HET MAGAZINE DAT DEUGD DOET • ZOMER 2016
WWW.FACEBOOK.COM/MAGAZINECAVA
EEN UITGAVE VAN CM MIDDEN-VLAANDEREN • EDITIE 33
SPECIAL TROPISCHE ZIEKTES · RAMADAN · VOETVERZORGING
DE CARRIÈRESWITCH VAN ELKE VANELDEREN
NIEUWE JOB, NIEUW LEVEN?
EDITO
WAT WIL IK LATER WORDEN?
S
ommigen onder u zullen er meteen op kunnen antwoorden, anderen moeten misschien wat dieper graven in het geheugen. Wat wilde u als kind later worden? Weet u het nog, wat uw kinderdroom was? Het is een vraag die we ons vaker zouden moeten stellen. Want niet iedereen begint met evenveel plezier aan een nieuwe werkdag. En dat is doodzonde.
Het is niet toevallig dat steeds meer mensen, vaak al op jonge leeftijd, bewust kiezen voor een verandering in het leven. Totaal iets anders gaan doen, een andere invulling aan het leven geven. Zoals Elke en Nico verderop in dit magazine vertellen: volg je hart en doe wat je graag doet in het leven. Gemakkelijker gezegd dan gedaan? Het is zoals de titel van het artikel perfect illustreert: tussen droom en daad is soms moeilijk, maar nooit onmogelijk. Akkoord, niet iedereen kan piloot of brandweerman worden. Maar het gaat het erom dat je sterker en gelukkiger zal worden. En dat zouden meer mensen moeten doen.
Inhoud 04,23,56
38
06
42
12
48
GESPOT Cijfers & weetjes
CARRIÈRESWITCH Tussen droom en daad
MIJN GEDACHT 12 stielen zonder ongelukken
14
SPECIAL TROPISCHE ZIEKTES Zijn we binnenkort tropisch ziek?
PORTRETTEN Fanatieke muziekfans
REPORTER DOET DE TEST Amai, mijn voeten!
CM DEALS Korting voor CM-leden & çava?-lezers!
50
GEZOND ETEN Zijn we te dik omdat gezond eten te duur is?
22
57
24
58
PRO&CONTRA Minder zomervakantie. Wie vaart er wel bij?
DE RAMADAN Hoe een moslimgezin de ramadan beleeft
HALLO CM-medewerker in de kijker
CM-AGENDA Plan je activiteiten
31
ZEG EENS AAA Ik ben van (zonne)slag!
32
GEZOND WONEN Hoe gezond woon jij?
PAUL DE BRUYCKERE ALGEMEEN DIRECTEUR
Coverfoto: Filip Naudts
GPS smartwatch with wrist-based heart rate and built-in sports apps
©2016 Garmin Ltd. or its subsidiaries
Garmin.com
Verantwoordelijke uitgever Jean-Paul Corin, Martelaarslaan 17, 9000 Gent · Bladmanagement Paul De Bruyckere · Redactie Peter Lambert, Niels Ansoms, Paul Van Roy, Annelies Vervoort, Natalie Van den Heule, Marjolein Cuvelier, Ann Hostens, The Fat Lady · Concept, fotografie en vormgeving The Fat Lady · Advertenties Publicarto 053 82 60 80,
[email protected] · Contact CM MiddenVlaanderen, Martelaarslaan 17, 9000 Gent, 09 267 56 67,
[email protected] · çava? is een uitgave van CM Midden-Vlaanderen en verschijnt in een oplage van 400 000 exemplaren huis aan huis in de arrondissementen Aalst, Eeklo, Gent en Oudenaarde. De CMdiensten en -voordelen die in çava? vermeld worden zijn informatief. Bij twijfel of betwisting gelden enkel de statuten en huishoudelijke reglementen. CM Midden-Vlaanderen is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de çava?-advertenties.
Gespot
4
ADVERTORIAL
Vanzelfsprekend
VARKENSVLEES
TENTOONSTELLING
‘Voor God en Geld’, Gouden tijd van de Zuidelijke Nederlanden
Vergelijk de prijs van geneesmiddelen Voor verschillende geneesmiddelen bestaan goedkopere alternatieven. Je kan vanaf nu de prijzen vergelijken in een nieuwe, handige app. Bij elk geneesmiddel vind je ook de bijsluiter. Surf snel naar cm.be/geneesmiddelen. Vanop die pagina kun je makkelijk doorklikken naar de zoekmodule.
VERRUKKELIJK EN VOEDZAAM
VERBAZEN IN DE KEUKEN
Varkensvlees is zo veelzijdig en lekker dat het met grote regelmaat op ons bord ligt. En dat is prima. Ook als je aan je gezondheid denkt.
De geur van spek in de pan of die van een goudbruin gebakken kotelet, niemand weerstaat aan de verfijnde smaak van een stukje varkensvlees. Het is zelfs zo populair dat je haast zou denken dat het een alledaags ingrediënt geworden is. Maar dankzij het overheerlijke aanbod blijft varkensvlees verbazen.
Varkensvlees brengt belangrijke voedingsstoffen aan. Dat zijn in de eerste plaats hoogwaardige eiwitten, maar ook B-vitaminen (vooral B1, B3, B6 en B12) en mineralen zoals zink en in mindere mate ijzer. Deze voedingsstoffen zijn onmisbaar voor de groei en het onderhoud van ons lichaam en we hebben ze nodig om optimaal te blijven functioneren.
IS VARKENSVLEES NIET TE VET?
We schrijven ongeveer 1200, het einde van de middeleeuwen. Voor de Zuidelijke Nederlanden een gouden tijd, want de nieuwe mens doet zijn intrede. Hij is praktisch, innoverend en ondernemend, eigenschappen die al gauw resulteren in rijkdom.
BO
N
De tentoonstelling in het Caermersklooster van Gent brengt de relatie tussen die rijkdom en de daarmee onvermijdelijk verbonden zonde in beeld. Die zonde manifesteerde zich in de vorm van wanpraktijken in de katholieke kerk en lagen mee aan de
basis van de Beeldenstorm in 1566 en de Val van Antwerpen in 1585. Toch hebben we onze kritische mentaliteit en ondernemersgeest aan deze vergeten periode te danken. Het ideale motief voor een tentoonstelling dus. De tentoonstelling loopt van 17 juli 2016 tot 1 januari 2017 in het Caermersklooster van Gent en is alle dagen te bezoeken van 10 tot 18 uur. Wil je graag een kijkje gaan nemen, dan heb je geluk, want elke lezer van çava? krijgt gratis toegang met onderstaande bon.
Gratis toegang voor 1 persoon
Voor God en Geld, Gouden tijd van de Zuidelijke Nederlanden 17.07.2016 — 01.01.2017, Caermersklooster, Gent (gesloten op maandag) Voorwaarden: 1 bon p.p. (t.w.v. 10 euro), geldig voor de tentoonstelling “Voor God en Geld” tussen 17 juli 2016 en 1 januari 2017. Niet geldig in combinatie met andere acties. Enkel originele bonnen worden aanvaard. Bon kan niet in contant geld worden uitbetaald.
80 CIJFER
Een Engels bedrijf verkoopt gezonde lucht in potjes aan Chinezen. Een potje kost 80 pond.
Dat is een achterhaald verhaal. Het varkensvlees van tegenwoordig is veel magerder dan vroeger. Niettemin bestaat er wel een duidelijk verschil in vetgehalte tussen de verschillende onderdelen van het varken. Delen uit de buik, bijvoorbeeld spek, zijn duidelijk vetter dan delen uit de rug zoals het varkenshaasje en de varkensmignonette. Die twee laatste zijn zelfs even mager als kipfilet!
“Varkensvlees kan even mager zijn als kipfilet.”
Verras met sappige spiesjes van mignonette, ga voluit exotisch met een wrap of verleid met een perfect gebakken varkenshaasje. Met varkensvlees heb je altijd een origineel recept bij de hand.
Nog meer kookinspiratie vind je op www.lekkervanbijons.be/vlees
GEMARINEERD VARKENSHAASJE MET GEROOSTERDE COURGETTE EN VENKEL Nodig voor 4 personen: 500 g varkenshaasje • 240 g zilvervliesrijst • 2 middelgrote venkelknollen, grof gesneden • 2 courgettes, grof gesneden • 2 teentjes knoflook • 2 takjes rozemarijn • peper en zout Voor de marinade: 150 ml balsamicoazijn • 2 eetlepels olijfolie • 2 eetlepels vloeibare honing • 1 theelepel mosterd • grof zout
1. Verwarm de oven voor op 120°C. Meng voor de marinade alle ingrediënten. Strijk het varkenshaasje in met de marinade. Laat minstens 1 uur rusten in de koelkast. Haal het vlees 15 minuten voor gebruik uit de koelkast en laat uitlekken. Leg het in een ovenschaal en voeg de teentjes knoflook en stukjes venkel toe. 2. Laat het vlees 25 minuten bakken. Voeg na 15 minuten de stukken courgette en de rozemarijn bij het vlees. Kruid de groenten met peper en zout. Overgiet het vlees tijdens het bakken enkele malen met de marinade. 3. Kook intussen de rijst. 4. Haal het varkenshaasje uit de oven, laat afgedekt 10 minuten rusten en serveer.
✁
6
CARRIÈRESWITCH
7
TUSSEN SOMS
DROOM MOEILIJK,
EN NOOIT
DAAD ONMOGELIJK
Velen dromen ervan maar weinigen doen het. Want een carrièreswitch maken vraagt een portie lef. Je stort je in een onbekend avontuur en neemt daarbij vaak een risico, en je extralegale voordelen mag je op je buik schrijven. Bij sommigen zit plan B al jaren te sluimeren tot het moment aanbreekt om er effectief iets mee te doen. Zoals Nico, eerst tv-reporter nieuwsanker en nu steward. De carrièreswitch van ex-mediamadammen Elke Vanelderen en Martine Prenen verliep op een nogal natuurlijke wijze, recht evenredig met hoe beide gezondheidscoaches in het leven staan. TEKST: Anneleen De Leyn, FOTOGRAFIE: Brecht Van Maele
8
CARRIÈRESWITCH
9
NICO CARDONE (26) had een droomjob als reporter
bij TV Brussel. Hij kreeg de kans zich elke dag in een ander onderwerp te verdiepen en er verslag over uit te brengen. De laatste 2 jaar was hij ook nieuwsanker. Toch ruilde hij begin 2016 z’n reportersleventje om steward te worden.
