Statistische sociale kaart. Een eerste oriëntatie

Statistische sociale kaart Een eerste oriëntatie

Inhoudsopgave Aanleiding ............................................................................................................................................ 3 Samenvatting en conclusies ......................................................................................................... 4 1.

Bevolking van de gemeente Bergen.............................................................................. 6

2.

Zorg en welzijn .................................................................................................................... 13

3.

Volksgezondheid ................................................................................................................. 15

4.

Leefstijl ................................................................................................................................... 18

5.

Sociale zaken........................................................................................................................ 20

6.

Werkgelegenheid ................................................................................................................ 22

7.

Onderwijs ............................................................................................................................... 24

8.

Wonen ..................................................................................................................................... 27

9.

Recreatie en toerisme ....................................................................................................... 29

Statistische Sociale Kaart 2013 – gemeente Bergen

2

Aanleiding De Progressieve Kombinatie (verder genoemd als PK) is een politieke partij in de gemeente Bergen en heeft het initiatief genomen om een onderzoek naar de sociale armoede binnen de gemeente Bergen uit te voeren. De gemeente Bergen is officieel aangesteld als opdrachtgever, echter zal er gedurende het onderzoek overleg plaatsvinden met de PK. In samenwerking met de gemeente en de PK wordt er onderzoek gedaan naar de statistische sociale kaart van de gemeente Bergen. Hierbij wordt gekeken naar de inkomensverdeling binnen de gemeente. Tevens zullen cijfers met betrekking tot zorg en welzijn, volksgezondheid, leefstijl, sociale zaken, werkgelegenheid, onderwijs en wonen aan bod komen. De aanleiding voor dit onderzoek is gelegen in het feit dat bepaalde zaken vanuit de overheid naar de gemeente toe komen. Hierbij kan gedacht worden aan zaken met betrekking tot de nieuwe participatiewet, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en de Wet Werk en Arbeidsondersteuning Jonggehandicapten (Wet Wajong). Dit betekent dat de gemeente Bergen op bepaalde onderdelen een onbekend terrein zal gaan betreden. De gemeente Bergen verwacht dat bepaalde zaken anders georganiseerd moeten worden omdat er minder middelen vanuit de overheid beschikbaar worden gesteld. Vanuit deze onbekende positie is het dus wenselijk een goed beeld te krijgen van de inwoners van de gemeente Bergen om een nieuw beleid te kunnen maken. Een beleid wat is afgestemd op de inwoners en diens situatie. In het belang van het onderzoek kunnen niet alle zaken aan bod komen, beperkt zal worden tot een algemeen overzicht van alle gegevens in de statistische sociale kaart (SSK) zoals die door onderzoeksbureau ITS geïntroduceerd is. Hierin worden landelijk bekende cijfers opgenomen en aangevuld met cijfers van de gemeente zelf. Echter wordt er wel verdiept op de diversiteit aan nationaliteiten, het gebruik van jeugdzorg naar soort en het opleidingsniveau van de beroepsbevolking.


3

Samenvatting en conclusies De gemeente Bergen telt op 1 januari 2013 13.275 inwoners, daarvan is 26,7 procent ouder dan 60 jaar, dit percentage ligt hoger dan in heel Nederland. In Nederland is namelijk 23,1 ouder dan 60 jaar. Ook bij de jeugd zijn er verschillen te ontdekken, in de gemeente Bergen is er 21,6 procent jonger dan 20 jaar, in Nederland ligt dat percentage op 23,1 procent. Dit is ook terug te zien in de prognose van figuur 1.3, de beroepsbevolking gaat in de komende jaren sterk dalen. Het gemiddeld besteedbaar inkomen ligt in de gemeente Bergen (€13.600) een stuk lager dan provinciaal (€14.400) of landelijk (€14.800) gezien. Reden hiervoor kan wellicht worden gevonden in de redelijk laaggeschoolde beroepsbevolking en weinig studenten studeren aan de HBO of WO, om dat te kunnen studeren moeten ze zich ook buiten de gemeente Bergen vestigen waardoor het percentage laaggeschoolde personen hoger ligt. Het aantal mantelzorgers in de gemeente Bergen is goed voor 13 procent van de inwoners, daarvan voelt 15 procent zich zwaar belast door het geven van mantelzorg, dit percentage ligt hoger dan in heel Nederland. Het aantal jongeren (15 en 16 jaar) dat rookt in cluster twee (in de GGD monitors worden de volgende gemeente samengetrokken; gemeenten Bergen, Horst aan de Maas, Gennep en Venray) ligt een stuk hoger dan in de provincie Limburg zelf, 28 procent ten opzichte van 22 procent in de provincie. Het aantal WAO-uitkeringen en WW-uitkeringen ligt procentueel gezien periodiek steeds hoger dan in Nederland. Tevens zijn er jaarlijks veel mensen met een AOW-uitkering, achterliggende gedachte is de vergrijzing van de samenleving binnen de gemeente Bergen. Op het gebied van werkgelegenheid kan geconcludeerd worden dat er vrij veel werkzame personen (4.290) zijn vergeleken met de gemeente Beesel (3.660). Dit is een significant verschil aangezien de gemeente Beesel nagenoeg hetzelfde aantal inwoners heeft. Qua opleiding zijn er relatief weinig personen die het hoger onderwijs volgen vergeleken met Limburg en Nederland. Groot verschil is er in het wettenschappelijk onderwijs vergeleken met het provinciale en landelijke percentage van studenten. Wellicht is de reden hiervoor dat veel studenten buiten de gemeente moeten verhuizen omdat er geen instellingen zijn die dit niveau aanbieden. Studenten schrijven zich dan in, in de gemeente waar ze de opleiding volgen en worden niet meer meegeteld bij het hoger onderwijs of wettenschappelijk onderwijs van de gemeente Bergen. Het percentage eigen woningen ligt beduidend hoger in de gemeente Bergen (op 70 procent) dan in de provincie (60 procent) en landelijke (56 procent). Logischerwijs is het percentage huurwoningen dus lager dan provinciaal en landelijk. Reden voor het hoge percentage eigen woningen kan te maken hebben met de, van oudsher, lage grondprijs waardoor de woningprijs ook lager ligt en het dus voor meer personen makkelijker en haalbaarder wordt een eigen woning aan te schaffen. Statistische Sociale Kaart 2013 – gemeente Bergen

