelijk. Daarom maakt het gelijktijdige
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 11/19 1311-V9 Januari 2015
gebruik van de hierboven genoemde middelen speciale patiëntenzorg en monitoring noodzakelijk. Verlaging van de dosering van één of beide geneesmiddelen in overweging te worden genomen. CYP3A4 remmers Fentanyl, een actieve stof met een sterke klaring, wordt snel en in sterke mate omgezet, voornamelijk door CYP3A4. Gelijktijdig gebruik van transdermaal fentanyl met cytochroom P450 3A4-remmers (CYP3A4remmers) kan leiden tot een stijging van de fentanylconcentraties in plasma, wat versterking of verlenging van zowel de therapeutische effecten als de bijwerkingen en ernstige ademhalingsdepressie kan veroorzaken. In een dergelijke situatie is speciale patiëntenzorg en monitoring nodig. Het gelijktijdige gebruik van CYP3A4-remmers en transdermaal fentanyl wordt niet aanbevolen, tenzij de patiënt nauwlettend wordt bewaakt (zie rubriek 4.4). CYP3A4 inductoren Gelijktijdig gebruik met CYP3A4 inductoren (bijvoorbeeld rifampicine, carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne) kan resulteren in een daling in plasmaconcentraties van fentanyl en een verminderd therapeutisch effect. Een aanpassing van de transdermale fentanyl dosis kan noodzakelijk zijn. Na het stoppen van de behandeling met een CYP3A4 inductor, verminderen de effecten van de inducer geleidelijk, wat kan resulteren in een verhoging van de fentanyl plasmaconcentratie, wat zowel de therapeutische effecten als de bijwerkingen kan verhogen, en wat ernstige ademdepressie zou kunnen veroorzaken. In deze situatie moet de patiënt nauwlettend in de gaten worden gehouden en indien nodig moet de dosis worden aangepast. Monoamineoxidaseremmers (MAO-remmers) Fentanyl Sandoz Matrix wordt niet aanbevolen voor toepassing bij patiënten bij wie gelijktijdige toediening van een MAO-remmer noodzakelijk is. Er zijn ernstige en onvoorspelbare interacties met MAO-remmers gemeld, waaronder de potentiëring van opiaateffecten of serotonerge effecten. Daarom mag Fentanyl Sandoz Matrix niet binnen 14 dagen na het staken van de behandeling met MAO-remmers worden gebruikt. Serotonerge geneesmiddelen Gelijktijdige toediening van transdermale fentanyl met een serotonerg middel, zoals een selectieve serotonine heropname remmer (SSRI) of een serotonine noradrenalineheropname remmer (SNRI) of een monoamine oxidase remmer (MAO-remmers), kan het risico op serotoninesyndroom, een potentieel levensbedreigende aandoening verhogen. Gelijktijdig gebruik van gemengde agonisten/antagonisten Gelijktijdig gebruik van buprenorfine, nalbufine of pentazocine wordt niet aanbevolen. Ze hebben een hoge affiniteit voor opiaatreceptoren met relatief lage intrinsieke activiteit en daardoor gaan ze gedeeltelijk het analgetische effect van fentanyl tegen en kunnen ze onthoudingsverschijnselen veroorzaken bij opioïdafhankelijke patiënten. 4.6 Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding Zwangerschap Over het gebruik van fentanyl transdermale pleister tijdens de zwangerschap bij de mens bestaan onvoldoende gegevens om de mogelijke schadelijkheid te beoordelen. Bij dierproeven zijn enkele aanwijzingen gevonden voor reproductietoxiciteit (zie rubriek 5.3). Het potentiële risico voor de mens is onbekend. Fentanyl passeert de placenta. Neonatale onttrekkingsverschijnselen werden gerapporteerd bij pasgeborenen waarbij fentanyl
