vanSanjaPrins randomde Boshut en taekomstplannen Ervaringen
dag" "lk gebeuriedere In nei, juni, jutien aueustus 2012 steldekunstenaatAnne Pillen de Bashut, het voanalge huis van dichtercs Sonja Ptins oP Het Goodonk in Baatle-Nassau, op vtet zondzgen open vaot pu bliek-Et kwanen neet dan tweehondetd bezoekerc,waatonder veet leden van Heenkundekting
S o. l. P . i rsrc L rd t l a a rfo n d e r! la. r z l r r rti o fd e n .Z e l e i r 2 0 0 9 haar! er !| c r h L sr l ?e n o m s g el Onlhuling van een plaquettedoor de RABObankámbassadeuÍ dhi John Geeds.
a nn ePillenbijde Bos hut .
i ê g Íri d fa .an ret bcsl l rr r:n s i l c l rtng de B osrrt S .rl a' sw ," rr: was dat na h.a doo. !to!,r/êllke k L rníenaars n i rl e rLríl r rr:r BosrLrizoLrdefklrnnÍr (o ei Aanvafkelk wirs a.ir!o. gêerr e n k ee be:]fgstei fg l .l datA nne vaf Pi Ê ni n 2010,ra PÊ | lS tornr Lrl tC raanr L Ê e LrT,'den, chteres m e th Ê trerk en el ri i !ar S onj a P rn s kefnÈ nrrakteP i .. w erdop s ag verleÍdop de Boshlt en werkt s n d sdi efl oor onbep.al . i l l dop dÈo r'corhaa zee fst rcfÊfde ..:te N aa:thet.fl { kkÊef ]]an
eiger wcfk n de ve e rlr mies!:Ír d.rB oshrtw P l 3rr as bi l k!a' r voorhetnaLat.n a. rkbl rafl rêd scl rapl an S oni aen I l n ret h.ar w(i rsên,ook rLrmte bledei defkÍs .ar a rdcfÊkLrnÍen.ars, en s.rfj \rÊ rsom hun rre.kki atêl ri en ol l rofenaa. pLrbek. f./l el .c l i c OP E NE OS H LIT dag.i eerst.i r!akl c ri l hl eÍreeeenbegf
N aasta!ndachtvnorS ofj .' s el e r lan en \r k aaodfel programfaa
nns
DichteresPi€n Siormvan Leeuwen uil Chaán draagigedichtenvooÍ van
LevensverhalenvertelleÍ VeraHolsuit OosterhouiveMoordt haarvisieop het levenen werk van sonja Prins.
Kunstenáa/muzikant Tsjoes BÍuwiere uitPoppel zorgtvoorbetoverende
BoshLrt za daaronr s echhinc -.ef b ik op detoekonsten dusopwat denteewordenopengesteld voor de Boshutnu is en nogzo! klrn pubiek. keinesroepen nenworden: eenc! turelewerk en presentatreru rnLe voorcreatiÊve SonjaPrinsversusAnnePillen maKers en eenLrnekeorngev ng \roorc! t!Lrr-én natuurm nrend SoflaPrinswoonderlrimvrlÍ jaarii zefverkozen endertig Dereacties vanhetpubl€k waren eenzaamheid in haarBoshLrt. n 2eeÍpostjell/lenwasonderde ja.envandevoÍige de zevenijger Indruk vandebjzondere sÍeer eelwkon,jde Boshlrt kopen van vandepekÊndesober€ omstan haaroorogspe|sioen enwildde zj d glreden waaronder Sonlahad zch naeenveelbewogef en hêrd geeeíd.Ookwerdhetprogramma, evenzoveelmogejk aanhaar. wêaraan verschlendekLrrste, gÍootsteieÍdededichtkunst. Na naars,m!zikanlenschrilvers en haaraorogservarifgen n hetvrou denkers vrjwi ig meewerkten, zeer wenconcentratiekamp Ravensbrijck $/asde BoshulvoorhaareenwaaÍ Veelbezoekers paradjs. A s mensen sleLrnen hetp an zch bezorgd vandestichtngomde BoshLri rnaakten oveÍde Spartaanse verderte ontwikkeen. Pi env ndt omstand gheden waarinzesons hetdaarbjvan belang niet!lt €elde,verdedigde zijzichmet lretoogte verlezen datheth! sje dewoorden:nietss ergeídan kwetsbaar is en dater,netzoas RavensbrUck . ZevondhelgÍote Sonjadatdeed,ookin r/e rust jdenmet onznas mênsen medel moetk!nnenwordengewerkt. De de Open Boshlrt dagen ook
',a sbljk va n n ijf met
ubliekl,'leide ISHUÍ'dagen eenbecn.
