Staarbode Koninklijke Zangvereniging Mastreechter Staar
Beschermvrouwe HKH Prinses Beatrix
Jaargang 66 | Nr 3 | November 2013
Mond-tot-mondreclame 2.0 – Proeven aan de Staar op het Preuvenemint – Concert in Nijkerk – Project Steerkes – ‘ne Mestreechteneer in de Staar – Mini-concert op het water – Au Mouton Blanc – Jubileum Frans Montforts
Inhoudsopgave 02
Voorwoord
13
Paspoort
03
Mond-tot-mondreclame 2.0
14
‘ne Mestreechteneer in de Staar
05
Project Steerkes
16
Dirigent Martin Koekelkoren bracht de Staar tot wereldbekendheid
06
Au Mouton Blanc
17
Laatste Nieuws
09
Proeven aan de Staar op het Preuvenemint
17
Jubileum Frans Montforts
10
Ons ‘product’ moet aantrekkelijker
19
Mini-concert op het water
11
2018: pizzig of pissig
19
Concert in Nijkerk
Voorwoord Voor u ligt de derde Staarbode van 2013 en de tweede met een herziene opmaak. Veel lezers hebben enthousiast daarop gereageerd en het woord verfrissend is vaak gevallen. De nieuwe opmaak is vooral te danken aan Samyon Jonas, zoon van bestuurslid Peter Jonas. Hij gaf de Bode een nieuw gezicht en dat wordt in deze uitgave verder uitgewerkt, zeker waar het gaat om tekortkomingen. Nieuw is ook het feit dat u elke keer een bijdrage kunt verwachten van Drs. John Hoenen, musicoloog, cultuurhistoricus en journalist. Hij zal, als gastredacteur, een hele serie bijdragen wijden aan de verschillende dirigenten die de Staar in het verleden hebben aangevoerd en met name aan hun betekenis voor de Staar. Hij begint deze keer met Martin Koekelkoren, zowaar niet de minste. Was de vorige Bode, mede door interne omstandigheden, nog van beperkte omvang, deze maal kunnen we al weer uitbreiden. Wij volgen daarmee het algemene beeld van de Staar, zoals blijkt uit het interview met de voorzitter: we gaan weer vooruit.
2
De Mastreechter Staar is nu ook online te vinden. Volg de Mastreechter Staar nu ook via Facebook en Twitter.
Volg ons via: Facebook: /mastreechstaar Twitter: /MastreechStaar
De Mastreechter Staar
Vind ik leuk
147 mensen vinden dit leuk · 11 praten hierover
Bericht
Artiest
147
De Koninklijke Zangvereniging Mastreechter Staar werd opgericht in 1883 en verwierf in de loop van haar bestaan grote bekendheid in binnen- en buitenland door haar vele concerten en concertreizen. Over – Een wijziging voorstellen
Foto’s
Vinden dit leuk
Mond-tot-mond reclame 2.0 Men zegt: “Mond-tot-mondreclame is de beste reclame die je kunt krijgen.” Echter is de vorm van mond-tot-mondreclame de afgelopen jaren sterk veranderd. Waar men vroeger in de supermarkt, op een feestje of bij de koffieautomaat op het werk de laatste nieuwtjes, interesses en dergelijke bespraken gebeurd dit tegenwoordig digitaal. Die “koffieautomaat” dragen we namelijk allemaal dagelijks, 24 uur per dag met ons mee in de vorm van een smartphone. Met één druk op de knop lees je welke goede of juist slechte film je zus gisteravond gezien heeft, welk concert je buurman op dit moment bijwoont of hoeveel graden het is op de vakantiebestemming van je beste vriend. Leuk en gezellig dus voor de gewone gebruiker maar misschien nog veel interessanter voor de bedrijven- en artiestenwereld. Vooral als u weet dat Nederland nummer 1 is in Europa als het om Facebooken en Twitteren gaat.
klikt op de knop “vind ik leuk”. Vervolgens zullen alle vrienden van Persoon A (die waarschijnlijk geen volger van de Staar zijn) ook deze foto te zien krijgen op hun eigen tijdlijn. Onder deze vrienden zijn wellicht één of meerdere personen die ook op de knop “vind ik leuk” klikken, vervolgens krijgen ook al hún vrienden op Facebook de foto te zien enzovoorts enzovoorts.
Bedrijven, ondernemers, artiesten en politici zijn door deze ontwikkeling niet meer afhankelijk van “oude-media” als kranten, bladen, televisie en radio maar hebben direct contact via social media met hun doelgroep. Dit heeft als voordeel dat op ieder gewenst moment een boodschap verstuurd kan worden naar de geïnteresseerde die daar vervolgens weer op kan regeren of deze boodschap kunnen delen met hun digitale vrienden.
Op deze manier verspreidt een bericht of foto zich razend snel en wordt dit onder de aandacht gebracht van mensen die wellicht nooit de website van Staar zouden hebben bezocht. Sterker nog, wellicht nooit van het bestaan van de zangvereniging hadden afgeweten.