4

Voornaamste conclusie die getrokken kan worden is dat meer onderzoek wenselijk is, dit rapport is een eerste oriëntatie op het gebied van de statistische sociale kaart. Met name op het gebied van recreatie en toerisme kunnen veel gegevens boven tafel gehaald worden en uiteraard op het gebied van sociaal isolement. Dit betekent dat er meer tijd moet worden gestoken in het verrichten van fieldresearch. Tevens zou er onder ouderenwoningen en verzorginstellingen gekeken moeten worden naar het aantal alleenstaande ouderen en daarvan weer het aantal wat geen bezoek ontvangt en niet participeert met activiteiten. Vervolgens kan er gedacht worden aan oplossingen, dit uiteraard alleen als onderzoek uitwijst dat er (veel) personen in isolement leven.


5

1. Bevolking van de gemeente Bergen Tabel 1.1: bevolking naar leeftijd in procenten op 1 januari 2013, ten opzichte van Limburg en Nederland Bergen

Limburg

Nederland

Jonger dan 10 jaar 10 tot 20 jaar 20 tot 30 jaar 30 tot 40 jaar 40 tot 50 jaar 50 tot 60 jaar

9,3 12,3 9,5 9,3 16,1 16,9

8,9 11,1 11,4 10,4 15,1 15,9

11,1 12,0 12,4 12,2 15,3 14,0

60 70 80 90

14,0 8,3 3,7 0,6

13,7 8,7 4,2 0,6

11,9 7,0 3,6 0,6

13.275

1.121.891

16.779.575

tot 70 jaar tot 80 jaar tot 90 jaar jaar of ouder

Absoluut aantal Bron: CBS Statline (www.cbs.nl)

Leesvoorbeeld tabel 1.1 Op 1 januari 2013 telde de gemeente Bergen 13.275 inwoners, daarvan is 16,1 procent tussen de 40 en 50 jaar.

Tabel 1.2: Bevolking naar leeftijd en geslacht in procenten op 1 januari 2013, ten opzichte van Limburg en Nederland Bergen Mannen Vrouwen

Limburg Mannen Vrouwen

Nederland Mannen Vrouwen

Jonger dan 10 jaar 10 tot 20 jaar 20 tot 30 jaar 30 tot 40 jaar 40 tot 50 jaar 50 tot 60 jaar 60 tot 70 jaar 70 tot 80 jaar 80 tot 90 jaar 90 jaar of ouder

9,4

9,3

10,3

8,6

11,5

10,7

11,9 10,1 9,5 16,1 17,1 14,6 8,3 2,7 0,4

12,7 8,9 9,0 16,2 16,6 13,4 8,4 4,7 0,8

13,0 0,0 12,0 17,3 18,3 15,9 9,3 3,5 0,3

10,8 11,0 10,2 14,9 15,6 13,4 9,2 5,2 1,0

12,4 12,6 12,3 15,5 14,2 12,0 6,6 2,7 0,3

11,6 12,2 12,0 15,0 13,8 11,8 7,4 4,4 0,9

Absoluut aantal

6.656

6.619

491.011

565.430

8.307.339

8.472.236

Bron: CBS Statline (www.cbs.nl)


6

Figuur 1.3: Bevolkingsontwikkeling en –prognose, gemeente Bergen, 1996-2050 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000

65 jaar e.o.

6.000 15-64 jaar

4.000 2.000

0-14 jaar 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030 2032 2034 2036 2038 2040 2042 2044 2046 2048 2050

0

Bron: ETIL rapport gemeente Bergen 2013 (prognose ETIL en realisatie CBS)

Tabel 1.4a: Alleenstaande (senioren) per regio in procenten in 2012 Bergen

Limburg

Nederland

% eenpersoonshuishoudens (ten opzichte van het totaal aantal huishoudens

26,3

35,0

36,8

% alleenstaande 65 plussers

12,8

12,6

11,3

Absoluut aantal huishoudens

5502

512426

7512824


Leesvoorbeeld tabel 1.4a De bevolking van de gemeente Bergen bestaat voor 12,8 procent uit alleenstaande 65 plussers. In Limburg is dat 12,6 procent en in Nederland is 11,3 procent alleenstaande 65 plusser.


7

Tabel 1.4b: Alleenstaande (senioren) in Bergen, 2004 – 2012, in procenten 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

2011

2012

% eenpersoonshuishoudens (ten opzichte van het totaal aantal huishoudens)

22,4

22,6

23,1

24,1

24,8

24,8

25,1

26,1

26,3

% alleenstaande 65 plussers Absoluut aantal huishoudens

11,4

11,3

11,7

11,6

11,9

12,0

12,1

12,3

12,8

5277

5327

5371

5409

5441

5426

5449

5492

5502


Leesvoorbeeld tabel 1.4b In 2004 bestond de bevolking van de gemeente Bergen voor 11,4 procent uit alleenstaande 65 plussers. In 2012 is dit opgelopen naar 12,8 procent van de bevolking van de gemeente Bergen.

