J a a r v e r s l a g
2 0 1 0
Stichting Het Concertgebouw Fonds Concertgebouwplein 10 1071 LN Amsterdam tel. (020) 573 04 65 fax (020) 573 04 67
[email protected] Fotografie: Ronald Knapp Maurice Boyer Jan Henk van Weerd
Stichting Het Concertgebouw Fonds
Jaarverslag
2010
Inhoudsopgave Voorwoord
4
1. Bestuursverslag
5
2. Activiteiten
8
1.1. Inleiding 1.2. Doelstelling, beleid en strategie 1.3. Governance en organisatie 1.4. Communicatie 1.5. Klachtenprocedure
5 5 5 7 7
2.1. Besteding van middelen, besluitvorming 2.2. Gerealiseerde renovatieprojecten 2010 2.3. Afdeling Educatie 2010 2.4. Het Concertgebouw Compositieopdrachtenfonds
8 8 9 11
3. Bijdragen en toezeggingen
12
3.1. Ontvangen bijdragen en toezeggingen 3.2. Johann Sebastian Bach Kring, Gustav Mahler Kring, Johannes Brahms Kring en Dolf van Gendt Kring
12 13
4. Meerjarenbeleid
16
5. Vooruitblik 2011
18
6. Jaarrekening
22
4.1. Financiering lopende projecten Het Concertgebouw N.V. 4.2. Endowment 4.3. Wervingsstrategie 4.4. Kostenontwikkeling 4.5. Beleggingsbeleid 5.1. Verwachtingen boekjaar 2011 5.2. Begroting 2011 6.1. Balans per 31 december 2010 6.2. Staat van baten en lasten over het boekjaar 2010 6.3. Kasstroomoverzicht 6.4. Toelichting op balans per 31 december 2010 en de staat van baten en lasten per 2010 6.5. Toelichting op de balans per 31 december 2010 6.6. Toelichting op de staat van baten en lasten over het boekjaar 2010
16 16 17 17 17 18 18
22 23 24
25 26 27
7. Overige gegevens
32
8. B elangrijkste functies en nevenfuncties bestuursleden Het Concertgebouw Fonds
34
9. Rooster van Aftreden
36
3
Voorwoord Nog nooit was muziek zo aanwezig in het dagelijks leven als nu. Niet eerder luisterden zoveel mensen thuis en onderweg naar muziek op een handzaam en mooi vormgegeven apparaatje, gevuld met muziek die eenvoudig van het internet gedownload kan worden. Naast deze geweldige technische ontwikkeling, die muziek voor zoveel mensen toegankelijk maakt, staat de autonome waarde die Het Concertgebouw avond aan avond vertegenwoordigt: de waarde van de authentieke ervaring. Een ervaring die soeverein uittorent boven alle andere vormen van muziekbeluistering. In 2010 kwam het publiek 712 keer naar de Grote of Kleine Zaal om live de uitvoering van muziek te ervaren. Om samen met de andere concertbezoekers te luisteren naar de manier waarop musici de noten op unieke wijze tot klank brengen. En dan naar huis te gaan met gevuld gemoed, in verheven stemming; de volgende dag de melodie in hoofd en hart. Groei
Bestedingen
Het Concertgebouw Fonds zette zich ook in 2010 in voor het behoud van het monument aan de Van Baerlestraat, waarin muziek ongeëvenaard wordt gebracht en gehoord. Dat die taken van het fonds belangrijk zijn, beseffen steeds meer muziekliefhebbers. Zij voelen zich verantwoordelijk voor het behoud van de akoestische kwaliteiten van Het Concertgebouw die niet alleen uitzonderlijk zijn, maar evenzeer kwetsbaar. De groei van het aantal Kringleden zette ook in 2010 stevig door. Het Concertgebouw Fonds wordt sinds eind 2010 gedragen door meer dan 200 particulieren en vertegenwoordigers van particuliere fondsen die zich zo inzetten voor het voortbestaan van Het Concertgebouw. Het bestuur is bijzonder verheugd over deze positieve trend. Het Concertgebouw Fonds mocht in 2010 in totaal € 2.965.864 aan nieuwe toezeggingen ontvangen. Daarmee wordt het private initiatief dat enkele Amsterdamse burgers in 1882 namen tot oprichting van de Naamloze Vennootschap Het Concertgebouw, tot op de dag van vandaag voortgezet. Dankzij bijdragen van particuliere fondsen en met steun van de BankGiro Loterij kon Het Concertgebouw Fonds ook in 2010 de noodzakelijke renovatie van het gebouw voortzetten. Zo kon in het verslagjaar een langgekoesterde wens, de oplevering van een fraai gerenoveerde Koninklijke Ontvangkamer, worden gerealiseerd. Het Concertgebouw Fonds ziet naast het behoud van het monument een tweede belang rijke taak voor zich weggelegd, het mogelijk maken van muziekeducatie voor zoveel mogelijk kinderen. Ook op die manier meent het bestuur te moeten investeren in de toekomst. In het verslagjaar maakten de bijdragen van particulieren en particuliere fondsen het mogelijk dat kinderen vanuit alle windstreken en van alle leeftijden kennis maakten met serieuze muziek. Dat gebeurt met muziekeducatieprojecten die via scholen en buurtcentra lopen. Daarnaast zijn er eigen activiteiten waarbij ouders en kinderen worden binnengeleid in de schatkamer van de muziek. Meer dan 35.000 kinderen brachten in 2010 een bezoek aan Het Concertgebouw om naar muziek te luisteren of om zelf muziek te maken.
Veilige toekomst
Het voornemen van het bestuur om te komen tot een vermogen dat op termijn Het Concertgebouw een veilige toekomst biedt, kreeg afgelopen jaar al concreet gestalte. Meerdere begunstigers besloten hun bijdrage te bestemmen voor het recent opgerichte Endowment. Het bestuur is verheugd dat juist ook jongere schenkers het concept van het Endowment omarmen, veelal daartoe geïnspireerd door persoonlijke ervaring in Amerika. Het bestuur hoopt dat door meer bekendheid te geven aan het Endowment, dit onderdeel van Het Concertgebouw Fonds op termijn ook een goede bestemming zal blijken te zijn voor legaten. Het bestuur dankt alle begunstigers, Kringleden, vertegenwoordigers van particuliere fondsen en de BankGiro Loterij voor hun vertrouwen en belangrijke financiële bijdrage. Zonder deze bijdragen zou Het Concertgebouw niet in goede conditie kunnen worden doorgegeven aan volgende generaties. Zonder deze bijdragen kunnen de muziekeducatie activiteiten niet plaatsvinden. Het is de verantwoordelijkheid van Het Concertgebouw Fonds om Het Concertgebouw een veilige toekomst te geven. Want ook volgende generaties gunnen wij van harte het plezier van de - in wezen onmisbare- ervaring te luisteren naar live muziek in de Grote of Kleine Zaal.
4
Karel Vuursteen Voorzitter
1. Bestuursverslag 1.1. Inleiding
1.2. Doelstelling, beleid en strategie
Stichting Het Concertgebouw Fonds, hierna te noemen het fonds, werd in november 2000 opgericht. In dit verslag legt het bestuur rekenschap en verantwoording af over het gevoerde beleid gedurende de periode van 1 januari 2010 tot en met 31 december 2010. De statutaire doelstelling van het fonds luidt als volgt: “het bijdragen tot de instand houding, het onderhoud, de restauratie en de vernieuwing van en de bevordering van de activiteiten in Het Concertgebouw te Amsterdam, zodat daardoor de positie van Het Concertgebouw als leidend nationaal podium voor het Nederlandse muziekleven wordt gewaarborgd en bevestigd; het stimuleren van educatieactiviteiten in Het Concertgebouw dan wel vanwege aan Het Concertgebouw verbonden instellingen en voorts alles wat daarmede in de meest uitgebreide zin des woords verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn.” Anders gezegd: het fonds stelt zich ten doel Het Concertgebouw een duurzaam financieel fundament te geven. Daarmee zet het fonds de traditie van particuliere steun voor Het Concertgebouw voort. Het fonds fungeert als steunstichting voor Het Concertgebouw te Amsterdam op het gebied van renovatie en educatie. Het fonds meent dat renovatie en educatie van doorslaggevend belang zijn voor de toekomst van Het Concertgebouw. Renovatie en restauratie van het monumentale gebouw zijn immers noodzakelijk om dit culturele erfgoed te beschermen en te behouden. Door middel van het leveren van bijdragen ter realisatie van het muziekeducatieprogramma van Het Concertgebouw draagt het fonds daarnaast bij aan de culturele ontwikkeling van de jeugd in de regio Amsterdam en ver daarbuiten.
1.3. Governance en organisatie
Het bestuur onderschrijft de uitgangspunten van goed bestuur en toezicht, waarbij in het bijzonder de positie van het fonds als fondsenwervende organisatie ten behoeve van de culturele instelling Het Concertgebouw in ogenschouw wordt genomen. Daarbij erkent het fonds het belang van het integer en transparant handelen door het bestuur. Het fonds aanvaardt de beginselen van goed bestuur, zoals vastgelegd in de in 2005 tot stand gekomen ‘VFI Code Goed Bestuur’ (ook bekend als de ‘Code Wijffels’). In 2007 is deze Code vervlochten met het keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) en vanaf 1 juli 2008 is het nieuwe reglement van het CBF-Keur van kracht. De principes van goed bestuur zijn opgenomen in het toetsingskader van het CBF-Keur. Het fonds is houder van het CBF-Keur voor goede doelen. Het bestuur bestaat thans uit acht personen. De leden van het bestuur worden benoemd door het bestuur, nadat de voordracht is goedgekeurd door de Raad van Commissarissen van Het Concertgebouw N.V. Het fonds kent een rooster van aftreden. Het bestuurs lidmaatschap kent twee zittingstermijnen. De eerste termijn beslaat vier jaar. Herbenoeming kan plaatsvinden voor een tweede en laatste termijn van drie jaar. Een uitzondering kan worden gemaakt voor de voorzitter. Het bestuur komt tenminste vier maal per boekjaar in vergadering bijeen. Regelmatig op de agenda terugkerende onderwerpen zijn onder meer wervingsbeleid, behandeling van aanvragen tot financiële steun, jaarbegrotingen en meerjarenramingen. Ook bespreekt het bestuur geregeld het eigen functioneren en vindt jaarlijks een bestuursevaluatie plaats. De vergaderingen kunnen, op verzoek van het bestuur, worden bijgewoond door een lid van de directie van Het Concertgebouw N.V. De voorzitter van het fonds en, indien gewenst, de overige leden voeren geregeld tussentijds overleg met de directie van Het Concertgebouw N.V. over de voortgang van de projecten waarvoor het fonds bijdragen aan de N.V. toekent of mogelijk toe zal kennen. In 2010 kwam het bestuur vier keer bijeen, te weten in maart, juni, oktober en december. De leden van het bestuur ontvangen, conform de statuten, geen bezoldiging. Een redelijke vergoeding voor de door hen ten behoeve van het fonds gemaakte kosten wordt niet als bezoldiging aangemerkt.
