tweedekansonderwijs (TKO): aanvullende algemene vorming schooljaar 2015-2016
Campus Diest Boudewijnvest 3 3290 DIEST 013 35 09 90
www.deoranjerie.be
[email protected]
Campus Aarschot Schoolstraat 1 3200 Aarschot 016 55 34 23
Inhoudsopgave
1.
VOORWOORD .................................................................................................................................................................... 4
2.
OVER DE OPLEIDING ZELF............................................................................................................................................... 5
3.
4.
2.1.
WAAROM KIEZEN VOOR DEZE OPLEIDING? .............................................................................................................................. 5
2.2.
TOELATINGSVOORWAARDEN..................................................................................................................................................... 5
2.3.
ORGANISATIE SCHOOLJAAR ....................................................................................................................................................... 5
2.4.
ORGANISATIE AAV .................................................................................................................................................................... 6
2.5.
STRUCTUURSCHEMA EN INHOUDEN.......................................................................................................................................... 7
2.6.
KOSTPRIJS.................................................................................................................................................................................... 8
DIPLOMEERBARE OPLEIDINGEN BINNEN HET AANBOD VAN CVO DE ORANJERIE ....................................... 9 3.1.
SECRETARIAATSMEDEWERKER .................................................................................................................................................. 10
3.2.
BOEKHOUDKUNDIG BEDIENDE .................................................................................................................................................. 11
3.3.
MEDISCH ADMINISTRATIEF BEDIENDE ..................................................................................................................................... 12
3.4.
BEGELEIDER IN DE (BUITENSCHOOLSE) KINDEROPVANG ........................................................................................................ 13
3.5.
ZORGKUNDIGE .......................................................................................................................................................................... 14
3.6.
SCHOONHEIDSSPECIALIST ........................................................................................................................................................ 15
3.7.
ZELFSTANDIG GESPECIALISEERD VOETVERZORGER ................................................................................................................. 16
3.8.
KAPPER .......................................................................................................................................................................................17
3.9.
MECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS ........................................................................................................ 18
3.10.
FIETSENMAKER + MECANICIEN BROMFIETSEN EN TUINMATERIAAL ...................................................................................... 19
3.11.
MEUBELMAKER ......................................................................................................................................................................... 20
3.12.
HBO BOEKHOUDEN................................................................................................................................................................. 21
STUDIEVERKORTING DOOR EVC/EVK ........................................................................................................................ 22 4.1.
ALGEMEEN KADER .................................................................................................................................................................... 22
4.2.
VRIJSTELLING OP BASIS VAN EVK............................................................................................................................................ 22
4.3.
VRIJSTELLING OP BASIS VAN EVC ........................................................................................................................................... 23
4.4.
AANVRAAG EN MOTIVATIE .......................................................................................................................................................24
5.
EVALUATIE ......................................................................................................................................................................... 25
6.
DE ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING MOODLE ..................................................................................................... 26
7.
OLC-CAFE ........................................................................................................................................................................... 27
8.
INLOOPWEEK .................................................................................................................................................................... 28
Pagina 2 van 65
9.
10.
11.
12.
13.
8.1.
VOOR CURSISTEN DIE ENKEL AAV VOLGEN OP MAANDAG/DINSDAG/WOENSDAG/DONDERDAG/VRIJDAG IN DIEST .. 28
8.2.
VOOR CURSISTEN DIE LES VOLGEN OP MAANDAG/DONDERDAG IN AARSCHOT ................................................................ 30
8.3.
VOOR CURSISTEN DIE LES VOLGEN IN HET E-LEARNINGTRAJECT OP ZATERDAGNAMIDDAG IN DIEST ............................... 32
LESSENROOSTERS ........................................................................................................................................................... 33 9.1.
DAGTRAJECT OP MAANDAG EN DINSDAG – DIEST ................................................................................................................ 33
9.2.
DAGTRAJECT OP DINSDAG, WOENSDAGVOORMIDDAG, DONDERDAG EN VRIJDAG – DIEST ..............................................34
9.3.
AVONDTRAJECT OP MAANDAG EN DONDERDAG – AARSCHOT ........................................................................................... 35
9.4.
E-LEARNINGTRAJECT OP ZATERDAGNAMIDDAG – DIEST ...................................................................................................... 36
AFSPRAKEN........................................................................................................................................................................ 37 10.1.
AANWEZIGHEDEN ..................................................................................................................................................................... 37
10.2.
EVALUATIES/TAKEN .................................................................................................................................................................. 37
10.3.
ALGEMEEN ................................................................................................................................................................................ 38
STAP VOOR STAP............................................................................................................................................................. 39 11.1.
INFOMOMENTEN ...................................................................................................................................................................... 39
11.2.
ALGEMENE INFORMATIEBROCHURE ........................................................................................................................................ 39
11.3.
INSCHRIJVING EN BETALING ..................................................................................................................................................... 39
MOTIVATIE AANVRAAG VRIJSTELLINGEN.................................................................................................................40 12.1.
SEMESTER 1 ...............................................................................................................................................................................40
12.2.
SEMESTER 2 ..............................................................................................................................................................................42
DOELSTELLINGEN PER MODULE ................................................................................................................................ 44 13.1.
MODERNE VREEMDE TAAL (ENGELS OF FRANS) ....................................................................................................................44
13.2.
WISKUNDE ................................................................................................................................................................................48
13.3.
INFORMATIE- EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE ................................................................................................................... 52
13.4.
WETENSCHAPPEN ..................................................................................................................................................................... 55
13.5.
MAATSCHAPPIJ, CULTUUR, ORGANISATIE EN SAMENWERKING ............................................................................................. 56
13.6.
NEDERLANDS ............................................................................................................................................................................ 61
Pagina 3 van 65
1.
VOORWOORD
Beste cursist Tweedekansonderwijs geeft volwassenen de kans om een diploma secundair onderwijs te behalen. Dus… Heb je door omstandigheden je diploma niet behaald? Heb je een beroepsopleiding gevolgd zonder zevende jaar? Was je niet geslaagd in je laatste jaar? Dan bieden deze opleidingen je vernieuwde kansen. Om een diploma secundair onderwijs te behalen binnen het volwassenenonderwijs, volg je de aanvullende algemene vorming (AAV) gecombineerd met een diplomagerichte opleiding. Binnen het aanbod van CVO De Oranjerie zijn combinaties mogelijk met heel wat diplomagerichte opleidingen:
uit het studiegebied handel o boekhoudkundig bediende o medisch administratief bediende o secretariaatsmedewerker
uit het studiegebied personenzorg o begeleider in de (buitenschoolse) kinderopvang o zorgkundige
uit het studiegebied lichaamsverzorging o kapper o schoonheidsspecialist o zelfstandig gespecialiseerd voetverzorger
uit het studiegebied auto o mecanicien personen- en lichte bedrijfswagens o fietsenmaker + mecanicien bromfietsen en tuinmateriaal
uit het studiegebied hout o meubelmaker
uit het studiegebied hoger beroepsonderwijs o HBO boekhouden
speciaal OKOT-traject kok in samenwerking met de VDAB
Vind je binnen het aanbod diplomagerichte opleidingen van CVO De Oranjerie je gading niet? Geen nood! Je kan de aanvullende algemene vorming in CVO De Oranjerie ook combineren met een diplomagerichte opleiding in een ander centrum voor volwassenenonderwijs. De trajectbegeleider helpt je graag verder in jouw zoektocht naar een geschikte opleiding. Geïnteresseerd? Lees dan rustig verder. Aarzel zeker niet om contact op te nemen of een afspraak te maken voor een individueel gesprek. Isabelle Waeytens trajectbegeleider TKO coördinator aanvullende algemene vorming
[email protected]
Caroline Suys coördinator e-learningtraject
[email protected]
Pagina 4 van 65
2.
OVER DE OPLEIDING ZELF
2.1.
WAAROM KIEZEN VOOR DEZE OPLEIDING?
Algemene vorming is voor iedereen belangrijk, ongeacht je doel, of je nu wil instappen in een specifiek beroep, wil doorstromen naar het hoger onderwijs of wil werken aan je persoonlijke ontwikkeling. In combinatie met een diplomagerichte opleiding leidt aanvullende algemene vorming tot een diploma secundair onderwijs. Dit vergroot je kansen op de arbeidsmarkt en geeft je toegang tot andere functies of betere voorwaarden. Het opent ook de deur naar hogere studies. Los van de diplomering heeft aanvullende algemene vorming een grote meerwaarde omwille van de basisvaardigheden die je ermee verwerft, zoals leren organiseren, leren samenwerken ... In CVO De Oranjerie word je persoonlijk begeleid door ervaren lesgevers, die niet alleen vakken onderwijzen, maar ook studiebegeleiding geven. Je zal vlug merken dat wij een eigen manier van werken hebben, die verschilt van de manier van werken in het gewone onderwijs en dat wij méér zijn dan gewoon maar lesgevers.
2.2.
TOELATINGSVOORWAARDEN
Je moet 18 jaar zijn op het moment van je inschrijving. Als de inschrijving plaatsvindt tussen 1 september en 31 december, dan moet je 18 worden ten laatste op 31 december van hetzelfde kalenderjaar.
2.3.
ORGANISATIE SCHOOLJAAR
Het schooljaar start op dinsdag 1 september 2015 en eindigt op donderdag 30 juni 2016. Het is onderverdeeld in twee semesters: het eerste semester loopt van september tot half januari; het tweede semester van half januari tot eind juni. Aan het einde van elk semester volgt een deliberatie, waarna je weet voor welke modules je bent geslaagd en welke je eventueel opnieuw moet doen. CVO De Oranjerie volgt de schoolvakanties van Onderwijs Vlaanderen.
herfstvakantie: van 2 tot en met 8 november 2015 kerstvakantie: van 21 december 2015 tot en met 3 januari 2016 krokusvakantie: van 8 tot en met 14 februari 2016 paasvakantie: van 28 maart tot en met 10 april 2016
Een volledig overzicht van de vakanties en vrije dagen vind je op de kalender die je ontvangt bij inschrijving.
Pagina 5 van 65
2.4.
ORGANISATIE AAV
De opleiding is ingedeeld in modules, 18 om precies te zijn. Je ontvangt een deelattest per behaalde module. Na het behalen van alle deelattesten, ontvang je een certificaat aanvullende algemene vorming. Als je dit certificaat combineert met een certificaat van een diplomagerichte opleiding, dan behaal je een diploma secundair onderwijs dat is erkend door de Vlaamse Gemeenschap en je toegang geeft tot het hoger onderwijs of de universiteit. Je hebt de keuze tussen een minimum- en een verbredingstraject. Het minimumtraject bereidt je voor op het werkveld terwijl het verbredingstraject je voorbereidt op doorstroom naar het hoger onderwijs. Je bent niet verplicht om voor een volledig minimum- of verbredingstraject te kiezen; je kan dat per module bepalen. De minimumduur voor het behalen van het traject AAV is één schooljaar. CVO De Oranjerie biedt vier eenjarige trajecten aan:
een dagtraject op maandag en dinsdag met 50 % afstandsleren op de campus in Diest een dagtraject op dinsdag, woensdagvoormiddag, donderdag en vrijdag met enkele modules afstandsleren op de campus in Diest een e-learningtraject met ongeveer twee contactmomenten per maand op zaterdagnamiddag op de campus in Diest een avondtraject op maandag en donderdag met ongeveer 75 % afstandsleren op de campus in Aarschot
Wij stellen een standaardtraject voorop, maar je kan steeds zelf kiezen hoeveel en welke modules je wenst te volgen en in welk(e) traject(en). Op die manier bepaal je mee de duur en de intensiteit van je opleiding. Niet alle trajecten zijn voor iedereen even aangewezen. Zo ga je in de trajecten met afstandsleren – en bij uitstek in het e-learningtraject – zelfstandig leerstof moeten verwerken in de vorm van taken, opdrachten en digitale testen via het elektronisch leerplatform Moodle. Je bent dus best computervaardig om te kunnen instappen in een traject met afstandsonderwijs. Bovendien beschik je over voldoende zelfdiscipline om naar deadlines te kunnen toewerken. De trajectbegeleider zal tijdens het intakegesprek polsen naar jouw startcompetenties en jou adviseren welk traject voor jou het meest geschikt is. Natuurlijk zal jouw persoonlijke situatie, zeker als je werkt, mee bepalend zijn voor de keuze van een bepaald traject. Een heroriëntatie is steeds mogelijk voor modules die nog moeten starten. Afhankelijk van wat je al kan en hebt behaald, kan je voor bepaalde modules vrijstellingen verkrijgen. Meer daarover in rubriek 4 Studieverkorting door EVC/EVK. Je volgt de aanvullende algemene vorming voorafgaand aan of aansluitend op de diplomagerichte opleiding, maar je kan er ook voor kiezen om de beide te combineren. In dat laatste geval zullen de lessenroosters voor de beide opleidingen op elkaar moeten worden afgestemd. Didactisch gezien kiest CVO De Oranjerie voor een projectmatige aanpak binnen AAV. Dat betekent dat je rond bepaalde thema’s zal werken vanuit de modules van de maatschappelijke pijler, die zullen terugkomen in de andere modules: Nederlands, Frans/Engels, wiskunde, ICT en wetenschappen. Pagina 6 van 65
2.5.