)Í Sonjas even )rogramrna van
TheatemakersíÉat Haesten Kim Hetogs uit Anlwerpenleggende eerstesteênván hun vooEtelling gaál MUUR/MURE.De voorsielling oveÍeenficiieveontmoetingtussen sonjáPdnsen MilenàJesenskabij de muur van het concentrátiekamp
vánwi.skaante 201213
85
P c r r f , / r lr t a .rft:fk a : [r f5. r ] inr r3 aag .r' e rÊ n n .rr n È r : r er - lr Lr i. r l . Ê!i .g 5 e e,r.f I r ir 1rÍ1r'Lu.Lrf".f.erz.:rl .[ ri.i i] r. ri d | !rr, t: è!ge| t rlnr r f , , t . s or r l k Ël a s cf.i Ê : . ; : i r ! r L!! . ar f r i.p n g s p !f.e f lil ; g.iÍr. rl rl.Lrfd erÈf !.ar S! li Pr s rJ .: siÊkÊef . llJ /l Í g. i. :ktÈ ook hÊeTt 7 .: . 1t ) 1r !' r. ! r lÈ rra f e r,.4 a .rn p Sl nla. . t . t r l. g. !r!ri l l .l:rt:f li ÈE I r '|fr r! sli, 4 zeista:dlg Í1r ! . ill o' r í r e d e _ i f Í.fl P i: r r ! ' r r L I O . ! te h ru ,.rr ! .r.1r fu !i,,k mo!ËI li _ :| . 1r . ( lLrB ns lr Ltrr e ,re rk e n ' S r l! s . f l; s . r È r d :f z l n e Ê k Í c tc , sa. .r {ar:f :ÍgÉsLre: lle ..':iu.r kr ll(c rollkrrlle : ie . r ! . Í ir r LuL: frn. n - :
n i i c :r;i rI1 1l i i ? Lug:ar. l : !et a .rr r f, .s ,! r Li . !r.h-t .fS i l trfru !:. .' r arS Lri j a! e,,en e r Ír Is!i r !!Í gÈLre,í.fès .: rf;: !.| ...l i ttsk arl Ï 3 kkÊ :f !.rnrg. È r rt z lê rLrm,e5nr. r:i i r. g . r | ra r ., aLrfe.r\i t O. :,ir. k. illt.:k:LrÈf a e onner r. I L r N i ...f 9:r!e.!i tknme. u i (i . r l l rr ra ,\]qeïÉ fet :f l f.r rl | l l r | . 1r. êr p ri .ncs .;rrg. rfi. r vLrrlst:r zoas Ê:| { l ( !.t(] r.;r ft.l Te t es:f een Í!/L rn k a. k gen::f nÉ r!r! tr* .ír_ i rg r de:têe.,5l erannÊ . rl. nr rLcs P Ê_ heiuebLrli ri .r .r ._ 7.: s stllirref oLrd r..! r a ,. z Ê:r.rnN .rke l k Lrt l rl rl rL' s l . re tJl!ès rLpt e_ .l de l r h ;:i l .t)!' : i g .r r É éi ,r.f ce li;: fc s Z. s. :ÊÊfL:n,,ei:f flrÊr. l J r' ' r' rg rr]Ér!L.3fsr:r!g i rp!3rr
Veranderende ruiÍnies Vo . P . i 3ll' r t ; : rl rs rc ;ri r lif lr t |r ! s r - nt r r n n i rt Í t[
i rf li:-r r"rilt Ê_ rafhr_.!r.qeftl.i f. . ]| ,rl i :,: ratÉ rna !l /' r.Ê l .,\'eeirrr.i9,.,,!eri r]. flg..|.f
N 1 ur lJ L{LrLrrioirirn.lse ! I d,. B rr:i!l r.r.:. r.1:mrteri ren el r.rxr:! i i .rk nc.,!p!-tnk3.
