Systeemkracht 1
K R A C H T VA N H E T S Y S T E E M KRACHT IN HET SYSTEEM G O O F VA N A M E L SVO O RT
[email protected] W W W. 2 E N G A G E . N U
2engage.nu
Systeemkracht: denken vanuit het geheel 2
We zien en ervaren een deel van de organisatie. We zijn blind voor andere delen van het systeem. We maken verhalen over hoe het systeem functioneert.
2engage.nu
Systeemkracht: denken vanuit het geheel 3
Als het fout gaat: zwarte pieten we neigen ons (negatieve) gedrag toe te schrijven aan de situatie, aan anderen en onze positie in het systeem negatief gedrag en fouten van anderen schrijven we toe aan henzelf, aan hun persoonskenmerken en hun belangen
2engage.nu
Iedereen schept een eigen werkelijkheid 4
www.2engage.nu
Het systeem onder druk 5
Top Midden
Laag
Systeemkracht
ervaring systeemdruk gedragsneiging in perceptie van anderen Patronen in het hiërarchische systeemgedrag onder druk • grip, controle verkrijgen 6 • alles naar zich toe trekken • territorium afbakenen, portefeuilles verdelen / verdedigen • verdere complicaties (ook kansen, verbetering) negeren
• veraf, geïsoleerd, afstandelijk, geen verbinding • geen visie, geen sturing • mechanistisch, instrumenteel, gefocust op cijfers, arrogant
• Verscheurd, verdeeld raken • TUSSEN TWEE VUREN • nooit kunnen voldoen aan verwachtingen • afhankelijk zijn, niet zelf kunnen • KWETSBAAR, machteloos • worden genegeerd, niet serieus genomen, veronachtzaamd • WIJ tegen ZIJ
• geïsoleerd raken, ‘alleen’ zijn • geen steun bij elkaar, kritisch en ondermijnend naar elkaar • Top EN Laag ‘pleasen’ • Top OF Laag worden • bureaucratiseren
• overbodig, geen eigen mening, slap, machteloos, incompetent, niet geïnformeerd • ‘loopjongen’ van Top of Laag
• normeren, conformeren, zich organiseren, ‘gezellig’ • hard werken • ‘slachtoffer’ worden, klagen • terug trekken, vertrekken • ANDEREN zijn verantwoordelijk
• inflexibel, één blok • WILLEN NIET (verbeteren, veranderen, meewerken) • ofwel loyaal en hard werkend • ofwel egoïstisch en onbetrokken
• VERWAARLOOSD, genegeerd, gediskwalificeerd, teleurgesteld • perplex over behandeling Klant • machteloos om situatie te Systeemkracht veranderen
• verontwaardiging en boosheid uiten bij organisatie • verwachtingen bijstellen en met Kminder tevreden zijn • andere leveranciers zoeken • RECHTER spelen
• LASTIG • zeurend, klagend, nooit tevreden • verstoort intern proces
Top
Midden
Laag
• • • •
chaos, complexiteit voor alles verantwoordelijk teveel te doen, te weinig tijd OVERLADEN zijn
Algemene tips 7
Wees strategisch; houd rekening met de wereld van de ander; realiseer wat je wilt door het anderen gemakkelijker te maken. Geen verhalen bedenken, maar inleven in hoe het werkelijk is voor anderen. Van mopperen naar opperen; praten met in plaats van praten over Achterhaal de bedoelingen van anderen en ga er van uit dat die positief zijn. Verminderen van: Complexiteit voor Top Verscheuring van Midden Kwetsbaarheid en machteloosheid van Laag Verwaarlozing van Klanten 2engage.nu
Wetmatigheden:acceptatie 8
Aanvaarding van wat onveranderbaar is. Ga uit van je cirkel van invloed. Gebruik de onderlinge verschillen en kwaliteiten. Accepteer problemen bij levering in gesprek met klant. Midden accepteert de afstand tussen Laag en Top; ga er niet “tussen” zitten. Laag accepteert management; geen energie verspillen met beschuldigingen en klagen. Accepteer bondgenoten van divers pluimage. Accepteer dat het systeem bestaat uit verschillende werelden.
2engage.nu
Gezonde en versterkende patronen Visie uitdragen, verbinden, 9 delegeren, coachen, strategie TOP Minder complexiteit, Delen verantwoordelijkheid
‘Boegbeeld’
MIDDEN Autonoom én verbonden
Onafhankelijk team “be TOP when you can, BOTTOM when you should”
normerend en participerend
‘PARTNER’
LAAG Zelfsturend én productief
Systeemkracht
‘Spelverdeler’
KLANT Als partner beschouwen
‘Professional’
Eigenaarschap verantwoordelijkheid nemen, opperen i.p.v. mopperen
Partnership en systeemdenken TOP 10
Verdeel verantwoordelijkheid in de organisatie Betrek anderen bij belangrijke, strategische zake Deel informatie van hoge kwaliteit
Creëren een uitdagende visie en draag deze uit Investeer in positieve relaties en interacties; creëer verbinding Gunnen anderen flinke, belangrijke klussen, wees daarbij een
coach Verklein de verschillen tussen Top en Laag (het is lastig
verantwoordelijkheid te nemen bij megaverschillen in respect, beloning, extra’s etc.) Systeemkracht
Partnership en systeemdenken als LAAG 11
Verspil geen energie met anderen te beschuldigen
Als iets niet goed is, ‘fix’ het, doe wat nodig is om het gefixt te krijgen Laat je niet afleiden of meeslepen door het ‘systeemgedoe’ dat altijd wel
plaatsvindt Wees vasthoudend Respecteer jezelf en laat anderen je niet zonder respect behandelen Doe het niet alleen. Wie zijn je potentiële bondgenoten? Investeer in
krachtige netwerken Wees strategisch. Houd rekening met de werelden van anderen. Realiseer
wat je wil door het anderen makkelijker te maken Systeemkracht
Partnership en systeemdenken als MIDDEN 12
Wees onafhankelijk in denken en handelen
Wees een leider: wees Top wanneer je kunt en neem hiervoor
verantwoordelijkheid Wees de ‘reality check’: wees Laag wanneer je moet, neem
geen onzin aan van de Top, filter de ideeën en voorstellen van Top Wees de facilitator: wees degene die verschillende partijen bij
elkaar brengt en met elkaar laat communiceren zonder er steeds tussen te zitten Systeemkracht
Partnership en systeemdenken als KLANT 13
Stel heldere eisen, standaarden en verwachtingen
Help het leveringsproces te ontwerpen Vermijd al dan niet gerechtvaardigde verontwaardiging,
houd focus op hoe je de levering gaat krijgen die je wil Raak vroeg als partner betrokken bij het
productieproces in plaats van laat als beoordelaar
Systeemkracht