SPROOKJE IN DE KERSTVAKANTIE VEERENSMEDERIJ | AMERSFOORT
Roodkapje, (groot)moeder en de wolf vinden ‘Roodhapje’ de beste, de mooiste en de leukste voorstelling! Help je ons mee de Zapp Theaterprijs te winnen?
BRENG JE STEM UIT! STEMMEN OP WWW.ZAPPTHEATERPRIJS.NL
VOORWOORD Een voorstelling van Holland Opera is een feest om te bezoeken. Niet alleen voor kinderen, maar voor iedereen die van verhalen, muziek en theater houdt. Kijk nog maar eens goed rond: over alles is nagedacht. Spel, dans, aankleding, inrichting en de hele entourage. Holland Opera is daarom een gekoesterd gezelschap in Amersfoort. En uw bezoek waard, dat bewijzen ze iedere keer. Hoe het tijdens de voorstelling met Roodhapje afloopt durf ik niet te voorspellen. Maar één ding staat al vast: door de aanschaf van uw kaartje en wellicht zelfs uw donaties steunt u Holland Opera, maar ook de voortzetting van hun bijzondere uitvoeringen. Daar doet u niet alleen uzelf, maar ook de volgende generatie operaliefhebber(tje)s een groot plezier mee. Bertien Houwing, Wethouder Cultuur
SAMENWERKINGEN MET DE COMPONIST Holland Opera leerde Steven Kamperman kennen als motor achter Barana (naast Behsat Üvez). Deze groep werd gekenmerkt door de unieke cross-over tussen Turkse en Westerse invloeden, het spelplezier en de grote muzikaliteit. In het voorjaar van 2014 heeft Holland Opera opnieuw contact opgenomen met componist Kamperman en nieuwe plannen ontwikkeld. Kamperman is zeer geïnteresseerd in volksmuziek. Zo ontstond de keuze voor een compositie op basis van een sprookje van de gebroeders Grimm. Steven put zijn inspiratie uit volksmuziekelementen, daarbij gebruikt hij technieken uit hedendaagse klassieke muziek en jazz- en improvisatiemuziek. Dit is de muzikale basis van Roodhapje. Binnen deze muzikale taal krijgen de zangrollen verschillende accenten: de burgerlijke moeder krijgt het meest ‘klassieke’ idioom te zingen, de opstandige Roodkapje krijgt een pittige rol met invloeden uit de popmuziek, maar dan wel in 7/4 maat. De mysterieuze eenzaamheid van de Wolf: de ‘loner’ in het Woud wordt verklankt in blues, maar dan wel in een octotonische toonladder. VAN TONEELTEKST TOT LIBRETTO Imme Dros ontving talloze literaire prijzen. Ze is bekend van haar hertalingen van tal van mythes. Zeer recent is haar nieuwe en succesvolle vertaling van de Ilias. Het libretto van Roodhapje, gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van Imme Dros, werd gemaakt door Joke Hoolboom in samenspraak met dramaturg Carel Alphenaar.
REGIE
JOKE HOOLBOOM Joke: “Toen ik de bewerking van Imme Dros van het beroemde sprookje Roodkapje las, was ik onmiddellijk gecharmeerd en geïnspireerd door de rol van de wolf. Imme gaf deze slechterik een mooie dramatische lijn door hem een tegenspeler te geven in ‘Waterwolf’. De wolf ziet in zijn spiegelbeeld in de waterput deze Waterwolf en deelt met hem zijn eenzaamheid. Zo krijgt hij een poëtische laag. Ondertussen is Roodkapje een meisje dat opgroeit en door haar moeder klein gehouden wordt. Ieder kind (en ouder) herkent zich in dit figuurtje dat zo snel mogelijk voor vol(wassen) wil worden aangezien.” Bij het werken aan deze nieuwe jeugdopera hebben Joke en de decorbouwer Douwe Hibma de visualisering van het theatraal hoorspel voor ogen. Zo wordt iedereen geprikkeld om echt te luisteren. Douwe ontwierp een decor waarbij de geluiden die je ermee kunt maken van het grootste belang zijn. Een trap die nergens
naar toe leidt en kraakt wanneer je hem beklimt, terwijl je wanhopig probeert geen geluid te maken. Een deur (die vrij in de ruimte staat) piept angstaanjagend als hij geopend wordt. Alles om het publiek de oren te laten spitsen. Als grapje heeft Joke een subplotje toegevoegd waarin de afgunst tussen zangers centraal staat.
