TECTUM Journaal. Algehele samenwerking LSVB en TECTUM. Voor LSVB houdt deze samenwerking. TECTUM wenst u allen een goed en succesvol 2015!

TECTUM Journaal.

Jaargang 12 | nummer 35 | januari 2015

tECTUM-Journaal is een uitgave van TECTUM, Stichting voor Dakvakmanschap, hèt opleidingsbedrijf voor dakdekkend Nederland

Oud-vakman spreekt zich uit

Een dag met Tess Balke

Frans Kokke: veranderingen

Martin Hoonhorst is gepensioneerd dakdekker. Hij spiegelt zijn tijd op daken aan de situatie van vandaag de dag.

Tess Balke doceert Nederlandse taal, rekenen, loopbaan & burgerschap. We liepen een dagje met haar mee in Purmerend.

Frans Kokke gaat in op de verschuiving van wettelijke taken en de gevolgen daarvan voor de BIKUDAK-sector.

> pag. 2

> pag. 6

> pag. 8

De slag om de sector Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) heeft ingeschat, dat er bij ongewijzigd beleid in de toekomst een tekort aan vakbekwame en gemotiveerde dakdekkers zal ontstaan.

D

at komt door te weinig instroom van nieuw personeel en vroegtijdige uitstroom. Daarvoor zijn oorzaken aan te wijzen die te maken hebben met vergrijzing, arbeidsongeschiktheid, de economische crisis, de opkomst van ZZP’ers en flexwerkers, de opvang en begeleiding van jong gediplomeerden etc. Als daartegen niets ondernomen wordt, dan gaat de dakbedekkingsbranche zich vanaf 2015 behoorlijk in de vingers snijden. De vraag is dan of er wel genoeg dakdekkers zijn om de daken te bedekken? Om het zover niet te laten komen, hebben sociale partners in 2014 een ambitieus plan ontwikkeld dat de arbeidsmarkt in de dakenbranche in twee jaar tijd weer in evenwicht moet brengen. In dat plan wordt een aantal maatregelen aangekondigd. Naast thema’s zoals veiligheid en gezondheid, wordt sterk de nadruk gelegd op het behoud en versterken van het vakmanschap, door verdere uitstroom van vakkrachten tegen te gaan en nieuwe leerlingen op te leiden. De dakbedekkingsbranche neemt zich voor, dat er in de komende twee jaar 350 man extra worden geschoold. n

Algehele samenwerking tussen LSVB en TECTUM Op 30 oktober 2014 ondertekenden de opleidingsbedrijven LSVB (Stichting Landelijk Samenwerkingsverband voor Betonreparatiebedrijven) en TECTUM voor Dakvakmanschap een overeenkomst tot algehele samenwerking.

V

oor LSVB houdt deze samenwerking in, dat aansluiting wordt gezocht bij de wijze waarop TECTUM scholing en opleidingen voor de dakbedekkingsbranche aanbiedt. Met de algehele samenwerking willen beide opleidingsbedrijven elkaar op het terrein van scholing en opleidingen versterken. In LSVB nemen ongeveer zestig betonreparatiebedrijven deel, die praktijkopleidingsplaatsen aanbieden. LSVB organiseert korte cursussen en opleidingen op niveau 2, 3 en 4. Leerlingen in niveau 2 zijn in dienst van het samenwerkingsverband.

TECTUM wenst u allen een goed en succesvol 2015!

www.tectum.nl

Door het partnership tussen LSVB en TECTUM ontstaan schaalvoordelen die betrekking hebben op allerlei terreinen van onderwijskundige ontwikkelingen, de ontwikkeling en uitvoering van (vak)opleidingen en specifieke cursussen, het verzorgen van gezamenlijk onderricht, de begeleiding van leerlingen in de beroepspraktijk, financiën, administratie en huisvesting. Vanzelfsprekend vinden beide opleidingsbedrijven

dat ze goed bij elkaar passen. Qua cultuur, omgangsvormen en structuur bestaan veel overeenkomsten. Een belangrijke overeenkomst is bijvoorbeeld dat leerlingen hun beroepsopleidingen zowel bij LSVB als TECTUM in loondienst kunnen volgen en afronden. Verschillen zijn er ook. Zo leidt TECTUM met eigen vakdocenten op in eigen locaties, LSVB doet dat via een ROC. Op het terrein van arbeidsvoorwaarden is de CAO BIKUDAK voor de doelgroep van TECTUM leidend, voor die van LSVB is dit de CAO voor de Bouwnijverheid.

TECTUM-voorzitter Arthur Leenders (links) en LSVB-voorzitter Lennart Mulder ondertekenen de samenwerkingsovereenkomst. Dat geldt even later ook voor de overige bestuursleden van TECTUM en LSVB.

LSVB en TECTUM zijn en blijven aparte stichtingen die derhalve beide voor eigen rekening en risico bedrijf voeren. LSVB gaat kantoor houden in het opleidingscentrum van TECTUM in Nieuwegein. Meer informatie is verkrijgbaar bij directeur Karel-Jan Batenburg, of bij Adri de Voest, manager scholing & opleidingen LSVB. n

1

Geen wachttijd vorst-WW Vorig jaar rond deze tijd moest gemeld worden dat

Column

het kabinet plannen had om met een nieuwe, voor alle

Appelflappen en prosecco

branches geldende, vorst-

De leerling-dakdekkers van TECTUM krijgen ieder jaar een kerstpakket van hun werkgever. Dit jaar zat daar een hoofdkussen bij. Een hoofdkussen? Ja, met ingebouwde boxjes waar je je telefoon of andere muziekdrager op kunt sluiten, om zo lekker naar muziek te luisteren, terwijl je uitrust. Een product dat ontwikkeld is via het bedrijfje van een middelbare scholiere uit Soesterberg. Zij moet voor haar opleiding een opdracht uitvoeren en besloot een bedrijf op te richten voor de vervaardiging van deze hoofdkussens om met de opbrengsten ervan de Stichting KiKa te ondersteunen.

verletregeling te komen.

Martin Hoonhorst:

Eens een dakdekker, altijd een dakdekker Martin Hoonhorst is 65 jaar. Hij stuurde een aardig briefje naar TECTUM. Hij had de skillcard ontvangen, maar is intussen gepensioneerd. We zochten deze oude vakman op en spraken over het vak toen en het vak nu.

M

artin was 22 jaar toen hij via-via de dakbedekkingsbranche in rolde. Dit was bijzonder, want aan de ambachtsschool was hij opgeleid tot textielarbeider. Hij wist niets over het vak dakdekken. Ja, dat er werd gewerkt met een teerketel en dat je geen hoogtevrees moest hebben. Hij begon als vliegende keep. Oftewel alles uitvoeren wat er van hem werd verlangd. Hij was de laatste in de pikorde en had dus helemaal niets te vertellen. Ketelbinkie was hij. Slepen, sjouwen en mond houden. Toch werd hij een blijvertje, dat met de jaren opklom. Na vier jaar was hij voorman.

Cursussen Martin kan kleurrijk over het vak vertellen, met name over de ketel. “Kwam er groene rook uit, dan wist je, dit gaat verkeerd. Dan was het veel te heet. Nooit de klep opendoen, want dan ontstond een enorme steekvlam. Een dakbrand heb ik gelukkig nooit meegemaakt, een ketelbrand wel.” Opleidingen? “Toch wel. Ik ben opgeleid in Scherpenzeel. Daar heb ik het gieten geleerd. Bovendien werd er van mij als voorman verwacht dat ik jongeren opleidde. Dat beviel me wel. Ik heb er het geduld voor. Ik heb de oprichting van SBD meegemaakt als organisatie waar je het branden kon leren op de Primaire Opleiding. De doe-opleiding noemden wij die. Kwamen die jongeren van school, dan gingen ze ons vertellen hoe het moest. Daar kon ik wel mee omgaan. Anderen hadden daarmee meer moeite. Ik heb zelf ook korte praktijkcursussen bij SBD gevolgd. Vaak een halve dag theorie en een halve dag praktijk.”