Figuur 1.5: Huishoudenssamenstelling van de gemeente Bergen in 2008-2012 6.000 5.000 1.861

1.892

1.907

1.903

1.938

2.232

2.187

2.177

2.153

2.117

1.348

1.347

1.365

1.436

1.447

2008

2009

2010

2011

2012

4.000 3.000

Meerpersoonshuishoudens zonder kinderen

Meerpersoonshuishoudens met kinderen

2.000 1.000

Eenpersoonshuishouden

0 Bron: ETIL rapport gemeente Bergen 2013


8

Tabel 1.6a: Nationaliteit in absolute aantallen naar regio in 2013 Bergen

Limburg

Nederland

12 913 373 6 4

1 067 575 55 500 3 548 1 789

15 944 291 786 057 85 675 42 309

26 269

4 506 39 158

92 969 470 909

245

174 34 881

3 874 360 847

3 3 31 4 160 1 2 7 2 35 5 4

851 3 327 2 254 1 016 17 105 660 685 492 422 1 825 205 57 2 362 4 614 485 813 53 2 684 1 186

15 348 27 601 41 424 23 900 72 815 18 138 10 100 11 766 5 530 22 590 5 322 658 56 595 65 086 16 430 20 294 6 438 84 830 29 080

1

885

20 523

20 27

2 371 4 649

46 451 90 943

Staatloos / onbekend

68

6 325

90 321

Totaal nationaliteit

13 286

1 123 075

16 730 348

Nederlands Niet-Nederlands Totaal Afrikaanse nationaliteiten Totaal Amerikaanse nationaliteiten Totaal Aziatische nationaliteiten Totaal Europese nationaliteiten (exclusief Nederlands) Totaal Oceanische nationaliteiten Europese Unie (exclusief Nederlands) Amerikaans Belgisch Brits Chinees Duits Frans Grieks Indonesisch Irakees Italiaans Japans Joegoslavisch Marokkaans Pools Portugees Spaans Surinaams Turks Overige Afrikaanse nationaliteiten Overige Amerikaanse nationaliteiten Overige Aziatische nationaliteiten Overige Europese nationaliteiten



9

Tabel 1.6b: Westerse en niet westerse allochtonen naar regio in procenten, in 2013

% Westerse allochtonen % Niet westerse allochtonen

Bergen

Limburg

Nederland

13,3 1,9

14,6 5,9

11,7 9,4


Leesvoorbeeld tabel 1.6b De bevolking van de gemeente Bergen bestond in 2013 voor 1,9 uit niet westerse allochtonen, voor Limburg was dit 5,9 procent.

Tabel 1.6c: Westerse en niet westerse allochtonen in Bergen, 2004 – 2013, in procenten 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

% Westerse allochtonen

14,6

14,4

14,2

13,9

14,0

13,7

13,6

13,5

13,4

13,3

% Niet westerse allochtonen

1,6

1,7

1,9

1,9

1,7

1,6

1,7

2,0

1,8

1,9


Leesvoorbeeld tabel 1.6c Het aantal niet westerse allochtonen is in de afgelopen jaren gedaald, van 14,6 procent in 2004 naar 13,3 procent in 2013. Het percentage westerse allochtonen is nagenoeg gelijk gebleven.


10

Tabel 1.7a: Inkomen naar regio in 2010, in gemiddeld besteedbaar inkomen (*1000 euro) en procenten Bergen

Limburg

Nederland

Gemiddeld besteedbaar inkomen *1000 euro (alle inwoners) Gemiddeld besteedbaar inkomen *1000 euro (personen met inkomen)

13,6

14,4

14,8

18,0

18,7

20,3

Personen met een inkomen in procenten Personen onder de lage inkomensgrens in procenten Personen met een inkomen tot 101% van het sociaal minimum

74,0 4,7 4,1

74,0 7,0 5,6

72,0 6,8 5,4

Besteedbaar inkomen is het bruto-inkomen verminderd met inkomensoverdrachten, premies inkomensverzekeringen, ziektekostenverzekeringen en belastingen op inkomen en vermogen.

betaalde premies


Leesvoorbeeld tabel 1.7a Het gemiddeld besteedbaar inkomen in de gemeente Bergen in 2010 was 13.600 euro, in Nederland was het gemiddeld besteedbaar inkomen 14.800 euro. Het bruto modaal inkomen in 2012 was 33.000 euro.

Tabel 1.7b: Inkomen Bergen, 2006 – 2009, in gemiddeld besteedbaar inkomen (*1000 euro) en procenten 2006

2007

2008

2009

Gemiddeld besteedbaar inkomen *1000 euro (alle inwoners) Gemiddeld besteedbaar inkomen *1000 euro (personen met inkomen)

12,0

12,8

13,2

13,5

16,4

17,4

17,5

18,1

Personen met een inkomen in procenten Personen onder de lage inkomensgrens in procenten Personen met een inkomen tot 101% van het sociaal minimum in procenten

71,0 5,3 4,6

71,0 5,1 4,2

73,0 5,4 4,8

73,0 5,2 4,2


Leesvoorbeeld tabel 1.7b In 2006 had 71% van de bevolking van de gemeente Bergen een inkomen. In 2009 is dit percentage met 2% gestegen naar 73% van de inwoners met een inkomen.


11

Tabel 1.8a: Uitkeringen naar regio in december 2011 in absolute aantallen en procenten

Absolute aantallen Totaal aantal personen met een uitkering Personen tot 65 jaar met een uitkering Personen vanaf 65 jaar met een uitkering Als procenten t.o.v. de bevolking Totaal aantal personen met een uitkering in procenten Personen tot 65 jaar met een uitkering in procenten Personen vanaf 65 jaar met een uitkering in procenten

Bergen

Limburg

Nederland

1120 1110 10

118750 116320 2430

1498070 1439870 48300

8,4 8,4 0,1

10,6 10,4 0,2

8,9 8,6 0,3

Bron: Nationale Atlas Volksgezondheid (www.zorgatlas.nl)

Leesvoorbeeld tabel 1.8a In december 2011 waren er in de gemeente Bergen 1.110 personen tot 65 jaar met een uitkering (Het gaat hier om uitkeringen die te maken hebben met arbeidsongeschiktheid, werkloosheid of bijstand). Ten opzichte van het totale aantal inwoners is dit 8,4 procent, dus 8,4 procent van alle inwoners van de gemeente Bergen tot 65 jaar heeft een uitkering.

