TOALSTRIED. Een uitgave van de Stichting Afasie, regio Groningen. Jaargang 2, november 2004

TOALSTRIED Een uitgave van de Stichting Afasie, regio Groningen Jaargang 2, november 2004 Redactie ‘Toalstried’ Per adres: De Schans 8 9951 VH Winsum [email protected]

Van de redactie

Dit is de tweede uitgave van Toalstried, hét krantje van de Stichting Afasie Regio Groningen. Oorspronkelijk was het idee Toalstried tweemaal per jaar te laten verschijnen; een zomer- en een winteruitgave. Door een kleine vertraging is het ditmaal een herfstuitgave geworden. In deze uitgave vindt u onder andere informatie over de contactgroepen, een boekrecensie en een interview met een lotgenoot. Mocht u ideeën hebben voor de volgende uitgave van Toalstried dan kunt u met ons mailen of schrijven. Het e-mail adres van de redactie is [email protected]. Hier kunt u al uw inzendingen kwijt! Tot de volgende Toalstried! Leeuwe Oostra & Nynke Rauwerda.

1

Van de voorzitter

Voor u ligt de tweede uitgave van Toalstried. Het is de herfsteditie 2004. In de eerste uitgave van Toalstried heb ik gemeld dat het nieuwe bestuur enthousiast wilde beginnen aan haar taken. Eén van die taken was het bevorderen van de communicatie tussen het bestuur van de regio Groningen en de leden van de AVN die wonen in de regio. Een van de zaken die opvallen is het feit dat uit de ledenadministratie van de AVN blijkt dat er in de regio Groningen “op papier”meer AVN-leden zijn dan er feitelijk deelnemen aan de activiteiten. Dat is natuurlijk jammer. De activiteiten zijn juist bedoeld om afasiepatiënten en hun partners bij elkaar te brengen. Natuurlijk niet alleen om hun beklag te doen over wat hen is overkomen. Dat mag natuurlijk ook. Het contact met elkaar, het niet-schamen ten opzicht van elkaar voor de beperkingen die afasie met zich mee brengt, is erg belangrijk. Het communiceren met elkaar, hoe moeilijk soms ook, over alledaagse zaken. En het merken dat jij niet de enige bent die soms boos of verdrietig is over wat jou is overkomen. Het bestuur hoort regelmatig iets van de begeleiders over de activiteiten van de contactgroepen. Toalstried is bedoeld om ook van elkaar wat te horen. U hoort iets van het bestuur. Het bestuur wil graag van u iets horen. Heeft u ideeën of suggesties over andere activiteiten? Laat het ons horen! De eerste uitgave van Toalstried was nog een experiment. Voor het bestuur en natuurlijk ook voor u was het nieuw. De reacties op de eerste uitgave waren, moet ik helaas zeggen, niet overweldigend. Dat verwachtten wij toen ook niet direct. Graag lok ik u uit wat van u te laten horen. Het bestuur is nog steeds van plan een ledenavond in de nabije toekomst te organiseren. Om dat interessant te laten zijn, hebben wij uw ideeën nodig. Schaamt u zich niet. Niets is gek of belachelijk.

2

Het bestuur heeft inmiddels een bestuurslid, Else Ruizeveld de Winter, uitgezwaaid. Zij heeft een baan gekregen in het midden van het land. Gelukkig is een nieuw bestuurslid toegetreden en wel Nynke Rauwerda. Ik wens u veel leesplezier en, nogmaals, laat eens iets van u horen! Wim Blomsma, voorzitter / penningmeester

Afasiesoos Westerkwartier Zoals u wellicht weet, is er sinds een paar jaar ook een afasiesoos (= lotgenotencontactgroep) in en voor Het Westerkwartier. Deze groep komt sinds begin september eens in de 3 weken bij elkaar op de dinsdagmiddag, in Zuidhorn. Er is tijd om een praatje te maken of iets te bespreken. We drinken samen een kopje koffie of thee. Je kunt een spelletje scrabble of rummikub spelen. Ook kan er worden gesjoeld. Af en toe maken we een gezellig uitstapje naar bijvoorbeeld de Hortus in Haren of het vliegveld in Eelde. Op dit moment is er nog ruimte voor een aantal deelnemers. Er zijn voldoende vrijwilligers. Mocht u geïnteresseerd zijn of iemand weten die hier naar toe zou willen, dan kunt u bellen met Lisette Top. Zij is op dinsdag en donderdag tussen 13 en 14 uur telefonisch bereikbaar op 0594-508508.

