t Is weer voorbij die mooie zomer Door Hanny Mooren

September 2010 | 4e jaargang | nummer 3 Kijk op KBO Limburg is het ledenblad voor de 40.000 leden van KBO Limburg

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave

‘t Is weer voorbij die mooie zomer

Door Hanny Mooren

Als deze “Kijk op” verschijnt, is de zomer nagenoeg weer voorbij. Zomer, het jaargetijde waar velen van ons zo naar uitkijken: genieten van het buiten zijn in de natuur, een wijntje drinken op een terrasje of lekker barbecueën in de tuin. En natuurlijk ook met een vakantie in het verschiet: vrije tijd om al die dingen te kunnen doen, waaraan je normaliter niet toekomt. Die plekken bezoeken, waar je altijd al naar toe wilde, familie of vrienden opzoeken die je al zo lang niet meer gezien hebt. Misschien wel je huis opknappen of om dicht bij huis te genieten van rust

en van het “niets moeten”. Is het u dit jaar gelukt om dit ultieme vakantiegevoel te realiseren? Deze zomer, die volgens het liedje van Gerard Cox, zowat in mei begon. Toen was het extreem warm

en zaten we binnen te puffen bij de ventilator. Daarna kregen we een lange periode met regen, regen en nog eens regen. Maar laten we positief blijven en blij zijn dat we niet in Oost-Duitsland, Rusland of Pakistan wonen. Daar zorgde het weer voor heel wat meer problemen. De nodige variatie vindt u in elk geval ook in dit nummer van Kijk op KBO Limburg.

Zoals uitvoerige informatie over de invoering van de OVchipkaart. Zeker voor ouderen belangrijk, omdat deze doelgroep veel gebruik maakt van het openbaar vervoer. Verder is er aandacht voor de zogenaamde “roze ouderen”, een groep waarop, zelfs in deze tijd, nog altijd een taboe rust. KBO Limburg is een moderne, eigentijdse en kleurrijke organisatie. Een organisatie waarin iedereen welkom is, die zich kan vinden in onze doelstelling. Seksuele geaardheid mag geen rol spelen, vinden wij. Natuurlijk treft u ook de Limburgse cultuuragenda aan en wordt er aandacht besteed aan belangenbehartiging en aan activiteiten in onze regio’s en afdelingen. Dus mocht het zonnetje een beetje schijnen: ga lekker in uw tuin of op uw balkon zitten met dit nummer en geniet van het weer én het blad. En mocht het regenen of te koud zijn. Geen nood. Dan leest u dit nummer toch gewoon lekker binnen onder het genot van een kopje koffie.

KBO Limburg vervult belangrijke rol

3

De redactie

5

Roze ouderen vaak eenzaam

7

“Ik moet de mensen kunnen aankijken” 9

Thema: OV-chipkaart

10 & 11

Veel leesplezier. Genieten van de laatste zomerstralen en van de Kijk op. Foto: Hanny Mooren.

Minder mens?

13

Cultuuragenda

15

Puzzelpagina

17

Nieuw logo voor KBO Limburg

KBO gaat vernieuwen





Door Peter de Kievit

‘KBO Limburg is herkenbaar voor (potentiële) leden en heeft een verfrissende uitstraling met een heldere visie en een duidelijke boodschap.’ Dat is het beeld dat de Limburgers van KBO Limburg moeten hebben. In het onlangs vastgestelde beleidsplan 2010 – 2014 staat verder dat KBO Limburg zich de komende jaren met name gaat richten op de belangenbehartiging, de dienstverlening én ledenservice en de mogelijkheden voor ontmoeting en sociale samenhang. Werkplannen Ontmoeting en sociale samenhang zijn taken van de afdelingen. Afdelingen, regio’s en de Bond behartigen de belangen

van ouderen op respectievelijk gemeentelijk, regionaal en provinciaal niveau. Het bondsbestuur en -bureau richten zich daarnaast op de directe ondersteuning van afdelingen en regio’s. Ook het verlenen van service en het geven van advies aan individuele leden wordt de komende jaren een steeds belangrijkere taak van het bondsbureau. In het Beleidsplan staan tien doelen genoemd. Deze doe-

advertentie

Drenthe-Groningen Arrangement

Het nieuwe logo van KBO Limburg geeft aan dat de samenleving oog moet hebben voor het belang van ouderen . len worden jaarlijks in de vorm van concrete activiteiten uitgewerkt in een werkplan. Kijk op KBO Limburg gaat u

op de hoogte houden van dat wat in deze werkplannen staat en de resultaten die bereikt worden.

in een prachtig **** hotel 2 x overnachting 2 x uitgebreid buffet 2 x 3-gangen diner

9,€11

.

p.p

Tel. 0599 - 650 699 www.hotel-stadskanaal.nl Hotel-Stadskanaal

KBO

3

LIMBURG

Ouderen willen meedenken en meebeslissen over het ouderenbeleid, hun stem laten horen bij politiek en overheid en een serieuze gesprekpartner zijn. De KBO is dan ook te vinden op die plekken, waar beslist wordt over het ouderenbeleid om daar uw belangen zo goed mogelijk te behartigen. Net zo belangrijk als invloed uitoefenen bij de totstandkoming van een beleidsnota, is het uitvoeren van de voornemens. Ook

in dat proces willen wij blijvend worden betrokken. In de rubriek ‘Op de Bres’ leest u hoe de KBO de vinger aan de pols houdt. Dit keer de reacties op twee brieven die eerder dit jaar werden verstuurd: de brief aan de Limburgse ziekenhuizen over geriatrische zorg en de brief aan het Limburgs Parlement over het voornemen van Gedeputeerde Staten de handen af te trekken van het sociaal beleid in Limburg.

Politieke partijen erkennen

KBO Limburg vervult belangrijke rol



Door Peter de Kievit

Begin juni van dit jaar stuurde KBO Limburg een felle protestbrief aan het Limburgs Parlement. De brief werd mede ondertekend door enkele andere maatschappelijke organisaties. Aanleiding was het voorstel van Gedeputeerde Staten om zo snel mogelijk het Sociaal Domein als kerntaak van de Provincie af te stoten. Dat zou betekenen dat het voortbestaan van organisaties als Scouting, Limburgse Vrouwenraad, ZIJ-actief maar ook KBO Limburg op het spel komt te staan.

Daan Prevoo (SP)

Peter van Dijk (PvdA)

Peter van Horen (CDA)

Het Limburgs Parlement floot in zijn vergadering van 4 juni jl. Gedeputeerde Staten terug. Er werd een motie aangenomen waarin Gedeputeerde Staten werd gevraagd geen taken binnen het Sociaal Domein over te dragen of op te heffen, voordat met het Limburgs Parlement, de gemeenten en de betrokken maatschappelijke organisaties van gedachten is gewisseld over de wijze waarop dit zou moeten gebeuren.

van de commissie Sociaal Domein, de KBO een uitgebreide brief. In deze brief schrijft hij dat het CDA Limburg de maatschappelijke organisaties heel erg belangrijk vindt en dat het CDA zich steeds zal blijven inzetten voor een goede waardering voor het belangrijke werk dat de KBO verricht voor de Limburgse samenleving.

ren wordt aangekondigd. De maatschappelijke organisaties hebben dan tijd zich aan te passen aan het nieuwe beleid.

