TYPO3 Training voor Webmasters

TYPO3 Training voor Webmasters Bewerkt door Ing. Hans A. Olthoff,

Meer informatie: Ing. Hans A. Olthoff alterNET Internet B.V. Langesteijn 124 3342 LG Hendrik-Ido-Ambacht T (078) 635 1200 F (078) 635 2010 www.alternet.nl

Dit document wordt gepubliceerd onder de voorwaarden van Open Content License, beschikbaar op http://www.opencontent.org/opl.shtml

De inhoud van dit document heeft betrekking op TYPO3 - een GNU/GPL CMS/Framework beschikbaar op www.typo3.com

TYPO3 Training voor webmasters -

TYPO3 Training voor Webmasters

Inhoudsopgave TYPO3 Training voor Webmasters.......1 Over de auteur.............................................................3 Introductie......................................................................4 Wat is Typo3?..................................................................4 Met dank aan:.................................................................5 hans@alternet.nl...........................................................5 Pagina's met wachtwoordbescherming.....................6 Gebruikers en groepen maken ...................................8 Een login formulier aanmaken....................................14 Een tak met toegangsbeperking maken....................17 E-mail formulier ...........................................................18 Backend modules ......................................................25 Backend gebruikers volgen ........................................25 De Lijst module en het Klembord............................27 Effectief gebruik van de Lijst module........................27 De numerieke klembordblokken – veel elementen

onderhouden .................................................................31 Selectief bewerken........................................................35 Gebruikersonderhoud ...............................................39 Gedistribueerd onderhoud..........................................39 Backend gebruikers......................................................39 Gebruikerstoestemming instellen...............................42 Groepen ........................................................................44 Een nieuwe gebruiker voor de Introductie site aanmaken .....................................................................56 Cases met Rechten....................................................60 Case 1: paginaboom met cases..................................60 Case 2: front end users................................................61 Case 3: login..................................................................62 Case 4: formulier..........................................................63 Case 5: extra redacteuren..........................................64 Case 6: cursus pagina’s beheren...............................65 Nawoord.......................................................................66

2


Over de auteur

Over de auteur Ing. Hans A. Olthoff is directeur van alterNET Internet B.V. Hij is werkzaam als internet consultant voor verschillende bedrijven en overheidsinstellingen en wordt daarnaast regelmatig gevraagd als docent voor TYPO3 trainingen bij een groot aantal opleidingsinstituten in Nederland.

Regelmatig publiceert hij artikelen over TYPO3 en er zijn enkele Nederlandstalige handleidingen van hem verschenen op de wereldwijde website voor ontwikkelaars: www.typo3.org.

AlterNET is een full-service internet bureau, met een compleet aanbod van internet marketing, design en achterliggende technieken, welke veelal gebaseerd zijn op TYPO3. AlterNET heeft een eigen hosting service waarop een groot aantal eigen klanten hun TYPO3 hosting pakket hebben draaien, alsmede een twintigtal resellers die zelf websites ontwikkelen in TYPO3, maar de hosting liever overlaten aan een gespecialiseerde partner als alterNET.

AlterNET is lid van de in Zwitserland gevestigde TYPO3 Association en heeft zich met enkele partners verenigd in TYPOTYCOON, een internationaal opererend TYPO3 partner netwerk.

3


Introductie

Introductie Wat is Typo3? TYPO3 is een onderhoudssysteem voor websites, ook wel een content management systeem of cms genoemd. Door een strikte scheiding van inhoud (content), grafische vormgeving en onderliggende techniek (PHP programmeertaal en MySQL database) wordt het onderhouden van een of meer websites sterk vereenvoudigd. In deze training leer je de basis principes van TYPO3. De training is hands-on en je gaat direct beginnen met een oefenwebsite in TYPO3. Na het volgen van deze training heb je een idee van de mogelijkheden van TYPO3 en de daaraan ten grondslag liggende concepten. Voor deze training heb je nodig: het adres van de oefenwebsite van alterNET en een inlogcode om jezelf toegang te verschaffen. De docent zal je deze informatie verstrekken. De creatie van templates en het ontwikkelen van websites in TYPO3 komen in deze cursus niet aan de orde! Deze onderwerpen worden behandeld in de vervolgcursus TYPO3 Training voor Ontwikkelaars.

Dit document vormt een introductie tot de basisprincipes van TYPO3. Je kunt meteen aan de slag met je eigen – eerste - TYPO3 oefenwebsite die in deze introductie wordt gebruikt. Na deze training heb je een idee over de mogelijkheden van TYPO3, zijn algemene structuur en de extensie mogelijkheden. Dit document bevat geen informatie over het professioneel ontwerpen van templates of de ontwikkeling met TYPO3 in het algemeen. 4


Introductie

Met dank aan: Dankbaar heb ik uitgebreid gebruik gemaakt van de volgende brondocumenten:

•

Getting Started, Engelstalige handleiding, oorpsornkelijk geschreven door Kasper Skårhøj

•

Handbuch für Redakteure, Duitstalige handleiding geschreven door Werner Altmann

•

MTB/1, Engelstalige handleiding geschreven door Kasper Skårhøj

Deze documenten zijn gepubliceerd onder de voorwaarden van de Open Content License. Meer informatie hierover is te vinden op http://www.opencontent.org/opl.shtml De inhoud van deze training is gerelateerd aan TYPO3, een GNU/GPL gelicenseerd CMS/Framework, beschikbaar gesteld op www.typo3.com

