The Netherlands, your partner in Life Sciences & Health

Samenvatting Internationale Agenda Life Science & Health

“The Netherlands, your partner in Life Sciences & Health” Nederland heeft een sterke positie in de mondiale Life Sciences & Health (LSH) sector. De LSH‐sector is per definitie een internationale sector, waarbij een klein land als Nederland dus relatief veel buitenlands marktpotentieel heeft. Nederlandse bedrijven ontwikkelen baanbrekende innovaties voor de snelgroeiende internationale markt van de gezondheidszorg. Door een unieke combinatie van kennis, kunde en kassa biedt deze sector grote kansen voor onze kenniseconomie. Een strategische internationale agenda moet het succes van de sector op het mondiale toneel verder vergroten. De Nederlandse LSH‐sector is door een combinatie van eigenschappen uniek in de wereld: sterke positie van het innovatieve LSH‐bedrijfsleven, zoals een top vijf positie in de export van medische technologie en een toppositie in deals tussen MKB bio-tech bedrijven en farmaceutische multinationals wereldwijd hoogste concentratie van kennisinstellingen, bedrijven en publiek-private consortia die samenwerken in een cultuur waarin open innovatie centraal staat ruime ervaring met een toegankelijk en beheersbaar gezondheidszorgsysteem wetenschappelijke excellentie die gestaafd wordt door zowel publicatie‐ als patentindexen sterke kennisinfrastructuur en met een hoog opgeleide en internationaal georiënteerde Beroepsbevolking Door de combinatie van deze sterke punten is de LSH‐sector uitstekend gepositioneerd om in te spelen op een aantal belangrijke kansen in de internationale markten. Geïntegreerde medische oplossingen voor bestaande markten: Door vergrijzing, toenemende welvaart en explosief groeiende medische kennis is de vraag naar goede en efficiënte gezondheidszorg enorm toegenomen. Dit grote maatschappelijke vraagstuk kan voor een belangrijk deel aangepakt worden door het ontwikkelen van innovatieve technologische oplossingen die de zorg betaalbaar houden. De Nederlandse LSH‐sector heeft veel ervaring met dit ‘vraag-gestuurd’ en ‘duurzaam’ ontwikkelen van multidisciplinaire gezondheidszorgoplossingen in binnen‐ en buitenland, van bio‐farmaceutica tot medische technologie en zorgconcepten. Innovatieve en duurzame medische oplossingen voor opkomende markten: in de opkomende markten in Zuid‐Amerika, Midden‐Oosten, Azië en Oost‐Europa is veel vraag naar opbouw en modernisering van de gezondheidszorg. De LSH‐sector biedt innovatieve oplossingen voor de zorg, het ontwikkelen van complete medische concepten en – inrichtingen, hoogwaardige medische technologie en innovatieve medisch specialisten en is daarmee een ideale ‘zakenpartner’. Life Sciences en Health voor ontwikkelingslanden. In veel ontwikkelingslanden is de gezondheidssituatie nog onderontwikkeld en veelal schrijnend. De Nederlandse LSH‐sector heeft ook in deze ‘markt’ veel te bieden onder andere op het gebied van vaccinontwikkeling en medische technologie, maar ook aan de opbouw van voldoende gekwalificeerde menskracht en efficiënte instituties door middel van onderzoek en advisering. Dit draagt bij aan duurzame gezondheidssystemen en stabiele financiering voor de sector. De LSH‐sector trekt op dit punt graag verder op met experts op het gebied van ontwikkelingssamenwerking (NGO’s etc.) en andere topsectoren, zoals water en agro‐food. De ambitie van de LSH‐sector is om binnen 5 jaar tot de internationale top 5 te behoren. Dit is gezien de sterktes van Nederland en de wereldwijde kansen een haalbaar doel. Deze ambitie kan alleen gerealiseerd worden door een nauwe samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen, overheid en andere direct betrokken partijen. Deze gezamenlijke internationale agenda geeft een eerste aanzet

voor deze samenwerking op internationaal gebied. De LSH‐sector kiest op basis van bovenstaande sterktes en internationale marktvraagstukken voor 2012 en 2013 voor een aantal gerichte acties om het internationale succes te vergroten. Daarbij is nadrukkelijk ruimte om voor de verschillende expertisegebieden binnen de sector op gerichte wijze te bedienen. De belangrijkste punten zijn: Nederlandse representatie op BIO 2012 in Boston en BIO 2013 in Chicago en de Medica 2012 en 2013 in Düsseldorf. Voor MKB‐bedrijven in de LSH‐sector zijn de grootste mondiale beurzen op het terrein van de biotechnologie en de medische technologie en hulpmiddelen onmisbaar. Een goede representatie door middel van een Holland-paviljoen gesteund door de overheid is een eenvoudige maar toch zeer belangrijke manier om de kansen die de Nederalndse sector te bieden heeft te profileren.. De prioriteit van de gehele LSH-sector voor 2013 gaat initieel uit naar China, India en Rusland. Deze landen zullen ook in 2013 worden bezocht door de Minister van VWS en tevens zullen in betreffende landen overeenkomsten met de Nederlandse overheid worden getekend. Met name de medische technologie heeft een sterke exportpositie. Door gerichte activiteiten als uitgaande‐ en inkomende missies wordt het exportpotentieel verder versterkt. De Nederlandse overheid kan hiervoor haar internationale netwerk inzetten, missies mede organiseren en financieren. Recent is een Nederlandse missie onder leiding van premier Rutte naar Rusland geweest. Rusland biedt als opkomende economie enorme kansen voor de LSH‐sector. De LSH‐sector wil de Russische contacten verder benutten en hiervan een show‐ en testcase maken voor verdere internationale samenwerking. De overheid wordt gevraagd dit project intensief te steunen, ook met financiële middelen. Een PIB is hiervoor opgesteld en ingediend. Afrika en Zuid Oost Azië zijn‐ vanwege indrukwekkende economische groei ‐ sterke groeimarkten op het gebied van gezondheidszorginfrastructuur, mogelijkheden voor export van technologie en voor opbouw van kenniscapaciteit en advisering over duurzame gezondheidssystemen. We gaan graag de dialoog aan met de Nederlandse overheid om deze kansen te verzilveren middels het OS‐beleid en economisch instrumentarium. De Nederlandse overheidsdiensten samenkomend bij de NFIA beschikken over veel expertise en een uitgebreid netwerk. De LSH‐sector zet graag samen met de NFIA een strategisch acquisitieplan op, in navolging van andere topsectoren. Doel is toonaangevende internationale LSH‐bedrijven naar Nederland te halen. De LSH‐sector bestaat voor een groot deel uit MKB‐bedrijven. In andere landen (onder meer Duitsland, Frankrijk, Turkije, Israël, België, V.S. en China) wordt het MKB stevig ondersteund (in-kind en financieel) waardoor er een sterk ongelijk “level-playing field” ontstaat voor het Nederlandse innovatieve MKB. Deze bedrijven moeten actief gestimuleerd worden bij het betreden van nieuwe markten en identificeren van nieuwe partners zodat zij niet achterblijven in de medische wereldmarkt. De LSH‐sector wil graag samen met de overheid een MKB‐programma opzetten om internationale kansen te identificeren en te benutten, ook als het gaat om het Europees Beleidskader Horizon 2020.