STRUCTUURSCHEMA EN INHOUDEN
Pagina 7 van 65
Eén moderne vreemde taal volstaat: je kiest voor Frans of Engels. Als je AAV echter combineert met de diplomagerichte opleiding secretariaatsmedewerker of boekhoudkundig bediende raden wij ten sterkste aan om binnen AAV zowel Frans als Engels te volgen teneinde degelijk voorbereid te zijn voor zakelijk Frans en zakelijk Engels in de diplomagerichte opleiding. In bepaalde modules kan je pas instappen wanneer je de voorgaande module hebt behaald. Dit geldt voor de modules waar pijltjes tussen staan (zie structuurschema, moderne vreemde talen), Engels en Frans dus. Als je bijgevolg pas inschrijft wanneer er al modules van de moderne vreemde taal voorbij zijn, dan zal je een toelatingsproef moeten doen. Via een dergelijke proef gaat de lesgever na of je over voldoende voorkennis beschikt om in te stappen in de vervolgmodule. Deze proef bestaat uit een schriftelijk en een mondeling gedeelte. In de bijlage (zie rubriek 13) vind je een overzicht van alle doelstellingen per module.
2.6.
KOSTPRIJS
Voor de opleiding aanvullende algemene vorming betaal je geen inschrijvingsgeld. Je betaalt enkel het cursusmateriaal en een vaste bijdrage van € 10 euro voor het gebruik van het elektronisch leerplatform. In sommige modules worden nog handboeken gebruikt. Deze betaal je bij inschrijving en je ontvangt ze tijdens het eerste contactmoment. Maar voor de meeste modules worden de cursussen digitaal aangeboden, dus niet in afgedrukte vorm. Voor die modules betaal je een kleine bijdrage voor de enkele kopieën die je tijdens de contactmomenten ontvangt. Je bent vrij om de digitaal aangeboden cursussen zelf af te drukken of te laten afdrukken op het secretariaat tegen € 0,07 per kopie. Je betaalt bij de inschrijving. Betalen kan contant, via bancontact of met opleidingscheques. Je vindt alle informatie over opleidingscheques in de algemene informatiebrochure van CVO De Oranjerie of op de website van de VDAB. Behaal je via TKO je diploma secundair onderwijs, dan wordt je een premie toegekend die gelijk is aan het inschrijvingsgeld (niet het cursusmateriaal!) dat je voor deze opleiding hebt betaald (meer info vind je in de algemene informatiebrochure van CVO De Oranjerie). We geven hier al zeker mee dat je best je inschrijvingsformulieren van de diplomagerichte opleiding goed bewaart. Je zal die immers nodig hebben om de premie te ontvangen.
Pagina 8 van 65
3.
DIPLOMEERBARE OPLEIDINGEN BINNEN HET AANBOD VAN CVO DE ORANJERIE
Binnen het aanbod van CVO De Oranjerie kan je aanvullende algemene vorming combineren met heel wat diplomagerichte opleidingen. Je vindt de verschillende combinaties terug op de volgende bladzijden. De meeste diplomagerichte opleidingen kan je volgen op de campus in Diest, voor een aantal moet je naar Aarschot.
Pagina 9 van 65
3.1.
SECRETARIAATSMEDEWERKER
Je volgt deze opleiding in Diest. Minimumduur van het weektraject overdag zonder AAV: 1 schooljaar. Aangeraden minimumduur van het e-learningtraject op zaterdagnamiddag zonder AAV: 2 schooljaren. Je vindt de gedetailleerde informatie over de diplomagerichte opleiding in de aparte opleidingsbrochure. Structuurschema van de opleiding
Pagina 10 van 65
3.2.
BOEKHOUDKUNDIG BEDIENDE
Je volgt deze opleiding in Diest, tijdens de week overdag. Minimumduur van deze opleiding zonder AAV: 1 schooljaar. Je vindt de gedetailleerde informatie over de diplomagerichte opleiding in de aparte opleidingsbrochure. Structuurschema van de opleiding
Pagina 11 van 65
3.3.
MEDISCH ADMINISTRATIEF BEDIENDE
Je volgt deze opleiding in Diest en/of in Aarschot, overdag en/of ‘s avonds. Minimumduur van het dagtraject zonder AAV: 1 schooljaar. Minimumduur van het avondtraject zonder AAV: 2 schooljaren. Je vindt de gedetailleerde informatie over de diplomagerichte opleiding in de aparte opleidingsbrochure. Structuurschema van de opleiding
Pagina 12 van 65
3.4.
BEGELEIDER IN DE (BUITENSCHOOLSE) KINDEROPVANG
Je volgt deze opleiding in Diest, tijdens de week overdag. Minimumduur van het traject zonder AAV: 1,5 schooljaren. Je vindt de gedetailleerde informatie over de diplomagerichte opleiding in de aparte opleidingsbrochure. Structuurschema van de opleiding
Pagina 13 van 65
3.5.
ZORGKUNDIGE
Je volgt deze opleiding in Diest, tijdens de week overdag en/of ‘s avonds. Minimumduur van het traject zonder AAV: 1,5 schooljaren. Je vindt de gedetailleerde informatie over de diplomagerichte opleiding in de aparte opleidingsbrochure. Structuurschema van de opleiding
Pagina 14 van 65
3.6.
SCHOONHEIDSSPECIALIST
Je volgt deze opleiding in Aarschot, overdag (tijdens de week en ook op zaterdagvoormiddag) en/of ’s avonds. Je kan het certificaat behalen op 1 schooljaar, maar dan moet je 4 avonden en 3 voormiddagen les volgen, AAV niet inbegrepen. Je vindt de gedetailleerde informatie over de diplomagerichte opleiding in de aparte opleidingsbrochure. Structuurschema van de opleiding
Pagina 15 van 65
3.7.
ZELFSTANDIG GESPECIALISEERD VOETVERZORGER
Je volgt deze opleiding in Aarschot, overdag, zaterdagvoormiddag en/of ’s avonds. Minimumduur van de opleiding zonder AAV: 2 schooljaren. Je vindt de gedetailleerde informatie over de diplomagerichte opleiding in de aparte opleidingsbrochure. Structuurschema van de opleiding
Pagina 16 van 65
3.8.
KAPPER
Je volgt deze opleiding in Aarschot, overdag, op 1 schooljaar, AAV niet inbegrepen. Je hebt les van maandag tot en met donderdag van 8.30 uur tot 16.00 uur. Je vindt de gedetailleerde informatie over de diplomagerichte opleiding in de aparte opleidingsbrochure. Structuurschema van de opleiding
Pagina 17 van 65
3.9.
MECANICIEN PERSONEN- EN LICHTE BEDRIJFSWAGENS
Je volgt deze opleiding in Diest en/of Aarschot. Diest:
twee schooljaren zonder AAV: op dinsdagavond, woensdagnamiddag en donderdagavond. meer dan twee schooljaren zonder AAV: op dinsdag- en donderdagavond.
Mogelijkheid om basis elektriciteit, lassen en metaal te volgen op woensdagavond in Aarschot in plaats van op donderdagavond in Diest. Een langer traject is altijd mogelijk. Structuurschema van de opleiding
Pagina 18 van 65
3.10. FIETSENMAKER + MECANICIEN BROMFIETSEN EN TUINMATERIAAL Je volgt deze opleiding in Diest en/of Aarschot. Dag + avond: twee schooljaren zonder AAV: op woensdagnamiddag (Diest) en twee avonden (Diest en/of Aarschot). Enkel avond: twee schooljaren zonder AAV: je volgt drie avonden les (Diest en/of Aarschot). Een langer traject is altijd mogelijk. Structuurschema van de opleidingen die SAMEN tot een diploma leiden. De modules ‘metaal’, ‘lassen’ en ‘elektriciteit’ volg je uiteraard maar 1 keer.
Pagina 19 van 65
3.11. MEUBELMAKER Je volgt deze opleiding in Diest of in Aarschot. Minimumduur van de opleiding (zonder AAV): 2
schooljaren. In Diest op dinsdagavond en woensdagnamiddag of op maandag- en dinsdagavond. In Aarschot op woensdagnamiddag en zaterdagvoormiddag. Een langer traject is altijd mogelijk. Structuurschema van de opleiding
Pagina 20 van 65
3.12. HBO BOEKHOUDEN Je volgt deze opleiding in Diest, overdag en/of ’s avonds. Aangeraden minimumduur zonder AAV: 1,5 schooljaren. Structuurschema van de opleiding
Pagina 21 van 65
4.
STUDIEVERKORTING DOOR EVC/EVK
De directeur kan vrijstelling van opleidingsonderdelen verlenen. Deze vrijstellingen betreffen de lessen en de bijhorende evaluatieactiviteiten.
4.1.
ALGEMEEN KADER
Afhankelijk van je vooropleiding(en) kan je de studie minder zwaar maken of de duur ervan inkorten. Dit kan op twee manieren:
via vrijstelling op basis van elders verworven studiebewijzen van gevolgde opleidingen (Elders Verworven Kwalificaties); via een vrijstellingsproef op basis van ervaring die je hebt opgedaan (Elders Verworven Competenties).
De eindbeslissing hierover ligt altijd in handen van de directeur.
4.2. 4.2.1.
VRIJSTELLING OP BASIS VAN EVK Vrijstelling op basis van getuigschriften
Voor vrijstelling op basis van elders verworven studiebewijzen van gevolgde opleidingen (EVK) moet je zelf de nodige documenten voorleggen. Dit zijn diploma’s of certificaten die je al hebt behaald, bijvoorbeeld in een ander CVO. Deze vorm van vrijstelling kan betrekking hebben zowel op het volgen van de lessen als op de evaluatie of een gedeelte ervan. De directeur heeft de vrijheid om een bepaalde ‘duur’ van behaalde studiebewijzen te bepalen, bijvoorbeeld als hij/zij van oordeel is dat de gevolgde opleiding al wat verouderd is en/of dat het studiebewijs geen voldoende garanties meer biedt dat je over de nodige kennis, vaardigheden of attitudes beschikt. De directeur kan dan de mogelijkheid bieden tot het afleggen van een vrijstellingsof toelatingsproef voor een specifieke module. 4.2.2. Vrijstelling op basis van rapporten Op basis van een rapport kan je vrijstelling bekomen, als aan de volgende voorwaarden is voldaan: o o o
het rapport is maximaal 4 jaar oud het betreft een jaarrapport het gaat om een vergelijkbaar of herkenbaar vak
De trajectbegeleider gaat na of de behaalde vakken voldoen voor een vrijstelling aan de hand van een overzichtsmatrix opgesteld door de werkgroep Uniform Toelatings- en Vrijstellingenbeleid AAV.
Pagina 22 van 65
4.2.3. Vrijstelling op basis van een attest van de examencommissie Als je reeds een attest behaalde via de examencommissie kan je een vrijstelling bekomen onder de volgende voorwaarden: het attest is maximaal 4 jaar oud het gaat om een origineel attest
o o
De trajectbegeleider gaat na of het behaalde attest voldoet voor een volledige of gedeeltelijke vrijstelling van een module aan de hand van een overzichtsmatrix opgesteld door de werkgroep Uniform Toelatings- en Vrijstellingenbeleid AAV.