“Is het hebben en onderhouden van een website niet voldoende dan?” vraagt u zich misschien af. Social media heeft een aantal grote voordelen ten opzichte van een website. Een website bezoeken doet men omdat er een interesse, vraag of dergelijke is. Daarnaast dient deze persoon op de hoogte zijn van het bestaan van, in dit geval, de Mastreechter Staar. Bij social media wordt een bericht of foto als het ware als een olievlek wereldwijd verspreid onder de gebruikers ook al zijn ze niet “bevriend” of “volger” van de Staar. Bijvoorbeeld: Persoon A “volger” van de Staar op Facebook ziet een foto van de Staar op zijn tijdlijn voorbij komen, persoon A
Social media is dus mond-tot-mondreclame 2.0 met een dubbele turbo uitlaat. De snelheid waarmee een vereniging als de Mastreechter Staar hun identiteit en evenementen kan promoten is ontzettend snel en bied ongekende mogelijkheden. Door Silas van Hooren
3
4
Project Steerkes Door Sjef Kreutzer
In het meerjarenplan van onze vereniging is nadrukkelijkere maatschappelijke betrokkenheid van de Staar opgenomen. Het project STEERKES voldoet aan deze opdracht: het onder auspiciën en met ondersteuning van de Staarorganisatie de jeugd “het plezier in zingen“ bijbrengen met als eindresultaat een aan de Staar gelieerd jeugdkoor te realiseren. Dit project wordt ondergebracht in een aparte stichting en uitgevoerd met behulp van externe docenten en Staarzangers. Het plezier zal mede vorm krijgen door zingen in groeps- en kinderkoorverband en kennismaking met de verschillende vormen van vocale expressie. We stellen ons voor dat het kinderkoor zowel afzonderlijk als samen met de Staar optreedt. Uitgewerkt wordt of een en ander kan plaatsvinden binnen buitenschoolse opvang of in schooltijd. Het betreft kinderen van de basisschool. Een interne werkgroep Staar zal in overleg met dirigent en externe specialisten (onderwijs en muziek) en Bestuur komen tot een plan van aanpak. In het plan van aanpak zullen in overleg met scholen, tijdplanning, werving en inzet van docenten plus operationele financiële zaken geregeld worden.
De verworven fondsen voor het project STEERKES zullen meteen worden geplaatst in een Stichting Kennismaking start in scholen voorjaar 2014. Pilot vorming koor schooljaar 2014 / 2015. Deze aanpak heeft als vernieuwende activiteit dat schoolgaande kinderen de talrijke aspecten van zang leren kennen en in ons geval in samenwerking met een semiprofessioneel koor kunnen optreden en plezier leren krijgen in samen zingen en uitgedaagd worden dit later te blijven doen. Bij de repertoire keuze zal ook aandacht worden geschonken aan bestaande en nieuwe kinderliedjes in het dialect. Hoe zijn we aan het project gekomen? Op uitnodiging van de Rabobank zijn president en ondergetekende begin september te gast geweest op een adviesavond over sponsoring. Daar werd ook gesproken over de Rabo DroomPrijs. Wij waren beiden enthousiast en bij het naar buiten gaan is het project “opa’s leren (klein-)kinderen zingen” geboren, bij de eerste bijeenkomst omgedoopt in STEERKES. Tijdens de uitwerking van het projectvoorstel hebben wij veel steun gehad van onze zanger Frank van Gils. Enkele weken na indienen van het project bij de Rabobank ontvingen we de mededeling dat van de 52 inzendingen er 8 genomineerd waren voor de Rabo DroomPrijs en STEERKES een van de acht was. De leden van de Rabobank Maastricht e.o. mogen hun stem uitbrengen op de genomineerde inzendingen. Tijdens de ledenvergadering van Rabo op 28 november a.s. wordt de winnaar bekend gemaakt. Een leuke bijkomstigheid is dat al lang was vastgelegd dat de Staar tijdens deze vergadering een optreden verzorgt. Wij zijn erg benieuwd naar de uitslag en al hard aan het werk om de kennismakingsstart voor publiek op tijd te doen plaatsvinden.
5
Au Mouton Blanc Door Jèf Gordijn
Op 26 november a.s. bestaat het bekende Maastrichtse café Au Mouton Blanc aan de Kersenmarkt 100 jaar. Dit heuglijke eeuwfeest wordt met een aantal evenementen ruim gevierd. In oktober verscheen al een heuse jubileumkrant die heel wat wetenswaardigheden en anekdotes rond dit etablissement beschrijft. Ook de Staarbode vindt het opportuun aan dit mooie jubileum aandacht te wijden. De reden hiertoe is simpel. In de periode 1976 – 2000 bestierden onze Staarcollega Math Delvoux en zijn zeer gewaardeerde eega Joke met veel inzet en succes het café. Math was lang vóór hij hospes werd al een fervent Staarlid en Joke is een dochter van Fer Gundlach z.g., tweede tenor bij de Staar en dirigent van het “broedskoer” dat de Staar destijds rijk was. Logisch dus dat er in de genoemde periode een duidelijke band bestond tussen de Staar(leden) en Au Mouton Blanc
6
Au Mouton Blanc op een zomerse dag. Gevelzijde aan de Kersenmarkt.
Na de repetitie Die band manifesteerde zich in de eerste plaats op de donderdagavond na de repetitie. Dan verzamelde zich druppelsgewijs een redelijk groot aantal zangers bij Math en Joke. Ankerpunt: de grote ronde tafel in de hoek links van de ingang. Die avonden passeerden vele onderwerpen de revue: nieuws van allerlei aard en herkomst, repertoire, bestuursbesluiten, komende concerten. Er werden heel wat moppen verteld en men stak de draak met elkaar. Hilarische momenten wisselden snel af met ernstige. Tussen de bedrijven door kwamen met het bier ideeën op tafel die Les Frères de l`Etoile konden gebruiken voor het Ceciliafeest. En als de avond er rijp voor was, temperde Math tegen sluitingstijd het licht en sloot de gordijnen en de deur. Dan werd er in kleinere kring nog een gezellig uurtje aangeplakt. Zo tegen het einde van het jaar, na de officiële opening van