Governance De internationale agenda wordt getrokken door de samenwerkende brancheverenigingen in de LSHsector. Zij hebben een platform opgericht waarin afstemming plaatsvindt en taken worden verdeeld. In het platform zijn vertegenwoordigd Nefarma, Niaba, BioFarmind, Holland Health Tech, FHI, de Task Force Health Care en de FME. Zij beheren reeds de internationale portal www.lifescienceshealth.com. Het platform wil graag “ownership” nemen voor de internationale “rolling” agenda. Daarbij zal nauw worden samengewerkt met diverse partijen binnen de overheid , regionale organisaties, kennisinstellingen en andere stakeholders. Om de afstemming tussen de verschillende spelers en het wereldwijde postennetwerk te waarborgen is een internationaal coördinatiepunt noodzakelijk. Het platform ‘samenwerkende brancheorganisaties’ gaat na hoe dit het best kan worden vormgegeven. Voor een goede uitvoering, continuïteit en kwaliteitsbehoud van de internationale agenda achten wij het noodzakelijk dat er van zowel publiek als van private zijde een financiële ondersteuning wordt geboden voor het betreffende secretariaat. Daartoe zal een beroep worden gedaan op de gelden beschikbaar gesteld voor de Regiegroep LSH in 2013 en verdere ondersteuning vanuit de overheid en het bedrijfsleven.

Sectorfocus Vanuit de samenwerkende LS&H branches wordt gesteld dat Nederland in ieder geval internationaal sterk is in de volgende 14 ‘product’‐gebieden: 1. Medische Technologie en Hulpmiddelen: Producten en diensten m.b.t. directe medische zorg en behandelingen zoals apparaten, instrumenten, hulpmiddelen, implantaten, gebruiksartikelen en toebehoren. 2. Mobiliteitsoplossingen: Producten en diensten m.b.t. revalidatie, rehabilitatie, ouderenzorg, orthopedie, mobiliteit en fysiotherapie. 3. Ziekenhuisbouw: Producten en diensten m.b.t. het ontwerp, engineering, financiering, project management, bouw, inrichting, equipering, beheer, gebruik en onderhoud van ziekenhuizen en zorginstellingen 4. Medische Kennis: Diensten m.b.t. educatie, opleidingen, trainingen, consultancy en advisering ter optimalisatie van een gezondheidszorg infrastructuur. 5. Medische Hightech (link met topsector HTSM): Deelproducten en diensten van toeleveranciers aan OEM’ers zoals mechatronische‐ en precisietechnologie, metaal‐ en kunststofbewerking en robotica. 6. E‐Health: Producten en diensten m.b.t. informatie‐ en communicatiesystemen en andere oplossingen voor ziekenhuisdigitalisering en ‐automatisering. 7. Zorg Ontwikkelingssamenwerking: Producten en diensten gericht voor de minderbedeelde, mensen in nood of ontwikkelingslanden zoals mobiele ziekenhuizen, financieringsmodellen, rampen‐ en noodhulp enzovoorts. 8. Medische Voeding: Producten en diensten m.b.t. ziekenhuisvoeding, voedingssupplementen, dieetproducten enzovoorts. 9. Drugsonderzoek: Onderzoek en ontwikkeling van vaccins en therapeutica; target- finding, lead discovery. Gespecialiseerde services op het gebied van geneesmiddelontwikkeling, druglevering, toxicologie, formulering, opschaling en productie 10. (aantrekken investering/ deals) 11. Diagnostiek: Onderzoek en ontwikkeling naar bio-markers, moleculaire diagnostiek, imaging guided and activated therapeutics, stratificatie van patiënten 12. Biomaterialen: implantaten, coatings, actieve en passieve stellingen 13. Onderzoeksapparatuur: laboratoriumapparatuur, ICT infrastructuur, analyse apparatuur 14. Klinische trials: Gespecialiseerde CRO’s, sterke patiënten cohorten, key- opinion leaders voor her leiden van onderzoek.

