VIL
ÚJ GOMBÁK KECSKEMÉT VIDÉKÉRŐL. Dr.
HOLLÓS
LÁszLo-tól.
VI.*
FUNGI NO VI REGIOXIS KECSKEMÉTIENSIS descripti a D r e
LAD.
HOLLÓS.
J e l e n d o l g o z a t o m b a n 18 f a j g a z d a n ö v é n y r ő l 15 n e m b e t a r t o z ó 24 ú j faj vagy faj változat leírását közlöm Kecskemét vidékéről. A
gazdanövényeknek
és
a
dolgozatomban
leírt
új
gombáiknak
betűrendes felsorolása : Abutilon Avicenna G Ä R T N . Ascochyta Abutilonis. Artemisia scoparia W. K. Camarosporium Artemisia?. Bielens tripartitus L. Phoma Bidentis. Cerinthe minor L. Ramularia Cerinthes. Daucus Carota L. Rhabdospora Dauci. Epilobium hirsutum L. Didymaria Epilobii. Geranium sanyuineum L. Gnomonia Geranii. Rhabdospora Geranii. Mcthonia Aquifolium N U T T . Diplodina Mahoniœ. Hendersonia sarmentorum form. Mahoniae. Muscari comosum M I L L . Leptosphaeria Muscari. Periploca ç/raeca L. Ascochyta Periplocae. Septoria Periplocap.
WESTEND.
Peucedanum arenarium W. K. Ramularia Peucedani. Phytolacca decandra L. Coniothyrium Phytolacca. Prunella alba P A L L A S . Hendersonia pulchella SACC. var. Prunellse. Ptelea trifoliata L. Phyllosticta Pteleae. Scorzonera purpurea L. Hendersonia pulchella SACC. var. Scor zonera?. Phoma Scorzonerae. Rhabdospora Scorzoner». Silene Otites L. Diplodiella Silenes. Spliaerella silenicola. Symphytum officinale L. Rhabdospora Symphyti. Thalictrum collinam W A L L R . Leptosphaßria thalictricola.
* V. -— Annales Musei Nationalis Hungarici. VI. 1908. p. 527 -536.
Ú J GOMBÁK K E C S K E M É T
VIDÉKÉRŐL.
Az egyes nemek a leírás sorrendjében és fajaiknak vagy fajváltozataiknak száma : Sphaerella __ _ _ Leptosphœria Gnomonia .... „ Phyllosticta _ _ _ „ . _ . Phoma Ascoehyta .... Diplodina .._ _ Septoria.- ...
._.
1 2 1 1 2 2
1
Khabdospora.. Coniothyrium ._ Diplodiella ._ Hendersonia Camarosporium Didymaria Kaniularia
_ _ ... __ _
._
_ _ __ _
4 _ 1 „_ 1 .... 3 1 _ í „ 2
1
Sphaerella silenicola n. sp. Peritheciis epidermide tectis, sparsis, sphaeroideis. nigris. breve papillatis, 140—180 a diám., contextu celluloso; ascis fasciculatis, clavatis, astipitatis, vertice rotundatis et crasse tunicatis, 8-sporis, 48 60X18—22/X, aparaphysatis ; sporidiis 2 3-sticbis, oblongo-ellipsoideis, medio 1-sepíatis, non constrict is, 2—4 guttulafis, 2 0 — 2 2 x 6 — 7 u. Hab. in caulibus siccis Silenes Otitis, prope Kecskemét Hungáriáé. Terem a Silcne Otites L. kóróján. Kecskemét mellett a Nyírerdőben. április hóban szedtem. Leptosphaeria Muscari n. sp. Peritheciis sparsis gregariisve. epidermide tectis, depresso-globosis. glabris, nitidis, nigris, ostiolo papillato erumpente. 250 280,«diam., contextu celluloso : ascis clavatis, breve stipitaíis, octosporis, 64 7 0 x 1 0 — 1 2 filiformi paraphysatis; sporidiis distichis vel interdum oblique monostichis, cylindraceo-oblongis, utrinque rotundatis, curvulis, 2-septatis, ad M'pta constrictis, 3-guttulaíis, ílavidulis, demum brunneis, 16 1 8 x 6 — 7 a. Hab. in caulibus siccis Muscari comosi, prope Kecskemét Hungáriáé. Terem a Muscari comosum M I L L , kóróján. Kecskemét mellett a Talíájában, márczius hóban szedtem. Leptosphaeria t h a l i c t r i c o l a n. sp. Peritheciis sparsis. epidermide velatis, depresso-globosis, breve papillatis, atris, glabris, 250 280 ji diam., contextu celluloso ; ascis clavatis, breve stipitatis, octosporis. 9 0 — 1 0 0 x 8 — 1 1 a, filiformi paraphysatis; sporidiis 2 3-stichis, fusiformibus, curvulis, 7-septatis, 8-guttulatis, loculo tertio superiore inflato, 2 6 — 3 4 x 3 ' 5 — 4 u. Hab. in caulibus siccis Thalictri colli ni, prope Kecskemét Hungariie. 4*
56DsHOLLÓS LÁSZLÓ
Terem a Thalietrum collinum a Szikráitan. május hóban szedtem.
