Alles over
Honden
Uitgever: Mars Nederland B.V. Design: X-ingredient, ‘s-Hertogenbosch
Inhoud De oorsprong van de hond
4
Feiten over honden
5
Lichaamstaal
5
Beroepen van de hond
6
Het lichaam van de hond
8
Een hond in huis nemen
10
Wat moet je een hond te eten geven?
12
Weetjes over honden
14
Bekende honden
15
Hondenquiz
16
In dit boekje vind je alles wat je moet weten om een spreekbeurt over honden te maken. We vertellen je over de oorsprong van honden, hoeveel verschillende honden er zijn, hoe het lichaam van een hond werkt en waar je rekening mee moet houden als je een hond in huis wilt nemen. Ook vind je in dit boekje allerlei leuke weetjes en feiten over honden en laten we enkele beroemde honden zien. Tot slot hebben we een vragenlijst achterin het boekje gestopt, zodat je een quiz aan je klasgenoten voor kan leggen, om te kijken of ze tijdens je spreekbeurt wel goed hebben opgelet! Heel veel plezier met lezen en succes met je spreekbeurt!
De oorsprong van de hond
4
De hond is het oudste en trouwste huisdier van de
leefden van het afval dat mensen achter lieten. Zo
mens. Maar voordat de hond de kameraad werd
onstond er langzaam een band en de mensen gin-
zoals we hem nu kennen, is er heel wat gebeurd.
gen de wolven gebruiken voor de jacht. Daarvoor
De voorvader van de hond is de wolf. Ongeveer
moesten ze wel eerst getemd worden. In de loop
15.000 jaar geleden begonnen een aantal wolven
der jaren ontwikkelden deze tamme wolven zich
rondtrekkende mensen te volgen. De wolven
in honden en kreeg de mens er een vriend bij.
Feiten over honden
Lichaamstaal Aan de lichaamstaal van een hond kan je duidelijk zien hoe hij zich op dat moment voelt.
Honden zijn officieel roofdieren, ook al jagen de meesten niet meer.
Mannetjeshonden plassen altijd ergens tegenaan om hun territorium te markeren. Meestal is een andere hond ze voor geweest, dus plassen ze eroverheen! Dominante hond
Honden kunnen geluiden horen tot 50.000 Hertz. Dat is veel meer dan de mens, want wij horen maar tot 20.000 Hertz. Ook kunnen honden veel beter ruiken dan mensen.
Vroeger namen we aan dat honden geen kleur kunnen zien, maar dat is niet waar, ze zien kleuren alleen anders dan mensen.
Neutrale hond
Honden kunnen, met een goede verzorging, gemiddeld 12 jaar oud worden. Bange hond
Jonge honden heten pups, vrouwtjes heten teven en mannetjes heten reuen. Vrolijke hond
5
Beroepen van de hond Wereldwijd zijn er 350 erkende hondenrassen. De algemene rassen bestaan al heel lang, maar de meer aparte honden zijn ongeveer 200 jaar geleden gefokt. Deze hondenrassen zijn ontstaan door specifieke honden met elkaar te kruisen, zodat er een nieuw hondenras ontstond. Inmiddels zijn de meeste honden gezelschapshonden, maar vroeger hadden ze juist een belangrijke taak. Daarom
1 2 3
zijn ze in de volgende groepen verdeeld:
Jachthonden
Twee voorbeelden van jachthonden zijn de Duitse
Bruine
er
Retriev
Staander, die een prooi aanwijst, en de Golden Retriever, die een prooi uit het water vist. Deze honden helpen hun baasjes met de jacht op kleine prooien zoals konijnen, eenden en soms hertjes. Sommige honden zijn goed in het opsporen van prooien. Deze worden ook wel zweethonden genoemd.
Veedrijvers
Herdershonden en veedrijvers, zoals een Border Collie, worden nog steeds gebruikt om het vee bij elkaar te houden. Als een herdershond een dagje werkt kan hij wel 100 kilometer rennen! Veedrijvers zijn slimme, gehoorzame honden.
Border Collie
Waakhonden
Als de hond alert is en blaft bij gevaar, dan wordt hij gebruikt als waakhond. Bekende waakhonden zijn Dobermann Pinschers en Rottweilers, maar ook kleine hondjes zoals de Riesenschnauzer zijn erg moedig en oplettend.