Topsector Life Sciences & Health

Prioriteitsland: China Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten) Meest kansrijke subsectoren Ouderenzorg Revalidatiesector

Dier vaccinaties Bio-Medicine

In kaart brengen mogelijkheden markt ouderenzorg en Nederlandse bedrijven en instellingen helpen pilot projecten op te zetten (focus op Shanghai) Bevorderen strategische partnerschappen tussen Nederlandse bedrijven en Chinese overheden, te beginnen bij de revalidatiesector. Dit mede m.h.o.o. life sciences & health bedrijvenmissie o.l.v. minister VWS in 2013/14 Ondersteunen gevestigde Nederlandse bedrijven Innovatieve en technologische expertise zijn nodig op het gebied van bio-medicine. Hier kan Nederland een belangrijke rol in spelen.

B. Technologische samenwerking Meest kansrijke kennisgebieden Diagnostiek, bio-farmaceutica, medische apparatuur, oncologie, cardiovasculaire geneeskunde en healthy aging m.b.v. geïntegreerd life sciences cluster

Stimuleren wetenschappelijk/technologische samenwerking; ondersteunen bedrijven bij vestiging in China; faciliteren paviljoen ‘China BIO’ (biotech, mei 2013) en ‘Hospital Build’ (mei 2013); Uitwisselen kennis en talent door uitbouwen contacten Nederlandse universiteiten en MoHealth Human Resource Development Center. Helpen bij een medische zomerschool in Shenyang, georganiseerd door Northeastern University en TU Eindhoven

C. Acquisitie (aantrekken van investeringen die Topsector in NL versterken) Meest gewenste subsectoren Rode Biotech/medical Diagnostics & Imaging Medische apparatuur/ systemen (nanomedicine, Photonics, Printing, Robotics & Embedded Systems, Imaging, E- Health) Regenerative medicine Onderzoeksgebieden: - Translational Research - Clinical Research - Cardiovascular Research - Infectious Diseases - Oncology - Rheumatology - Neurodegenerative Diseases

Ondersteuning overheid t.b.v. alle subsectoren hiernaast. Steun aan geïnteresseerde bedrijven bij: - Lead Generation (samen met regionale partners/life sciences netwerk in Nederland). - Informatieverschaffing. - Begeleiding. - Netwerken. - Presentaties, promotie van Nederland (de keus voor Nederland binnen Europa). - opzet van een bedrijf in Nederland inclusief vestigingslocatie keus in samenwerking met regionale partners. - ondersteuning gericht op type activiteit van outsourced distributie (samen met NDL) - Marketing & Sales - R&D - Hoofdkantoren. - Investor Relations - steun aan bestaande buitenlandse bedrijven om Nederland to verkopen voor uitbreiding, consolidatie, nieuwe activiteiten etc.

Overige punten voor het prioriteitsland Aansluiting zoeken bij missies en bezoeken van VWS en andere medische delegaties indien relevant. Sectorfocus: 1,2,3,4,6 In 2013 Holland Lounge op Hospital Build.

Prioriteitsland: India Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten) Meest kansrijke subsectoren Medische technologie en biotechnologie: De Indiase gezondheidssector heeft een omvang van circa 65 miljard dollar en India behoort wereldwijd tot de landen met de sterkst groeiende investeringen op dit terrein. Medische technologie en biotechnologie nemen hier tezamen een aandeel in van 9 miljard dollar, met een jaarlijkse groei van 20%. Specifieke vraag is er naar medical devices for affordable health. Farmaceutische industrie: India is een wereldspeler op het gebied van de productie van generieke medicijnen en vaccins en is op zoek naar partners. Relevante regionale clusters bevinden zich in: - Karnataka (v.w.b. biotech, vooral regio Bangalore); - Delhi (v.w.b. overheidssamenwerking); - Andhra Pradesh (v.w.b. medicijnen); - Punjab (v.w.b. R&D en productie van de farmaceutische industrie); - Maharashtra (v.w.b. hoofdkantoren en fabrieken); - Gujarat (v.w.b. farmaceutische bedrijven, vooral in de regio Ahmedabad).

B. Technologische samenwerking Meest kansrijke kennisgebieden R&D samenwerking in: infectious disease & AMR; medtech sector; molecular imaging; medical informatics; biopharmaceuticals (vaccins); oncology; metabolic disease.

Alle aspecten van economische diplomatie kunnen worden ingezet (i.e. Holland Branding, aanpakken van handelsbelemmeringen, inkomende en uitgaande bezoeken, onderzoeken, initiëren overheidssamenwerking, inzet vakattachés, inzet instrumentarium). In het bijzonder lijkt er een rol weggelegd voor de overheid in het voorlichten en desgewenst begeleiden van Nederlandse bedrijven die de Indiase markt willen betreden (b.v. tijdens missies) en van Indiase en Nederlandse bedrijven die willen samenwerken. Daarnaast kan de overheid gunstige voorwaarden scheppen voor intensieve(re) samenwerking tussen bedrijven en instellingen. Dit gebeurt nu al door de samenwerkingsovereenkomsten tussen EL&I en NWO met respectievelijk het Department of Science and Technology en het Department of Biotechnology (waarin LSH uitdrukkelijk wordt genoemd als samenwerkingsterrein). Nederlandse wetenschappers, instituten en bedrijven in de LSH sector hebben aansluiting gevonden bij Indiase partners voor onderzoek en ontwikkeling en mogelijke commercialisering van nieuwe toepassingen voor de markt tegen een aanvaardbare prijs. Deze kostenverlagende maatregelen kunnen ook zeer interessant zijn voor de beheersing van de kosten van de Nederlandse gezondheidszorg. De LSH sector in NL heeft specifiek gevraagd om ondersteuning bij het identificeren van de vraag en lacune in de gezondheidszorg in India, bij het initiëren van de eerste contacten bij de Indiase overheid en bij beurzen (specifiek noemt de sector de beurs “Hospital Build” die in december 2012 in India wordt georganiseerd. Ook werd matchmaking genoemd en haalbaarheidsstudies naar grootschalige medische projecten in India.