4.3.
VRIJSTELLING OP BASIS VAN EVC
Op basis van ervaring die je reeds hebt opgedaan (EVC) kan je VOORAFGAAND AAN DE MODULE, en dit voor sommige modules, deelnemen aan proeven. Deze proeven worden digitaal afgenomen. Je kan per schooljaar slechts 1 keer deelnemen aan elk van deze proeven. Via een dergelijke proef gaat de lesgever na of je de doelstellingen uit de module beheerst. Je vindt een overzicht van de doelstellingen van alle modules achteraan in deze brochure (zie rubriek 13). Voor bepaalde modules worden er geen proeven afgenomen omdat de doelstellingen uit deze modules niet kunnen worden getoetst aan de hand van een proef. Het gaat om de modules ‘maatschappij, cultuur en samenwerking’, ‘organisatie en samenwerking’, ‘cultuur’ en ‘maatschappij’. De proef kan zowel een schriftelijke, mondelinge als praktische proef zijn of een combinatie ervan. De lesgever stelt van deze proef een proces-verbaal op dat door de directeur wordt ondertekend. Je woont de lessen bij tot je van de trajectbegeleider verneemt dat je bent geslaagd. Ben je geslaagd voor een proef, dan hoef je de module niet meer te volgen en kan je de reeds betaalde reële kosten terugvorderen op het secretariaat. De kostprijs van de handboeken wordt enkel terugbetaald als deze in de oorspronkelijke (onberispelijke) staat worden teruggebracht. De proeven, voor de modules ingericht in semester 1, worden bij iedereen tegelijk afgenomen tijdens de inloopweek:
maandag 31 augustus o van 9.00 uur tot 16.00 uur → campus Diest o van 17.00 uur tot 21.00 uur → campus Aarschot
woensdag 2 september o van 13.00 uur tot 21.00 uur → campus Diest
woensdag 30 september → enkel voor de cursisten die inschrijven na 2 september o van 13.00 uur tot 17.00 uur → campus Diest o van 18.00 uur tot 22.00 uur → campus Aarschot
De proeven, voor de modules ingericht in semester 2, worden bij iedereen tegelijk afgenomen in de lesvrije week in januari 2016:
Pagina 23 van 65
maandag 18 januari o van 9.00 uur tot 17.00 uur → campus Diest o van 18.00 uur tot 22.00 uur → campus Aarschot
Als je inschrijft nadat de proeven werden afgenomen, kan je geen vrijstellingsproef meer afleggen en volg je de lessen. Alleen wanneer het ontbreken van een paar losstaande modules je traject onnodig verlengt, kan de trajectbegeleider in overleg met de betrokken lesgevers beslissen om tussen de vastgelegde momenten in proeven af te nemen.
4.4.
AANVRAAG EN MOTIVATIE
Om een vrijstelling aan te vragen vul je de motivatie in die je op het einde van deze brochure aantreft, rubriek 12 Motivatie aanvraag vrijstellingen. Je kan de inhouden van alle vakken nalezen in de bijlage achteraan in deze brochure (rubriek 13 Doelstellingen per module). Lees deze bijlage eerst even door vooraleer je beslist een vrijstelling aan te vragen. Je motivatie bevat: o o
ofwel een getuigschrift, certificaat of diploma van het gevolgde vak / de gevolgde module waarvan je vindt dat dit een vrijstelling kan geven voor een bepaalde module in deze opleiding ofwel een duidelijke omschrijving van de reden waarom je denkt de competenties te hebben om via een proef te kunnen worden vrijgesteld voor een module
De aanvraag dien je ten laatste op zaterdag 29 augustus 2015 om 23.00 uur in bij de trajectbegeleider. Als je het formulier niet persoonlijk kan bezorgen, doe je dat per mail op volgend emailadres:
[email protected]. De trajectbegeleider onderzoekt je dossier en legt het, indien nodig, voor aan de lesgever(s) van de betrokken module(s). De aanvraag wordt geëvalueerd en er wordt beslist of een vrijstelling wordt toegekend en/of je aan bepaalde proeven mag deelnemen. Stelt het centrum vast dat je een vrijstelling aanvraagt aan de hand van vervalste studiebewijzen, dan kan het juridische stappen ondernemen. Inschrijven voor vrijstellingsproeven betekent deelnemen! Ben je onverwittigd en ongewettigd afwezig, dan kan je in datzelfde schooljaar niet meer deelnemen aan een vrijstellingsproef voor die module. Vergeet niet dat je voor het behoud van uitkering van de RVA, kindergeld of educatief verlof een welbepaald aantal uren les moet volgen. Hou daarmee rekening bij je aanvraag. Sowieso moet je minstens één module volgen uit het structuurschema AAV.
Pagina 24 van 65
5.
EVALUATIE
Tijdens het eerste contactmoment van elke module deelt de lesgever mee wat hij/zij van je verwacht en hoe de evaluatie zal gebeuren. Voor de modules die je volgt in het e-learningtraject vind je deze informatie bovenaan op elke Moodle-pagina. Per module wordt je resultaat bepaald door verschillende factoren:
permanente evaluatie tijdens de contact- en/of de afstandsmomenten taken en opdrachten, afhankelijk van de module eventueel een tussentijdse evaluatie eventueel een eindevaluatie tijdens de laatste week van het semester attitudes
De data waarop de eindevaluaties aan het einde van elk semester plaatsvinden, worden tijdig aangekondigd door elke lesgever. Voor sommige modules wordt er enkel permanent geëvalueerd en worden er geen eindevaluaties afgenomen. Voor de modules in het e-learningtraject moet je voor elk onderdeel minstens 50 % behalen.
Pagina 25 van 65
6.
DE ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING MOODLE
Heel veel van de communicatie gebeurt via de elektronische leeromgeving Moodle. Ook de opdrachten die je moet maken voor de zelfstandige verwerking van leerstof bij de modules met afstandsonderwijs moet je via Moodle insturen. Voor de dagtrajecten in Diest en het avondtraject in Aarschot:
Tijdens de eerste week word je toegevoegd aan de Gids voor cursisten AAV. Vergeet niet om regelmatig een kijkje te nemen op deze Moodle-pagina. Stel je vast dat je geen lid bent van de Gids voor cursisten AAV, neem dan zo snel mogelijk contact op met
[email protected].
Voor het e-learningtraject op zaterdagnamiddag in Diest:
Tijdens de eerste week word je toegevoegd aan de gids voor cursisten, E-learning cursisten. Vergeet niet om regelmatig een kijkje te nemen op deze Moodle-pagina en meerdere keren per week je mails te checken. Stel je vast dat je geen lid bent van E-learning cursisten, neem dan zo snel mogelijk contact op met
[email protected].
Pagina 26 van 65
7.
OLC-CAFE
De campussen in Diest en Aarschot hebben een OLC-café. Dat is een aangename ruimte met computers, werktafels en een leeshoek. Je kunt er gratis een computer gebruiken, informatie opzoeken, lessen inoefenen, samenwerken, internetten, studeren, noem maar op. Er is onder andere oefenmateriaal voor ICT, Nederlands, Frans, Engels en rekenen. Een afspraak is niet nodig, je kan gewoon langskomen tijdens de openingsuren. Begeleiding op maat met extra aandacht voor zorg Heb je hulp nodig, een les gemist, een moeilijk stuk in de cursus, een vraag die daar niet aan bod komt, dan kom je best op de momenten met begeleiding. Ook als het even niet meer lukt, kan je bij ons terecht voor advies. Een luisterend oor en een helpende hand staan voor jou klaar! Voor wie? Het open leercentrum is er niet enkel voor cursisten. Iedereen is welkom, breng dus gerust je partner of je buurvrouw mee. Het is bovendien helemaal gratis. Vragen? Voor het Team Zorg en Open en Begeleid Leren (Z&O&B): Wanda Pinti Coördinator Zorg en Open en Begeleid Leren
[email protected] Kathleen Vanbets Coördinator begeleid leren
[email protected] Karin Vandeweyer Coördinator zorg
[email protected]
Pagina 27 van 65
8.
INLOOPWEEK
De eerste lesweek is een inloopweek. Tijdens die week maken we je wegwijs in het centrum en op ons elektronisch leerplatform Moodle. Daarnaast nemen we de intake- en vrijstellingsproeven af. Op die manier hebben we snel een duidelijk beeld van je startcompetenties. Noteer deze data zeker in je agenda!
8.1.
VOOR CURSISTEN DIE ENKEL AAV VOLGEN OP MAANDAG/DINSDAG/WOENSDAG/DONDERDAG/VRIJDAG IN DIEST
DIEST
maandag 31/08
dinsdag 01/09
woensdag 02/09
donderdag 03/09
voormiddag
Doorlopend vanaf 9.00 uur: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV enkel indien aangevraagd en goedgekeurd
Om 9.00 uur: verwelkoming door directie aansluitend wegwijs in het centrum + kennismaking door opleidingscoördinator
Om 9.00 uur: initiatie Moodle
Om 9.00 uur: intake voor cursisten OKOT kok, AAV + MAB, AAV
Doorlopend tot 16.00 uur: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV enkel indien aangevraagd en goedgekeurd
Om 13.00 uur: initiatie Moodle enkel voor het OKOTtraject kok in samenwerking met de VDAB
Doorlopend vanaf 13.00 uur: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV enkel indien aangevraagd en goedgekeurd
namiddag
avond
vrijdag 04/09
Wordt nog verder afgesproken op 01/09. Om 13.00 uur: intake voor resterende cursisten AAV Wordt nog verder afgesproken op 01/09.
Van 13.00 uur tot 14.00 uur: Z&O&B-team voor leren leren en begeleid leren
Doorlopend tot 21.00 uur: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV enkel indien aangevraagd en goedgekeurd
Pagina 28 van 65
Vanaf maandag 7 september 2015 gaan de lessen van start volgens de lessenroosters op pagina 33 en 34. Schrijf je later in, dan sluit je aan op woensdag 23 september voor de initiatie Moodle en de intake: ofwel om 13.00 uur op de campus in Diest, ofwel om 18.00 uur op de campus in Aarschot. Op woensdag 30 september kan je alsnog deelnemen aan de vrijstellingsproeven (zie pagina 23).
Pagina 29 van 65
8.2.
VOOR CURSISTEN DIE LES VOLGEN OP MAANDAG/DONDERDAG IN AARSCHOT maandag 31/08
dinsdag 01/09
woensdag 02/09
voormiddag
Doorlopend vanaf 9.00 uur: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV in DIEST enkel indien aangevraagd en goedgekeurd
namiddag
Doorlopend tot 16.00 uur: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV in DIEST enkel indien aangevraagd en goedgekeurd
Doorlopend vanaf 13.00 uur: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV in DIEST enkel indien aangevraagd en goedgekeurd
avond
Doorlopend van 17.00 tot 21.00 uur: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV in AARSCHOT enkel indien aangevraagd en goedgekeurd
Doorlopend tot 21.00 uur: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV in DIEST enkel indien aangevraagd en goedgekeurd
donderdag 03/09
vrijdag 04/09
AARSCHOT om 18.00 uur → wegwijs/kennismaking van 18.30 uur tot 19.30 uur → initiatie Moodle vanaf 19.30 uur → intake
Pagina 30 van 65
Vanaf maandag 7 september 2015 gaan de lessen van start volgens het lessenrooster op pagina 35. Schrijf je later in, dan sluit je aan op woensdag 23 september voor de initiatie Moodle en de intake: ofwel om 13.00 uur op de campus in Diest, ofwel om 18.00 uur op de campus in Aarschot. Op woensdag 30 september kan je alsnog deelnemen aan de vrijstellingsproeven (zie pagina 23).
Pagina 31 van 65
8.3.