Houtjetouwije stijl lrir.e . Èr S.rl: ! lirll1.rÊ lroLr',\'' ri . ! akLrá.f L. , ]l .f :r f! r_C ra.d ( ,i i r! rl pa-rti . rrfai ses :pl kÈ 3 Ê i tirili r rf liLr h.!t e t.Lrr,rle st ! fl l i P j Lrf i i rt a É ef Lf
re
ri : Í .n !,r r Ë ef Lf w .!e_eraÊ !r.0 hÊ i n maar! kt s.nr! rok I nrl._.0 Ê . !rN :rr,.chi :.! k P i rr gcr' ..l i l r:a[ neze' i e rl . . i r Lrr.. t hf ekenl e s0nl a l).p'rsl.. fLr om fie!tre nrarlÊrrr g. r . r i r.t;r :,1:: te ïal ef :f dÊ l ff . s ra r ri . i rs_!t eÉ ni ct ae Íj b...l i U sprere_oÉ bÊ tÊ k3f.r tÊ g.r!r:r DË.iar:r-: geeÍ:zÊ r.Í 0 l ,i -r s. r ï nÊ k.mÊ rst| .kh!i .fr .! :gere!(ef ,r0gÉ 13rrÊ Èl
tllet .f:/. r.j it Pi Ên a. ; r l l /i n r _ a . D 1 n LI1 : | i ,r l l r l r i l .i i o e Èe i r , I rler r L . fl g Ês1 t.r l etles r rir, i.. !er!n f. o .e f!..fr .!r : 5 :n Ê r : !i Í f:t rrlj.rtf,j !.rL ÈfdÊ .i,1 5 :: Ér l i L r l l r r .r n i i e r !: r É sa É r !,i r r a r a ftÊvn a l É r .r ! i .: L n r tÊfd .I r l-i: s Lrr !ir. rlgi e 11.r1 r g r c: r r f.r i [.n t:x, r h .r :e r N I e kki - :r r i i eft P i, rffr í3 kp ir. a .f fr i ( i :n n _ !e 1 r Êt
e .i f 5 É:.r L 1rrr f l e .t.s r e l r o ! {l L Ír r i r r q e !f! Bo5 rL t Nri.l !.n.:Èprk f.!r { a !::r o e i z.f, ,r ÉÉ i i : È i l g Êr o n r 1 e r f: Ê.r l . 1 I.r g ê 'l rr r i :Êf t|l l r .L r 1 ! 1 n n.n i f- fi r !! !..1 í.r n Ê I o l d È ! .r a :r !.e - r. [.n fa . 1 L s r ft.l Èl l l ] l i {i : l r n d :s se r e Ég d.r r j !!h .u i Ên ééf !. r rjr. :r|:Lr tocltÊ S.,r l .: s i fr i i i .r Ê a r fe r i .f Ê,r! r i l I Êr ÊÊr L srflto 5. r ilrai Lo.r llr
\ r ilze r a'r B. sr . r
t!