C. Acquisitie (aantrekken van investeringen die Topsector in NL versterken) Meest gewenste subsectoren Rode Biotech/medical Diagnostics & Imaging Medische apparatuur/ systemen (nanomedicine, Photonics, Printing, Robotics & Embedded Systems, Imaging, E- Health) Regenerative medicine Onderzoeksgebieden: - Translational Research - Clinical Research - Cardiovascular Research - Infectious Diseases - Oncology - Rheumatology - Neurodegenerative Diseases NL mogelijk interessant voor Indiase bedrijven uit de LSH sector, die nauwer aangesloten willen zijn bij Nlse R&D-activiteiten. Daarnaast valt te denken aan aantrekken van (EU-)hoofdkantoren van Indiase farmaceutische bedrijven en/of strategische overnames (het Indiase Serum Institute heeft recent het Netherlands Vaccine Institute overgenomen) en extra investeringen na een overname (zo investeerde Dishman Pharma na overname van Solvay in een R&D faciliteit in NL).

Ondersteuning overheid t.b.v. alle subsectoren hiernaast. Steun aan geïnteresseerde bedrijven bij: - Lead Generation (samen met regionale partners/life sciences netwerk in Nederland). - Informatieverschaffing. - Begeleiding. - Netwerken. - Presentaties, promotie van Nederland (de keus voor Nederland binnen Europa). - opzet van een bedrijf in Nederland inclusief vestigingslocatie keus in samenwerking met regionale partners. - ondersteuning gericht op type activiteit van outsourced distributie (samen met NDL) - Marketing & Sales - R&D - Hoofdkantoren. - Investor Relations - steun aan bestaande buitenlandse bedrijven om Nederland to verkopen voor uitbreiding, consolidatie, nieuwe activiteiten etc. Economische diplomatie, in het bijzonder de dienstverlening door de NFIA-medewerker van HMA Delhi.

Overige punten voor het prioriteitsland Aansluiting zoeken bij missies en bezoeken van VWS en andere medische delegaties indien relevant. Sectorfocus: 1,2,3,4,5 Holland Lounge op Hospital Build

Prioriteitsland: Verenigde Staten Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten) Meest kansrijke subsectoren LSH-breed, o.m.: - Medische technologie en hulpmiddelen (medical devices) - Mobiliteitsoplossingen - Ziekenhuisbouw - Medische Kennis - E-Health - Biomaterialen - Onderzoeksapparatuur

Focus: Massachusetts, California, Illinois, North Carolina, New Jersey, New York, Indiana Incl. afzet bij WB/VN.

Ondersteuning overheid (t.b.v. alle subsectoren): - Vraagbeantwoording en advisering aan bedrijven. - Matchmaking. - Organisatie van missies en evenementen. Bijv. paviljoen op Bio International (Chicago, april 2013), Lab on a Chip World Congess (California, 2013). - Facilteren publiek-private partnerschappen (bijv. via PIB-Partners for International Business van AgentschapNL). - Marktverkenning door postennetwerk. - Positionering bedrijven voor WB/VN-tenders.

B. Technologische samenwerking Meest kansrijke kennisgebieden Personalized medicine Healthy ageing E-Health Medische technologie

Focus: California, Massachusetts Focus: California, Washington DC, Massachusetts Focus: Massachusetts, California, North Carolina, Maryland Focus: Massachusetts, Illinois, California Ondersteuning overheid (t.b.v. alle kennisgebieden hierboven): - Vraagbeantwoording en advisering aan kennisinstellingen. - Scouting van R&D trends en ontwikkelingen in innovatie- en ondernemerschapsbeleid. - Organisatie van missies en evenementen. - Strategische samenwerking met Boston, bijvoorbeeld via matchmakingsprogramma MassBio en het LSH platform in NL. - Aansluiting bij communicatie zoals Holland Branding, publieksdiplomatie. - Rapportage en informatieverstrekking (bijv. artikelen). - Netwerken.



D. Aantrekken kenniswerkers Prioritaire kennisgebieden Dit vindt veelal plaats direct via universiteiten of via headhunters en advertenties in vakbladen. Veel onderzoekers gaan postdoc in VS doen en missen vaak incentive om terug te keren.

Overige punten voor het prioriteitsland Aansluiting zoeken bij missies en bezoeken van VWS en andere medische delegaties indien relevant. Sectorfocus: 1,2,3,4,6,7,9,10,11,12,13 Holland Paviljoen op BIO International en deelname Conferentie EUPF + UM Washington

Prioriteitsland: Rusland Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten) Meest kansrijke subsectoren De topsector heeft aangegeven voornamelijk te willen inzetten op medische technologie en hulpmiddelen, mobiliteitsoplossingen, ziekenhuisbouw, medische kennis en e-health. Daarnaast biedt Rusland ook veel mogelijkheden voor de farmaceutische industrie. Dit onderwerp is de afgelopen jaren nadrukkelijk door de Russische overheid op de agenda gezet als één van de speerpunten van het innovatie/-modernisatiebeleid. Er wordt actief gezocht naar samenwerking met buitenlandse bedrijven en kennisinstellingen.