VOOR CURSISTEN DIE LES VOLGEN IN HET E-LEARNINGTRAJECT OP ZATERDAGNAMIDDAG IN DIEST
Om de afname van de vrijstellingsproeven en de start van het schooljaar zo vlot mogelijk te laten verlopen, is het belangrijk dat je de volgende data in je agenda noteert. Dag
Startuur
Einduur
Activiteit
maandag 31 augustus
09:00
16:00
DIEST: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV (indien aangevraagd en goedgekeurd)
17:00
21:00
AARSCHOT: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV (indien aangevraagd en goedgekeurd)
woensdag 2 september
13:00
21:00
DIEST: mogelijkheid tot deelname aan vrijstellingsproeven AAV (indien aangevraagd en goedgekeurd)
zaterdag 5 september
13:00
17:20
Kick-off: initiatie Moodle intake
dinsdag 8 september
18:00
21:00
Extra ‘verkorte ICT-cursus’ voor e-learners
Vanaf maandag 7 september 2015 gaan de lessen van start volgens het lessenrooster dat je vindt op E-learning cursisten onder planning. Schrijf je later in, dan sluit je aan op woensdag 23 september voor de initiatie Moodle en de intake: ofwel om 13.00 uur op de campus in Diest, ofwel om 18.00 uur op de campus in Aarschot. Op woensdag 30 september kan je alsnog deelnemen aan de vrijstellingsproeven (zie pagina 23).
Pagina 32 van 65
9.
9.1.
LESSENROOSTERS
DAGTRAJECT OP MAANDAG EN DINSDAG – DIEST
SEMESTER 1 (van dinsdag 1 september 2015 tot en met vrijdag 22 januari 2016) lesmoment
maandag
dinsdag
voormiddag start 8.55 uur
Nederlands basis Nederlands M1/B1
Wiskunde basis Wiskunde M2/B2
namiddag start 13.00 uur
Maatschappij M/B Maatschappij, cultuur en samenwerken M/B ICT M3/B3 ICT M1/B1
Frans M1/B1 Frans M2/B2 en/of Engels M1/B1 Engels M2/B2
SEMESTER 2 (van maandag 25 januari 2016 tot en met donderdag 30 juni 2016) lesmoment
maandag
dinsdag
voormiddag start 8.55 uur
Nederlands M2/B2
Wiskunde M1/B1 Wetenschappen M/B
namiddag start 13.00 uur
Cultuur M/B Organisatie en samenwerking M/B ICT M2/B2
Frans M3/B3 Frans M4/B4 en/of Engels M3/B3 Engels M4/B4
Alle modules worden gegeven met minimum 50 % afstandsonderwijs. De concrete lesmomenten krijg je bij inschrijving en tijdens het eerste contactmoment van elke module. Je vindt ze ook terug op de Gids voor cursisten AAV. Als er meerdere modules in één vak staan, worden deze na elkaar of afwisselend gegeven. Deze planning is nog onder voorbehoud van eventuele wijzigingen.
Pagina 33 van 65
9.2.
DAGTRAJECT OP DINSDAG, WOENSDAGVOORMIDDAG, DONDERDAG EN VRIJDAG – DIEST
SEMESTER 1 (van dinsdag 1 september 2015 tot en met vrijdag 22 januari 2016) lesmoment
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
voormiddag start 8.55 uur
ICT M3/B3 ICT M1/B1 (niet elke week les)
Frans M1/B1 Frans M2/B2
Wiskunde basis tot en met 29/10 Nederlands M1/B1 vanaf 12/11
Nederlands basis tot en met 30/10 Nederlands M1/B1 vanaf 13/11
namiddag start 13.00 uur
Wiskunde M2/B2 vanaf 10/11
Maatschappij M/B Maatschappij, cultuur en samenwerken M/B
Engels M1/B1 Engels M2/B2
SEMESTER 2 (van maandag 25 januari 2016 tot en met donderdag 30 juni 2016) lesmoment
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
voormiddag start 8.55 uur
ICT M2/B2 Wetenschappen M/B
Frans M3/B3 Frans M4/B4
Wiskunde M1/B1
Nederlands M2/B2
Cultuur M/B Organisatie en samenwerking M/B
Engels M3/B3 Engels M4/B4
namiddag start 13.00 uur
Sommige modules worden gegeven in gecombineerd onderwijs. De concrete lesmomenten krijg je bij inschrijving en tijdens het eerste contactmoment van elke module. Je vindt ze ook terug op de Gids voor cursisten AAV. Als er meerdere modules in één vak staan, worden deze na elkaar of afwisselend gegeven. Deze planning is nog onder voorbehoud van eventuele wijzigingen.
Pagina 34 van 65
9.3.
AVONDTRAJECT OP MAANDAG EN DONDERDAG – AARSCHOT
SEMESTER 1 (van dinsdag 1 september 2015 tot en met vrijdag 22 januari 2016) lesmoment
maandag
donderdag
avond start 18.15 uur
Wiskunde basis Wiskunde M2/B2 ICT M3/B3 ICT M1/B1 Engels M1/B1 Engels M2/B2
Maatschappij M/B Maatschappij, cultuur en samenwerken M/B Nederlands basis Nederlands M1/B1 Frans M1/B1 Frans M2/B2
SEMESTER 2 (van maandag 25 januari 2016 tot en met donderdag 30 juni 2016) lesmoment
maandag
donderdag
avond start 18.15 uur
Wiskunde M1/B1 ICT M2/B2 Wetenschappen M/B Engels M3/B3 Engels M4/B4
Cultuur M/B Organisatie en samenwerking M/B Nederlands M2/B2 Frans M3/B3 Frans M4/B4
Alle modules worden gegeven met minimum 60 % afstandsonderwijs. De concrete lesmomenten krijg je bij inschrijving en tijdens het eerste contactmoment van elke module. Je vindt ze ook terug op de Gids voor cursisten AAV. Als er meerdere modules in één vak staan, worden deze na elkaar of afwisselend gegeven. Deze planning is nog onder voorbehoud van eventuele wijzigingen.
Pagina 35 van 65
9.4.
E-LEARNINGTRAJECT OP ZATERDAGNAMIDDAG – DIEST
modules semester 1 (01/09/2015 – 22/01/2016) ICT3 ICT1 Frans/Engels 1 Frans/Engels 2 wiskunde basis wiskunde 2 Nederlands basis Nederlands 1 maatschappij maatschappij, cultuur en samenwerking
modules semester 2 (25/01/2016 – 30/06/2016) ICT2 Frans/Engels 3 Frans/Engels 4 wiskunde 1 wetenschappen Nederlands 2 cultuur organisatie en samenwerking
Per maand heb je ongeveer twee contactmomenten op zaterdagnamiddag, telkens van 13.00 uur tot 17.20 uur. Op deze contactmomenten zal je mondelinge vaardigheden inoefenen, testjes afleggen, extra uitleg kunnen vragen aan de lesgevers, … Ook de coördinator is aanwezig indien je nog praktische vragen hebt. SEMESTER 1 datum
van .. tot ..
SEMESTER 2 datum
van .. tot ..
05/09/2015 13:00-17:20
Contactmoment: Kick-off (met intake en moodle initiatie)
23/01/2016
13:00-17:20
Contactmoment
07/09/2015
Extra ‘verkorte ICTcursus’ voor e-learners
06/02/2016
13:00-17:20
Contactmoment
26/09/2015 13:00-17:20
Contactmoment
27/02/2016
13:00-17:20
Contactmoment
10/10/2015
13:00-17:20
Contactmoment
26/03/2016
13:00-17:20
Contactmoment
24/10/2015
13:00-17:20
Contactmoment
16/04/2016
13:00-17:20
Contactmoment
14/11/2015
13:00-17:20
Contactmoment
30/04/2016
13:00-17:20
Contactmoment
28/11/2015
13:00-17:20
Contactmoment
28/05/2016
13:00-17:20
Contactmoment
12/12/2015
13:00-17:20
Contactmoment
04/06/2016
13:00-17:20
Contactmoment: Project De Stad
09/01/2016
13:00-17:20
Contactmoment
11/06/2016
13:00-17:20
Contactmoment
om 18:30
Contactmoment: terugkommoment
18:00-21:00
16/01/2016
13:00-17:20
Contactmoment
23/01/2016
12u30-13u
Contactmoment: terugkommoment
(*)
16/06/2016 (*)
Onder voorbehoud
Pagina 36 van 65
10. AFSPRAKEN 10.1. AANWEZIGHEDEN Aangezien een belangrijk gedeelte van de evaluatie gebeurt tijdens de lessen, is het noodzakelijk daar actief aan deel te nemen. Ben je afwezig, dan verwittig je het secretariaat. Je vermeldt de duur van je afwezigheid, je naam, de opleiding die je volgt en de module(s) waarvoor je afwezig bent. Elke afwezigheid moet je wettigen door een doktersattest of een attest van de werkgever. Dit attest moet uiterlijk de derde dag na aanvang van de afwezigheidsperiode toekomen op het secretariaat. Als blijkt dat je onvoldoende participeert, kan je worden uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek met de directie. Dit kan leiden tot het opstellen van een individuele begeleidingsovereenkomst. We streven naar stiptheid in het geven en volgen van de lessen. Iedereen moet zich, soms van zeer ver, verplaatsen om hier te werken of les te volgen. Toch hanteren we de stelregel dat de lessen op tijd beginnen. Vermijd dus te laat komen. Je stoort zowel de lesgever als de andere cursisten. Ben je toch te laat, kom dan zo stil mogelijk binnen en sluit aan bij de les. Kan je in uitzonderlijke gevallen niet tijdig aanwezig zijn (door werk, kinderen of andere redenen), communiceer dit vooraf aan de lesgever. In het e-learningtraject communiceer je via het forum ‘afwezigheden’ op de Moodle-pagina E-learning cursisten. Je neem zelf met de lesgever contact op om gemiste opdrachten in te halen.
10.2. EVALUATIES/TAKEN Spieken tijdens tussentijdse evaluaties, toetsen en eindevaluaties, betekent dat we je niet kunnen evalueren op dat lesonderdeel. Er is GEEN herkansing mogelijk! Indien je een taak niet afgeeft op de afgesproken datum, betekent dit dat deze taak niet kan worden geëvalueerd. In het e-learningtraject worden alle deadlines in de Moodle-agenda opgenomen. Bekijk deze dus elke dag! Forumberichten worden automatisch naar je mailadres gestuurd. Dat betekent dat je: 1. Elke dag je mails moet lezen. 2. Ervoor moet zorgen dat je correcte mailadres in Moodle staat. In het e-learningtraject ben je verplicht een gmail-adres aan te maken (zorg voor een professionele naam). Als een lesgever merkt dat je je taken niet zelf maakt (overneemt van een medecursist, letterlijk van het internet plukt, …), kan hij je daarmee confronteren. Ook dit maakt een evaluatie onmogelijk. Je bent zelf verantwoordelijk voor het inhalen van taken en evaluaties. Dit betekent dat je zelf bij een medecursist en/of de lesgever informeert wat je nog moet indienen of afleggen.
Pagina 37 van 65
Als er tijdens de eerste lesdag na je afwezigheid een evaluatie plaatsvindt, kan je om uitstel vragen. Vanaf de tweede dag neem je deel aan elke evaluatie. De schriftelijke evaluaties starten stipt. Voor de niet e-learningtrajecten kan je tot 40 minuten na het startuur nog beginnen. Je verliest hierdoor beschikbare tijd of mist een onderdeel van de evaluatie. Kom je meer dan 40 minuten te laat, dan kan je geen evaluatie meer afleggen en zal je je afwezigheid moeten wettigen om een herkansing te krijgen. Bij mondelinge evaluaties mag de leerkracht weigeren het af te nemen indien je een half uur te laat bent. In het e-learningtraject moet je steeds stipt aanwezig zijn aangezien er een strikte planning is opgesteld. Zorg steeds bij afwezigheid dat je de lesgever verwittigt (eventueel via het secretariaat) vóór de aanvang van de evaluatie. Enkel bij VERWITTIGDE én GEWETTIGDE afwezigheid krijg je de kans om je evaluatie in te halen. Je bent zelf verantwoordelijk om de lesgever te contacteren om een datum vast te leggen waarop je de evaluatie kan inhalen. Sommige lesgevers zullen een inhaaldatum melden via het forum op Moodle. Vergeet in geen geval dat het attest van je afwezigheid uiterlijk de derde dag na het tijdstip van de evaluatie in het centrum beschikbaar moet zijn: via de post of ingescand. Als je het inscant, stuur je het attest naar
[email protected] als je les volgt op de campus in Diest en naar
[email protected] als je les volgt op de campus in Aarschot. In het e-learningtraject moet je slagen voor zowel de afstandstaken als de evaluaties op de contactmomenten. Voor de talen moet je slagen op elk van de 4 vaardigheden (spreken, luisteren, schrijven, lezen).