De hoofdstukken uit de brondocumenten zijn vertaald en opnieuw gerangschikt, zodat ze beter aansluiten bij de opleidingsbehoeften van mensen die aan de slag willen met TYPO3. Op basis van de brondocumenten is door AlterNET een drietal Nederlandstalige TYPO3 Trainingen beschikbaar gesteld om de kennis op het gebied van TYPO3 te vergroten. Dit zijn: •

TYPO3 Training voor Redacteuren

•

TYPO3 Training voor Webmasters (dit document)

•

TYPO3 Training voor Ontwikkelaars

Veel leesplezier!

Ing. Hans A. Olthoff [email protected]

5


Pagina's met wachtwoordbescherming

Pagina's met wachtwoordbescherming In de Training voor Redacteuren heb je geleerd hoe je pagina's kunt maken en bewerken! Dat was niet moeilijk, toch? Het is nogal makkelijk om een TYPO3 redacteur te worden. We zijn dus nu in staat om webpagina's te maken die door de hele wereld kunnen worden gezien. Maar wat als we dat niet willen? Kunnen we ze dan met een wachtwoord afschermen? Yes, we can! Eigenlijk zijn er in onze installatie al een paar pagina's met wachtwoordbescherming. Kijk in de frontend eens naar "Customer login" (dat is de link in de rechter bovenhoek).

Lees de tekst op die pagina en gebruik dan het login veld rechts om in te loggen als 'customer1'. Als je succesvol bent ingelogd zie je in het linker menu een paar pagina's verschijnen.

6



Ga nu naar de backend en kijk eens naar deze pagina's in de paginaboom:

Het blauwe mannetje op de pagina's betekent dat deze pagina's een of andere vorm van gebruikersrestrictie hebben. Bewerk de pagina-eigenschappen van de pagina "Protected customer page" (Context menu > Edit) en ga naar de “Access” tab: 7



Hier kun je zien dat het alleen de groep "Customers" is toegestaan om deze pagina te bekijken. Je kunt deze pagina ook instellen op "Show at any login". Dat heeft tot gevolg dat iedere geregistreerde gebruiker (ongeacht zijn gebruikersgroep) deze pagina kan bekijken. In de volgende stap leer je hoe je gebruikers en gebruikersgroepen kunt maken.

Gebruikers en groepen maken Voordat je een pagina met toegangsrestrictie kunt maken moet je in de eerste plaats een of meerdere frontend gebruikers en groepen hebben. Die kun je voor, tijdens of na het maken van je website aanmaken. De volgorde doet er niet toe.

Frontend en backend gebruikers Wacht eens even! Hoeveel soorten gebruikers zijn er eigenlijk? Nou, er zijn slechts twee soorten. Weet je nog dat we twee gebieden in TYPO3 - de frontend (website) en de backend (beheer). Frontend gebruikers

Frontend gebruikers (oranje icoon) kunnen natuurlijk inloggen op de website. Ze kunnen niet de content veranderen (aangezien ze niets te maken hebben met de backend!). Ze bestaan allen maar om ons de mogelijkheid te geven om de toegang tot informatie op de website te beperken! Frontend gebruikers (ook bekend als "Website gebruikers") worden in het systeem daar aangemaakt waar we ze willen aanmaken. In dit geval hebben we een map aangemaakt die we "Frontend users and groups" hebben genoemd. Deze map bevat zowel gebruikers als groepen. De enige eis die gesteld wordt aan deze opslagplaats voor de frontend gebruikers, is dat we de login vertellen dat hij in die map moet zoeken om de gebruikers te vinden.

8



Je kunt je voorstellen dat 'gebruikers' en 'groepen' geen content elementen zijn maar records. Ze passen dus niet in het kolommen concept van de pagina module. Hier komt dan ook de Lijst module van TYPO3 in beeld. De Lijst module geeft een overzicht van alle records op een pagina. Content elementen zijn een speciaal soort records en worden getoond in de pagina module. Alle andere records zijn normaal gesproken alleen zichtbaar in de Lijst module. Open de Lijst module in de "Frontend users and groups" pagina:

Je ziet twee tabellen: een met gebruikers en de ander met gebruikersgroepen. Elke tabel geeft in het Lijst overzicht een record type weer.

9



Backend gebruikers

Een backend gebruiker (blauw of groen mannetje) werkt in de backend en is op de achtergrond bezig met het veranderen van informatie. Omdat backend gebruikers zich bezig houden met het beheer van een website, geldt voor hen geen toegangsbeperking voor de website zelf (dit is natuurlijk maar voor een deel waar, omdat backend gebruikers een preview kunnen krijgen van verborgen frontend pagina's). Backend gebruikers kunnen maar op een plaats worden aangemaakt: in de tree root van de paginaboom (pid = 0). Alleen backend gebruikers die "admin" gebruiksrechten hebben kunnen dat. (Voor die gebruikers is het hokje 'admin' aangevinkt. De admin wordt aangeduid met het blauwe icoontje.) Zij zijn de enige gebruikers die toegang hebben tot records in de root van de paginaboom:

De drie groene backend gebruikers (1) zijn zo geconfigureerd dat ieder één klein deel van de website kan onderhouden - meer daarover volgt in de gebruikerssectie. Bij (2) zie je de geconfigureerde backend gebruikersgroepen voor jouw website. Tenslotte volgt de "admin" gebruiker (3). Dat is degene waarmee wij werken: hij is blauw en heeft een totale, ongelimiteerde toegang tot elk deel van het systeem.