Jongensdroom wordt waar Nico: “Het begon allemaal met een tweet van Brussels Airlines: ze zochten cabin crew members of stewards. Ik ben al altijd gefascineerd geweest door vliegtuigen. Als 3-jarige kleuter ging ik met m’n ouders naar Indonesië. Ik herinner me niets meer van heel die reis behalve de vlucht. (lacht) Later zou ik
steward worden. Maar dan groei je op, je komt in het secundair en daarna moet je een studiekeuze maken. Ik koos voor journalistiek. Ik heb die job altijd heel graag en met veel passie gedaan. Maar na die tweet liet de gedachte dat dit misschien wel dé kans was om m’n jongensdroom waar te maken, me niet meer los. Als ik het nu niet doe, ga ik het nooit doen en dan ga ik het me misschien beklagen, dacht ik. Ik heb me dan impulsief ingeschreven voor de selectiedag en ik was aangenomen. Mijn lief heeft me dan nog net dat nodige zetje gegeven om er ook effectief voor te gaan.”
Afwisseling en verdieping Sinds half januari startte Nico met een intensief opleidingstraject. Amper 2 maanden later vloog hij al voor het eerst als steward. Tot nu toe heeft hij absoluut geen spijt van z’n keuze. Nico: “Ik zat er eerst wat mee in of ik het wel zo leuk zou vinden als het mij leek. Gelukkig blijkt dat van wel. Ik hou er ook van om me eens goed te kunnen verdiepen in één onderwerp. Als journalist doe je dat ook wel maar dan krijg je elke dag een ander onderwerp. Of ik dan die variatie niet mis? Deze job houdt op zich ook veel afwisseling in. De passagiers alleen al zijn vaak heel anders volgens het soort vlucht. Een vlucht naar Genève heeft een ander publiek aan boord dan wanneer je naar Malaga of Nice vliegt bijvoorbeeld. Ook je collega’s wisselen enorm af. Bij Brussels Airlines werken we in totaal met zo’n 1.500 stewards en stewardessen. Met sommigen werk je bijvoorbeeld 1 keer samen en is het een jaar wachten vooraleer je nog eens samen een vlucht hebt. Wel jammer als dat net een hele fijne collega was natuurlijk. Maar zo kom je dus op korte tijd met heel veel mensen en heel veel verschillende karakters in contact. Iedereen is dat hier zo gewoon en mensen raken hier heel vlotjes aan de praat met elkaar. Er is weinig schroom en dat
is wel fijn.” Na de aanslagen in Zaventem op 22 maart zat Nico met een aantal collega’s vast in Madrid. Nico: “Dat lijkt misschien wel leuk om dan een paar dagen in Madrid te kunnen doorbrengen maar op zo’n moment wil iedereen het liefst van al thuis zijn. Toch hebben we daar samen het beste van gemaakt en elkaar gesteund. In zulke omstandigheden zo ver van huis merk je dat je dan meer familie van elkaar wordt dan collega’s.” Carrièreswitch? Eerst een portie lef graag Nico: “Ik liet inderdaad wel een hele toffe job met wat ze ‘aanzien’ noemen, staan voor een nieuw, onzekerder avontuur. Want als reporter had ik een vast contract - wat al niet zo makkelijk meer is in die sector – en als steward werk je eerst met tijdelijke contracten. Ik had ook al een hele weg afgelegd tot waar ik stond bij de televisie.” En dan toch kiezen voor iets anders. Nico: “Goh, bepaalde reportages mis ik wel, maar er waren ook veel dagen die ik heel snel vergeten ben. Je maakt ook niet elke dag wereldnieuws hé.” (lacht) Er kwamen ook veel onbegrijpende reacties op zijn keuze. Nico: “Mensen vroeg mij: Hoe kan je zo’n mooie job laten staan om koffie en thee te schenken? (lacht) Maar ik zie dat helemaal zo niet, steward is trouwens in de eerste plaats een job waarin alles draait
Ik dacht: als ik het nu niet doe, ga ik het nooit doen en dan ga ik het me misschien beklagen. NICO
rond veiligheid. Wij doen heel veel safety checks voor en tijdens de vlucht, veel meer dan passagiers kunnen vermoeden. Ik vind het gewoon belangrijk om niet vast te roesten in een job. Het lijkt me alleen maar gezond om af en toe van omgeving te veranderen, om nieuwe uitdagingen aan te gaan en nieuwe prikkels op te zoeken. Journalistiek is ook nogal sterk carrièregericht. Dat merkte ik ook aan mezelf, je wil altijd meer en hogerop. Dat kunnen loslaten is heel goed voor je gemoedsrust. M’n carrière is en blijft belangrijk voor mij maar ik wil ook gewoon kunnen genieten van een fijne en interessante job.”
ELKE VANELDEREN (37) was lange tijd het gezicht van VTM als omroepster en presentatrice en was ook een vaste stem op Q-music, MNM en Radio 2. Samen met dj-muziekproducer Regi Penxten vormt ze een koppel. Maar daar houdt haar showbizzbestaan vandaag ook op. Intussen schrijft Elke vlijtig boeken in het rustige Limburg, gezellig thuis tussen haar 3 katten. Ze begeleidt ook mensen als gezondheidstherapeut. Elke: “Het is niet omdat m’n werk in de media op een laag pitje stond dat ik gekozen heb om als gezondheidstherapeut of ‘naturopaat’ te beginnen werken. Ik ben al altijd gepassioneerd door gezonde voeding en alles wat met gezondheid te maken heeft.
ELKE VANELDEREN Je hebt in het leven niet alles in de hand maar bepaalde dingen wél.
In 2004 begon ik hiervoor te studeren, toen ik nog niet lang voor VTM aan het werk was trouwens. Ik wist toen al dat ik hier ooit nog iets mee ging doen. In de media werken was heel fijn, maar dat was nooit een intentie op zich. Ik ben bij diegenen die er dus ‘in gerold’ zijn zoals ze zeggen. Het kwam gewoon op mijn pad.” Van passie naar beroep Elke: “Ik heb van mijn passie mijn beroep kunnen maken: mensen begeleiden tot een gezonder en bewuster leven. Je hebt in het leven niet alles in de hand maar bepaalde dingen wél. Die passie zet ik nu ook verder in het schrijven van m’n boeken. Ik schrijf over de dingen die mij interesseren, boeien en opvallen en over wat er zou kunnen leven onder de mensen.” Zo bracht Elke met haar Van draad tot naaldboeken de naai-hype tot leven. In haar derde boek bereidt ze aanstaande koppels voor op hun perfecte trouwdag. En in haar vierde pas verschenen kindje Tegengif geeft ze ons tips om schadelijke stoffen in het dagelijks leven zoveel mogelijk te herkennen en te vermijden. Elke: “Helemaal vermijden kan je ze helaas niet maar je kan wel op veel dingen letten. Ik geef heel wat info en tips mee over de effecten van plastic en hormoonverstorende stoffen zoals parabenen en andere schadelijke stoffen. Dat doe ik aan de hand van een aantal categorieën zoals voeding, kleding, schoonmaakproducten, verzorgingsproducten en
10
CARRIÈRESWITCH
11 cosmetica, speelgoed en medicatie. Ook is er een speciaal hoofdstuk voor aanstaande moeders.”
MARTINE PRENEN
VAN REFLUXBABY NAAR GEZONDHEIDSCONSULENTE
Wat je met je hart doet, doe je goed. Elke: “Ik doe nu veel meer de dingen die ik echt graag doe. Het moet kloppen, het moet goed voelen en dat kan ik iedereen aanraden: volg je passie, volg je hart, doe wat je graag doet en dan doe je dat automatisch goed. Voor veel mensen is dit helaas nog vaak een zoektocht. Ze weten niet waar ze goed in zijn. Dan geef ik altijd als tip: kijk naar je interesses en naar wat je als kind graag deed. Zelf las en schreef ik toen al heel graag, met mijn confituurglazen brilleke op. (lacht)”
Ook ex-tv-presentatrice Martine Prenen (52, bekend van De Rode Loper) heeft de metamorfose van mediacoryfee naar gezondheidsconsulente gemaakt. Aanleiding: de reflux van haar toen nog pasgeboren zoontje.
M
artine: “In mijn zoektocht om m’n zoontje zo goed mogelijk van reflux te verlossen, kwam ik bij een osteopaat terecht. Na 2 behandelingen was het helemaal over. Ik dacht: als je zoveel kan doen met je handen, wil ik daar meer over weten. Ik besloot een cursus babymassage te volgen en al gauw volgde ik een cursus manueel therapeut. Dankzij Elke (Vanelderen) ontdekte ik ‘De Levensschool’. Ik begon aan de studies voor voedings- en gezondheidsconsulente. Met mijn mediaervaring vond ik het een goed idee om hier iets mee te doen. In diezelfde periode werd mijn contract bij de VRT stopgezet en dat was een zware dobber voor mij. Maar zoals wijlen Johan Cruijff al zei: ‘Elk nadeel heb z’n voordeel’ en
aangezien ik van het positieve type ben, was ik blij dat ik die extra tijd kon gebruiken om me nog meer te verdiepen in m’n studies.” Laatbloeier Naast het vele teamwork in de tv-wereld mist Martine ook de mensen achter de schermen. Martine: “Toch ben ik blij met waar ik nu mee bezig ben. Had ik het geweten? Dan was ik al eerder begonnen met wat ik nu doe.”
