1.1 Branden en zoemen We beginnen met een prachtige toepassing van de parallel- of serieschakeling. In het stroomschema dat je hieronder ziet, zitten een autobatterij, enkele lampen, een zoemer en schakelaars.
1
2 4 3
Aan jou de uitdaging om na te gaan hoeveel
Hoeveel lampen branden er als de schakelaars
lampen er in deze stroomkring branden.
1, 2 en 3 gesloten worden, terwijl schakelaar 4 geopend wordt?
En of ook de zoemer gaat.
Gaat de zoemer of blijft die stil?
GARAGASTEN LESBLAD ELEKTRICITEIT EEN INITIATIEF VAN
toekomstopwielen.be
1.2 Zoek het juiste vermogen Heb je er ooit al ’s bij stilgestaan hoeveel toestellen je in huis hebt die op elektriciteit werken? Daar zou je flink versteld van staan. Al zitten er tussen al die toestellen natuurlijk grote verschillen qua verbruik. Apparaten met een laag vermogen verbruiken per uur immers minder dan toestellen met een hoog vermogen. Maar wat is het vermogen van een tv eigenlijk? Of van een koelkast? Hieronder vind je een lijst met toestellen en een lijst met vermogens (uitgedrukt in watt). Kan jij bij elk toestel het juiste vermogen plaatsen?
11 W
Halogeenlamp
700-2500 W
Hifi
Vaatwasser
200-700 W 55-500 W
Spaarlamp
Tv
700-3000 W 80-300 W Airconditioning
300 W
800-5000 W Koelkast
Microgolfoven
Maar wat betekent dat vermogen concreet voor je portefeuille? Als een toestel met een vermogen van 1000 watt één uur lang draait, betaal je tien eurocent aan elektriciteitskosten. Hoeveel betaal je dan als je een airconditioner van 5000 W acht uur laat draaien?
€
GARAGASTEN LESBLAD ELEKTRICITEIT EEN INITIATIEF VAN
toekomstopwielen.be
1.3 Teken zelf een stroomkring In de derde opdracht ga je zelf aan de slag om een stroomkring te tekenen. Dit is de opdracht: De stroombron is een accu van 12 V. De auto heeft vier lampen en een claxon. Aan jou de opdracht om de stroomkring te tekenen, met een startknop voor het hele circuit en aparte schakelaars voor de claxon en de lampen. Vraag is natuurlijk hoe de lampen geschakeld worden. Zet je die in serie of parallel?
GARAGASTEN LESBLAD ELEKTRICITEIT EEN INITIATIEF VAN
toekomstopwielen.be
2.1 Watt kost een vermogen Heb je er ooit al ’s bij stilgestaan hoeveel toestellen je in huis hebt die op elektriciteit werken? Daar zou je flink versteld van staan. Al zitten er tussen al die toestellen natuurlijk grote verschillen qua verbruik. Apparaten met een laag vermogen verbruiken per uur immers minder dan toestellen met een hoog vermogen. Maar wat is het vermogen van een tv eigenlijk? Of van een koelkast? Hieronder vind je een lijst met toestellen en een lijst met vermogens (uitgedrukt in watt). Kan jij bij elk toestel het juiste vermogen plaatsen?
11 W
Halogeenlamp
700-2500 W
Hifi
Vaatwasser
200-700 W 55-500 W
Spaarlamp
Tv
700-3000 W 80-300 W Airconditioning
300 W
800-5000 W Koelkast
Microgolfoven
Maar wat betekent dat vermogen concreet voor je portefeuille? De prijs van 1 kilowattuur elektriciteit is tien eurocent. Hoeveel betaal je dan als je een airconditioner van 5000 W acht uur laat draaien?
€ En hoeveel bespaar je in één maand van 30 dagen als je zeven lampen van 60 W vervangt door spaarlampen en ze negen uur per dag laat branden?
€
GARAGASTEN LESBLAD ELEKTRICITEIT EEN INITIATIEF VAN
toekomstopwielen.be
2.2 Groen of fout? In de tweede opdracht kan je je kennis over groene energie testen. Je krijgt vier beweringen voorgeschoteld. Zijn die goed of fout?
In ons land is waterkracht de interessantste manier om groene stroom op te wekken.
o GOED
o FOUT
Kleine vogels kunnen gerust op een hoogspanningskabel gaan zitten, dat deert hen niet.
o GOED
o FOUT
Groene elektriciteit is geen fossiele brandstof.
o GOED
o FOUT
Zonnecellen werken net als een batterij. Stroom vloeit tussen een positieve en een negatieve pool.
o GOED
o FOUT
GARAGASTEN LESBLAD ELEKTRICITEIT EEN INITIATIEF VAN
toekomstopwielen.be
2.3 Teken zelf een stroomkring In de derde opdracht ga je zelf aan de slag om een stroomkring te tekenen. Dit is de opdracht: De stroombron is een accu van 12 V. De auto heeft vier lampen en een claxon. Met een relaisschakeling wordt tegelijk een tweede circuit aangestuurd met daarin de automotor. Aan jou de opdracht om de stroomkringen te tekenen. Daarin horen een startknop voor het hele circuit, een relaisschakelaar en twee aparte schakelaars voor de claxon en de lampen. Vraag is natuurlijk hoe de lampen geschakeld worden. Zet je die in serie of parallel?
GARAGASTEN LESBLAD ELEKTRICITEIT EEN INITIATIEF VAN
toekomstopwielen.be
geleider aarding batterij generator gelijkstroombron wisselstroombron weerstand lamp motor verwarmingselement schakelaar gesloten schakelaar open relais smeltveiligheid levensgevaar GARAGASTEN DIDACTISCHE FICHE ELEKTRICITEIT EEN INITIATIEF VAN
toekomstopwielen.be