Een gebruiker of groep bewerken Zoals je ziet hebben we al een map "Frontend users and groups" met gebruikersgroepen en twee gebruikers. De gebruikersgroep "Others" is eigenlijk niets anders dan een dummy groep. Zij hebben geen speciale instellingen of iets dergelijks. De gebruikersgroep "Customers" heeft één speciale instelling: het bevat de pagina waar de bezoeker naartoe wordt geleid nadat iemand uit die groep is ingelogd.

10



Laten we eens naar die instelling kijken. (Het is vrij gemakkelijk om iets in de Lijst module te bewerken. Klik gewoon op het gebruikersgroep-icoontje dat voor 'Customers' staat en je krijgt het context menu. Kies dan voor 'bewerken'):

Ga naar de tab "Extended" en je ziet de omleidingsinstelling:

Een gebruiker aanmaken Laten we eens proberen om een gebruiker aan te maken. Aangezien frontend gebruikers volgens TYPO3 gewoon database records zijn (net zoals een pagina, en content elementen of nieuws artikelen op een pagina), wordt een frontend gebruiker op dezelfde manier aangemaakt als elk ander soort element. Dit is dus zelfs een algemene introductie tot het aanmaken van nieuwe elementen!

11



Ben je er klaar voor? Het is eenvoudig. Selecteer eerst de pagina in de paginaboom waarin je een nieuw element wilt aanmaken. Klik op het “Create new record” icoon links bovenin de contentruimte:

Selecteer dan het "Website user" element:

... en vul de informatie in.

Verborgen zaken Deze pagina was zo geconfigureerd dat het alleen gebruikers en groepen kan bevatten. Daarom kun je alleen dit soort record typen aanmaken. Als je 'nieuw' gebruikt op andere pagina's krijg je meer opties.

12



In dit geval zijn gebruikersnaam, wachtwoord en groep verplichte velden:

Sla de gebruiker op. Als je op de paginatitel van de "Users" map klikt, zou je deze lijst moeten zien:

Pagina Module De pagina module zal, voor jouw gemak, ook de gebruikers laten zien. Dit werkt echter niet voor groepen, noch voor ieder ander soort records. Daarom zou je altijd de link naar de Lijst module moeten gebruiken. Je vindt die link bovenaan als je een map hebt geselecteerd. Met de link switch je naar de Lijst module en wordt dezelfde map geselecteerd.

Ga weer terug naar de pagina met het login formulier en log in als de gebruiker die je zojuist hebt 13



aangemaakt:

Een login formulier aanmaken In het Introduction Package is al een volledig geconfigureerd login formulier opgenomen. Maar wat moet je doen als je nog een ander login formulier wilt maken, bijvoorbeeld op de homepage? Geen probleem. In principe is het login formulier gewoon een content element zoals tekst of tekst met een plaatje. Ga (in de backend) naar de pagina "Welcome to TYPO3". Let erop dat de pagina module is geselecteerd en klik op het content element icoontje met de groene plus in de kop van het "Related information" content element. Hierdoor wordt een nieuw content element aangemaakt na dit element.

14



Activeer de tab "Form elements" en selecteer "Login Form":

Je krijgt nu het formulier om een login te configureren. Geef de login een header en ga dan naar de tab "Plugin". Hier moet je de “User Storage Page”instellen. Dit is de map waar de login zoekt naar gebruikers. Klik op het kleine mapje naast het “User Storage Page”veld:

15



Selecteer in de popup die verschijnt de pagina "Frontend users and groups":

Dit is alles wat je moet doen. Kijk nu eens naar je website en zie de gloednieuwe login box op je homepage:

16



Een tak met toegangsbeperking maken Eerder heb je gezien hoe je de toegang tot een pagina kunt beperken (je herinnert je toch nog wel de tab 'access' bij de pagina-eigenschappen?). Soms is het handig om niet alleen pagina's met toegangsbeperking te hebben, maar hele takken die alleen door bepaalde gebruikers kunnen worden bekeken. We willen bijvoorbeeld de hele tak "Examples" alleen zichtbaar laten zijn voor ingelogde gebruikers. Met de kennis die je nu hebt zou je voor elke individuele pagina de toegangsinstellingen handmatig moeten aanpassen, en dat zou je dan voor iedere nieuwe pagina in de tak opnieuw moeten doen. Heel irritant! Daarom is er een eenvoudiger manier om het te doen. Bewerk nog eens de pagina-eigenschappen van de tab "Acces" op de pagina "Examples":

Als je "Extend to subpages: Enable" aanvinkt krijgen alle onderliggende pagina's dezelfde toegangsinstellingen als de bovenliggende pagina. Dit betekent dat je niet alleen een wachtwoord kunt vragen, maar ook een begin- en einddatum kunt instellen voor een hele tak!