WALLR.
kóróján. Kecskemét mellett
Gnomonia Geranii n. sp. Peritheciis sparsis vei laxe gregariis, globulosis, membranaceis, nigris, 350—450 p diam., epidermide velatis, basi siccitate excavatis. contextu parenchymatico, ostiolo cylindraceo-rostellato, 170—250x50 a, erumpentibus ; ascis clavatis, subsessilibus, 36 4 0 x 6 — 8 a, aparaphysatis, octosporis ; sporidiis distiehis vei oblique monostiehis, fusoideis, rectis curvulisve, 4-guttulatis, demum tenuiter 1 -3-septatis, non constrictis, hyalinis, 1 4 — 1 8 x 2 a. Hab. in caulibus siccis Geranii sanguirtei, prope Kecskemét Hungarise. Terem a Geranium sanguineum L. kóróján. Kecskemét mellett a Nyír-erdőben, Nagy-Kőrösön a Pálfájában, május és junius hónapokban bőven találtam. Phyllosticta Pteleae n. sp. Maculis magnis, irregularibus, utrinque visibilibus, supra atrobrunneis, infra griseo-brunneis, non marginatis. conlluentibus, medio pallescentibus ; pycnidiis epiphyllis, sparsis. depresso-globosis, poro pertusis, brunneis, 180—210 u diam., contextu celluloso ; sporulis oblongoellipsoideis, continuis, eguttulatis, hyalinis, 8—10x3—3"5 u. Hab. in foliis vivis l'teleae trifoliatae, ad Nagy-Kőrös Hungáriáé. Terem a Ptelea trifoliala L. élő levelein. Nagy-Kőrösön a Mintakertben, október hóban szedtem. Phoma Bidentis n. sp. Pycnidiis epidermide velatis, gregariis, globoso-depressis, papillulatis, atris, 140—180 fi diam., contextu celluloso; sporulis cylindraceis, utrinque rotundatis, continuis, biguttulatis, hyalinis, 4 5 x 1 1"5 Hab. in caulibus siccis Bidentis triparliti, prope Kecskemét Hungáriáé. Terem a Bit lens tripartitus L. kóróján. Kecskemét mellett a Szikrában, április hóban szedtem. Phoma Scorzonerae n. sp. Pycnidiis epidermide tectis, sparsis, ostiolo conico erumpentibus. globosis, nigris, 240—280 a diam., contextu celluloso ; sporulis cylindraceis, utrinque obtusatis, continuis, biguttulatis. 5 6X2—2 - 5 p..
Ú J GOMBÁK KECSKEMÉT
VIDÉKÉRŐL.
