Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Bio‐based grondstof als isolatiemateriaal 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Korte historie Warmteplan Huidige natuurlijke isolatiematerialen Toepassingen natuurlijke isolatiematerialen Markt natuurlijke isolatiematerialen Perspectief natuurlijke isolatiematerialen Voorwaarden natuurlijke isolatiematerialen Afsluiting
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Korte historie Warmteplan > 1983: actieve vormen van energiebesparing > 1987: productie prefab wandverwarming 1989: oprichting Warmtemuur Thissen 1990: start cellulose isolatie (oude kranten) 1993: 1e cellulose‐isolatieplaat Tot nu: heel gamma ontwikkeld en/of vermarkt onder noemer EERST GEBOUW, DAN TECHNIEK gebruik makend van ‘natuur‐kwaliteiten’
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
natuurlijke isolatiematerialen Definities • Isolatie: warmtegeleiding < 0,06 W/mK • Een natuurlijk isolatiemateriaal bestaat met name uit cellulosehoudende vezels, gewonnen uit houtkap, landbouw of recycling
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
natuurlijke isolatiematerialen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Onderscheid t.o.v. gangbare isolatie Vochtdynamiek: buffering en verplaatsing Warmtecapaciteit Grote interne oppervlak door vezelstructuur Groter soortelijk gewicht Verkoling bij brand Irritatievrije verwerking Arbeidsintensievere verwerking
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
natuurlijke isolatiematerialen • Ingeblazen isolatie (sinds 1890!), met name – Cellulose (oude kranten) 90 % – Houtvezel
• Drukvaste isolatieplaten – Houtvezel 100 %
• Flexibele isolatieplaten – Houtvezel 90 % – Vlas, hennep, oude spijkerbroeken, katoen etc.
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Toepassingen Thermisch • Geblazen en flexibele isolatie: Droge, afgesloten ruimtes (bijv. daken, metal‐stud wanden, zolders, gevelelementen, houtskeletbouw) • Drukvaste isolatie: buitenbeschot, stucplaat binnen en buiten, ondervloeren • Diktes van ca 20 ‐ > 500 mm
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Toepassingen Akoestisch • Gespoten • Plaatvorm (flexibele en drukvast)
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Toepassingen Natuurlijke, cellulosehoudende isolatiematerialen niet toepassen in blijvend vochtige ruimtes (zoals traditionele spouwmuur, vochtige kruipruimte, op zand gestorte vloer met onderisolatie)
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Toepassingen Natuurlijke isolatiematerialen komen het best tot hun recht in: • Kritische bouwkundige constructies zoals bijv.. een binnen te isoleren monument met houten balkoplegging • Constructies die zomerhitte buiten mogen houden • Constructies die geluid moeten afsluiten
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Markt De potentiële markt voor natuurlijke isolatiematerialen wordt nu met name bediend door platen en dekens uit minerale wol (glas‐ steenwol). Daarnaast zijn er toepassingen waar nu foamisolatie (PS, PUR, PIR, Resol) wordt ingezet.
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Isolatiemarkt NL – in m³ Minerale wol x 1.000000 m³ Nieuwbouw Bestaande bouw Totaal
2010
2011
2012
1,23 1,25 2,48
1,24 1,46 2,7
1,26 1,47 2,73
Bronnen: CBS, Buildsight, IKOB-BKB, verenigingen van isolerende bedrijven, etc.
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Isolatiemarkt NL – in m³ Kunststof isolatie x 1.000000 m³ Nieuwbouw Bestaande bouw Totaal
2010
2011
2012
1,12 0,45 1,57
1,26 0,64 1,9
1,49 0,48 1,97
Bronnen: CBS, Buildsight, IKOB-BKB, verenigingen van isolerende bedrijven, etc.
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Marktpotentie NL – m³ natuurlijke isolatie Potentie toepassing 2012 m³ x 1000.000 Minerale wol 2,73 Kunststof isolatie 1,97 Totaal 4,7
m³ 50% 20%
1,4 0,4 1,8
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Marktpotentie NL – kg natuurlijke isolatie Potentie x 1000.000 Minerale wol Kunststof isolatie Totaal
2012 m³ 1,4 0,4 1,8
Kg/m³ nat.isol. 50 100
Kg 70 40 110
Ergo: Potentie 100.000 ton grondstof ref. 2012
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Huidige markt natuurlijke isolatie NL x 1.000.000 Traditioneel Natuurlijke isolatie Dit is kg x 1.000.000
NL m³ 4,7 0,05 1% 0,3
Ref. Dl. 4,7 0,3‐0,4 6 – 8 % 1,8 – 2,4
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Markt NL • • • • • •
Ontwikkelingen Energieprestatie + isolatiewaarde stijgen Bouw NL zal weer aantrekken groeien Renovatie moet nog echt starten Energie‐intensieve producten worden duurder Meer aandacht voor comfort en gezondheid Foam‐ en minerale isolatie staan ter discussie (brand, gezondheid, emissies)
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Markt NL Ontwikkelingen Verschuiving van toepassing grondstoffen • Uit de aarde (olie) • Van de aarde (mineraal) naar
• Op de aarde (agrarisch, houtbouw) • Uit Recycling • Naar energie‐extensieve producten
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Voorwaarden voor recyclecellulose • • • • • • •
Vezel, technisch Reproduceerbaarheid Samenstelling Vervuiling, vet, zand, medicijnen, . . . Geur Stof tijdens verwerking Continuïteit Houdbaarheid
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Voorwaarden voor recyclecellulose Regelgeving gelijkwaardig: Natuurlijke isolatie op achterstand door: • Ontbreken van normen en BRL (NL en EU) • Brandregelgeving (EU) • Brandwerende toeslagstoffen verdacht (EU) • Isolatiewaarden vaak ondergewaardeerd • Diverse kwaliteiten niet in norm (bijv. vochtbuffering, hitteaccumulatie)
Bio-based grondstof als isolatiemateriaal / STOWA
Afsluitende oneliners Betere ingang van krachtige partijen bij de EU Bio‐based reststromen hebben de toekomst Lokale grondstoffen hebben de toekomst Vezels uit bijv. papierslib, luiers, rioolfiltering zijn constant en continue • Er valt nog een hoop te doen . . .
• • • •