Dobermann
6
Golden Retriever
Hulphonden
4 5
Golden Retrievers, Labradors en Herdershonden
worden vaak gebruikt als hulphond. Deze honden helpen bijvoorbeeld blinden en slechtzienden hun dagelijkse dingen te doen.
Reddingshonden
Reddingshonden, zoals de Sint Bernhard, worden gebruikt in de bergen om mensen die bijvoorbeeld gewond zijn op te sporen en uit de sneeuw te
redden. Ook de brandweer heeft honden in dienst om mensen te redden. Brandweerhonden hebben zelfs geleerd om steile ladders te beklimmen.
hard
6 7 ern int B
S
Trekhonden
De Husky wordt al eeuwenlang gebruikt om sledes voort te trekken door de sneeuw. In Nederland hebben we de hondenkar gehad en soms werden honden voor een ploeg gezet. Dit omdat ze goedkoper waren dan paarden.
Gezelschapshonden Sinds een jaar of 100 kennen we ook gezelschaps-
Husky
Chihuahua
honden. Deze hebben geen specifieke functie, maar zijn trouw en je kunt met ze spelen. Tegenwoordig zie je ook dat veel beroemde mensen zo’n hondje, zoals de Chihuahua (spreek uit: Tsjiewah-wah) hebben.
7
Het lichaam van de hond Als je een aantal honden met elkaar vergelijkt, dan zul je grote verschillen ontdekken. Een kleine Chihuahua lijkt bijvoorbeeld totaal niet op de veel grotere Duitse Dog. Maar toch zijn alle honden familie van elkaar. Dat blijkt wel uit de volgende lichamelijke kenmerken.
De poten De meeste honden hebben lange poten waarmee ze ver kunnen rennen. Hoewel ze dit graag doen, zijn ze - vergeleken met andere dieren - niet zo heel snel. Honden zijn namelijk gebouwd om lange afstanden te rennen, niet om te sprinten. Sommige honden zijn speciaal gefokt met korte poten, zoals de
De ogen Honden zien anders dan mensen. Zo zien ze bewegende objecten beter dan stilstaande zaken. Omdat hun ogen iets meer aan de zijkant van de kop zitten, hebben ze een breder gezichtsveld dan mensen.
Teckel. Dankzij zijn korte poten kan de Teckel beter in holen kruipen om zijn prooi, zoals de das, te vinden.
Het gebit Honden hebben, net als mensen, eerst een melkgebit. Deze tanden vallen uit als de pup ongeveer vijf maanden oud is. De tanden van het volwassen gebit komen vrij snel door. Deze tanden zijn ronder dan de scherpe, puntige melktanden. Een volwassen hond heeft 42 tanden, kiezen en hoektanden. Je moet het gebit van een hond poetsen, want anders kunnen ze, net als wij, gebitsproblemen krijgen. 4 op de 5 honden ouder dan 3 jaar heeft last van gebitsproblemen. 8
De neus Honden kunnen veel beter ruiken dan de mens. Dit komt door het grotere aantal reukcellen; hoe langer de snuit, hoe beter het reukvermogen. Je ziet daarom vaak jachthonden met langere snuiten. Zo kunnen zij hun prooi beter volgen en opsporen. Heeft een hond een droge neus, dan is dat een teken dat er iets niet in orde is.
De oren Honden hebben over het algemeen een goed gehoor, maar er is verschil: honden met staande oren kunnen meer geluid opvangen dan honden met hangende oren. De vacht Katten zijn uren per dag bezig om hun vacht te verzorgen, maar honden doen dit nauwelijks. Honden moeten regelmatig worden geborsteld om hun vacht in goede conditie te houden. Als je dit doet, zorg je er ook voor dat de hond gehoorzaam blijft, want het borstelen van de kop en de rug is een belangrijke manier om de hond te laten zien dat jij zijn baas bent.
De dierenarts weet alles over honden. Als je het idee hebt dat je hond niet helemaal in orde is, ga dan even langs de dierenarts! 9
Een hond in huis nemen Als je een hond in huis wilt halen, is het belangrijk dat je hem goed verzorgt. Daarom is het goed om te weten wat je allemaal in huis moet hebben en waar je op moet letten.