Ziekenhuis Na een aantal omzwervingen, kwam Martin terecht bij Serco Dakspecialisten uit Lemelerveld. Daar bleef hij tot aan zijn pensioen. Hij vertelt dat hij de dakbedekkingsbranche erg heeft zien veranderen. “Ik ben begonnen met mastiek. Ik zat onder de teer en stonk als een berggeit. De mastiek verdween en de bitumen kwamen er voor terug. Dat werkte een stuk aangenamer. Ik heb er bij SBD weleens cursussen voor gevolgd. Het meeste leerde ik echter van mezelf. Gewoon door met zwarte APP of gemineraliseerde SBS te gaan werken en van m’n

2

“Ik heb bij TECTUM de C1-cursus gevolgd. Voor de jongere van nu, is het heel vanzelfsprekend dat er aandacht bestaat voor veiligheid op het dak. Zij weten niet anders. Ik denk dat zij veel bewuster met het vak bezig zijn, dan de jongere van toen. Het wordt ze ook goed geleerd door TECTUM.” eigen fouten te leren. Er wordt nu volgens de Vakrichtlijn gewerkt. Kunststoffolies zijn heel erg opgekomen. Zelf heb ik daar niks mee. Ik ben echt een man van de brander. De veiligheidseisen zijn vandaag enorm. Vroeger speelde dat totaal geen rol. Ben je mal. Een goede dakdekker viel niet van het dak,” zegt hij lachend. “Ik moet je zeggen, ik heb dat gelukkig ook nooit meegemaakt. Wel ben ik zelf eens door een sparing van een lichtkoepel gevallen. Acht dagen niet gewerkt. In het ziekenhuis gelegen. Pijn in m’n rug of andere gewrichtsklachten heb ik ook nooit gekend. Ik heb goed leren tillen. Daaraan werd in één van de korte cursussen aandacht besteed. Nu moet er brandvrij gedetailleerd worden. Maar vroeger? Weet je, mensen die goed kunnen branden, steken een dak niet in de fik. Bij TECTUM ben ik ook regelmatig geweest. Ik heb er bijvoorbeeld de C1-cursus gevolgd. Voor de jongere van nu is het heel vanzelfsprekend dat er aandacht bestaat voor veiligheid op het dak. Zij weten niet anders. Ik denk dat zij veel bewuster met het vak bezig zijn, dan de jongere van toen. Het wordt ze ook goed geleerd door TECTUM.” In mei 2014 werd Martin 65 jaar. Dat betekent pensioen. Hij verveelt zich geen moment. Hij doet vrijwilligerswerk en werkt als buitenmens graag in de tuin. “Ik mis het dakdekken steeds minder. Wel ga ik nog regelmatig buurten bij Serco en drink er een kopje koffie. Eens een dakdekker, altijd een dakdekker…” n

O

nderdeel daarvan betrof een wachttijd van drie weken voor de vorst-WW bij onwerkbaar weer. Dit zou betekenen dat dakdekkers pas na drie weken in aanmerking konden komen voor een tijdelijke WW-uitkering via het UWV. Bij streng winterweer werden bedrijven daardoor gedwongen om gedurende drie weken zelf het loon door te betalen. Geen wonder, dat de dakbedekkingsbranche zich vanaf het begin fel tegen deze beoogde nieuwe vorstverletregeling heeft verzet. De Sociaal Economische Raad (SER) heeft het kabinet verzocht om af te zien van deze nieuwe vorstverletregeling. Men denkt dat het beter is dat sociale partners hierover zelf in de CAO’s afspraken maken. Dat voorstel wordt door het kabinet gevolgd. Dat betekent dat de huidige Calamiteitenregeling voor de dakbedekkingsbranche (waarvan de wachttijd deel uitmaakt) intact blijft. In elk geval tot 1 april 2016.

Verschillen Bij onwerkbaar weer is het goed om in de gaten te houden dat het in de dakbedekkingsbranche om de werkelijk gemeten temperatuur gaat. Dat is anders dan in de bouw, waar het bij onwerkbaar weer om de gevoelstemperatuur draait. Verder moeten dakdekkers in de wintermaanden goed letten op gladheid en werkbaarheid van het dakoppervlak. Als daarover twijfels bestaan kan het beste contact worden opgenomen met de voorman, uitvoerder of werkgever. Met name moet gelet worden op (gladde) trappen, ladders en steigers en er moet gezorgd worden voor schone looppaden naar en op het dak. n

Opleidings weetjes

C1-cursus binnen vier weken Nieuw aangenomen CAO-personeel van dakbedekkingsbedrijven, dat de korte cursus ‘Gezond en Veilig Werken op het Dak’ (C1cursus) moet volgen, zal daartoe binnen vier weken in staat worden gesteld. De spelregels zijn, dat hierover op voorhand contact wordt opgenomen met één van de opleidingsadviseurs en dat annulering bij definitieve plaatsing niet meer mogelijk is. De cursus telt mee als scholingsdag. De gebruikelijke tegemoetkomingsregelingen zijn van toepassing. n

Entreeopleiding gestart Voor de eerste keer wordt de Entreeopleiding op niveau 1 georganiseerd. Dat gebeurt in Nieuwegein. De opleiding is bedoeld voor werknemers die de Basisberoepsopleiding Dakdekker willen volgen, maar daarvoor niet de vereiste vooropleiding hebben. De Entreeopleiding is de eerste stap in de doorlopende leerlijn. De opleiding is gestart met elf deelnemers. n

Toen we hiervan hoorden, vonden wij dit zo’n leuk initiatief dat wij honderd kussens bestelden. Het bedrag aan KiKa hebben wij zelf overgemaakt, conform afspraak. Dat wilde de jongedame zo, dan waren we er van verzekerd dat het geld goed terecht kwam. Wat een mooi idee! Ik heb me laten vertellen dat het hele gezin dagen bezig is geweest om de kussens te maken, de boxjes zijn persoonlijk getest door het jongere broertje. Het gaat goed komen met voornoemde dame en wij zijn blij dat we haar en KiKa hebben kunnen ondersteunen. Ik word blij van dit soort mensen. Initiatief nemen, doorzetten, hard willen werken om iets te bereiken. Precies wat we verwachten van onze leerling-dakdekkers. Dan komt het allemaal wel goed. En gelukkig hebben we een groeiend aantal deelnemers aan de vakopleidingen. Er kan altijd nog meer bij, maar de bedrijfstak heeft de stijgende lijn weer te pakken. Zo kunnen we dit jaar meer diploma’s uitreiken op de diploma-uitreiking. Zeker, u leest het goed, we komen terug met de diploma-uitreiking van TECTUM, op 2 juli 2015. De bedrijfstak gaat wederom vol trots zijn gediplomeerden in het zonnetje zetten. De presentatrice is geboekt en ja, ik zou komen als ik een geslaagde ken of een collega in het zonnetje wil zetten. Of gewoon, om erbij te zijn op het feestje van de dakbedekkingsbranche! Als u dit leest hebben we de appelflappen en de prosecco al uitgebreid achter de kiezen en hebben we geproost op het nieuwe jaar. Het wordt een mooi jaar 2015, dat wil ik! Veel geluk en gezondheid wens ik voor iedereen. Manisch positief als ik ben, het glas is altijd minimaal halfvol, dat geldt voor mij, maar zeker ook voor u. Dus, toch nog één keer: proost!

Karel-Jan Batenburg directeur TECTUM

Wist u dat... ... Eén op de zes jongeren overweegt om Nederland te verlaten? Nederlandse jongeren hebben niet veel vertrouwen in de toekomst. Zeventien procent vindt de financiële situatie zo slecht, dat ze overwegen om ergens anders te gaan wonen. Slechts veertien procent van de jongeren denkt, dat zij het beter zullen krijgen dan hun ouders.