Hangt er nog tv of radio in de lucht? Elke: “Het mediaverhaal was een geweldig avontuur dat me overkomen is. Ik vond het vooral leuk om te werken in een team. Als je een programma maakt, lijkt je team wel een soort van tweede familie. Van ’s morgens tot ’s avonds werk
• Martine Prenen schrijft nog voor o.a. Goed Gevoel en schreef 4 boeken: · Live, love & laugh · Easy, healthy, fast · Me-time · Be-time • www.martineprenen.be
CMYK RED + WHITE
FitFlop is verkrijgbaar bij:
H A P P I N E S S AT YOU R F E E T ™
H A P P I N E S S AT YOU R F E E T
™
SCHOENEN MATTON Graaf Van Vlaanderenplein 33 9000 Gent Tel: 09/223.95.41 www.schoenenmatton.be Openingsuren: Ma - Vr : 10u - 18u30 Za : 10u - 18u
CARMEL™ TOE-POST with patent-pending Microwobbleboard™ comfort technology
H A P P I N E S S AT YOU R F E E T
Ad Matton.indd 1
™
27/04/2016 9:38:08
je met diezelfde mensen en dat geeft een enorm samenhorigheidsgevoel. De bekendheid? Die mis ik helemaal niet. Integendeel zelfs, ik snap niet goed waarom sommige mensen bekend willen zijn. Je verliest je privacy, je boet in aan vrijheid en je weet soms niet wie je nog kan vertrouwen. Voordeel van m’n werk als gezondheidstherapeut-auteur is dat ik nu m’n eigen baas ben. Ik kies volledig zelf wat ik doe en doe de dingen waarin ik geloof.” Mogen tv-bazen of productiehuizen nog komen aankloppen bij de ‘nieuwe Elke’? “Mocht er een programmavoorstel komen waarin het verhaal klopt voor mij, waarbij ik mij goed voel, dan doe ik het misschien wel. Maar nogmaals, het hoeft echt niet. Ik vind het geweldig dat
ik de mensen kan inspireren met m’n boeken en dat ik een aanwezige mama ben. En dan ook nog veel liever radio dan tv. Dat is zeker geen afgesloten hoofdstuk hoor!” ●
Het boek ‘Tegengif’ van Elke Vanelderen is verkrijgbaar bij uitgeverij Horizon, € 19,99.
12
MIJN GEDACHT
12 STIELEN ZONDER ONGELUKKEN
© Stefaan Van Hul
D
e Vlaming verandert minder snel van werk dan een paar jaar geleden. Dat stond onlangs in de krant. De trend om aan jobhopping te gaan doen, lijkt – daarom heet het ook een trend – ineens niet meer zo aantrekkelijk. Dat verbaast me niks. Vlamingen zijn brave, conservatieve, onder-de-kerktorenburgers die niet snel het Grote Avontuur wagen. Speculaaspasta in plaats van choco: die verandering krijgen we nog wel verteerd, maar je job opgeven om iets nieuws te proberen? Ho maar! Laat ik nu net één van die mensen zijn die – en ik zeg dat met de grootst mogelijke nederigheid – gezegend zijn (want we zijn tenslotte in gelovig Vlaanderen) met meer dan één talent. Kent u die parabel van de talenten nog? In de grond groeien ze dus niet. Je moet er iets mee doen. Enfin, dat dacht ik iets AAN HET WOORD meer dan 8 jaar geleLIES MARTENS den, toen de toekomst JE KENT HAAR VAN ... bij de VRT er ook al VLAANDEREN VAKANTIELAND niet rooskleurig uitzag. Ik besloot na 10 jaar presentatiewerk mijn creatief talent voor groen en bloemen te laten ontspruiten tot iets lucratiefs. Als ik mijn oma mag geloven, liep ik al boeketjes te maken in de tuin nog voor ik kon praten. De bloemen waren er dus vòòr het babbeltalent. Maar omdat bloemschikken niet echt sexy staat op je cv of lijst van goeie voornemens bij de eindejaarsvraagjes in Humo (toen nog populair), bleef die passie lang in een duffe lade van de hoekkast liggen. Tot ik in 2007 met een ongebreideld geloof in de toekomst en de middenstand mijn eigen bloemenatelier oprichtte in Sint-Niklaas. Een klein succesje, al zeg ik het zelf. Trouwe en fijne klanten, mooie realisaties,
Als ik mijn oma mag geloven, liep ik al boeketjes te maken in de tuin nog voor ik kon praten.
creatieve momenten en na een paar jaar zelfs wat winst. Jaloerse blikken van oud-collegas in de televisiewereld, die niet de moed vonden om het juk van een uitgebloeide job van zich af te schudden. Maar de kroniek van een aangekondigde sluiting sluimerde al stilletjes. Ooh! Zon bloemenwinkelke, dat zou ik ook graag doen, zie! Hoe vaak heb ik het goedmenende klanten niet horen kirren. Alle dagen in die goeie geur! Alle dagen in de kou, ja. En alle dagen vroeg uit de veren. En vele dagen gepieker, over de belastingbrief, de levering die te laat kwam of bloemen van mindere kwaliteit. En de pijn. Diezelfde oma, die me de liefde voor bloemen meegaf, bezorgde me jammer genoeg ook een licht defect genetisch materiaal. Artrose. Die haar knieën, vingers en voeten aantastte, zodat ze vandaag niet meer kan stappen of schrijven. Datzelfde defectje kruipt in mijn lijf van beneden naar boven. Gelijk dezels, zegt ze, die verslijten ook eerst aan hun poten! Ontstekingspijnen leidden naar steunzolen, platte schoenen met dikke zolen en vele tubes zalf. Tot ook dat niet meer hielp en een operatie zich opdrong. Een ijzeren plaat en 6 vijzen houden mijn grote-teen-gewricht nu op z'n plaats. Goed gedaan hoor. Maar toch, het blijft een reparatie. Maar ik ben niet helemaal eerlijk met u. Eigenlijk combineer ik al meer dan 8 jaar twee jobs. De tv-ervaring geef ik al jaren door in mediatrainingen en opleidingen spreken voor publiek bij Expert Academy. Met succes. En met vraag naar meer. Geen wonder dat de druk op schouders – en finaal op voeten – te groot werd. Op 1 januari heb ik mijn bloemenatelier gesloten. Tientallen bedroefde klanten stuurden me de liefste kaartjes, missen me elke dag. Maar ik? Ik ben gelukkig. Ik heb resoluut gekozen: voor een job waarin ik goed ben, waarin ik ook creatief kan zijn en waarbij ik mensen help. Een jobhopper? Ben ik niet, daarvoor ben ik te veel een Vlaming. Maar trots dat ik durf te veranderen, dat ben ik wel. ●
Thuis hulp nodig? Eén telefoontje volstaat Bel de CM-Zorgtelefoon, 078 152 152 De CM-Zorgtelefoon is een eerste aanspreekpunt voor wie thuis hulp nodig heeft: gezins- of kraamzorg, verpleegkundige zorgen, vervoer naar een medische afspraak, een personenalarmsysteem, oppashulp… Je krijgt snel hulp en een antwoord op al je vragen. Sla het nummer op en geef het door aan anderen, ooit komt het misschien van pas.
De CM-Zorgtelefoon is er voor iedereen: 078 152 152.
14
SPECIAL TROPISCHE ZIEKTES
15
Zijn we binnenkort tropisch ziek? JAPANSE ENCEFALITIS Deze virale hersenontsteking wordt ook wel eens ‘de pest van het Oosten’ genoemd. Muggen in Azië zijn de boosdoener.
CHOLERA Cholera wordt verspreid via besmet water. Ervan drinken of vis eten die in het vervuilde water heeft gezwommen, zorgt voor ernstige diarree en uitdroging.
RABIES OF HONDSDOLHEID Rabies krijg je door een beet van een hondsdol dier, meestal een vleermuis, hond of vos. Zodra de mens symptonen vertoont na zo’n beet, is de hersenontsteking 100% dodelijk.
We hoeven niet langer exotische oorden op te zoeken om een tropische ziekte op te pikken. Die rukken immers steeds meer op naar het noorden tot in Griekenland, Italië en Turkije Moeten we ons in België ook langzaam ongerust beginnen te maken? çava?-magazine stak hiervoor zijn licht op bij het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) in Antwerpen, een gerenommeerde internationale referentie met alle experten onder een dak. ILLUSTRATIE:
MALARIA Sommige muggen, vooral in Afrika en India, dragen malariaparasieten. Een beet van de mug kan een ernstige infectieziekte veroorzaken.
TUBERCULOSE ‘Bacil van Koch’ is de bacterie die tuberculose veroorzaakt. Een derde van de wereldbevolking is ermee besmet, maar bij slechts tien tot vijftien procent zal de infectieziekte zich ontwikkelen.
SCHISTOSOMIASIS OF SNAIL FEVER Trematoden of zuigwormen in het bloed brengen deze parasitaire infectieziekte met zich mee. Wanneer ze onbehandeld blijft, tast de infectie onder andere longen, lever, milt, blaas en darm aan.
TEKST: Grete Flies Charlotte Dumortier
16
SPECIAL TROPISCHE ZIEKTES
P rofessoren en dokters uit het Instituut voor Tropische Geneeskunde te pakken krijgen voor een interview, is geen sinecure. Als ze al in het land zijn. Maar eens ze beginnen te vertellen, doen ze dat met veel overgave en passie. Er volgen lyrische beschrijvingen van muggen, alsof ze zelf gebeten zijn door een tropisch virus … Tot een jaar of tien geleden was het duidelijk: tropische ziektes kwamen per definitie voor in (sub)tropische gebieden. Daarom waren bijvoorbeeld malaria, dengue, gele koorts en zika tot voor kort letterlijk en figuurlijk een ver-van-onsbedshow. Maar dat is nu anders. “We merken in Europa een toenemend aantal muggen uit andere werelddelen, die zich in het Middellandse Zeegebied vestigen en vermenigvuldigen”, bevestigt professor Marc Coosemans, muggendokter op
17
de dienst Medische Entomologie van het ITG. “Rond 2004 hebben we bijvoorbeeld in Zuid-Frankrijk de eerste populatie tijgermuggen – oftewel Aedes Albopictus – in het vizier gekregen. Die zijn afkomstig uit Azië en kunnen ziektes zoals dengue, chikungunya en zika overdragen. Intussen hebben deze muggen de Rhônevallei bezet en Lyon bereikt. Ook in ons land is het beestje al gespot, maar voorlopig overleeft het onze winters niet. Uiteraard volgen we dit nauw op.”