De Access opties Je hebt nu de essentie van toegankelijkheidsbeperking te pakken – selecteer gewoon een website gebruikersgroep, en dat is alles. Vanaf dat punt hoef je alleen maar te bepalen welke gebruikers lid zijn van welke groep. Een gebruiker kan lid zijn van een of meerdere groepen. Als je dus voor elke sectie van je website een aparte groep hebt en je wilt een soort van 'frontend supergebruiker' maken, dan kun je die gebruiker opnemen in alle groepen. Ten slotte de optie "Hide at login". Dit betekent dat een pagina niet zichtbaar is als een gebruiker eenmaal ingelogd is! Deze optie is nuttig als je pagina's hebt die informatie bevatten die alleen relevant is voor gebruikers die nog niet ingelogd zijn. De optie "Show at any login" is het tegenovergestelde deze optie maakt de pagina zichtbaar voor iedereen die ingelogd is. Het is niet noodzakelijk om lid te zijn van een bepaalde groep – als je ingelogd bent, zie je de pagina. 17



Speciale content elementen We gaan nu een aantal veel gebruikte, maar bijzondere, content elementen behandelen. Denk daarbij aan een contactformulier of een zoekvenster. Je kent het speciale element 'sitemap' al uit het deel van de Training voor Redacteuren dat over content elementen in het algemeen ging.

E-mail formulier We hebben al een e-mailformulier op de website. Als je naar de pagina "Feedback" gaat, zie je een eenvoudig contactformulier:

18



Navigeer naar de "Feedback" pagina in de backend en bewerk het formulier:

Het formulier wordt in het veld “Form Structure” samengesteld:

19



In het veld "Target Page" op de tab “Behavior” kun je aangeven waar de gebruiker naartoe geleid moet worden nadat hij het formulier heeft verzonden:

Als je hier niets invult wordt de gebruiker nergens naartoe geleid. Meestal wordt een gebruiker naar een pagina geleid waar hij bedankt wordt voor het verzenden van het formulier. Laten we eens nauwkeuriger naar de structuur van het formulier kijken. Je kent het verticale streepje (|) al als het scheidingsteken in het content element 'tabellen'. In dit e-mailformulier wordt het teken gebruikt om de formuliervelden te scheiden. Elk streepje staat voor een veld van het formulier. Klik op het wizard icoon aan de rechterkant van het formulier:

20



Zoals je ziet worden de codes omgezet in dit formulier:

Hier wordt elk veld van het formulier gemaakt door controlepaneeltjes. Op een veld moet je natuurlijk 21



een label (1) en een veld type (2) invoeren. Dit zijn de zichtbare gedeeltes. Je moet het veld ook een interne naam (3) geven, die wordt weergegeven in de e-mail die de ontvanger krijgt. Bij de "Input field" types kun je ook een standaardwaarde invoeren (4). Op drie punten moeten alle e-mailformulieren dezelfde waarden krijgen: de naam van de “send” knop (5), de onderwerpregel van de e-mail die wordt verstuurd (6) en tenslotte het e-mailadres van de persoon die de e-mail zou moeten ontvangen (7). Meestal ben jij dat - of je collega die op feedback moet reageren.

22



Media Het Media element is nog niet gebruikt in het Introduction Package. Misschien wil je een video laten zien op je website. Upload je video in de fileadmin. Vervolgens maak je een nieuw content element van het type "media".

Selecteer de tab "Media" en selecteer je video. Vul, indien nodig, een paar aanvullende parameters in. Vul ook de alternatieve content in op de tab “Behavior” voor degenen die niet in staat zijn om je video te bekijken.

23



Bewaar het content element en bekijk je video op je website.

24


Backend modules

Backend modules Backend gebruikers volgen Soms wil je weten welke redacteur wat heeft gedaan, je wilt als het ware kunnen nagaan wat de backend gebruikers hebben gedaan. Dat kun je doen met de geïntegreerde log functionaliteit van TYPO3. Selecteer gewoon "Admin Tools" > "Log" uit het menu en je krijgt een overzicht van de laatste acties van je gebruikers:

Zie je de icoontjes met de klok in de log? Dat is de record geschiedenis. Elk record heeft een geschiedenis in TYPO3. Als je dus per ongeluk een record hebt veranderd, kun je dit geschiedenisoverzicht gebruiken om je veranderingen ongedaan te maken. De makkelijkste manier om het record geschiedenisoverzicht te benaderen is via de Lijst module.

25


Backend modules

De wijzigingen verschillen van kleur:

26


De Lijst module en het Klembord

De Lijst module en het Klembord De Lijst module bevat een aantal heel krachtige functies voor het beheren van de database content. Laten we er even bij stilstaan. Binnen de Pagina module gebeurt alles wat met pagina's te maken heeft. Daarvoor is de Pagina module ontworpen. We bewerken Templates in de Template module. Daarvoor is de Template module ontworpen. Maar op een lager niveau, achter de schermen, is de Lijst module de plek bij uitstek om zowel pagina's, pagina content elementen, domein records, gebruikers en groepen, nieuwsitems en elk ander element dat TYPO3 kent te onderhouden!