(onderzoek Intrum Justitia)

V

er Vouch 4000*

...

Een extra impuls om te gaan opleiden, de aan bedrijven uit te reiken opleidingsvoucher is? De opleidingsvoucher is een extra subsidie die bedrijven ontvangen als ze leerlingen gaan T.w.v. scholen via de Entreeopleiding (niveau 1), Basisberoepsopleiding Dakdekker (niveau 2), of Beroepsopleiding (niveau 3). De waarde van de voucher kan oplopen tot € 4.000 per op te leiden leerling per opleidingsjaar en wordt via het Sociaal Fonds BIKUDAK in maandelijkse termijnen uitgekeerd. Vraag er naar in uw contacten met de opleidingsadviseurs van TECTUM. Bedrijven, die leerling-dakdekkers opleiden via de vakopleidingen, worden zo terecht beloond. n opleidings

max

€

Tweet met ons mee!

medewerker per op te leiden voor dakvakmanschap in dienst van TeCTUM

@TECTUM_Ngein

Uitstroom voorkomen Social return Preventiemedewerker, laat u scholen! Maar liefst 50 procent van de jonge dakdekkers heeft de bedrijfstak binnen twee jaar na de afronding van de beroepsopleiding al weer verlaten.

D

at is natuurlijk doodzonde en bovendien een verspilling van opleidingsgeld. De ambitie is om dit percentage in twee jaar tijd terug te brengen tot 25 procent. Namens sociale partners pakt TECTUM deze handschoen op en gaat de groep jong gediplomeerden nauwgezet begeleiden in hun beroepspraktijk en ze waar mogelijk steunen in hun verdere ontwikkeling. Uiteraard gebeurt dit in overleg met de bedrijven en de betrokkenen zelf. Over het doel echter geen misverstand; vroegtijdige uitstroom voorkomen! Vanaf dit jaar gaat TECTUM op pad om te kijken hoe het personeel behouden kan blijven. Voorts zou de wat oudere en ervaren vakman in de dakbedekkingsbranche goed van pas kunnen komen door hem als mentor te gaan inzetten. Om arbeidsuitval te verkleinen zullen extra cursussen/trainingen worden ontwikkeld die duurzame inzetbaarheid nastreven. n

Er wordt gekeken of er in overleg met gemeenten gewerkt kan worden aan zogenaamde ‘social return-projecten’. Aanbestedingen via gemeenten geven aan bedrijven al vaak de verplichting mee (voormalige) uitkeringsgerechtigden daaraan te laten meewerken. Social return-projecten zijn projecten waarin mensen worden benaderd die zonder werk thuis zitten, maar wel kunnen werken. Mogelijk hebben ze nog nooit aan een baan in de dakbedekkingsbranche gedacht, maar kunnen ze daaraan, na het volgen van een opleiding, wel geholpen worden. Via deze weg snijdt het mes aan twee kanten. Een werkloze wordt weer aan perspectief geholpen en er wordt op deze manier extra mankracht voor de dakbedekkingsbranche georganiseerd. n

De Arbowet schrijft voor, dat elk bedrijf een preventiemedewerker in dienst heeft. Dat kan een specialist zijn die speciaal voor deze functie is aangesteld, maar ook een willekeurig aangewezen (en geschoolde) medewerker.

B

estaat een bedrijf uit maximaal 25 werknemers, dan mag het ook de directeur zelf zijn die de preventietaken op zich neemt. Voor iedereen geldt, dat men de preventietaken goed voorbereid en naar behoren dient te kunnen uitvoeren. Volgens de CAO BIKUDAK moet men zich daartoe verplicht laten scholen via de korte cursus ‘Preventiemedewerker Dak’ (15-C6).

De drie wettelijke taken van een preventiemedewerker zijn: • Het (mede) opstellen en uitvoeren van een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) • Het adviseren en nauw samenwerken met een ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging over de te nemen maatregelen voor een goed arbeidsomstandighedenbeleid • Deze maatregelen (mede) zelf uitvoeren

De Inspectie SZW start dit jaar een (voorlichtings)campagne over de onderwerpen Arbozorg, RI&E, Plan van Aanpak en preventiemedewerker. Bedrijven die hun zaken op deze thema’s in het verleden niet op orde hadden, kunnen in 2015 mogelijk een bezoek van de Inspectie verwachten. Vooralsnog richt de aandacht zich hierbij op bedrijven waar de Inspectie handhavend moest optreden, de (notoire) overtreder dus.

In de korte cursus ‘Preventiemedewerker Dak’ wordt specifiek aandacht besteed aan de arborisico’s in de BIKUDAK-sector en aan de rol, taak en positie van een preventiemedewerker binnen een dakbedekkingsbedrijf. De cursus is bedoeld voor de ondernemer, uitvoerder of (voorman) dakdekker op niveau 3 of 4 en duurt twee dagen. Preventiemedewerker Dak telt mee als scholingsdag in het kader van artikel 8.B. uit de CAO BIKUDAK. n

De draai gevonden:

Robin Smit

Robin Smit is 23 jaar. Hij woont samen met vriendin Anouk in Lith en werkt bij UDO Dakbedekkingen in Uden. In dienst van TECTUM volgt hij de Basisberoepsopleiding Dakdekker in Mierlo. Het lag niet voor de hand dat Robin een dakdekker zou worden. Hij werkte namelijk voor een bedrijf dat oppervlaktemarkeringen en belijningen op wegen aanbrengt.

D

e doorgetrokken strepen, verdrijvingsvlakken, voorsoorteerstroken of de haaientanden op het asfalt laten verschijnen, daarmee hield hij zich in hoofdzaak bezig. Hij had een vast contract. Een prima baan vond hij het. Gezien zijn leeftijd verdiende hij een vrij hoog salaris. Dat kwam, omdat hij vaak op onregelmatige werktijden in touw was. ’s Avonds laat, ’s nachts of in de weekenden werken, dat is in deze sector heel gewoon.

dat hij zonder werk zat. Een maat bracht hem in aanraking met UDO. Hij ging er op sollicitatiegesprek en binnen no-time had hij weer een baan. Hij sprong een gat in de lucht. Het geld kwam goed van pas, want samen met zijn vriendin had hij een woning gekocht. Dat brengt het nodige aan kosten met zich mee. Zo lang iemand goed verdient, zijn zulke kosten geen probleem. Maar in het geval van Robin ging dat de verkeerde kant uit. Vanwege teruglopende opdrachten moest zijn werkgever reorganiseren. En daarvan werd Robin de dupe. Hij werd ontslagen. Zacht uitgedrukt voelde hij zich knap belazerd. Het allerergste vond hij,

Robin vertelt dat hij destijds geen flauw benul van de dakbedekkingsbranche had. “Ik wist helemaal niets van het dakdekken. Inmiddels weet ik beter. Ik vind het een apart vak. Ik wil in de toekomst graag mooie daken maken. Wat ik bijzonder vond is dat ik, na mijn aanname bij UDO, gelijk richting TECTUM ging om te worden opgeleid. Op dit moment loop ik in de praktijk mee met de servicedienst van UDO. Daarvan

leer ik een hoop. Ik voel me thuis bij TECTUM. Ik heb het gevoel dat de docenten er alles aan doen om van mij een vakman te maken. Ik merk dit aan de wijze waarop ze met mij omspringen. Een voorbeeld? Ik vind bijvoorbeeld de theorielessen vrij vermoeiend. Dit ligt niet aan de lessen, maar dat ligt aan mij. Ik heb concentratieproblemen en moeite met begrijpend lezen. De docenten beschouw ik dan ook als een echte steun in de rug. Ze willen dat ik slaag. Dat wil ik ook. Ik wil graag leren en doorleren. In de dakbedekkingsbranche kan dat.” n

3

Kussen met geluid Leerlingen in dienst van TECTUM kregen een bijzonder aardig kerstgeschenk van hun werkgever: de Fixzet Pillow. Dit is een kussen met ingebouwde luidsprekers.