10.3. ALGEMEEN De onderstaande zaken worden niet toegestaan: het gebruik van draagbare muziekspelers en GSM tijdens de lessen (Moet je in uitzonderlijke gevallen toch bereikbaar blijven, communiceer dit aan de lesgever vóór de aanvang van de les.) drugs- en alcoholgebruik vóór of tijdens de lessen storend gedrag tijdens de lessen Het is aangeraden om tijdens het schooljaar een agenda bij te houden. Hierin kan je alle gemaakte afspraken omtrent evaluaties en taken noteren en nalezen. Voor e-learning raden we aan de kalender vanop E-learning cursisten af te drukken. Daarop vind je alle deadlines en contactmomenten terug.
Pagina 38 van 65
11. STAP VOOR STAP 11.1.
INFOMOMENTEN
Tijdens de infomomenten krijg je alle praktische informatie over de opleiding. Je kan er terecht met al je vragen en je kan dadelijk inschrijven.
11.2. ALGEMENE INFORMATIEBROCHURE Neem zeker de algemene informatiebrochure door met nuttige tips.
11.3. INSCHRIJVING EN BETALING Nadat je je voldoende hebt geïnformeerd tijdens de infomomenten of bij de trajectbegeleider kan je je inschrijven. JE INSCHRIJVING IS ENKEL GELDIG NA BETALING. Dat kan je doen met bancontact, opleidingscheques of contant geld. Meebrengen bij inschrijving:
identiteitskaart geld voor de betaling van cursusmateriaal (voor algemene vorming GEEN inschrijvingsgeld) aanvraag en dossier vrijstellingen eventueel attest tweede graad secundair onderwijs eventueel: attest leerprobleem
Wanneer je bent ingeschreven, ben je klaar om aan de opleiding te beginnen.
Pagina 39 van 65
12. MOTIVATIE AANVRAAG VRIJSTELLINGEN 12.1. SEMESTER 1
Datum aanvraag Naam Mailadres Telefoonnummer Geboortedatum Reeds gevolgde opleidingen: Ik vraag een vrijstelling aan voor de volgende module(s) (aankruisen): op basis van Module
motivatie
getuigschrift jaarrapport
attest examencommissie
vrijstellingsproef
Informatie en communicatietechnologie 1
☐
☐
☐
☐
Informatie en communicatietechnologie 3
☐
☐
☐
☐
Maatschappij, cultuur en samenwerken
☐
☐
☐
nvt
Maatschappij
☐
☐
☐
nvt
Pagina 40 van 65
op basis van Module
motivatie
attest getuigschrift jaarrapport examencommissie
vrijstellingsproef
Moderne vreemde taal 1 (Frans)
☐
☐
☐
☐
Moderne vreemde taal 2 (Frans)
☐
☐
☐
☐
Moderne vreemde taal 1 (Engels)
☐
☐
☐
☐
Moderne vreemde taal 2 (Engels)
☐
☐
☐
☐
Wiskunde basis
☐
☐
☐
☐
Wiskunde 2
☐
☐
☐
☐
Nederlands basis
☐
☐
☐
☐
Nederlands 1
☐
☐
☐
☐
Ik neem deel aan de proeven (meerdere aankruisen mag):
op maandag 31 augustus tussen 09.00 uur en 12.30 uur op de campus in Diest ☐ op maandag 31 augustus tussen 12.30 uur en 16.00 uur op de campus in Diest ☐ op maandag 31 augustus tussen 17.00 uur en 21.00 uur op de campus in Aarschot ☐ op woensdag 2 september tussen 13.00 uur en 17.00 uur op de campus in Diest ☐ op woensdag 2 september tussen 17.00 uur en 21.00 uur op de campus in Diest ☐
Aantal pagina’s als bijlage: ______
Pagina 41 van 65
12.2. SEMESTER 2
Datum aanvraag Naam Mailadres Telefoonnummer Geboortedatum Reeds gevolgde opleidingen: Ik vraag een vrijstelling aan voor de volgende module(s) (aankruisen): op basis van Module
motivatie
attest getuigschrift jaarrapport examencommissie
vrijstellingsproef
Informatie en communicatietechnologie 2
☐
☐
☐
☐
Cultuur
☐
☐
☐
nvt
Samenwerken en organiseren
☐
☐
☐
nvt
Moderne vreemde taal 3 (Frans)
☐
☐
☐
☐
Moderne vreemde taal 4 (Frans)
☐
☐
☐
☐
Pagina 42 van 65
op basis van Module
motivatie
attest getuigschrift jaarrapport examencommissie
vrijstellingsproef
Moderne vreemde taal 3 (Engels)
☐
☐
☐
☐
Moderne vreemde taal 4 (Engels)
☐
☐
☐
☐
Wiskunde 1
☐
☐
☐
☐
Wetenschappen
☐
☐
☐
☐
Nederlands 2
☐
☐
☐
☐
Ik neem deel aan de proeven (meerdere aankruisen mag):
op maandag 18 januari 2016 tussen 09.00 uur en 13.00 uur op de campus in Diest ☐ op maandag 18 januari 2016 tussen 13.00 uur en 17.00 uur op de campus in Diest ☐ op maandag 18 januari 2016 tussen 18.00 uur en 22.00 uur op de campus in Aarschot ☐
Aantal pagina’s als bijlage: ______
Pagina 43 van 65
13. DOELSTELLINGEN PER MODULE
13.1. MODERNE VREEMDE TAAL (ENGELS OF FRANS) Moderne vreemde taal M1
Moderne vreemde taal B1
Luisteren:
Luisteren:
op beschrijvend niveau het onderwerp bepalen in informatieve, prescriptieve en narratieve teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Lezen:
op beschrijvend niveau het onderwerp bepalen in informatieve, prescriptieve en narratieve teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
op beschrijvend niveau vooraf gekende informatie meedelen in de vorm van een informatieve tekst op beschrijvend niveau standaarduitdrukkingen en beleefdheidsconventies gebruiken daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Schrijven:
op beschrijvend niveau standaarduitdrukkingen en vaste frasen gebruiken en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Kennis:
op beschrijvend niveau de gedachtegang volgen in informatieve, prescriptieve, narratieve en artistiek-literaire teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Lezen:
Spreken en mondelinge interactie:
op beschrijvend niveau het onderwerp bepalen in informatieve, prescriptieve, narratieve argumentatieve en artistiek-literaire teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Spreken en mondelinge interactie:
op beschrijvend niveau informatie uit informatieve, prescriptieve en narratieve teksten meedelen de taaltaken gerangschikt onder ‘luisteren’ en ‘spreken’ in een gesprekssituatie uitvoeren een eenvoudig gesprek beginnen, aan de gang houden en afsluiten daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Schrijven:
op beschrijvend niveau alledaagse omgangsvormen en beleefdheidsconventies voor sociale contacten gebruiken en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Kennis: functionele beheersing van een aantal taalelementen.
functionele beheersing van een aantal taalelementen. Pagina 44 van 65
Moderne vreemde taal M2
Moderne vreemde taal B2
Luisteren:
Luisteren:
op beschrijvend niveau de hoofdgedachte achterhalen in informatieve, prescriptieve en narratieve teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Lezen:
op beschrijvend niveau het onderwerp en de hoofdgedachte bepalen in informatieve, prescriptieve en narratieve teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
op beschrijvend niveau vooraf gekende informatie meedelen in de vorm van een informatieve tekst op beschrijvend niveau informatie vragen of geven in informatieve en prescriptieve teksten daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Schrijven:
op beschrijvend niveau mededelingen schrijven en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Kennis:
op beschrijvend niveau de hoofdgedachte achterhalen in informatieve, prescriptieve, narratieve en artistiek-literaire teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Lezen:
Spreken en mondelinge interactie:
op beschrijvend niveau de hoofdgedachte achterhalen in informatieve, prescriptieve, narratieve, argumentatieve en artistiekliteraire teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Spreken en mondelinge interactie:
op beschrijvend niveau beluisterde en gelezen informatieve en narratieve teksten navertellen de taaltaken gerangschikt onder ‘luisteren’ en ‘spreken’ in een gesprekssituatie uitvoeren een eenvoudig gesprek beginnen, aan de gang houden en afsluiten daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Schrijven:
op beschrijvend niveau een mededeling schrijven (memo, e-mail, sms, briefje, …) en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Kennis: functionele beheersing van een aantal taalelementen.
functionele beheersing van een aantal taalelementen.
Pagina 45 van 65
Moderne vreemde taal M3
Moderne vreemde taal B3
Luisteren:
Luisteren:
op beschrijvend niveau relevante informatie selecteren uit informatieve, prescriptieve, persuasieve en narratieve teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Lezen:
op beschrijvend niveau relevante informatie selecteren uit informatieve, prescriptieve, persuasieve en narratieve teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
op beschrijvend niveau een voorbereide uiteenzetting houden over een bekend onderwerp in de vorm van een informatieve tekst op beschrijvend niveau informatie vragen of geven in informatieve en prescriptieve teksten daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Schrijven:
op beschrijvend niveau informatie over zichzelf geven en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Kennis:
op beschrijvend niveau relevante informatie selecteren uit informatieve, prescriptieve, narratieve en artistiek-literaire teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Lezen:
Spreken en mondelinge interactie:
op beschrijvend niveau relevante informatie selecteren uit informatieve, prescriptieve, narratieve, argumentatieve en artistiekliteraire teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Spreken en mondelinge interactie:
op beschrijvend niveau een spontane mening geven over informatieve, prescriptieve, narratieve en artistiek-literaire teksten de taaltaken gerangschikt onder ‘luisteren’ en ‘spreken’ in een gesprekssituatie uitvoeren een eenvoudig gesprek beginnen, aan de gang houden en afsluiten daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Schrijven:
op beschrijvend niveau formulieren en vragenlijsten invullen en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Kennis: functionele beheersing van een aantal taalelementen.
functionele beheersing van een aantal taalelementen.
Pagina 46 van 65
Moderne vreemde taal M4
Moderne vreemde taal B4
Luisteren:
Luisteren:
op beschrijvend niveau de gedachtegang volgen in informatieve, prescriptieve en narratieve teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Lezen:
Lezen: op beschrijvend niveau de gedachtegang volgen in informatieve, prescriptieve, persuasieve en narratieve teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Spreken en mondelinge interactie:
op beschrijvend niveau de gedachtegang volgen van informatieve, prescriptieve, narratieve en artistiek-literaire teksten op beschrijvend niveau een spontane mening vormen over informatieve, prescriptieve, narratieve en artistiek-literaire teksten op beschrijvend niveau de tekststructuur en tekstsamenhang herkennen van informatieve, prescriptieve en narratieve teksten op beschrijvend niveau cultuuruitingen herkennen die specifiek zijn voor een streek waar de doeltaal wordt gesproken daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
op beschrijvend niveau een voorbereide uiteenzetting houden over een bekend onderwerp in de vorm van een informatieve tekst op beschrijvend niveau een spontane mening verwoorden in een informatieve tekst daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
op beschrijvend niveau de gedachtegang volgen van informatieve, prescriptieve, narratieve, argumentatieve en artistiek-literaire teksten op beschrijvend niveau een spontane mening vormen over informatieve, prescriptieve, narratieve, argumentatieve en artistiekliteraire teksten op beschrijvend niveau de tekststructuur en tekstsamenhang herkennen van informatieve, prescriptieve en narratieve teksten op beschrijvend niveau cultuuruitingen herkennen die specifiek zijn voor een streek waar de doeltaal wordt gesproken op structurerend niveau de informatie van informatieve en narratieve teksten op overzichtelijke wijze ordenen daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Spreken en mondelinge interactie:
op beschrijvend niveau een situatie, een gebeurtenis of een ervaring beschrijven de taaltaken gerangschikt onder ‘luisteren’ en ‘spreken’ in een gesprekssituatie uitvoeren een eenvoudig gesprek beginnen, aan de gang houden en afsluiten daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen Pagina 47 van 65
Schrijven:
op beschrijvend niveau een spontane mening verwoorden in een informatieve of narratieve tekst en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Schrijven:
Kennis:
op beschrijvend niveau een situatie, een gebeurtenis of een ervaring beschrijven op structurerend niveau informele en formele, ook digitale correspondentie voeren een eenvoudig gesprek beginnen, aan de gang houden en afsluiten daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Kennis: functionele beheersing van een aantal taalelementen.
functionele beheersing van een aantal taalelementen.