Effectief gebruik van de Lijst module Misschien heb je het klembord al gebruikt om een content element van één pagina naar een andere pagina te verplaatsen. Maar laten we eens een blik achter de schermen werpen:

27



Op de pagina "About TYPO3" hebben we twee content elementen. Bekijk de content met de Lijst module, vink het hokje bij "Clipboard" aan en klik bij een van de elementen op "Copy".

Je kunt zien dat dit element wordt weergegeven op het klembord dat nu wordt getoond! ( Je zult de List module moeten vernieuwen voordat het zichtbaar wordt).

28



Als je een ander element selecteert, wordt het eerste weggehaald. Het "Cutting" element is hetzelfde – met het verschil dat het in plaats daarvan als "Cut" wordt weergegeven. Als je het "Extended view" hokje aanvinkt, krijg je een heel paneel met geinige knopjes te zien. Al die knopjes zijn geweldige shortcuts, zodat je niet telkens het contextmenu hoeft te activeren:

29



Stoei maar eens met deze knoppen!

30



De numerieke klembordblokken – veel elementen onderhouden Terug naar het klembord – selecteer nu één van de "numerieke klembordblokken":

Nu kun je de elementen voor het klembord aankruisen – op deze manier kun je dus niet slechts één, maar meerdere elementen tegelijk selecteren! Selecteer de eerste twee elementen en klik op de "Transfer..." knop:

De elementen zijn nu voor "move" op het klembord weergegeven:

31



Ze op een andere pagina plakken is niet alleen maar een kwestie van naar die pagina gaan en op het "Paste into" icoon drukken:

Nadat je de waarschuwing bevestigd hebt...

... zul je zien dat de twee elementen naar het begin van de pagina worden verplaatst en dat het klembordpaneel #1 is geleegd:

32



Bestandsonderhoud Je kunt hetzelfde doen met bestanden in de “Bestandslijst” module. Werp er één korte blik op - en je zult zien dat de principes hetzelfde zijn:

33



34



Selectief bewerken De Lijst module gebruikt de aanvinkhokjes voor elementen ook voor een ander doel: selectief meervoudig bewerken. Om dit te activeren moet je allereerst de naam van de tabel in de Lijst module (1) aanklikken:

Hiermee wordt de uitgebreide modus geactiveerd. Hier kun je extra velden van de tabel die je ook wilt inzien selecteren (2). Selecteer nu het "Type" veld. Hierdoor zal, naast het reeds aanwezige “Header” veld, het “Type” veld verschijnen.

Het bewerken van alle headers Je hoeft alleen maar op het potloodje naast het "Header" label te klikken:

35



Vervolgens zie je dit:

Dit biedt de mogelijkheid om van een groot aantal records hetzelfde veld in één keer te bewerken! Heel aangenaam! Je kunt voor zowel het Header veld als het Type veld tegelijkertijd hetzelfde doen, alleen maar door nog een bewerkingspotlood te gebruiken:

36



Hiermee krijg je vrijwel hetzelfde formulier – alleen met een extra veld:

Activeer nu het klembord en selecteer een van de numerieke klemborden:

37



Het wordt echt gaaf als je maar enkele van de getoonde records selecteert:

Dan bewerk je alleen die twee!

Kijk zelf eens wat de rest van de knoppen doet. Stoei er wat mee, nu je de kans hebt met deze oefenwebsite.

38


Gebruikersonderhoud

Gebruikersonderhoud Gedistribueerd onderhoud De laatste stap in onze pogingen om deze introductie website draaiend te krijgen, is het kijken naar gedistribueerd onderhoud - een essentieel vereiste van een CMS. We hebben het verschil tussen frontend en backend gebruikers al besproken en hoe backend gebruikers in de root van de paginaboom worden geplaatst:

Backend gebruikers Het Introduction Package kent vier gebruikers. Laten we eens kijken wat ze kunnen. Dit kan het beste door uit te loggen als admin en in te loggen als één van deze gebruikers, één tegelijk.

"simple_editor"

39


Gebruikersonderhoud

Als je inlogt als "simple_editor" krijg je dit te zien als je de Pagina module activeert en de pagina "Examples" selecteert om te bewerken:

Alleen de pagina "Examples" met de bijbehorende onderliggende pagina's. De "simple_editor" mag alleen die tak van de website bewerken. Het is niet alleen maar een kwestie van toestemmingsbeheer – hiermee wordt het systeem ook voor de hand liggender en gebruikersvriendelijker. Zoals je kunt zien, kan de "simple_editor" de meeste backend modules ook niet zien. Het menu links bevat naast de “Help” "File" module alleen de "Page" en "View" modules. Afbeeldingen en Documenten worden in de "Filelist" module beheerd. De "simple_editor" ziet alleen een map "Documents" die gelinkt is naar de map fileadmin/user_upload/documents/. Alle mappen die hij niet nodig heeft, blijven dus verborgen.

"news_editor" Log nu in als "news_editor".

40


Gebruikersonderhoud

De "news_editor" is alleen verantwoordelijk voor het schrijven van nieuwsberichten. Hij heeft geen bemoeienis met alle andere content op de website. De nieuwsberichten worden beheerd via de NewsAdmin Module. Net als de simple_editor, kan hij alleen die dingen zien die hij moet kunnen zien.

Selecteer nu de module "News Admin" (1), sluit het balkje aan de zijkant (2) en selecteer het voorgestelde pad (3). In de "News Admin" module kan de gebruiker zelf nieuwe Nieuwsberichten maken en bewerken.