H

et kussen kan eenvoudig aangesloten worden op tablet of smartphone. Zodoende kan er relaxed geluisterd worden naar de favoriete muziek zonder dat een koptelefoon of earplug nodig is. De Fixzet Pillow is niet alleen prettig voor de oren, maar ook goed voor het goede doel. Een deel van het aankoopbedrag van de Fixzet Pillow gaat namelijk naar de Stichting Kinderen Kankervrij (KiKa). KiKa heeft inmiddels 250.000 donateurs. Er worden jaarlijks ruim 4.000 acties voor Kika georganiseerd. Sinds de oprichting in 2002, zijn meer dan honderd onderzoeken gefinancierd. KiKa wil de genezingskans voor kinderkanker in 2025 tot 95% laten toenemen. n

Bouw in de lift?

Het wordt in de toekomst gemakkelijker om de kennis en vaardigheden die een werknemer al heeft officieel te gaan erkennen.

I

n het MBO wordt het mogelijk om certificaten te halen voor een deel van de opleiding. De ministerraad heeft met deze plannen ingestemd op voorstel van de ministers Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Leren en werken is in het MBO beter ontwikkeld dan in het hoger onderwijs. Ook is de samenwerking met het bedrijfsleven er eerder regel

De bouw haalt door vergrijzing en nieuw zorgbeleid de komende decennia miljoenen aan extra opdrachten binnen. Die voorspelling deed ABN AMRO in een medio december 2014 uitgebracht rapport.

D

e bouwsector moet een groot aantal seniorenwoningen bouwen en bestaande huizen geschikt maken voor bejaarden. De bank verwacht in 2040 een tekort van ruim 750 duizend bejaardenwoningen. Dat komt doordat het aantal 65+-huishoudens toeneemt en ouderen vaker thuis blijven wonen. Omdat de overheid wil dat ouderen langer thuis blijven wonen, komt er ook meer werk voor verbouwbedrijven en installateurs van hulpmiddelen, zoals trapliften. Op dit moment is er al vraag naar twee miljoen woningen voor ouderen. Ouderenbond ANBO meldde vorig jaar een tekort van ruim tachtigduizend seniorenwoningen. Na jaren van crisis lijkt de bouwsector langzaam overeind te krabbelen. Het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) meldde dat de bouw na twee jaar van omzetkrimp tekenen van herstel laat zien. De omzet van bouwbedrijven groeide in het laatste kwartaal van vorig jaar met bijna één procent. n

Opmerkelijk: dan uitzondering. Toch valt ook hier een wereld te winnen, vooral door het mes te zetten in belemmerende regels. Zo wordt het straks mogelijk om certificaten te gaan halen voor onderdelen van de bestaande kwalificatie. Alle certificaten bij elkaar geven recht op het diploma. Certificaten kunnen, aldus beide ministers, mogelijkheden bieden voor mensen voor wie een volwaardig vakdiploma buiten bereik ligt. Bijvoorbeeld omdat hun taal- en/of rekenvaardigheid onvoldoende is. n

Zomervakantie en Bouwvak in 2015 Officieel bestaat er geen verplichte bouwvak meer. Dit zou ervoor kunnen zorgen dat er meer vakantiespreiding ontstaat in de zomer. De vraag is echter of dit gebeurt. In de praktijk houden veel dakbedekkingsbedrijven zich namelijk nog steeds aan de (advies) data van de bouwvak. Deze adviesdata zijn in 2014 door werkgeversorganisaties vastgesteld:

Bouwvak 2015

Schoolvakantie zomer 2015

• • •

• • •

Regio Noord: 20 juli t/m 7 augustus (week 30 – 32) Regio Midden: 27 juli t/m 14 augustus (week 31 – 33) Regio Zuid: 3 augustus t/m 21 augustus (week 32 – 34)

Regio Noord: 4 juli t/m 16 augustus (week 28 - 33) Regio Midden: 11 juli t/m 23 augustus (week 29 - 34) Regio Zuid: 18 juli t/m 30 augustus (week 30 - 35)

© Loesje

Aanscherping thermische isolatie voor gebouwen in 2015 Het beleid van de Rijksoverheid is erop gericht dat nieuwe woningen in 2020 (bijna) energieneutraal zijn. Met ingang van volgend jaar worden er in de bouwregelgeving scherpere eisen gesteld aan de thermische schil van een gebouw.

H

et beleid van de Rijksoverheid is erop gericht dat nieuwe woningen in 2020 (bijna) energieneutraal zijn. Met ingang van volgend jaar worden er in de bouwregelgeving scherpere eisen gesteld aan de thermische schil van een gebouw. Hiermee wordt invulling gegeven aan de wens in de markt dat er meer aandacht uitgaat naar de bouwkundige schil van een gebouw. Momenteel wordt er een Rc-waarde eis van 3,5 m2 K/W gesteld voor de dragende constructiedelen van gebouwen zoals vloeren, gevels en daken. De huidige eisen aan de warmteweerstand (Rc-waarden) in het Bouwbesluit 2012 zullen worden verhoogd. Per 1 januari 2015 gelden (met enig voorbehoud) de volgende minimale Rc-waarden voor nieuwbouw: • Vloeren Rc ≥ 3,5 m2 K/W (ongewijzigd) • Gevels Rc ≥ 4,5 m2 K/W • Daken Rc ≥ 6,0 m2 K/W De minimale Rc-waarde is per constructie verschillend. Dit is zo gedaan omdat het vanuit bouwkundig oogpunt veelal kosteneffectiever is 4

om hogere isolatiewaarden (lees dikke isolatiepakketten) toe te passen in een dak dan in een gevel of vloer. Het beperken van de energievraag door eerst goed te isoleren vormt de basis voor een goed en duurzaam energieconcept.

Per 1 oktober 2010 vormen de verschillende vergunningen voor wonen, ruimte en milieu door de overheid onderdeel van de omgevingsvergunning.

Wat betekent een en ander voor de platte dakenbranche (indicatief)?

Ontwikkeling EPC-waarden

Een opmerking naar aanleiding van het bovenstaande is wel op z’n plaats. De datum van afgifte van een bouwvergunning voor een bouwwerk is altijd beslissend voor de te volgen normen van het Bouwbesluit. Met andere woorden, is de bouwvergunning afgegeven voor 1 januari 2015 dan gelden de prestatie-eisen voor de thermische isolatie van gebouwen ten tijde van de afgiftedatum van de bouwvergunning.

Het onderstaande overzicht laat duidelijk zien dat er sprake is van een aanzienlijke volumetoename (variërend van ca. 60% – 69%) van het isolatiepakket. Vooral voor kleine dakvlakken kan dit ingrijpende wijzigingen in de dak- en bouwkundige detailleringen nodig maken. Met name ten aanzien van de hoogte van de dakranden en de binnen het dakvlak gelegen opstanden. Een ander aspect is de lengte van de bevestigingsmiddelen bij toepassing van Materiaal EPS PUR/PIR MWR

mechanisch bevestigde dakbedekkingssystemen. Nog een belangrijk aandachtspunt is de luchtdichtheid van de (dak)constructie. De dakdekker zal tijdens de uitvoering van het dakwerk secuur moeten omgegaan met de uitvoering van de dampremmende laag. Bouwkundige naden en kieren kunnen ter plaatse van de aansluitdetails in het dak leiden tot een beduidend lagere warmteweerstand (koudebruggen). Hierdoor kunnen vervelende condensproblemen ontstaan met lekkages als gevolg. Ook schimmelvorming en aantasting van houten delen door inwerking van vocht (houtrot) is vaak een schadebeeld als gevolg van het onjuist vochttechnisch functioneren van de constructie. n

Warmtegeleidingscoëfficiënt Rc ≥ 3,5 m2 K/W Rc ≥ 6,0 m2 K/W d= 130 mm d= 220 mm λ 0,036 W.m-1.K-1 d= 100 mm d= 160 mm λ 0,026 W.m-1.K-1 d= 140 mm d= 230 mm λ 0,038 W.m-1.K-1

Bron: eigenschappen bouwmaterialen BDA Dakboekje 2012 d= dikte van de isolatieplaat, λ = Lambda, materiaal specifieke die wat zegt over het isolerend vermogen

Lang en gezond aan het werk

Vorig seizoen werd met veel succes de eendaagse training TopFit4TheJob georganiseerd. Deze training was speciaal in het leven geroepen om dakdekkers nog veiliger en gezonder te laten werken. De training leverde een bijdrage aan een lange loopbaan, zonder al te veel lichamelijk ongemak, in de platte dakenbranche.