Tabel 1.8b: bijstandsuitkeringen in Bergen en Nederland, 2002 – 2011 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Absoluut aantal bijstandsuitkeringen Bergen

2010

2011

100

100

110

120

110

110

100

100

120

100

Percentage Bergen

1,1

1,1

1,2

1,3

1,2

1,2

1,1

1,1

1,3

1,1

Percentage Nederland

3,2

3,2

3,3

3,3

3,2

3

2,7

2,6

2,8

2,8

Als percentage t.o.v. de bevolking


Leesvoorbeeld tabel 1.8b In 2011 hadden 100 inwoners van de gemeente Bergen een bijstandsuitkering. Dit betreft 1,1 procent van de bevolking. In Nederland lag het percentage in 2011 op 2,8 procent.


12

2. Zorg en welzijn Figuur 2.1: Geven van mantelzorg per leeftijd in de GGD regio Noord-Limburg in 2009

Percentage per leeftijd 19%

20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0%

15% 13% 9%

Percentage per leeftijd

6%

17 - 25 jaar 25 - 40 jaar 40 - 55 jaar 55 - 65 jaar

Totaal

Bron: Regionaal kompas volksgezondheid – volwassenmonitor 2009

Leesvoorbeeld figuur 2.1 15% van de bevolking van de gemeente Bergen tussen de 40 en de 55 jaar verleende in 2009 mantelzorg. De provincie Limburg wordt binnen de monitors van het GGD in clusters van gemeenten verdeeld. De gemeente Bergen valt in cluster twee samen met de gemeente Horst aan de maas; Gennep en Venray. Helaas was het niet mogelijk om deze gegevens voor de gemeente Bergen apart te verkrijgen vandaar dat in sommige tabellen is gekozen voor de gezamenlijke gegevens van cluster twee. Tabel 2.2: Mantelzorg en vrijwilligerswerk naar regio in procenten Groep

Meetmoment

Onderwerp

Ouderen (65 plus)

2012

Volwassenen 19 – 65 jaar

2012


2009


2009

Cluster 2

GGD Limburg -Noord

Nederland

% Heeft het afgelopen jaar mantelzorg gegeven % Zwaar belast door de mantelzorg % Heeft het afgelopen jaar mantelzorg ontvangen

-

13,2

12,8

-

15,0

14,1

-

-

-

% Heeft het afgelopen jaar mantelzorg gegeven

16,0

13,0

11,9

-

14,7

14,4

3,0

3,0

-

32,0

31,0

-

% Zwaar belast door de mantelzorg % Heeft afgelopen jaar mantelzorg ontvangen % Doet vrijwilligerswerk

Bron: CBS Statline (www.cbs.nl) en GGD volwassenenmonitor 2009


13

Tabel 2.3a: Gebruik van jeugdzorg in absolute aantallen en percentages in 2011 Bergen

Limburg

Nederland

40 5 20 5 55

7375 1310 3815 1395 6230

99450 18305 46070 16290 56135

12,5 50,0 12,5 137,5

17,8 51,7 18,9 84,5

18,4 46,3 16,4 56,4

Totaal gebruik Verblijf pleegzorg Jeugdbescherming Jeugdreclassering Aanmeldingen bij bureau jeugdzorg % % % %

Verblijf pleegzorg Jeugdbescherming Jeugdreclassering Aanmeldingen bij bureau jeugdzorg

Bron: Anti bureau jeugdzorg

Tabel 2.3b: Gebruik jeugdzorg in de gemeente Bergen in vergelijking met de gemeente Beesel, 2011 of 2012

Aanmeldingen bureau jeugdzorg 2012 Aanspraak bureau jeugdzorg 2012 Aantal meldingen bij het advies en meldpunt kindermishandeling (AMK) 2012 Aantal verzoeken voor jeugdbeschermingsmaatregelen (zowel ondertoezichtstelling als ontheffing of ontzetting uit de ouderlijke macht) 2012 Aantal lopende jeugdreclasseringsmaatregelen in 2011 Aantal eerstelijns zorg 2011 Aantal tweedelijns zorg 2011

Bergen

Beesel

46 26

72 41

5

16

6

10

5

15

22 164

20 165

Bron: Rapport “feiten en cijfers” Noord-Limburg 2013

Tabel 2.4: Gebruik van geestelijke gezondheidszorg in 2009 in absolute aantallen Bergen Het aantal kinderen van 0 t/m 22 jaar dat in een jaar gebruik heeft gemaakt van de geestelijke gezondheidszorg Waarvan: - eerstelijnspsychologische zorg - een Diagnose Behandeling Combinatie (DBC) zonder verblijf - een Diagnose Behandeling Combinatie (DBC) met verblijf

203 31 172 10 of minder

Bron: College voor Zorgverzekeringen en Vektis (bewerking door APE)

Leesvoorbeeld tabel 2.4 In de gemeente Bergen maakten 203 kinderen tussen de 0 en de 22 jaar in 2009 gebruik van de geestelijke gezondheidszorg.


14

3. Volksgezondheid Tabel 3.1: Gezondheidsindicatoren naar regio in Comparative Mortality Figure (CMF), levensverwachting en procenten Groep

Meetmoment Onderwerp

Bergen

GGD LimburgNoord

Nederland

Totale Bevolking

2007-2010

CMF* (indicator voor sterfte, index met Nederland = 100)

107

-

100

Levensverwachting geboorte in jaren

79,3

80,4

80,5

18,6

19,1

19,2

bij

de

Levensverwachting bij 65 jaar in jaren * Gecorrigeerd voor leeftijd en geslacht Bron: Nationale Atlas Volksgezondheid (www.zorgatlas.nl)

Leesvoorbeeld tabel 3.1 De CMF geeft de gestandaardiseerde sterfte aan, waarbij gecorrigeerd is voor verschillen in leeftijd en geslacht. De sterfte in heel Nederland wordt gesteld op 100. Een gestandaardiseerde sterfte boven of onder de 100 duidt op respectievelijk een hogere of lagere sterfte dan in Nederland. De CMF voor de gemeente Bergen in de periode 2007-2010 was 107, dit is hoger dan de gemiddelde waarde voor heel Nederland, die op 100 ligt.