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 12/19 1311-V9 Januari 2015
transdermale pleister chronisch werden gebruikt door de moeder tijdens de zwangerschap. Fentanyl Sandoz Matrix dient niet te worden gebruikt tijdens de zwangerschap tenzij strikt noodzakelijk. Het gebruik van fentanyl transdermale pleisters tijdens de bevalling wordt niet aangeraden omdat het niet gebruikt dient te worden voor de behandeling van acute of post-operatieve pijn (zie rubriek 4.4). Aangezien fentanyl de placenta passeert, kan het gebruik van Fentanyl Sandoz Matrix tijdens de bevalling bovendien aanleiding geven tot neonatale ademhalingsdepressie. Borstvoeding Fentanyl gaat over in de moedermelk en kan sedatie en ademhalingsdepressie bij de zuigeling veroorzaken. Daarom mag tijdens de behandeling met Fentanyl Sandoz Matrix en tot ten minste 72 uur na de verwijdering van de pleister geen borstvoeding gegeven worden. 4.7 Beïnvloeding van de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen Fentanyl Sandoz Matrix kan de mentale en/of fysieke vaardigheden verminderen die noodzakelijk zijn voor potentieel gevaarlijke activiteiten, zoals het besturen van een auto of het bedienen van machines. Patiënten die stabiel zijn op een specifieke dosering – zonder verdere invloeden van andere geneesmiddelen - hoeven niet per se beperkingen opgelegd te worden. Voorzichtigheid is geboden met name aan het begin van de behandeling, bij de verhoging van de dosering en ook in relatie tot andere geneesmiddelen omdat de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen beïnvloedt kan zijn. 4.8 Bijwerkingen De veiligheid van transdermale fentanylpleisters voor de behandeling van chronische maligne of niet-maligne pijn werd beoordeeld bij 1854 volwassen en pediatrische proefpersonen in 11 klinische onderzoeken (dubbelblind, met fentanylpleister [placebo of werkzame controle] en/of open-label, met fentanylpleister [geen controle of werkzame controle]). Deze proefpersonen gebruikten ten minste 1 transdermale fentanylpleister; dit leverde gegevens over de veiligheid op. Op grond van gepoolde veiligheidsgegevens uit deze klinische onderzoeken waren de meest gemelde bijwerkingen (met het percentage van de incidentie): misselijkheid (35,7%), braken (23,2%), obstipatie (23,1%), slaperigheid (15,0%), duizeligheid (13,1%) en hoofdpijn (11,8%). De meest ernstige bijwerking van fentanyl is ademhalingsdepressie. De bijwerkingen gemeld bij het gebruik van transdermale fentanylpleisters in deze klinische onderzoeken, inclusief de bovengenoemde bijwerkingen, en afkomstig van postmarketingervaring, worden hieronder weergegeven. De weergegeven frequentiecategorieën zijn gebaseerd op de volgende afspraak: Zeer vaak: ≥1/10 Vaak: ≥1/100 tot <1/10 Soms: ≥1/1.000 tot <1/100 Zelden: ≥1/10.000 tot <1/1.000 Zeer zelden: <1/10.000 Niet bekend (kan met de beschikbare gegevens uit klinisch onderzoek niet worden bepaald).