5
Het bestuur was gedurende het verslagjaar als volgt samengesteld: Karel Vuursteen Willem Stevens Lex Kloosterman Mirjam de Blécourt-Wouterse Volkert Doeksen Victor Halberstadt Jan Kalff Gert-Jan Kramer Véronique Pauwels Caroline Huyskes-van Doorne
voorzitter vicevoorzitter/secretaris penningmeester tot 1 juli 2010 tot 1 juli 2010 per 1 november 2010 per 1 november 2010
Een overzicht van de functies en nevenfuncties van de bestuursleden vindt u op bladzijde 34 en 35 van dit jaarverslag. De heer Halberstadt was tevens lid van de Raad van Commissarissen van Het Concert gebouw N.V. Hij vervult de rol van traitd’union tussen het bestuur van het fonds en de Raad van Commissarissen van Het Concertgebouw N.V. De bestuurder die deze rol vervult, beperkt zijn activiteiten tot het werven van fondsen en neemt niet deel aan de besluitvorming betreffende aanvragen tot financiële steun die door Het Concertgebouw N.V. bij het fonds worden ingediend. De aard van de activiteiten van het bestuur is tweeledig: enerzijds fondsenwerving gericht op het verkrijgen van (voornamelijk) grote giften van particulieren en particuliere fondsen en anderzijds de besluitvorming over verzoeken tot financiële ondersteuning van Het Concertgebouw N.V. In onafhankelijk toezicht op bestedingen door de directie van Het Concertgebouw N.V. wordt voorzien door de Raad van Commissarissen van Het Concertgebouw N.V. Het bestuur ziet geen toegevoegde waarde in het optuigen van een separate vorm van toezicht binnen de eigen gelederen. De voorzitter van het bestuur is als genodigde aanwezig bij de vergaderingen van de Raad van Commissarissen van Het Concertgebouw N.V. De heer Vuursteen neemt niet deel aan de besluitvorming in dit college. Zijn aanwezigheid bij deze vergaderingen is bedoeld om een goede communicatie tussen het fonds en Het Concertgebouw N.V. te bevorderen. Door vertegenwoordigd te zijn bij deze vergaderingen kan het bestuur zicht houden op de besteding van de aan de vennootschap ter beschikking gestelde middelen. De dagelijkse gang van zaken en de uitvoerende taken geschieden onder verantwoording van een door het bestuur aangestelde directeur, Jolien Schuerveld Schrijver, die tegelijkertijd deel uitmaakt van de organisatie van Het Concertgebouw N.V. De directeur is belast met het formuleren van beleidsvoornemens en de dagelijkse uitoefening van de werkzaamheden ten behoeve van de Stichting Het Concertgebouw Fonds. De aan de directeur gedelegeerde taken zijn omschreven in een directiestatuut. De dagelijkse leiding van de stichting berust bij de directeur. De financiële administratie en het secretariaat van het fonds zijn ondergebracht bij de vennootschap. Het bestuur is verheugd over de bijzonder positieve resultaten die de directeur, met behulp van de betrokken medewerkers, in het verslagjaar wist te bereiken. De groei van de Dolf van Gendt Kring, maar juist ook de Brahms- en Mahler Kringen, geeft aan dat de wervende activiteiten succesvol zijn. In het verslagjaar was voor het eerst de overstap door Dolf van Gendt leden naar de Brahms- of Mahler Kring aan de orde. Het gegeven dat veel Van Gendt leden doorstroomden naar een volgende Kring en zich zo voor een nieuwe schenkingsperiode committeerden, stemt bijzonder hoopvol. De totstandkoming in 2010 van de vierde Kring van begunstigers, de Johann Sebastian Bach Kring, was het gevolg van het eerder genomen besluit recht te willen doen aan de rol en positie van de meest genereuze schenkers die Het Concertgebouw kent. Het bestuur is verheugd dat de installatie van de Bach Kring in het verslagjaar werd gerealiseerd. Bij de entree van de Spiegelzaal worden de leden van de Bach Kring geëerd met een eigen eretableau.
6
Samenwerking met verschillende professionele vertrouwenspersonen van vermogende particulieren bood het fonds in 2010 de mogelijkheid het eigen netwerk te verbreden. De inhoudelijke bijdrage die daarbij in het verslagjaar door PWC-belastingen aan het fonds werd geboden, is van grote betekenis bij de voortrekkersrol die het fonds wil vervullen op het terrein van schenkings- en erfrecht.
Het platform ten behoeve van Het Concertgebouw Fonds binnen de notariële beroeps groep voegt daar een geheel eigen kwaliteit aan toe. Daarmee hoopt het bestuur met name ook te stimuleren dat particulieren, door middel van legaten, op de zeer lange termijn een bijdrage aan het in stand houden van Het Concertgebouw willen overwegen. In het verslagjaar kwamen door genereuze schenkingen het Freek en Hella de Jonge Fonds en het Fonds 2186 tot stand. Ook dat is een nieuwe ontwikkeling die door het bestuur van harte wordt ondersteund. Particulieren kunnen door het in het leven roepen van een eigen Fonds op Naam op zeer persoonlijke wijze richting geven aan hun donatie. Het bestuur is bijzonder trots op het Freek en Hella de Jonge Fonds, waarmee een bijdrage wordt gegeven aan actieve muziekeducatie. Even verheugd is het bestuur over de komst van Fonds 2186, door de twee initiatiefnemers genoemd naar het aantal palen waarop Het Concertgebouw rust. Dit fonds beoogt het Endowment actief te versterken. In samenwerking met PWC-belastingen werden vormen van vermogensoverdracht ten behoeve van met name het Endowment nader uitgewerkt en beschreven. Hiermee hoopt het bestuur op termijn een veiliger toekomst voor Het Concertgebouw zeker te stellen. In het verslagjaar is reeds gebleken dat de aantrekkingskracht die uitgaat van het Endow ment, appelleert aan wensen van schenkers binnen alle vier de verschillende Kringen. Het fonds kent alleen bijdragen toe ten behoeve van activiteiten van Het Concertgebouw N.V. voor zover deze passen binnen de statutaire doelstellingen van het fonds. Voor de behandeling van aanvragen van Het Concertgebouw N.V. is een protocol opgesteld dat voorziet in toetsing van de aanvraag en verslaglegging over de besteding van de toegekende middelen door de vennootschap. De door de N.V. ten behoeve van het fonds gemaakte kosten voor fondsenwerving, admini stratie en organisatie worden in principe niet aan het fonds doorbelast. Hierover zijn met het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) afspraken gemaakt. Doordat de voornaamste kosten van het fonds worden gedragen door de N.V. is het fonds bijzonder kostenefficiënt. Notariële kosten, de kosten voor de jaarlijkse accountantscontrole, een deel van de secreta riële kosten, de jaarlijks verschuldigde bijdrage aan de Kamer van Koophandel, alsmede de lasten voortvloeiende uit het CBF-Keur voor goede doelen, komen voor eigen rekening van het fonds.
1.4. Communicatie
Het fonds kent als direct belanghebbende Het Concertgebouw te Amsterdam en daarmee de bezoekers en gebruikers van het gebouw aan de Van Baerlestraat. Ook de begunstigers van het fonds worden als direct belanghebbenden aangemerkt. Met de begunstigers, bijna altijd lid van een van de vier Kringen, onderhouden bestuur en directie onder meer contact middels correspondentie en uitnodigingen voor geselecteerde concerten of speciaal georganiseerde ontvangsten. Ook worden de begunstigers op de hoogte gehouden van de activiteiten van de afdeling Educatie van Het Concertgebouw en wordt hen de mogelijkheid geboden om educatieprojecten bij te wonen. In voorkomende gevallen kunnen begunstigers geïnformeerd worden over de voortgang en resultaten van projecten ten behoeve waarvan zij het fonds begunstigd hebben. Dit geldt met name voor de bijdragen die aan het fonds geschonken worden door particuliere fondsen. Begunstigers wordt de mogelijkheid geboden om hun betrokkenheid bij het fonds kenbaar te maken door middel van naamsvermeldingen in het gebouw. Ook stimuleert het fonds de vermelding van de Kringleden in relevante publicaties. Deze vermeldingen worden door het bestuur gezien als een belangrijk communicatiemiddel, dat anderen weer kan inspireren toe te treden tot de gelederen van het fonds. In het verslagjaar werden de brochures van het fonds verspreid in Het Concertgebouw en bij notariskantoren in de provincies Utrecht en Noord-en Zuid Holland. Daarnaast verschenen advertenties van het fonds in notariële vakbladen, publicaties van vermogensbeheerders en in het Financieel Dagblad. In de verschillende eigen publicaties van Het Concertgebouw (agen da’s, seriebrochure, Het Concertgebouw Magazine) en in het door de Vereniging Vrienden van Het Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest uitgegeven programmablad Preludium wordt eveneens met regelmaat aandacht besteed aan het fonds. Verder legt het bestuur vanzelfsprekend verantwoording over het gevoerde beleid af in het jaarverslag.
1.5. Klachtenprocedure
Het fonds is voor de inkomsten volledig afhankelijk van de resultaten van de eigen wervings activiteiten onder particulieren en particuliere organisaties. Een goede communicatie met deze doelgroepen is voor het bestuur van het fonds van wezenlijk belang. Het fonds heeft een procedure vastgesteld die in het geval van klachten gevolgd zal worden. Bij eventuele klachten zal, desgevraagd, een afschrift van de procedure aan de belanghebbende ter beschikking worden gesteld. Tijdens het verslagjaar werden geen klachten ontvangen.
7
2. Activiteiten Het mogelijk maken van de noodzakelijke renovatie en het kunnen realiseren van een omvangrijke en succesvolle muziekeducatie zijn de twee doelen waarvoor het fonds zijn wervende activiteiten verricht. De afgelopen periode waren de geworven middelen toereikend voor het kunnen realiseren van de programma’s op het gebied van renovatie en educatie. Het bestuur richtte de fondsenwervende activiteiten gedurende het verslagjaar voornamelijk op particulieren en particuliere instellingen zoals fondsen en de BankGiro Loterij. Bij de loterij deed het fonds in 2010 een bijzondere aanvraag in het kader van de Dertiende Trekking. De aanleiding voor deze extra aanvraag is de viering van het 125jarig jubileum in 2013. De aanhoudende ondersteuning van de BankGiro Loterij is van zeer grote betekenis voor het fonds. Maandelijks spelen miljoenen huishoudens in Nederland met de Goede Doelen loterijen (Nationale Postcode Loterij, BankGiro Loterij en VriendenLoterij) mee. Met de helft van hun lot dragen ze bij aan een betere wereld. Het fonds verwelkomde een onverwacht groot aantal giften van particulieren en particuliere fondsen. De resultaten van de wervingsactiviteiten staan naar de doelstelling gespecificeerd in de jaarrekening. Vermeld staan de bedragen die gedurende het verslagjaar werkelijk werden toegezegd. In de jaarrekening zijn als baten slechts die bijdragen opgenomen waarvan de toezegging inmiddels ontvangen is of ontvangst voldoende zeker is. In 2010 is een bedrag, na aftrek van kosten ad € 2.423.101 (2009: € 1.909.132) beschikbaar gekomen voor de doelstelling. Hiervan is € 922.664 (2009: € 784.127) bedoeld voor de renovatiedoelstelling, € 1.068.693 (2009: € 948.032) voor de educatie doelstelling, € 32.701 (2009: € 32.481) voor het Compositieopdrachtenfonds en een bedrag ad € 33.676 (2009: € 77.543) vrij te besteden binnen de doelstellingen. Voor de vorming van een Endowment werd een bedrag ad € 365.367 (2009: € 66.949) beschikbaar gesteld. Daarnaast mag het fonds uitzien naar een bedrag van € 5.315.500 (2009: € 4.744.305), zijnde de toegezegde giften die in de komende jaren tot uitkering zullen komen.