Tabel 3.2a: Ervaren gezondheid en lichamelijke beperkingen naar regio in procenten Meetmoment

Onderwerp

2008-2011

% Een of meer lichamelijke beperkingen % Een of meer lichamelijke beperkingen

2009

Bergen

GGD LimburgNoord

Limburg

Nederland

16,4

17,3

12,9

7,9

Bron: CBS Statline (www.cbs.nl) en Nationale Atlas Volksgezondheid (www.zorgatlas.nl)

Leesvoorbeeld tabel 3.2a In 2006 gaf 7,6 procent van de bevolking in de gemeente Bergen aan te kampen met een of meer lichamelijke beperkingen. In de periode 2008-2011 lag dat cijfer voor de provincie Limburg op 17,3 procent.


15

Tabel 3.2b: Ervaren (psychische) gezondheid en eenzaamheid naar regio in procenten Groep

Meetmoment

Onderwerp

Volwassenen 19 – 65 jaar Ouderen 65 plussers

2012

% Goede of zeer goede ervaren gezondheid % Goede of zeer goede ervaren gezondheid


2009


2009 2008

2012

2008

Cluster 2

GGD Limburg - Noord

Nederland

-

80,1

80,7

-

58,1

60,6

12,0

13,0

-

22,0

27,0

-

% (Zeer) ernstig eenzaam

4,0

6,0

-

% (Zeer) ernstig eenzaam

6,0

8,0

-

% Matige of slechte ervaren gezondheid % Matige of slechte ervaren gezondheid

Bron: CBS Statline (www.cbs.nl) en GGD monitors

Leesvoorbeeld tabel 3.2b In 2008 was 6 procent van de 55 plussers in de gemeenten Bergen; Horst aan de Maas; Gennep en Venray (zeer) ernstig eenzaam, in de hele regio Limburg-Noord was dat 8 procent.

Tabel 3.3a: Personen met een CIZ indicatie in Bergen op 1 januari 2013, in absolute aantallen Dominante grondslag

Bergen

Limburg

Nederland

Somatische aandoening Psychogeriatrische aandoening Psychiatrische aandoening Lichamelijke handicap Verstandelijke handicap Zintuiglijke handicap Onbekend

235 10 40 30 20 5 -

18.155 1.495 6.895 2.975 2.860 345 -

212.270 18.135 79.610 28.975 40.725 4.285 10

Totaal

360

34.700

406.050

Bron: Centrum Indicatiestelling Zorg (www.CIZ.nl)

Leesvoorbeeld tabel 3.3a Op 1 januari 2013 waren er in de gemeente Bergen 235 met een indicatie op basis van een somatische aandoening, dat is 70 procent van het totaal van 360 personen met een indicatie.


16

Tabel 3.3b: Personen met een CIZ indicatie in Bergen op 1 januari 2013, in percentages Dominante grondslag Somatische aandoening Psychogeriatrische aandoening Psychiatrische aandoening Lichamelijke handicap Verstandelijke handicap Zintuiglijke handicap Onbekend Percentage van de bevolking met een CIZ indicatie

Bergen

Limburg

Nederland

70% 5% 10% 10% 5% 0% 0% 2,7%

55% 5% 20% 10% 10% 0% 0% 3,1%

55% 5% 20% 10% 10% 0% 0% 2,4%

Bron: Centrum Indicatiestelling Zorg (www.CIZ.nl)

Leesvoorbeeld tabel 3.3b Op 1 januari 2013 waren er in de gemeente Bergen 360 personen met een CIZ indicatie, dat is 2,7 procent van de totale bevolking van de gemeente. Dit cijfer ligt iets hoger dan het landelijke cijfer maar minder dan het aantal personen in de provincie Limburg met een CIZ indicatie.

Tabel 3.4: Doodsoorzaken in Bergen, 2003-2012, in absolute aantallen 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

104

109

124

116

128

98

113

87

100

Nieuwvormingen*

35

38

41

39

49

28

41

23

31

Ziekten van hart en vaatstelsel

32

36

39

37

38

26

31

27

26

Ziekten van ademhalingsstelsel

9

12

11

8

4

15

11

8

10

Uitwendige doodsoorzaken

5

3

5

5

10

4

3

8

4

23

20

28

27

27

25

27

21

29

Totaal alle doodsoorzaken

Overige doosoorzaken

* Nieuwvormingen kunnen worden verdeeld in kwaadaardige nieuwvormingen (kanker) en niet-kwaadaardige nieuwvormingen. Bron: CBS Statline (www.cbs.nl)

Leesvoorbeeld tabel 3.4 In 2012 overleden 100 inwoners van de gemeente Bergen. Daarvan overleden 26 personen aan de gevolgen van hart en vaatziekten.


17

4. Leefstijl Tabel 4.1: Leefstijl naar regio in procenten Groep

Meetmoment

Onderwerp

Cluster 2

GGD Limburg -Noord

Limburg

Nederland

Totale bevolking

2008-2011

% Rokers

-

24,2

25,8

26,3

2008-2011

% Overgewicht % Ernstig overgewicht % Overgewicht bij kinderen

-

48,9 11,2

50,9 13,2

47,8 11,6

-

13,1

13,6

13,3

Jongeren 13 - 14 jaar Jongeren 15 - 16 jaar

2009

% Rokers

10,0

8,0

9,0

-

2009

% Rokers

28,0

23,0

22,0

-

Jongeren 13 - 14 jaar

2009

31,0

27,0

27,0

-

Jongeren 15 - 16 jaar

2009

% Heeft afgelopen 4 weken alcohol gedronken % Heeft afgelopen 4 weken alcohol gedronken

79,0

72,0

69,0

-

Bron: CBS Statline (www.cbs.nl) en GGD jongerenmonitor 2009

Leesvoorbeeld tabel 4.1 In de gemeenten Bergen; Horst aan de Maas; Gennep en Venray rookt 28 procent van de jongeren van 15 en 16 jaar. In de GGD regio Limburg Noord is dat 23 procent.