het carnavalsseizoen, begon het Staarhermenieke “Toete en Bloze” met zijn repetities. Natuurlijk op het bovenzaaltje van de Mouton Blanc. De cyclus werd afgesloten met een druk bezochte “ginneraole rippetitie”, beneden in het café. Tijdens de drie gekke dagen was het café uiteraard het verzamelpunt van het hermenieke. En op “Asselegoonsdag” waren de muzikanten er weer, met hun dames, voor de zgn evaluatie, “ ’t hieringe biete” en het lessen van de laatste dorst. Hoogtepunt Menigmaal bood de Mouton Blanc onderdak aan het Staarbestuur voor het houden van zijn vergaderingen. Met name in de periode van de verbouwing en inrichting van “d’n Awwestiene” tot verenigingsgebouw van de Staar. Ongetwijfeld zijn dus op het bovenzaaltje belangrijke besluiten genomen. Maar het hoogtepunt van het jaar in de relatie met de Mouton Blanc was buiten kijf de nazit op Tweede Kerstdag. Na het concert op die dag (in de vm. Staarzaal), speciaal voor de
Les Frères de l’Etoile brengen o.l.v. Pierre Willems een serenade b.g.v. het 75-jarig bestaan van Au Mouton Blanc (juli 1988)
Staarfamilie, trokken Staarleden in groten getale, met partners, kinderen, vrienden en bekenden naar Math en Joke. In een mum van tijd was het café stampvol. Aanvankelijk ging het er rustig aan toe, maar het duurde niet lang of de sfeer ging stijgen naar de fase van de optredens. Met het bekende repertoire. Ik noem u o.a. Bert Vriezelaar met de “Zuiderzeeballade”; Tony Laenen met ”Are you lonesome tonight”; Pie Lahaye met “Stijfselkissie”, ondergetekende met “En bij Lies Bos” en , natuurlijk, Bèr Schellings met “Zwölf Räuber“ of een gewilde aria. Maar de meest gekke act was wel de zgn. Miljoenenquiz, opgevoerd door Bert en Bert. Een spelletje met alleen maar nonsensikale vragen als: Hoe lang duurde de 80-jarige oorlog en Hoe heette Marie Antoinette bij haar voornaam. En als er dan instrumenten voorhanden waren speelde “Toete en Bloze” het nieuwe carnavalsliedje, belabberd maar aanstekelijk. Een daverend evenement, waarbij Tweede Kerstdag uit het zicht verdween. Nog meer feest en adieu 11 Juli 1987 werd Math 50 jaar. Dat werd niet stilletjes gevierd. Een compleet straatfeest werd het daar aan de Kersenmarkt. Met veel muziek, voordrachten, toespraken en grappen. Natuurlijk waren ook de nodige Staarleden present. De Frères brachten Math en Joke een serenade met eigen teksten op Staarrepertoire. Het bier waar Limburg trots op is vloeide rijkelijk.
7
“11 Juli 1987 werd Math 50 jaar. Dat werd niet stilletjes gevierd. Een compleet straatfeest werd het daar aan de Kersenmarkt. Met veel muziek, voordrachten, toespraken en grappen.” Een jaar later - in 1988 dus – bestond Au Mouton Blanc 75 jaar. Ook dit jubileum werd groots gevierd. Men kan wel spreken van een reprise van het feest van een jaar ervoor. Zelfs nog ruimer opgezet, omdat de brouwerij en de zgn Brandslang, de kring van brandcafé’s in de buurt, erbij betrokken waren. In oktober 2000 beëindigden Math en Joke hun exploitatie van het café. Met een mooi afscheidsfeest op de laatste zondag van die maand. Representanten van vele Maastrichtse groeperingen kwamen hen met een grote merci het beste wensen. Staarbestuur en de Frères waren weer aanwezig. Het bijzondere van deze avond was dat de dames van de Frères met een eigen act naar voren traden. Het was een avond van veel plezier maar ook van weemoed. Het echtpaar Delvoux nam afscheid van hun zaak en gasten, maar daarmee kwam tevens een einde aan een aardig stukje geschiedenis van Au Mouton Blanc en de Staar.
Dames van Les Frères omringen het scheidende echtpaar Math en Joke (oktober 2000)
8
Proeven aan de Staar op het Preuvenemint Door Huub Kersemaekers
Wellicht gaat er een traditie ontstaan bij het optreden van de Mastreechter Staar op het Preuvenemint te Maastricht. Een traditie, waarvan de voorbereiding in 2011 werd ingezet door de veel te vroeg overleden Frans Buytendijk, die vond dat de Mastreechter Staar op het culinair evenement niet mocht ontbreken. Helaas heeft hij het eerste optreden in augustus 2012 niet meer mee mogen maken. Preuvenemint, in het Nederlands “Proefevenement” is het jaarlijks terugkerend culinair gebeuren op het Vrijthof. Velen hebben geprobeerd het evenement te kopiëren. Even zo velen hebben het een zachte dood moeten laten sterven. Maastricht daarentegen niet. Voor de 32ste keer in successie organiseerde het Struyscomité dit evenement, wat ooit begon als een schuttersontbijt. Het organiserend comité verbindt het openluchtrestaurant ieder jaar aan een motto. Dit jaar was dat “Via 2018, Maastricht & Euregio Kandidaat Culturele Hoofdstad van Europa 2018”. We weten inmiddels hoe die kandidatuur is afgelopen. Leeuwarden ging met die eer strijken. Al dan niet terecht. Voor het echter zover was heeft de Mastreechter Staar de opdracht gekregen om het culinair gebeuren in de Euregio te bezingen. Het beroemde koorwerk Dwenazad Rasboinikov (De Twaalf Rovers) werd op een tekst van Wil Wintjens, omgetoverd tot een ode aan die Euregio op culinair gebied. Dat culinaire lied “De smaak van de Euregio” alleen al, zou goed geweest zijn om die culturele uitverkiezing binnen te halen. Proemevlaoij, Tete de veau, zoervleis, knien in ’t zoer, speebak, unnesop, Hasseltse koffie, Aachener print en Boulet de Liège passeren in dit lied de revue, gelardeerd met vrolijke klanken die met eten en drinken te maken hebben. Let echter op. Geen Preuvenemint zonder sterren, geen Maastricht zonder ‘Mastreechter Staar’. ‘De Staar’: dit jaar 130 jaar jong en volop in beweging om jong te blijven. Nederlands bekendste mannenkoor, ruim 125 mannen die door heel Nederland en Europa optreden, maar dat het liefst thuis doen in Maastricht. En dus hebben we ons laten horen tijdens ‘t Preuvenemint en er voor zorgen dat iedereen meezingt! Tot de 33ste editie op 28 tot 31 augustus 2014. Hopelijk zijn we er dan weer bij en kunt u weer proeven aan de Mastreechter Staar.