Hoe zachter ons klimaat wordt, hoe groter de kans dat de tijgermug ook in België poot aan de grond krijgt. Al hoeft dat op zich niet zo erg te zijn. Hoewel ze knap vervelend kunnen zijn, is zo’n tijgermug zelf niets om je slaap voor te laten. Ze worden pas een nachtmerrie wanneer ze ziektes beginnen over te dragen. “Daarvoor moeten ze eerst bloed zuigen bij mensen die het virus hebben en die zijn hier voorlopig niet”, sust Coosemans. “Dengue, chikungunya en zika zijn typisch tropische virussen, die
in België niet voorkomen. Als er bij ons al mensen met deze ziektes zijn, hebben ze die meegebracht van hun reis in de tropen. De kans dat die patiënt en de tijgermug met elkaar in contact komen is klein, maar niet onbestaande. Tot een epidemie van dat soort ziektes zal het bij ons niet komen, want daarvoor is een zeer grote populatie tijgermuggen en besmette mensen nodig.” Zich aanpassende virussen In Griekenland, Italië, Roemenië en Albanië kun je wel
Wie, wat, waar?
H
et Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) doet aan onderwijs, onderzoek en medische dienstverlening op vlak van tropische geneeskunde en wereldwijde gezondheidszorg. Deze activiteiten zijn ondergebracht in drie vestigingen in Antwerpen, waarvan het hoofdgebouw in de Nationalestraat wellicht het meest bekend is. Hier kunnen reizigers voor vertrek terecht in de polikliniek voor reisadvies en vaccinaties of na thuiskomst voor diagnose en behandeling van hun symptomen. Jaarlijks kloppen hier zo’n 6.300 mensen na hun reis aan voor een medische check-up. Het Instituut doet ook onderzoek naar ziekteverwekkers, zoals virussen, bacteriën en parasieten. Op Campus Rochus volgen honderden internationale studenten een voortgezette hogere opleiding. Er huist ook nog een afdeling Tropische Geneeskunde in het UZA, die samen met het Instituut gerund wordt. Het ITG houdt uiteraard ook in het (sub)tropische werkveld een vinger aan de pols door met partners van over de hele wereld samen te werken en te strijden tegen ziektes, armoede en andere gezondheidsproblemen.
18
SPECIAL TROPISCHE ZIEKTES
19
Wat met ebola?
E
bola is geen ziekte die via insecten wordt overgedragen, maar van dier of mens op andere mensen. Net als malaria is ebola vooral een Afrikaans probleem. “Het virus leeft in wilde dieren uit het regenwoud”, legt dokter Erika Vlieghe uit, onderzoeker aan het departement Klinische Wetenschappen aan het ITG en hoofd van de afdeling Tropische Ziektes in het UZA. In 2014 was ze ook nationaal ebola-coördinator. “Die dieren zelf hebben daar niet altijd last van, maar het menselijk immuniteitssysteem is niet bestand tegen het dodelijke virus. Het wordt makkelijk overgedragen door lichaamsvocht, zoals speeksel, zweet, urine en bloed. Daarom moeten de omgeving en verzorgers van patiënten zich extreem goed beschermen met een overall, mondmasker, bril en twee paar handschoenen en ook strikte procedures volgen bij het uittrekken ervan. Zo kan de uitbreiding van ebola
“Als ebola ooit in België zou voorkomen, kan dat dus enkel door zieke reizigers, want de virusdragende dieren leven hier niet.” ERIKA VLIEGHE
vermeden worden, al zijn goed opgeleid ziekenhuispersoneel, geschikt materiaal en hygiënische omstandigheden ook een must. En
al makkelijker het West-Nijlvirus, chikungunya en dengue opdoen als je door zo’n mug gestoken wordt. Niet zo heel ver dus. Dat heeft niet enkel met de opwarming van de aarde te maken. “Door genetische veranderingen van virussen kunnen ziektes plots worden verspreid door muggen die daar voordien niet toe in staat waren”, legt Coosemans uit. “Zo werden dengue, chikungunya en gele koorts voordien enkel overgedragen door de Aedes Aegypti-mug, die uitsluitend in tropische klimaatzones gedijt
daaraan ontbreekt het in ontwikkelingslanden al eens. Daardoor raakte de epidemie in WestAfrika in 2014 ook maar moeilijk onder controle. Uiteindelijk is dat gelukt: zes weken lang hadden de behandelingscentra geen nieuwe patiënten te melden, wat neerkomt op twee keer de incubatietijd van de ziekte. Dan kan je zeggen dat de epidemie voorbij is, maar intussen zijn er in Guinee opnieuw ebolagevallen bekend. Omdat ze nu weten hoe ze ermee moeten omgaan, zal het deze keer hopelijk geen epidemische proporties aannemen.
en niet in Europa kan voorkomen. Een prachtig beest om te zien trouwens! Een verandering van zo’n virus volstond echter om ook in een tijgermug te kunnen overleven en zo de ziektes verder te verspreiden in gematigder gebieden, ook in Zuid-Europa.” Dat hoeft niet rampzalig te zijn. De symptomen van dergelijke ziektes zijn te vergelijken met die van een griep: vermoeidheid, koorts, misselijkheid, gewrichts- en spierpijn … De behandeling is vergelijkbaar:
In Afrika zullen vermoedelijk wel vaker nieuwe gevallen blijven opduiken door het nauwe contact dat ze daar onderhouden met wilde dieren. Als ebola ooit in België zou voorkomen, kan dat dus enkel door zieke reizigers, want de virusdragende dieren leven hier niet. In onze artsenopleidingen wordt ook aandacht besteed aan de belangrijkste tropische ziekten, waardoor dokters de symptomen ervan meteen zullen herkennen en de juiste actie ondernemen. De afgelopen drie jaar werden er bij ons dertien verdachte gevallen gesignaleerd, maar na grondig – en vooral veilig – onderzoek bleken ze allemaal vals alarm. Een ebola-epidemie in België is dus niet aan de orde.”
symptoombestrijding en uitzieken. Je moet natuurlijk wel alert zijn voor deze symptomen, maar nog beter dan genezen is een steek van een mug te voorkomen. “Wij smeren ons in de zomer toch ook al eens in met DEET of andere insectwerende lotions. Of we dragen lange mouwen en broeken. Dat is altijd het advies als je naar tropische landen reist. We gaan er dus ook gewoon meer rekening mee moeten houden in het Middellandse Zeegebied. Net als we ons hier al hebben aangepast aan de toenemende
tekenpopulatie door ons goed te beschermen als we in het bos of door hoog gras wandelen, zullen we ook wel met die muggen leren leven.” Liftende muggen De opwarming van de aarde en aanpassingen van virussen zijn alvast twee factoren die muggen en ziektes helpen verspreiden. Maar zelfs de meest ambitieuze mug geraakt niet op eigen houtje van het ene continent naar het andere om daar een nieuw leven te beginnen. Ze moet daarvoor een lift krijgen. De voornaamste
oorzaak dat exotische muggen emigreren, is dan ook het toenemende transport in onze geglobaliseerde wereld. “Mensen, dieren en goederen vliegen en varen van de ene kant van de wereld naar de andere. Muggen vinden altijd wel ergens een plekje om zichzelf of hun eitjes te verbergen. In vliegtuigen die uit de tropen komen, gaat men dan ook met een insectenspray langs om ongewenste geleedpotige medereizigers te doden. Maar er kan altijd wel eentje door de mazen van het net glippen. Via export komen banden, eitjes en dus muggen bij ons
lunchgarden
De opwarming van de aarde en aanpassingen van virussen zijn alvast twee factoren die muggen en ziektes helpen verspreiden.
20
SPECIAL TROPISCHE ZIEKTES
terecht. In gelijk welk plekje met stilstaand water – van een vijver tot een dakgoot – kunnen zij opnieuw hun eitjes leggen. Als burger kunnen we mee die verspreiding tegengaan door zulke waterpoeltjes te vermijden.” Gemanipuleerde genen Hoe we op grote schaal het hoofd kunnen bieden aan oprukkende muggen, is een vraagstuk waarover het ITG zich dagelijks buigt. In samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie en andere internationale instan-
21
ties werken ze dan ook volop plannen uit om het probleem in de landen van herkomst aan te pakken. “Om te beginnen moeten we de broedplaatsen proberen weg te werken”, legt de muggendokter uit. “In sloppenwijken waar geen of onvoldoende waterbevoorrading is en men dus met watervaten of andere waterverzamelplaatsen werkt, is dat alvast een uitdaging. Ten tweede zouden we met insecticiden de muggenpopulatie drastisch willen verminderen, maar ter bescherming van mens en milieu kunnen we natuurlijk
in het veld moeten losgelaten worden. Het probleem is dat dat veel geld kost en vooral dat mensen niet zo tuk zijn op genetische manipulatie. Maar zolang je het in de hand houdt, kan je daar ook heel positieve dingen mee doen.”