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Systeem/ orgaanklasse Immuunsysteemaandoeningen
Frequentie Zeer vaak Vaak Overgevoeligheid
Soms
Zelden
Niet bekend Anafylactische shock, anafylactische reactie, anafylactoïde reactie
anorexie
slaperigheid, duizeligheid, hoofdpijn1
Slapeloosheid, Depressie, Angstgevoelens, verwarde toestand, hallucinatie tremor, paresthesie
Oogaandoeningen
draaiduizeligheid Hartkloppingen, tachycardie Hypertensie dyspneu
Evenwichtsorgaan- en ooraandoeningen Hartaandoeningen
Bloedvatandoeningen Ademhalingsstelsel, borstkas - en mediastinumaandoeningen Maagdarmstelselaandoeningen
Januari 2015
Bijwerkingen
Voedings- en stofwisselingsstoornissen Psychische stoornissen
Zenuwstelselaandoeningen
Page 13/19 1311-V9
misselijkheid1,
diarree1, droge
agitatie, desoriëntatie, euforische stemming
hypoesthesie, convulsie (inclusief klonische en tonischklonische convulsies), geheugenverlies verminderd bewustzijn, bewustzijns -verlies Gezichtsver -mogen wazig
miose
Bradycardie, aritmie cyanose hypotensie Ademhalingsdepresssie, ademnood ileus
apneu,, hypoventilatie subileus
bradypneu
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
braken1, obstipatie1
Huid- en onderhuidaandoeningen
mond, buikpijn, pijn in de bovenbuik, dyspepsie Hyperhidrose, pruritus1, huiduitslag, erytheem
Skeletspierstelsel- en bindweefselaandoeningen Nier- en urinewegaandoeningen Voortplantingsstelselen borstaandoeningen
Spierkrampen
Algemene aandoeningen en toedieningsplaatsstoornissen
Vermoeidheid, perifeer oedeem, asthenie, malaise, het koud hebben
1 2
Page 14/19 1311-V9 Januari 2015
eczeem, allergische dermatitis, huidaandoening, dermatitis, contactdermatitis Spiertrekkingen
urineretentie Erectiele disfunctie, seksuele disfunctie reactie op de toepassingslocatie, influenzaachtige ziekte, voelen van verandering van lichaamstemperatuur, overgevoeligheid op de toepassingslocatie, onthoudingssyndroom, pyrexie
dermatitis op de toepassingslocatie, eczeem op de toepassingslocatie
zie “pediatrische patiënten” hieronder zie “omschrijving van de geselecteerde bijwerkingen” hieronder
Zoals bij andere opioïde analgetica kunnen er tolerantie en fysieke en psychische afhankelijkheid optreden bij herhaald gebruik van fentanyl transdermale pleisters (zie rubriek 4.4).
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 15/19 1311-V9 Januari 2015
Bij sommige patiënten zijn opioïdonthoudingsverschijnselen (zoals misselijkheid, braken, diarree, angstgevoelens en rillen) mogelijk na overschakeling van hun eerdere opioïde analgeticum op fentanyl transdermale pleisters of als de behandeling plotseling wordt gestaakt (zie rubriek 4.2). Er zijn zeer zeldzame meldingen geweest van pasgeborenen met neonataal onthoudingssyndroom wanneer de moeder tijdens de zwangerschap chronisch fentanylpleisters gebruikte (zie rubriek 4.6). In zeer zeldzame gevallen kan geraffineerd sojaboonolie allergische reacties veroorzaken. Pediatrische patiënten Het bijwerkingenprofiel bij kinderen en adolescenten die behandeld werden met transdermale fentanylpleisters, was vergelijkbaar met dat bij volwassenen. Er werd geen risico vastgesteld bij de pediatrische populatie anders dan wat verwacht wordt bij het gebruik van opioïden voor pijnbestrijding in relatie tot ernstige ziekte. Er lijkt geen specifiek pediatrisch risico te zijn in samenhang met de toepassing van transdermale fentanylpleisters bij kinderen van 2 jaar als deze volgens de aanwijzingen gebruikt worden. Zeer vaak gemelde ongewenste voorvallen in klinische onderzoeken met pediatrische patiënten waren koorts, hoofdpijn, braken, misselijkheid, obstipatie, diarree en pruritus. Melding van vermoedelijke bijwerkingen Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico’s van het geneesmiddel voortdurend worden gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen te melden via het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb Website: www.lareb.nl. 4.9 Overdosering Symptomen De symptomen van overdosering met fentanyl zijn versterkte uitingen van de farmacologische effecten, de meest ernstige bijwerking is ademhalingsdepressie. Behandeling Bij de behandeling van ademhalingsdepressie moeten onmiddellijk tegenmaatregelen genomen worden, inclusief het verwijderen van de Fentanyl Sandoz Matrix pleister of het fysiek of verbaal stimuleren van de patiënt. Dit kan gevolgd worden door toediening van een specifieke opioïdantagonist zoals naloxon. De ademhalingsdepressie als gevolg van overdosering kan langer aanhouden dan het effect van de opioïdantagonist. Het interval tussen de i.v. doses van de antagonist moet zorgvuldig worden gekozen vanwege de mogelijkheid van renarcotisatie na verwijdering van de pleister. Herhaalde toediening of een conti-nue infusie van naloxon kan noodzakelijk zijn. Omkering van het narcotische effect kan leiden tot acuut optreden van pijn en de afgifte van catecholaminen. Indien de klinische toestand dit rechtvaardigt, moeten de luchtwegen vrij worden gemaakt en vrij worden gehouden, mogelijk via orofaryngeale of endotracheale intubatie, zuurstof moet worden toegediend en de ademhaling geholpen of onder controle worden gehouden. Adequate lichaamstemperatuur en vochtinname moeten worden gehandhaafd.