9
Ons ‘product’ moet aantrekkelijker Door Louis Steens
Nu ruim zes maanden president van de Mastreechter Staar kijkt hij terug op een goed eerste half jaar. En ook al was het toch onverwacht dat hij voor deze functie werd verkozen, hij zit er goed in. “Ik heb inmiddels een goed beeld van hoe ’ het reilt en zeilt’ in de vereniging. President zijn blijkt, in ieder geval in deze fase, een intensieve en drukke job. Er zijn nog al wat korte en langere termijn zaken en thema’s die in de vereniging aandacht vragen met veel contacten en besprekingen. De resultaten zijn nog onvoldoende; ik ben niet gauw tevreden en geduld is niet mijn sterkste punt. Het gaat me soms niet snel genoeg.” Samenvattend noemt hij 2013 voor de Staar een spannende periode waarin het bestuur veel voor elkaar wist te krijgen. Jan Peeters: “Voor mij is belangrijk: het bestuur geeft steeds zoveel mogelijk openheid van zaken, legt keuzes voor, de leden bekrachtigen en nemen de beslissingen. Alleen zo houd je draagvlak. Dus analoog aan een participatiemaatschappij hier een ‘participatievereniging’.”
10
Verandering De gedwongen bestuurswisseling kwam op een goed tijdstip. Deze time-out bracht een moment van bezinning op een aantal belangrijke zaken. En natuurlijk: het mocht niet gebeuren dat er een bestuursvacuüm zou ontstaan was de overtuiging van Jan Peeters en Frans Hermans (nu Bestuurslid PR en Artistieke Vormgeving). Zij namen direct actie en er werd een projectgroep gevormd. “Tijden zijn veranderd en dat betekent dat veranderingen en aanpassingen nodig zijn voor onze vereniging. Beter is als je die veranderingen kunt plannen, maar de werkelijkheid is meestal anders. Zo heeft deze tijd van economische crisis gevolgen voor aantallen bezoekers van onze concerten en aantal aanvragen voor een concert. De overheid, het theater moeten het met minder geld doen. Op welke manier kan
Column Personalia - Jan Peeters, 67 jaar 31 jaar - gehuwd met Elly, al s en één meisje gen jon 3 en: der kin - 4 a - 5 maal Op reus bij de Limburgse chemie - was salesdirecteur ien wereld gez - hierbij veel van de atisch, doorzetten - steekwoorden: pragm Staar, maar ook lange de rlijk uu nat ’s; - hobby , urg imb d-L Zui wandelingen in Italië - favoriet vakantieland: feld s wijn (heeft ongetwij - drinkt graag een gla met vorige te maken) “Joseph Anton” van - laatst gelezen boek: Salman Rushdie
de Staar toch blijven optreden? Muziek blijft zoals ook de muziekliefhebbers blijven, maar ik denk dat ons ‘product’ aantrekkelijker en voor een breder publiek toegankelijker moet worden. Daarvoor zijn programma-aanpassingen nodig. Maar ook hier is omzichtigheid geboden; hoe bereik je een goed evenwicht tussen ‘ijzeren’ en nieuw repertoire? Want bijvoorbeeld Opera en Russische liederen alsook nieuwe composities zullen voorlopig ook ‘des Staars’ moeten blijven. Vergeet daarbij niet de basiswaarden te behouden: Voor ‘Eus Staar’ moeten blijven: plezier hebben in zingen, samen repeteren en samen op concert gaan. Bestuur en muzikale leiding zijn op dit moment volop bezig om aan deze nieuwe programmering invulling te geven. Zo is de tekst van ons nieuwe programma “En passant”, bestemd voor de theatergids, verzonden naar onze impresario. (zie pagina 17)
Nieuw project Ook hebben we geconcludeerd dat onze maatschappelijke functie respectievelijk onze lokale/regionale rol kan worden versterkt. Dit gekoppeld aan onze wens om jongeren nadrukkelijker enthousiast te maken voor zingen heeft geleid tot het idee om volgend jaar te starten met een project voor de kinderen van groep 7 en 8 van de basisscholen in Maastricht e.o. Het project heet “STEERKES”. Mooi is hierbij dat én jeugd én koor, dus generaties, bij elkaar worden gebracht. Tevens: kinderen hebben vaders, moeders, opa’s en oma’s, waarmee ook de kring van zangers en vrienden kan worden uitgebreid. De benodigde fondsen en de uitvoering willen we in een stichting onder brengen. Kortom, onze vereniging is volop in beweging en dat moet ook. De Staar moet immers veel langer dan 130 jaar blijven bestaan! En daarvoor stropen we samen de mouwen op, met - als het kan ook steun van buitenaf. En gelukkig krijgen wij die ook. In dit verband wil ik met name de steun van gemeente en provincie noemen. Burgemeester Onno Hoes die ons nieuwe bestuur installeerde en het eervolle optreden in het Gouvernement bij het bezoek van Koning Willem Alexander en Koningin Maxima. Jan Peeters ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet. “Crises gaan voorbij, ook voor de Staar. Maar het gaat erom hoe je je aanpast aan de omstandigheden en daarmee is het bestuur voortdurend bezig in het belang van onze vereniging.”
11
2018: pizzig of pissig Door Martijn Dingemans
Ik ontmoette onlangs een ambtenaar van Culturele zaken in Maastricht. Hij kwam net terug van een piz-cursus: pensioen in zicht. Samen met zijn partner mocht hij, op kosten van de gemeente, een luxe weekend naar België om daar te horen wat hij al lang wist. Wat ikvwist was het volgende. In het kader van de voorbereiding van 2018 zou de Staar naar Malta gaan. Ook oud-wethouders streven eer en glorie na, ook al zou dat de Staar 40.000 euro kosten. Het plan dat was uitgewerkt werd door de gemeente Heerlen enthousiast ontvangen. Van Maastricht hebben we nooit iets vernomen. Tot die ambtenaar echt met pensioen ging. Terzijde deelde hij mee dat Maastricht het uitstapje een jaar had uitgesteld. Waarschijnlijk voelden ze toen al nattigheid. En daarom mag de Staar best pissig zijn.