13.2. WISKUNDE Basis
wiskundetaal begrijpen en gebruiken basisbewerkingen met gehele getallen uitvoeren basisbewerkingen met breuken uitvoeren op bovenstaande basisbewerkingen de volgorde van de bewerkingen en het gebruik van haakjes correct toepassen ingewikkeldere bewerkingen correct invoeren met een rekentoestel, rekening houdend met de volgorde van de bewerkingen en hier bij de nodige haakjes plaatsen aan de hand van een voorbeeld het begrip evenredigheid verduidelijken in betekenisvolle contexten en eenvoudige vraagstukken evenredigheden toepassen bij schaalberekeningen evenredigheden toepassen aan de hand van een voorbeeld het begrip percent verduidelijken, een (eenvoudig) percentage omzetten in een breuk of getal in decimale schrijfwijze en omgekeerd uit het hoofd in betekenisvolle contexten eenvoudige en veelvoorkomende percenten berekenen (10 %, 20 %, 25 %, 50 %, 75 %, 100 %) in praktische situaties bij percent rekenen het resultaat bij benadering of door schatting bepalen in betekenisvolle contexten en eenvoudige vraagstukken een percentage berekenen met behulp van het rekentoestel bij het uitvoeren van de berekeningen verantwoord kiezen tussen schattend rekenen en benaderend rekenen met een rekentoestel zinvol afronden bij opeenvolgende berekeningen concrete informatie halen uit allerhande grafieken in de media (zoals kranten, tijdschriften, internet, …) Pagina 48 van 65
Wiskunde M1
figuren indelen in vlakke figuren en ruimtelijke figuren vlakke figuren indelen in veelhoeken en in figuren die geen veelhoeken zijn veelhoeken classificeren volgens het aantal hoeken en zijden rechten, krommen, lijnstukken, halfrechten, hoeken, veelhoeken, driehoeken, vierhoeken, cirkels, kubussen, balken, piramides, cilinders, kegels en bollen herkennen de onderlinge stand van rechten herkennen: evenwijdig, loodrecht, snijdend en kruisend de elementen van een hoek aanduiden en benoemen nulhoek, scherpe hoek, rechte hoek, stompe hoek, gestrekte hoek en volle hoek herkennen de verschillende vierhoeken herkennen: vierhoek, trapezium, parallellogram, ruit, rechthoek en vierkant gelijkbenige en gelijkzijdige driehoeken herkennen stomphoekige, scherphoekige en rechthoekige driehoeken herkennen omtrek en oppervlakte berekenen van bekende vlakke figuren inhoud berekenen van bekende ruimtefiguren de stelling van Pythagoras gebruiken in betekenisvolle context vraagstukken oplossen in verband met bovenstaande inhouden betekenisvolle formules omvormen in betekenisvolle context eenvoudige verbanden beschrijven tussen variabelen met behulp van formules de samenhang geven tussen de verschillende voorstellingswijzen van een functie: verwoording, tabel, grafiek, formule (voorschrift) een gegeven tabel en grafiek interpreteren een tabel maken van het verband tussen variabelen als de grafiek of de verwoording gegeven is in een opportuun gekozen assenstelsel, en grafiek tekenen van het verband tussen variabelen in een gegeven betekenisvolle context als de tabel of de verwoording is gegeven
Wiskunde B1
berekeningen met vierkantswortels en machten uitvoeren
figuren indelen in vlakke figuren en ruimtelijke figuren
vlakke figuren indelen in veelhoeken en in figuren die geen veelhoeken zijn veelhoeken classificeren volgens het aantal hoeken en zijden rechten, krommen, lijnstukken, halfrechten, hoeken, veelhoeken, driehoeken, vierhoeken, cirkels, kubussen, balken, piramides, cilinders, kegels en bollen herkennen de onderlinge stand van rechten herkennen: evenwijdig, loodrecht, snijdend en kruisend de elementen van een hoek aanduiden en benoemen nulhoek, scherpe hoek, rechte hoek, stompe hoek, gestrekte hoek en volle hoek herkennen de verschillende vierhoeken herkennen: vierhoek, trapezium, parallellogram, ruit, rechthoek en vierkant gelijkbenige en gelijkzijdige driehoeken herkennen stomphoekige, scherphoekige en rechthoekige driehoeken herkennen een gegeven eenvoudige redenering of argumentatie met eigenschappen van meetkundige figuren begrijpen omtrek en oppervlakte berekenen van bekende vlakke figuren inhoud berekenen van bekende ruimtefiguren problemen met zijden en hoeken van driehoeken uit de reële wereld oplossen met behulp van de stelling van Thales de stelling van Pythagoras gebruiken in betekenisvolle context de begrippen sinus, cosinus en tangens van een scherpe hoek definiëren als de verhoudingen van de lengten van de zijden van een rechthoekige driehoek vraagstukken oplossen in verband met bovenstaande inhouden betekenisvolle formules omvormen in betekenisvolle context eenvoudige verbanden beschrijven tussen variabelen met behulp van formules
Pagina 49 van 65
aan de hand van voorbeelden grafieken tekenen en bespreken van enkele eenvoudige functies met behulp van ICT
vergelijkingen van de eerste graad met één onbekende oplossen vraagstukken oplossen die te herleiden zijn tot vergelijkingen van de eerste graad met één onbekende vergelijkingen van de tweede graad met één onbekende oplossen in R de samenhang geven tussen de verschillende voorstellingswijzen van een functie: verwoording, tabel, grafiek, formule (voorschrift) een gegeven tabel en grafiek interpreteren op de grafiek van eerstegraadsfunctie het onderstaande aflezen: o domein o nulwaarde o stijgen / dalen o tekenverloop o richtingscoëfficiënt van de rechte o snijpunt van de grafiek met de Y-as op de grafiek van een tweedegraadsfunctie het onderstaande aflezen: o domein o bereik o nulwaarde o stijgen / dalen o minimum / maximum o top o symmetrie o tekenverloop van een lineair, recht evenredig, omgekeerd evenredig, exponentieel, kwadratisch of goniometrisch verband een tabel maken als de grafiek of de verwoording is gegeven het differentiequotiënt interpreteren als maat voor de gemiddelde verandering over een interval in een betekenisvolle context vraagstukken oplossen waarbij een functioneel verband is gegeven de grafieken van de lineaire functie f(x) = ax + b ende exponentiële functie f(x) = b.ax opstellen met behulp van een tabel en hierbij het onderscheid maken tussen lineaire en exponentiële groei Pagina 50 van 65
Wiskunde M2
aan de hand van voorbeelden het belang van de representativiteit van een steekproef uitleggen voor het formuleren van statistische besluiten over de populatie statistische gegevens uit frequentietabellen en grafische voorstellingen interpreteren een frequentietabel opstellen met behulp van ICT de passende grafische voorstelling gebruiken om statistische gegevens binnen een bepaalde context te interpreteren de begrippen rekenkundig gemiddelde, mediaan en variatie gebruiken om statistische gegevens binnen een bepaalde context te interpreteren met behulp van frequentietabellen, grafische voorstellingen, rekenkundig gemiddelde, mediaan en variatie een beperkt statistisch onderzoek uitvoeren
de formule opstellen van een verband tussen variabelen als de tabel, grafiek of vraagstuk is gegeven gemeenschappelijke punten bepalen van twee rechten, van een rechte en een parabool en van twee parabolen
Wiskunde B2
aan de hand van voorbeelden het belang van de representativiteit van een steekproef uitleggen voor het formuleren van statistische besluiten over de populatie
statistische gegevens uit frequentietabellen en grafische voorstellingen interpreteren een frequentietabel opstellen met behulp van ICT de begrippen rekenkundig gemiddelde, mediaan en kwartiel berekenen met behulp van ICT de begrippen variatie, interkwartielafstand en standaardafwijking berekenen met behulp van ICT de passende grafische voorstelling gebruiken om statistische gegevens binnen een bepaalde context te interpreteren centrum- en spreidingsmaten gebruiken om statistische gegevens binnen een bepaalde context te interpreteren met behulp van frequentietabellen, grafische voorstellingen, centrum- en spreidingsmaten een statistisch onderzoek uitvoeren aan de hand van voorbeelden, in betekenisvolle situaties, gebruik maken van de normale verdeling (met de bijhorende klokcurve) als model van een reeks statistische gegevens het gemiddelde en de standaardafwijking gebruiken als karakteristieken van een normale verdeling en deze kengetallen ook grafisch interpreteren
Pagina 51 van 65
13.3. INFORMATIE- EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE ICT M1
ICT B1 gepast reageren bij een virusmelding: o dialoogvensters en hun onderdelen o herkomst van de virus o procedures en helpfunctie van de scanner regels inzake ICT-gebruik in overeenstemming met ethische en deontologische regels naleven: o netiquette datagehelen (tekst, foto, audio, video, programma’s) downloaden elementen van een beeldscherm interpreteren ICT gebruiken om te communiceren bepalen welke virtuele diensten het meest geschikt zijn voor een bepaalde taak aangeven waarop met gelet worden bij de aanschaf van een computer en andere frequent gebruikte hardware: o specificaties van computers, randapparatuur, hardware, … in functie van de gebruikseisen o keuzecriteria het aanbod van de verschillende providers onderscheiden en een bewuste keuze maken: o volume van downloaden, uploaden, snelheid, prijs, … budgettaire consequenties van ICT-keuzes inschatten: o eenmalige kost bij aankoop o abonnementskosten o looptijd en opzegtermijn
gepast handelen ten aanzien van virusbeveiliging en antivirussoftware bij een virusmelding: o antivirussoftware downloaden, installeren en updaten o de procedure die de virusscanner opgeeft doorlopen o procedures en helpfunctie van de virusscanner o herkomst van de virus o procedures en helpfunctie van de scanner regels inzake ICT-gebruik in overeenstemming met ethische en deontologische regels naleven: o netiquette datagehelen (tekst, foto, audio, video, programma’s) downloaden: o basisfuncties van een webbrowser toepassen o bestandsextensies herkennen en onderscheiden o bestandsgrootte beoordelen o gedownloade bestanden gericht opslaan bestanden comprimeren en decomprimeren: o gebruik van specifieke toepassingssoftware elementen van een beeldscherm interpreteren: o basisfunctionaliteit van het besturingssysteem instellen naar eigen voorkeur en gebruiksgemak o dialoogvensters van het besturingssysteem interpreteren ICT gebruiken om te communiceren: o Verschillende systemen onderscheiden op basis van hun functie o e-mailverkeer organiseren een elektronische agenda organiseren bepalen welke virtuele diensten het meest geschikt zijn voor een bepaalde taak aangeven waarop met gelet worden bij de aanschaf van een computer en andere frequent gebruikte hardware: o kenmerken van een PC of randapparatuur voor privégebruik Pagina 52 van 65
een verantwoorde keuze maken op basis van offertes en vooropgestelde kenmerken het aanbod van de verschillende providers onderscheiden en een bewuste keuze maken: o volume van downloaden, uploaden, snelheid, prijs, … budgettaire consequenties van ICT-gebruik inschatten: o eenmalige kost bij aankoop o abonnementskosten o looptijd en opzegtermijn o
ICT M2
ICT B2 beveiligingsprogramma’s gebruiken back-ups maken aangeven waarvoor databanktoepassing wordt gebruikt met behulp van ICT informatie opzoeken, op zijn relevantie beoordelen, verwerken en bewaren zich online registreren de procedure doorlopen in verband met PC-banking, digitale aankopen en reserveringen: o beveiligde en niet-beveiligde website de mogelijkheden en de gevaren van commerciële toepassingen van het internet aangeven kritisch omgaan met ICT-ontwikkelingen
beveiligingsprogramma’s gebruiken: o foutmeldingen in verband met beveiliging o noodzaak van updates van beveiligingssoftware en het operatingsystem back-ups maken: o belang van back-up o back-up van mappenstructuur aangeven waarvoor databanktoepassingen worden gebruikt met behulp van ICT informatie opzoeken, op zijn relevantie beoordelen, verwerken en bewaren bestaande digitale databanken raadplegen nieuwsgroepen gebruiken zich registreren: o de regels van de verwerking van persoonsgegevens (privacy) o wachtwoordgebruik o verschillende registratiemethodes de procedure doorlopen in verband met PC-banking, digitale aankopen en reserveringen de mogelijkheden en de gevaren van commerciële toepassingen van het internet aangeven de maatschappelijke impact van ICT toelichten Pagina 53 van 65