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 16/19 1311-V9 Januari 2015
Als er ernstige of aanhoudende hypotensie optreedt, dient rekening te worden gehouden met hypovole-mie; deze toestand moet worden behandeld met een passende parenterale vochttoediening.
5. FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN 5.1 Farmacodynamische eigenschappen Farmacotherapeutische groep: analgetica; opiaten; fenylpiperidinederivaten ATC Code: N02AB03 Fentanyl, een opioïde analgeticum, gaat voornamelijk interacties aan met de µ-receptoren. De belangrijkste farmacologische effecten zijn verlichting van pijn en sedatie. Bij patiënten die niet eerder met opioïden behandeld zijn, wordt het pijnstillende effect bereikt met fentanylconcentraties van 0,3-1,5 ng/ml. In deze patiëntengroep neemt de incidentie van bijwerkingen toe bij serumconcentraties hoger dan 2 ng/ml. De concentratie die de bijwerkingen veroorzaakt neemt toe met de met de duur van de blootstelling. De ontwikkeling van tolerantie varieert aanzienlijk per persoon. Pediatrische patiënten De veiligheid van transdermaal fentanyl is geëvalueerd in 3 open-label onderzoeken met 293 pediatrische patiënten met chronische pijn, in de leeftijd van 2 tot 18 jaar, waarvan 66 kinderen met de leeftijd van 2-6 jaar. In deze onderzoeken was 30 tot 44 mg orale morfine per dag vervangen door 1 fentanyl pleister van 12 microgram/uur. Aanvangsdoseringen van 25 microgram/uur en hoger zijn gebruikt bij 181 patiënten die een eerdere dagelijkse opioïde-dosis hadden ontvangen van ten minste 45 mg orale morfine. 5.2 Farmacokinetische eigenschappen Bij toediening van Fentanyl Sandoz Matrix, wordt fentanyl continu door de huid geabsorbeerd voor een periode van 72 uur. Door de polymeer matrix en de diffusie van fentanyl door de huidlagen blijft de afgiftesnelheid betrekkelijk constant. Absorptie Nadat fentanyl voor transdermaal gebruik voor de eerste maal is aangebracht nemen de fentanylserumconcentraties geleidelijk toe, stabiliseren meestal tussen 12 tot 24 uur en blijven gedurende de rest van de 72-urige periode relatief constant. De fentanylserumconcentraties die bereikt worden hangen af van de grootte van de fentanyl transdermale pleister. Vanaf de tweede 72-uurs applicatie, wordt een steady state bereikt en blijft gehandhaafd bij achtereenvolgend gebruik van transdermale pleisters van dezelfde grootte. Distributie De plasma-eiwitbinding van fentanyl is 84%. Biotransformatie Fentanyl wordt voornamelijk gemetaboliseerd in de lever via CYP3A4. De grootste metaboliet, norfentanyl, is inactief. Eliminatie Als de behandeling met fentanyl voor transdermaal gebruik wordt gestaakt, dalen de fentanylconcentraties in het serum geleidelijk met respectievelijk ongeveer 50% in 13-22 uur bij
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 17/19 1311-V9 Januari 2015