niet gelijk wat in het rond spuiten. In de jaren zeventig is Brazilië erin geslaagd om de Aedes-populatie uit te roeien, maar een verstrengde milieuwetgeving laat dat niet meer toe. Een nieuwe techniek om de Aedes-families uit te roeien, is op grote schaal genetisch gemanipuleerde muggen produceren. Die bevatten een dodelijk gen dat in actie treedt wanneer de eitjes uitkomen. De larven zullen doodgaan en de muggenpopulatie zal geleidelijk aan verminderen. Op termijn zullen steeds minder gemanipuleerde muggen
Vrees niet Al bij al kunnen we hier in België dus nog op twee oren slapen. We onthouden dat de tropische ziektes die nu bij ons voorkomen, te wijten zijn aan mensen die tijdens hun reis ziek werden. Nog meer inzetten op reisadvies met preventieve boodschappen heeft dus zeker zijn nut. De ziektes zelf ontwikkelen, vestigen en verspreiden zich hier
Enkele cijfers ... SYMPTOMEN Het ITG gaf vorig jaar 6.362 teruggekeerde reizigers een check-up. De meest voorkomende symptomen waren afkomstig van:
23%
10%
7%
5%
4,5%
DIARREE
MALARIA
LUCHTWEGENINFECTIE
PARASITAIRE WORMEN
DENGUE & CHIKUNGUNYA
60%
52%
43%
43%
33%
GELE KOORTS
HEPATITIS A
TYFUS
POLIO
TETANUS & DIFTERIE
VACCINATIES Het ITG diende vorig jaar 38.604 vaccinaties toe bij 17.618 mensen:
niet. Muggen die deze virussen kunnen overbrengen, komen ook nog nauwelijks voor in ons land. Dankzij een nauwe opvolging, voldoende preventie en heel wat expertise in diagnose en behandeling van tropische ziektes door het ITG in binnenen buitenland, hebben Belgen weinig te vrezen. Wereldwijd hebben we van virussen wellicht het laatste nog niet gezien, maar ons wapenen tegen elke epidemie, dat kunnen we simpelweg niet. ●
REISVACCINATIES CM geeft een tegemoetkoming tot 25 euro per jaar voor reisvaccinaties voor kinderen en jongeren die recht hebben op kinderbijslag. Volgende vaccinaties komen in aanmerking voor tussenkomst: gele koorts, meningitis A, W en Y, hepatitis A, buiktyfus, Japanse encephalitis, tekenencephalitis en polio. ➝ Meer info: www.cm.be/reisvaccinaties
22
PRO & CONTRA
Gespot
TEKST: Layla Wancour
Minder zomervakantie. Wie vaart er wel bij? GEZONDHEID
PRO
CONTRA
Martin Valcke ‘Lange zomervakantie zorgt voor verlies kennis’
V
oor veel leerlingen is een lange zomervakantie niet echt een probleem. Zij pikken na die periode meteen weer in. Maar voor leerlingen die het sowieso al moeilijk hebben op school, betekent zo’n lange periode weg van school een verlies aan kennis en vaardigheden. Wat je vaak ziet bij anderstaligen is dat die leerlingen tijdens de zomervakantie twee maanden lang geen Nederlands spreken. Op sociaal en emotioneel vlak is dat zeer positief, maar ondertussen vervaagt hun basiskennis van het Nederlands. Het gevolg is dat leerkrachten in het begin van het schooljaar extra tijd en energie moeten steken in de taal en het leerproces voor een stuk herhalen. Ik zie niet hoe een lange zomervakantie tegemoet zou komen aan de hoge werkdruk van leerkrachten. Zo’n discussies worden veel te vaak gevoerd zonder de juiste gegevens. Wat we zeker weten, is dat Vlaanderen voorop staat in snel gerapporteerde werkdruk, burnouts, werkverlet, ziekteverzuim … en dat mét lange vakanties. Landen met meer gespreide vakanties tonen veel positievere cijfers. Is het dan wel terecht om een lange vakantie te zien als compensatie voor de hoge werkdruk? Volgens mij zou extra vakantie met Pasen of Nieuwjaar veel verlichtender werken dan die twee maanden in de zomer.” Martin Valcke is professor onderwijskunde aan de Ugent.
De zomervakantie inkorten van 9 naar 6 weken, al dan niet gecompenseerd met langere vakanties tijdens het schooljaar. Zowel voor leerlingen als voor leerkrachten een goed idee? çava? ging op onderzoek uit.
Marnix Heyndrickx ‘Minder zomervakantie verlaagt werkdruk niet’
H
et VSOA onderwijs zegt radicaal nee tegen het voorstel om te snoeien in het aantal vakantiedagen. Langere vakanties tijdens het jaar ter compensatie, zouden aan leerkrachten en leerlingen misschien wel meer ruimte bieden om afstand te nemen van de schoolsituatie. Maar voor mij mag de schoolkalender blijven zoals hij is. Voor het onderwijzend personeel verlaagt het verschuiven van vakantiedagen de werkdruk absoluut niet. En ook leerlingen hebben baat bij een lange zomervakantie. Verschillende studies tonen aan dat je niet álles leert op school. Net daarom is een langere periode thuis zo belangrijk. Jongeren hebben dan de kans om zelfstandig dingen bij te leren. Aan de andere kant zijn er natuurlijk ook leerlingen die in september heel wat tijd nodig hebben om de draad weer op te pikken. Toch lijkt mij een kortere zomervakantie daar niet meteen een oplossing voor. Wat wel kan, zijn bijvoorbeeld vrijblijvende taal- of sportkampen voor die leerlingen. Los van alle feitelijke voor- en nadelen: een kortere vakantie in de zomerperiode is volgens mij hoe dan ook moeilijk te realiseren. Mensen én touroperators zijn nu eenmaal ingesteld op een zomervakantie die begint op 1 juli en eindigt op 31 augustus. Dat veranderen, zal leiden tot nog meer schoolverzuim.” Marnix Heyndrickx is voorzitter en persverantwoordelijke van VSOA onderwijs. Zij verdedigen de belangen van personeelsleden uit de onderwijswereld.
Bril vermijden door buiten te spelen Steeds meer kinderen en jongeren dragen een bril. CM betaalde in 2013 maar liefst 88 500 brillenglazen terug. In 2003 waren dat er nog maar 18 500. In China zijn de cijfers nog opvallender. Daar draagt tot 90% van de jongeren een bril. Daarom hebben wetenschappers in de stad Guangzhou drie jaar lang onderzoek gedaan in kleuterscholen naar het effect van buiten spelen op bijziendheid. Op de ene school kregen kinderen 40 minuten meer buitenspeeltijd. Ook hun ouders
Het 2e leerjaar van Klimop Montessorischool uit Gent had de leukste foto van alle lagere scholen.
werden gestimuleerd om hun kroost vaker buiten te laten. Op de andere school kregen de kinderen geen extra tijd buiten. De resultaten? Na drie jaar waren er 10% minder kinderen met bijziendheid in de school die de kinderen meer liet buiten spelen.
GEZONDHEID
Bednet stuurt kinderen in pyjama naar school
90% In China draagt tot 90% van de jongeren een bril.
QUOTE
“Niet de weergoden, maar wij zijn in de war.” VTM-weerman en -vrouw DAVID DEHENAUW en JILL PEETERS over het vreemde, soms extreme weer van de afgelopen maanden.
Bednet, waarbij langdurig zieke kinderen van thuis uit de lessen online kunnen meevolgen, kwam al verschillende keren aan bod in çava?. Op 4 maart slaagde Bednet erin om honderden leerlingen uit lagere en middelbare scholen in pyjama naar school te krijgen. Zo wilden ze alle zieke kinderen een hart onder de riem steken. Zo’n 700 scholen namen deel. De klas met de meest originele foto won een heuse pyjamaparty.
TELEBLOK: 0800 13 14 4 Teleblok is een gratis en anonieme chat- en telefoonlijn voor studenten in blok- of examenperiode. Vrijwilligers bieden een luisterend oor voor studenten of hun omgeving die het even niet meer zien zitten. www.teleblok.be of facebook.com/teleblok
HEB JIJ EEN MENING OVER DEZE STELLING? Deel ze dan op facebook.com/magazinecava!
23
24
DE RAMADAN
De ramadan – de islamitische vastenmaand – loopt dit jaar van 7 juni tot 6 juli. Een hele maand overdag niet eten, niet drinken en niet aan seks denken. Hoe beleef (en overleef) je dat als moslimgezin in een samenleving die het vasten al lang verleerd is? TEKST:
Ludo Hugaerts Studio 37
FOTOGRAFIE:
25
HOE EEN MOSLIMGEZIN DE RAMADAN BELEEFT
Véél dorst en samenhorig geluk
26
RAMADAN www.thuiszorgwinkel.be
met hun gezin mee-eten en dat betekent al snel acht gasten aan tafel, de kinderen jonger dan 14 jaar niet meegerekend. Omdat die hoofdmaaltijd in de ramadan zo belangrijk is, maakt Nazira er een erezaak van elke avond iets anders klaar te maken. En tijdens de bereiding mag er uiteraard niet geproefd worden!
Zoon Khayber (23) is mecanicien en heeft een relatief belastend beroep. Toch volgt hij in de ramadan min of meer hetzelfde dag- en nachtritme als zijn vader, want ook hij probeert een goede moslim te zijn.