Alle aspecten van economische diplomatie kunnen worden ingezet (i.e. Holland Branding, aanpakken van handelsbelemmeringen, inkomende en uitgaande bezoeken, onderzoeken, initiëren overheidssamenwerking, inzet vakattachés, inzet instrumentarium). De Task Force Health Care werkt momenteel aan een Partners for International Business programma. Hiertoe is een consortium gevormd, waar op dit moment elf bedrijven deel van uitmaken, maar dat openstaat voor bredere deelname. Het convenant voor de PIB moet op korte termijn worden getekend. De overheid heeft voor de topsector LSH vooral meerwaarde als een brug naar Russische beleidsbepalers. Omdat de Russische gezondheidszorg sterk overheidsgedreven is, heeft de Nederlandse overheid noodzakelijkerwijs een grote rol te spelen. Twee ontwikkelingen zijn in dit verband noemenswaardig: 1. De afgelopen anderhalf jaar is veel geïnvesteerd in de totstandkoming van een werkgroep Gezondheidszorg onder de Gemengde Economische Commissie. Dit blijft een belangrijk instrument om de Russische overheid te betrekken bij de uitwerking van de plannen in deze sector. In deze werkgroep zijn vijf thema’s voor bilaterale samenwerking benoemd: o Mother & child o Healthy lifestyle o Rural healthcare o Hospital design and management o Training and education 2. Het ministerie van VWS werkt aan een MoU met het Russische ministerie van Gezondheidszorg. Dit MoU – dat in oktober wordt ondertekend – moet een paraplu worden zijn waaronder pilot projecten van Nederlandse bedrijven in Russische regio’s kunnen worden geschaard. De ambassade in Moskou en het CG in St. Petersburg hebben tevens een rol bij het signaleren van kansen voor de topsector, vooral in regio’s buiten Moskou en Sint Petersburg. De ambassade kan faciliteren bij het leggen van de benodigde contacten. In 2013 wordt een bilateraal Nederland-Ruslandjaar georganiseerd. In het kader hiervan zijn diverse bezoeken van Nederlandse bewindspersonen aan Rusland (en omgekeerd) voorzien en wordt zwaarder ingezet op communicatie en Holland Branding. De topsector LSH kan in 2013 gebruik maken van deze inzet door aan te sluiten bij de diverse ‘piekmomenten’. In december 2012 en 2013 wil de TFHC met een Holland paviljoen acte de présence geven tijdens de beurs ‘Zdravookhraneniye’ in Moskou om daar het consortium met in haar kielzog alle TFHC leden te presenteren. Het idee is om tijdens de beurs al lopende samenwerkingsprojecten te presenteren. De Nederlandse ambassade kan ondersteunen bij het organiseren van zulke inhoudelijke activiteiten en/of een netwerkreceptie.

B. Technologische samenwerking Meest kansrijke kennisgebieden (medisch) biologen

Aandacht voor technologische samenwerking in kader van ontwikkeling science park Skolkovo (follow up bezoek delegatie Vekselberg). UMC Groningen heeft omvangrijk project met Skolkovo voor opleiding van (medisch) biologen. Aandachtspunt is om vanuit deze samenwerking nieuwe technologisch-wetenschappelijke samenwerking op publiek-private basis op te zetten. In Solkovo zijn al een aantal zeer grote internationale bedrijven aangesloten.

Overige punten voor het prioriteitsland Aansluiting zoeken bij missies en bezoeken van VWS en andere medische delegaties indien relevant. Sectorfocus 1,2,3,4,6 Holland Lounge op beurs in Zdravoo….

Prioriteitsland: Japan Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten) Meest kansrijke subsectoren

Bioscience, medische apparatuur NB: voor Japan liggen de gevraagde inspanningen vaak op het raakvlak van de topsectoren Life Sciences, Chemie en High Tech Systems (m.n. medische apparatuur)

Life Sciences algemeen

- Rapportages: over wijzigingen in regelgeving, zoals kwalitatieve aanpassingen in medicijnen en medische apparaten.

Medische apparatuur (zie High Tech Systems)

- Markttoegang: ondersteuning bedrijfsleven bij contacten met autoriteiten om markttoegang te borgen en verruimen. Het gaat dan bijvoorbeeld om producten zoals elektronische medische apparaten, designer rollators, etcetera.

Voedingsupplementen en vitamines

- Markttoegang: contacten met autoriteiten over (wegnemen van) standaardisering en andere non-tarifaire barrières.

B. Technologische samenwerking Meest kansrijke kennisgebieden

Veroudering als algemeen thema (preventie en langdurige zorg) Specifieke thema’s: stamcellen, regeneratieve geneeskunde, synthetische biologie, diagnostiek (kanker), biomedische materialen

Stamcelonderzoek/Regeneratieve geneeskunde

Samenwerking NWO- Tokyo Women’s Univ. e.a. n.a.v. cross debate.

Synthetische biologie

Samenwerking NWO en Osaka University n.a.v. verkenning?

Diagnostiek (kanker)

Samenwerking Amsterdam (ziekenhuizen) met Japan n.a.v. bezoek delegatie A’dam?

Biomedische materialen

Via DSM seminar met Japanse biomedmat bedrijven?


Ondersteuning overheid t.b.v. alle subsectoren hiernaast. Steun aan geïnteresseerde bedrijven bij: - Lead Generation (samen met regionale partners/life sciences netwerk in Nederland). - Informatieverschaffing. - Begeleiding. - Netwerken. - Presentaties, promotie van Nederland (de keus voor Nederland binnen Europa). - opzet van een bedrijf in Nederland inclusief vestigingslocatie keus in samenwerking met regionale partners. - ondersteuning gericht op type activiteit van outsourced distributie (samen met NDL) - Marketing & Sales - R&D - Hoofdkantoren. - Investor Relations - steun aan bestaande buitenlandse bedrijven om Nederland to verkopen voor uitbreiding, consolidatie, nieuwe activiteiten etc. - Vanuit AgentschapNL worden onder het programma “Strategische Acquisitie” extra inspanningen verricht voor de topsector Chemie om Japanse spelers naar NL te halen. Hieronder vallen ook bedrijven die opereren op het raakvlak van chemie en life sciences