Tabel 4.2a: Nabijheid van huisartsenpraktijken naar regio in 2011 Bergen

Limburg

Nederland

Afstand tot dichtstbijzijnde (km)

2,2

0,9

0,9

Aantal binnen 1 km

0,5

1,3

1,8

Aantal binnen 3 km

0,7

6,0

9,9

Aantal binnen 5 km

1,3

12,3

20,7


Leesvoorbeeld tabel 4.2a Inwoners van de gemeente Bergen zijn gemiddeld 2,2 km verwijderd van een huisartsenpraktijk. In heel Nederland ligt dit gemiddelde een stuk lager op 0,9 km. Binnen een straal van 5 km kan een inwoner van de gemeente Bergen 1,3 huisartsenpraktijken vinden, in Nederland zijn dat er 20,7.


18

Tabel 4.2b: Nabijheid van ziekenhuizen naar regio in 2011 Bergen

Limburg

Nederland

12,5

5,2

4,8

Aantal binnen 5 km

0,0

0,6

1,1

Aantal binnen 10 km

0,2

1,3

2,8

Aantal binnen 20 km

2,2

3,4

8,0

Afstand tot dichtstbijzijnde (km)


Leesvoorbeeld tabel 4.2b Binnen een straal van 20 kilometer kan een inwoner van de gemeente Bergen 2,2 ziekenhuizen vinden, in heel Nederland zijn er binnen een straal van 20 kilometer 8,0 ziekenhuizen.


19

5. Sociale zaken Tabel 5.1: Gebruik van (WMO) voorzieningen in absolute aantallen, 2013 2013 Huishoudelijke hulp - Huishoudelijke hulp - Huishoudelijke hulp - Huishoudelijke hulp - Huishoudelijke hulp - Huishoudelijke hulp

1 1 2 2 1

in natura in pgb in natura in pgb alpha pgb

413 331 24 37 1 20

Gehandicaptenparkeerkaarten - Bestuurders/passagierskaart - Bestuurderskaart - Passagierskaart - Anders

175 23 99 52 1

Rolstoelen - Accessoires rolstoel - Elektrische rolstoel - Handmatig bewogen rolstoel - Sportrolstoel - Onderhoud / reparatie rolstoel

167 1 14 150 1 1

Vervoer - Aanpassing eigen auto - Ander verplaatsingsmiddel (fiets e.d.) - Anders - Gebruik rolstoeltaxi - Scootmobiel - Taxi of eigen auto - Vervoer financieel / regio pas - Vervoer algemeen in natura

603 2 21 2 1 145 2 429 1

Woonvoorzieningen - Anders - Keuring woonvoorziening - Niet bouwkundig woon technisch - Onderhoud woonvoorziening - Tijdelijke huisvesting - Verhuizing/inrichting - Woningaanpassing - Roerende woonvoorziening

254 6 1 89 3 1 25 67 62

Huishoudelijke hulp 1 is eenvoudige ondersteuning in het huidhouden; zoals poetsen en strijken e.d. Bij categorie 2 wordt naast de eenvoudige ondersteuning wordt ook ondersteuning geboden in complexe situaties. Huishoudelijke hulp 1 alpha is de hulpverlener hoeft niet in dienst te zijn van een zorginstelling maar op basis van werkgeverschap/werknemerschap. Bron: GWS Gemeente Bergen

Leesvoorbeeld tabel 5.1 In de gemeente Bergen zijn er in 2013 150 rolstoelen en 14 elektrische rolstoelen uitgegeven.


20

Tabel 5.2: Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen en WW-uitkeringen Bergen, eerste kwartaal 2005-2013, in absolute aantallen en procenten* 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen Bergen in absolute aantallen

870

810

770

730

700

760

750

750

740

% WAO-uitkeringen Bergen** % WAO-uitkeringen Nederland**

9,6 8,4

8,9 7,9

8,5 7,5

8,1 7,4

7,8 7,3

8,5 7,2

8,4 7,2

8,6 7,2

8,5 7,2

WW-uitkeringen Bergen in absolute aantallen

300

270

240

170

180

230

230

260

310

% WW-uitkeringen Bergen**

3,3

3,0

2,6

1,9

2,0

2,6

2,6

3,0

3,6

% WW-uitkeringen Nederland**

2,9

2,8

2,3

1,7

1,5

2,4

2,4

2,4

3,1

* Steeds het eerste kwartaal genomen ** Berekend ten opzichte van de bevolking tussen de 15 en 65 jaar Bron: CBS Statline (www.cbs.nl)

Leesvoorbeeld tabel 5.2 In de gemeente Bergen waren er in 2012 260 personen met een WW-uitkering, dat is 3 procent t.o.v. de bevolking tussen de 15 en de 65 jaar. Het percentage voor heel Nederland lag in dat jaar lager, namelijk op 2,4 procent. De gemeente Bergen scoort ook hoger wat betreft de AOW-uitkeringen, die liggen in 2012 op 8,6 procent en in heel Nederland dat jaar op 7,2 procent.

Tabel 5.3: uitkeringen Bergen in absolute getallen, eerste kwartaal 2009-2013 2009

2010

2011

2012

2013

510

480

440

400

360

60

60 20 50

90 30 50

100 30 50

110 40 50

Wajong uitkeringen

130

150

150

170

180

WW uitkeringen

180

230

230

260

310

WWB uitkeringen (bijstand)*

125

131

139

150

175**

2140

2220

2280

2390

2510

100

100

100

90

-

WAO uitkeringen WGA uitkeringen (deels arbeidsongeschikt) IVA uitkeringen (volledig arbeidsongeschikt) WAZ uitkeringen (arbeidsongeschikt zelfstandigen)

AOW uitkeringen (ouderdomswet) ANW uitkeringen (nabestaandenwet)

* Afkomstig vanuit GWS systeem gemeente Bergen ** Prognose op basis van gegevens tot en met september 2013 Bron: CBS Statline (www.cbs.nl)


21

6. Werkgelegenheid Figuur 6.1: Aantal werkzame personen in 2012, gemeenten Noord-Limburg en Land van Cuijk 70.000

1.920

3.510

3.660

3.730

4.290

4.290

10.000

8.160

10.590

15.280

20.000

17.790

30.000

19.190

40.000

28.080

50.000

59.330

60.000

0

Bron: ETIL rapport gemeente Bergen 2013

Leesvoorbeeld figuur 6.1 In de gemeente Bergen waren er in 2012 4.290 werkzame personen, in de gemeente Beesel zijn dit er 3.660. Er wonen in 2013 in de gemeente Bergen 13.275 mensen, de gemeente Beesel is vergelijkbaar met een inwoneraantal van 13.688 (CBS Statline).