12
PASPOORT PASSPORT
PASSEPORT
koninklijke zangvereniging m a s t r e e c h t e r s ta a r
nationaliteit
documentnummer
naam
echtgenoot van
geboortedatum
geboorteplaats
stemgroep
lid sinds
staarfunctie
nevenactiviteiten
NLD Nederlandse Bert Caberg 01 NOV - 1953 Tenor 2 Geen
kinderen
MAS004R58
Yvette Vrijens Kanne 2013
Fietsen, vissen en motorrijden
Stefan en Jessica
nationaliteit
NLD Nederlandse
naam
Ton de Munter
geboortedatum
20 FEB - 1947
stemgroep
Bariton 31
staarfunctie
Iets rondom de website
kinderen
Pim en Jeroen
nationaliteit
NLD Nederlandse
naam
Jan te Riele
geboortedatum
27 JAN - 1952
stemgroep
Hoge bariton
staarfunctie
Hand– en spandiensten bij repetities en uitvoeringen. Frères de l’Etoile. AED
nationaliteit
NLD Nederlandse
naam
Wiel Swaen geboortedatum
06 MEI - 1955
stemgroep
Tenor 2
staarfunctie
Geen
documentnummer
MAS004Z21
echtgenoot van
Juul van Dijk
geboorteplaats
Hoek van Holland lid sinds
2013
nevenactiviteiten
Voorzitter Kernoverleg Sibbe-IJzeren kleinkinderen
Esja (3 jaar)
documentnummer
MAS004X64
echtgenoot van
Rosalie Smit
geboorteplaats
Diepenveen lid sinds
Juni 2011
model001
Na 43 jaar werk in de Belgische bouw kreeg ik de kans om vervroegd met pensioen te gaan en te genieten van het leven. Als hobby maak ik muziek in de fanfare van Kanne (B). Na het Sylvesterconcert van 2012 in samenwerking met de Mastreechter Staar, was ik verkocht. Begin januari 2013 ben ik begonnen met de opleiding en ben inmiddels volwaardig lid van dit fantastische koor.
Na mijn pensionering zijn mijn vrouw en ik naar het zuiden verhuisd, in het Heuvelland bekend van familie. Mijn achtergrond is de techniek, productie automatisering tot en met logistiek: van gedachte naar eindproduct. Op dit moment voorzitter van het Kernoverleg Sibbe-IJzeren en schrijver van e-learning modules. Als hobby’s wandelen, reizen, ons oude huisje en het verzamelen van bakelieten voorwerpen, die ik op een eigen website heb beschreven: www.bakeliet.net. Het zingen bij de Staar maakt het geheel compleet.
Ik ben een techneut en ZZP’er in de installatietechniek. Mijn hobby’s zijn zingen, wandelen, muziek in het algemeen en geluidstechniek. Daarnaast ben ik oprichter en bestuurslid van een project in Geleen tegen de vereenzaming van alleenstaanden.
nevenactiviteiten
Onderhoud d’Auwe Stiene kinderen
Joost en Thijs
documentnummer
MAS004X64
echtgenoot van
Donneke
geboorteplaats
Maastricht lid sinds
Najaar 2009 nevenactiviteiten
Slepen met de bok
kinderen
Tom en Janneke
Sinds 5 jaar wonend met Donneke in Berg en Terblijt. Daarvoor een hele poos in Daalhof, Maastricht. Maar ja, kinderen de deur uit en tijd voor wat nieuws. Zo is het ook met de Staar gegaan. Voorheen was sporten (hardlopen) mijn favoriete bezigheid. Maar een chronische knieblessure noopte mij om wat anders te zoeken. Een avond uit nieuwsgierigheid naar een Staarrepetitie en ik ben er niet meer weggegaan. Voorheen nimmer in een koor gezongen; ik vond en vind het best spannend. Maar ik geniet van de muziek in zijn algemeenheid. In het dagelijkse leven ben ik maatschappelijk werker bij Mondriaan, Wijkteam Heerlen Centrum. En doe ook de 24-uurs crisisdienst in Maastricht. Andere hobbies:de natuur in, lange wandelingen en fietstochten.
13
‘ne Mestreechterneer in de Staar
Door Lambert Miessen
Als op een gegeven moment het virus zingen je doet besluiten, meestal aangemoedigd door een Staarlid of een concert genoten hebbende, tot de Staar toe te treden, dan moet je je plaats weten te vinden tussen 145 zingende leden, 22 NZL (niet zingend leden door ouderdom of ziekte), 11 Ereleden, 5 Werkende Leden en 3 heren van de Muzikale Directie. Zelfs als Mestreechteneer moet je dan even op het Vrijthof op een terras gaan zitten om bij te komen. Doch de eerste verzuchting na een aantal weken is dan wel “Dat had ik tien jaar geleden moeten doen!“ v.l.n.r.: ‘ne Mestreechteneer, ‘nen Hollender en eine vaan Boete
14
De Staar bestaat grosso modo uit 60% Mestreechteneren, 30% leden uit de omstreken, bij de minste vreigelarij “boeren“ genoemd en ca 10% Hollanders. Deze “Hollanders“ zijn niet kwaadaardig. Wij zijn er zelfs blij mee. Het is frappant: het aantal dat iets extra wil betekenen voor ons koor door zitting te nemen in Commissies, Bestuur of anderszins. Enkelen zijn zelfs verhuisd om tot hun geliefde koor te kunnen toetreden! Eigenlijk is dit artikel voor diverse doelen: Ten eerste om de zingende Mestreechteneren wat beter inzicht te geven in hun eigen psyche hetgeen hun zal opluchten. Ten tweede om hun collega-zangers “die vaan Boete“ meer inzicht te geven in deze bevolkingsgroep en hoe ermee om te gaan. En ten derde om onze sponsoren, sympathisanten en concertbezoekers, voor