Foto: Paul Hoes
Joke studeerde aan de Hogeschool voor de Kunsten Amsterdam en richtte in 1993, samen met Niek Idelenburg, Holland Opera op (toen nog Xynix Opera). Inmiddels regisseerde zij ruim 25 jeugdopera’s en 10 opera’s op locatie. Daarnaast was zij als gastregisseur verbonden aan o.a. Opera Zuid, het Nederlands Blazers Ensemble en Muziekcentrum de Doelen.
MUZIEK
STEVEN KAMPERMAN Steven is componist en klarinettist. Na een carrière binnen de jazz (resulterend in o.a. de VIP tour en optredens op het North Sea Jazz Festival), raakte hij steeds meer geïnteresseerd in de cross-over met volksmuziek uit verre windstreken. Met zijn succesvolle TurksNederlandse band Baraná was hij van 2002 tot 2013 te horen van Mexico tot Siberië. Als componist laat hij zich de laatste jaren graag inspireren door Europese volksmuziek, als basis voor eigenzinnige hedendaagse muziek. Steven over zijn compositie Roodhapje: “Roodkapje is voor mij een oersprookje. Het gaat over thema’s als levenslust tegenover gevaar. Dat oergevoel heb ik ook in de muziek verwerkt, bijvoorbeeld in een telkens terugkerend dreigend ritme. Tegenover die oerkant staat ook het persoonlijke: de hoofdpersonen zijn heel menselijk en invoelbaar. Ze dragen elk een eigen muzikale wereld met zich mee, die zich – naarmate ze elkaar beter leren kennen – steeds meer vermengt tot de ongrijpbare sprookjeswereld van Roodhapje.”
SCENE INDELING OUVERTURE In het openingslied wordt iedereen gewaarschuwd voor het naderend onheil. SCENE 1 Er is weer een kind gebeten door de wolf. Roodkapje wordt uit voorzorg door haar moeder naar haar oma gestuurd. En natuurlijk moet ze ook haar rode muts op. Roodkapje vindt zichzelf veel te groot voor dat mutsje, ze vindt dat ze er een kleuter mee lijkt. Haar moeder heeft het er maar moeilijk mee dat haar dochter geen klein meisje meer is. SCENE 2
SCENE 3 Meneer Noordeloos blijkt de wolf te zijn en denkt dat zijn spiegelbeeld een andere wolf is; Waterwolf, zijn enige vriend. Hier in het Zuiden voelt de wolf zich eenzaam. Hij wil met Waterwolf terug naar het Noorden zodra hij genoeg eten heeft voor de lange reis. SCENE 4 De wolf vangt oma, vermomt zich als oma en overmeestert later Roodkapje. Hij kan zich niet bedwingen en drinkt de hele fles wijn op die Roodkapje voor haar oma bij zich had. Dan valt hij in slaap en bevrijdt Roodkapje zichzelf en haar oma. Nu pas ziet ze dat meneer Noordeloos en de wolf dezelfde persoon zijn en verzint ze een list om de wolf te overmeesteren.
In het bos huilt de wolf. Het koor waarschuwt Roodkapje om niet door het bos te gaan, maar Roodkapje is alleen maar woest omdat haar moeder haar behandelt als een klein kind. Dan hoort ze een vreemde man zingen, zingen naar zijn spiegelbeeld in de waterput. De man stelt zich voor als meneer Noordeloos. Hij komt uit het Noorden en is naar het Zuiden gevlucht omdat zijn moeder hem altijd op zijn kop zat. Meneer Noordeloos vindt dat Roodkapje beter door het bos naar haar oma kan gaan; daar staan immers de mooiste bloemen.