Vader Wafa
(46) staat elke ramadandag om 4.30 uur op om te bidden, om daarna weer in zijn bed te kruipen tot 6.30 – 7 uur. Hij neemt géén ontbijt, maakt zich klaar en vertrekt rond 8.30 uur naar zijn werk (hij werkt op de dienst Integratie van de Stad Gent). Wanneer hij rond 17 uur thuiskomt, is het tijd voor een powernap, voor wat klussen, voor een bezoek aan de moskee en voor schrijfwerk (hij legt een woordenlijst aan met Nederlandse woorden vertaald naar twee talen die in Afghanistan gesproken worden). En verder is het vooral wachten tot 21.30 uur, want dan zegt de website/app Moslim Pro dat hij eindelijk mag eten en drinken. Na de maaltijd is het weer tijd voor gebed (diezelfde website geeft de ideale gebedstijden voor moslims overal ter wereld aan). Rond middernacht zoekt hij zijn bed op, maar om 2.30 uur ‘s nachts staat hij weer op voor een tweede, wat lichtere maaltijd. Die moet vooral dienen om voldoende energie op te doen voor overdag. Terug naar bed tot 4.30 uur tijd voor het volgende gebed. Als goede moslim probeert hij vijf keer
per dag te bidden, maar in de ramadan streeft hij naar méér gebedsstonden. Zoon Khayber (23) is mecanicien en heeft een relatief belastend beroep. Toch volgt hij in de ramadan min of meer hetzelfde dag- en nachtritme als zijn vader, want ook hij probeert een goede moslim te zijn. Alleen moet hij ’s morgens al om 8 uur op zijn werk zijn. Moeder Nazira (43) zegt dat ze minder behoefte heeft aan slaap. Vaak blijft ze
gewoon op tot de tweede maaltijd om 2.30 uur. Daarna gaat ze slapen, maar om 6 uur is ze al op om iedereen op tijd de deur uit te krijgen. Zelf gaat ze drie voormiddagen in de week naar de Nederlandse les. ’s Middags probeert ze wat te rusten, maar al snel wordt het tijd om aan de hoofdmaaltijd te beginnen. Tijdens de ramadan komen Roman (24) en Ehsan (27), de twee oudste en getrouwde kinderen, immers geregeld
In de keuken krijgt ze hulp van dochter Bazira (19), zodra die van school thuis is gekomen. Net als haar moeder blijft Bazira geregeld op tot de tweede maaltijd ’s nachts. Dat heeft geen invloed op mijn schoolresultaten, zegt ze. Behalve de vier genoemde kinderen telt het Afghaanse gezin nog Wanga, een dochter van 11, en Izatullah, een zoon van 8. Omdat ze zo jong zijn hoeven ze nog niet mee te vasten (zie kaderstuk “De regels van de ramadan”). Niet elke avond schransen Dit jaar valt de ramadanperiode samen met de langste dagen van het jaar. En dus is het wachten tot half tien ‘s avonds eer ze aan tafel gaan. Eigenlijk gaat de zon in België tussen 7 juni en 6 juli nog later onder, maar 21.30 uur is een compromis dat voor het grootste deel van de moslims wereldwijd past. “Het is niet zo”, drukken Khayber en Bazira me op het hart, “dat we dan als uitgehongerde leeuwen op het eten vallen. We drinken eerst soep of een yoghurtdrank zodat de ergste honger en dorst gestild zijn. Zo kunnen we rustiger eten en van elkaars gezelschap genieten. Denk ook niet dat we ons hier elke avond tijdens de ramadan vol zitten te schransen. Meestal is het een gewone maaltijd. En tijdens de tweede maaltijd ’s nachts eten we
Op en top vrouw met onze mooie collectie badmode! De dikke wintertruien liggen ondertussen alweer mooi opgeborgen en de warme zonnestralen doen ons wegdromen naar de zomervakantie. Hoog tijd dus om te investeren in een mooi en comfortabel badpak. Onze collectie is er voor iedereen die op zoek is naar goed passende en comfortabele badmode, ook voor dames die een prothese dragen. Kom dus zeker eens langs bij Thuiszorgwinkel en laat je adviseren door onze medewerkers.
Advies op maat Na een borstoperatie staat Thuiszorgwinkel je professioneel bij om je leven weer op te pikken. Zo raden we je aan om niet te zwemmen met een gewone prothese, maar om te kiezen voor een aangepaste zwemprothese. Die is immers veel lichter en hangt niet door in een badpak of bikini. Niets hoeft dus je zin in een zwempartijtje in de weg te staan! Voor meer info kan je terecht bij onze klantendienst op 09 242 43 44 of via
[email protected]
Speciaalzaak borstzorg: Nazareth Drapstraat 111A
Onze andere winkels:
Aalst Sint-Jorisstraat 27 Eeklo Garenstraat 46 Gentbrugge Land Van Rodelaan 11
28
RAMADAN
restjes van de hoofdmaaltijd”. Je hoort leerkrachten in de lagere school wel eens klagen dat moslimkinderen tijdens de ramadan slaperig in de klas zitten omdat ze de avond voordien veel te laat zijn opgebleven om mee te eten met de familie. “Als dat gebeurt, is dat alleen aan de ouders te wijten”, reageert Wafa. “Onze twee jongsten eten al vroeg, rond vijf-zes uur ’s namiddags en ze moeten om negen uur ’s avonds in bed liggen”. Maar is een maaltijd zeer laat ’s avonds en dan nog eens een tweede maaltijd ’s nachts voor volwassenen wel zo gezond? Khayber heeft er een simpel antwoord op: “Weet u, onze manier van bidden vergt ook lichaamsbeweging. En dat helpt bij de spijsvertering, zeker omdat we in de ramadan vaker bidden.” “Mijn gezondheid” is trouwens het antwoord dat Nazira meteen geeft als ik vraag wat elk van hen het leukst en het nuttigst vindt aan de ramadan. “We eten gewoon veel te veel in de loop van het jaar. Na een week of twee vasten, voel ik me
waar ook nog elke dag mensen zo goed als niets te eten hebben. “Maar minstens zo goed aan de ramadan is dat unieke familiegevoel. Nooit zie ik mijn kinderen – en ook al kleinkinderen – zo vaak samen als in deze periode, zowel thuis aan de tafel als in de moskee.”
We drinken eerst soep of een yoghurtdrank zodat de ergste honger en dorst gestild zijn. Zo kunnen we rustiger eten en van elkaars gezelschap genieten.
fitter. En na de ramadan ga ik met plezier op de weegschaal staan!” Voor Khayber is de grote samenhorigheid met familie en vrienden de grootste meerwaarde die de ramadan biedt: “Vóór het eten gaan we meerdere keren per week naar de moskee en daar zie ik alle familieleden en vrienden. We bidden samen, we praten veel en soms gaan we elkaar nadien thuis helpen bij de bereiding van de maaltijd. Dat geeft altijd een warm gevoel. De ramadan is echt een geschenk van Allah!”
Voor Bazira is de ramadan een sterk fysieke ervaring: “Honger is een zeer confronterend gevoel. Het knaagt aan je, je kunt het niet wegduwen, zeker in die laatste uren vóór de maaltijd. Dan ga je onvermijdelijk denken aan al die arme mensen in Afrika en Azië die hetzelfde gevoel kennen, maar dan elke dag. Dankzij de ramadan besef ik hoe goed wij het hier hebben.” Ook Wafa vindt dat solidariteitsgevoel een belangrijke troef van de ramadan. Hij denkt dan aan zijn eigen vaderland Afghanistan
De regels van de ramadan ·· Vaker bidden, ·· Nu en dan voed·· De ramadan vaker en langer sel of een andere begint altijd in de naar de moskee aalmoes geven negende maand gaan en proberen aan arme medevan de islamitische meer uit de koran mensen. kalender. te lezen. ·· Niet kijken naar ·· Gedurende een ·· Kinderen moeten het andere gemaand niet eten de ramadan pas slacht, geen seks. en niet drinken van volgen vanaf de ·· Niet liegen, kwaadzonsopgang tot puberteit (in de spreken, vloeken zonsondergang. regel 14 jaar). of schelden. ·· Niet roken.
·· Zwangere vrouwen, zieke mensen, menstruerende vrouwen en reizigers zijn ontslagen van de ramadanplicht, maar de islam beveelt wel aan dat deze mensen later, buiten de
ramadanperiode, eenzelfde aantal dagen vasten als de dagen waarop ze de ramadan niet gevolgd hebben.
De dorst is het ergste Natuurlijk brengt de ramadan ook moeilijke momenten, daar doen Wafa & co niet flauw over. “Die dorst is het lastigst”, zegt Khayber, “zeker in die laatste twee uur vóór het eten. Het is erger dan de honger. Voor mensen met een relatief zwaar beroep zoals ik gelden geen uitzonderingen. Gelukkig heb ik collega’s die me respecteren. Ze zullen om me te plagen niet vóór mijn ogen eten of drinken.” “Ook voor mij zijn de dorst en ook wel de honger in de late namiddag en in de vooravond het moeilijkst”, valt Bazira in. “De meeste van mijn medestudenten gaan evenmin vóór mijn ogen ’s middags zitten eten en drinken. Het gebeurt wel dat moslimmeisjes die de ramadan niet volgen, dat opzettelijk wél doen. Dat vind ik echt erg!” Khalillulah deelt zijn ramadan in twee periodes in: “De eerste helft van die maand valt alles best mee, maar in de laatste twee weken heb ik het lastig met de honger en de dorst en daar durft mijn humeur wel onder lijden. Er zijn mensen van wie het lichaam zich vrij gemakkelijk en snel aan die situatie aanpast, maar dat is bij mij helaas niet het geval …” Alleen Nazira blijft hier de positiva. “Eerlijk, ik vind niets moeilijks aan de ramadan! Integendeel, ik krijg in die periode meer hulp in het huishouden.”