3

Contactgroepen In onze regio zijn er momenteel 4 contactgroepen actief. Hieronder vindt u alle informatie die betrekking heeft op de contactgroepen. Wanneer u zich aan wilt sluiten bij een van de contactgroepen kunt u contact opnemen met de contactpersoon. 1.

locatie deelnemers dag / tijd frequentie contactpersoon

2.

locatie deelnemers dag / tijd frequentie contactpersoon

3.

locatie deelnemers dag / tijd frequentie contactpersoon

4.

locatie deelnemers dag / tijd frequentie contactpersoon

: De Schakel te Groningen : 50 + : donderdag; 14 – 16 uur : 1x per 3 weken : J. Bruinsma (tel 0505346332) : wisselend bij de deelnemers thuis : 35 – 60 jaar : donderdag; 10 – 12.30 uur : 1x per 4 weken : J. Bruinsma (tel 0505346332) : wisselend bij de deelnemers thuis : 35 – 60 jaar : dinsdag; 14 – 16 uur : 1x per 4 weken : J. Bruinsma (tel 0505345195) : Hoofdstraat 5a : alle leeftijden : dinsdag; 14 – 16 uur : 1x per 3 weken : L. Top (tel 0594-529255)

4

Puzzel

Per 1 mei zijn de volgende landen bij de Europese landen bij de Europese Unie gekomen. Welke hoofdsteden horen bij deze landen? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Estland Letland Litouwen Polen Hongarije Tsjechië Malta

a. b. c. d. e. f. g.

Cyprus 9. Slowakije

h. i.

10. Slovenië

j.

Bratislava Vilnius Tallin Nicosia Ljubljana Valeda Riga Budapest

Praag Warschau

Verderop in deze Toalstried vind u de oplossing voor deze puzzel (pagina 14)

5

advertentie

Play – OK Een spel cd-rom voor mensen met afasie De Afasie Vereniging Nederland heeft voor haar leden een spel cd-rom ontwikkeld die aangepast is aan de diverse mogelijkheden en beperkingen van mensen met afasie. Play – OK bevat vijf verschillende spellen die zowel thuis op de computer als via het internet gespeeld kunnen worden. Elk spel kent verschillende moeilijkheidsgraden en speelmogelijkheden, en biedt mensen met afasie de mogelijkheid zowel motorische als cognitieve vaardigheden te trainen op een leuke manier! Play-Ok kunt u wereldwijd spelen! Als eerste biedt dit spel de mogelijkheid op het internet te spelen tegen lotgenoten uit de hele wereld! Prijzen: A-leden (mensen met afasie) Overige leden Niet leden

35 Euro 70 Euro 95 Euro

Te bestellen door het betreffende bedrag over te maken op postbankrekening 80.85.87 of op bankrekening 44.35.36.872 t.n.v. Afasie Vereniging Nederland te Westervoort, onder vermelding van Play-Ok

6

Interview met een lotgenoot.

Aangezien de afasievereniging onder andere staat voor het lotgenotencontact, hebben wij iemand geïnterviewd uit één van de lotgenotengroepen uit Groningen. Leest u mee met het verhaal van Grietje Wekema.

G rietje heeft zes jaar geleden een CVA gehad. Het begon met erge hoofdpijn. De huisarts dacht dat het migraine was. Grietje zelf had alleen sterk het gevoel dat het wat anders was. De huisarts wilde hier niets van weten en bleef volhouden dat het migraine was. Grietje werkte destijds als psychiatrisch verpleegkundige en nam contact op met de psychiater van haar werk. Hij herkende haar klachten telefonisch al als een CVA. Na zes dagen wilde de huisarts Grietje eindelijk doorverwijzen naar het ziekenhuis. In het ziekenhuis namen haar klachten erg toe. Zij raakte rechtszijdig verlamd en verloor haar spraak. De enige woorden die zij nog kon zeggen waren: ja, nee en godverdomme. In de eerste paar weken trok de verlamdheid weg. Wel had Grietje apraxie. Dit betekent dat zij moeite had met het uitvoeren van bepaalde handelingen. Bijvoorbeeld bij het opendraaien van een kraan moest zij erg lang nadenken, hoe zij dat ging uitvoeren. In het ziekenhuis is zij tweemaal geopereerd en na zeven weken mocht zij naar huis. Wel kreeg zij logopedie en ergotherapie (om bijvoorbeeld te leren koken) in Beatrixoord. In het begin kon Grietje bijna niets; zij kon zich niet uitdrukken en niets doen. Zij voelde zich toen erg machteloos. Langzaam kwamen deze functies weer wat terug. Het spreken gaat nu ook beter. Grietje praat nog wel traag en heeft vaak moeite om op bepaalde woorden te komen. Ook kan zij niet schrijven, iets wat zij vroeger graag deed. Het lezen gaat gelukkig wel goed. De apraxie is ook