Niet tornen Op 20 juli stuurde Peter van Horen, voor het CDA lid van het Limburgs Parlement en lid

Van Horen geeft in zijn brief aan dat, als het aan het CDA ligt, er niet wordt getornd aan de huidige subsidietermijn die loopt tot en met 2012 en dat, als er iets wordt veranderd, dat minimaal twee jaar van te vo-

Speerpunt De discussie over het afstoten van taken in het Sociale Domein speelt zich vooral af in het Inter Provinciaal Overleg (IPO), een overleg waarin de provincies gezamenlijk beleid ontwikkelen. Het idee om het Sociaal Domein af te stoten is ontwikkeld als reactie op de komende, strenge, bezuinigingen door de rijksoverheid. In Limburg hebben de maatschappelijke organisaties

volgens Van Horen altijd een belangrijke rol gespeeld in het laagdrempelig vertalen van provinciaal beleid naar de burger toe. “Wat zou Limburg zijn zonder de maatschappelijke organisaties? De economische waarde op het gebied van welzijn mag ook in de provincie niet onderschat worden”, aldus Van Horen in zijn brief. Van Horen besluit zijn brief met te zeggen dat het vrijwilligerswerk in algemene zin en de maatschappelijke organisaties in het bijzonder voor het CDA Limburg een speerpunt van beleid zijn en blijven.” Provinciale taak De PvdA-fractie in het Limburgs Parlement schreef al op 7 juni een brief aan de maatschappelijke organisaties. Daarin wordt gezegd dat met het voornemen van Gedeputeerde Staten een voorschot wordt genomen op een discussie die landelijk nog niet is afgerond en in onze provincie nog moet worden gevoerd. Fractievoorzitter Peter van Dijk: “De PvdA vindt dat de maatschappelijke organisaties zich terecht zorgen maken. Voor de PvdA vervult de provincie in de beleidsuitvoering een rol als regisseur en coördinator, maar in veel gevallen ook als mede-uitvoerder. De PvdA vindt dat de verantwoordelijkheid op veel beleidsterreinen zo dicht mogelijk bij de burger moet liggen, op gemeentelijk

niveau, maar dat een provinciale taak in het Sociale Domein noodzakelijk is en blijft”. Onmisbare partner Voor de SP is het door het IPO geopperde plan het Sociale Domein af te stoten niet meer dan een aanzet om fors te bezuinigen. SP-statenlid Daan Prevoo: “Natuurlijk moet er worden ingeleverd, maar dat moet je doen door te bezuinigen op terreinen waar dat mogelijk is. Gedeputeerde Staten probeerde al in december 2009 fors te gaan bezuinigen in het nieuwe subsidiestelsel voor maatschappelijke organisaties. Het Limburgs Parlement stak daar op mede-initiatief van de SP een stokje voor. Maatschappelijke organisaties bestaan vooral uit vrijwilligers die zich enorm inzetten voor zorg en welzijn en een betere samenleving. Ze zijn voor de SP een onmisbare partner tegen de verdere afbrokkeling van een sociale samenleving. Zeker nu is solidariteit en saamhorigheid hard nodig. Je mag in deze discussie niet op basis van het beschikbare geld een keuze maken. Kwaliteit en inhoud moeten leidend zijn. De SP stelde al tijdens het in het Limburgs Parlement gevoerde debat, dat de komende jaren intensief gewerkt moet worden aan een langdurig nieuwe regeling die in 2013 van kracht moet worden.”

Brief over geriatrische zorg in Limburg

Ouderenbonden krijgen veel steun

Door Peter de Kievit

De brief die KBO, ANBO en PCOB begin juni stuurden aan de Limburgse ziekenhuizen heeft veel losgemaakt. De ouderenbonden schreven in die brief dat ze zich ongerust maakten over de klinisch geriatrische zorg in de Limburgse ziekenhuizen. In de brief zeggen de bonden, daarin gesteund door het Huis voor de Zorg, onder meer dat onderzoek aantoont dat de kwaliteit en continuïteit van medische zorg aan ouderen onvoldoende is. Ook is er ontevredenheid over het ontbreken van een opleiding geriatrie in de Limburgse ziekenhuizen. Het VieCurieziekenhuis in Venlo laat weten bezig te zijn met een beleidsnota over de geriatrische zorg. Ook geeft het ziekenhuis aan hierover t.z.t. overleg te willen hebben met de Limburgse ouderenbonden. De ziekenhuizen Atrium in Heerlen/Kerkrade en Orbis

in Sittard hebben het druk met hun reorganisaties en reageren eind september op de brief van de Ouderenbonden. Nieuwe impuls De voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (NVKG),

Judith Wilmer, laat weten dat deze organisatie zich goed kan vinden in de adviezen die de ouderenbonden begin juni gaven in de brief aan de besturen van de Limburgse ziekenhuizen. Ze is graag bereid tot nader overleg met de ouderenbonden. De NVKG

is de organisatie waarin de klinische geriaters zich hebben verenigd. Het Academisch Centrum Zorginnovatie uderen (ACZIO) schrijft dat de ouderenbonden zich terecht met zorg uitlaten over de positie van de klinische geriatrie in Limburg. Volgens het ACZIO heeft de patiëntenzorg voor 75+ ers in de 2e lijn dringend behoefte aan een nieuwe impuls, gezien de toename van het aantal complexe zorgaanvragen bij (hoog-)bejaarden. Tussen de

ouderenbonden en het AZM in Maastricht is een mailwisseling geweest. Verder heeft de PvdA-fractie in het Limburgs Parlement een brief geschreven aan Gedeputeerde Staten. De fractie onderschrijft de inhoud van de brief van de ouderenbonden en maakt zich eveneens zorgen over de kwaliteit van de zorg. Kijk op KBO Limburg houdt u op de hoogte van de verdere ontwikkelingen.

KBO

5

LIMBURG

Uw belang voorop… Maar om welk belang gaat het dan? En wat doet de KBO concreet op dat gebied voor u? Soms gaat het om belangen waar u direct van profiteert. Zoals de belastinghulp, de ouderenadviseur of cursussen. Maar de KBO werkt ook aan uw belang ‘achter de schermen’, bijvoorbeeld het veiligstellen van uw pensioen of de reali-

satie van een goede gezondheidszorg. Dit keer besteden we aandacht aan een onderzoek van de regio Westelijke Mijnstreek naar de service van banken aan oudere senioren en staan we stil bij de Hiltho-beurs die begin oktober in Horst wordt gehouden.

Voor veel oudere ouderen

Nieuwe werkwijze banken geeft problemen

Door Peter de Kievit

“Banken worden steeds meer winkels voor advies over verzekeringen en hypotheken in plaats van plekken waar geld kan worden gehaald of gebracht. Deze dalende service pakt met name voor de groep van kwetsbare ouderen slecht uit.” Dat schrijft het regiobestuur van de KBO-Westelijke Mijnstreek in een notitie over de service die banken in haar werkgebied geven aan ouderen. Het bestuur deed op verzoek van de regioraad een onderzoek onder de in de Westelijke Mijnstreek werkzame banken. Het regiobestuur benaderde vijf verschillende banken met vestigingen in Sittard-Geleen, Stein, Beek en Schinnen. De banken werd gevraagd inzicht te geven in de huidige situatie en de te verwachten ontwikkelingen met betrekking tot de dienstverlening in de toekomst. Ook wilde het regiobestuur

graag weten welke maatregelen of plannen er zijn om de servicevermindering aan ouderen te beperken. Alle banken, m.u.v. de ING-bank, namen aan het onderzoek deel. De ING-bank gaf aan dat de beschreven problematiek voor de bank niet herkenbaar was en dat er geen behoefte bestond

aan een inhoudelijke reactie. Verslechtering Uit het onderzoek blijkt dat de ontwikkelingen binnen de financiële wereld en op computergebied nadrukkelijk een stempel zetten op de dienstverlening. Dit heeft een forse teruggang tot gevolg van het aantal mensen dat de bank lijfelijk bezoekt. Op dit moment maakt tweederde van de klanten gebruik van internetbankieren. “Volgens de banken zijn 60-plussers in deze groep eerder over-, dan ondervertegenwoordigd. Een ontwikkeling die zich

de komende jaren voortzet en door de banken wordt gestimuleerd. Met name de oudere senioren ervaren dit als een verslechtering van de service”, aldus regiovoorzitter Peter Spronck. In de gesprekken van de KBO met de banken kwam naar voren dat dienstverlening een belangrijk onderwerp is, zeker als het gaat om de doelgroep senioren. De banken erkennen dit en proberen de ‘nadelen’ van de automatisering te ondervangen door het aanbieden van speciale hulpmiddelen zoals een sprekende digipas en service aan huis.

Alert Peter Spronck is blij met het feit dat de banken het belang erkennen van een goede en passende dienstverlening aan de grote en belangrijke doelgroep ouderen. “De banken proberen daar zo adequaat mogelijk op in te springen. Ze gaven aan om, daar waar nodig en wenselijk is, senioren te informeren over nieuwe ontwikkelingen. Ook staan ze open voor suggesties.” De KBO blijft echter alert en blijft opkomen voor de belangen van met name de oudere senioren, de groep die juist aan de wieg stond van de groei van de Nederlandse banken.

Van 1 tot en met 6 oktober a.s.