2.1. Besteding van de middelen, besluitvorming
Over de besteding van de door het fonds geworven middelen beslist het bestuur, met inachtneming van de specifieke wensen van de begunstigers. De besluitvorming geschiedt na overleg met de directie van Het Concertgebouw N.V. die projecten en activiteiten ter financiering kan voordragen. Hoewel het bestuur op ieder gewenst moment tot uitkering kan besluiten, zal deze besluitvorming normaal gesproken plaatshebben in de jaarvergadering die wordt gehouden binnen zes maanden na de afsluiting van het boekjaar. Met de directie van Het Concertgebouw N.V. zijn afspraken gemaakt over de wijze waarop een beroep op het fonds kan worden gedaan. Jaarlijks dient de directie van Het Concertgebouw N.V. een plan in voor de projecten op beide doelstellingsterreinen (renovatie en educatie). Op basis van dit plan, dat vergezeld gaat van een financiële paragraaf waarin een prognose van de financieringsbehoefte wordt gegeven, kan het bestuur besluiten tot toekenning en uitkering van voorschotten. Na afloop van ieder boekjaar zal de directie van Het Concertgebouw N.V. verslag doen van de vorderingen en de resultaten van de projecten waarvoor voorschotten werden uitgekeerd. Aan de hand hiervan zal het bestuur van het fonds kunnen besluiten tot het vrijgeven van een slotuitkering. Indien daartoe aanleiding zou bestaan, kan het bestuur van het fonds eventueel ten onrechte verstrekte voorschotten terugvorderen. Tijdens het verslagjaar zijn de voorgestelde bestemmingsbijdragen door Het Concertgebouw N.V. aangewend voor de hiernavolgende projecten.
2.2. Gerealiseerde renovatieprojecten 2010 Koninklijke Ontvangkamer
8
De bijdragen van Het Concertgebouw Fonds worden jaarlijks benut om het monument in topconditie te behouden en zo goed mogelijk aan te doen sluiten bij de wensen van het moderne publiek. In het verslagjaar werd de – in het trappenhuis Noord gelegen - Koninklijke Ontvang kamer gerenoveerd. Architectenbureau Merkx+Girod, verantwoordelijk voor het Masterplan voor de renovatie van Het Concertgebouw, baseerde het ontwerp op het principe van een “Wunderkammer”, waardoor er onverwacht veel te zien is. De passe-partout nissen in de wanden zorgen voor een ruimtelijk effect. Doordat het
De Koninklijke Ontvangkamer na de renovatie
oorspronkelijke vloeroppervlak van de Koninklijke Ontvangkamer bovendien aanzienlijk kon worden vergroot, is er een prettige, bijzonder besloten, kamer ontstaan. Koninklijk bezoek kan in deze ruimte even rustig verpozen. Aan de ruimte zijn een pantry en een toilet toegevoegd waardoor de kamer ook geschikt is voor diners van kleine gezelschappen. Tevens beschikt de Koninklijke Ontvangkamer thans over moderne beeld- en geluidvoorzieningen. De Spiegelzaal en omgeving
2.3. Educatie en Participatie 2010 Algemeen
Ten behoeve van de gelijktijdige renovatie van de Spiegelzaal, de belendende Beatrix- en Juliana Foyer en aanpalende toiletgroepen, is een ontwerp gemaakt en een bestek geschreven. De aanbesteding en leveranciersselectie werden in het verslagjaar voltrokken. De uitvoering van de renovatie van dit laatste onderdeel van het Masterplan voor de renovatie wordt voorzien voor het voorjaar van 2011. Het leren van de muzikale taal wordt vergeleken met het leren van een gesproken taal. Hoe jonger hiermee wordt begonnen, hoe beter de ‘muzikale’ taal wordt verworven. Daarom stelt Het Concertgebouw Fonds kinderen graag van jongs af aan in staat zich muzikaal te ontwikkelen. Uitgangspunten hierbij zijn dat Het Concertgebouw leerlingen onder de meest optimale omstandigheden kennis wil laten maken met de wereld van klassieke, jazz- en wereld muziek, zodat ze uiteindelijk op volwassen leeftijd, op basis van de eerder opgedane ervaring, bewust kunnen kiezen of zij van het concertaanbod gebruik willen maken. Hierbij staat kwaliteit hoog in het vaandel. Het Concertgebouw biedt een zo volledig mogelijk aanbod voor de verschillende leeftijdsgroepen aan, waardoor het mogelijk wordt om een aaneengesloten traject te bieden, waarbij in elke levensfase het concertbezoek wordt gestimuleerd. Differentiatie in leeftijd en in de muzikale ontwikkeling en kennis staan centraal. Alle kinderen, ongeacht hun sociaal-culturele achtergrond, leeftijd en opleidingsniveau, moeten de mogelijkheid hebben om in contact te komen met muziek van een hoog artistiek niveau in combinatie met een daarop afgestemde didactische aanpak. In 2010 zijn er 29.337 kinderen en begeleiders uit het primair onderwijs in Het Concertgebouw geweest. Voor het voortgezet onderwijs waren dit er 6.249, wat het totale aantal kinderen en hun begeleiders op 35.586 brengt. Deze kinderen komen niet alleen uit Amsterdam. Minimaal 40% van de scholen die participeren, komen van buiten Amsterdam. Het educatieve programma van Het Concertgebouw kan worden gerealiseerd dankzij de bijdragen van tientallen particulieren en van de volgende fondsen: Stichting Zabawas, Stichting KF Hein Fonds, VandenEnde Foundation, Gemeente Amsterdam, Amado Foundation.
Primair onderwijs
Activiteit KleuterSinfonietta Zing met ons mee Papa Pia Hemelse Herrie Ramayana Symfonie voor angsthazen en durfals Luister je Rot De wereld aan je voeten
Doelgroep Groep 1 en 2 Groep 1 en 2 Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 en 7
Aantal voorstellingen 50 3 9 24 1 9
Groep 7 Groep 8
9 12
Bereik 2.485 1.230 901 5.445 880 5.328 829 8.869
9
Educatieprojecten in Het Concertgebouw
Voortgezet onderwijs
Bereik 682 1.172 536 1.561 380
Teresa Carreño Concertgebouw
Het Teresa Carreño Youth Orchestra maakt deel uit van El Sistema, het grootschalige sociale project dat kinderen uit achterstandsbuurten de gelegenheid geeft om zich door middel van muziek verder te kunnen ontwikkelen. De afdeling Educatie & Participatie van Het Concertgebouw nodigde scholieren van het voortgezet onderwijs uit om het eerste concert van dit orkest in Nederland mee te maken. De musici uit het orkest waren de dag erna beschikbaar voor educatieactiviteiten. Vijf ensembles brachten in samenwerking met de afdeling Educatie & Participatie van Het Concertgebouw een bezoek aan tien basisscholen in Amsterdam. Het bereik van dit project was 607 leerlingen uit het primair onderwijs en 458 leerlingen uit het voortgezet onderwijs.
Tempel zonder Drempel
Tempel zonder Drempel is het Participatieprogramma van Het Concertgebouw, waarbij het streven is nieuwe doelgroepen deelgenoot te maken van de enorme rijkdom die muziek kan bieden. Voor veel kinderen en volwassenen is een bezoek aan Het Concertgebouw niet vanzelfsprekend. Door projecten aan te bieden die bij nieuwe doelgroepen aansluiten, wordt de drempel overbrugd. Tempel zonder Drempel wordt mogelijk gemaakt door bijdragen van de volgende fondsen: Stichting VSBfonds, Prins Bernhard Cultuur Fonds, Stichting SNS REAAL Fonds, Fonds voor Cultuurparticipatie, Stichting Dr. Hendrik Mullers Vaderlandsch Fonds, Amsterdams Fonds voor de Kunst, Triodos Foundation, Stichting Van Den Broek Foundation.
Programma voor de allerkleinsten
Dit programma in de wijken is bedoeld voor ouders die samen met hun kind - van 2 tot 4 jaar - muziek willen maken.
Zing met ons mee
Zing met ons mee is ontwikkeld om kleuters op een laagdrempelige en actieve manier te stimuleren in hun muzikale ontwikkeling. Dit project richt zich specifiek op zingen. Zowel thuis als op school wordt er tegenwoordig erg weinig gezongen. Met laag drempelige familieconcerten als deze hoopt Het Concertgebouw ook (nieuwe) bezoekers te trekken voor wie de drempel misschien tot nu toe te hoog was.
Zing en Beleef
Het Concertgebouw Open
10
Activiteit Doelgroep Aantal voorstellingen Lunchconcert met voor- Onderbouw havo/vwo 23 bereidende workshops On stage and backstage Bovenbouw havo/vwo 34 Workshop met openbare Bovenbouw havo/vwo 23 repetitie of concert Helden Bovenbouw havo/vwo en 2 gymnasium Notepad Eindexamen muziek 5 havo/vwo/gymnasium
Zing en Beleef Bach, Zing en Beleef Mozart en Zing en Beleef Händel Nederland kent een ongekende koortraditie. Binnen dit project wordt de relatie gelegd tussen zelf zingen en naar een concert gaan waarin gezongen wordt. Eenmaal per jaar is Het Concertgebouw het podium van amateur-musici van jong tot oud. Met behulp van de expertise van de professionele muziekwereld worden de mogelijkheden optimaal benut. Het Concertgebouw Open vond plaats op 12 juni 2010. HKH Prinses Máxima der Nederlanden opende deze bijzondere dag met een gongslag. Meer dan 5.000 mensen kwamen luisteren naar bijna 1.000 amateur-musici.