(bioscience). - De Japanse farmareus Astellas heeft onlangs een grote uitbreidingsinvestering gedaan in het Bioscience Park Leiden. In de nieuwe faciliteiten worden o.a. de Europese R&D faciliteiten van Astellas gevestigd. Op 3 december 2012 is de ceremoniële opening. Gezamenlijke inspanningen vanuit EL&I/NFIA vanuit DH en ambassade TOK hebben bijgedragen aan de investeringsbeslissing. In de life science sector, vooral in de farma hoek, vinden veel overnames plaats. We krijgen hier met regelmaat vragen over en bij veel van de farmagiganten in Japan staat oa. het Leiden Bio Science Park op de radar. In dit veld heeft Nederland grote concurrentie van vooral de UK en Zwitserland, maar ook grote afzetmarkten als Frankrijk, Duitsland en Spanje zijn in deze een concurrent.

Overige punten voor het prioriteitsland De vergrijzing van de (kapitaalkrachtige) Japanse bevolking biedt de komende jaren kansen voor aanbieders van excellente oplossingen. Dit kan variëren van consumentenproducten zoals vitamines en andere voedingssupplementen tot medische apparatuur voor zieken- en verzorgingshuizen. Nederland staat in Japan bekend als land dat zijn eigen vergrijzingsproblematiek proactief en ambitieus aanpakt. Hier ligt een kans voor succesvolle Holland Branding. Sectorfocus: 7,9,10,11,12,13

Prioriteitsland: Canada Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten) Meest kansrijke subsectoren Biotechnologie (ontwikkeling en productie van pharmaceuticals and medical devices, genomics, pharmacogenomics and bioinformatics)

In 2013 (eventueel) een NLse handelsmissie organiseren, naar Oostkust Canada; deels als follow up van inkomende missie Life Sciences uit de regio Ontario in oktober 2012. Signalering voor kansen voor het NLse bedrijfsleven. Uitvoeren van marktscan voor sector LSH om kansen in Canada goed in beeld te krijgen De mogelijkheid bestuderen voor een PIB op dit vlak. Ondersteuning bieden bij het leggen van relevante Canadese contacten op de Bio 2013 in Chicago (VS) Een spreker regelen op een beurs voor Life Sciences (i.o.m. de sector)

B. Technologische samenwerking Meest kansrijke kennisgebieden

PM nader in te vullen na afloop bezoek delegatie Ontario aan NL (10 en 11 oktober 2012).


Ondersteuning overheid (via NFIA kantoren VS) t.b.v. alle subsectoren hiernaast. Steun aan geïnteresseerde bedrijven bij: - Lead Generation (samen met regionale partners/life sciences netwerk in Nederland). - Informatieverschaffing. - Begeleiding. - Netwerken. - Presentaties, promotie van Nederland (de keus voor Nederland binnen Europa). - opzet van een bedrijf in Nederland inclusief vestigingslocatie keus in samenwerking met regionale partners. - ondersteuning gericht op type activiteit van outsourced distributie (samen met NDL) - Marketing & Sales - R&D - Hoofdkantoren. - Investor Relations - steun aan bestaande buitenlandse bedrijven om Nederland to verkopen voor uitbreiding, consolidatie, nieuwe activiteiten etc.

Sectorfocus: 1,2,3,4,6,7,9,10,11,12,13

Prioriteitsland: Turkije Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten) Meest kansrijke subsectoren Medische technologie en hulpmiddelen, mobiliteitsoplossingen, medische kennis en EHealth

Markt is in Turkije kansrijk, maar er zijn momenteel nog geen activiteiten ontplooid. In toekomst zal focus dus ook liggen op het scannen en uitwerken van mogelijkheden op deze markt. De missie die in november met MP en Bleker plaatsvindt zal een eerste stap zijn voor NLse bedrijven om markt te ontdekken In toekomst bestaat mogelijkheid tot seminars e.d. om markt verder te specificeren en kansen te signaleren.


Sectorfocus 1,2,3,4,6


Prioriteitsland: Duitsland/ Life science en materialen N.B. niet genoemd onder de 10 landen Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten)

Met zijn vergrijzing en vele aandacht voor gezondheid kent Duitsland veel kansen op het gebied van life science en health. Kansen liggen ook op e-health een terrein waar NL voor loopt op Duitsland. Kansen liggen zeker ook in Zuid-Duitsland. Deze topsector krijgt mogelijk aandacht tijdens het bezoek van de prins en prinses aan Zuid Duitsland in juni 2013. De sector is zeer sterk in baden Würtemberg rond universiteit Tübingen en de regio Rhein Main Neckar. Hessen is de grootste standplaats ten aanzien van producerende biotechnologie. Sector LSH valt binnen specialisatie postennet; kan ondersteunen bij het leggen van contacten, o.a. beurs deelname etc Aandacht bij Zuid-Duitsland initiatief

Meest kansrijke subsectoren Biotechnologie m.n. rode en witte Medische technologie

B. Technologische samenwerking Meest kansrijke kennisgebieden Personalized medicine

Innovatieattaché Berlijn plant workshop “personalized medicine” in voorjaar 2013.

Sectorfocus: 1,2,3,4,6,7,9,10,11,12,13

Holland Paviljoen op de MEDICA beurs Holland Lounge op de BIO Europe Holland Lounge op Hospital Build

Prioriteitsland: Israël Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten) Meest kansrijke subsectoren Medical Devices: kleine markt, maar innovatief. Eerste plaats op wereldranglijst als het gaat om medical device patents. In 2010 waren er in Israël 1100 Life Sciences bedrijven (1996: 186).