kÊn t : r r i ( : r . n t Ê: t Êrr
gmentenv; Logboêkfru Pillenvan de eer st m e Boshut
vÍorijkeÍorkmuziekdoor nêdentrio PancógaTÍ ÍÍ uit utredrt. 86
r.r w rskaá nt 2012i3 e
. lar L: r 2llil k f ÉL r r 'rr . iJl! ii. r r Êis ees ir..lliJr . !:rzanr: L ken m ; l[ k i] f . t er Êff ! er a. f t : í i r g! r r f L. r ! i [ r . f , . _ i] r llls: r r f t Ê' m È na r - r f ) r r í r _lÊ t . , r . ' notr . . r 'r . lLr . iit I n ] r ! Lro:re !.r r erir n.enr:r
A inn € nê n b u i te n
Íijl
tjelo!wtjestrll
Íijktsomsook
€n d e Sonla
[4etopzethe pl Pi en de toch a a r gz a a rn n a a Íb fn e n d Íi n g e n d e natuuraÍ en Loeeen handje.door n de w ntervoges rnetvetbo er lesn d e d o o rv e rv a l g e d e e t€ tj k opengesperde serc te lokkenen n het voorlaargeLrrend€ citroenme s s een p e p e Ín !n tte p a n L e ri n de gatenvan vefiottev oerdelen Z Êv er z a m ebi u i te nd Ê n re n a p pes ef verdíoogdeikenbad en egLdie binnenop orverwachte p ekkef neer.In hofderdenfoto\ egt Pilen haaÍwerkproces vast Haarwerlrervar ngenzet ze, net eense ectievan de foto's.op haar weblog.Ookde omgevingvan de Eoslrutwordtaan8epakt. Veetdood hoLrtwordtgesnoedzodaLp anten weerkafs kÍlgen om u i te groeien en, nir eenlareniang€ wrntersaap, weerLotb oei tÊ komen Onderde ir Lr r usv e rd w e n eonl d e s te re n Paadlesrondomhet hu s,,l/ord€r ontdÊkt,n euwepaadjesin ret bos geveegd en bijeelr0udenTildens eenvan naarspe!rtochtenLlssen Sonja'sstapes bewirarde oLrde kanlen v rdt Pi en een tekstd e s y m bois c hw o rd tv o ohr a a rw e rk wijzeln de Boshlt : " ik gebeur
.. , ( v-4 \
n
q
a,te lLl G^"- a a^*^-À
,a
0\ 'NLV 4L^
t
t_e
d,\
1\\
LL. t^_--..r-) |
^^-.*)*
)u,
,a*".; ^,"'"*.\:'-.Y, +"!1# Cr" v-t+, o^"P"'* 1i-.;oo n" ) ^"
2,"^'
'zPY"
--.
\p \-
Ervalt h er nog?ov€€te ontdek ken,Lemakenen te genieren.. Logboeldf agmentenvan Anne Pillenvan de eerstemaanden Boshut J anLr ar 2010 lk heb behoefteaan reÍleciietk eesboekeren verzaf.e LriLspra ken, raak keine lek€nngeijes €r aanlekenrngen, knip teksten uft krantenen tjdschrlftefdie meaansprekenZe komen n een nontieboekle dat k milr Veíaigenboeklebengaannoemen
.^;a a': ,r
A,i cr k-<."^a4 o" z/44 fr
u.nw i rsl àánre 20123
87
Vlaa1120l0 hetgebruke6contract Vandaag getekend PaP€r€n bj ulEeverljde T jgerin Bíeda. testa' executelrr Paude Ridder, vanSoniaPrnsen tevens mentalr vanstichtngde Boshut voorzitter heeltm j d€s€utevande p€k gegeven. lk vanmilndromen magln ed€rgevaltot septembeÍ werkenln de Boshut.k kanmiin geluknieiop.
s-
bí"S'
l^-rn-'"t-f t".""t:\
,t a.'* -
|
tt"-i
,
' Oaat<
Ctt'u
l
,y;kí,^,-^4 í:
:.