Educatieprojecten in Het Concertgebouw
2.4. Het Concertgebouw Compositieopdrachtenfonds
In 2001 besloot een particulier € 200.000 te schenken, in de vorm van een vijfjarige periodieke uitkering van € 40.000 per jaar, ten behoeve van een fonds voor de financiering van compositieopdrachten. In 2005 heeft deze Begunstiger opnieuw een aanzienlijke schenking, ten bedrage van € 240.000, voor hetzelfde doel gedaan. De compositieopdrachten worden vanuit Het Concertgebouw verstrekt aan componisten. Het afgelopen jaar vonden dankzij dit fonds premières plaats van werken van Peter Lieberson, Thomas Adès en Mark Anthony Turnage. De composities van Peter Lieberson en Thomas Adès maakten deel uit van de serie Triple Ax waarin pianist Emanuel Ax maar liefst drie keer optrad in Het Concertgebouw gedurende het seizoen 2009/2010. Tijdens zijn tweede concert op 24 februari 2010 – dat tevens deel uitmaakte van de serie Grote Solisten – trad Emanuel Ax op met zijn muzikale geestverwant, cello-icoon Yo-Yo Ma. Zij brachten hier een prachtige uitvoering van het stuk Remembering Schumann voor cello en piano van de Amerikaanse componist Peter Lieberson ten gehore. De compositie van Thomas Adès, genaamd Three Mazurkas, werd door Emanuel Ax ten gehore gebracht tijdens de serie Meesterpianisten van Riaskoff Concert Management op 7 maart 2010 in de Grote Zaal. Zowel Remembering Schumann van Peter Lieberson als Three Mazurkas van Thomas Adès was een gezamenlijke opdracht van The San Francisco Symphony, the Los Angeles Philharmonic Association, Carnegie Hall, Het Concertgebouw en het Barbican. Oorspronkelijk zou in de Triple Ax serie ook een compositie figureren van componist Osvaldo Golijov, een stuk uit te voeren door Emanuel Ax samen met sopraan Dawn Upshaw. Golijov gaf echter met grote spijt aan dat deze opdracht hem niet ging lukken. In de serie Strijkkwartetten in de Kleine Zaal voerde het Belcea Kwartet op 9 en 11 december 2010 de Nederlandse première van het stuk Twisted Blues with Twisted Ballad uit van componist Mark Anthony Turnage. Deze compositie was een gezamenlijke opdracht van KolnMusik, Wigmore Hall, Het Concertgebouw en het Wiener Konzerthaus. Sinds de instelling van het Compositieopdrachtenfonds werden in totaal 39 compositie opdrachten verstrekt, waarvan er tot en met 2010 29 zijn uitgevoerd. In alle partituren wordt melding gemaakt van de opdracht van Het Concertgebouw. De stukken beleven, zo mogelijk, hun wereldpremière in Het Concertgebouw.
Ax en Yo-Yo Ma
Belcea Quartet
Emanuel Ax
11
3. Bijdragen en toezeggingen 3.1. Ontvangen bijdragen
12
Het fonds noteerde in 2010 vele bijdragen en toezeggingen, waaronder:
BankGiro Loterij
Het fonds is beneficiënt van de BankGiro Loterij. In 2000 heeft de SponsorBingo Loterij toegezegd om met ingang van 2001 gedurende een periode van acht jaren het fonds jaarlijks uit de opbrengst van de loterij een bedrag ter beschikking te stellen ten behoeve van de renovatie van het gebouw. Per 1 september 2004 zijn de verplichtingen van de SponsorBingo Loterij overgenomen door de BankGiro Loterij. Dit was het directe gevolg van een grote herschikking van aandachtsgebieden bij de goededoelenloterijen. De BankGiro Loterij manifesteert zich sindsdien nadrukkelijk als cultuurloterij voor Nederland. Het fonds is bijzonder gelukkig met deze onder steuning en zal zich blijven inspannen om een betrouwbare en constructieve partner van de Loterij te zijn. De BankGiro Loterij heeft in 2008 toegezegd om tot en met 2012 het fonds jaarlijks een bedrag ad € 500.000 uit de opbrengsten van de loterij ter beschikking te stellen voor de renovatie van het gebouw. De toezegging geldt voor zover de opbrengsten van de loterij dit toelaten. De BankGiro Loterij is inmiddels een belangrijke partner geworden van vele vooraan staande culturele instellingen in Nederland en draagt jaarlijks op grote schaal bij aan de ontwikkeling en instandhouding van het Nederlandse cultuuren erfgoed. Gedurende het verslagjaar ontving het fonds een bedrag van € 517.422 uit de opbrengst over het jaar 2010 van de BankGiro Loterij. Het bestuur van het fonds is de BankGiro Loterij bijzonder dankbaar voor de krachtige wijze waarop de loterij de ondersteuning van Het Concertgebouw voortzet. Tijdens het verslagjaar heeft Het Concertgebouw Fonds gebruik gemaakt van de moge lijkheid een extra project in te dienen in het kader van de zogeheten Dertiende Trekking. Aanleiding voor deze extra aanvrage is het 125-jarig jubileum dat Het Concertgebouw in 2013 zal vieren.
VandenEnde Foundation
Het bestuur van deze stichting, die op initiatief van Joop en Janine van den Ende werd opgericht, stelde in het verslagjaar wederom een bedrag ter beschikking voor de realisatie van de educatieplannen van Het Concertgebouw. Dit jaar bedroeg de bijdrage € 40.000. Het bestuur van het fonds spreekt hier graag zijn dank uit voor de ook in 2010 voortgezette ondersteuning van het educatieprogramma door de VandenEnde Foundation. Het is de VandenEnde Foundation geweest die ervoor gezorgd heeft dat Het Concertgebouw zijn muziekeducatieprogramma heeft kunnen ontwikkelen tot de grote hoogte die het nu heeft bereikt. Van de muziekeducatieve activiteiten van Het Concertgebouw gaat inmiddels een nationale voorbeeldwerking uit.
Tempel zonder Drempel
In het jaar 2008 nam Het Concertgebouw het initiatief voor een bijzonder project, genaamd Tempel zonder Drempel. Dit project, dat tot en met 2012 zal lopen, beoogt nieuwe publieksgroepen in contact te brengen met de rijkdom die muziek kan brengen. Ten behoeve van dit participatieproject, dat uit vier inhoudelijke onderdelen en een begeleidend onderzoek bestaat, werden in het verslagjaar door verschillende fondsen bijdragen toegekend. Het Concertgebouw Fonds verzorgt namens Het Concertgebouw N.V. de aanvragen voor Tempel zonder Drempel bij de relevante fondsen. Stichting VSBfonds, Prins Bernhard Cultuur Fonds, Stichting SNS REAAL Fonds, Fonds voor Cultuurparticipatie, Stichting Dr. Hendrik Mullers Vaderlandsch Fonds, Amsterdams Fonds voor de Kunst, Triodos Foundation, Stichting Van Den Broek Foundation.
Particulieren
Voorts heeft een aanzienlijk aantal particulieren zich aan het fonds verbonden met giften en toezeggingen om op termijn bijdragen ter beschikking te zullen stellen. In 2010 verbonden 59 particulieren zich (opnieuw) aan het fonds door middel van een toezegging tot het doen van een substantiële schenking in het verslagjaar of met ingang van het jaar 2010. In bijna alle gevallen traden de schenkers toe tot een van de Kringen. Voor het bestuur is de ondersteuning van particulieren van vitaal belang. Immers, Het Concertgebouw is een particulier instituut sinds 1888. Het draagvlak dat burgers bieden aan dit unieke instituut zorgt niet alleen voor de financiële slagkracht die nodig is om het gebouw in stand te houden en zoveel mogelijk kinderen muziekeducatie te laten genieten, het geeft ook de moed om de ambities niet naar beneden bij te stellen in het gelukkige besef dat velen zich achter de doelstellingen van het fonds scharen en Het Concertgebouw een warm hart toedragen.
Fondsen op Naam
Een bijzondere vermelding in dit verslag is gepast voor de totstandkoming van het Freek en Hella de Jonge Fonds en het Fonds 2186. Het Freek en Hella de Jonge Fonds werd geïnitieerd door cabaretier Freek de Jonge en zijn vrouw Hella. Het ontwikkelen van programma’s waarbij kinderen actief muziek kunnen maken, is de centrale doelstelling van dit Fonds op Naam. Het Fonds 2186 werd in het leven geroepen om het Endowment te stimuleren. Twee Dolf van Gendt leden besloten de stap naar de Mahler Kring te zetten om zodoende door middel van een Fonds op Naam op termijn het Endowment duurzaam te verstevigen. Eind 2010 kent Het Concertgebouw Fonds zeven Fondsen op Naam: Het Concertgebouw Compositieopdrachtenfonds van waaruit compositieopdrachten worden verleend. Het Gepkeline Fonds, ten behoeve van muziekeducatie van kinderen, met speciale aandacht voor kinderen met een achterstand of handicap. Het Laura Dobbenga Fonds, ter veiligstelling van Het Concertgebouw. Het Lucas Boom-Otero Fonds dat de educatiedoelstelling van het fonds steunt. Het TRACKS Fonds ten behoeve van muziekeducatie van jong–volwassenen. Het Freek en Hella de Jonge Fonds bestemd voor actieve muziekparticipatie door kinderen. Fonds 2186, ter stimulering van het Endowment. Het TRACKS Fonds verdient een aparte vermelding. Het TRACKS Fonds is het initiatief van een groep bevriende donateurs. In het verslagjaar waren in totaal 19 leden van verschillende Kringen verzameld in het Tracks Fonds. De in dit Fonds op Naam verzamelde bijdragen van begunstigers worden speciaal bestemd om innovatieve concepten mogelijk te maken die jonge mensen de weg naar Het Concertgebouw doet (her)vinden. Het bestuur is alle begunstigers buitengewoon erkentelijk voor de toegezegde steun. Het bestuur ervaart deze steun als een blijk van vertrouwen in de opzet en werkwijze van het fonds en als erkenning van het door het bestuur aan de gekozen doelstellingen toegedichte belang. Donaties 2010 Aandeel acties van derden
Lijfrente donaties 38%
26% 8%
Incidentele giften
3.2. Johann Sebastian Bach Kring, Gustav Mahler Kring, Johannes Brahms Kring en Dolf van Gendt Kring
28%
Bijdragen Fondsen/Instellingen
Bij de oprichting van het fonds werden de Gustav Mahler Kring en de Johannes Brahms Kring in het leven geroepen. Door opname in een van deze Kringen eert het fonds zijn donateurs. Leden van deze Kringen krijgen een permanente vermelding op een van de eretableaus die zich bevinden in het voorportaal van de Spiegelzaal. Daarnaast worden de leden uitgenodigd voor topconcerten en zorgt Het Concertgebouw voor de beste, persoonlijke service aan de Kringleden. In 2004 werd er een nieuwe begunstigerkring door het fonds in het leven geroepen: de Dolf van Gendt Kring, vernoemd naar de architect van Het Concertgebouw. De Dolf van Gendt Kring biedt enthousiaste (jonge) professionals een kader waarbinnen zij een bijdrage kunnen leveren aan de toekomst van Het Concertgebouw. Als begunstiger van het fonds dragen zij bij aan de doelstelling van hun keuze: het renovatieprogramma of het educatieprogramma. De gerichte benadering van deze prospectgroep heeft in het verslagjaar opnieuw positieve resultaten opgeleverd. Gedurende het verslagjaar groeide de Dolf van Gendt Kring in hoog tempo: deze telt inmiddels bijna 80 leden. Tenslotte werd in het verslagjaar de Johann Sebastian Bach Kring in het leven geroepen. Binnen deze exclusieve Kring worden de meest genereuze schenkers van Het Concertgebouw geëerd.