Kijk nu eens naar de "Filelist" module.

41


Gebruikersonderhoud

De "news_editor" krijgt ook een beperkt zicht op de mappenstructuur. Hij ziet alleen documenten die in fileadmin/user_upload/news/ zijn geplaatst.

"advanced_editor" Log nu in als "advanced_editor".

De "advanced_editor" ziet veel meer modules en de hele paginastructuur. Hij is in staat om hetzelfde te doen als de news_editor en de simple_editor, en nog veel meer. Het is dus mogelijk om iedereen te beperken tot alleen die modules en pagina's waar hij bij moet kunnen. Kijk eens naar de Filelist module.

De "advanced_editor" ziet niet de hele fileadmin map, maar hij heeft toegang tot de "News" map, de "Documents" map en een andere "Images" map.

Gebruikerstoestemming instellen We willen nu wel eens weten wat de instellingen van de gebruikers "simple_editor", "news_editor" en 42


Gebruikersonderhoud

"advanced_editor" zijn! Log weer in als "admin" en laten we het eens onderzoeken. Selecteer "Edit" voor de drie gebruikers. Je zult zien dat hun profielen bijna identiek zijn, zij het dat ze allemaal een andere 'Group' geselecteerd hebben.

Op de tab "Mounts and Workspaces" zijn beide opties bij "Mount from groups:" aangevinkt. Afhankelijk van de rechten die op groepsniveau worden ingesteld, wordt bepaald tot welke pagina en welke map de gebruiker toegang heeft.

Het is goed gebruik om de rechten op groepsbasis te beheren. 43


Gebruikersonderhoud

Groepen Laten we eens kijken naar de groep van Simple editors waarvan de simple_editor lid is.

General In de tab "General" kun je de groepsnaam bewerken en een korte beschrijving geven van die groep. Als je een subgroep selecteert worden alle rechten van die groep overgenomen. Een gebruiker die een simple_editor is, erft alle rechten van de groep "Simple editors" en de groep "All users".

Include Access Lists De "Include Access Lists" is het belangrijkst, omdat we door deze lijst een overzicht krijgen van al deze opties! Daarnaast bevat de groep ook DB mounts en File mounts, die dan van toepassing zijn op alle gebruikers die lid zijn.

44


Gebruikersonderhoud

Modules Als je naar de toegangslijsten kijkt, zie je dat (1) lidmaatschap van deze groep toegang geeft tot de Page en View module (je moet echter weten dat deze codes de equivalenten zijn van de namen die je kent van het menu).

Tabellen (wijzigen) De tabellen die een simple_editor mag bewerken worden getoond (2).

45


Gebruikersonderhoud

Log in als "simple_editor" en probeer dan een nieuw element te maken:

Alleen pagina's en content elementen kunnen worden gemaakt. Geen gebruikers, geen nieuws elementen. Alleen pagina's en content elementen. Waarom? Omdat een "simple_editor" zich met niets anders hoeft bezig te houden dan dit! Hij is niet degene die zich met het nieuws bezig houdt, toch?!

Pagina types Dit veld (3) dicteert welke pagina types leden van de groep 'Simple editor' moeten kunnen kiezen. Maar als de simple_editor zelf een nieuwe pagina maakt, heeft hij niet de mogelijkheid om het pagina type te veranderen.

46


Gebruikersonderhoud

Dat komt doordat het Pagina-Type niet voorkomt op de lijst van "allowed Excludefields":

Toegestane 'Exclude' velden

Dit is een hele lange lijst, die nog langer wordt als er meer Extensies zijn geïnstalleerd. Het is erg krachtig, maar je hebt wat achtergrondkennis nodig om dit te begrijpen. Wanneer tabellen en velden in TYPO3 geconfigureerd worden (in de interne globale PHP array, $TCA), worden sommige velden gemarkeerd als "excludeFields". Dit betekent dat het niet toegestaan is de velden te bewerken, tenzij je speciale toestemming hebt gekregen - hier zorgt de "Allowed Excludefields" lijst voor! Dit is gemakkelijk te begrijpen als je kijkt naar wat "simple_editor" ziet, wanneer hij een pagina header bewerkt:

47


Gebruikersonderhoud

Niet bepaald een indrukwekkend aantal velden. Zeker niet als je het vergelijkt met wat jij ziet - als "admin" gebruiker:

De reden voor het verschil is dat

48


Gebruikersonderhoud

‒ de meeste velden in de pagina zijn gemarkeerd als "excludeFields" – en kunnen dus met de standaard instelling niet bewerkt worden - en ‒ dat de groep 'All Users', waaruit de simple_editor zijn rechten erft, alleen toegang verleent tot sommige van deze "excludeFields". Bewerk nu de groep 'simple_editor' en selecteer het Pagina-Type veld ("Page: Type") en sla de groep op.

Log nu in als een simple_editor en bewerk een pagina-record.

De simple_editor heeft nu de mogelijkheid om het pagina-type te veranderen, maar zoals het is geconfigureerd in de rubriek 'Pagina-Type', kan de simple_editor alleen kiezen tussen 'standard' en 'shortcut'.