KBO op Hiltho

Door Hans Hollanders

Van vrijdag 1 tot en met woensdag 6 oktober a.s. wordt in Horst aan de Maas de twaalfde Hiltho gehouden. De grootste paviljoenenbeurs van Nederland voor consumenten en bedrijven. KBO regio Horst-Venray neemt op een actieve wijze deel aan dit mega-evenement. Op dinsdag 5 oktober is er een speciale seniorenmiddag. KBO-leden krijgen op vertoon van hun ledenpas korting op de entreeprijs. Bestuursleden van de KBO regio Horst-Venray zijn dagelijks op de beurs aanwezig. Zij bemensen permanent een speciale KBO-stand, waar potentiële leden informatie krijgen over de KBO en ter plekke lid kunnen worden.

eten en genieten, persoonlijke verzorging en nog veel meer. Met een oppervlakte van zo’n 15.000 m2, ca 300 exposanten en vele tienduizenden bezoekers, is Hiltho met geen enkele beurs te vergelijken.

Seniorenmiddag Op dinsdag 5 oktober is er van half twee tot zes een speciale seniorenmiddag. Dan treden er diverse artiesten op zoals zanggroep ‘De Balkers’, het bekende Limburgse zangduo ‘Thei en Marij’ en een seniorenorkest. Volgens KBO-bestuurslid Piet Thijssen wordt de seniorenmiddag een echte Limburgse middag, waar veel ouderen zullen genieten van het amusementsprogramma. Thijssen roept KBO-leden op om potentiële leden naar deze middag mee te nemen en natuurlijk een bezoekje te brengen aan de KBO-stand. De Hiltho biedt verder alles voor huis en interieur, bouw en verbouw, tuin en buitenleven, woondecoraties, opleidingen, gezondheidszorg, hobby en vrije tijd, sfeervol

Openingstijden De Hiltho wordt gehouden van vrijdag 1 tot en met woensdag 6 oktober in Kasteelpark ter Horst, ten noordoosten van de Horster dorpskern, nabij afrit 10 van de A73. De openingstijden zijn dagelijks van half twee tot half elf en op zondag van elf tot zes. Korting voor KBO-leden Op vertoon van uw ledenpas aan de kassa’s van de HILTHO ontvangt u op dinsdagmiddag 5 oktober, een korting van € 2,00 op de reguliere entreeprijs van € 7,50. U betaalt dus slechts € 5,50 toegang per persoon. Maximaal 2 kaarten per persoon. Let op: Deze aanbieding is alleen geldig op dinsdagmiddag 5 oktober en is niet te combineren met andere kortingen.

Foto: Esther van der Werf

Even voorstellen:

De redactie Vier keer per jaar ontvangt u dit blad, de ‘Kijk op KBO Limburg. Dagelijks is er wel iemand in de redactie die aan het blad werkt. We doen dat met veel plezier, temeer omdat we merken dat het blad in een groeiende behoefte voorziet. Graag willen we ons op deze plaats aan u voorstellen, zodat u weet welke gezichten schuil gaan achter de namen boven de artikelen. Op de foto ziet u van links naar rechts: Hans Hollanders, Nel VerhoevenStruijk, Cees Versteden, Hanny Mooren, Peter de Kievit en

tieraad adviseert de redactie een heeft met name tot taak een goede communicatie met de afdelingen en regio’s te bevorderen.

Esther van der Werf. Redactieraad De kernredactie wordt bijgestaan door een redactieraad de bestaat uit vertegenwoordigers van de zeven Limburgse regio’s en de medewerkers van KBO-Limburg. De redac-

‘Kijk op KBO-Limburg’ is één van de media van KBO-Limburg en is met name beschouwend van aard. Op de website www.kbolimburg.nl treft u het actuele Limburgse KBO-nieuws aan.

KBO

7

LIMBURG

De KBO is een organisatie die een menselijke samenleving wil helpen creëren waarin iedereen op zijn of haar manier goed kan leven. In de vele contacten die KBO Limburg heeft komen we ook mensen tegen met andere seksuele voorkeuren dan heteroverhoudingen. KBO

Limburg wil bijdragen aan integratie, acceptatie en gelijkwaardigheid van senioren. Daarom op deze pagina een interview met homoseksuele ouderen die actief zijn in Limburg.

Ook in Limburg

Roze ouderen vaak eenzaam

Door Nel Verhoeven-Struijk

Door de toenemende vergrijzing ontstaat er een steeds grotere groep homoseksuele en lesbische ouderen. Volgens cijfers van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is zeven procent van de Nederlandse bevolking homo- of biseksueel. Daarvan zijn 350.000 mensen ouder dan 50 jaar. Deze ouderen vinden elkaar onder meer in de groep Roze ouderen, waar ook biseksuele en transgender ouderen actief zijn. Homoseksuele en lesbische 50-plussers zijn opgegroeid in een tijd dat homoseksualiteit een taboe was. Kiezen voor een homoseksuele of lesbische leefstijl was voor velen een moeizaam proces. Soms durfden ze de eigen situatie niet onder ogen te zien of bezweken ze voor de sociale druk en werd toch maar voor het huwelijk gekozen. Anderen bleven zwijgen om de baan, de betrekkingen met de familie en de sociale en eventueel kerkelijke contacten niet in gevaar te brengen. Velen leidden een verborgen leven en verstopten hun echte gevoelens. Daardoor is eenzaamheid een

Gonnie Perrée: “Ik zou graag een afdeling willen oprichten in Roermond” Foto: Carla Jeurissen. veelvoorkomend probleem bij roze ouderen. Vaak durven ze niet openlijk voor hun geaardheid uit te komen en kiezen ze voor anonimiteit. Veel roze ouderen hebben geen kinderen, wat het isolement nog vergroot. Verzorgingshuizen Vooral waar het gaat om wo-

nen, welzijn en zorg laat de positie van deze groep te wensen over. In verzorgingshuizen heerst vaak een homo-onvriendelijk klimaat. Homoseksuele ouderen worden nog altijd gezien als ‘anders’ en voelen zich vaak buitengesloten. Zij

COC-Limburg neemt de belangenbehartiging voor senioren steeds serieuzer en werkt steeds meer samen met ANBO Roze Limburg. Peer Meijers, landelijk voorzitter van ANBO Roze en contactpersoon voor Limburg, vertelt dat er drie jaar geleden in Limburg een werkgroep is ontstaan. De werkgroep organiseert maandelijks een eigen soos in zaal “De Herberg” van de Ontmoetingskerk in Geleen. “De belangstelling is groot,” zegt Peer Meijers enthousi-

Meer openheid Veel ouderen durven tot op de dag van vandaag zelfs niet met hun huisarts te praten over hun geaardheid. ANBO Roze Limburg wil daarom in maart of april 2011, samen met het COC en het Huis voor de Zorg, een congres organiseren. Op dat congres moeten aandacht worden besteed aan de zorg ten behoeve van roze senioren en hun ‘leefomgeving’ in de provincie Limburg. Zorg in de meest brede zin van het woord: medisch, sociaal en cultureel. Het congres moet bijdragen aan meer openheid. krijgen niet de aandacht die zij nodig hebben. De tolerantie is soms flinterdun. Ook homoseksuele of lesbische kinderen van oudere bewoners in verzorgingshuizen worden veelal niet geaccepteerd door de medebewoners. En het feit dat er geen kleinkinderen zijn waar zij over kunnen meepraten, vergroot het gevoel van buitengesloten zijn. Daarnaast heeft verzorgend en verplegend personeel vaak weinig kennis van homoseksualiteit en denkt men dat er in zorginstellingen nauwelijks homoseksuele cliënten zijn, terwijl er in Nederland ongeveer 20.000 roze ouderen in verzorgingshuizen wonen.

ast. “Aanvankelijk werden de bijeenkomsten bezocht door tien tot twaalf mensen, nu komen er vijfentwintig tot dertig mensen per middag.” Er worden themamiddagen georganiseerd over cultuur, gezondheid, welzijn en ethische zaken. Ook belangenbehartiging staat centraal. Limburg is de grootste afdeling van ANBO Roze. Peer Meijers benadrukt de noodzaak van inzet voor de belangen van roze ouderen: “Doordat de groep niet herkenbaar is, kan men zich niet voorstellen hoeveel mensen het betreft. Ook binnen de homo-organisaties is de zichtbaarheid van roze ouderen niet groot.”