volwassenen en 22-25 uur bij kinderen. Door de continue absorptie van fentanyl uit de huid daalt de serumconcentratie langzamer dan na intraveneuze infusie. Ongeveer 75% van de fentanyl wordt in de urine uitgescheiden, grotendeels als metabolieten, en met minder dan 10% onveranderd werkzaam bestanddeel. Ongeveer 9% van de dosis wordt in de feces aangetroffen, vooral in de vorm van metabolieten. Farmacokinetiek bij speciale groepen Ouderen Gegevens uit studies waarbij fentanyl intraveneus werd toegediend suggereren dat bij ouderen een verminderde klaring en een langere halfwaardetijd kunnen optreden en dat ze gevoeliger voor het geneesmiddel kunnen zijn dat jongere patiënten. In een onderzoek dat werd uitgevoerd met fentanyl transdermale pleisters was de farmacokinetiek van fentanyl bij gezonde ouderen niet significant verschillend van die bij gezonde jonge personen, hoewel er een tendens was tot lagere piekplasmaconcentraties en de gemiddelde halfwaardetijden verlengd waren tot ongeveer 34 uur. Ouderen dienen nauwlettend gecontroleerd te worden op tekenen van fentanyltoxiciteit en indien nodig dient de dosis verlaagd te worden (zie rubriek 4.2). Pediatrische patiënten Bij pediatrische patiënten blijkt de klaring, gecorrigeerd voor lichaamgsgewicht (l/uur/kg), 82% hoger te zijn bij kinderen van 2 tot 5 jaar oud en 25% hoger bij kinderen van 6 tot 10 jaar oud, in vergelijking met kinderen van 11 tot 16 jaar oud, die waarschijnlijk dezelfde klaring als volwassenen hebben. Deze bevindingen zijn in overweging genomen bij het bepalen van de dosering voor pediatrische patiënten. Leverinsufficiëntie In een onderzoek uitgevoerd met patiënten met levercirrose werd de farmacokinetiek van een enkele applicatie van 50 μg/uur bepaald. Hoewel de tmax en de t1/2 niet veranderden, namen de gemiddelde maximale plasmaconcentratie en de AUC bij deze patiënten met respectievelijk ongeveer 35% en 73% toe. Patiënten met leverinsufficiëntie dienen nauwlettend gecontroleerd te worden op tekenen van fentanyltoxiciteit en indien nodig dient de dosis van Fentanyl Sandoz Matrix verlaagd te worden (zie rubriek 4.4). Nierinsufficiëntie Gegevens uit een onderzoek waarbij fentanyl intraveneus werd toegediend aan patiënten die een niertransplantatie ondergingen, suggereren dat de klaring van fentanyl bij deze patiëntenpopulatie verminderd kan zijn. Als patiënten met nierinsufficiëntie Fentanyl Sandoz Matrix ontvangen, dienen ze nauwlettend gecontroleerd te worden op tekenen van fentanyltoxiciteit en indien nodig dient de dosis verlaagd te worden (zie rubriek 4.4). 5.3 Gegevens uit het preklinisch veiligheidsonderzoek Niet-klinische gegevens, gebaseerd op conventionele onderzoeken op het gebied van veiligheidsfarmacologie, herhaalde dosistoxiciteit, gentoxiciteit en carcinogeniteit tonen geen speciale risico’s voor de mens. In een studie bij ratten beïnvloedde fentanyl de mannelijke vruchtbaarheid niet. In studies met vrouwelijke ratten werd een verminderde vruchtbaarheid en een toegenomen embryonale sterfte waargenomen. Uit meer recentere studies bleek dat de effecten op het embryo te wijten waren aan maternale toxiciteit en niet aan directe effecten van de stof op de zich ontwikkelende embryo. Er waren geen aanwijzingen voor teratogene effecten in studies in twee soorten. In
