Topgebied Energie: kansen voor Oost-Nederland
Workshop - H Datum 05 april 2011
Thecogas
kiEMT KANSEN CREËREN EN BENUTTEN
Ingrepro
Sidcon
Bredenoord Binnenstadservice.nl
Nuon Helianthos
Ubbink Solar Solesta The Good Car Company Bluedec Maakgoed
Providentia
Turby Sweat Silent Motor Company
Harry de Vries, 5 april 2011
Wissels Techniek
Stichting kiEMT kennis & innovatie in Energie- en MilieuTechnologie Netwerk van: • Ondernemers • Onderwijs & Onderzoek • Overheid Platform voor samenwerking en kennisuitwisseling om innovaties en nieuwe bedrijvigheid te bevorderen Start in 2005; initiatief door bedrijfsleven! Onderliggend doel is om bij te dragen aan •Economie van de provincies Gelderland en Overijssel •Gunstig vestigingsklimaat voor innovatieve ondernemers •Realisering van de duurzaamheids doelstellingen van Provincies en gemeenten
Subsidiënten kiEMT
Hoofdparticipanten kiEMT
Participanten kiEMT (1)
Participanten kiEMT (2)
EMT bedrijvigheid in Oost-Nederland • Gelderland en Overijssel • 800 EMT-bedrijven, waarvan > 130 met > 100 fte’s • 3 universiteiten, 7 hogescholen, 9 ROC’s • 60.000 werknemers in EMT • Excellentie in EMT toepassing: de EMT engineering en maakindustrie regio van NL! • Excellentie in clusters biobased economy, smart gids, smart solar applications, smart gas applications, brandstofceltechnologie en zeroemissievervoer, waterbehandeling en duurzame bouw
kiEMT: van idee naar kassa middels regionale samenwerking 4 O’s Onderwijs
Overheid
-
Procesbevorderend
“Kassa”
Cl u ke ste t e rs / ns
s tn er
R ka isic pi o ta al
fin Kre an di cie et rin g
s cu ba to r In
is Ke nn
H Ca uma pi n ta l
Onderwijs
rt
-
Ondersteunend
Vermarkting
Start-up “Massa”
Idee Scouting Screening Businessplan
po Ex
ing ch er un La stom cu
ing ev
nme Sa rking we
lg ge Re
n ine ftu oe Pr
te n tei cili Fa
to om ed te Fre pera o
sing ed Vo odem b
Opschaling
Valorisatie
Onderzoek
Ondernemers
In te -li rna se tio rin na g
Voorwaardescheppend
Pa r
Onderzoek
Faciliterend
Overheid
Ondernemers
Resultaten EMT Radar (sinds 2009)
EMT innovatiemotor (sinds 2005)
190 Ideeën gescout 30Presentatie in beoordelingsituatie 25Initiatieven support 19Seedleningen verstrekt € 25.000 50Scouts actief
76Nieuwe bedrijven ondersteunend 60Bedrijven gestart
namens participant
• Overleving up to date 95% • Arbeidsplaatsen up to date 700 • Verder groeipotentieel!