Zomer je mee? Ook deze zomer heeft Massembre een speciaal arrangement voor families en (vrienden-)groepen. Onze nieuwe animatoren zetten elke dag bijzondere activiteiten op: hutten bouwen in het speelbos, klimmen op het nieuwe kinderhoogteparcours, wandelen met ezels of racen met go-carts… Bekijk alle activiteiten op www.massembre.be/ arrangementen
30
RAMADAN
ZEG EENS AAA
TEKST: Timothy Puype
Nooit zondigen? Zeker tegen zulke strenge regels als die van de ramadan is het onvermijdelijk dat de deelnemers nu en dan eens zondigen en overdag stiekem iets eten of drinken. Maar als ik daarover een vraag stel, valt er een ongemakkelijke stilte. Er rust bij moslims blijkbaar een taboe op dit onderwerp. “Dat gebeurt nooit”, zegt Bazira uiteindelijk. Wafa kiest voor een formele reactie: “De islam zegt dat iemand die tijdens de ramadan eet, boete moet doen. Hij of zij moet na de ramadan eten klaarmaken of kopen voor 60 arme mensen”. Als ik vraag of dat ook gebeurt, krijg ik geen reactie. Veel opener wordt het gezin als ik informeer naar hun houding tegenover moslims die
de ramadan niet volgen. We kijken deze mensen absoluut niet met de nek aan, zeggen ze. Wafa: “We respecteren elke overtuiging. Het volgen van de ramadan is een heel persoonlijke keuze. We doen het voor onszelf.” Al voegt Bazira hier meteen aan toe: “We zien het wel of iemand de ramadan volgt of niet. Wie vast, heeft een bleke, bijna witte tong. Bij wie gegeten heeft, is de tong veel donkerder …” Zoveel is zeker: de ramadan is voor het gezin een intense, fysieke, mentale én religieuze ervaring. Weliswaar met veel samenhorigheid, maar ook met druk, want honger en dorst – en seksuele onthouding – laten niemand onverschillig. Gelukkig volgt er ook een beloning: het Suikerfeest (dit
jaar op 6 juli). Voor het gezin is dit samen met het Offerfeest één van de belangrijkste dagen van het jaar. Wafa: “We kopen vooraf nieuwe kleren, we gaan bij elkaar op bezoek, we nodigen de buren uit en we eten zoveel als ons hartje lust. Met dat geweldige gevoel van we-hebben-volgehouden!” ●
Dokter, dokter!
Ik ben van (zonne)slag De temperaturen schieten de lucht in, de zon staat op haar hoogst en brandt genadeloos hard op onze huid. Een zonnesteek is in zo’n omstandigheden nooit veraf. Hoe voorkom je zo’n hitteberoerte? Dat vroeg çava? aan huisdokter Leticia Nolst.
1
2
3
4
OPLOPEN
OPMERKEN
VOORKOMEN
GENEZEN
“In normale omstandigheden ligt onze lichaamstemperatuur rond 37 graden. Een zonnesteek, of hitteberoerte, wordt veroorzaakt als die temperatuur stijgt. Dat kan door een warme omgeving of door blootstelling aan felle zon, al dan niet in combinatie met een extreme inspanning”, verduidelijkt de dokter. “Het lichaam probeert op dat moment om af te koelen, maar slaagt er niet meer in. Als je dan in de warme omgeving blijft of de extreme inspanning aanhoudt, kunnen verschillende klachten van een zonnesteek optreden.”
Er zijn heel wat symptomen die kunnen wijzen op een zonnesteek: “Hoofdpijn, spierpijn, spierkrampen, misselijkheid, duizeligheid, een algemeen onwel gevoel en het gevoel dat je zal flauwvallen, duiden meestal op een milde zonnesteek. Loopt je lichaamstemperatuur nog verder op, dan worden ook de klachten ernstiger: verwardheid, stuipen en zelfs een coma. Als je een hitteberoerte niet tijdig behandelt, kan het – in extreme gevallen – zelfs leiden tot de dood.”
Een zonnesteek voorkomen is dan ook de beste maatregel. “Dat doe je door langdurige blootstelling aan felle zon en hoge omgevingstemperaturen te vermijden. Bij warm weer zoek je best tijdig de schaduw op. Het is ook zeer belangrijk om veel te drinken. Vocht is noodzakelijk om te kunnen zweten, en dat is net nodig om te kunnen afkoelen. Ga ook niet lopen en doe geen andere zware inspanningen bij uitzonderlijk warm weer.” En laat je vooral niet vangen: “Zonnecrème smeren helpt tegen het verbranden, maar niet tegen een verhoogde lichaamstemperatuur. Het is dus geen bescherming tegen een zonnesteek.”
WELK KWAALTJE MOETEN WE VOLGENDE KEER BESPREKEN? Laat het ons weten op facebook.com/magazinecava!
“Gezien het mogelijke gevaar bij een zware zonnesteek, is een correcte behandeling noodzakelijk”, waarschuwt Dr. Nolst. “Bij milde klachten volstaat het om de persoon in kwestie naar een koele ruimte of een plek in de schaduw te brengen. Geef hem of haar ook voldoende water om terug op krachten te komen. Dan zal je zien dat die persoon zich snel beter voelt. Valt de persoon flauw, dan leg je hem best op de rug neer met de benen omhoog. Merk je dat het om een zware zonnesteek gaat met ernstige symptomen, dan bel je een ambulance. Tot die er is, probeer je de persoon zo goed mogelijk af te koelen en eventueel zelfs uit te kleden.”
31
32
GEZOND WONEN
HOE GEZOND WOON JIJ? De Vlaming is trots op zijn woning, zeker op zijn gevel. Wat er daar achter te zien is, willen we liever niet weten. Sommigen kan het zelfs niets schelen. En voor degenen die wel van orde en netheid houden, kan het geen kwaad om - net als onze reporter Anneleen - eens stil te staan bij onze allerkleinste medebewoners: de mijten, schimmels en bacteriën.
Willem-Jan van Ekert & Anneleen De Leyn FOTOGRAFIE: Studio Edelweiss TEKST:
33
U 34
GEZOND WONEN
Stofzuigen is één van die vaste klusjes die niet mijn favoriete bezigheid zijn. Telkens ik stofzuig, komt er zo’n onfrisse geur uit het ding, dat ik vermoed dat het niet echt gezond kan zijn. Wat je allemaal opstofzuigt ziet er niet alleen vies uit, het ìs ook vies: in de gemiddelde stofzuigerzak zitten maar liefst 500 insecten, 66.000 mijten, 4,2 miljoen algen, 2,6 miljard schimmeleenheden en 365 miljard bacteriën (cijfers Commissie Leefmilieu Vlaams Parlement).
Kan je die beestenboel vermijden? Helaas niet helemaal. Stofzuigen helpt, maar je creëert er onvermijdelijk altijd wat nieuw stof mee in de lucht. Uit onderzoek blijkt dat elk type stofzuiger bacteriën, stof en allergenen uitstoot. Alleen zorgen nieuwere en duurdere modellen voor minder luchtvervuiling dan oudere en goedkopere. Speciale filters zoals HEPA-filters kunnen hierbij helpen maar zouden toch niet het grote verschil maken. Cruciaal: verluchten en ventileren Tijdens en na mijn stofzuigbeurt zet ik altijd het schuifraam wagenwijd open zodat er toch weer wat frisse, verse lucht in huis komt. Het is goed om je huis regelmatig minstens 20 minuten goed te verluchten door ramen of deuren wijd open te zetten, ook al gaat dat gepaard met energieverlies. Verlucht zeker ook elke morgen goed de slaapkamers, de onvermijdelijke huisstofmijt heeft het immers niet zo op
frisse en koude lucht. Heel wat mensen zijn allergisch, vooral aan de uitwerpselen van huisstofmijt. Dit spinachtige beestje (niet te zien met het blote oog) houdt van een kamertemperatuur van rond de 18 °C. Het vindt de koude ochtendlucht dus maar niets. Je kan de huisstofmijt ook beperken door je beddengoed op 60 °C te wassen, anti-allergische hoezen te gebruiken, tapijten te weren en je dekbed goed open te leggen na het opstaan. Bij nieuwbouw- of passiefbouwwoningen is het verversen van lucht in huis een ander verhaal. Hier komt er via een ventilatiesysteem verse buitenlucht naar binnen en gaat de ‘vuile’ binnenlucht via een afvoer weer naar buiten. Nieuwe huizen zijn beter geïsoleerd dan oudere woningen en recupereren de aanwezige warmte waardoor het niet de bedoeling is om ramen en deuren open te zetten. Hoe beter je isoleert, hoe beter je ook moet ventileren.
CO en CO2: het ene schadelijker dan het andere Verluchten is ook belangrijk nadat er veel mensen in één ruimte waren. We halen zuurstof uit de lucht en ademen CO2 of koolstofdioxide uit. Op zich is CO2 niet gevaarlijk, maar als er veel van in de lucht hangt, krijg je een slechte luchtkwaliteit. CO2 mogen we dan weer niet verwarren met het geur- en kleurloze CO of koolstofmonoxide, wél een mogelijk gevaar. Dit gas ontstaat wanneer de brandstoffen van je verwarmings- of warmwatertoestel niet volledig verbranden. Als je CO in de lucht wil vermijden, kan je ook best goed verluchten. En laat je beter oude installaties vervangen. Symptomen van CO-vergiftiging zijn hoofdpijn, misselijkheid of duizeligheid.