53
Hab. in caulibus siccis Scorzonerae purpureae, prope Nagy-Kőrös Hungáriáé. Terem a Scorzonera purpurea L. kóróján. Nagy-Kőrös mellett a Pálfája erdőben, május hóban szedtem. A s c o c h y t a A b u t i l o n i s n. sp. Maculis utrinque conspicuis, subrotundis irregularibusque. alutaceis, rufescenti-marginatis, 5—10 mm. diam. ; pycnidiis epiphyllis. globoso-depressis, ochraceis, poro pertusis, 140—19M p. diam., contextu celluloso ; sporulis elliptico-fusoideis, subinde curvulis, diu continuis, demum medio 1-septatis, non constrictis, liyalinis. 8 — 9 x 3 — 4 u. Hab. in foliis vivis Abutilonis Avicennae, prope Kecskemét Hungáriáé. Terem az Abutilon Avicenna GXRTN. élő levelén. Tisza-Ugh mellett október hóban szedtem. A s c o c h y t a Periplocae n. sp. Maculis irregularibus, brunneis, i—2 cm. diam.; pycnidiis epiphyllis, gregariis, globulosis, brunneis, poro pertusis, 180—210 /z diam., contextu celluloso ; sporulis cylindraceis, utrinque rotundatis, rectis curvulisve, medio 1-septatis, non vei vix constrictis, 2 4 guttulatis, hyalinis, 8— 10X3—3*5 ji. Hab. in foliis languidis Periplocae r/raecaé, ad Nagy-Kőrös Hungáriáé. Terem a Periploca graeea L. fonnyadt levelein. Nagy-Kőrösön a Minta-kertben, október hóban szedtem. Diplodina Mahoniae n. sp. Pycnidiis gregariis, epidermide velatis, lenticularibus, atris, poro pertusis, 170 210 p. diam., contextu celluloso; sporulis ellipsoideis, medio 1-septatis, non constrictis. dilute ochraceis, 8 — 1 0 x 3 — 3 ' D a. Hab. in ramulis siccis Mahoniae Aipiijolii, ad Kecskemét Hungaria\ Terem a Malwnia Aijuifoliinn NUTT. vékony, száraz ágacskáin. Kecskeméten a Mükertben. junius hóban szedtem.
54
Ds H O L L Ó S LÁSZLÓ
Septoria Periplocae n. sp. Maculis subrotundo-ellipticis, brunneis, medio expallentibus. 3—5 mm. long. ; pycnidiis epiphvllis, sparsis, depresso-globosis, fuscis. poro pertusis, 50—60 a diarn., contextu celluloso ; sporulis acicularibus, rectis curvulisve, continuis, minute guttulatis, hyalinis, 18—22x1 L'5 u. Hab. in foliis languidis Periplocae graecae, ad Nagy-Kőrös Hungáriáé. Terem a Periploca graeca L. fonnyadt levelein. Nagy-Kőrösön a Mintakertben, október hóban szedtem. Rhabdospora Dauci n. sp. Pycnidiis sparsis. epidermide velatis, atris, ellipsoideis, 2 4 0 x 1 7 0 ju, poro pertusis, contextu celluloso ; sporulis acicularibus, rectis vei leviter ílexuosis, continuis, hyalinis, 20—32X0*5— 1 u. Hab. in caulibus siccis Dauci Carotae, ad Nagv-Kőrös Hungáriáé. Terem a Daunts Carota L. kóróján. Nagy-Kőrösön út mentén, februárius hóban szedtem. Rhabdospora Geranii n. sp. Pycnidiis sparsis, epidermide velatis, fuscis. ellipsoideis, 1 2 0 — I 4 0 x 90—100 jí, poro pertusis. contextu celluloso; sporulis acicularibus, rectis vei leviter ílexuosis. continuis, hyalinis, 18—22xO"5—l \i. Hab. in caulibus siccis Geranii sanguinei, prope Kecskemét Hungáriáé. Terem a Geranium sanguineus L. kóróján. Kecskemét mellett a Nyír-erdőben, május hóban szedtem. Rhabdospora Scorzonerae n. sp. Pycnidiis epidermide velatis, sparsis, globoso-depressis. nigris. poro pertusis, 140—170 u diam., contextu celluloso; sporulis acicularibus. rectis vei leviter curvulis. continuis, hyalinis, 22—26X1 ti. Hab. in caulibus siccis Scorzonerae purpureae, prope Nagy-Kőrös Hungáriáé. Terem a Srorzonera purpurea L. kóróján. Nagy-Kőrös mellett a Pálfája-erdőben, május hóban szedtem.