Belangenbehartiging In Limburg was tot voor kort niets voor roze ouderen. Het COC-Limburg werd en wordt nog vaak gezien als bestemd voor jongeren. De realiteit begint echter te veranderen. Het

Vrouwen “Vooral de leefsituatie van roze oudere vrouwen is erg slecht,” zegt Gonnie Perrée, lid van de werkgroep ANBO Roze Limburg. Ruim 50% leeft in armoede. Homoseksuele man-

nen hadden vroeger veelal nog goede banen en ook vrouwen die vroeg voor hun geaardheid zijn uitgekomen en geen kinderen hebben, hadden betaald werk. De vrouwen daarentegen die eerst getrouwd zijn geweest en kinderen hebben opgevoed, moeten veelal van een minimaal inkomen rondkomen. Gonnie Perrée is voorzitter van de Cliëntenraad Sociale Voorzieningen in Echt-Susteren, lid van het WMO-platform en lid van de kerngroep Armoedevrij Echt-Susteren. Ook heeft zij een “sociaal kwartiertje” bij de lokale omroep, waarin zij voorlichting geeft over sociale kwesties. De bijeenkomsten in Geleen ervaart Gonnie als veilig en warm. “Vrouwen hebben vaak angst om te vertellen dat ze lesbisch zijn, maar in Geleen voelen zij zich op hun gemak bij elkaar. In Limburg is sowieso veel te weinig te doen voor oudere alleenstaande roze vrouwen. Door de langgerektheid van Limburg komen er weinig mensen uit Noorden Midden-Limburg naar Geleen. Daarom zou ik graag in Roermond een afdeling opzetten. Ook zou ik graag zien dat homo-organisaties een betere toegang krijgen in verzorgingstehuizen. We kunnen dan bewerkstelligen dat het personeel meer aandacht krijgt voor roze ouderen.” Roze loper Peer Meijers: “Sinds enige tijd is er een kwaliteitscertifi-

Peer Meijers: “De zichtbaarheid van roze ouderen is niet groot” Foto: Paul Dewitte. caat voor homovriendelijke zorginstellingen: de Roze Loper. Zorginstellingen met een klimaat waarin roze ouderen zich veilig en prettig voelen, krijgen dat certificaat. Doel van het project is het op gang brengen van een bewustwordingsproces bij management, personeel en bewoners over de aanwezigheid van homo- en biseksuele ouderen in zorginstellingen. Er wordt gekeken naar zaken als: zijn er activiteiten voor roze ouderen, is het personeel specifiek getraind, enzovoort. We proberen zoveel mogelijk tehuizen aan te sporen om een certificering aan te vragen. We zijn blij dat KBO Limburg dit project mede stimuleert.”

Roze belweek In oktober 2006 werd een zogeheten Roze Belweek gehouden, een samenwerkingsproject van ANBO, COC, Movisie en Schorerstichting. Het resultaat van deze belweek, waarin roze ouderen en belanghebbenden hun klachten konden aangeven, werd gebundeld en van commentaar voorzien in het “Groenboek”. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, beijverde zich vervolgens dat genoemde partners in een alliantie de kar zouden gaan trekken om de belangenbehartiging van roze senioren een nieuwe impuls te geven.

Contactpersonen De Limburgse contactpersonen van ANBO roze ouderen zijn Peer Meijers en Gonnie Perrée. Hebt u vragen of wilt u een toelichting, dan kunt u bellen. Peer Meijers onder nummer 06 - 34 21 57 70 en Gonnie Perrée onder nummer 06 - 24 27 17 20.

KBO

9

LIMBURG

In deze rubriek wordt de schijnwerper gericht op de regio’s en de afdelingen van KBO Limburg. Zij zijn een onmisbare schakel in de belangenbehartiging op regionaal en plaatselijk niveau. Maar zij zijn tegelijkertijd zoveel méér. De regio’s, en zeker de afdelingen, zijn de

plekken waar leden elkaar ontmoeten en samen bezig zijn in ‘hun eigen omgeving’ met hun ‘eigen’ mensen. Alle reden om extra aandacht te besteden aan activiteiten die daar plaatsvinden en die ook kunnen dienen als voorbeeld voor andere afdelingen.

Ledenwerver KBO Oud-Geleen:

“Ik moet de mensen kunnen aankijken”





Door Nel Verhoeven-Struijk

Het is ‘m weer gelukt! Gerrit Timmermans van de afdeling KBO Oud-Geleen nam eind december 2009 de uitdaging aan om ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van deze afdeling het ledental dit jaar te brengen van 433 naar 500. Dit getal is inmiddels ruim overschreden! Tijd om eens met deze enthousiaste 84-jarige te gaan praten. ‘Praten met’ betekent bij Gerrit Timmermans ‘luisteren naar’.

Eenmaal aan het woord is hij niet meer te stoppen. Hij is

Gerrit Timmermans: “Mensen willen worden gevraagd voor een lidmaatschap” Foto: Pim Ermers.

ook helemaal vergroeid met de KBO. Nadat hij in 1987 met vervroegd pensioen ging bij DSM werd hij, op aandringen van zijn vrouw, lid van de KBO afdeling Oud-Geleen. Na een half jaar werd hij al voorzitter wat hij maar liefst zeventien jaar bleef. Besturen was hem dan ook niet vreemd. Tijdens zijn werkzame leven was hij dertien jaar lid van het schoolbestuur en meer dan dertig jaar voorzitter van het Parochieel Overleg Orgaan.

(€ 27.000) nodig was, had hij dit binnen een week voor elkaar. Hij benaderde simpelweg de Rabobank, DSM, het Groene Kruis en de buurtapotheek. “Ik had gelukkig een heel goede steun aan de secretaris van de afdeling, Annemiek Helsloot, een Belgische ex-wijkverpleegkundige die veel voor elkaar wist te krijgen,” zegt Timmermans. “Hoewel zij ernstig ziek was, werkte zij tot haar dood met hart en ziel voor de afdeling.”

Netwerker Gerrit Timmermans is een echte netwerker en regelaar. Al snel na zijn aantreden als voorzitter had hij het voor elkaar dat de afdeling een eigen ruimte kreeg in het Hubertushuis, waar allerlei activiteiten konden worden georganiseerd. Toen er later nog een ruimte beschikbaar kwam in het nieuwgebouwde verzorgingshuis en er voor de inrichting een bedrag van fl. 60.000­

Jubileum Toen eind 2009 ter sprake kwam dat de afdeling KBO Oud-Geleen dit jaar vijftig jaar bestaat, kwam naar voren dat men graag wat meer ‘jonge’ leden wilde hebben en dat het toch mooi zou zijn als het aantal van vijfhonderd leden zou worden gehaald in dit kroonjaar. Gerrit Timmermans wierp zich op om deze klus te klaren. Hij plaatste begin januari 2010 een brief in het pa-

rochieblaadje ‘De Gelaender Taore’, dat huis aan huis wordt bezorgd. Daarin kondigde hij aan dat hij zoveel mogelijk ‘ouderen’ in Oud-Geleen zou komen bezoeken. Via/via kreeg hij allerlei adressen en ook de contactpersonen van de KBO kregen opdracht hem adressen door te geven waar ouderen woonden. “Ik moet de mensen kunnen aankijken,” zegt Timmermans. Hij bezocht alle opgegeven adressen en overhandigde de bewoners een enveloppe met allerlei informatie over de KBO: plaatselijke informatie, informatie van de KBO Limburg en van de Unie. “En,” zei hij erbij, “over een paar weken kom ik bij u terug om over het lidmaatschap te praten.” Hij vervolgt: “mensen willen worden gevraagd voor een lidmaatschap.” Het succes van zijn actie is ongekend: inmiddels zijn er 94 nieuwe leden en Gerrit Timmermans gaat op naar de honderd.