Bedrijven aan elkaar koppelen en desgewenst bij de Isr overheid introduceren, bijvoorbeeld tijdens missies en evenementen

Digital Imaging: snel groeiende sector met veel startups (ieder jaar rond 80 nieuwe bedrijven).

Idem

B. Technologische samenwerking Meest kansrijke kennisgebieden Medical devices (met hightech topsector): disposable & implantable, medical equipment, diagnostics, imaging, monitoring

1. Bedrijven aan elkaar koppelen en desgewenst bij de Isr overheid introduceren, bijvoorbeeld tijdens de Biomed Conference in Tel Aviv in mei 2013 2. Organisatie van Bilaterale Innovatiedag (evenement voor branding, business en consortiumvorming) met als tentatief thema Medical Technology in Nederland in maart 2013 en van voorafgaande promobezoeken van Isr journalisten of bezoeken van Isr influentials aan Nl innovatie hotspots

Biotech: tissue engineering, pharmaceuticals, immuuntherapie


Pharmaceuticals: drug discovery and delivery

Idem

Healthcare IT (met hightech topsector)

Idem

C. Acquisitie (aantrekken van investeringen die Topsector in NL versterken) Meest gewenste subsectoren Amsterdam in Business en de Amsterdamse Innovatie Motor bezochten de Biomed Conference 2012 en bepalen momenteel een strategie t.a.v. Israël Medical devices (medical imaging)


Pharma

Idem

Bio informatics / healthcare IT

Idem

D. Aantrekken kenniswerkers 26% van PhDs is in life science Prioritaire kennisgebieden Biologie

Koppelen van Nl en Isr bedrijven en kennisinstellingen

Medicine / pharma

Idem

Overige punten voor het prioriteitsland Branding

1. Missies en evenementen kunnen een deel van hun programma (b.v. een avond) reserveren voor een open seminar met netwerkgelegenheid. Dit format werkt goed in IL en wordt door de pers opgepakt. Het economisch team van de ambassade is altijd aanwezig als eerste contactpunt. 2. NL levert keynote sprekers bij toonaangevende Isr congressen. 3. Grotere evenementen kunnen worden voorafgegaan door promotiereizen van Israëlische journalisten of influentials bezoeken aan NLse innovatie hotspots. 4. Engelstalige nieuwsbrief die door ambassades (niet alleen IL) regelmatig verspreid kan worden. Holland Branding, Strategische Beurzen

Business

Eventuele missies en evenementen hebben een B2B of K2K focus, waarbij iedere partij vooraf wensen aangeeft. Partners for International Business

Consortia

De initiatieven hierboven kunnen een start zijn voor consortiavorming, waarbij de topsector, bedrijven, kennisinstellingen en de overheid een langdurige en afgestemde strategie bedenken t.a.v. Israel. R&D-financiering en venture capital dienen hierin een prominente plek te krijgen en aan te sluiten op Isr pragmatische R&D-beleid. Partners for International Business

Geplande evenementen

1. Bilaterale Innovatiedag, maart 2013 2. Biomed Conference, mei 2013

Regio’s

1. Amsterdam 2. Eindhoven

Ontwikkelingssamenwerking

- Training en samenwerking van rampenteams - Ondersteunen van samenwerking Hebrew university met al Quds (Palestijnse gebieden) op gebied van Kattenkrabziekte (voorheen gesubsidieerd)

Sectorfocus: 1,2,3,4,6,7,9,10,11,12,13

Prioriteitsland: Indonesië Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten) Meest kansrijke subsectoren -Medische technologie en hulpmiddelen -Ziekenhuisbouw -Medische kennis

- in overleg met de topsector en FME ondersteunt ambassade op vraaggestuurde wijze deelname aan vakbeurzen, kennisuitwisseling over universal health care, en opzetten van samenwerkingsverbanden. - inzet van reguliere handelsbevorderingsinstrumentarium, waaronder onderhouden van relevant netwerk, matchmaking, zakenpartnerscans, organiseren van side-events, faciliteren van handelsmissies t.b.v. het bedrijfsleven, faciliteren van uitwisseling van kennis en expertise. - belangrijke focus op bemiddeling bij handelsbelemmeringen o.a. via inzet EU-netwerk en economische diplomatie. - Tevens vanuit OS perspectief: inzet van ORIO instrumentarium t.b.v. ontwikkeling van de gezondheidssector in Indonesië

Overige punten voor het prioriteitsland Duidelijke crossovers met topsector water (drinkwatervoorziening en sanitatie, en in mindere mate met waterveiligheid) en met voedselzekerheid (voedselkwaliteit en diversificatie voedselpakket) en tuinbouw (idem voedselzekerheid) vanuit OS perspectief: Toegang tot veilig drinkwater en - urbane sanitatie programma en rurale community led total sanitation sanitatie programma worden met NLse steun uitgevoerd, gericht op verbetering van sanitatie en afvalwaterbehandeling. Toegang tot voedsel van voldoende - Teeltverbetering- en nutriënt awareness projecten, ter kwaliteit ondersteuning van IDH inspanningen (i.s.m. private sector) op Sulawesi t.b.v. verduurzaming van de productie