Vermomd als de zus van Waterwolf wekt Roodkapje de wolf en nodigt hem uit bij de familie Waterwolf. De wolf neemt de uitnodiging aan en gaat met de zak (waar inmiddels andere ‘zware’ spullen inzitten) op pad. SCENE 5 Roodkapje, haar oma en het koor verstoppen zich bij de waterput. Wanneer de wolf bij de put komt nodigen zij (als zijn vriend Waterwolf) hem uit om in de put op bezoek te komen. De wolf springt en verdrinkt.
GELUIDSONTWERP
DECORONTWERP
DOUWE HIBMA
TOM GELISSEN
Douwe studeerde kunst en design aan de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en theatervormgeving aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Sinds 2000 werkt Douwe als ontwerper en bouwer van theaterdecors. Daarbij beweegt hij zich tussen locatietheater, special effects en opera. Sinds 2005 ontwerpt hij voor Holland Opera decors.
Tom Gelissen studeerde aan het Koninklijk Conservatorium Den Haag – Klassiek Slagwerk en Art of Sound. Tom: “Bij het maken van een geluidsplan, de keuze van de geluidsapparatuur en de plaatsing hiervan, hou ik rekening met wat er op het podium gebeurt. Ik volgt de zangers, luister hoe zij zingen (hard of zacht, hoog of laag) en hoe ze bewegen. Verder luister ik naar de instrumentalisten, welke instrumenten ze bespelen, hoe ze deze bespelen en waar hun plek op het podium is. Iedereen in het publiek, vooraan of achteraan, moet alles goed kunnen horen.”
Hij zet zijn technische inventiviteit in om ogenschijnlijk eenvoudige beelden neer te zetten. Het decor bij Roodhapje is allesomvattend; zoals het gebruik van hout om te refereren aan het bos en de draaiende spiegel verbeeldt de waterput. De deur belichaamt grootmoeders huisje, want ook in dit sprookje kan deze bekende zin niet ontbreken: ‘trek maar aan het touwtje, dan gaat de deur vanzelf open’.
De plaatsing van de speakers is heel belangrijk. Om het zo natuurlijk mogelijk te laten klinken, zorg ik ervoor dat het geluid komt van de plek waar de speler is. Dit kun je allemaal programmeren in de geluidstafel. Daarnaast wordt er met effecten, het regelen van de dynamiek en het aanpassen van de akoestiek gezorgd dat je de voorstelling zo intens mogelijk beleeft. Een plotseling luid geluid kan je laten schrikken, en heel zachte muziek kan het juist weer heel spannend maken.
LICHTONTWERP
MAARTEN WARMDERDAM
KOSTUUMONTWERP
SOPHIE KETTING Maarten studeerde in 2006 af aan De Theaterschool in Amsterdam in de richting Theatermaker, techniek en theater. Vanaf 2009 volgde hij een coaching/onderzoekstraject van twee jaar bij het Instituut Lichtontwerpen in Amsterdam. Maarten is sinds King Arthur in 2009 betrokken bij Holland Opera. Voor Roodhapje maakt Maarten dankbaar gebruik van het prachtige decor van Douwe. Het decor is transparant en gemaakt van natuurlijke materialen, die makkelijk de kleur van het licht overnemen. Door middel van licht kan je dit decor van gedaante laten veranderen. Donkere spannende schaduwen of een kleurrijke vrolijke showtrap, het licht kan de gedaante van decor als een kameleon laten veranderen.