Figuur 6.2: Werkgelegenheidsontwikkeling gemeente Bergen, 2008-2012 5.000 4.500

4.480

4.350

4.330

4.410

2009

2010

2011

4.290

4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 2008

2012


Leesvoorbeeld tabel 6.2 De werkgelegenheid binnen de gemeente Bergen is in de periode 2011 – 2012 met 3 procent afgenomen, namelijk met 120 arbeidsplaatsen. In 2012 ligt het aantal op 4.290.


22

Figuur 6.3: Werkgelegenheid naar sector in de gemeente Bergen, 2008 – 2012

Landbouw en visserij Industrie Bouw Handel en reparatie

2008

Transport en communicatie

2009

Horeca

2010

Bank- en verzekeringswezen

2011

Zakelijke dienstverlening

2012

Overheid en onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg Overige diensten. 0

200

400

600

800

1.000

1.200


Figuur 6.4: Werkloosheidsontwikkeling: werkloosheidspercentage, 2003-2012 (jaargemiddelde) 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% 2003

2004 Bergen

2005

2006

2007

2008

Noord-Limburg

2009 Limburg

2010

2011

2012

Nederland



23

7. Onderwijs Tabel 7.1: achterstandsleerlingen en voortijdige schoolverlaters naar regio in 2010 in percentages Bergen % Achterstandsleerlingen % Voortijdige schoolverlaters

GGD LimburgNoord 11,9 3,0

12,8 2,9

Limburg

Nederland

12,3 3,5

12,8 3,5

Bron: Verweij-Jonker instituut, databoek Kinderen in Tel

Leesvoorbeeld tabel 7.1 Van de leerlingen op de basisschool uit de gemeente Bergen was in 2010 12,8 procent achterstandsleerlingen. Een achterstandsleerling is een leerling uit het basisonderwijs met een gewichtsscore hoger dan 0. Het percentage voortijdige schoolverlaters in 2010 was 2,9 procent, dit percentage ligt beduidend lager dan de provincie en het landelijke cijfer. Een voortijdige schoolverlater is iemand die uitstroomt uit het bekostigd onderwijs zonder diploma op minimaal havo niveau of mbo 2 niveau. Dit aantal wordt afgezet tegen het aantal dat op 1 oktober van een schooljaar jonger is dan 23 jaar en een geldige inschrijving voor het voorgezet onderwijs of mbo heeft.

Tabel 7.2 Aantal leerlingen naar schooltype en regio, schooljaar 2011/2012, in procenten t.o.v. het totaal aantal leerlingen Bergen

Limburg

Nederland

Totaal aantal leerlingen (absoluut aantal)

1546

131527

2155140

% % % % %

50,6 0,6 34,2 12,3 2,3

44,3 0,5 26,5 18,7 10,0

44,0 0,6 24,3 19,7 11,4

Totaal voortgezet onderwijs Vavo Totaal middelbaar beroepsonderwijs Hoger beroepsonderwijs Wetenschappelijk onderwijs


Leesvoorbeeld tabel 7.2 In het schooljaar 2011/2012 telde de gemeente Bergen 1546 niet basisschool leerlingen, daarvan ging 2,3 procent naar het WO, in Nederland was dit percentage t.o.v. het totaal 11,4 procent.


24

Tabel 7.3: Perspectief op baan voor schoolverlaters naar opleidingstype, Limburg en Noord-Limburg, eind 2016 Opleidingstype

Limburg

Noord-Limburg

goed redelijk goed redelijk goed

goed goed goed redelijk goed

Havo/vwo Mbo groen Mbo techniek Mbo sociaal-cultureel Mbo gezondheidszorg Mbo economie

matig goed goed redelijk redelijk redelijk

matig goed goed matig matig redelijk

Hbo Hbo Hbo Hbo Hbo Hbo

goed redelijk goed goed matig matig

goed redelijk goed goed matig matig

Vmbo Vmbo Vmbo Vmbo Vmbo

tl groen techniek economie verzorging

onderwijs groen techniek (para)medisch economie sociaal-cultureel


Figuur 7.4: Opleidingsniveau beroepsbevolking naar regio in 2011 in procenten

11,7 13,9 19,3

Onderwijsniveau beroepsbevolking onbekend

20,4 18,2

Onderwijsniveau beroepsbevolking hoog

Nederland 44,2 45,2 50,9

Onderwijsniveau beroepsbevolking middelbaar 23,3 22,6

Onderwijsniveau beroepsbevolking laag 0

20

Limburg Bergen

29,8

40

60

Bron: Kwaliteitsinstituut Nederlandse gemeenten (www.waarstaatjegemeente.nl)


25

Figuur 7.5: Vestiging basisscholen naar regio in 2009

7,2 5,6

% Vestiging Overige bijzonder

29,9

% Vestiging Protestant Christelijke basisscholen

3,2

Nederland Limburg

29,7

% vestiging Roomskatholieken basisscholen

Bergen

78 85,7 33,2

% Vestiging Openbare basisscholen

13,2 14,3

0

50

100

Bron: Kwaliteitsinstituut Nederlandse gemeenten (www.waarstaatjegemeente.nl)

Leesvoorbeeld figuur 7.5 14,3 procent van de scholen binnen de gemeente Bergen is openbaar, de resterende scholen (85,7 procent) is rooms-katholiek. Er zijn geen protestants christelijke basisscholen binnen de gemeente Bergen. Het percentage roomskatholieke basisscholen ligt een stuk hoger dan het landelijke percentage.