D

e bedrijfstak besteedt al jaren specifiek aandacht aan duurzame inzetbaarheid van dakdekkers tot aan hun pensioen. Dat gebeurt bijvoorbeeld met vaste lesblokken in de vakopleidingen, maar ook doordat er korte thematische cursussen op het terrein van arbo en veiligheid worden aangeboden. Net als vorig seizoen kunnen dakdekkers zich dit cursusjaar weer inschrijven als deelnemer voor TopFit4TheJob. Zij krijgen een gevarieerd programma aangeboden dat door verschillende deskundigen wordt verzorgd. Het mooie is, dat er ter plekke een preventief medisch onderzoek wordt uitgevoerd (PMO/PAGO). Naast het medisch onderzoek, wordt tijdens deze training ingegaan op het belang van gezonde voeding en gezond bewegen. Zowel thuis als op het werk. Dat gebeurt op een leuke en aansprekende manier zonder dat er al te nadrukkelijk op goede en slechte gewoonten en dito voedingsproducten wordt gewezen (zoals bijv. het verontrustende rookgedrag, drugs- of drankgebruik). Ook wordt ingegaan op de toekomst van het vak

dakdekken. Los van allerlei technischeen marktontwikkelingen, is het duidelijk dat er in de toekomst langer doorgewerkt moet worden voordat men met pensioen kan. Van belang dus om goed gezond te blijven. Tot slot wordt tijdens deze training ook nog uit de doeken gedaan welke stappen dakdekkers zelf kunnen zetten om hun eigen kansen te benutten. Kort samengevat levert deze eendaagse training inzicht op in de eisen die de samenleving vandaag en morgen stelt aan de werkende in de BIKUDAK-sector. Gedurende de training wordt iedere deelnemer in de gelegenheid gesteld om zich medisch te laten onderzoeken. Dit, om eventuele gezondheidsrisico’s en/of lichamelijke afwijkingen tijdig in beeld te krijgen (PMO/PAGO). De uitkomst van dit individuele onderzoek wordt ter plekke met een arts besproken. Het aanbieden van een PMO/PAGO is ook voor de bedrijven interessant omdat ze deze medische faciliteit nu niet zelf onder werktijd hoeven te organiseren. Het PMO/PAGO wordt mede gefinancierd uit de toegekende subsidie voor het sectorplan BIKUDAK. n

VCA bij TECTUM Iemand die een VCA-cursus bij TECTUM volgt, heeft nu een nog grotere kans dat hij daarvoor slaagt. Voorheen duurden VCA-cursussen namelijk twee aaneengesloten dagen (m.u.v. de eendaagse herhalingscursussen). Vorig seizoen is dit veranderd in twee keer een hele dag per week.

D

daarbij het examen niet één, twee, drie georganiseerd kan worden, is tijdige aanmelding voor deze cursus een ‘must’. Houd dit in de gaten.

VCA-cursussen worden door TECTUM in nauwe samenwerking met PBNA uitgevoerd. Het is van belang dat cursisten rekening houden met het feit dat de examens zelf aan het einde van de tweede lesdag door een SSVV erkend exameninstituut worden afgenomen (Stichting Samenwerken Voor Veiligheid). Vanwege het feit dat een VCA-cursus met

Wat een VCA-cursus bij TECTUM uniek maakt, is dat er naast de algemene toets ook een eigen, dakgerelateerde, toets wordt afgenomen. In december 2014 werd vier keer een VCA-examen afgenomen. Van twee examens is inmiddels bekend dat deze een honderdprocentscore opleverden van geslaagden bij TECTUM. Het ziet er dus naar uit, dat de gekozen werkwijze vruchten afwerpt. Met ingang van 1 januari 2017 worden alle VCA-examens in Nederland digitaal afgenomen. n

aardoor hebben de deelnemers, tussen de lesdagen door, wat meer tijd om zich op het examen voor te bereiden. Om het al hoge slagingspercentage nog verder op te schroeven, kan via een button op de website van TECTUM een aantal proefexamens als oefenstof in huis worden gehaald.

Zo vader zo zoon zo zoon Vader Martin (44 jaar) en zonen Branco en Aaron van Peer (beiden 19 jaar). Ze werken bij Van Haperen Dakbedekkingen in Breda.

hoe is Het vak geleerd? “Mijn toenmalige zwager was dakdekker. Ik was 18 jaar en in de vakanties ging ik met hem mee. Eigenlijk ben ik nooit meer met het dakdekken gestopt. Het branden heb ik van een voorman geleerd. Als vooropleiding heb ik LTS (Lagere Technische School) met daarna KMBO Metaaltechniek (Kort Middelbaar Beroeps Onderwijs). Ongeveer 21 jaar geleden trad ik bij een groot dakbedekkingsbedrijf in dienst; UDO Dakbedekkingen, een bijzonder scholingsminded bedrijf. Op grond van mijn ervaring mocht ik een test afleggen voor dispensatie van wat toen nog de Primaire Opleiding heette. Daarvoor slaagde ik. Ik werd dus gelijk in de Voortgezette Opleiding geplaatst. Dat was een compleet andere opleiding dan hetgeen nu op niveau 3 wordt uitgevoerd. Die lessen waren toen ontzettend theoretisch en daardoor knap vermoeiend. Na de Voortgezette Opleiding heb ik de OKD-Kader gedaan. In de tussentijd volgde ik allerlei korte cursussen. In april 2012 ben ik als voorman bij Van Haperen begonnen. Gezien mijn vooropleiding, kwam het dakdekken niet echt in mijn planning voor. Maar het is zo gelopen. Ik heb het naar mijn zin op het dak.“

“Voor mijn jongens zit de C1-cursus tegenwoordig in hun opleiding. Net als BHV en VCA. Ik moest alles als aparte cursussen volgen. Nu hoeft dat niet meer als je in dienst van TECTUM wordt geschoold.”

Branco: “Na de MAVO-opleiding volgde ik een opleiding tot media developer binnen het domein ICT en Media aan het Radiuscollege hier in Breda. Het leek mij het droomberoep, websites ontwerpen, creatief bezig zijn. Maar ik had het er niet naar mijn zin. Ik zat de hele dag naar een beeldscherm te koekeloeren. Doodvermoeiend vond ik het. Ik ben er dus mee gekapt. Daarna zat ik een maand thuis. Toen zei mijn vader dat ik contact moest opnemen met Van Haperen omdat er een leerling-dakdekker werd gezocht. Sinds september 2014 volg ik in Mierlo in dienst van TECTUM de Basisberoepsopleiding op niveau 2. Ook ik had er nooit aan gedacht om dakdekker te worden. Maar het bevalt goed hoor. Ik vind het een mooi beroep. Op school heb ik al met de brander gewerkt, in de praktijk hangt het van de voorman (begeleidend vakman) af wanneer dat gebeurt.”