Sophie studeerde aan de HKU theatervormgeving en is sinds 2001 werkzaam als kostuumontwerper. Sophie: “In deze wereld van Roodhapje loopt iedereen er goed beschermd bij: kapjes, pilotenbrillen, leren jasjes, kniestukken want je weet immers maar nooit! Maar niets is wat het lijkt. Zo zie je een zeer charmante wolf, maar zoals het gezegde luidt, is het een wolf in schaapskleren… Tijdens dit sprookje is er nog een tweede verhaal aan de gang, en als je goed oplet dan zie je ook aan de kostuums hoe de ene zangeres probeert halverwege de plek van de andere in te nemen.”
ROODKAPJE
LEONIE VAN DER WAL
(GROOT)MOEDER
MADIEKE MARJON
Leonie, sopraan, studeerde Muziektheater aan het Rotterdams Conservatorium. Leonie: “Ik speel Roodkapje. Roodkapje is het zat om behandeld te worden als een kind. Ze is een pittige meid die haar eigen gang gaat en misschien nog een tikkeltje naïef is. Ik vind het leuk om in deze opera de opstandige puber te spelen die ik nooit ben geweest.”
Madieke, mezzosopraan, behaalde met onderscheiding haar Master’s Degree aan het Utrechts Conservatorium. Zij volgde er de operaklas en werd vervolgens ensemble lid van Opera Studio Nederland. Bij Holland Opera was zij eerder te horen als Dido in ‘Dido & Aeneas’ (Purcell) en als de Koningin in de kerstproductie ‘Sneeuwwit’.
Haar favoriete sprookje is de verhalenbundel van Toon Tellegen. Leonie: “In ieder dier dat hij tot leven brengt, valt wel een type mens te herkennen. Het zijn ontroerende verhalen, met veel humor en diepzinnigheid. Een goed sprookje prikkelt je fantasie en neemt je daar helemaal in mee.”
Madieke: “Ik ben zangeres, het liefst in opera’s want dan mag ik me verkleden en heel anders zijn dan ik normaal ben. Ik speel in de opera Roodhapje de rol van de moeder, grootmoeder en zelfs even de rol van Roodkapje!” Haar lievelingssprookje is Het Meisje met de Zwavelstokjes, omdat het zo verdrietig maar tegelijk zo mooi is.
MUZIKANTEN WOLF
NIEK IDELENBURG Niek, tenor, studeerde zang en directie aan het Conservatorium van Amsterdam. In 1993 heeft hij samen met Joke Hoolboom Holland Opera opgericht (toen nog Xynix Opera). Niek zingt in bijna alle voorstellingen van Holland Opera en dirigeert meestal de opera’s op locatie. Niek: “Ik zou het liefst Luciano Pavarotti zijn geweest, maar ik ben Niek Idelenburg. Ik speel de Wolf, maar ik zou ook graag de rol van oma hebben gespeeld. Het mooiste muzikale sprookje vind ik de Nachtegaal. Het verhaal over een keizer die liever een nepvogel hoort zingen dan een echte, alleen omdat hij dan weet wat hij krijgt. Als je altijd precies weet wat je krijgt heb je volgens mij een heel saai leven!”
CHRIS SARIS & JURGEN BURDORF Chris is cum laude afgestudeerd voor zowel Bachelor als Master klassiek slagwerk (conservatorium Zwolle) en Jurgen is afgestudeerd op de jazzafdeling op het conservatorium van Amsterdam. Samen vertolken zij het muzikale decor van Roodhapje. Chris, slagwerker, geeft de ritmes aan en speelt de melodieën. Uniek aan zijn positie is de diversiteit aan muzikale functies. Jurgen, gitarist, zorgt voor flitsende loopjes en een virtuoze beat. Beiden zijn bekenden van Holland Opera; zo heeft Chris recentelijk meegespeeld in de Toverpiano (2013) en Jurgen rockte al eerder in De Keizer is Knetter (2010).