ICT M3
de actualiteit op het vlak van functionele ICT-toepassingen opvolgen
ICT B3 functioneren in een eenvoudige digitale leeromgeving een ingebouwde helpfunctie gebruiken tekst-, cijfer-, beeld- en/of geluidsmateriaal in één document integreren courante informatie- en communicatietechnologie en –software gebruiken: o open source en commerciële software een eenvoudig e-portfolio opstellen: o inhoud o up-to-date o vormgeving een ICT-toepassing kiezen en gebruiken in functie van een opdracht: o tekstverwerking o rekenblad o presentatiesoftware
functioneren in een eenvoudige digitale leeromgeving
een ingebouwde helpfunctie gebruiken: o vraagstelling on- en offline tekst-, cijfer-, beeld- en/of geluidsmateriaal in één document integreren programma’s installeren en de-installeren courante informatie- en communicatietechnologie en –software gebruiken: o open source en commerciële software ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm te geven een eenvoudig e-portfolio opstellen: o inhoud o up-to-date o vormgeving een ICT-toepassing kiezen en gebruiken in functie van een opdracht: o tekstverwerking o rekenblad o presentatiesoftware
Pagina 54 van 65
13.4. WETENSCHAPPEN Wetenschappen M
bij een eenvoudig onderzoek de essentiële stappen van de natuurwetenschappelijke methode onderscheiden de mogelijkheden en beperkingen van wetenschappelijke experimenten en theorieën illustreren in duurzaamheidsvraagstukken oplossingen voor de globale en de lokale leefomgeving aandragen en de gevolgen inschatten bij de mens de onderlinge samenhang tussen de verschillende lichaamsstelsels illustreren bij de mens beschrijven hoe erfelijke kenmerken van generatie op generatie worden overgedragen bij de mens manieren aangeven om de voortplanting te regelen en om seksueel overdraagbare aandoeningen te voorkomen voor de biologische evolutie aanwijzingen geven in concrete voorbeelden uit het dagelijks leven aantonen dat energie in verschillende vormen kan voorkomen en kan worden omgezet in andere energievormen de bewegingen van aarde en maan en de waarneembare gevolgen op aarde aantonen het belang van ruimtelijke ordening illustreren aan de hand van fysisch-aardrijkskundige kenmerken van een regio, fundamentele maatschappelijke problemen, actualiteit, eigen ervaringen een atlas, een plattegrond, een kaart, een tabel of een grafische voorstelling gebruiken om onder andere gegevens over weer en klimaat af te lezen en te interpreteren
Wetenschappen B
met betrekking tot een concreet natuurwetenschappelijk of toegepast natuurwetenschappelijk probleem, vraagstelling of fenomeen, een eigen hypothese (bewering, verwachting) formuleren en aangeven waarop deze steunt onder begeleiding een onderzoeksvraag met een aangereikte methode onderzoeken waarbij men: o zelfstandig (alleen of in groep) een opdracht uitvoert o doelgericht, vanuit een hypothese of verwachting, waarnemingen verricht o inschat hoe een waargenomen effect kan beïnvloed worden o een meettoestel correct schakelt en afleest alleen of in groep over een onderzoek / experiment / waarnemingsopdracht mondeling of schriftelijk rapporteren en reflecteren een fysisch, chemisch, biologisch of geofysisch verschijnsel of proces met behulp van een model voorstellen en uitleggen de wisselwerking op technologisch, sociaal, ecologisch en ethisch vlak tussen wetenschap en maatschappij illustreren en een eigen standpunt met argumenten verdedigen de mogelijkheden en beperkingen van wetenschappelijke experimenten en theorieën illustreren in duurzaamheidsvraagstukken oplossingen voor de globale en de lokale leefomgeving aandragen en de gevolgen inschatten bij de mens de onderlinge samenhang van het spijsverteringsstelsel, het ademhalingsstelsel, het bloed, de bloedsomloop, het uitscheidingsstelsel en het voortplantingsstelsel illustreren bij de mens beschrijven hoe erfelijke kenmerken van generatie op generatie worden overgedragen bij de mens manieren aangeven om de voortplanting te regelen en om seksueel overdraagbare aandoeningen te voorkomen voor de biologische evolutie aanwijzingen geven Pagina 55 van 65
in concrete voorbeelden uit het dagelijks leven aantonen dat energie in verschillende vormen kan voorkomen en kan worden omgezet in andere energievormen de bewegingen van hemellichamen in ons zonnestelsel beschrijven en de waarneembare gevolgen op aarde aantonen het belang van ruimtelijke ordening illustreren aan de hand van de explosieve verstedelijking, de versnipperde open ruimte, de industriële behoeftes en de gewijzigde mobiliteit van Vlaanderen een atlas, een plattegrond, een kaart, een tabel of een grafische voorstelling gebruiken om onder andere gegevens over weer en klimaat af te lezen, te interpreteren, te ordenen of te verwerken eenvoudige reliëfvormen op een samenhangende manier in verband brengen met lithologische kenmerken, geologische structuren en geomorfologische processen zowel verschuivingen van industrie of tertiaire activiteiten als demografische migraties met voorbeelden illustreren en dat in verband brengen met sociaaleconomische, politieke of geografische factoren
13.5. MAATSCHAPPIJ, CULTUUR, ORGANISATIE EN SAMENWERKING Maatschappij, cultuur en samenwerking M
de rol van de media en organisaties in het functioneren van ons democratisch bestel illustreren kritisch omgaan met invloed van media op de beeldvorming: o soorten massacommunicatiemiddelen: audiovisuele, respectievelijk geschreven media o soorten massacommunicatie en hun maatschappelijke functie: informatieve, respectievelijk persuasieve massacommunicatie o invloed van communicatiemiddelen in verschillende maatschappelijke velden: financieel
Maatschappij, cultuur en samenwerking B
de rol van de media en organisaties in het functioneren van ons democratisch bestel illustreren kritisch omgaan met invloed van media op de beeldvorming: o soorten massacommunicatiemiddelen: audiovisuele, respectievelijk geschreven media o soorten massacommunicatie en hun maatschappelijke functie: informatieve, respectievelijk persuasieve massacommunicatie o invloed van communicatiemiddelen in verschillende maatschappelijke velden: financieel juridisch Pagina 56 van 65
juridisch economisch sociaal-culturele wereld de eigen opvatting aan de verschillende opvattingen over welzijn en verdeling van welvaart toetsen kenmerken, mogelijke oorzaken en gevolgen van armoede aangeven: o visies op welzijn en welvaart o verschillende deelsystemen van de samenleving de samenleving als een democratisch systeem de samenleving als economisch systeem de samenleving als sociaal-maatschappelijk systeem de samenleving als juridisch systeem o armoedecirkel in fundamentele maatschappelijke problemen, actualiteit, eigen ervaringen en opleidingselementen het verband aantonen tussen verleden, heden en toekomst constructief omgaan met verschillen tussen mensen en levensopvattingen
Bij een probleem
de essentie van een probleem omschrijven de beïnvloedende factoren achterhalen de beïnvloedende problemen volgens belangrijkheid rangschikken de relaties tussen de beïnvloedende factoren aangeven het probleem vanuit verschillende invalshoeken benaderen met de situatie, opvattingen en emoties van anderen rekening houden de meest geschikte oplossingsstrategie kiezen
economisch sociaal-culturele wereld de eigen opvatting aan de verschillende opvattingen over welzijn en verdeling van welvaart toetsen kenmerken, mogelijke oorzaken en gevolgen van armoede aangeven: o visies op welzijn en welvaart o verschillende deelsystemen van de samenleving de samenleving als een democratisch systeem de samenleving als economisch systeem de samenleving als sociaal-maatschappelijk systeem de samenleving als juridisch systeem o armoedecirkel met ontwikkelingen bij zichzelf en bij anderen, in samenleving en wereld rekening houden in fundamentele maatschappelijke problemen, actualiteit, eigen ervaringen en opleidingselementen het verband aantonen tussen verleden, heden en toekomst constructief omgaan met verschillen tussen mensen en levensopvattingen
Bij een probleem
de essentie van een probleem omschrijven de beïnvloedende factoren achterhalen de beïnvloedende problemen volgens belangrijkheid rangschikken de relaties tussen de beïnvloedende factoren aangeven het probleem vanuit verschillende invalshoeken benaderen met de situatie, opvattingen en emoties van anderen rekening houden de meest geschikte oplossingsstrategie kiezen op basis van hypothesen en verwachtingen mogelijke oplossingswijzen realistisch inschatten originele ideeën en oplossingen ontwikkelen toetsen of originele ideeën uitvoerbaar zijn Pagina 57 van 65
Maatschappij M
aangeven hoe zij kunnen deelnemen aan besluitvorming in en opbouw van de samenleving aantonen dat het samenleven in een democratische rechtsstaat gebaseerd is op rechten en plichten die gelden voor burgers, organisaties en overheid de rol van controle en evenwicht tussen de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht in ons democratisch bestel erkennen de hoofdzaken van de federale Belgische staatsstructuur onderscheiden van Europese samenwerking, van het beleid en de instellingen van de Europese unie de betekenis voor de eigen leefwereld toelichten het belang van internationale organisaties en instellingen aantonen het samenleven in ons democratisch bestel aan het samenleven onder andere regeringsvormen toetsen (theocratie, monarchie, republiek, dictatuur, statenloze organisatievormen, …) met voorbeelden uitleggen hoe welvaart wordt gecreëerd en hoe een overheid inkomsten verwerft en aanwendt een beroep doen op maatschappelijke diensten en instellingen gebruik maken van de gepaste kanalen om zijn vragen, problemen, ideeën of meningen kenbaar te maken een tijdsband als historisch referentiekader voor belangrijke figuren, gebeurtenissen en periodes, voor opleidings- en andere informatie hanteren
Maatschappij B
aangeven hoe zij kunnen deelnemen aan besluitvorming in en opbouw van de samenleving aantonen dat het samenleven in een democratische rechtsstaat gebaseerd is op rechten en plichten die gelden voor burgers, organisaties en overheid de rol van controle en evenwicht tussen de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht in ons democratisch bestel erkennen de hoofdzaken van de federale Belgische staatsstructuur onderscheiden van Europese samenwerking, van het beleid en de instellingen van de Europese unie de betekenis voor de eigen leefwereld toelichten het belang van internationale organisaties en instellingen aantonen het samenleven in ons democratisch bestel aan het samenleven onder andere regeringsvormen toetsen (theocratie, monarchie, republiek, dictatuur, statenloze organisatievormen, …) met voorbeelden uitleggen hoe welvaart wordt gecreëerd en hoe een overheid inkomsten verwerft en aanwendt een beroep doen op maatschappelijke diensten en instellingen gebruik maken van de gepaste kanalen om zijn vragen, problemen, ideeën of meningen kenbaar te maken een tijdsband als historisch referentiekader voor belangrijke figuren, gebeurtenissen en periodes, voor opleidings- en andere informatie hanteren via een historische redenering zijn standpunt ten opzichte van een maatschappelijk probleem nuanceren de krachtlijnen van het historisch referentiekader in termen van tijd, ruimte en socialiteit aantonen een overeenkomst en een verschil aangeven tussen de ontwikkelingsfasen van de westerse samenleving onderling en tussen ontwikkelingsfasen van de westerse en andere samenleving de breuklijnen in de evoluerende Belgische samenleving vanaf 1830 omschrijven Pagina 58 van 65
Cultuur M
de dynamiek beschrijven in leef- en omgangsgewoonten, opinies, waarden en normen in eigen en andere sociale en culturele groepen de impact herkennen van cultuur op denken, voelen en handelen gepast omgaan met vooroordelen en stereotypen, met ongepaste beïnvloeding en machtsmisbruik, bij zichzelf en anderen constructief omgaan met verschillen tussen mensen en levensopvattingen rekening houden met de situatie, opvattingen en emoties van anderen in het omgaan met elkaar o cultuur als dynamisch gegeven als referentiekader voor denken en handelen o multicultureel samenleven visies: cultuurrelativisme, fundamentalisme, interculturalisme wederzijds respect en openheid interculturele communicatie beeld, muziek, beweging, drama of media gebruiken om zichzelf uit te drukken uit historische en actuele voorbeelden afleiden wat de invloed is van onverdraagzaamheid, racisme en xenofobie op het samenleven zijn appreciatie uiten voor cultureel erfgoed hier en elders