Aaron: “Ik zat op het CIOS (Centraal Instituut Opleiding Sportleiders). In het begin vond ik het een prachtige opleiding. Maar in het tweede jaar kwam de nadruk te liggen op fitness, health & management als uitstroomprofiel. Dat vond ik dus helemaal niets. Sporten vind ik onwijs leuk. Maar sporten als leervak, is een ander verhaal. Ik stopte met mijn opleiding. Mijn vader heeft toen geprobeerd om me, net als mijn broer, bij Van Haperen geplaatst te krijgen, maar dat lukte in eerste instantie niet. Later lukte dit wel. Zo werd Van Haperen mijn leerbedrijf. Ik volg nu in Mierlo de Basisberoepsopleiding Dakdekker. Net als mijn vader en broer, had ook ik nooit gedacht dat dakdekken mijn vak zou worden.”

beroepsambities? “Een goede vriend van mij is uitvoerder in de dakbedekkingsbranche. Als ik zie wat hij elke dag aan zijn hoofd heeft, allemachtig, ik moet er niet aan denken. Hij is echt het manusje-vanalles. De diplomaat, regelneef en pispaal tegelijk. Is een pittige baan hoor. Ik denk niet dat ik zo’n baan zou willen. Ik vind het goed zo. Ik heb geen fysieke gebreken. Ik doe dit werk graag. Geen dag is hetzelfde. De laatste tijd werk ik veel in België, ten zuiden van Brussel. Af en toe volg ik een korte cursus, zoals de C1-cursus een tijdje geleden. Vakopleidingen steken nu anders in elkaar dan vroeger. Voor mijn jongens zit de C1-cursus tegenwoordig in hun opleiding. Net als BHV en VCA. Ik moest alles als aparte cursus volgen. Nu hoeft dat niet meer als je in dienst van TECTUM wordt geschoold. Ik ben geen begeleidend vakman in de beroepspraktijkvorming van mijn zonen. Ik zou dit wel kunnen, maar mijn werkgever wil dit niet. Voor mezelf beginnen? Geen denken aan. Daar heb ik helemaal geen zin in.” n

Aaron en Branco zouden het liefste alle vakopleidingen via TECTUM volgen om zich daarna in te schrijven voor de OKD. Ze zijn echter reëel genoeg om te beseffen dat het vooral van hun werkgever afhangt of dit mogelijk wordt. Branco: “Misschien worden we na de Basisberoepsopleiding wel in dienst genomen bij Van Haperen om eerst wat meer praktijkervaring op te doen. Mogelijk dat we ons dan later weer bij TECTUM melden voor de Beroepsopleiding op niveau 3. Wie weet.” n

5 5

Een dag met... Tess Balke Tess Balke is 26 jaar. In de vakopleidingen doceert ze Nederlandse taal, rekenen, loopbaan en burgerschap. Deze vakken zijn een integraal onderdeel van het kwalificatiedossier en daarom verplicht om voor het vakdiploma te slagen. Tess verzorgt deze lessen in alle opleidingslocaties van TECTUM: Mierlo, Nieuwegein en Purmerend. Wij volgden haar in Purmerend.

Werken bij de buren

Bouwpersoneel trekt dagelijks steeds vaker de grens over om bij de Ooster- of Zuiderburen projecten uit te voeren. Het zijn grens-arbeiders. Ze wonen in Nederland en werken minimaal één keer per week in het buitenland. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) betrof het dit afgelopen jaar ruim 43.000 werknemers. Zij deden dat in loondienst van een Nederlandse werkgever.

05.30 uur Het is vroeg opstaan. Er wordt rustig ontbeten. Tess kijkt op teletekst naar het laatste nieuws. Wie weet zit er wel een item bij dat ze in één van haar lessen kan gebruiken. Om 06.00 uur vertrekt ze en gaat op weg richting Purmerend. Daar komt ze om ongeveer 07.00 uur aan. Tijd voor koffie. Ze kleedt zich om, overlegt met haar collega Marcel Beunder en bereidt in de klas alles voor. Eén voor één druppelen de leerlingen naar binnen.

G

08.30 uur De lessen zijn begonnen. Tess legt uit wat ze gaan doen. Deze dag draait het om de leeronderdelen ‘Verhoudingen’ en ‘Presentatietechnieken’ in respectievelijk het reken- en taalonderwijs. Na de middagpauze is tijd gereserveerd voor individuele begeleiding. De vorige keer zijn er oefentoetsen gemaakt. Tess bespreekt de resultaten klassikaal. Die vallen niet tegen.

09.15 uur De klas gaat voor rekenen een paar oefentoetsen maken. Ze mogen daarvoor hun rekenmachine gebruiken. Leerlingen die hierbij moeilijkheden ondervinden, worden in de klas afzonderlijk door Tess begeleid.

10.10 uur Twintig minuten koffiepauze. Daarna weer verder. Dit keer met Nederlandse taal. Van iedere leerling verwacht Tess binnen afzienbare tijd een presentatie. De onderwerpkeuze staat de mannen vrij. Om 12.00 uur breekt de pauze aan. 6

ConstruBadge

Nederlandse dakdekker die bij onze Zuiderburen (tijdelijk) werkzaamheden uitvoert. Bedrijven die de ConstruBadge voor hun personeel aanvragen, moeten met een aantal zaken rekening houden. De ConstruBadge moet zichtbaar op de bouwplaats gedragen worden. Daarmee wordt o.a. aangetoond dat de dakdekker sociaal verzekerd is. De badge maakt deel uit van een sectoraal plan tegen sociale dumping en oneerlijke concurrentie. Belgische dakdekkers ontvangen de badge automatisch. Nederlandse bedrijven moeten de ConstruBadge, onder toevoeging van een pasfoto, zelf voor hun dakdekkers aanvragen. Dit kan echter pas, zodra bekend is welk project de Nederlanders in België zullen gaan uitvoeren. Vervolgens moet er rekening mee gehouden worden, dat men pas na een dag of vijf over de badge kan beschikken. De badge wordt overigens niet naar een adres in Nederland gezonden, maar alleen naar een adres in België. Aan de badge zijn kosten verbonden. n

Sinds 1 oktober 2014 dragen alle bouwvakkers in België de zogenaamde ConstruBadge. Het betreft hier een afspraak die Belgische sociale partners hebben gemaakt. De ConstruBadge is ook verplicht voor de

Meer informatie over (het aanvragen van) deze ConstruBadge is verkrijgbaar via www.limosa.be of www.construbadge.be.

rensarbeiders zijn sociaal verzekerd. Nederlandse werkgevers betalen bijvoorbeeld het loon door als iemand ziek wordt en houden zoals gebruikelijk de premies in voor de sociale verzekeringen op de salarisstrook. Ook gezinsleden blijven daardoor in Nederland verzekerd. Iedere EU-lidstaat mag controleren of een werknemer sociaal verzekerd is. Voor zowel België als Duitsland geldt, dat daarvoor een Europese A1/E101-verklaring wordt afgegeven via de Sociale Verzekeringsbank. Daarmee kunnen Nederlandse dakdekkers aantonen dat ze onder de Nederlandse sociale zekerheid vallen. Het formulier kan via www.svb.nl/a1 aangevraagd en ingevuld worden. Vaak regelen de bedrijven dit voor hun personeel. Daarnaast geldt, net als in Nederland, dat de dakdekker altijd een geldig legitimatiebewijs op de bouwplaats bij zich draagt.

12.30 uur De mannen kleden zich om. Het is tijd voor de praktijklessen onder leiding van Marcel Beunder. Tess roept een aantal naar boven. Eén voor één. Individuele begeleiding voor wie dat kan gebruiken. Ze heeft er extra lesstof voor ontwikkeld.