49


Gebruikersonderhoud

Expliciet veldwaarden toestaan / weigeren:

Je kunt het type content element dat een groep mag gebruiken beperken. Als het een redacteur toegestaan is om een plugin als tt_news te gebruiken, is het belangrijk om het gebruik van het type "Insert Plugin" toe te staan, en om in de rubriek "Pagecontent: Plugin:" de juiste Plugin zelf toe te staan.

Het gedrag omkeren Je kunt het gedrag van deze instelling veranderen in de installatie tool. Als je [BE] [explicitADmode] = explicitAllow instelt, moet je die typen content elementen selecteren die een groep mag gebruiken, in plaats van die typen content elementen te moeten weigeren. Dit wordt trouwens aanbevolen. Ten eerste is het veiliger, omdat in default niets is toegestaan. Het is ook intuïtiever om rechten te verlenen (omdat je rechten geeft en niet afneemt).

50


Gebruikersonderhoud

DB Mounts DB mounts (database mounts) worden gebruikt om de toegang voor een gebruiker te beperken tot bepaalde delen van de paginaboom. Elke mount correspondeert met een pagina in de boom. De gebruiker krijgt alleen toegang tot die pagina's en hun onderliggende pagina's.

Zoals je ziet, is het eenvoudig om een bepaalde gebruiker toegang tot een bepaald deel van de paginaboom te geven – je hoeft alleen maar de veldwaarden op die pagina in te stellen. Of zelfs voor twee pagina's! Je kunt net zoveel "DB mounts" toevoegen als je zelf wilt!!

File Mounts De aan de groep "simple_editor" toegekende file mount is een verbinding met een eenvoudig record dat ook in de root van de paginaboom is aangemaakt:

Als je het bewerkt, zul je zien hoe logisch de configuratie is:

De directory "user_upload/documents/" (1) is eenvoudigweg ingevoerd als "PATH" en het "BASE" veld is 51


Gebruikersonderhoud

zodanig geconfigureerd dat dit pad wordt gezien als: "fileadmin/user_upload/documents/" en dus relatief ten opzichte van de "fileadmin/" directory (2). Zo simpel is het. Als voor een gebruiker een relatie met deze record wordt ingesteld, zal deze directory voor hem worden gemount in zijn Filelist module!

Paginatoestemming Eén kanttekening over "DB mounts" – als de gebruiker geen leesrecht heeft voor de pagina en onderliggende pagina’s van de DB mount, dan doet het er niet toe hoe je de configuratie hebt ingesteld – het zal niet werken! En wat is leesrecht dan wel? Elke pagina heeft een toestemmingsinstelling voor toegang zoals het bestandssysteem op een UNIX server – er is een eigenaar-gebruiker, een eigenaargroep en verder toestemmingsinstellingen voor elk binnen de vijf verschillende categorieën: lees pagina, bewerk pagina, wis pagina, nieuwe subpagina en pagina content. Gewoonlijk zijn de default instellingen goed genoeg. DB mounts gebruiken om rechten te verlenen is waarschijnlijk de gemakkelijkste weg. Als je problemen krijgt, zet je alle rechten gewoon op “on” – hierdoor krijg je over de hele regel groene vinkjes (zie onderstaande afbeelding). Als je echt alle ins en outs over dit onderwerp wilt weten, ga dan naar het document Inside TYPO3 - daar vind je de uitgebreide uitleg. Waarschijnlijk de beste manier om je te laten zien hoe toestemmingen moeten worden ingesteld, is kijken naar de huidige toestemmingen van de paginaboom. Dit doe je met de "Access" module.

Als je maar één kolom (“admin”) ziet, dan moet je in het uitklapmenu bovenaan 'permissions' selecteren in plaats van “User overview”.

52


Gebruikersonderhoud

Je kunt nu van iedere gebruiker en groep zien welke pagina's ze kunnen bewerken. Je kunt hun rechten veranderen als je op de 'allow/deny' iconen klikt. Als je naar het eigendom van de pagina's kijkt, zie je dat de "simple_editor" eigenaar is van een aantal pagina's. Misschien heeft hij die gemaakt. Als je een pagina maakt, word je automatisch de eigenaar. Maar de hoofdzaak is dat de groep "All users" de eigenaar-groep is van alle pagina's. En aangezien "All users" een subgroep is van "Simple editors" en ook een subgroep van "Advanced editors" hebben alle leden van die groepen toegang tot die pagina's. Maar ze worden nog steeds beperkt tot het werken binnen hun DB mounts! Met deze configuratie kan alleen de eigenaar een pagina wissen. Als een redacteur een nieuwe pagina maakt, wordt hij de eigenaar van die pagina. Zijn hoofdgroep (de eerste, als hij lid is van meerdere groepen) wordt ingesteld voor die pagina. Het staat je natuurlijk vrij om deze default waarden via Page TypoScript Configuration te veranderen. Laten we eens kijken naar die Page TypoScript Configuration. Bewerk als 'admin' de pagina "Home" en selecteer de tab "Resources".

53


Gebruikersonderhoud

In het deel “TypoScript configuration” kun je bepalen hoe de Backend zich moet gedragen. We willen nu niet uitleggen wat je allemaal kunt doen met TSconfig, maar houd in gedachten dat je de manier waarop de Backend reageert kunt veranderen - op pagina basis! Kijk in de TSconfig Reference om een overzicht te krijgen.