Organisatie en samenwerking M
een planning maken een planning uitvoeren de gevolgde strategie evalueren
de breuklijnen in de evoluerende mondiale samenleving omschrijven
Cultuur B
de dynamiek beschrijven in leef- en omgangsgewoonten, opinies, waarden en normen in eigen en andere sociale en culturele groepen de impact herkennen van cultuur op denken, voelen en handelen gepast omgaan met vooroordelen en stereotypen, met ongepaste beïnvloeding en machtsmisbruik, bij zichzelf en anderen constructief omgaan met verschillen tussen mensen en levensopvattingen rekening houden met de situatie, opvattingen en emoties van anderen in het omgaan met elkaar o cultuur als dynamisch gegeven als referentiekader voor denken en handelen o multicultureel samenleven visies: cultuurrelativisme, fundamentalisme, interculturalisme wederzijds respect en openheid interculturele communicatie beeld, muziek, beweging, drama of media gebruiken om zichzelf uit te drukken uit historische en actuele voorbeelden afleiden wat de invloed is van onverdraagzaamheid, racisme en xenofobie op het samenleven zijn appreciatie uiten voor cultureel erfgoed hier en elders
Organisatie en samenwerking B
een planning op langere termijn maken zelfstandig de meest geschikte oplossingsstrategie kiezen een planning uitvoeren originele oplossingen en ideeën ontwikkelen Pagina 59 van 65
de gevolgde strategie bijsturen proces en product evalueren uit de evaluatie lessen trekken keuzes maken op basis van afwegingen bij een groepsopdracht met het oog op het te bereiken doel over de aanpak overleggen bij een groepsopdracht verschillende beslissingswijzen toepassen zich bij een in groep genomen beslissing constructief aansluiten de eigen taken van een groepsopdracht volgens afspraken uitvoeren actief bijdragen tot het realiseren van gemeenschappelijke doelen bij een groepsopdracht de eigen bijdrage en die van anderen, zowel aan het proces als aan het product, evalueren bij een groepsopdracht de eigen bijdrage aan het proces en aan het product bijsturen over een groepsopdracht communiceren de eigen sterke en zwakke punten verwoorden het groepsresultaat en de teamwerking bespreken
toetsen of originele ideeën uitvoerbaar zijn de gevolgde strategie evalueren de gevolgde strategie bijsturen proces en product evalueren uit de evaluatie lessen trekken keuzes maken op basis van afwegingen bij een groepsopdracht met het oog op het te bereiken doel over de aanpak overleggen bij een groepsopdracht met het oog op het te bereiken doel over de aanpak onderhandelen bij een groepsopdracht verschillende beslissingswijzen toepassen zich bij een in groep genomen beslissing constructief aansluiten de eigen taken van een groepsopdracht volgens afspraken uitvoeren actief bijdragen tot het realiseren van gemeenschappelijke doelen de impact van het eigen handelen, in relaties met anderen en in de samenleving afwegen bij een groepsopdracht de eigen bijdrage en die van anderen, zowel aan het proces als aan het product, evalueren bij een groepsopdracht de eigen bijdrage aan het proces en aan het product bijsturen bij een groepsopdracht suggesties formuleren om de bijdragen van de anderen bij te sturen over een groepsopdracht communiceren de eigen sterke en zwakke punten verwoorden over de eigen interactieve vaardigheden conclusies formuleren het groepsresultaat en de teamwerking bespreken
Pagina 60 van 65
13.6. NEDERLANDS Basis Schrijven:
zich oriënteren op aspecten van de schrijftaak: doel, teksttype, eigen kennis en lezer zijn manier van schrijven afstemmen op het schrijfdoel en de lezer tijdens het schrijven zijn aandacht behouden voor het bereiken van het doel, waaronder: o zich blijven concentreren ondanks het feit niet alles te kunnen uitdrukken o een schrijfplan opstellen o gebruik maken van een model o digitale en niet-digitale hulpbronnen en gegevensbestanden raadplegen en rekening houden met de consequenties ervan o een passende lay-out gebruiken o de eigen tekst nakijken o bij een gemeenschappelijke schrijftaak talige afspraken maken, de inbreng van de ander in de tekst benutten, evalueren, corrigeren en redigeren o met de belangrijkste conventies van geschreven taal rekening houden het resultaat beoordelen in het licht van het schrijfdoel; het resultaat bijstellen
Nederlands M1
Nederlands B1
Luisteren en kijken:
Luisteren en kijken:
op structurerend niveau kijken / luisteren naar helder gebrachte uiteenzettingen in verband met een leerstofonderdeel en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Lezen:
op structurerend niveau luisteren naar helder gebrachte uiteenzettingen in verband met een leerstofonderdeel en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Lezen: op structurerend niveau helder geschreven formulieren, administratieve teksten en instructies lezen en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Spreken:
op structurerend niveau helder geschreven formulieren, administratieve teksten en instructies lezen en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Spreken: Pagina 61 van 65
op structurerend niveau instructies geven op structurerend niveau een verhaal vertellen op structurerend niveau verslag doen van een gebeurtenis en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Mondelinge interactie:
op structurerend niveau vragen stellen en beantwoorden met betrekking tot een leerstofonderdeel en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Schrijven:
op structurerend niveau schema’s maken van gelezen en beluisterde informatie met betrekking tot een leerstofonderdeel op structurerend niveau instructies geven op structurerend niveau een samenvatting maken en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Taalbeschouwing:
met het oog op doeltreffende communicatie in een ruim gamma van relevante taalgebruikssituaties bewust reflecteren op de belangrijkste factoren van een communicatiesituatie: zender, ontvanger, boodschap, bedoeling, effect, situatie, kanaal met het oog op doeltreffende communicatie in allerlei taalgebruikssituaties bewust reflecteren op een aantal aspecten van het taalgebruik met het oog op doeltreffende communicatie in relevante taalgebruikssituaties bewust reflecteren op een aantal aspecten van het taalsysteem
Reflectie op strategieën:
indien nodig een aantal strategieën toepassen: bewust reflecteren op luister-, spreek-, interactie-, lees-, en schrijfstrategieën
op structurerend niveau instructies geven op structurerend niveau een verhaal vertellen op structurerend niveau verslag doen van een gebeurtenis en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Mondelinge interactie:
op structurerend niveau vragen stellen en beantwoorden met betrekking tot een leerstofonderdeel en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Schrijven:
op structurerend niveau schema’s en samenvattingen maken van gelezen en beluisterde informatie over een leerstofonderdeel op structurerend niveau instructies geven op structurerend niveau een samenvatting maken en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Taalbeschouwing:
met het oog op doeltreffende communicatie en taalbeschouwelijke basiskennis in allerlei taalgebruikssituaties bewust reflecteren op een aantal aspecten van het taalgebruik met het oog op doeltreffende communicatie en taalbeschouwelijke basiskennis bewust reflecteren op een aantal aspecten van het taalsysteem
Reflectie op strategieën:
indien nodig een aantal strategieën toepassen: bewust reflecteren op luister-, spreek-, interactie-, lees-, en schrijfstrategieën
Literatuur: Pagina 62 van 65
tekstervarend lezen bij tekstervarend lezen literaire tekstsoorten in hoofdlijnen herkennen en onderscheiden mondeling de eigen tekstkeuzes en leeservaringen toelichten
Nederlands M2
Nederlands B2
Luisteren en kijken:
Luisteren en kijken:
op beoordelend niveau luisteren naar informatieve, argumentatieve, narratieve en prescriptieve teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Lezen:
op beoordelend niveau luisteren naar informatieve, argumentatieve, narratieve en prescriptieve teksten en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Lezen: op beoordelend niveau studieteksten lezen in verband met een leerstofonderdeel op beoordelend niveau informatieve, argumentatieve, narratieve en prescriptieve teksten lezen en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
op beoordelend niveau studieteksten lezen op beoordelend niveau informatieve, argumentatieve, narratieve en prescriptieve teksten lezen en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Spreken:
Mondelinge interactie:
op structurerend niveau een sollicitatiegesprek voeren op beoordelend niveau inlichtingen vragen en aanvragen doen, klachten en bezwaren formuleren op beoordelend niveau gevoelens en persoonlijke ervaringen uitdrukken en beantwoorden op beoordelend niveau informatie uitwisselen, standpunten en meningen uitdrukken en beantwoorden en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
op structurerend niveau een presentatie geven en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Mondelinge interactie:
op structurerend niveau een sollicitatiegesprek voeren op beoordelend niveau inlichtingen vragen en aanvragen doen, klachten en bezwaren formuleren op beoordelend niveau gevoelens en persoonlijke ervaringen uitdrukken en beantwoorden op beoordelend niveau informatie uitwisselen, standpunten en meningen uitdrukken en beantwoorden en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen Pagina 63 van 65
Schrijven:
op beoordelend niveau volgens een vastgestelde standaard verslagen maken op beoordelend niveau sollicitatieformulieren invullen, sollicitatiebrieven / mails en andere zakelijke brieven / mails schrijven op beoordelend niveau informatieve en argumentatieve teksten schrijven en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
Literatuur:
tekstervarend lezen kort de eigen tekstkeuzes en leeservaringen toelichten
Schrijven:
Literatuur:
Taalbeschouwing:
met het oog op doeltreffende communicatie in een ruim gamma van relevante taalgebruikssituaties bewust reflecteren op de belangrijkste factoren van een communicatiesituatie: zender, ontvanger, boodschap, bedoeling, effect, situatie, kanaal met het oog op doeltreffende communicatie in allerlei taalgebruikssituaties bewust reflecteren op een aantal aspecten van het taalgebruik met het oog op doeltreffende communicatie in relevante taalgebruikssituaties bewust reflecteren op een aantal aspecten van het taalsysteem
Reflectie op strategieën:
indien nodig een aantal strategieën toepassen: bewust reflecteren op luister-, spreek-, interactie-, lees-, en schrijfstrategieën
op beoordelend niveau verslagen maken op beoordelend niveau sollicitatieformulieren invullen, sollicitatiebrieven / mails en andere zakelijke brieven / mails schrijven op beoordelend niveau informatieve en argumentatieve teksten schrijven en daarvoor indien nodig de juiste strategieën toepassen
tekstervarend lezen bij tekstervarend lezen literaire tekstsoorten in hoofdlijnen herkennen en onderscheiden gedocumenteerd en beargumenteerd verslag uitbrengen van de eigen leeservaring in een leesportfolio
Taalbeschouwing:
met het oog op doeltreffende communicatie en taalbeschouwelijke basiskennis in allerlei taalgebruikssituaties bewust reflecteren op een aantal aspecten van het taalgebruik met het oog op doeltreffende communicatie en taalbeschouwelijke basiskennis bewust reflecteren op een aantal aspecten van het taalsysteem
Reflectie op strategieën:
indien nodig een aantal strategieën toepassen: bewust reflecteren op luister-, spreek-, interactie-, lees-, en schrijfstrategieën
Pagina 64 van 65
Begrippen en termen
Pagina 65 van 65