50 200 4 40 165
Supported kennismatches Contact matches Innovatielabs Netwerk- en thema events Participanten / deelnemers
GTC : start februari 2011
Rol Oost-Nederland in Topsector Energie
•
Topsector Energie moet leiden tot: –
Nederland In 2020 internationaal leidende positie in (duurzame) energietechnologie
•
–
Transitie naar duurzame energievoorziening
–
Verbetering onderwijs
–
Vergroting werkgelegenheid
Business Case Oost Nederland –
Foto van huidige excellente uitgangspositie
–
Kansen en belemmeringen
–
Overzicht van wat nodig om bovenstaande in 2020 bereikt te hebben
Rol Oost-Nederland in Topsector Energie Nationaal
Regio Oost
Proces om te komen tot Business Case
•
Desk research
•
Interviews met bedrijfsleven, overheid, onderzoek- en onderwijsinstellingen
•
Input gevraagd aan alle 180 participanten kiEMT
•
Lobby politiek-bestuurlijke veld, inclusief Topteam zelf
•
Team van schrijvers
•
Team van meelezers bestaande uit diverse stakeholders uit de regio
•
Toetsingsmomenten (onder andere EMT Debat, kiEMT Participantenvergadering)
•
Alles gericht op inhoud en draagvlak
•
kiEMT faciliteert gehele proces
Eerste resultaten
Unique Selling Points Oost Nederland
•
Downstream gericht
•
Veel en divers ondernemerschap: start-ups, veel MKB en aantal grotere bedrijven – aantal top marktleiders
•
Technologie gericht: Engineering- en Maakindustrie
•
Niet grijs, maar groen
•
Aanwezigheid diverse kennisinstellingen, universiteiten en hogescholen: wereldwijd hoog niveau
•
Bewezen valorisatie infrastructuur (via kiEMT) – uniek in NL
•
In korte tijd snel ontwikkeld, kan zich nog snel verder ontwikkelen
•
Grenzend aan Nordrhein-Westfalen
Technologie speerpunten Oost Nederland
1. Bio-based economy 2. Zonne-energie, volgende generatie 3. Smart Grids 4. Gebouwde omgeving: decentrale energie-opwekking (integratie met 1, 2 en 3) en high-tech materialen 5. Rijden op waterstof
Voorbeelden huidige “pareltjes”: •
Nuon-Helianthos, Nedstack, BTG-BTL, IF Technology
Kansen: sprong 2011 - 2020
•
Verdere stimulering nieuwe technostarters en doorgroeiende ondernemingen- leidt tot werkgelegenheid, export en kennisopbouw
•
Aanpassing wet- en regelgeving (regelvrije zone)
•
Realiseren enkele grote referentie/doorbraakprojecten, bv.:
•
–
150 waterstofbussen Nedstack
–
Fabriek pyrolyse-olie BTG-BTL
Opzetten actieve internationale samenwerking, zowel technologie ontwikkeling en partnerships als exportbevordering
•
Opzetten hoogwaardige EMT-opleiding
•
Gezamenlijke visie en draagvlak bij alle 4 O’s in Oost-Nederland
Belemmeringen
•
Huidige visie overheid: verduurzaming energie is noodzakelijk kwaad vanwege klimaat, itt duurzame energie is de nieuwe economische motor
•
Technologie en innovatie zijn wel aanwezig, maar toepassing is beperkt door gebrek aan economische stimulans, juiste wet- en regelgeving
•
Crux met betrekking tot wet- en regelgeving, subsidies, ligt vaak op landelijk niveau
•
Versnipperde kennis (bv in gebouwde omgeving)
•
“Ieder voor zich”-cultuur: gezamenlijke regie ontbreekt
Wat nodig tot 2020
1. (Revolving) Fonds om doorbraakprojecten/innovaties te financieren 2. Kenniscentra voor toepassing van duurzame energie 3. Bottom-up gewortelde regionale visie, ambitie en coördinatie
Vragen aan u: •
Herkent u het geschetste beeld?
•
Overige ideeën?
•
Voorbeelden “pareltjes in de regio”
•
Voorbeelden doorbraakprojecten
Hoe pakken we dit aan? – part 1/3 Gelderland en Overijssel • 600 EMT-bedrijven • waarvan > 130 met > 100 fte’s • 3 universiteiten, 7 hogescholen, 9 ROC’s • 60.000 werknemers
Energy Valley • 400 bedrijven •1 universiteit, 2 hogescholen •25.000 werknemers
Als gevolg van de enorme versnippering, heeft Oost-Nederland een imago- en marketingprobleem met als bijkomend gevolg het mislopen van innovatiegelden
Hoe pakken we dit aan? – part 2/3
•
Momenteel is er niet 1 gezamenlijke visie en plan gedragen door het bedrijfsleven, de kennis- en onderwijsinstellingen en de regionale overheid: hoe kunnen we dit voor elkaar krijgen?
Hoe pakken we dit aan? – part 3/3
Met betrekking tot financiering doorbraakprojecten/innovaties: •
Werving van geld
•
Allocatie van middelen: beoordelingscommissie?
•
Voorbeelden van (revolving) fondsen uit andere regio’s – buitenland?