deze plots opduikende, in het zwart gestoken mannengroepering, doch door hun Limburgse bronzen klank en hun zangerige volumineuze zo geliefde koorgeluid alom bekend, wat meer begrip bij te brengen voor het uit het Zuiden opgestoomde fenomeen “de Mastreechter Staar“. Het is waar, we maken ons niet snel druk. De landelijke accijnsverhoging gaat ten dele aan ons voorbij. Met een brede glimlach tanken we in België. De alcoholprijs omhoog: nou dan gaan we toch in Aken de wijn inslaan en in een Belgisch estamineke is ‘nen straffe Duvel of ‘ne Péket veel goedkoper en is het zeker zo gezellig. Ook voor diverse feestdagen zoals “Quatorze Juillet“ en de Mariafeesten op “Outre Meuse“ trekken we en masse naar Luik. Om u niet te zeer de ogen uit te steken wil ik het Preuvenemint, onze optredens met André Rieu en 4 dagen Karneval hier niet vermelden! Het bijgaande artikel komt niet uit mijn eigen koker. Welnee. Daar hebben reeds in de jaren ’70 schrijverdichter Mathias Kemp en Prof. Dr. Chorus zich over gebogen en hun bevindingen zijn hier na al die jaren weer terug te vinden. Aldus hier hun relaas! Mathias Kemp vindt de Maastrichtse volksaard van zijn stadgenoten moeilijk te typeren, omdat hun karakter zich kenmerkt door eigenaardigheden die tegenstrijdigheden lijken. De grote lijn erin kan men wel aanduiden: gemoedelijkheid, levenslust, niet zwaar op de hand. Ondanks die gemoedelijkheid zit er toch wel iets van een “frondeur“ (letterlijk vertaald: opstandeling) in hem. Zo ontstond in het Maastrichts het woord “vreigeleer“, iemand die tegenspreekt, half uit zucht tot tegengas geven in de discussie, half om de ander te plagen. In de regel gaat de Maastrichtenaar nooit tot het uiterste, breekt hij zich het hoofd niet over consequenties. Wel raakt hij snel in vuur en vlam, maar dat vuur dooft ook weer spoedig. Mathias Kemp
15
vindt de Maastrichtenaar levenslustig. Hij leeft vlot en schijnbaar royaal. Hij geeft zich vlug, maar zelden helemaal. Hij is luchthartig soms en heeft veel gevoel voor humor. Het tragische van deze luchthartigheid zou men kunnen noemen: het besef van betrekkelijke waarde van zijn eigen gevoelens en verlangens. Dat de noorderling ernstig is en de zuiderling blijmoedig, vindt ook Prof. Dr. Chorus. De noorderling is geobsedeerd door de correctie van de realiteit, de zuiderling verheugt zich eerder over alles wat er is en zó als het er is. De Zuidlimburger c.q. de Maastrichtenaar is impulsief, grillig, beweeglijk van geest, meer levenskunstenaar, artiest en toneelspeler in het goede en minder goede, vlotter, lawaaieriger. Ook nonchalant, meer werken met de Franse slag en vaak het gesprek peperend met Franse bastaardvloeken. Door zijn alpine-mediterrane-inslag en de epicuristische (mocht u niet weten wat epicuristisch betekent: ik ook niet) wijsbegeerte van de Romeinen die hij enigermate tot zijn voorvaderen mag rekenen, is de autochtone Maastrichtenaar beweeglijk, springerig, gracieler gebouwd, reageert primair, is vief en welbespraakt, maar zijn doorzettingsvermogen is vaak geringer, zijn afwerking slordiger. Een ander facet is dat de heuvelvolken, door de verrassing in hun landschap, iets vrolijks hebben. De charme van hun landschap weerspiegelt zich in de ziel van zo’n bevolking. Daar komt bij, dat de Maastrichtenaar door zijn leven en wonen tussen twee grote cultuurblokken – het Frans-Waals en het Duits – meer wisselwerking onderging. Mét de plezierige, landelijke, gemoedelijkheid proeft men in deze levendige stad een Franse of beter gezegd Bourgondische sfeer en geest aan. De Maastrichtenaar voelt meer voor de joyeuse kant van het leven dan voor de serieuze kant. Zijn zorgen en problemen schuift hij graag naar de volgende dag: het “manána“ van de Spanjaard, het “God schept de dag en ik trek erdoor“ van de Belgen of in het Maastrichts “mörrege is weer einen daag“. Al is de Maastrichtenaar een charmant, gastvrij, gezellig en welbespraakt causeur, u mag hem niet altijd vast timmeren op zijn beloften en afspraken. Komt hij op een afspraak of vergadering te laat, dan is het “’t Mestreechs keteerke“. De zeden en gewoonten zijn er eveneens anders, evenals de folklore. Uit: Geheimpjes van oud Maastricht. Beide schrijvers gaan zo nog even door. Niet te geloven wat ze ‘ne Mestreechteneer allemaal toedichten! Resteert natuurlijk de vraag; wie wil er nog Maastrichtenaar zijn? Wij zitten er mooi mee, wij moeten er mee verder. De gevleugelde uitspraak van onze Jef G. “de Mestreechtenere zien neet koejerlei“ laten ons juist het tegendeel vermoeden en grenst haast aan zelfkennis. Probeer ook maar niet ze te veranderen. En houd u er rekening mee: een kaars branden bij Slevrouwe helpt niet!