Foto: Heleen Jonkman
Foto: Ben van Duin
SCHOLEN IN DE KUNST Het koor van Roodhapje bestaat uit 24 kinderen van de productieklas van Scholen in de Kunst. Onder leiding van Anneke Langeraar en Reinier Bavinck werken de kinderen aan hun rol in deze voorstelling. Scholen in de Kunst is een grote en veelzijdige aanbieder van kunsten cultuureducatie in Amersfoort, Soest en Leusden. Honderden cursussen, workshops, projecten worden per jaar gegeven aan ieder die er om vraagt: particulieren, het primair en voortgezet onderwijs, het beroepsonderwijs, instellingen en bedrijven. Daarnaast is Scholen in de Kunst het centrale punt voor amateurkunstverenigingen in de stad Amersfoort. Scholen in de Kunst heeft een reputatie opgebouwd als een kwaliteitsinstelling met een lange traditie. Zij heeft als één van de weinige instellingen in Nederland een rijke symfonische cultuur binnen de muziekafdeling. Ook de kinderkunsttentoonstellingen zijn ver over de grenzen bekend. Scholen in de Kunst werkt al vanaf 2011 mee aan de kerstproducties van Holland Opera.
VRIENDEN ALS BEZOEKER VAN ROODHAPJE TIPPEN WIJ U GRAAG OVER DE ONZE VRIENDSCHAPPEN! Holland Opera creëert al sinds 1994 met de steun van vrienden, bedrijven en instellingen prachtige operaproducties. Help ons en verbindt uw organisatie aan de inspirerende, innovatieve en artistieke wereld van Holland Opera. U bent al vriend vanaf 50 euro per jaar. Voor uw steun doen wij graag iets terug. Voor vrienden organiseren we onder meer filmavonden en bieden we diverse privileges.
KIJK OP WWW.HOLLANDOPERA.NL/STEUNONS Soesterweg 330 3812 BH Amersfoort
VEERENSMEDERIJ | AMERSFOORT
Postbus 471 3800 AL Amersfoort
Holland Opera viert dit hele seizoen het 5-jarig jubileum van theater de Veerensmederij! CREATIVES Muziek Steven Kamperman | Tekst Imme Dros | Bewerking & regie Joke Hoolboom Dramaturg Carel Alphenaar | Decorontwerp Douwe Hibma | Lichtontwerp Maarten Warmerdam | Geluidsontwerp Tom Gelissen | Kostuums Sophie Ketting & Marjan van Geene
Beeld Rob Vernie | Vormgeving & druk Drukkerij Jan Evers BV CAST Roodkapje Leonie van der Wal | (Groot)moeder Madieke Marjon | Wolf Niek Idelenburg Melodisch slagwerk Christiaan Saris | Gitaar Jurgen Burdorf | Hammond orgel Niek Idelenburg | Viool Leonie van der Wal | Basgitaar Madieke Marjon | Kinderkoor Scholen in de Kunst | Cast 1: Ayla Hurkmans - Dani Krijnen – Emma Dufour – Estrella Smith Lise Voorbergen - Rosa de Vos - Rosa van der Wolf - Sarah Bottenheft - Silvia Muller Cast 2: Alba Janssen - Anastasia Popovic - Anick Fontein - Daria Edzes - Elles van Lier Isabelle Boers - Juul van Essen - Merel de Vree - Puck Hopstaken - Suus Keus - Teunie van de Groep - Veerle van der Brug CREW Productie Hedwich Hoetink & Carolien van Iersel | Publiciteit Bianca van Varik, Linda Thoen & Esther van Doorne | Educatie Nynke Hoogland | Bureau Nicole van Eijck Stage Mirjam Bakker, Elsa van Dijk & Noortje Pater | Repetitor solisten Felicity Goodwin | Repetitoren kinderkoor Anneke Langeraar & Reinier Bavinck Choreografie Jenia Kasatkina | Kleedster Annet Koorevaar & Floor Idelenburg Lichttechnicus Niels Kingma | Geluidstechnicus Nina Kraszewska | Film Ruben Pest & Pieter Huisman ROODHAPJE IS MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR:
MET DANK AAN
A M E R S F O O RT