Ú J GOMBÁK K E C S K E M É T
V I D É K É R Ő L . 59
R h a b d o s p o r a S y m p h y t i n. sp. Pycnidiis sparsis, epidermide velatis, suberumpentibus, fuscis. ellipsoideis, 170—210X100—140 a, ostiolo brevi eonico. contextu celluloso ; sporulis acicularibus, rectis vei leviter íiexuosis, continuis, byalinis, 2 0 — 3 0 x 0 - 5 1 u. Hab. in caulibus siccis Symphyti of fiiina lis, prope Ivecskemet Hungáriáé. Terem a Symphytum officinale L. kóróján. Kecskemét mellett a Nyir-erdőben, junius hóban szedtem. Coniothyrium Phytolaccae n. sp. Pycnidiis gregariis, erumpentibus, globulosis, nigris, nitidis, poro pertusis, 28»)—320 p. diam. ; sporulis numerosissimis, ellipsoideis, continuis, fuligineis, semipellucidis, biguttatis, 5 — 7 x 3 — 4 u. Hab. in caulibus siccis decorticatis Phytolaccae decandrae, ad Kecskemét Hungarian. Terem a Phytolacca decandra L. lekérgezett kóróján. Kecskeméten a Műkertben, április hóban szedtem. Diplodiella S i l e n e s n. sp. Pycnidiis crustaceo-aggregatis, superlicialibus, globoso-depressis. atris, glabris, nitidis, papillatis, 180—240 u diam., contextu celluloso ; sporulis ellipsoideis, utroque apice obtusis, medio 1-septatis, non vel vix constrictis. biguttulatis, brunneis, 10—12x3'5—4 p. Hab. in caulibus siccis decorticatis Silenes Otitis, prope Kecskemét Hungáriáé. Terem a Sit ette 0 tit es L. lekérgezett kóróján. Kecskemét mellett a Nyír-erdőben, április hóban szedtem.
Hendersonia sarmentorum
WESTEND.
SACCARDO, S y l l . F u n g . I I I . p .
420.
Forma Mahoniae n. f. Sporulis ellipsoideis, tlavo-brunneis, 3-septatis, non vel vix con strictis, 1 0 — 1 2 x 4 — 5 p. Hab. in ramulis siccis Mahoniae Aqvifolii, ad Kecskemét Hungarian.
56
Ds H O L L Ó S
LÁSZLÓ
Terem N Mahonia Aquifolimn N U T T . vékony, száraz ágacskáin. Kecskeméten a Műkertben, június hóban szedtem.
H e n d e r s o n i a pulchella SACCARDO,
SACC.
Sylloge Fungorum, III. p. 430.
Yar. Prunellae n. var. Pycnidiis sparsis. epidermide velatis, depresso-globosis, breviter papillatis, atris. 240—280 jjl diam., contextu celluloso ; sporulis elongatofusoideis, rectis curvulisve, 9 11-septatis, constrictis, ílavo-brunneis. guttulatis. 4 4 — 5 0 x 5 — 6 a. Hab. in caulibus siccis.Pruvellae albae, prope Kecskemét Hungáriáé. Terem a Printella alba P A L L A S kóróján. Kecskemét mellett a N Y I R erdőben, november hóban szedtem. vàï, Scorzonerse n. var. Pycnidiis sparsis, globulosis, breviter papillatis, atris, 180—250—300 diam., contextu celluloso ; sporulis elongato-fusoideis, rectis curvulisve, initio continuis et luteolis, demum 9—11-septatis, non constrictis, guttulatis, flavo-brunneis, 2 8 — 3 6 x 4 — 5 u. Hab. in caulibus siccis Srorzonerae purjmreae, prope Nagy-Kőrös Hungáriáé. Terem a Scorzonera purpurea L. kóróján. Nagv-Kőrös mellett a Pálfája-erdőben, május hóban szedtem. Camarosporium Artemisiae n. sp. Pycnidiis sparsis vel seriatim dispositis, epidermide fissá tectis, dein suberumpentibus. depresso-splisericis, nigris, 0*5- 0*75 mm. diam., papillato ostiolatis, contextu celluloso ; sporulis oblongis, utrinque rotundatis, initio hyalinis et continuis, mox flavidulis, demum dilute umbrinis, 3—5-rariter 6—7-septatis, ac! septa non constrictis, loculis uno alteroque longitrorsum vel oblique septatis, 18—24x8—9 u rarius 3 0 — 3 4 X 9 - 10 t i. Hab. in caulibus siccis Artemisiae seopariae, prope Kecskemét Hungáriáé. Terem az Artemisia seoparia W. K. kóróján. Kecskemét mellett a Nyír-erdőben, februárius hóban szedtem.