Omgeving
Spullen
Als je in een kleine flat woont, is het niet verstandig
Als je een hond in huis neemt, zorg er dan voor
om te kiezen voor een actieve hond die veel
dat je de volgende spulletjes al hebt gekocht:
beweging nodig heeft. Kies in dat geval voor een
• Een etensbak en drinkbak, op de juiste hoogte
rustige hond.
voor je hond. • Voer
Tijd
• Een halsband met riem
Kies je voor een hond die veel aandacht nodig
• Een mand of hondenkussen
heeft, dan moet je die ook kunnen geven. Er gaat
• Speeltjes
best veel tijd zitten in het hebben van een hond, dus maak deze tijd ook vrij. Je krijgt er in ieder
Een fokker of dierenspeciaalzaakmedewerker
geval genoeg plezier voor terug!
kan je hier alles over vertellen. Vraag bij de dierenarts ook naar informatie over de kosten
Kosten
voor ontwormen, steriliseren, gebitscontrole en
Een hond kopen en houden is niet goedkoop.
andere belangrijke zaken.
Dat begint al als je er één koopt. Vooral rashonden zijn duur, soms wel honderden euro’s.
10
Opvoeden Als je een hond in huis neemt, wil je natuurlijk dat het een lief en leuk huisdier wordt. Dit gebeurt niet vanzelf, want een hond heeft een duidelijke baas, aandacht, een goede opvoeding en veel liefde nodig. Als pup moet hij al leren wat wel en niet mag, zoals binnen plassen. De fokker leert een pup bijna altijd om op kranten te plassen. Als de pup bij jouw gezin thuiskomt, moet je de kranten stap voor stap naar buiten verplaatsen. Zo leert hij uiteindelijk dat hij buiten moet plassen. Dit noemen we zindelijk maken.
Volg een puppycursus Het is verstandig om met je pup een puppycursus te volgen. Daar leert de hond spelenderwijs goed te luisteren. Omdat een hond een straf niet begrijpt, heeft straffen weinig zin. Je kunt een hond daarom beter belonen als hij iets goeds doet. Ook kun je op www.puppytrainer.nl kijken voor nog meer informatie.
Duidelijk blijven Een hond moet altijd op dezelfde manier behandeld worden. Wat vandaag niet mag, mag morgen ook niet. Anders snapt de hond niet wat je bedoelt.
11
Wat moet je een hond te eten geven? Het is belangrijk dat iedere hond voeding krijgt die bij hem past. Welke voeding geschikt is, is afhankelijk van een aantal dingen, zoals het ras, de grootte, de beweging die hij nodig heeft en de leeftijd.
12
De pup
Oudere honden
Puppy’s drinken in het begin alleen moedermelk.
Grote honden worden ongeveer 8 tot 10 jaar
Na ongeveer vier weken mag een pup puppyvoeding
oud, kleine honden 14 tot 16 jaar. Vanaf een jaar
eten. In deze voeding zit veel calcium voor sterke
of acht wordt de hond ‘senior’ genoemd. Net als
botten en tanden. Ook zorgt deze voeding voor meer
bij mensen die ouder worden, gaat bij honden ook
energie en een gezonde groei van het lichaam.
alles wat langzamer, dus moet de voeding hierop
Gemiddeld mag je, als je puppy één jaar is, over-
worden aangepast.
stappen op een voeding voor een volwassen hond. Kijk voor meer informatie op www.puppytrainer.nl.
Spelen en snoepen Het is belangrijk dat honden veel bewegen. Als dit
Volwassen honden
niet kan, omdat ze veel binnen zitten of altijd aan
Volwassen honden hoeven maar twee keer per
de lijn blijven, kunnen ze wat dikker worden. Snacks
dag te eten. Hun voeding bestaat uit droge brokken
zijn uitstekend te gebruiken om je hond te trainen
of natte voeding, maar een combinatie is ook
en belonen als hij iets goeds heeft gedaan, maar
mogelijk. Droog voer is goed voor de tanden en
geef deze niet te vaak. Er bestaan ook kauwsnacks
natte voeding is goed voor de nieren en urinewegen.
die het gebit schoon houden.
In de meeste voeding zit alles wat hij nodig heeft. Je kunt hem beter geen restjes van menseneten
Water
geven, want daar zit niet alles in wat hij nodig heeft.
Hoe oud een hond ook is, het is belangrijk dat hij altijd vers en schoon drinkwater bij zijn maaltijd heeft staan.