13
De begunstigerkringen zijn op het moment van opmaak van dit verslag als volgt samengesteld: Johann Sebastian Bach Kring Gustav Mahler Kring
Johannes Brahms Kring
14
Charlène de Carvalho - Heineken Gert-Jan en Carla Kramer
Joop en Janine van den Ende Titia van den Broek
BankGiro Loterij Tjardus Greidanus (1890 - 1964) F.A. Maljers & familie Martijn Sanders Stichting Drs. C. van Zadelhoff Fonds Vereniging Vrienden van het Concertgebouw & het Koninklijk Concertgebouworkest P.J. Kalff A.H. Catz - van Loon (1917 - 2000) Anton Kersjes (1923 - 2004) Louisa van der Velden Stichting L.G.M.R. Geeris Redevco Europe VandenEnde Foundation Fam M. van Poecke Jan & Katy Smit - Schulting Cor & Hans Boonstra Cees & Inge de Bruin - Heijn Prins Bernhard Cultuurfonds K.F. Hein Fonds Cees & Elise Wessels W.A. Willemstein Pieter Maarten Feenstra Gepkeline Fonds Jos & Hetty Staatsen Jeroen & Mariette van der Veer
Kohlberg Kravis Roberts & Co Rolly & Françoise van Rappard Familie Ribbink - van den Hoek Hans van der Wind & Simonet Koekkoek F.J.D. Goldschmeding VandenBroek Foundation Stichting Zabawas VSBfonds Freddy & Victoria Boom-Otero Fonds voor Cultuurparticipatie SNS REAAL Fonds L.J. Dobbenga Hester & Dick Verbeek Freek & Hella de Jonge Volkert & Karin Doeksen Coen & Wendy van Oostrom Stichting Reikende Hand Henk & Anja van den Berg / Bergarde Galleries Alexander & Eva Rinnooy Kan - van der Dussen Thurkowfonds Aarnout & Talitha Loudon R. Stoffer & S.J.C. Kraal Serge Erkens & Willemijn Neleman Sake & Marleen Wijma
De heer & mevrouw Dekker (Wassenaar) E.J. Gerritsen V. Halberstadt W.F.C. Stevens Mr. M.L.A. van Loon - Labouchere Rob & Marijke van Oordt Stichting Dijkverzwaring Karel & Juliette Vuursteen Pot Family Foundation Gert Jan & Corinne van den Bergh - Raat Bob & Marja Elfring Jan Maarten & Marie Pauline de Jong Eli & Caroline Leenaars - van der Velde De heer & mevrouw Van Marle Crommelin Marc Bolland M. Enthoven Ed & Vivian Veenendaal Henk Breukink & Marijke Burmann De heer & mevrouw H.A.M. van Alphen Rick Amado/Maurice Amado Foundation Floris & Renée Deckers Rowan Family Foundation J.I.J. Dodeman Stichting Gifted Art Sylvia Tóth
Harm & Carine van Esch Lex & Annemart Kloosterman - Keeman J.W. Meeuwis Kommer & Josine Damen Tex & Laura Gunning Fam. P.E. Visser J.L. Burggraaf Amsterdams Fonds voor de Kunst Hans Wijers & Edith Sijmons Hans R. Langeveld & Renée M.H. Wilke Michiel & Rita Boersma Saskia van Walsum & Peter Jurgens Hollis Kurman & Gert Jan van der Hoeven Menno de Jager & Jeannette de Jager-Sans Rinse & Marijke de Jong-Dittmann Jan ter Haar & Ann Riposanu Menno Antal P.W. Janssen’s Friesche Stichting Eric & Caroline Huyskes Michiel & Susanne Lap Jan & Patricia Deiters - Rahusen Ferdinand Grapperhaus & Florentine Riem Vis Adriaan & Glenda Nühn J.J. Stuyt
Dolf van Gendt Kring
Frans van Schaik Cornelis Boele Andries & Carina Mak van Waay Hans Goossens Peter B. Mensing Jan & Phryne Quist - Quarles van Ufford De heer & mevrouw Scholten Kloosterman Paul & Renée Bijleveld - Heijmeijer Wiet & Marie-Claire de Bruijn - Greve L.W.L. de Bruijn (Acacia Foundation) Robert-Jan & Melanie van Ogtrop-Quintus P. de Bruin (Turner) De heer & mevrouw Han - Crebolder Paul & Stan de Klerk - Waller J.D. Kleyn Frank & Claartje Thuis - Kruijf F.J.S.M. Verhees H.C. Hintzen De heer & mevrouw De Jong - Wurfbain Boudewijn & Lieke Molenaar B. Voute E.J. Westerink Sake & Alida Bosch Drs A.A. Baron van Dedem Koen Visser Jan & Liesbeth van Nieuwenhuizen Peter van Laarhoven Paul & Jetty Sleurink - Algra J. Drost & K. de Regt Simon Reinink & Miriam Fris Gea Zantinge & Eddy Krommendijk Anneke Hogenstijn & Pieter Jongejan Mike & Marjoleine Jansen - de Boorder M.A. de Blécourt - Wouterse De heer & mevrouw Paardekooper Merkus De heer & mevrouw Peijster - de Groot van Embden Mevrouw A. van der Vorm Arie-Willem van Doorne & Véronique Pauwels Bart & Alexandrine van Reeken-Bijl
Marco Wallart & Eliane Koelmans Felix & Yolanda Guttmann-Felderhof / Canal Company Bob Kramer, Eva Simon Thomas Quintijn & Christina Gijsbers – King Hugo Peek & Barbara Geelen Antoin Bruijninckx & Monique Kooijman Cas Smithuijsen & Jolien Schuerveld Paul & Catharina Loven-Witsiers Maurice Oostendorp Sander & Pam Pruijs C.M.L. Hijmans van den Bergh Harmen Geerts & Leone Menne Job van Dooren & Mart Visser Marcel & Aneta Polk-Poplawska De heer en mevrouw A. BeerkensSandberg Frans & Willeke Koffrie Jac Veeger & Cintha van Heeswijck Kasper & Hiltje van Griensven Van der Pauw/ De Koning De heer en mevrouw Grobbe Chris & Monique Vogelzang-de Roij Jan Hendrik Siemssen Sander & Juliette Nieuwland Familie Meerstadt Jan Willem & Louise Gunning-Schepers Drs. F.H. Fentener van Vlissingen Hugo & Mathilde van der Goes-Doeksen Richard Bruens Jan Jaap & Anne Snel Alex & Caroline Wynaendts - André de la Porte Marcel & Hilde-Marie Spaans-Kok Leonhard Degle & Barbara Lehne-Degle Fred & Maria Lachotzki-Meyer Reinout & Minke van Riel-de Smit Pim & Annediek van der Velden Maarten de Gruyter Marco & Birgit van Kalleveen Frank Kroes & Rosalie Troost J.C.M. Vogten
En begunstigers die anoniem wensen te blijven. Platform voor Ambassadeurs uit het Notariaat voor Het Concertgebouw Fonds
In 2009 nam het fonds het initiatief tot het installeren van een Platform voor Ambassadeurs uit het Notariaat voor Het Concertgebouw Fonds. Doelstelling van het platform is meer bekendheid te geven aan Het Concertgebouw Fonds en de rol die particulieren daarbij spelen. Het platform is thans als volgt samengesteld: De heer Mr. J. Borren, Mr. M.J. Meijer c.s., voorzitter De heer Mr. J.H.J.M. Hamans, HamansBlocks De heer Mr. E .J.H. Horst, Horst Viveen & van de Graaff Notarissen Mevrouw Mr. P. Kouwenhoven, Loyens & Loeff N.V. Mevrouw Mr. M.J.A. Laenen, DLA Piper Mevrouw Mr. S. Laseur-Eelman, Van Doorne De heer Mr. R.J.W.J. Meyer, RijksBredius Notarissen De heer Mr. P.A. van Onzenoort, Greenille Advocaten & Notaris B.V. De heer Mr. J.W. van Zaane, Notariskantoor Van Zaane
15
4. Meerjarenbeleid Sinds de oprichting van het fonds heeft het bestuur zich voornamelijk gewijd aan het bewerkstelligen van draagvlak voor de organisatie binnen de instituties van Het Concertgebouw. Besloten werd om een begin te maken met de werving van gelden in een nauwe kring van mogelijke begunstigers in de directe omgeving van betrokkenen bij en rond Het Concertgebouw. Voorts is aandacht besteed aan het opbouwen van een infrastructuur voor het fonds. Deze fase is nu goeddeels afgesloten en het bestuur heeft de concrete doelstellingen van het fonds voor de langere termijn geformuleerd. Het vormen van een Endowment is een zeer belangrijk onderdeel daarvan. Het tot stand doen komen van Fondsen op Naam speelt daarbinnen naar verwachting een stimulerende rol. Het vergroten van de zichtbaarheid van het fonds en het nadrukkelijker communiceren van nut en noodzaak zullen de komende periode worden versterkt. Het fonds zal zich de komende periode profileren als het fonds dat zich inzet voor een uniek particulier initiatief van wereldklasse, Het Concertgebouw. Burgers en particuliere fondsen spelen sinds 1888, bij de totstandkoming en bij de continuering van Het Concertgebouw, de hoofdrol. Het fonds wil de komende periode de betrokkenheid en verantwoordelijkheid die de particuliere sector heeft bij de instandhouding van een van de mooiste concertzalen ter wereld, nadrukkelijk over het voetlicht brengen. Daarbij zal de komende twee jaar de aanloop naar het jubileumjaar 2013 een steeds prominentere rol spelen. In dat jaar viert Het Concertgebouw dat het 125 jaar geleden op 11 april voor het eerst de deuren opende voor het publiek.
4.1. Financiering lopende projecten Het Concertgebouw N.V.
Het fonds zal de komende jaren de plannen van Het Concertgebouw op het terrein van renovatie en educatie zoveel mogelijk blijven steunen door het jaarlijks toekennen van bijdragen. Uitgangspunt voor de renovatiebijdragen vormt de afronding van het Masterplan voor de renovatie van de publieksruimten zoals dat door de directie van Het Concertgebouw in samenwerking met het architectenbureau Merkx+Girod is opgesteld. Vermoedelijk zal dit Masterplan in 2011 kunnen worden afgerond. Dan heeft het fonds gestalte weten te geven aan zijn toezegging de gehele renovatie van de Grote tot de Kleine Zaal, van Solistenfoyer tot Dirigentenfoyer, van de damestoiletten tot Antichambre en de Koninklijke Ontvangkamer te doen realiseren. Voor de in het kader van renovatie te maken kosten worden jaarlijks een raming en een dekkingsplan opgesteld, die aan het bestuur van het fonds worden voorgelegd. Ook de komende jaren zal het fonds met plezier bijdragen aan noodzakelijke renovatie projecten die het gebouw in goede conditie brengen en houden. Het fonds zal eveneens zo mogelijk bijdragen ter beschikking blijven stellen om het lopende educatieprogramma van Het Concertgebouw te financieren.