Over zingeving en dementie

Symposia in vier regio’s





Door Nel Verhoeven-Struijk

Vier van de zeven Limburgse KBO-regio’s organiseren dit najaar een symposium. Regio Midden-Limburg houdt op vrijdag 19 november in Baexheimerhof te Baexem een symposium met als thema ‘Zingeving’. De drie noordelijke regio’s organiseren in oktober en november ieder een symposium over Dementie. Het symposium over zingeving in Baexem is bestemd voor leden en niet-leden die belangstelling hebben voor allerlei aspecten van een zinvolle invulling van het leven. Steun en zekerheid Het thema wordt belicht vanuit de religieuze beleving, vanuit een sociaal­economische oogpunt en vanuit zorg en welzijn. Daarnaast worden tips en adviezen gegeven voor de dagelijkse praktijk. Emeritus kardinaal A. Simonis stelt de vraag centraal in hoeverre religie voor ouderen steun en zekerheid kan bieden in een wereld die vaak niet meer de hunne is. Klinisch psycholoog/gerontoloog drs. H. Buijssen ­belicht hoe ouderen veranderen, het nut van het opmaken

van de balans en het nut van vrijwilligerswerk. De heer Kluijtmans van de Natuur­ begraafplaats St. Odiliënberg vertelt in een interview over de motieven van mensen om op een speciale wijze en op een speciale plaats begraven te willen worden. Het ochtend­gedeelte wordt afgesloten met een inbreng van schoolkinderen. De middag wordt geopend door een ­financieel deskundige die ingaat op de vraag hoe je je als senior financieel weerbaar kunt maken voor de toekomst. De heren Sleegers en Joosten van de stichting Odyssee (cursus Pensioen in Zicht) besteden aandacht aan vragen als verlies van werkomgeving en collega’s en het aanbrengen van structuur in het dagelijkse leven. Tot slot volgen twee interviews over

het ­economische en politieke aspect van z­ ingeving. Dementie Regio Helden/Venlo, regio Gennep en regio Horst/ Venray besteden op respectievelijk donderdag 7 oktober, dinsdag 12 oktober en woensdag 3 november aandacht aan het ontstaan van dementie en hoe u er mee om kunt gaan. In een gevarieerd programma krijgt u naast veel ­informatie ook de gelegenheid een en ander zelf te ervaren. Mevrouw Klijnsma, klinisch geriater bij VieCuri in Venlo, verschaft duidelijkheid over de belevingsgerichte kant van dementie en Thomas­ Borggrefe belicht in een indringende toneelvoorstelling het proces dat een dementerende vrouw en haar man doorlopen. In de middaguren kunt u workshops bezoeken over onderwerpen als het belang van bewegen voor een goed geheugen en het samenhangend geheel van zorg en diensten bij dementie. Ook

De noordelijke regio’s besteden dit najaar aandacht aan dementie Foto: Esther van der Werf. kunt u kennismaken met het Alzheimer Café en is er een workshop over bewindvoering en mentorschap. De

symposia worden georganiseerd in samenwerking met Hulp bij Dementie NoordLimburg.

Informatie Leden in de betreffende regio’s krijgen separaat een uitnodiging toegestuurd. Mocht u interesse hebben een van de symposia bij te wonen, maar buiten de betreffende regio wonen, dan kunt u tijdens kantooruren voor meer informatie terecht bij het kantoor van KBO Limburg, tel. 0475 – 38 17 40

Thema: OV-chipkaart Over een tijdje is de OV-chipkaart het enige vervoerbewijs voor het openbaar vervoer in Limburg en de rest van Nederland. Om u zo goed mogelijk te informeren over de invoering en het gebruik van de OV-chipkaart, besteden we in dit nummer uitgebreid aandacht aan deze kaart, met speciale aandacht voor de Limburgse situatie. De afdelingsbesturen hebben eind juli een brief van het bondsbureau ontvangen met daarin informatie over het aanbod van Ik Spoor, een landelijk



De OV-chipkaart in het Openbaar vervoer Door afdeling Communicatie Veolia

Sinds kort kunt u in het openbaar vervoer reizen met de OV-chipkaart. De OV-chipkaart is een plastic pasje ter grootte van een bankpas en te herkennen aan het roze logo zoals op deze pagina’s is afgebeeld. De OV-chipkaarten verschillen van uiterlijk, maar de werking van elke OV-chipkaart is precies hetzelfde. De OV-chipkaart gaat de huidige strippenkaart vervangen. Op dit moment kunt u wel nog reizen met die strippenkaart, maar vanaf een bepaalde datum (vermoedelijk eind 2010) zijn de strippenkaarten niet meer geldig. In bus en trein blijft reizen met papieren kaartjes mogelijk. Voordat u een OV-chipkaart koopt (deze kost € 7,50), controleert u eerst of u al een OVchipkaart heeft in de vorm van een NS Voordeelurenkaart, een NS jaartrajectkaart of een OVjaarkaart. Die kunt u namelijk als OV-chipkaart gebruiken. Ze zijn herkenbaar aan het OVchipkaartlogo. Heeft u zo een kaart niet, dan kunt u kiezen uit de persoonlijke OV-chipkaart, de anonieme OV-chipkaart en een wegwerpkaart. Deze laatste is niet verkrijgbaar bij Veolia.

De persoonlijke OV-chipkaart Reist u vaak met het openbaar vervoer? Koop dan de persoonlijke OV-chipkaart. Deze kaart kan alleen door uzelf gebruikt worden, u profiteert van 34% leeftijdskorting (4 t/m 11 jaar

en 65 jaar en ouder) en u kunt persoonsgebonden producten op uw kaart laden, zoals bijvoorbeeld de Limburgse dalurenkorting. Verder kunt u zelf automatisch opladen waardoor u altijd voldoende saldo op uw OV-chipkaart heeft. U kunt uw reisgegevens online bekijken en downloaden via Mijn OVchipkaart (www.ov-chipkaart.nl). Bij diefstal of verlies kunt u uw kaart laten blokkeren om misbruik tegen te gaan. Een persoonlijke OV-chipkaart is 5 jaar geldig. Een persoonlijke OVchipkaart kunt u online aanvragen (www.ov-chipkaart.nl). Indien dat voor u niet mogelijk is, dan kunt u ook bij een van de servicepunten van Veolia Transport Limburg een papieren aanvraagformulier voor een persoonlijke OV-chipkaart kopen. Dit aanvraagformulier vult u vervolgens in en stuurt u op.

De anonieme OV-chipkaart Reist u af en toe met het openbaar vervoer? Koop dan de anonieme OV-chipkaart. Wilt u de kaart delen met andere gezinsleden, of wilt u uw persoonsge-

gevens niet bekend maken, dan ligt deze anonieme OV-chipkaart voor de hand. U kunt geen persoonsgebonden reisproducten (zoals een abonnement) op deze kaart laden en u kunt ook niet vanwege uw leeftijd met korting reizen. Deze kaart kan ook door iemand anders gebruikt worden, maar niet tegelijkertijd met u. De kaart is geheel anoniem en is na aankoop direct te gebruiken. Automatisch opladen is niet mogelijk en de kaart kan niet geblokkeerd worden bij verlies of diefstal. De kaart is vier tot vijf jaar geldig. Een anonieme OV-chipkaart koopt u bij een van de OV-chipkaartverkooppunten. Een overzicht van deze verkooppunten vindt u op www.ov-chipkaart.nl.

11

treintrainingsproject speciaal voor 55-plussers. Ik Spoor is een initiatief van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. De KBO is een van de partners in het project. Afdelingen van de KBO kunnen zich aanmelden voor een gratis workshop of presentatie, in kleiner of groter groepsverband. Mocht uw afdelingsbestuur hier geen gebruik van maken, vraag het bestuur dan naar een afdeling in uw buurt die dat wel doet.

Hoe werkt de OV-chipkaart? Tarieven

Door afdeling Communicatie Veolia

Om met de OV-chipkaart te kunnen reizen, laadt u eerst saldo of een reisproduct op uw OV-chipkaart. Een reisproduct is bijvoorbeeld een abonnement of een dagkaart. Het saldo is een bedrag in euro’s waarmee u overal kunt reizen waar de OV-chipkaart geldig is.

Voorbeeld van een persoonlijke OV-chipkaart.