13
Weetjes over honden
In Nederland wonen 2,1 miljoen honden
Hoe kleiner het ras, hoe sneller een hond is uitgegroeid
In Australië leven wilde honden, die noemen we Dingo’s
Een vrouwtjeshond is gemiddeld 64 dagen zwanger
Bekendste hondennamen Zo ziet de top 5 eruit:
1. Max 2. Bo 3. Spike 4. Sam 5. Lady 14
Honden in de spotlight Pluto Pluto is het huisdier van Mickey Mouse. Hij is al
Lassie
heel oud, want hij verscheen voor het eerst in de
Lassie is de Schotse Collie uit de gelijknamige
tekenfilm The Chain Gang uit 1930. Pluto heeft wel
tv-series en films. De eerste film werd in 1943
wat veranderingen ondergaan. Zo heette hij eerst
gemaakt, sindsdien zijn er twaalf Lassie films en
Rover en was hij de hond van Minnie Mouse. Toen
drie tv-series gemaakt.
Walt Disney hem een grotere rol wilde geven werd hij omgedoopt tot Pluto, naar de planeet die
Alle honden die Lassie gespeeld hebben, waren
in 1930 werd ontdekt.
mannelijke honden, ook al is Lassie zelf een vrouwtjeshond. Dit komt omdat vrouwelijke collies
Pluto is één van de weinige dieren van Walt Disney
één keer per jaar hun haren verliezen.
die zich ook echt gedraagt als een dier. Ook is hij
Dan konden ze natuurlijk niet gefilmd worden! Ook
af en toe aan het logeren bij Goofy, wat een beetje
is een mannetjes collie groter. Zo konden kinderen
vreemd is omdat Goofy zelf ook een hond is.
langer naast Lassie blijven spelen, voordat ze groter dan hem zouden zijn.
Bobbie Bobbie is de trouwe kameraad van Kuifje. Samen
Lassie is de enige hond ter wereld die een ster
trekken ze de wereld rond op avontuur, vergezeld
heeft op de Hollywood Walk of Fame.
door Kapitein Haddock, Professor Zonnebloem en Jansen en Janssen. Bobbie is een Foxterriër en heel erg dapper. Hij valt schurken aan die veel groter dan hijzelf zijn, vaak om zijn baasje Kuifje te beschermen. Bobbie verscheen al in het eerste Kuifje album, Kuifje in het land van de Sovjets, uit 1929. Omdat Kuifje eigenlijk een Franstalige strip is, heet Bobbie eigenlijk Milou.
15
Hondenquiz
Deze quizvragen kun je gebruiken bij je spreekbeurt. Laat je klasgenootjes de vragen invullen en kijk of ze goed hebben opgelet. Je kunt deze quiz ook zelf gebruiken om te kijken of je alles hebt begrepen!
1
Van welk dier stamt de hond af?
Hoe noemen we mannelijke honden?
Hoe oud kunnen honden (gemiddeld) worden?
3
5
Hoeveel hondenrassen worden er officieel erkend?
Hoeveel honden krijgen last van gebitsproblemen?
16
2
Hoelang geleden verscheen de hond in het leven van de mens?
4
6
Hoeveel kilometer kunnen veedrijvers per dag rennen?
8
Wat is ‘een hond zindelijk maken’?
17
Ga voor nog meer uitleg en plaatjes naar www.pedigree.nl
Tot slot
Antwoorden:
1. Ongeveer 15.000 jaar geleden 2. De wolf 3. Reuen 4. 12 jaar 5. 350 rassen 6. 100 kilometer 7. 4 op de 5 honden 8. Een hond leren dat hij plast als hij uitgelaten wordt 9. Puppy’s van 0 tot 1 jaar, volwassen van 1 tot 8 jaar, senior vanaf 8 jaar 10. Anders snappen honden niet wat je bedoelt 11. Twee keer 12. 2,1 miljoen 13. Max 14. Bobbie, Pluto en Lassie
14
Noem drie bekende honden
13
Wat is de populairste hondennaam?
11
Hoe vaak moet een volwassen hond per dag eten?
9
Wat zijn de leeftijden van puppy’s, volwassen en senior honden?
12
Hoeveel honden wonen er in Nederland?
10
Waarom moet je honden altijd op dezelfde manier behandelen?
4
5