Instellingen bekrachtingen Je kunt met de module "User Admin" de door jou ingestelde toegangsrechten bekrachtigen.

54


Gebruikersonderhoud

Dit geeft direct een overzicht van haar gecombineerde rechten.

De twee eerste groene sterren betekenen "Read page" en "New content on page" - de rode kruisjes betekenen "Cannot edit, delete and create new pages". Maar je kunt ook net doen alsof je een bepaalde backend gebruiker bent door op het rode “Switch to user” icoon te klikken. Daarna ben je ingelogd als die gebruiker - en als je uitlogt keer je weer terug naar je eigen hoedanigheid.

De User Admin module is een fantastische tool om gebruikersinstellingen te evalueren, gebruikers te vergelijken, etc. Het is onmisbaar als je veel gebruikers hebt en zeker wilt weten dat je de controle hebt over hun rechten!

Record vergrendeling? Misschien heb je tijdens het in- en uitloggen als verschillende gebruikers gemerkt dat het volgende icoontje verschijnt:

55


Gebruikersonderhoud

Dit is alleen maar een waarschuwing aan gebruikers dat iemand anders op dat moment werkt aan die pagina - in TYPO3 worden records niet werkelijk vergrendeld omdat toegang tot een record moet worden toegestaan als mensen een toegangsrecht hebben. Maar deze waarschuwing is een leuke toevoeging omdat helpt conflicten te voorkomen. Telkens dat een gebruiker begint met de bewerking van een content record, wordt er – intern - een vlag gezet dat twee uur blijft staan. Als de gebruiker dit record sluit via de 'save & close' of de 'close' knop, wordt die vlag weggehaald. Als de gebruiker alleen een andere pagina gaat bewerken, dan blijft die vlag gewoon staan. Het wordt dus aanbevolen om de 'close' knop te gebruiken als je klaar bent met de bewerking van een record.

Een nieuwe gebruiker voor de Introductie site aanmaken Nu kunnen we een gebruiker aanmaken die verantwoordelijk is voor de pagina "Resources", inclusief de onderliggende pagina's.

Stap 1: maak een nieuwe Gebruikersgroep "Resources editors" aan Gebruikersgroepen en Gebruikers zijn gewoon records. Kopieer het record van de backend gebruikersgroep "Simple editors".

Laad de List opnieuw in.

56


Gebruikersonderhoud

En plak het gekopieerde record in de lijst.

Bewerk nu de zojuist aangemaakte backend gebruikersgroep "Simple editors (copy 1)". Wijzig de naam van de groep alsook de DB mount.

Stap 2: maak de gebruiker aan Gebruikers zijn gewoon records - maak een "Backend user" record aan:

57


Gebruikersonderhoud

Voer de gebruikersnaam, het wachtwoord en het groepslidmaatschap in:

Let erop dat de "Mount from Groups" instellingen worden ingevoerd:

Sla het record op en check de nieuwe backend gebruiker met de 'switch-user functie' in de Admin-Tool.

58


Gebruikersonderhoud

Het werkt:

59


Cases met Rechten

Cases met Rechten Case 1: paginaboom met cases In de Training voor Redacteuren hebben we een zestal cases gedaan. De paginaboom die daarvoor aangemaakt is, ziet er zo uit: Let op! : Deze paginaboom gaan we gebruiken voor de volgende oefeningen.

60


Cases met Rechten

Case 2: front end users Maak in de TYPO3 backend een front end user group aan, genaamd ‘studenten’. Maak vervolgens een front end user ‘student1’ aan en plaats die in de user group.

61


Cases met Rechten

Case 3: login Maak in TYPO3 een login pagina als hieronder afgebeeld. Stel bij ‘send to page’ in dat er na het inloggen wordt doorgeschakeld naar de pagina ‘cursus pages’ uit case 1. Let op! : deze case kan niet werken zonder de handelingen uit case 2.

62


Cases met Rechten

Case 4: formulier Maak in TYPO3 een formulier als hieronder afgebeeld. Gebruik hiervoor de elementen die in TYPO3 beschikbaar zijn. Let op! : Het gaat om de content die in het midden van de pagina staat.

63


Cases met Rechten

Case 5: extra redacteuren Maak in TYPO3 een backend user group aan, genaamd ‘redacteuren’. Maak vervolgens een back end user ‘redacteur1’ aan en plaats die in de user group.

64


Cases met Rechten

Case 6: cursus pagina’s beheren Laat redacteur1 de pagina ‘cursus pages’ en de onderliggende pagina’s beheren. De redacteur krijgt zijn eigen file mount voor het plaatsen van bestanden. Let op! : deze case kan niet werken zonder de handelingen uit case 5.

65


Nawoord

Nawoord Ben je na het volgen van deze training geïnteresseerd in andere trainingen in TYPO3, ga dan verder met de andere beschikbare training: TYPO3 Training voor Ontwikkelaars.

Vragen? Neem dan contact op via mijn e-mail adres [email protected] of op het telefoonnummer (078) 635 1200.

Hartelijk dank voor het volgen van deze training!

Ing. Hans A. Olthoff alterNET Internet B.V.

66

TYPO3 Training voor Webmasters

Recommend Documents