4.2. Endowment
Het fonds wil de komende jaren de vermogensopbouw verder gestalte geven. Het bestuur stelt zich ten doel om een blijvend Endowment (stamvermogen) op te bouwen. Alleen structurele eigen middelen maken het mogelijk om gericht beleid op het gebied van renovatie en educatie duurzaam uit te voeren en het gebouw te verzekeren van een veilige toekomst. Om de noodzakelijke voorzieningen ten behoeve van het gebouw te kunnen treffen en om het muziekeducatieprogramma ook voor volgende generaties schoolkinderen te kunnen ontwikkelen is een substantieel stamvermogen noodzakelijk. Binnen de termijn van één generatie, 25 jaar, hoopt het bestuur een vermogen van € 50 miljoen op te kunnen bouwen dat de continuïteit van Het Concertgebouw veilig dient te stellen. Het bestuur is PWC-belastingen zeer dankbaar voor de geboden ondersteuning in dit kader. In het verslagjaar publiceerde het fonds samen met PWC-belastingen een praktische uitwerking van fiscale/financiële donatiemogelijkheden voor schenkers. Met name de verschillende manieren waarop particulieren het Endowment kunnen versterken, komen daarbij aan de orde. Daartoe behoren vormen van tijdelijke vermogensoverdracht waarbij de hoofdsom intact blijft, maar ook het overdragen van vermogensbestanddelen waarbij levenslang vruchtgebruik wordt verleend aan de schenker. De schenker wordt bovendien in staat gesteld een deel van het overgedragen vermogen als schenking in mindering op de inkomstenbelasting te brengen. De Belastingdienst heeft aan al deze vormen van schenking aan Het Concertgebouw Fonds goedkeuring verleend. Het doel van het Endowment is om een permanent vermogen op te bouwen, waarvan de vruchten aangewend worden voor bovengenoemde doelstellingen. Het bestuur kan
16
besluiten om in bijzondere omstandigheden het Endowment aan te spreken. In dat geval kan het fonds geen uitkeringen meer doen totdat het stamvermogen volledig is aangevuld. In 2008 besloot het bestuur 10% van de schenkingen van particulieren toe te voegen aan het Endowment om op die manier een deel van de inkomsten te bestemmen voor het veiligstellen van de toekomst van Het Concertgebouw.
4.3. Wervingsstrategie
De komende jaren wil het bestuur van het fonds een tweesporenbeleid voeren voor wat betreft de werving van gelden voor de doelstellingen. Enerzijds zal doelgericht geld geworven worden ten behoeve van de (nog) lopende projecten van Het Concertgebouw N.V. Daarnaast zal het fonds uitdrukkelijk gelden werven voor de opbouw van het Endowment. Daarbij zal aan de potentiële schenker de keuze worden gelaten om te bepalen voor welke doelstelling de bijdrage wordt bestemd, maar ook kan de schenker aangeven of de bijdrage ten goede moet komen aan de lopende projecten of dat deze bestemd is voor het Endowment. De inkomsten worden voornamelijk verkregen door werving onder vermogende particulieren en particuliere organisaties (waaronder fondsen). Daarbij kiest het bestuur voor een individuele, zeer persoonlijke benadering. De werving is in hoofd zaak gericht op het verkrijgen van bijdragen boven € 20.000. Ten aanzien van nalatenschappen zal het bestuur vanzelfsprekend altijd de wens van de erflater uitvoeren. Indien de erflater geen bijzondere voorkeur kenbaar heeft gemaakt, zal het bestuur de te ontvangen bedragen in principe steeds toevoegen aan het bestemmingsvermogen. Indien in dit verband door de erflater of legataris geen keuze is gemaakt voor een bepaalde doelstelling, zal het bestuur het vermogen toevoegen aan het niet geoormerkte Endowment. Het vestigen van de aandacht op het fonds als bestemming voor legaten heeft de komende jaren hoge prioriteit. Het werven van nalatenschappen zal gestalte krijgen door samenwerking met adviseurs, zoals estate planners, fiscaal adviseurs en het opgerichte Platform voor Ambassadeurs uit het Notariaat voor Het Concertgebouw Fonds. Voor een overzicht van participerende notarissen zie pagina 15.
4.4. Kostenontwikkeling
4.5. Beleggingsbeleid
Het bestuur streeft naar minimale kosten en brengt zelf geen kosten in rekening. Het Concertgebouw N.V. ondersteunt het fonds met organisatorische diensten. In samenhang met de stijging van het aantal wervende activiteiten zoals het organiseren van diners en concerten, alsmede het uitgeven van publiciteitsmateriaal, zijn de kosten in 2010, ten opzichte van 2009, gestegen. Het belangrijkste onderdeel van de kosten wordt gevormd door de aankoop van concertkaarten uit het aanbod van de Eigen Programmering van Het Concertgebouw. Zowel ten behoeve van werving als ook ten behoeve van behoud van begunstigers worden door het fonds concertkaarten aangekocht. Gezien de proportioneel hogere inkomsten uit donaties blijkt deze investering een juiste keuze geweest te zijn. Het fonds voert een risicomijdend beleggingsbeleid. Het bestuur zal de komende jaren onderscheid blijven maken tussen enerzijds de gelden die bedoeld zijn ter financiering van de lopende projecten en daarom slechts voor korte of middellange termijn tot het vermogen van het fonds zullen behoren en anderzijds de middelen die moeten worden gerekend tot het Endowment en dus voor lange termijn worden toegevoegd aan het Eigen Vermogen. Middelen die dienen ter financiering van de lopende projecten worden in principe als liquiditeiten aangehouden, dan wel in de vorm van producten als spaarrekeningen of deposito’s. Middelen die voor langere termijn respectievelijk permanent aan het fonds ter beschikking gesteld zijn, kunnen met een ‘langere horizon’ worden belegd. Daarbij dient de volgende verhouding in acht genomen te worden. Maximaal 25% van dergelijk vermogen kan in beursgenoteerde aandelen of aandelenfondsen worden belegd. Tenminste 75% dient in vastrentende waarden en/of liquiditeitsfondsen worden belegd. Afhankelijk van de ontwikkelingen op de financiële markten kan het bestuur besluiten tot aanpassing van dit beleid.
17
5. Vooruitblik 2011 5.1. Verwachtingen boekjaar 2011
5.2. Begroting 2011
Gedurende het komende boekjaar wil het bestuur de fondsenwerving met kracht voort zetten. Daarbij zal het bestuur kunnen wijzen op de resultaten die Het Concertgebouw nu reeds boekt met het renovatieprogramma en de uitvoering van de educatieplannen. In lijn met de werkwijze tot nu toe zal het bestuur daarbij met name particulieren en particuliere instellingen trachten te bewegen om aan deze doelstellingen een bijdrage te leveren. In 2011 wordt gestart met de renovatie van de Spiegelzaal en de Beatrixen Julianafoyer. Dit conform het renovatie-masterplan. In 2011 zal het Masterplan daarmee voltooid kunnen worden. Daarna zal het Meerjarig Onderhoudsplan van Het Concertgebouw onder meer aan de orde zijn. Een gebouw dat zó intensief wordt gebruikt, is aan serieuze slijtage onderhevig. De bijdragen aan het fonds kunnen bestaan uit incidentele en periodieke giften, maar ook uit toezeggingen voor de langere termijn in de vorm van erfstellingen en legaten. Het bestuur heeft zich ten doel gesteld om ter hoogte van een bedrag van € 1.420.000 aan nieuwe toezeggingen van particulieren en particuliere fondsen in 2011 te verwerven. Meer nadruk zal worden gelegd op de mogelijkheid bij te dragen aan het op de toekomst gerichte Endowment. Het bestuur hoopt dat in het jaar 2013, als het jubileum wordt gevierd, de eerste resultaten daarvan duidelijk zichtbaar zullen zijn.
2011
Baten: Baten uit eigen fondsenwerving Baten Fondsen en instellingen Baten uit acties van derden Baten uit beleggingen Som der baten
€ 580.000 265.000 575.000 130.000 1.550.000
Lasten: Besteed aan doelstellingen Bijdrage Renovatieprojecten Bijdrage Educatieprojecten Bijdrage Tempel zonder Drempel & Tracks Bijdrage Compositieopdracht Totaal bijdragen
1.805.000 500.000 466.500 30.000 2.801.500
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving
20.000
Beheer en administratie Beheer en administratie
20.000
Som der lasten
2.841.500
Resultaat voor belastingen -1.291.500 Belastingen
0
Resultaat -1.291.500 Toevoeging/onttrekking aan: Endowment 158.000 Bestemmingsfondsen -1.449.500 -1.291.500
18
Het Bestuur, Amsterdam, 29 maart 2011 Karel Vuursteen, voorzitter Willem Stevens, vicevoorzitter/secretaris Mirjam de Blécourt-Wouterse Victor Halberstadt Caroline Huyskes-van Doorne Lex Kloosterman, penningmeester Gert-Jan Kramer Véronique Pauwels
19
20
Stichting Het Concertgebouw Fonds
Jaarrekening
2010
21
6. Jaarrekening 6.1. Balans per 31 december 2010 (na bestemming resultaat)
31-dec-10
31-dec-09
299.886 7.216.314
333.789 6.633.137
ACTIVA Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen
1 2
7.516.200
7.516.200
6.966.926 6.966.926
PASSIVA Reserves en fondsen
Kortlopende schulden
22
-reserves Bestemmingsreserve 506.569 141.202 3 -fondsen Bestemmingsfondsen 6.078.582 5.368.232 3
6.585.151
5.509.434
4
931.049
1.457.492
7.516.200
6.966.926
6.2. Staat van baten en lasten over het boekjaar 2010
Rekening 2010
Begroting 2010
Rekening 2009
Baten uit eigen fondsenwerving: - Baten uit lijfrenten - Baten van Fondsen, instellingen en overigen Baten uit acties van derden Baten uit beleggingen
891.950 837.822 597.422 118.239 2.445.433
760.000 335.000 550.000 110.000 1.755.000
682.500 505.630 574.238 220.770
Bijdrage Renovatieprojecten Bijdrage Educatieprojecten Bijdrage Tempel zonder Drempel Bijdrage Tracks & Overigen Bijdrage Compositie-opdracht Totaal bijdragen
324.500 577.700 374.000 40.000 31.184 1.347.384
345.000 520.000 295.000 40.000 30.000 1.230.000
Werving baten
Kosten eigen fondsenwerving
2.261
20.000
41.136
Beheer en administratie
Beheer en administratie
20.071
12.500
32.870
Som der lasten
1.369.716
1.262.500
2.003.820
Resultaat voor belastingen
1.075.717
492.500 -20.682
Belastingen
0 1.075.717
0 0 492.500 -20.682
Bestemmingsreserve Bestemmingsfondsen
365.367 710.350 1.075.717
76.000 66.949 416.500 -87.631 492.500 -20.682
Baten
Som der baten
Lasten Besteed aan doelstellingen
Resultaat Toevoeging/onttrekking aan:
1.983.138
1.379.795 247.180 267.333 35.506 0 1.929.814
23
6.3. Kasstroomoverzicht Analyse van de kasstroom
De toename van de liquide middelen met € 583.177 wordt met name beïnvloed door het betalings schema met Het Concertgebouw N.V.
Kasstroom uit operationele activiteiten
Mutatie geldmiddelen Geldmiddelen per 31 december 2010
2010
Resultaat uit activiteiten 957.478 -241.452 Verandering in werkkapitaal Vorderingen 33.903 157.292 Kortlopende schulden -526.443 341.178 -492.540
498.470
Financiële baten Kasstroom uit operationele activiteiten
118.239 583.177
220.770
Toename/(afname) geldmiddelen
583.177
Geldmiddelen per 1 januari Toename/(Afname) geldmiddelen
6.633.137 583.177 7.216.314
Het kasstroomoverzicht is gebaseerd op de indirecte methode.