26

8. Wonen Tabel 8.1: Verhuizingen vanuit en naar Bergen, 2008 – 2012, in absolute aantallen Verhuisd vanuit Bergen

Verhuisd naar Bergen

Saldo

404 477 414 438 405

389 379 303 376 374

-15 -98 -111 -62 -31

2012 2011 2010 2009 2008 Bron: CBS Statline (www.cbs.nl)

Leesvoorbeeld tabel 8.1 In 2012 verhuisden 389 mensen naar de gemeente Bergen en verhuisden er 404 mensen vanuit de gemeente Bergen, dit houdt in dat er dus 15 mensen minder naar de gemeente Bergen zijn verhuisd dan het aantal dat vanuit de gemeente Bergen verhuisde. Het saldo is al jaren negatief maar er lijkt een stijgende lijn te zitten in de mensen die naar de gemeente Bergen verhuizen en een daling in de mensen die vanuit de gemeente Bergen verhuizen wat dus neerkomt op een vermindering van het saldo. Tabel 8.2: Woningvoorraad naar eigendom en regio, 2012, in absolute aantallen en percentages Bergen

Limburg

Nederland

Absolute aantallen Totale woningvoorraad Totaal eigen woningen Totaal huurwoning - In bezit woningcorporatie - In bezit overige verhuurders Eigendom onbekend

5470 3823 1643 1322 321 4

507645 302921 201968 139399 62569 2756

7266295 4083808 3130363 2236587 893776 52124

Percentage van het totaal Totale woningvoorraad Totaal eigen woningen Totaal huurwoning - In bezit woningcorporatie - In bezit overige verhuurders Eigendom onbekend

100 70 30 24 6 0

100 60 40 27 12 1

100 56 43 31 12 1


Leesvoorbeeld tabel 8.2 In de gemeente Bergen waren er in 2012 5.470 woningen, daarvan was 70 procent in eigen bezit en 30 procent van de woningen werden verhuurd.


27

Tabel 8.3: Gemiddelde woningwaarde per regio, 2010-2012, in euro’s (*1000) Onderwerp

Periode

Bergen

Limburg

Nederland

Gemiddelde woningwaarde (*1000 euro)

2012

220

196

232


2011

235

200

237


2010

247

206

242


Leesvoorbeeld tabel 8.3 De gemiddelde waarde van een woning in Nederland was in 2012 € 232.000. De gemiddelde woningwaarde in dat jaartal in de gemeente Bergen lag op € 220.000.

Tabel 8.4: Tevredenheid met de woning en woonomgeving naar regio, in procenten Meetmoment

Onderwerp

2009

% (Zeer) tevreden met de woonomgeving

Bergen

GGD LimburgNoord

Landelijk

78,6

81,9

Bron: Nationale Atlas Volksgezondheid (www.zorgatlas.nl)

Uit bovenstaande tabel kan geconcludeerd worden dat om en nabij driekwart van de GGD regio Limburg-Noord (zeer) tevreden is met de woonomgeving, deze cijfers zijn echter niet voor de gemeente Bergen bekend maar aangenomen mag worden dat het percentage niet veel afwijkt van het percentage voor de GGD regio.


28

9. Recreatie en toerisme Tabel 9.1: Lidmaatschap van jongeren van een sportvereniging naar regio in procenten Groep

Meetmoment Onderwerp

Cluster GGD 2 LimburgNoord

Limburg

Jongeren 13 – 14 jaar

2009

% Lid van een sportvereniging

74

71

67

Jongeren 15 – 16 jaar

2009

% Lid van een sportvereniging

68

65

63

Bron: GGD jongerenmonitor 2009

Leesvoorbeeld tabel 9.1 In 2009 was 68 procent van de jongeren van 15 en 16 jaar in de gemeenten Bergen; Horst aan de Maas; Gennep en Venray lid van een sport vereniging. 74 procent van de jongeren van 13 en 14 jaar waren in datzelfde jaar lid van een sportvereniging.


29

Tabel 9.2: Aantal jeugdleden 4 tot 18 jaar sportverenigingen gemeente Bergen

Plaats

Sport

Afferden

Biljart Paardensport Tennis Vissen Voetbal Volley Wandelsport

Totaal Percentage Bergen

Totaal Percentage Siebengewald

Totaal Percentage Well

Totaal Percentage Wellerlooi Totaal

Budo Paardensport Schaken Tennis Voetbal Volley Zwemmen

Tennis Vissen Voetbal Pony

Korfbal Tennis Voetbal

Voetbal

(subsidie 2012*) 2011 62 103 35 18 218 132 12 40 148 39 45 416 49 62 124 235 49 113 162 100 100

Percentage Gemeente totaal

(subsidie L.O.S. ** 2009*) 2011 2008

378 57,67%

797 52,20%

352 66,76%

434 37,33% 231

10 11 78 12 113 83 11 318 114 10 57 172 43 48 444 69 38 136 243 27 69 115 211 117 117

43,29% 1131

2192

L.O.S. ** 2008

417 76,26%

862 51,51%

380 63,95%

491 42,97% 241 48,55%

1333

2391

Percentage 51,60% 55,75% * = Voor subsidie 2012 is aantal jeugdleden 2011 bepalend ** = Leeftijdsopbouwstatiek van plaats op 1-1 aangegeven jaar 4 t/m 17 jarigen - = Minder dan 10 leden geen subsidie, hier is aantal dus onbekend % = Jeugdleden in relatie tot leeftijdsopbouwstatistiek om factor krimp uit te sluiten Bron: gemeente Bergen


30

Statistische sociale kaart. Een eerste oriëntatie

Recommend Documents