t :
van lvliriam cevonden notiliesvansonjaPrins.Filosofe ovetdezielende Reijenuit BredaleiddeeenSesprek
zeven vanSonjaPÍins.Sonjais eeniaar lk kilkterugop de aÍgeopen geleden jaaren probe€Í overeden. Pen heefthaaÍ de rodedÍaad gekend. Sonja wide dathaar nog in rnijnwe alskLrnstenaaÍ1e Boshulna haardoodeenpêkzoLr ijkekunste Vandaarull wll ik opnlelwPlannenwordenvoorvroLrwe pas er n ale rust ie kunnen naars orn maken.VlaareeÍsts een op N emand had belangste g, werken. de plaatsnod lleÍstop eenÍussLeute Pien vraagt en kÍijel de plek, I ng. iigeen inspÍeÍende zondeÍ omer meimiieen vande BoshLrt ujdsdruk. Helhuls kijkjeie gaannemen. len bre€kbaar veíscholen igt st FebrLraÍi2010 lk benop s ag in helsÍuikgewas. PlenStorm VÍiendln en dlchteres ieíd mli ver uli Chaarn nodl$ vanLeeuwen aande BoshLrt uli voor€enbezoek
Apr| 2010 L€g€ k oopdoordewoonkamer. Dlis en panken. boekenkasten vanboek€n eenlabyÍintgeweest heb k medoor en paperassen, Pallde RidderatenveÍtelen.A s ik om meheenkljkwoíd k b ii waaÍnroeiik ln en ookonrLrstig: Aande beginnen? vredesnaam nr!urhangteenaÍdíukvaneen door íotovanSonja,geÍlankeed poesen eeníotovaneenSarnese ns b bbeÍigbeschÍeven eenenigsz metm jn enveop.lk ees "sarnen b llÍ ik hopeilk wakker. organen, Sonja. Ik zetmeaaneentafelenPak€€n is Lritmjn tas.Schrljv€n kladlrokle irÍpuls:maaldan h eÍ mijneerste enlgeprelent erwoorden, zonder aties:Boshuf kodezlnnen,assoc en Bosh!tschrliÍses wooÍden waiÍotos noemlk ze.lk rnaak vanspoíend € SonlahleíheeTt Se!telsdlefergens achtergelaten rneerbil ilkent€ horen,maarnog we!netjesaan€enspilkeÍaand€ waskij Geleplasiic mu!rhangen. peÍsaaneengeknaple wasljn.De binnen zjn vaakte donker Íuimles ente vochtgornzegoedn beed Hethus is 1e klrnnenbrengen. paat enop meerder€ schmrnellg dooíbarrcades senonloegankeljk van egearch€f en boekenkasten. k vertÍaag.
lVêË inÍofrat Ê ovÊ ae BoshLIs Íivr,,f.afrep Ên n en ,,!\l.ttn!lp!:
n gde Bo sh n l :gev3r r
W O R DV R IE N DV AN DE BOS H U T et is moee k om v.iendlan de ts]rsh!r .e vrordenlVoorV IFTIC E UR0PE B]A ARo n tv a n g! t e ? f g oedriÊ!,riÊgebofdef p!bl catiÊ r et we fkv a nS c ri aP fn s . k o rtn E op kom?ndecLrtLrreleBosh!t a.ti vitet?n en I eu$/soler de Boshlt
p e remr Llonder:te!rtl rarmee tevÊf: het Írelen on dezep er a s b i zondere.Lr i i re e broedp aats b j vend n eren' tehol den. n te resse? l V :]akvj Íts ei ro overop re l er fs 489249507t n ! stch t ne de Bosilrt o v í ',rrefd ian de Bosh!t'en ÍLrLrr!,,v adresgege ,refs nrar deboshLri(trx:4an of ' Vri enoen vani e B oshut,P osi b!s 2599 ?180CCll Brerla Ll rntlanst pl rb c.te van z .sm eenni eLr$/e de :er e lrJeess.h.ade AardÊ!.f
- + ,' :j"' ' '
Fotovan SonjaPrins,haar lievelingspoes en haaÍ wensvooÍ de
ias Schrll!.rris
apte!va5ilr DÊ
BoÈtbeeldvan SonjaPrins.(ioto Ceesde Jong)