7

nagenoeg hersteld, alleen soms heeft zij er nog last van. Andere gevolgen van het CVA zijn, dat Grietje sneller dingen vergeet en zich moeilijker kan concentreren. Ook is zij sneller vermoeid. ‘s Middags gaat zij dan ook altijd slapen. Wat Grietje erg lastig vindt zijn telefoongesprekken met mensen die niet van haar afasie op de hoogte zijn. Zij schaamt zich dan toch een beetje, waardoor het spreken juist moeilijker gaat. Nog lastiger zijn gesprekken met ambtenaren om bepaalde dingen te regelen. Grietje krijgt hiervoor ondersteuning van de Noorderbrug, zodat een begeleider altijd met haar meegaat. De afasie is een onzichtbare handicap. Andere mensen hebben het op het eerste gezicht niet in de gaten. Dit maakt het juist zo moeilijk. Mensen weten vaak niet hoe zij er mee om moeten gaan en houden geen rekening met de afasie. Ook weten veel mensen niet wat het inhoudt. “Dat begrijp ik ook wel”, zegt Grietje, “want dat wist ik vroeger ook niet.” Voorlichting over afasie vindt Grietje dan ook erg belangrijk. Regelmatig houdt zij daarom samen met Sylvia Buiskool, logopediste, een praatje voor een groep mensen. Op deze manier kunnen mensen goed begrijpen wat afasie nou precies inhoudt. Een half jaar na haar CVA is Grietje naar een lotgenotencontact van de Afasievereniging gegaan en doet dat nu nog steeds. Dit heeft haar erg geholpen. Zij vertelt dat als je samen bent met andere mensen die ook afasie hebben, het niet uitmaakt hoe je praat. Ook leer je door anderen afasie meer begrijpen. Grietje woont nu nog steeds met veel plezier het lotgenotencontact bij. De gesprekken onderling gaan niet speciaal over afasie, maar gewoon over van alles. Juist het praten met andere afatici vindt zij de meerwaarde van het lotgenotencontact. Grietje heeft een dochter, Karin; zij is twaalf jaar en gaat nu voor het eerst naar de Middelbare School. Karin is gewend, hoe haar moeder spreekt. Ook vriendinnen die Karin mee naar huis neemt, kijken niet raar op van haar

8

spraak. En wat erg handig is, is dat Karin Grietje heel goed kan aanvullen. Als Grietje niet op een bepaald woord kan komen, dan weet Karin gelijk wat ze bedoelt!

Boekrecensie: Woorden en daden

Woorden en daden is het boek van het Afasiecentrum in Rotterdam. Het Afasiecentrum is vijf jaar geleden mede opgericht door de Afasie Vereniging Nederland. Het centrum is een combinatie van professionele ondersteuning en lotgenotencontact. Het biedt mensen met een afasie en hun partners begeleiding bij de terugkeer in de maatschappij en de mogelijkheid om lotgenoten te ontmoeten. In het boek komen onder andere ervaringen van afatici, hun partners en vrijwilligers, allen betrokken bij het centrum, aan bod. Zij vertellen vanuit hun eigen invalshoek, hoe zij de het proces hebben ervaren. Deze soms aangrijpende verhalen maken duidelijk hoe het is om het belangrijkste communicatiemiddel, namelijk taal, te verliezen. Daarnaast geeft klinisch linguïst en logopedist, Mia Verschaeve, een heldere uitleg over taal en hoe taal werkt in ons hoofd. Ook geeft zij tips en adviezen om te leren omgaan met afasie. Zo legt zij bijvoorbeeld uit waarom afatici problemen hebben met het praten, maar wel kunnen zingen en vloeken. Zij beschrijft hoe in ons hoofd als het ware een woordenboek zit wat hapert bij mensen met woordvindproblemen. Zij adviseert bijvoorbeeld dat tijd een belangrijke factor is bij een gesprek. Het boek Woorden en daden belicht dan ook afasie door middel van meerdere invalshoeken, wat het boek ook voor iedereen interessant en boeiend maakt om te lezen!