Dirigent Martin Koekelkoren bracht de Staar tot wereldbekendheid Door John Hoenen
Bijna dertig jaar lang heeft Martin Koekelkoren de dirigeerscepter over de Koninklijke Zangvereniging ‘Mastreechter Staar’ gezwaaid. Gesteund door een over het algemeen goed functionerend bestuursmanagement werd hij het kloppend hart van het koor, dat mede door de talrijke onder zijn leiding opgenomen grammofoonplaten naar wereldbekendheid groeide. Hoewel dirigent Martin Koekelkoren vanaf zijn aantreden in 1947 aanvankelijk in de voetsporen van zijn ‘onmiddellijke’ voorgangers Paul Hupperts en Henri Heydendael trad, sloeg hij in de snel veranderende naoorlogse tijd, met zijn ‘modernere’ mentaliteit en een snel opkomende platenindustrie, geleidelijk andere wegen in. Wat uiteraard het eerst en het meest te merken was aan zijn repertoirekeuze en natuurlijk ook aan de muzikale mobiliteit van de Staaroptredens. Koekelkorens programmakeuze viel – naast zijn handhaving van het ‘klassieke’ koorrepertoire en gestileerde volksliederen zoals spirituals – gaandeweg nu ook op toen ‘modern’ genoemde componisten als Francis Poulenc, Benjamin Britten of Zoltan Kodaly. Ook eigentijdse Nederlandse toondichters als Herman Strategier, Henk Badings en Maastrichtenaar Henri Hermans kwamen aan bod. De gedreven ‘directeur’ Koekelkoren verbreedde verder het repertoire met vaak door hemzelf bewerkte fragmenten uit populaire opera’s, operettes en musicals. Deze aanpak van het repertoire bood toen bovendien kansen aan solisten, zowel uit de rangen van de Staar als uit de wereld van de professionele solozang afkomstig. Eenmaal op de bok toonde ‘Martin’, zoals hij nog altijd door Staarleden die hem gekend hebben wordt genoemd, zich een perfectionist die van zijn massaal, op gezette tijden wel 180 zangers tellende Staar, grote inzet eiste. Wat voor sommigen kennelijk wel eens wat ‘schoolmeesterachtig’ overkwam. Helemaal vreemd hoeft dat laatste overigens niet te zijn want de in Valkenburg geboren Koekelkoren was een groot deel van zijn leven leraar aan het Maastrichts conservatorium en andere muziekinstituten. (ik heb mijn opleiding deels bij hem genoten JH). Naast zijn pedagogische functie aan het conservatorium is Martin Koekelkoren voorts bekend geworden als dirigent van diverse vooraanstaande Limburgse blaasorkesten. Hij was in die kwaliteit onder meer periodiek verbonden aan korpsen in Valkenburg, Maastricht en aan het harmonieorkest van de Staatsmijn Emma. Gedurende de bijna drie decennia dat Martin Koekelkoren de Mastreechter Staar onder zijn hoede nam onderging de Staar dus geleidelijk een muzikale metamorfose. Vruchtbaar ondersteund door onder anderen ‘manager-preses’ Jacques Chappin en het bestuur bouwde hij met ‘zijn’
16
koor gaandeweg een internationale reputatie op, die bovendien werd bevorderd door de vele plaatopnamen en tournees in binnen- en buitenland. Met als onbetwistbare topper de grote concertreis naar Canada in 1970. In 1969 werd Mastreechter Staar bekroond als Chor der Welt in de befaamde gelijknamige Duitse tvserie. Het koor stond toen al onder contract met Philips-Phonogram en verwierf maar liefst negen gouden platen. In 1971 veroverde de frêle ogende directeur met de Staar zelfs De Gouden Tulp (meer dan 250.000 verkochte platen). Martin Koekelkoren werd ook zelf verschillende keren hoog onderscheiden. Zo benoemde de Belgische koning Boudewijn hem tot Ridder in de Orde van Koning Leopold II en in Parijs werd hij ‘in brons’ gedecoreerd. De Oostenrijkse Staatspresident schonk hem een medaille en beschermvrouwe koningin Juliana bevorderde hem tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Jubileum Frans Montforts
LAATSTE NIEUWS Steerkes Ons project ‘STEERKES’ als 1 van de 8 projecten genomineerd uit 52 aanvragen. Daar zijn we trots op. En we hopen nu ook deze Rabo DroomPrijs te winnen. Daarvoor moeten de meeste stemmen op ‘STEERKES’ worden uitgebracht. Stemmen kan elke rekeninghouder van de Rabobank die lid is van de Coöperatieve Vereniging Rabobank Maastricht e.o.. Of meld je aan als lid en stem voor ons project.
4 0 ja ar
Ondanks het veel te vroeg plotseling overlijden van zijn echtgenote Mariet in 1997 heeft deze 40-jarige jubilaris de draad weer opgepakt en is als bas weer samen met zijn zoon Peter (2de tenor) gaan zingen bij zijn geliefde Mastreechter Staar. De zorg van zijn schoondochter en het genot van zijn twee kleinkinderen maken, ondanks het gemis van zijn vrouw en klachten wat de gezondheid betreft, veel goed.
En passant President Jan Peeters al in zijn interview vermeldde, is de vooraankondiging van het nieuwe programma van de Staar verzonden naar onze impresario. Deze tekst willen wij u niet onthouden. “En passant”. De Mastreechter Staar komt weer voorbij in uw favoriete theater! En en passant brengt dit fameuze mannenkoor uit Maastricht weer een zeer gevarieerd, nieuw programma op de planken, van onbekende operawerken, hoogstandjes uit de klassieke mannenkoorliteratuur zoals “Frithjof” van Max Bruch, tot swingende spirituals, een Franse chansons-medley, een medley van liederen van de beroemde Duitse zanggroep uit de dertiger jaren “The Comedian Harmonists”, enz. enz. De naam van het nieuwe Mastreechter Staar programma is afgeleid van een gedicht van Charles Baudelaire, “A une passante”. In opdracht van de Staar schreef de Maastrichtse componist Hans Leenders op dit gedicht een nieuwe, eigentijdse compositie, die uiteraard ook in het programma te beluisteren zal zijn. De Staar treedt op met twee solisten, hun eigen bas/bariton Bèr Schellings en een sopraan (n.n.b.). En uiteraard is er ook weer veel aandacht besteed aan belichting en decor.
Het zingen is hem niet vreemd; van jongs af aan zingt hij al op school in het knapenkoor en in kerkkoren. Nu nog in het kerkkoor van Lutterade. Na het Geleens mannenkoor vaarwel gezegd te hebben is Frans in januari 1973 ingeschreven in het ledenbestand van de Staar. Ook Gregoriaans, licht klassiek, beroemde Staarklanken en fan van Abba geven aan dat zijn liefhebberij voor muziek breed is. Als maintenance engineer en werktuigkundige is hij 40 jaar in dienst geweest bij DSM waar een Koninklijke onderscheiding hem ten deel viel. De caravan in de Heldense bossen, fietsen en thuis in de tuin zijn de hobby’s van Frans en in de keuken staat hij zijn mannetje. En alle reizen die hij met de Staar heeft gemaakt staan voorgoed in zijn geheugen gegrift. De 77-jarige jubilaris heeft veel waardering voor het nieuwe bestuur zoals die de draad, na de crisis, weer heeft opgepakt en hoopt nog jaren deel te kunnen nemen aan de gezelligheid en het plezier in zingen bij de Staar. Het leven gaat door. PROOST!!