KBO

LIMBURG

Via de webwinkel van OVchipkaart.nl kunt u eenvoudig in twee stappen saldo en/of reisproducten aanschaffen. U betaalt dan online met iDEAL, de veilige elektronische betaalmethode van de Nederlandse banken. Daarna laadt u de gekochte reisproducten of het saldo op uw kaart bij een ophaalautomaat bij u in de buurt. Vanaf najaar 2010 bevindt zich ook een ophaalautomaat in de bussen van Veolia. Het toegestane saldo bedraagt maximaal € 150,00. Ook kunt u een reisproduct of saldo op uw OVchipkaart laden bij een van de

OV-chipkaart verkooppunten of bij een automaat, herkenbaar aan het logo van de OV-chipkaart, bijvoorbeeld op een NSstation. U betaalt dan ter plekke contant of met uw pinpas. Automatisch opladen Bij de persoonlijke OV-chipkaart kunt u kiezen voor automatisch opladen, dan heeft u altijd voldoende saldo op uw OV-chipkaart. Zodra het saldo lager is dan vijf euro, wordt bij het inchecken automatisch een bedrag op uw OV-chipkaart geladen. U kunt kiezen uit tien, twintig of vijftig euro. U kunt



uw keuze voor automatisch opladen op elk gewenst moment weer beëindigen. Inchecken en uitchecken Heeft u een reisproduct of voldoende saldo op uw OV-chipkaart geladen? Dan kunt u inchecken door bij het begin van uw reis uw OV-chipkaart voor het OV-chipkaart logo van de kaartlezer te houden tot u een toegangssignaal hoort. De kaartlezer vindt u in de bus bij de instapdeur en voor de trein op de perrons. Aan het eind van uw reis checkt u uit. Dat gebeurt op dezelfde manier. Stapt u over? Check dan altijd uit bij het eerste vervoermiddel en weer in bij het volgende vervoermiddel. Ook als u overstapt van bus op bus en van trein op trein.

Door afdeling Communicatie Veolia

Met de OV-chipkaart worden de kosten voor het openbaar vervoer voor iedereen op dezelfde manier berekend: Een kilometer reizen is een kilometer betalen. Het huidige zonesysteem is voor sommige reizigers nadelig, doordat de zonegrens erg ongunstig ligt voor hun reis. Maar er zijn ook reizigers die profiteren van een gunstige zoneindeling. Met de prijs per kilometer vervalt dit verschil. In Limburg is naast het reguliere tarief een dalkorting van toepassing. Gebruikers van een persoonlijke OV-chipkaart kunnen (voorlopig gratis) de Limburgse dalkorting laden op hun P-kaart. Deze korting komt bovenop de leeftijdskorting.

Instaptarief Als u op saldo reist, wordt bij het inchecken in de bussen en treinen van Veolia een instaptarief van € 4,00 van uw saldo afgeschreven. Bij het uitchecken worden de gereisde kilometers in rekening gebracht en wordt het resterende bedrag teruggestort. Opstaptarief (vaste voet) Wanneer u reist met een saldo op uw OV-chipkaart, betaalt u naast een tarief per kilometer ook een vast bedrag. Deze ‘vaste voet’ is vergelijkbaar met de extra zone die u afstempelt op de strippenkaart. Als u binnen 35 minuten na het uitchecken overstapt, hoeft u dit basistarief niet nogmaals te betalen. Het landelijk vastgestelde opstaptarief bedraagt voor 2010 € 0,78. Let op: Reist u met verschillende vervoerders dan betaalt u een dubbel opstaptarief (dit is nu ook het zo). Landelijk wordt hiervoor nog naar een oplossing gezocht. Stapt u binnen Veolia over van bus op trein of omgekeerd, dan betaalt u geen dubbel opstaptarief.

Kijk voor de kilometertarieven op www.veolia-transport.nl.

Kind en ouder dan 65 jaar Kinderen van 4 t/m 11 jaar en reizigers ouder dan 65 jaar kunnen vanwege hun leeftijd met 34% korting op het standaard reisbedrag reizen. Deze korting kan alleen worden verrekend wanneer u met een persoonlijke OVchipkaart op saldo reist en wordt automatisch toegepast. Kinderen t/m 3 jaar reizen gratis. Niet uitgecheckt Reizen met de OV-chipkaart is gemakkelijk. Toch kan er iets misgaan en kan het zijn dat u bijvoorbeeld door storing in de apparatuur niet kunt uitchecken. In dat geval kunt u teveel betaalde kosten terugvragen met een restitutieformulier. Dit formulier is verkrijgbaar bij de chauffeur. Nadat de chauffeur de restitutiekaart heeft afgestempeld kunt u deze volledig ingevuld opsturen naar de klantenservice van Veolia Transport Nederland. Ook bij de servicepunten aan de NS-stations Maastricht, Heerlen, Roermond, Weert en Venlo zijn deze formulieren verkrijgbaar. U vult het formulier in en stuurt het op naar de klantenservice, Postbus 355, 5000 AJ TILBURG. U ontvangt het restitutiebedrag vervolgens op uw bankrekening.

Meer informatie? Over de werking en het gebruik van de OV-chipkaart zijn een aantal zaken nog niet volledig geregeld. Met name op die trajecten waar u te maken heeft met meerdere vervoersondernemingen. Overheid en vervoerders stellen alles in het werk om ook deze zaken op korte termijn tot een oplossing te brengen. Voor meer informatie over de OV-chipkaart en over de oplaaden ophaalpunten kunt u ook terecht op www.ov-chipkaart.nl. U kunt ook de promotiebus OV-chipkaart bezoeken. Deze rijdt van half september tot en met half oktober door heel Limburg. In de promotiebus kunt u terecht met al uw vragen. Kijk voor de data en locaties op www.veolia-transport.nl Het telefoonnummer 0900-33 10 550 is beschikbaar voor een antwoord op alle overige vragen m.b.t. uw OV-chipkaart. U kunt dit nummer dagelijks bellen tussen 08.00 uur en 23.00 uur Voorbeeld van een anonieme OV-chipkaart.

KBO

13

LIMBURG

Minder mens?

Een verhaal van Esther van der Werf

Een gevoel van onmacht bekruipt haar. Woorden vliegen in flarden om haar heen. Ze hoort ze niet meer. Verzonken in haar eigen wereld, die pijnlijk genoeg is, sluit ze zich af voor alle extra pijn die binnen probeert te komen. Een zachte hand op haar schouder haalt haar terug in het heden. Haar man troost haar, maar weet ook niet goed wat hij eraan moet doen. Ze schudt met haar hoofd, als om alle pijn weg te wuiven. Wat haar niet lukt. Een residu van de pijn blijft, knaagt. De feitelijke pijn om wat gebeurd is, is al erg genoeg. Waarom moeten sommige mensen daar dan nog eens een schepje bovenop gooien? Haar mens-zijn ontkennen? Ze merkt dat ze weer in verdriet verzinkt en zet resoluut haar gedachten op dát, waar ze nú concreet mee bezig waren. Ze lacht tegen haar man en zegt op vrolijke toon: “kom op, we gaan verder met de boodschappen.” Haar lach bereikt haar ogen niet. Hij ziet dat goed maar zegt niets. Ook hém doet dit pijn. Thuisgekomen kijkt ze haar man aan. “Wat zijn er toch sukkels in de wereld, hé?” Hij beaamt dit en vraagt zich hardop af hoe ze er op zouden kunnen reageren. Binnenkomen bij die mensen die zo met haar omgaan. Hij wordt

zo strijdlustig dat Lea moet lachen ondanks het verdriet van vanmiddag. “Kom schat, we gaan koffiedrinken. Laat ze maar los. Het heeft geen zin. Het zijn waarschijnlijk mensen die zelf nog niks hebben meegemaakt. Ik ben blij voor hen en ik benijd ze er om.” Gerard begrijpt niet hoe ze zo positief en luchtig kan zijn. Hij heeft haar pijn gezien en voor een stukje óók gevoeld. Als later die week hetzelfde spel zich herhaalt loopt Gerard, eenmaal weer thuis, briesend van woede, als een gekooide tijger door de tuin. Lea is even rusten anders zou hij zijn stampvoetende woede niet zo laten zien. Zij kan het niet meer, echt stampvoeten. Wat zo vreemd is, is dat ze met het gevoel in haar benen ook haar verstand verloren lijkt te zijn. Althans zo behandelen mensen haar soms. Vandaag gebeurde het weer. Het gesprek ging over háár, maar de man keek haar niet eens aan, praatte over haar hoofd heen met hem. Hij voelde haar wegglijden. Zich afsluiten. Zijn eens zo mondige vrouw kan zich nog niet zelf hiertegen weren. Haar humor en weerbaarheid laten haar dan in de steek, te heftig geconfronteerd met de veranderingen in haar leven. Door iemand in een hoekje geduwd

waar ze niet wil zijn. Verworden tot hoe ze behandeld wordt. Een onmondig iemand. Het doet hem nog meer pijn dan het feit dat ze haar benen niet meer kan gebruiken. Dit tast een wezenlijk deel van haar ziel aan. Hij moet er iets op vinden. Boos stapt hij verder, met grote passen de tuin op en neer. Hoofdschuddend duwt Lea haar rolstoel door de tuin naar het knutselhok van haar man. Hij noemt het zijn werkplaats. Het is maar hoe je dingen ziet, grinnikt ze in zichzelf. De hele middag heeft hij zich er al in opgesloten en ze is benieuwd wat hij toch aan het doen is. Als hij trots laat zien wat hij voor haar gemaakt heeft, schieten de tranen in haar ogen van ontroering. ‘Gaan we het gebruiken schat?’ vraagt hij. “Als je maar iets weet!”, komt haar strijdvaardige antwoord. Alsof het voorbestemd is, zijn dagenlang alle mensen aardig. Lea waardeert dit extra, zeker nu ze zo gefocust is op de eerste de beste die hufterig gedrag vertoont. Samen lachen ze erom bij de koffie. “Het helpt al zonder dat we het hoeven te gebruiken,” lacht Lea hardop. Haar ogen stralen en Gerard voelt zijn hart groeien. Dan komt toch