15.15 uur De laatste leerlingen gaan naar boven. Individuele support is bij TECTUM heel gewoon. Tess wil dat leerlingen bij TECTUM slagen.

VMBOperikelen Verandering voor het VMBO is hard nodig. Dit vindt staatssecretaris Dekker van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).

P

raktijkvakken moeten beter aansluiten op de regionale arbeidsmarkt en leerlingen moeten meer ruimte krijgen om vakken te kiezen die hun interesses en talenten prikkelen en uitdagen. De bewindsman heeft kenbaar gemaakt dat leerlingen op het VMBO voortaan uit profielen moeten kunnen kiezen. Ze kunnen dat doen in tien richtingen met basisvakken en dit aanvullen met praktijkvakken. Het regionale bedrijfsleven krijgt een grote rol bij de invulling van het onderwijs. Ook wil de staatssecretaris dat scholen gaan samenwerken om voldoende keuze in vakken te kunnen aanbieden. Loopbaanoriëntatie en -begeleiding worden een verplicht onderdeel in het vernieuwde VMBO. Op die manier moet de overgang naar het MBO soepeler gaan verlopen. De Onderwijsraad vindt het imago van VMBO-scholen nog steeds niet in orde. Het VMBO is een schrikbeeld voor veel ouders. Zij doen er van alles aan om hun kinderen niet op een VMBO-school geplaatst te krijgen. Het onderwijs verschraalt, doordat ouders steeds vaker een hoger onderwijsniveau voor hun kinderen uitkiezen. Ook voor leraren is dit schooltype geen pretje. Vaak houden ze het er na een tijdje voor gezien, vooral omdat de werkdruk als te hoog wordt ervaren. De nieuwe opzet van het VMBO start in het schooljaar 2016-2017, althans indien het wetsvoorstel door het parlement is aangenomen. n

Werken en leren zijn bij TECTUM al jaren in goede handen. De vakopleidingen worden optimaal afgestemd op de beroepspraktijk van de bedrijven.

16.15 uur Na kort te hebben nagepraat, is het tijd om naar huis te gaan. Dat is minstens nog een uurtje rijden. Om 16.15 uur zit de dag zit erop. ’s Avonds thuis beginnen de voorbereidingen alweer voor de volgende dag. n

De draai gevonden:

David van Smirren

David is 25 jaar. Hij woont in Rotterdam met Esmeé. Samen hebben ze een zoon van vier jaar. David heeft het HAVO-diploma behaald en volgde een HBO-studie fysiotherapie. Door allerlei nare familieomstandigheden kon hij die laatste opleiding niet afmaken. “Daarvan baalde ik behoorlijk. Helaas, het was toen niet anders.” David kwam thuis te zitten. Zonder baan. Maar als schrale troost wel met een uitkering.

H

ij kwam in aanraking met Feyenoord Jobscorer. Feyenoord Jobscorer is een samenwerking tussen de voetbalclub en UWV Rijnmond. Doel is om jongeren in vier fasen van elk drie maanden werkervaring te laten opdoen in De Kuip, bij Feyenoord en externe bedrijven. Daarna wordt samen met Feyenoord en UWV gezocht naar een externe betaalde baan.

David: “Feyenoord is mijn grote liefde. Op allerlei plekken draaide ik, met behoud van uitkering, mee in het stadion. Ik heb er gewerkt in de technische dienst en klantenservice. Ik moet heel eerlijk zeggen dat ik de werkzaamheden erg eenvoudig vond. Zonder al te arrogant te willen doen, vond ik dat ik wel iets meer in mijn mars had. Tegen het einde van het werkervaringstraject, kwam ik via Feyenoord in aanraking met TECTUM. Zij bemiddelden mij uiteindelijk naar een baan in de dakbedekkingsbranche. Naar een baan plus opleiding moet ik eigenlijk zeggen. Ik ben terecht gekomen bij Schadenberg

West in Rotterdam. Dat was in 2012. Hartstikke blij was ik. Bij Schadenberg werd ik een paar maanden wegwijs gemaakt en daarna ging het in september richting TECTUM. Ik ben inmiddels geslaagd voor de Basisberoepsopleiding Dakdekker op niveau 2 en ben nu bezig op niveau 3 in de Allroundopleiding.” Wat David van de dakbedekkingsbranche vindt? “Ik ben er heel open ingegaan, maar ik heb moeten wennen. Nu we een paar jaar verder zijn, kan ik zeggen dat ik nooit gedacht had dat ik op deze manier mijn ei kwijt zou kunnen. Na dit niveau wil ik doorleren. Ik hoop dat dit kan. Ik schat echter in, dat ik eerst een paar jaar verdere werkervaring zal opdoen. Ook goed. Ik denk dat ik me goed kan ontplooien bij Schadenberg. Over de vakopleidingen heb ik geen klagen. Ik vind de opleidingen heel divers, duidelijk en goed onderbouwd. Er is ruimte voor eigen inbreng en de docenten helpen je uitentreuren als iets om wat voor reden niet lukt. De dakbedekkingsbranche is echt mijn ding geworden.” n

Dagelijks over de eigen grens heenstappen Gespot in het buitenland

Sinds de Europese eenwording is werken over de grens een stuk eenvoudiger geworden. Er bestaan geen echte binnengrenzen meer en daardoor kun je zonder paspoort de grens over. Voor zover er aan een aantal regels en richtlijnen wordt voldaan, kan er zonder noemenswaardige rompslomp in het buitenland een boterham worden verdiend.

U

it gegevens blijkt dat België en Duitsland op dit moment als een magneet op Nederlandse bouwbedrijven werken. De crisis, zoals in de Nederlandse bouw, kennen ze daar niet. Over de grens liggen de kansen en mogelijkheden voor het oppakken. Ook voor Nederlandse dakbedekkingsbedrijven. Wij vroegen vier dakdekkers hoe het is om in het buitenland een dak te bedekken. Komen ze bijvoorbeeld uit met hun vakkennis die ze bij TECTUM hebben opgedaan?

Sieb van Otterdijk (19) en Brian Hilbrink (20) worden op dit moment in dienst vanTECTUM opgeleid. De beroepspraktijkvorming wordt opgedaan bij HD Daksystemen uit Someren. Ze werken nauwelijks in Nederland. Ze schatten

in dat dit tot hooguit twee dagen beperkt is gebleven. De rest van de tijd zaten ze of in de opleidingslocatie bij TECTUM, of waren in België aan het werk. Overigens zijn ze elkaar over de grens nog nooit op een bouwplaats tegengekomen. Brian werkt hoofdzakelijk in de buurt van Antwerpen, waar Nederlands gesproken wordt. Sieb gaat bij Maastricht de grens over richting Luik, waar het Frans de voertaal is. Qua reistijd is het voor Sieb dagelijks ongeveer een uur enkele reis, voor Brian ongeveer twee uur. Het dakwerk wordt door HD Daksystemen voor Belgische aannemers uitgevoerd. Sieb en Brian werken onder een Nederlandse leermeester. Ze zijn enthousiast over hun opleiding bij TECTUM. Sieb: “Echt super. Het bevalt me.” Brian: “Het vak spreekt me erg aan. Er wordt duidelijk les-

Links: Brian Hilbrink, rechts: Sieb van Otterdijk.

gegeven.” Ze werken in België hoofdzakelijk in de nieuwbouw en dat betekent bij onze Zuiderburen met kunststof. Dat vinden ze geen probleem. Ondanks het feit dat ze hun opleiding nog moeten afronden, kunnen ze op de Belgische daken goed uit de voeten met hun in Nederland opgedane vakkennis. Brian heeft gemerkt dat de werktijden in België vergelijkbaar zijn met die in Nederland. Ook de communicatie op de bouwplaats vindt hij in orde. Voor Sieb ligt dat anders. “De communicatie verloopt stroever, want niemand spreekt Frans en die Franstaligen spreken geen