24
2009
477.788
477.788 6.155.349 477.788 6.633.137
6.4. Toelichting op de balans per 31 december 2010 en de staat van baten en lasten per 2010 Algemeen Vestigingsplaats
Activiteiten
De statutaire vestigingsplaats van de Stichting Het Concertgebouw Fonds (het fonds) is te Amsterdam per adres Concertgebouwplein 2-10, 1071 LN. Het fonds werft gelden voor projecten die gericht zijn op de toekomst van Het Concertgebouw in de breedste zin des woords. Het draagt bij aan de financiering van de renovatie- en restauratiewerken die nodig zijn om dit belangrijke culturele erfgoed te bewaren. Op den duur en nadat de huidige renovatieplannen op basis van het Masterplan zullen zijn gerealiseerd, wil het fonds in staat zijn om uit de inkomsten van het op te bouwen bestemmingsvermogen belangrijke uitkeringen te doen ten behoeve van de instandhouding en ontwikkeling van Het Concertgebouw. Ook ondersteunt het fonds projecten voor de jeugd, zoals het educatieprogramma van Het Concertgebouw dat schoolkinderen wil laten kennismaken met de concertzaal en de muziek. De eigen educatieafdeling van Het Concertgebouw organiseert speciale programma’s gericht op de schoolgaande jeugd.
Schenkings- en successierecht
Grondslagen van waardering en van bepaling van het resultaat Algemeen
Vergelijking met het voorgaande jaar
Het fonds is door de Belastingdienst aangemerkt als een algemeen nut beogende instelling in de zin van artikel 6.33 eerste onderdeel b, van de Wet inkomstenbelasting 2001 (ANBI). Deze ANBI-status is van belang om schenkingen en erfenissen belastingvrij te kunnen ontvangen. Bovendien kan het fonds zelf belastingvrij schenken aan Het Concertgebouw N.V. Dit betekent dat de volle 100% van de donaties zonder belastingdruk kan worden aangewend ten behoeve van restauratie en muziekeducatie.
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de in Nederland algemeen aanvaarde verslaggevingregels alsmede Richtlijn 650 ‘Verslaggeving Fondsenwervende Instellingen’. Het toegepaste systeem van waarderingsgrondslagen en van resultaatbepaling is ongewijzigd ten opzichte van de vorige verslagperiode.
Activa en passiva
Voor zover hierna niet anders is vermeld, zijn de posten in de balans opgenomen tegen de nominale waarde.
Resultaatbepaling
Het exploitatiesaldo wordt bepaald als het verschil tussen baten en lasten. De baten bestaan uit de opbrengsten uit hoofde van lijfrentedonaties, donaties van fondsen en instellingen, incidentele giften en interest. De lijfrentedonaties worden als baten verantwoord in het financiële jaar waarvan het beginjaar gelijk is aan het fiscale jaar. Legaten worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. De lasten worden verantwoord in het jaar waarop ze betrekking hebben.
25
6.5. Toelichting op de balans per 31 december 2010 (1) Vorderingen en overlopende activa
De vorderingen en overlopende activa zijn als volgt te specificeren:
31-dec-10
31-dec-09
Vorderingen en overlopende activa
Nog te ontvangen bijdragen uit toegezegde lijfrenten Nog te ontvangen bijdragen toegezegd door fondsen/instellingen Nog te ontvangen interest
111.000 156.968
132.000 134.491
31.918 299.886
67.298
(2) Liquide middelen
333.789
Het saldo liquide middelen is als volgt te specificeren:
31-dec-10
31-dec-09
Rekening courant Deposito rekeningen Private Banking Spaarrekening
196.250 0 7.020.064 7.216.314
42.606 6.590.531 0
Totaal
6.633.137
Het fonds heeft een Private Banking Spaarrekening met een interestpercentage van 1,9% per ultimo 2010. Het saldo staat ter vrije beschikking. Het fonds streeft op termijn naar de opbouw van een Endowment. Ook voor het komende jaar worden investeringen gedaan in het kader van de renovatiewerkzaamheden aan het gebouw, zodat voor deze periode gerekend wordt op relatief grote bijdragen aan Het Concertgebouw N.V. In verband hiermede kiest het bestuur voor een beleggings beleid dat resulteert in een zo groot mogelijke liquiditeit van de ontvangen middelen. Daarnaast opteert het bestuur voor een zeer laag risicoprofiel. Door de huidige markt ontwikkelingen op gelden met een laag risicoprofiel is gekozen voor direct beschikbare liquiditeiten met een zo hoog mogelijke rente. De rentevergoeding op bovenstaande gelden is relatief hoog ten opzichte van langere termijn vastgelegde deposito’s.
26
(3) Reserves en fondsen
De reserves en fondsen per 31 december 2010 bedragen € 6.585.151 (2009: € 5.509.434). Dit vermogen is als volgt opgebouwd: 31-dec-09 Dotatie Aan- Allocatie 31-dec-10 2010 wending beklemd 2010 vermogen Eigen Vermogen Endowment: Endowment totaal 141.202 365.367 0 0
506.569
totaal reserves
506.569
141.202
365.367
0
0
Bestemmingsfondsen: Renovatie en/of Educatie 2.190.393 33.676 0 0 2.224.069 Renovatie 0 922.664 -324.500 598.164 Educatie 3.051.972 1.068.693 -991.700 3.128.965 Compositieopdracht 125.867 32.701 -31.184 127.384
totaal fondsen
5.368.232 2.057.734 -1.347.384
0 6.078.582
Totaal fondsen en reserves
5.509.434 2.423.101 -1.347.384
0 6.585.151
Het Fonds heeft in 2010 conform de doelstellingen bijgedragen aan renovatie en educatie.
(4) Schulden op korte termijn
R/C Het Concertgebouw N.V. Overige schulden Overlopende passiva
2010
2009
750.134 1.404.131 96.050 34.321 84.865 19.040 931.049 1.457.492
Voor de schulden zijn geen zekerheden gesteld. De R/C met Het Concertgebouw is niet rentedragend.
27
6.6. Toelichting op de staat van baten en lasten over het boekjaar 2010 (5) Kwalitatieve analyse van het resultaat
De eerste raming voor het jaar 2010, zoals opgenomen is in het jaarverslag 2009, betreft een weergave van de reeds toegezegde bijdragen. Geen rekening is gehouden met eventuele nieuwe toezeggingen. De besteding aan doelstellingen is gebaseerd op de eerste aanvraag aan het fonds van Het Concertgebouw, betreffende de door Het Concertgebouw gewenste uit te voeren renovatieprojecten. In het boekjaar 2010 zijn 59 nieuwe periodieke uitkeringen ingegaan met een totaal jaarbedrag van € 514.500. De periode beslaat in de regel een looptijd van vijf jaar. Daarnaast zijn er 7 eenmalige schenkingen gedaan in het jaar 2010 ten bedrage van € 149.364. In 2010 zijn toezeggingen ontvangen van 8 schenkers die hun uitkeringen in laten gaan vanaf 2011. Van diverse fondsen en stichtingen zijn in 2010 toezeggingen ontvangen voor € 466.930. Deze toezeggingen betreffen met name bijdragen in het educatieproject Tempel Zonder Drempel. In totaal werd in 2010 voor een totaal bedrag van € 2.965.864 aan toezeggingen verkregen. Daarmee werd de gestelde doelstelling ver overtroffen. In verband met de renteontwikkelingen op de markt zijn de interestbaten conservatief begroot. Uiteindelijk is de realisatie boven verwachting positief geweest.
(6) Aandeel acties derden
(7) Werving baten en kosten beheer en administratie
Onder de ontvangen bijdrage uit ‘Aandeel acties derden’ worden bijdragen verantwoord van nationale loterijen en/of van andere fondsenwervende instellingen. In 2010 ontving het fonds een totaalbedrag van € 597.422 (2009: € 574.238) van de BankGiro Loterij (€ 517.422) en het Prins Bernhard Cultuurfonds (€ 80.000). De kosten verbonden aan de uitvoering en het beheer van het fonds worden in belangrijke mate gedragen door Het Concertgebouw N.V. De kosten in 2010 betreffende de wervende activiteiten van het fonds zijn als volgt te specificeren:
Fondsen- werving- 2010
Fondsenwerving2009
2.261 20.071 22.332
41.136 32.870
153.179 47.290 200.469
105.852 36.613
Subtotaal kosten opkomend in de N.V.
Totaal uitvoeringskosten
222.801
216.471
Totaal baten fondsenwerving
2.327.194
1.762.368
% van baten uit eigen fondsenwerving
9,6%
12,3%
Uitvoeringskosten Werving baten Kosten beheer en administratie Subtotaal kosten opkomend in het Fonds Werving baten Kosten beheer en administratie
74.006
142.465
De kosten fondsenwerving zijn evenredig percentueel toe te rekenen aan de diverse bestemmingen. De totale kosten die Het Concertgebouw N.V. in 2010 betreffende de uitvoering en beheer heeft gedragen, bedragen € 200.469 (2009: € 142.465), zijnde € 153.179 uitvoeringskosten, € 33.871 beheerkosten en € 13.419 secretariaatskosten. De wervingskosten vallen ruimschoots binnen de door het CBF gehanteerde norm.
28
(8) Bijdragen aan Het Concertgebouw N.V. Bijdrage renovatieprojecten
In de maand oktober voorafgaande aan het boekjaar dient Het Concertgebouw N.V. een aanvraag in bij het fonds. Deze aanvraag betreft een raming voor de voorgenomen renovaties en de te organiseren educatieactiviteit. De in aanmerking komende projecten vormen de grondslag van de begroting. Op het moment dat de aanvraag wordt gedaan, is er vaak nog onvoldoende duidelijkheid over de precieze kosten, de benodigde vergunningen en de planning wanneer de renovatie in het druk bezette gebouw uitgevoerd kan worden. Deze factoren kunnen tot gevolg hebben dat de kosten van de realisatie hoger dan wel lager liggen dan de eerste raming of dat projecten uitgesteld worden door opgelopen vertraging in de te verkrijgen vergunningen, dan wel de mogelijkheid om een goede periode te plannen naast de vele verhuringen. De directie van Het Concertgebouw N.V. informeert het bestuur in het geval de realisatie afwijkt van de begroting. In de maanden september/oktober wordt de begroting herzien. Deze herziene begroting wordt in de rekening van baten en lasten opgenomen. Op pagina 8 van het Bestuursverslag worden de in het jaar 2010 gerealiseerde renovatieprojecten toegelicht. Voor desbetreffende projecten heeft Het Concertgebouw N.V. om een bijdrage verzocht. In het hierna volgende overzicht wordt nader gespecificeerd op welke wijze het fonds heeft bijgedragen. Realisatie
Aan- Bijdrage Overige Exploitatie gevraagd HCF bijdragen Het Concert- bij HCF gebouw N.V.