Ú J GOMBÁK KECSKEMÉT
VIDÉKÉRŐL.
57
Artemisia-i&) okról a következő Camarosporium- faj ok ismeretesek: 1. Camarosporium Com}) ősit a rum (COOKE et H A K K N . ) SACC. Svlloge Fungorum, III. p. 467. Spórái ellipsoid-alakúak, 2—3 rekeszfallal, téglafalformán osztottak. 1 4 x 2 0 a méretűek. Artemisia sp. kórójáról, Ca-liforniából ismeretes. 2 . Camarosporium aequivoi urn ( P A S S . ) SACC. Sylloge Fungorum, III. p. 467. Gömbölyded spórái l—2 rekeszfallal, gyakrabban sugarasan osztottak, 7—8 /j. átm., ellipsoid-alakú spórái 3 rekeszfallal és téglafalformán osztottak, 5 x 1 0 fi méretűek. Az Artemisia camphorata V I L L . kórójáról, Olaszországból van leírva. 3 . Camarosporium affine SACC. BOMM. et Bous. Sylloge Fungorum, X. p. 345. Spórái gömbölydedek, téglafalformán osztottak, 12—21 a hosszúak. Az AMemisia i'ulr/aris L. kórójáról, Belgiumból van ismertetve. A fönt leírt faj az itt felsorolt 3 faj közül a két elsőtől lényegesen eltér spórái rekeszfalainak számával és méreteivel, az utóbb említett fajjal azonban, hiányos leírása miatt, bajosan hasonlítható össze. Didymaria Epilobii n. sp. Maculis amphigenis, subcircularibus, ochraeeis, 2 - 3 mm. diám., demum confluentibus, sœpe totum folium occupantibus ; caespitulis hypophyllis, cinereis ; hyphys erectis, subfasciculatis, simplicibus, continuis, rectis vei curvulatis, íiavidulis, 2 0 — 2 6 x 3 ' 5 — 4 u; conidiis solitariis, acrogenis, piriformibus, insequalibus. 1-septatis, valde constrictis. nubilosofarctis, dilute cinereo-griseis, 3 0 — 3 6 x 1 0 — l(i //. Hab. in foliis vivis languidisve Epilobii hirsuti, prope Nagy-Kőrös Hungarife. Terem az Epilobiuru hirsutum L. élő és fonnyadt levelein. NagyKőrös mellett a Nagy-erdőben, szeptember hóban szedtem. R a m u l a r i a C e r i n t h e s n. sp. Maculis rotundatis, atris, ochraceo marginatis ; caespitulis epyphyllis, albidis ; conidiophoris fasciculatis, continuis, sursum denticulatis, hyalini8, 20- 4 0 x 3 — 4 u; conidiis cylindraceis, utrinque rotundatis vei obtusulis, continuis, dein 1-septatis, hyalinis, intus granulosis, 1 8 — 2 4 x 3 — 5 fi. Hab. in foliis vivis Cerinthes min,oris, prope Kecskemét Hungáriáé. Terem a Cevinthe minor L. élő levelén. Kecskemét mellett a Nyírerdőben, október elején szedtem.
58
Ds H O L L Ó S LÁSZLÓ
Ramularia Peucedani n. sp. Maculis rufo-brunneis, indeimitis, plerumque apicem foliorum occupantibus; caespitulis amphigenis, minutis, albidis ; conidiophoris fasciculatis, continuis, su - sum denticulatis, hyalinis, 1 0 — 1 4 x 2 a; conidiis cylindraceis, utrinque obtusulis, rectis eurvulisve, continuis vei plerumque bicellularibus. raro 2-septatis, hyalinis, 18—22X2—3'5 u, catenulatis. Hab. in foliis vivis Peucedani arenarii, prope Kecskemét Hungáriáé. Terem a Peucedamun arenarium W. K. élő levelén. Kecskemét mellett a Nyir-erdóben. szeptember hóban szedtem.