Nederlands of willen dat niet spreken.” Aan alles merken Sieb en Brian dat er in België anders gewerkt wordt dan in de Nederlandse dakbedekkingsbranche. “Daar moet je wel aan wennen.” Wat beiden ook opvalt is de Belgische zorg voor de veiligheid op hoogte. “Die is niet te vergelijken met hoe die in Nederland geregeld is. Gelukkig let iedereen er scherp op. Ons wordt dat in de opleiding met de paplepel ingegoten. In België moet onze uitvoerder een Belgische aannemer soms duidelijk maken wat er moet gebeuren, zodat wij veilig aan het werk kunnen. Dat voeren ze trouwens wel altijd zonder te morren uit…” n 7

Interview

Frans Kokke:

Ommezwaai voor dakbedekkingsbranche

Fundeon en alle 16 overige kenniscentra in Nederland zullen in de toekomst geen wettelijke taken meer uitvoeren. Deze taken worden ondergebracht bij één landelijke organisatie; SBB (stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven). Binnen SBB gaan acht of negen ‘sectorkamers’ zorgen voor de afstemming tussen het bedrijfsleven en beroepsonderwijs. Wij vroegen Frans Kokke, directeur markt en ontwikkeling bij Fundeon, wat deze ommezwaai voor de dakbedekkingsbranche betekent.

Welke veranderingen komen er aan? “Het gaat om twee grote veranderingen. Allereerst gaat het om de vaststelling en het uitvoeren van de erkenningsregeling voor leerbedrijven. Die verloopt voortaan niet meer via Fundeon. De tweede verandering betreft de kwalificatiestructuur. Deze twee taken verhuizen naar SBB. Je moet het zo zien. Qua organisatie is Fundeon opgebouwd uit de stichtingen KBB (Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven) en Fundeon. Twee entiteiten, waarvan er dus eentje verdwijnt. Ik vind het een behoorlijke verschraling. In sommige sectoren verdwijnt zelfs het complete kenniscentrum, omdat daar alleen wettelijke taken werden uitgevoerd. Waarom deze taken bij de kenniscentra verdwijnen? Men wil het onderwijs dichter bij het bedrijfsleven brengen en andersom.

“Iets anders is, of je op een andere manier opleidingen voor ZZP’ers zou kunnen organiseren of vormgeven? Ik denk van wel. De beste manier van leren, is het

Colofon

leren van elkaar.”

8

TECTUM-JOURNAAL is een uitgave van TECTUM, Stichting voor Dakvakmanschap en verschijnt 3x per jaar Redactiesecretariaat: Ilse Kolsteeg

Op zich vind ik dat niet verkeerd, maar of één grote instelling, SBB, dit het beste kan vormgeven, daarover heb ik mijn twijfels. Juist in deze tijd hebben bedrijven in sectoren behoefte aan herkenbaarheid. Dat eigene zal er met één grote organisatie niet op vooruit gaan. Nog een consequentie is, dat de bestaande en redelijk ingeburgerde infrastructuur met SBB verandert. Natuurlijk, daarvoor komt iets anders terug. Maar hoe het er allemaal uit gaat zien is vooralsnog onduidelijk. Al met al schat ik in dat er, wat betreft het beroepsonderwijs, meer op de schouders van sociale partners en het individuele bedrijf terecht gaat komen. Overigens ben ik er wel een voorstander van dat bedrijven meer verantwoordelijkheid nemen op het terrein van opleiden. Maar, of deze stap daaraan bijdraagt, dat betwijfel ik.”

Wat betekent dit voor de dakbedekkingssector? “Een andere instantie dan Fundeon gaat de uiteindelijke erkenning vormgeven van de leerbedrijven. Tegelijkertijd gaat een andere instantie bepalen hoe de kwalificatiestructuur, het fundament van de opleidingen, eruit komt te zien. Wat moet je kennen en kunnen om het vakdiploma te behalen? Ik denk dat de vakopleidingen algemener worden en dat bedrijfstakken daardoor steeds meer op elkaar gaan lijken. De verwachting is, dat het onderscheidend vermogen tussen sectoren wegvalt. Ik zal je een concreet voorbeeld geven. Tot op heden

ADRES: Groningenhaven 4 3433 PE Nieuwegein tel: (030) 601 81 50 fax: (030) 601 82 89 e-mail: [email protected]

was de erkenningsregeling zo gemaakt dat er verplichte scholing bestond voor leermeesters. Dat had twee elementen. Eén, leerlingen werden daardoor beter begeleid, en twee, de praktijkexamens konden daardoor beter beoordeeld worden. Naar alle waarschijnlijkheid gaat de verplichte scholing tot leermeester in de nieuwe erkenningsregeling verdwijnen. Als dat gebeurt, dan weten we zeker dat de kwaliteit van de leermeester op termijn afneemt en dat daarmee de kwaliteit van het vakmanschap op daken zal dalen. Bovendien zal TECTUM merken dat er minder animo komt voor de scholing tot leermeester. De verplichting bestaat dan niet meer. Ik denk dat de dakbedekkingsbranche goed moet beseffen wat de gevolgen van zulke voornemens zijn. Samen met de bedrijven denk ik dat TECTUM goed in staat is om de kwestie rond de kwaliteit van het vakmanschap zelf op te pakken en daarover nadere afspraken te maken met SBB. Tot nu toe hebben zij ook al grote invloed uitgeoefend op de inhoud van de vakopleidingen.”

Hoe moet het verder met de kwalificatiestructuur? “Daarvoor zijn wij niet meer in beeld. De contacten daarover gaan via de sectorkamer van SBB lopen. Dat wordt voor TECTUM de plek om invloed uit te oefenen. De eerste drie jaar zal dit overigens geen item zijn, omdat we de nieuwe kwalificatiestructuur net voor drie jaar afgesproken hebben. Samen met een kern van bedrijven

Tekst en productie: Eric Boer Communicatie, Amstelveen Vormgeving: Marjolein Ruiter Grafisch Ontwerp & Media, Amsterdam

kan TECTUM de inhoud van de vakopleidingen mede bepalen. Daarmee wordt een goede input aan de sectorkamer van SBB verzekerd. Derde punt is het maken van leermiddelen. Dat zouden wij graag intact houden. Leermiddelontwikkeling hebben we in opdracht van TECTUM altijd al gedaan. Ik zou dit wel willen continueren.”

Kansen voor TECTUM? “Personeelsbestanden in de bouwsectoren zijn gigantisch gekelderd. Daarmee nemen de mogelijkheden tot financiering van scholing af. Linksom of rechtsom, een aantal taken zal herzien moeten worden. Daaraan valt bijna niet meer te ontkomen. Dat is jammer, maar realiteit. Ik zou het geen beletsel vinden als bedrijven de opleidingen van ZZP’ers betalen. Ik vind het te eng om te denken dat opleidingen enkel en alleen een zaak van de ZZP’er is. Het is ook een zaak van het dakbedekkingsbedrijf dat kwaliteit wil leveren en daarvoor geschoold personeel nodig heeft. Iets anders is, of je op een andere manier opleidingen voor ZZP’ers zou kunnen organiseren of vormgeven? Ik denk van wel. De beste manier van leren, is het leren van elkaar. Als de BIKUDAK-sector faciliteert dat ZZP’ers in de praktijk van elkaar kunnen leren, dan zou TECTUM dat verder kunnen ondersteunen met theoretisch onderwijs. Daarmee creëer je een vrij goedkope vorm van opleiden die wel eens bijzonder effectief kan zijn.” n

(EIND)Redactie en tekstbijdragen: Ilse Kolsteeg Karel-Jan Batenburg Eduard van Steenhuijsen Arnold Vermeulen Adri de Voest

Oplage: 5.600 exemplaren Druk: Van Stiphout Grafische Communicatie, Helmond ISSN nummer: 2352-0809

www.tectum.nl