Renovatieprojecten
352.500
324.500
75.000
0
Dekkingspercentage van de bijdrage in de totale projectkosten
81%
19%
0%
399.500
De post Overige bijdragen binnen Het Concertgebouw N.V. betreft een bijdrage van de Vereniging Vrienden van Het Concertgebouw en Het Koninklijk Concertgebouworkest. Bijdrage Educatie- en Tempel Zonder Drempelprojecten
De educatieprojecten die in 2010 plaats hadden, zijn nader beschreven op pagina’s 9 en 10 van het Bestuursverslag onder paragraaf 2.3 ‘Educatie en Participatie 2010’. In totaal wordt ultimo jaar € 951.700 (2009: € 514.513) beschikbaar gesteld aan Het Concertgebouw. De bestemmingsreserve Educatie, welke in Het Concertgebouw N.V. wordt aangehouden, is per ultimo jaar volledig aangewend. De door HCF aangehouden bestemmingsreserves bij Het Concertgebouw N.V. bedragen ultimo jaar:
31-dec-10
31-dec-09
Bestemmingsreserve Educatie Bestemmingsreserve Compositieopdracht
0 0 0
0 21.140
21.140
Vanaf 2010 worden binnen Het Concertgebouw N.V. geen bestemmingsreserves meer aangehouden inzake bijdragen van Het Concertgebouwfonds. Definitieve aanvragen geschieden op basis van gerealiseerde kosten.
29
Het financiële overzicht van de educatieactiviteiten ontplooid door Het Concertgebouw is als volgt:
Realisatie 2010
Begroting 2010
Baten educatie Opbrengst onderwijs/kaartverkoop 157.120 125.000 Subsidie Gemeente Amsterdam 147.448 137.500 Subsidie Binnenschoolse muziekeducatie 247.572 332.000 Bijdrage Concertgebouwfonds aan Educatie 520.000 520.000 Bijdrage Concertgebouwfonds aan TzD 374.000 295.000 Gebruikreserve aangehouden door Het Concertgebouw N.V. n.a.v. verplichte doorstoting HCF 0 0 Overige subsidies en donaties 32.076 142.500 1.478.216 1.552.000 Lasten educatie Voorstellingskosten Publiciteitskosten Lesmaterialen Overige projectkosten/volwasseneducatie Kosten Participatie (excl. Personeel) Binnenschoolse muziekeducatie (exclusief personeel) Algemene kosten Personele lasten
Totaal educatiekosten
436.674 20.993 22.807 30.486 371.267 41.098 25.889 529.002
415.250 15.000 14.250 76.000 330.000 84.000 32.000 585.500 1.552.000
1.478.216
Dekkingspercentage
11% 10% 17% 35% 25% 0% 0% 2% 100%
De post overige subsidies en donaties zijn bijdragen die door Het Concertgebouw N.V. inzake de educatieprojecten worden ontvangen. Dit betreffen opbrengsten uit toegangsgelden voor rondleidingen specifiek voor scholen, educatieprojecten, een bijdrage voor een productieopdracht van een educatieproject deel uitmakend van een groter festival en bijdragen van participerende uitvoerenden. In de begroting 2010 van Het Concertgebouw N.V. is het bedrag van € 142.500 opgenomen voor het educatieproject Tempel Zonder Drempel (TZD), dat bij de samenstelling van de begroting nog niet was toegezegd door derden. De educatie-exploitatie is voor Het Concertgebouw N.V. budget neutraal. Het fonds draagt bij aan de kosten die resteren, dat wil zeggen de totale kosten na aftrek van de door Het Concertgebouw N.V. gerealiseerde opbrengsten. Compositieopdrachten
Uit de in de aangehouden bestemmingsreserve Compositieopdracht in Het Concertgebouw N.V. is een bedrag ad € 31.184 onttrokken voor de in paragraaf 2.4 (blz 11) genoemde compositieopdrachten. Vanaf 2010 worden de werkelijke bestedingen binnen Het Concertgebouw N.V. voor composities opgenomen als bijdrage binnen het fonds.
(9) Beloning bestuurders
De bestuurders van het fonds genieten geen bezoldiging.
(10) Werknemers (11) Vennootschapsbelasting
30
Het fonds heeft geen werknemers in dienst. Schenkingen en donaties op grond van legaten en andere erfstellingen zijn onbelast. Subsidies, sponsoring en overige inkomsten zijn in beginsel belast bij het fonds voor zover deze niet worden doorbetaald en worden aangewend voor de restauratie/renovatie van Het Concertgebouw en/of voor het stimuleren van educatieactiviteiten in Het Concertgebouw. De vruchten van het vrije vermogen, voor zover deze niet in het kalenderjaar volgend op het verslagjaar worden doorbetaald aan Het Concertgebouw N.V., worden belast. In het onderhavige verslagjaar is geen vennootschapsbelasting verschuldigd.
(12) Niet uit de balans blijkende toezeggingen
Aan lijfrenteakten en aankondigingen van fondsen en instellingen heeft het fonds de volgende toezeggingen ontvangen: Totaal Renovatie Educatie Voor het jaar 2011 Voor de periode 2012 t/m 2018
Fondsen Endowment op naam
Beklemde bijdragen
1.728.250
798.500
587.250
200.000
132.500
10.000
3.587.250 5.315.500
1.638.500 2.437.000
1.029.250 1.616.500
491.000 691.000
418.500 551.000
10.000 20.000
De ontvangst van de termijnen uit hoofde van lijfrenten is afhankelijk van de levensduur van de schenker. De toezegging van de BankGiro Loterij is gedaan onder het voorbehoud dat de jaaropbrengsten van de loterij toereikend zullen zijn. (13) Niet uit de balans blijkende verplichtingen
De verplichtingen betreffen aanvragen vanuit Het Concertgebouw N.V., die zijn toegezegd door het bestuur, op voorwaarde van realisatie conform de gestelde doelstelling van de aanvraag. Totaal Renovatie Educatie en meerjaren onderhoud Voor het jaar 2011 Voor de periode 2012 t/m 2018
2.305.000
1.805.000
500.000
1.750.000 4.055.000
1.750.000 3.555.000
0 500.000
Het Bestuur, Amsterdam, 29 maart 2011 Karel Vuursteen, voorzitter Willem Stevens, vicevoorzitter/secretaris Mirjam de Blécourt-Wouterse Victor Halberstadt Caroline Huyskes-van Doorne Lex Kloosterman, penningmeester Gert-Jan Kramer Véronique Pauwels
31
7. Overige gegevens 1. Statutaire regeling inzake resultaatbestemming 2. Resultaatbestemming
Conform de statuten keert het fonds geen resultaat uit, derhalve wordt het exploitatiesaldo toegevoegd aan Endowment en bestemmingsfondsen. Het batig saldo van de staat van baten en lasten over 2010 bedraagt € 1.075.717 en is gedoteerd aan de reserves en de bestemmingsfondsen: Endowment Bestemmingsfondsen
Rekening 2010 365.367 710.350 1.075.717
Begroting Rekening 2010 2009 76.000 66.949 416.500 -87.631 492.500 -20.682
Met ingang van 2008 wordt conform het bestuursbesluit van de beschikbaar gestelde lijfrentes, rekeninghoudend met de eventuele specifieke bestemming, 10% gedoteerd aan het Endowment.
3. Gebeurtenissen na balansdatum 4. Controleverklaring
32
Er hebben zich geen significante gebeurtenissen na balansdatum voorgedaan, die van invloed zijn op de situatie per balansdatum. De controleverklaring is opgenomen op pagina 33.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan
Het Bestuur van Stichting Het Concertgebouw Fonds
Verklaring betreffende de jaarrekening
Wij hebben de in dit Jaarverslag op pagina 22 tot en met 31 opgenomen jaarrekening 2010 van Stichting Het Concertgebouw Fonds te Amsterdam gecontroleerd. Deze jaar rekening bestaat uit de balans per 31 december 2010 en de staat van baten en lasten over 2010 en de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant
Oordeel
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controleinformatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samen stelling van het vermogen van Stichting Het Concertgebouw Fonds per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met Richtlijn 650 voor fondsenwervende instellingen van de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving. Amsterdam, 14 juni 2011 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. drs. P.C. Dams RA
33
8. Belangrijkste functies en nevenfuncties bestuursleden Het Concertgebouw Fonds Karel Vuursteen
(voorzitter)
Commissariaten:
Akzo Nobel N.V., voorzitter Heineken Holding N.V. Henkel KGaA (Duitsland) TomTom N.V., voorzitter
Nevenfuncties:
Willem Stevens Functie: Commissariaten:
Nevenfuncties:
Bestuur Stichting Grachtenfestival, voorzitter (vice-voorzitter en secretaris) Advocaat Holland Casino N.V. Luchthaven Schiphol De Nederlandse Staatsloterij, vice-voorzitter AZL N.V. Raad van Toezicht, St. Diabetes Onderzoek Nederland, voorzitter
Mirjam de Blécourt-Wouterse Functie: Nevenfuncties:
Partner Baker & McKenzie Bestuur Stichting Female Cancer Program, voorzitter Bestuur Arbo Unie Bestuur Women on Top Bestuur Stichting Festival Classique
Victor Halberstadt Functie: Commissariaten: Nevenfuncties:
Caroline Huyskes-van Doorne Functie: Commissariaten:
Hoogleraar Openbare Financiën, Universiteit Leiden Het Concertgebouw N.V., vice-voorzitter PA Consulting Group Limited Raad van Advies, Goldman Sachs Group Raad van Toezicht, Stichting De Nederlandse Opera Raad van Toezicht, Koç University (Istanbul) Raad van Toezicht, Lee Kuan Yew School (Singapore) Raad van Toezicht, Boekmanstichting, voorzitter Partner Egeria Golf Team Holland, voorzitter
Lex Kloosterman Functie: Nevenfuncties:
34
Director Rabobank International Stichting Zorg en Bijstand, penningmeester Bestuur Stichting Nederland – Sultanaat van Oman Raad van Advies, Financial Access
Gert-Jan Kramer Commissariaten:
Nevenfuncties:
AMS International N.V., voorzitter Scheuten Solar B.V., voorzitter Damen Shipyards Group, vice-voorzitter Fugro N.V. N.V. Bronwaterleiding Doorn Energie Beheer Nederland B.V. Adviseur Trajectum (Mammoet) B.V. Bestuur IRO, voorzitter Raad van Toezicht Technische Universiteit Delft, voorzitter Dienstenorganisatie Protestantse Kerken in Nederland, voorzitter Bestuur Amsterdam Sinfonietta, voorzitter Bestuur Stichting Pieterskerk Leiden Bestuur Stichting Nederland Maritiem Land Bestuur Stichting Museum Beelden aan Zee Raad van Advies De Nieuwe Kerk Raad van Advies Frans Hals Museum
Véronique Pauwels Functie:
Partner Bain & Company
35
9. Rooster van Aftreden Rooster van aftreden per 29 maart 2011: Karel Vuursteen Mirjam de Blécourt - Wouterse Caroline Huyskes-van Doorne Victor Halberstadt Lex Kloosterman Gert-JanKramer Véronique Pauwels Willem Stevens
36
2013 2012 2014 2011 2012 2012 2014 2013
(herbenoemd in 2008) (benoemd in 2007) (benoemd in 2007) (benoemd in 2004) (herbenoemd in 2008)