Column KBO moet ons iets waard zijn door Cees Versteden hoofdredacteur

“De KBO stelt het belang van een krachtige maatschappelijke organisatie voor zijn leden en ouderen in Nederland voorop”, zo konden we op 21 juli jl. lezen in een kort persbericht van onze Unie KBO. Goed dat dit nog eens gezegd wordt. Als je andere berichten op de website van de Unie bekijkt, word je als oudere niet echt vrolijk over allerlei ontwikkelingen in het beleid van de overheid. Onder de druk van het krapper wordende budget zien we alsmaar nadrukkelijker de filosofie naar boven komen dat ‘de mensen hun eigen boontjes maar moeten doppen’ en niet aan het infuus van de overheidsbegrotingen moeten gaan liggen. Als we de voortekenen goed aanvoelen worden deze ontwikkelingen alleen nog maar veel heftiger. Er moet tot recordbedragen bezuinigd gaan worden op de overheidsuitgaven. Zowel bij het rijk, de provincies als de gemeenten. Dat geld wordt ook weggehaald bij subsidies en voorzieningen voor de ouderen. Waar mogelijk zullen wij, de ouderen, ons aandeel moeten leveren. Natuurlijk, net zo goed als andere groepen. Maar het spreekwoord ‘de mensen moeten hun eigen boontjes maar doppen’ staat op gespannen voet met het belang van een zorgzame samenleving. Zeker als je daarbij niet heel zorgvuldig te werk gaat en een heldere visie voorop blijft stellen. Veel ouderen kunnen hun eigen boontjes wel doppen, dat moet ook gezegd worden, maar een groot deel van deze groep behoort tot de kwetsbaren in de samenleving. In de strijd om de middelen en de belangen die binnenkort losbarst, kunnen die kwetsbaren makkelijk het onderspit delven als hun belangen niet goed op waarde worden geschat. Dat moeten onze volksvertegenwoordigers in het parlement, de Provinciale Staten en de gemeenteraden goed in de gaten blijven houden. Wij, de ouderen en de samenleving, moeten daarop sturen. Juist daarom is het nu zo belangrijk dat we een sterke KBO hebben. Lokaal, provinciaal en landelijk. Een KBO die onze belangen goed behartigt, meedenkt en strijdt als het moet. Dat moet ons als leden van de KBO iets waard zijn.

Vechten tegen de sukkels in deze wereld Foto: Esther van der Werf

de dag dat ze tegen iemand aanlopen die weer over háár heen met Gerard spreekt, háár negeert. Lea kijkt om en lacht naar Gerard. Ze verzinkt niet in diep gepeins maar is heel alert. Gerard lacht. Hij weet wat komen gaat en knikt naar haar. Strijdvaardig pakt Lea het bordje dat Gerard voor haar gemaakt heeft. Ze draagt het al dagen naast zich in de rolstoel. Ze zegt niets, kijkt de man aan en houdt het bordje omhoog. “Welk deel van mijn lijf doet het niet, denkt u?” Lea is stil. Blijft stil en aanschouwt hoe de man rood wordt. De tekst komt keihard binnen, dat is wel duidelijk. Hij begint te stamelen, maar herstelt zich prachtig en kijkt haar echt aan. “Mevrouw, mijn excuus. Het waren míjn hersenen, die niet goed werkten.”

Ze kijkt hem dankbaar aan, knikt en vervolgt het gesprek zonder verder woorden vuil te maken aan het gebeurde. Wat een prachtvrouw! Gerard voelt zich een rijk mens en is blij met zijn geknutsel. Het bordje reist nog een hele tijd met Lea mee. Tot zij weer zichzelf is en het gewoon zonder bordje kan zeggen: “Hallo, hier ben ik! Praat met mij. Mijn benen doen het niet meer, maar dat maakt me echt niet minder mens!” De namen Lea en Gerard zijn fictief en dit verhaal is dat ook. Gebaseerd op menselijk gevoel, niet op werkelijke mensen. Uw reacties op mijn verhalen & overdenkingen zijn altijd welkom via de post, aan mij, naar KBO Limburg of via de mail: [email protected]

KBO

15

LIMBURG

Door Esther van der Werf In onze Cultuuragenda brengen wij evenementen en attracties onder uw aandacht op het gebied van cultuur, traditie en kunst. Natuurlijk is het maar een greep uit wat er allemaal op dit gebied te zien en te ervaren is en beperken wij ons tot Limburg en directe omgeving. Ontdekken en ervaren “wie sjoên ôs Limburg is”. Daar gaat het om.

Deze keer vindt u een aantal tips voor bezoeken aan Limburgse dierentuinen die u als KBO-lid met forse kortingen kunt bezoeken met uw kinderen en kleinkinderen. Heeft u zelf suggesties voor onze toekomstige cultuuragenda’s, geef die dan aan ons door.

Een bezoek waard...

Dicht bij de natuur

GaiaPark Kerkrade Zoo

Kasteelpark Born



GaiaPark Kerkrade Zoo, voor het derde opeenvolgende jaar gekozen tot mooiste dierentuin van de Benelux, biedt een adembenemende wereld aan dier en natuur. In GaiaPark reist u in één dag over de hele wereld, waant u zich in Afrika en staat u oog in oog met ‘s werelds mooiste dieren zoals machtige gorilla’s, imposante neushoorns, statige giraffen en razendsnelle cheeta’s. Ook kunt u naar het hoge en koude Noorden reizen,

waar u muskusossen, veelvraten en rendieren ontmoet. Beleef de avontuurlijke natuur tijdens de vier ontdekkingstochten door GaiaPark. Deze leiden naar historische tijden en verre landen met exotische dieren. Na deze adembenemende reis kunt u heerlijk tot

rust komen bij één van de drie thema-restaurants. GaiaPark Kerkrade Zoo Dentgenbachweg 105 6468 PG Kerkrade 045 - 56 76 070. Alle dagen van het jaar geopend vanaf 10.00 uur. Voor meer info: www.gaiapark.nl

Kasteelpark Born is een veertig jaar oud dierenpark in de tuinen van voormalig Kasteel Born. In het park ervaart u de rust die er van oudsher heerst. U kunt heerlijk wandelen en genieten van de dieren en het natuurschoon. In het park wandelt u onder meer langs herten, roofdieren, stekelvarkens en apen. Op diverse plekken staan bankjes, zodat u even heerlijk kunt genieten van de omgeving. Direct naast het terras van de horecagelegenheid ligt de speeltuin waar de kinderen kunnen ravotten op de speeltoestellen, springen op de airtrampoline of spelen in het zand. De grijze roodstaart Rico wenst iedereen op het terras “Goe-

Tien jaar oud

Zoo Parc Overloon Beleef een avontuurlijke dag vol bijzondere ontmoetingen. In de afgelopen jaren tien jaar is Zoo Parc Overloon uitgegroeid tot Nederlands natuurlijkste dierenpark. Uniek in het park zijn de vele avontuurlijke doorloopgebieden, waar dieren zich vrij tussen de bezoekers bewegen. Ook het terras, het restaurant, de speeltuin en het theater zijn zeer de moeite waard om te bezoeken. Een abonnement voor Zoo Parc Overloon is geldig tot en met december 2010 en geeft u vele voordelen. Zo kunt u alle parken van Zodiac Zoos, waaronder

Kasteeltuinen Arcen, gratis bezoeken en gebruik maken van vele aantrekkelijke kortingen. Kijk voor meer informatie over alle voordelen op: www.overloonzoo.nl Stevenbeekseweg 19-21 5825 JB Overloon. Tel 0478 - 64 00 46.