9

Advertentie

My- SOS Dankzij de medewerking van het Korps Landelijke Politiediensten het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties en leden van de Afasie Vereniging Nederland is men er in geslaagd een nieuw alarmeringshulpmiddel ‘My-SOS’te ontwikkelen. My-SOS stelt mensen met een handicap in staat om een noodmelding te doen bij het 1-1-2 alarmnummer of bij een particuliere alarmcentrale. Het apparaatje meldt zich bij de 1-1-2 alarmcentrale met de volgende voorgesproken tekst:: ‘Ik ben een persoon in nood en ik meld me via deze boodschap. Stuur de politie. Ik bevind me op positie … … oosterlengte en … … . westerlengte’. Wanneer u hulp nodig heeft is één druk op de knop voldoende om alarmering tot stand te brengen.

Aanbieding Omdat de AVN meegewerkt heeft aan de ontwikkeling van My-SOS kunt u nu My-SOS bestellen voor een gereduceerd tarief. Meer informatie hierover vind u in de Praatkrant van september 2003 of via 0800-020 4 020 (speciale informatielijn My-SOS) of via 026 – 3512512 (AVN bureau)

10

De bibliotheek

De stichting afasie, regio Groningen, heeft de beschikking over een aantal boeken. Met andere woorden: de stichting heeft een bibliotheek. Hieronder vindt u een overzicht van deze boeken. De eerste vier boeken zijn primair theoretisch; het vijfde boek is een combinatie van theorie en ervaring en in de laatste vier staan de ervaringen van mensen met afasie centraal. Elders in deze krant vindt u een recensie van het 5 e boek in deze lijst: 1. Afasie; raadgevingen bij taalstoornissen van volwassenen Auteur: Luce Plasschaert Uitgeverij: Acco; Leuven; 1979 2. Het gespreksboek binnen de semantische therapie; een handleiding voor logopedisten Auteur: Mia Verschaeve Uitgeverij: Stichting Afasie Nederland; Westervoort; 1994 3. Afasie Informatie Boek Auteur: L.A. de Vries & A. JennekensSchinkel (redacteurs) Uitgeverij: Stichting Afasie Nederland; 1981 4. Woorden seinen; en 45 andere activiteiten voor een afasiegroep Auteur: I.B.A. Bol Uitgeverij: Afasie Vereniging Nederland; 1999 5. Woorden en daden. Van afaticus naar praticus. Praat ik es; nu praat ik dus. Uitgeverij: Afasievereniging Nederland;2003

11

6. Polk Auteur: Lily Dircks Uitgeverij: Lucifer Sittard MM; 2000

7. Een beroerte in de familie Auteur: Valerie Eaton Griffith Uitgeverij: De Tijdstroom; Lochem, 1978 8. Een hekel aan geraniums Auteur: Bas van Kerkhof Uitgeverij: Afasie Vereniging Nederland; 2003 9. Dansen met je geest Auteur: Harriet M. Ottes Uitgeverij: Stichting de Marge; 1985 Naar aanleiding van dit boekenoverzicht willen we twee zaken onder uw aandacht brengen: 1.

Mocht u één van de bovenstaande boeken willen lenen, dan kan dat natuurlijk. U kunt daarvoor contact opnemen met Sylvia Buiskool ( tel. 050 3096365) of via [email protected] 2. Het kan ook zijn dat u een boek hebt gelezen dat u als een absolute aanrader beschouwt voor de bibliotheek of voor andere mensen met afasie. Wilt u dat dan aan ons doorgeven? Wij kunnen eventueel aanschaf van zo’n aanrader voor de bibliotheek overwegen. Mocht u thuis nog interessante boeken hebben, die in het overzicht hierboven niet zouden mogen

ontbreken, dan horen wij dat graag van u.

12

Advertentie

Computer uitleen! De stichting Afasie regio Groningen heeft computers tot haar beschikking om uit te lenen aan haar leden! Op deze computer kunt u o.a. met Kompro werken of u kunt er straks het spel Play OK op spelen. Kompro kunt u eveneens bij ons lenen en is inmiddels ook voor xp beschikbaar. De computer wordt bij u afgeleverd en geïnstalleerd! Voor meer informatie over computeruitleen kunt u terecht bij: Kasper Klunder Groningerstraatweg 86 9843 AC Grijpskerk 0594 - 212690

13

Oplossing puzzel pagina 5: 1-c; 2-g; 3-b; 4-j; 5-h; 6-i; 7-f; 8-d; 9-a; 10-e.

14