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 18/19 1311-V9 Januari 2015
een studie naar pre - en postnatale ontwikkeling was het overlevingspercentage van de nakomelingen significant verlaagd bij doseringen die het gewicht van de moeder licht verminderden. Dit effect kan te wijten zijn aan veranderde maternale zorg of een direct effect van fentanyl op de pups zijn. Effecten op de somatische ontwikkeling en het gedrag van de nakomelingen werden niet waargenomen. In een tweejarig onderzoek naar carcinogeniteit uitgevoerd bij ratten, werd fentanyl niet geassocieerd met een verhoogde incidentie van tumoren bij subcutane doses tot 33 microgram/kg/dag bij mannetjes of 100 microgram/kg/dag bij vrouwtjes. De totale blootstelling (AUC0-24 uur) die in deze studie werd bereikt was < 40 % van die waarschijnlijk klinisch zou worden bereikt bij doses van 100 microgram/uur fentanyl transdermale pleister, vanwege de maximaal getolereerde plasmaconcentraties bij ratten.
6. FARMACEUTISCHE GEGEVENS 6.1 Lijst van hulpstoffen Afsluitende buitenlaag: Gesiliconiseerde polyethyleen-teraftalaat folie. Zelf-klevende matrixlaag: Gehydrogeneerd kolophoniumresine Poly(2-ethylhexylacrylaat-co-vinylacetaat) Geraffineerd sojaboonolie, Waterdichte beschermlaag: Poly(ethyleen-teraftalaat). 6.2 Gevallen van onverenigbaarheid Niet van toepassing. 6.3 Houdbaarheid 2 jaar. 6.4 Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren In de oorspronkelijke verpakking bewaren. 6.5 Aard en inhoud van de verpakking De matrixpleister is individueel verpakt in een papier/PE/Al/PE sachet. Verpakkingen met 3, 5, 7, 10, 14, 16 en 20 transdermale pleisters. Ziekenhuisverpakkingen met 5 transdermale pleisters. Niet alle genoemde verpakkingsgrootten worden in de handel gebracht. 6.6 Speciale voorzorgsmaatregelen voor het verwijderen en andere instructies Zie rubriek 4.2 voor instructies over hoe de pleister aangebracht moet worden. Er zijn geen veiligheids- en farmacokinetische gegevens beschikbaar over het aanbrengen op andere plaatsen.
Sandoz B.V. Fentanyl Sandoz Matrix 12/25/50/75/100 µg/uur, pleisters voor transdermaal gebruik 1.3.1.1 Summary of the Product Characteristics
Page 19/19 1311-V9 Januari 2015
Na gebruik blijven aanzienlijke hoeveelheden fentanyl achter in de transdermale pleisters. Gebruikte matrixpleisters moeten worden dubbelgevouwen met de kleeflaag naar binnen zodat de klevende kant aan zichzelf kleeft en veilig worden weggegooid. Het ongebruikte pleisters dient veilig weggegooid te worden of worden teruggeven aan de apotheek. Was uw handen met alleen water na het aanbrengen of verwijderen van de pleister.
7. HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN Sandoz B.V. Veluwezoom 22 Almere Nederland
8. NUMMER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN RVG 34442 RVG 34443 RVG 34444 RVG 34445 RVG 34446
9. DATUM VAN GOEDKEURING/VERNIEUWING VAN DE VERGUNNING Datum van goedkeuring: 11 januari 2008 Datum van vernieuwing van de vergunning: 04 april 2011
10. DATUM VAN HERZIENING VAN DE SAMENVATTING Laatste gedeeltelijke wijziging betreft de rubrieken: 4.4, 4.5, 4.8 en 6.6: 12 mei 2015