Open: september 9.30-18.00 uur, oktober t/m april 10.00-17.00 uur Entree: tot 2 jaar gratis, 3 t/m 11 jaar €14,50, Volwassenen €17,-, 65+ 15,00

KBO

LIMBURG

demorgen” en verlangt ook van u een antwoord terug. Nieuw in 2010 is het Insectarium. Kasteelpark Born, Kasteelpark 38, 6121 XK Born, Tel. 046 - 48 51 950. Open: maart tot november elke dag 10.00-18.00 uur, november tot maart zaterdag en zondag 10.00 – 17.00 uur, woensdag 12.00 tot 17.00 uur. Entree: tot 2 jaar gratis, 2 t/m 12 jaar € 4,50, Volwassenen € 6,50, 65+ € 5,00. www.kasteelparkborn.nl.

KBO voordeelbon 15% korting

Met deze bon krijgt u op de entreeprijs van Kasteelpark Born. Deze actie is geldig, voor max. 4 personen, tot 31 december 2010 en is niet geldig i.c.m. andere acties en/of arrangementen

KBO

LIMBURG

KBO voordeelbon 25% korting

Met deze bon krijgt u op de entreeprijs van Zoo Parc Overloon. Deze actie is geldig, voor max. 4 personen, van 1 september tot en met 31 oktober 2010 en is niet geldig i.c.m. andere acties en/of arrangementen

KBO

LIMBURG

KBO voordeelbon

Tegen inlevering van deze bon ontvangt u bij de kassa op de reguliere van GaiaPark entreeprijs. Deze actie geldt tot en met 31 oktober voor maximaal vier personen per bon. Niet geldig i.c.m. andere kortingen en/of acties en niet geldig op het wintertarief

€ 2,50 korting

KBO

17

LIMBURG

Colofon

Maak kans op een Drenthe Groningen Arrangement (3 dagen) t.w.v. € 119,- per persoon

Kijk op KBO Limburg is een kwartaaluitgave van KBO Limburg in samenwerking met HMS Media Exploitatie te ‘s-Hertogenbosch. Oplage: 40.000 Het blad is bestemd voor alle leden van KBO Limburg. Kijk op KBO Limburg wordt bezorgd bij alle leden en wordt verstuurd aan externen zoals gemeenten, provincie, pers en welzijnsinstellingen. Overige abonnementen op aanvraag. Kernredactie: Cees Versteden (hoofdredacteur) Hans Hollanders Hanny Mooren Esther van der Werf Nel Verhoeven-Struijk Peter de Kievit Redactieraad: Vertegenwoordigers uit de zeven regio’s Huub Corstjens (foto’s) Pim Ermers (foto’s) Redactieadres: KBO Limburg, Wilhelminasingel 25 Postbus 960, 6040 AZ Roermond Telefoon: (0475) 381740 E-mail: [email protected] Website: www.kbolimburg.nl

Vormgeving: IZO communicatie te ‘s-Hertogenbosch Advertentieacquisitie: HMS 3 Media Exploitatie 4 5 Telefoon: (073)7507060 Fax: (073)7507048

6

7

De uitgave van Kijk op KBO Limburg

12 is mede mogelijk gemaakt door 15

ISSN:16 1877-0762

21

2

31 14 20

15

41

3

18 23

46

38

5

6

16

17 22

26 31

4732

28

48

52

33

47

59

9

10

11

34

35

49

42

33

29

61 49

54

66

60

65 68

© www.puzzelpro.nl 52 6 55 52

6

3

55

3

69

69

Hotel-Stadskanaal.nl

61

62

69

66

27 27

47

56

50 55

5163 57

67 64

67

20

20 39

57 64

56 63

47

6 2

8

2

8 1

44

69

ww.puzzelpro.nl

www.

44

39

43

62

4

36 50 35 51

34

55 48

43

36

5

39

24

54

53

58

8

42

60

en Groningen. Vanzelfsprekend kunt u gratis uw fietsen in onze bewaakte hotelparkeergarage plaatsen. Daarnaast beschikken wij over een eigen fietsverhuur. Zonder meer uw beste keus voor uw ontspannen of sportief verblijf. Voor het 1 persoons gebruik van een deluxe 2 persoonskamer geldt een toeslag van €20,- per nacht. Wilt u dit arrangement boeken, neem dan contact met ons op:

Sudoku

29

19

23

41 46

De winnaar krijgt schriftelijk bericht en wordt in de volgende

Gelegen op de grens van Drenthe en Groningen met een ongedwongen sfeer maar met een persoonlijke en goede service waar u zich direct thuis zult voe9 len. U 10 kunt vanuit ons 11 hotel aan de markt in Stadskanaal heerlijk wandelen, Nordic Walken of fietsen naar Vestingstad Bourtange, het Hunebeddencentrum te Borger, natuurgebied AA en Hunze 19 of de Hunnebedden-Veenkoloniën route nemen door Drenthe

18

27

38

53 5945

7 13

21

40

65

28

32

30 37

4

KBO Limburg Postbus 960 6040 AZ Roermond.

uitgave vermeld. H. van Rensen uit Baarlo is de prijswinnaar van de vorige puzzel en ontvangt een voucher van Hotel Stadskanaal.

Best Western Hotel-Stadskanaal, Raadhuisplein 30, 9501 SZ Stadskanaal, Tel. 0599 - 650 699, [email protected] 24

12

25

45

17

Geheel en gedeeltelijke overname van artikelen en / of berichten is toegestaan, mits daarbij vermeld: Overname uit Kijk op KBO Limburg. 22

1

8

13

Kruiswoordpuzzel 26 27

25

Onder de juiste inzenders wordt een Drenthe-Groningen Arrangement t.w.v. €119,- per persoon van Best Western HotelStadskanaal verloot!

2 overnachtingen in een ruime Deluxe 2 persoonskamer met bad, toilet, minibar, TV, telefoon, gratis koffie/thee, broekenpers etc. 2 x uitgebreid Continentaal ontbijt­buffet met o.a. roerei, spek, verse fruitsalade 2 x een overheerlijk 3-gangen diner

Eindredactie Peter de Kievit

2

Leuke prijs winnen? Stuur de juiste oplossing o.v.v. “Puzzelpagina september 2010“ voor 15 oktober 2010 naar:

Het oplossen van de puzzels Voor de kruiswoordpuzzel geldt dat u de letters uit de genummerde vakjes over kunt brengen naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk. Daar verschijnt dan een woord. De sodoku doet niet mee voor de wedstrijd.

39

Horizontaal: 1 kampeerplaats 6 neiging 12 ongaarne 13 Europeaan 14 ego 16 luizenei 18 putemmer 19 lidwoord 20 bergpas 22 kloosteroverste 24 watervlakte 25 spinsel 27 riv. in Azië 29 sneu 30 Militaire Politie 31 op de wijze van 33 wilde haver 35 ambtshalve 37 godin v.d. dageraad 38 rampspoed 39 afbakening 40 de jongste 41 onderricht 42 hevig 44 selenium 45 grote bijl 47 transformator 50 stapel 52 vruchtennat 54 profeet 56 deksel 58 laatstleden 59 buigzaam 61 broodsoort 64 vogelproduct 65 karakter 66 strook 68 gasmengsel 69 op welke tijd.

8 9 7 2

9

2 4

1 5

1 8 3 2

6 5 9

© www.puzzelpro.nl

Verticaal: 1 deftig 2 met name 3 nachthemd 4 plan 5 ontkenning 7 bouwland 8 middag 9 droog 10 bijwoord 11 verwonding 15 legerrang 17 mak 18 onheilsgodin 19 lagedrukgebied 21 bergplaats 23 vooral 24 zijns inziens 26 bevel 27 pl. in Gelderland 28 cowboyfeest 29 heilige 30 mejuffrouw 32 watering 34 ijzerhoudende grond 36 in orde 41 de lezer heil 43 Greenwichtijd 46 knokploeg 48 koordans 49 gezond 51 reeds 52 ongespannen 53 bijbelse figuur 55 voorteken 57 beest 59 kraan 60 gravin van Holland 62 Ierse verzetsgroep 63 schrijfgerei 65 als onder 67 per expresse.