Met andere woorden: een heerlijk avondje uit met mooie zang van dit beroemde koor uit het zuidelijkste puntje van ons land!
17
18
Mini-concert op het water Concert in Nijkerk Door Louis Steens
Een concert op het water in het hart van Maastricht en een bijzonder mooie locatie. Het koor op een platform in het water, het publiek voor wie het concert bestemd was in een boot daar direct voor. Ik weet niet of dat in de geschiedenis van de Staar als eens is voorgekomen. Maar terugkijkend kunnen we zeker spreken van een bijzonder concert. Met een grote opkomst aan zangers presenteerde de Staar zich van zijn beste kant. En dat was goed merkbaar aan de reacties van het gezelschap. Hieronder de enthousiaste reacties van opdrachtgever en de rederij.
Henk Vellekoop VTC Travel Solutions: Het is heel simpel: het was geweldig! Onze gasten hebben er van genoten. Het was een grote verrassing en ondanks het feit dat velen het koor in het geheel niet kenden (jonge mensen hè...) was iedereen enthousiast. Zo hier en daar is werd er (van emotie en ontroering) even geslikt. En dat geldt ook voor mijzelf... Vraagje: hebben jullie het (hele) optreden op film vastgelegd? En zo ja, kunnen wij een exemplaar krijgen? Evt. foto’s? Mag ik deze op mijn website gebruiken (bronvermelding geen punt natuurlijk)? Ik hoor graag van je. Dank voor de uitstekende bijdrage aan een bijzonder weekend in Maastricht. Wil je alle leden namens de deelnemers bedanken? Ik hoop dat jullie nog veel mooie concerten mogen geven! Met een vriendelijke groet. Ludo Mesters, Rederij Stiphout: De gasten waren zeer onder de indruk van het optreden van de Mastreechter Staar en hebben er enorm van genoten. De locatie, de uitstraling van het koor en de goed gekozen nummers maakte het tot een fantastisch geheel, waar nog lang over zal worden nagepraat. Bedankt voor de fijne samenwerking en hopelijk tot een volgende keer.
19
Door Louis Steens en Huub Kersemaekers
Vrijdagavond 8 november acht uur, de Grote Kerk van de hervormde gemeente in Nijkerk. Buiten regent het nog steeds. De Mastreechter Staar begint het jubileumconcert vanwege 600 jaar stadrechten van deze stad aan de rand van de Veluwe. Geen podium voor de ruim 110 zangers, maar opgesteld tussen de banken en dat is duidelijk even wennen. Door de kerk, vrijwel alle plaatsen zijn bezet, klinkt als eerste het ‘Domine salvam fac regem nostrum’, Heer bescherm onze vorst. Een mooi en gevarieerd programma volgt. Bekende en prachtige liederen, zoals ‘Cantique de Jean Racine’, ‘Choeur de soldats’ en ‘Allegri beviam’. En dan beleven twee nieuw ingestudeerde liederen in Nijkerk hun première; ‘Choeur de chasseurs democrates’ en ‘Frithjof auf der See’. Bèr Schellings soleerde met het prachtige en bekende lied, ‘Che mai vegg’io’ van G.Verdi. Bij zijn - gebruikelijke te late - opkomst als dronken wijnmeester in Conciosiacosache van G. Rossini, zijn er verbaasde gezichten, maar die veranderen snel in een glimlach. Gaandeweg het concert is de waardering van het publiek steeds groter en met ‘Hey look me over’ en ‘When I’ am sixtyfour’, wordt enthousiast meegeklapt. Burgemeester Renkema van de stad Nijkerk, wist op het einde van het concert even fijntjes te vertellen, dat Maastricht geen stadrechten kende en dus eigenlijk niet als stad te boek staat. Maar Maastricht heeft haar Koninklijke Mastreechter Staar en daar kan het 600-jarig Nijkerk toch een puntje aan zuigen. Overigens was de ontvangst in De Schakel allerhartelijkst en de stamppotmaaltijd voortreffelijk. Bijzonder was de aanwezigheid van Ton Morren, zijn echtgenote Lia en hun zoon. Ton die momenteel een zware periode doormaakt heeft toch kans gezien De Staar naar zijn woonplaats te halen. Als de burgemeester hier aandacht voor vraagt, is een langdurig verdient applaus zijn deel. Nijkerk bedankt!!
– Colofon Koninklijke Zangverening Mastreechter Staar Opgericht in 1883 Begiftigd met - Het predicaat Koninklijk sinds 1899 - De Eremedaille voor Kunst en Wetenschap in Zilver van de Huisorde van Oranje in 1958 - De Eremedaille in Zilver van de stad Maastricht in 1983 Beschermvrouwe HKH Prinses Beatrix Buitengewoon Erepresident Theo Bovens, Commissaris van de koning in de provincie Limburg Erepresident Onno Hoes, burgemeester van Maastricht President Jan Peeters Muzikale leiding Paul Voncken, dirigent Michiel Ballhaus, 1e pianist/repetitor Lucas Blommers, zangpedagoog Secretariaat Postbus 15 6200 AA, Maastricht e-mail:
[email protected],
[email protected] website: www.mastreechterstaar.nl Repetities Muziekschool Kumulus St Maartenspoort 2, Maastricht Staarbode Verschijnt vier maal per jaar Redactie Louis Steens Huub Kersemaekers Martijn Dingemans (eindredactie) Frans Hermans (voorzitter) Fotografie Vincent van den Bergh Paul Kerkhofs Henk Albersen Vormgeving Samyon Jonas Druk Drukkerij de Heeg, Maastricht
Facebook: /mastreechstaar Twitter: /MastreechStaar