Sectorfocus 1,2,3,4,6,7

Prioriteitsland: Singapore Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten) Meest kansrijke subsectoren Algemeen Centrale focus in Singapore is Innovatie en R&D samenwerking. Singapore heeft zich ontwikkeld tot een wereldwijde biomedische hub in productie en ontwikkeling van geneesmiddelen, diagnostische middelen en medische technologie. Veel grote farmaceutische bedrijven zijn gevestigd in Singapore. Behalve in de universiteiten wordt ook veel onderzoek gedaan binnen het Biomedische cluster van A*STAR (Agency for Science Technology and Research), bij voorkeur in samenwerking met bedrijven. De overheid stimuleert translationeel en klinisch onderzoek, door het reserveren van s$ 125 miljoen voor onderzoek naar Kanker, Metabolische aandoeningen (Diabetes en Obesitas), Oogziekten, Infectieziekten en Neuroscience. Singapore heeft een Masterplan “healthcare 2020” gepresenteerd waarin onder meer de opening van drie nieuwe ziekenhuizen wordt aangekondigd. Stijgende gezondheidskosten door verouderende populatie en toename van chronische ziekten is ook hier een probleem. Kansen liggen er dan ook voor de medische technologieën die helpen om gezond en zelfstandig te leven. Subsector: Molecular Diagnostic Subsector: Home-care, selfmanagement & ICT Subsector: Health Technology assessment and Quality of Life Subsector: Specialized Nutrition

De Ambassade publiceert in 2013 tenminste drie artikelen over beleid, overheidsstrategie, technologische ontwikkelingen en kansen voor Nl kennisinstellingen en bedrijven in de life sciences en health in Singapore. De focus daarbinnen ligt bij de kansrijke subsectoren. De Ambassade informeert Singaporese partijen in de triple helix tenminste een keer per maand over Nederlandse kennis en kunde in de LSH-sector door middel van presentaties, artikelen en matchmaking. De ambassade zal proactief een matchmaking reis van Rijksuniversiteit Groningen en het Universitair Medisch Centrum Groningen naar Singapore ondersteunen. De ambassade zal de EVD en relevante branche-organisaties, bedrijven en instellingen informeren over kansen voortvloeiend uit het masterplan “healthcare 2020” Ambassade zal in overleg met topsector en vraaggestuurd instrumenten inzetten als matchmaking, ondersteuning sector missies, bemiddeling bij evt handelsbelemmeringen, kansensignalering over tenders/aanbestedingen, actief netwerkonderhoud, side events bij relevante beurzen/conferenties, maken van zakenpartnerscans.

De ambassade zal een seminar organiseren over Nederlandse kennis en kunde op gebied van Healthy Ageing (medtech voor ouderen, functional foods & voeding, onderzoek) tijdens een van de relevante conferenties, zoals Pharma-Food, Rehab Tech Azië of Biopharma Ondersteuning en side event bij MedFair 2013. idem seminar over Nederlandse kennis en kunde op gebied van Healthy Ageing (medtech voor ouderen, functional foods & voeding, onderzoek) tijdens een relevante conferentie als Pharma-Food, Rehab Tech Azië of Biopharma

Overige punten voor het prioriteitsland Sterke synergie van Life Science inzet met de focus binnen topsector Agro-Food (een prioriteit voor Singaporese autoriteiten); Singoporese autoriteiten leggen belangrijke focus op “providing solutions for societal changes” zoals vergrijzing en gerelateerde gezondheidsproblemen als diabetes. Hier liggen duidelijk kansen vanuit beide topsectoren in Nederland, zowel op vlak van handel/export, als van investeringen en R&D/innovatie samenwerking (belangrijke centrale focus in Singapore).

Sectorfocus 1,2,3,4,6,7 Holland Lounge op Medical Fair Beurs

Prioriteitsregio: Golfregio (Qatar,VAE,Saoedi Arabie, Koeweit en Oman) Mogelijke actie/ ondersteuning overheid A. Markt (afzet goederen en diensten) Meest kansrijke subsectoren Ziekenhuisbouw

Medische Technologie en Hulpmiddelen E-Health

Educatie & Training

Subsector: Specialized Nutrition

In Koeweit, Saoedi Arabië, Qatar en Oman worden in de komende 5 jaar tientallen ziekenhuizen gebouwd waarin miljarden worden geïnvesteerd. Grote kansen voor de Nederlandse ziekenhuis consultants, architecten, ziekenhuisbouwer, medische hulpmiddelen leveranciers en De Golfregio investeert miljarden in de zorg en kiest bij voorkeur hoogwaardige medische producten ‘Made in Europe’. Grote kansen voor het innovatieve MKB met ‘state-of-the-art’ zorgoplossingen. De Golfregio is voornemens de modernste ziekenhuizen te bouwen en in te richten en kijkt daarbij sterk naar het westen. Daarnaast is er een enorm tekorst aan zorg personeel (vele malen groter dan in Europa) en zien zij E-health als één van de oplossingen dit probleem te verslechteren. Het extreme tekort aan hoog opgeleid zorgpersoneel is een hekel punt in de Golfregio. Al van oudsher zijn enkele Nederlandse Universiteiten (Maastricht en Groningen leiden al jaren honderden studenten uit Saoedi Arabië op) in Oman wordt een Netherlands Centre of Higher Education and Research opgezet voor de regio (Universiteit Maastricht zal dit leiden). En daarnaast is in de gehele regio sterke vraag naar opleidingsmogelijkheden en oplossingen. idem seminar over Nederlandse kennis en kunde op gebied van Healthy Ageing (medtech voor ouderen, functional foods & voeding, onderzoek) tijdens een relevante conferentie als Pharma-Food, Rehab Tech Azië of Biopharma

Overige punten voor deze prioriteitsregio Arab Health Beurs, jaarlijks terugkerend.

Sectorfocus 1,2,3,4,6,7 Holland Paviljoen op de Arab Health Beurs

Voor Ethiopië, Ghana en Zuid-Afrika volgt nog een nadere uitwerking, de focus zal gelegd worden op de sectorfocus 1,2,3,4,7,8. Hier zal nader moeten worden gekeken naar de specifieke vraag uit de landen zelf en aan de hand daarvan een specifiek programma opzetten met een activiteiten schema.

The Netherlands, your partner in Life Sciences & Health

Recommend Documents