35
Extra factoren die de gezondheid kunnen schaden: Slecht verluchten na het poetsen en agressieve, bijtende producten gebruiken
Ook de buitenlucht beïnvloedt onze gezondheid Verluchten, allemaal goed en wel, maar als ik m’n slaapkamer aan de straatkant binnenkom na een hele dag het raam open te zetten, hangt daar soms ook een geur die me niet zo gezond lijkt: verbrandingsgeur van kachels of uitlaatgassen van auto’s. Want uiteraard bepaalt ook de kwaliteit van de buitenlucht mee hoe gezond het in huis is. Is er in feite veel verschil tussen hoe gezond de lucht is in de stad en op het platteland? Frans Fierens van IRCEL of de intergewestelijke cel voor het Leefmilieu: “De belangrijkste factor die die kwaliteit bepaalt is fijnstof. Op lange termijn doet de aanwezigheid van fijnstof in de lucht het risico
op longkanker toenemen en bij hoge pieken fijnstof komen er meer astma-aanvallen voor. Fijnstof bestaat uit heel veel verschillende schadelijke componenten die komen van de industrie, de landbouw, het verkeer, enzovoort. Op zich is er ‘maar’ 20% meer concentratie aan fijnstof in de stad dan op het platteland. Maar als we het alleen over de belangrijke component dieselroet hebben, dan is er wel een heel groot verschil van 400% meer dieselroet in stedelijke gebieden, vooral rond drukke verkeersassen.” Heeft het dan wel zin voor stadsmussen om het raam open te zetten voor een portie ‘frisse, gezonde’ lucht? Fierens: “Wie in de stad woont, raden we aan om niet aan de straatkant maar langs de achterkant
van het huis de ramen open te zetten, en bij voorkeur buiten de spitsuren.” Vuurtje stoken minder onschuldig dan je denkt Een nog grotere en erg onderschatte boosdoener voor fijnstofconcentraties blijkt het verbranden van hout of afval. Het is verboden om een open vuur in je tuin te maken, maar nog steeds schijnt niet iedereen dat goed te beseffen. Fierens: “De lokale impact hiervan op de lucht en dus ook op de gezondheid kan heel groot zijn. Vooral in de wintermaanden is het verbranden van (zelfs onbehandeld en droog) hout in kachels en haarden de grootste uitstoter van fijnstof in de lucht, meer dan het verkeer. Om je een voorbeeld te geven: 3 blokken
Luchtvochtigheid is lager dan 30% of hoger dan 70% Het is kouder dan 18 graden of warmer dan 22 graden bij je thuis
“Terug makkelijk de trap op en af. Dankzij m’n traplift van ThyssenKrupp Encasa.” Onbezorgd blijven genieten van het comfort en de privacy van uw eigen huis? Daar staat geen leeftijd meer op. Een traplift van ThyssenKrupp Encasa brengt iedereen veilig en comfortabel naar boven. Over verschillende verdiepingen. Zelfs al is uw trap erg smal, steil of hebt u een wenteltrap. En dat allemaal dankzij onze unieke monorail. Die is niet alleen veilig en elegant, maar past ook in ieder interieur. Kortom, met een traplift van ThyssenKrupp Encasa blijft alles bij het oude. Behalve natuurlijk het gemak waarmee u voortaan de trap op en af gaat!
Te veel bewoners onder hetzelfde dak
Comfortabel, veilig en gebruiksvriendelijk!
Veel geluidshinder Te weinig daglicht
vend Vraag vrijblij maat. op rte fe of n ee Bel gratis
0800 94 365 www.tk-traplift.be
Ontvang nu uw gratis documentatiepakket!
GEZOND WONEN hout opbranden in een haard of kachel geeft even veel fijnstof als 1.000 kilometer rijden met een dieselwagen.” Luchtkwaliteit stelt niets voor in vergelijking met roken Fierens: “De volgende vergelijking zegt genoeg: bij een slechte luchtkwaliteit ga je gemiddeld 9 maanden minder lang leven. Wie rookt, mag gemiddeld 10 jaar van z’n leven schrappen. Roken is wel een eigen keuze.” Ook hier geldt dus: begin bij jezelf. Binnen roken is nooit ok, niet in huis en niet in de auto. Volgens De Stichting tegen Kanker wil 91% een rookverbod in de auto als er minderjarigen bij zitten, zelfs 87% van de rokers wil dat. Intussen is hiervoor een wetsvoorstel ingediend. Vooral jonge kinderen
zijn erg gevoelig voor tabaksrook. De rook laat altijd giftige stofdeeltjes na die blijven hangen. In een andere kamer roken, het raam even openzetten of roken als de kinderen er niet zijn, zijn dus geen oplossingen. Rook die intrekt in moeilijk te wassen stoffen, zoals een zetel, kan er maanden blijven hangen. Het was al lang duidelijk dat meeroken erg schadelijk is voor de gezondheid maar zelfs deze ‘derdehandsrook’ blijkt nog kankerverwekkende stoffen te bevatten. Conclusie Gezond wonen hangt van veel factoren af en het ene hebben we al meer in de hand dan het andere. Belangrijk is het regelmatig aanvoeren of verversen van de lucht binnenshuis door goed en genoeg te ventileren of
verluchten. We kunnen ons huis zo stofvrij mogelijk houden maar helemaal stofvrij is onmogelijk. Dus huisstofmijt en ander micro-ongedierte kunnen we niet helemaal mijden maar door regelmatig te poetsen en de beestjes het zo onaangenaam mogelijk te maken, kunnen we ze wel wat beperken. Ook de buitenlucht heeft een grote impact op onze gezondheid. En daar hebben we niet altijd rechtstreeks invloed op. Je kan er wel op letten dat je minder de wagen neemt of met een ecologische wagen rijdt om zo weinig mogelijk fijnstof uit te stoten bijvoorbeeld. Maar zoals gezegd hangt de fijnstofconcentratie niet alleen van het verkeer af. Fierens: “Door strengere reglementeringen is de luchtkwaliteit in het algemeen al veel verbeterd de laatste 20 jaar. We halen intussen de Europese
N
BAL
W
ONVA
WIN
L
ZORG IN MECHELEN
IN EE
çava-wandeling 2016
A
RT! ·
36
Goed slapen doe je in een goed bed. Een bed waarin jouw lichaam optimaal recupereert van wat je vandaag doet. Zo kan je er morgen weer volop tegenaan. Bij Sleeplife® gaan we samen met jou op zoek naar slaapcomfort en slaapmode die optimaal bij jou passen. Voor een slaapervaring op maat van jouw leven. En met slaapadvies dat écht persoonlijk is.
Wij steunen langdurig zieke kinderen. Voor een beter schoolleven.
Elk jaar biedt çava aan zijn lezers gratis een stadswandeling aan rond een thema. Na Gent, Antwerpen en Geel kan je dat dit jaar van 15 juni tot 30 september doen in Mechelen. De aanleiding is dat CM in Mechelen dit jaar 125 jaar bestaat. Het thema van de wandeling is daarom ‘Zorg door de eeuwen heen’. De wandeling, die ongeveer 3 uur duurt, voert je langs de bekende toeristische trekpleisters in Mechelen, maar ook langs minder bekende plaatsen die
met zorgverlening te maken hebben. Er is ook een wedstrijdvraag verbonden aan de wandeling, waarmee je een ballonvaart kan winnen. Vanaf 15 juni tot 30 september ligt de brochure met de wegbeschrijving klaar op de toeristische dienst van Mechelen. Gewoon afhalen tijdens de openingsuren; reserveren is niet nodig. Je kan de wandeling doen op een ogenblik dat jou past.
www.visitmechelen.be
Met 16 winkels in Vlaanderen is er altijd een Sleeplife®-winkel in jouw buurt. Kom gerust langs voor slaapadvies op maat van jouw leven.
Sleeplife® Aalst Gentsesteenweg 329 • T. 053 21 39 14 Sleeplife® Gent Rooigemlaan 563 • T. 09 226 17 71 Sleeplife® Gent-Oostakker Antwerpsesteenweg 1124 • T. 09 355 98 01 Sleeplife® Sint-Niklaas Heidebaan 9/19 • T. 03 778 23 20 Sleeplife® Zingem Gentsesteenweg 56 • T. 09 384 68 36
38
PORTRETTEN
TEKST: Rina De Cock, FOTOGRAFIE: Brecht Van Maele
01 JAN EN MICHIEL Fan van: The Libertines
FANATIEKE FANS Fans, ze horen bij elk muziekgenre en uiten hun enthousiasme telkens op hun eigen manier. çava bracht enkele ‘diehards’ een bezoekje en ontdekte hun passie.
“We zijn al jaren beste vrienden. We hebben elkaar leren kennen door onze passie voor muziek en The Libertines. Dat moet intussen al meer dan tien jaar geleden zijn. Onze passie kunnen we uiten als DJ op ons eigen feestje ‘Date With The Night’. Eigenlijk is het allemaal een beetje jeugdsentiment. De eerste plaat kwam uit in 2002, daarna zijn ze een tijd gesplit om dan opnieuw samen te komen. Dat hele verhaal spreekt tot de verbeelding. Hun optreden in Hyde Park in Londen was trouwens ook onvergetelijk.”
02 SABRINA MEULEMAN Fan van: Christoff “Sinds mijn eerste ontmoeting met Christoff in de Brunic in Aalst, intussen 25 jaar geleden, kan ik niet meer zonder hem. Mijn tienerkamer, toen ik nog thuis woonde, hing vol met posters van hem. Die kamer is sindsdien onveranderd gebleven. Mijn ouders, partner en ik willen niets van hem missen. Een van mijn mooiste herinneringen aan hem is de verrassing die hij organiseerde voor de verjaardag van mijn mama. Ik spijbelde voor de eerste en enige keer in mijn leven maar het was absoluut de moeite waard: hij kwam haar op haar werk ophalen met de limousine en champagne! Het is een topartiest en naast het podium dus ook een prachtmens.”
03 LUKAS HUISMAN Fan van: Hedendaagse klassieke muziek “Mijn interesse voor hedendaagse klassieke muziek is door de jaren heen gegroeid. Tijdens de eerste jaren muziekschool ben ik uitgekeken geraakt op de klassieke stukken van Beethoven, Mozart, ... Ik ging op zoek naar een alternatief. Later maakte ik ook mijn doctoraat over componisten en hun vreemde benadering tot muziek. Je ziet op de foto de partituren van Iannis Xenakis. Hij was een wetenschapper, bezig met wiskundige formules. De noten op papier waren pas de laatste stap, waardoor deze partituren er helemaal anders uitzien dan die van klassieke werken. Het zit geniaal in elkaar!”
42
REPORTER DOET DE TEST
Amai, mijn voeten! Ooit, eindeloos veel jaren geleden, ging de mens rechtop lopen. Een knap staaltje evolutie. Maar lichamelijk doet het ons tegenwoordig weinig goeds. Onze voeten hebben het namelijk zwaar te verduren. We steken ze lange dagen in warme schoenen, besteden er weinig aandacht aan en blijven vaak (te) lang met kwaaltjes rondlopen. Verdienen ze echt niet beter? Ik testte het bij mezelf en liet mijn voeten onderzoeken, verzorgen en genezen.
43
TEKST:
Timothy Puype Brecht Van Maele
FOTOGRAFIE:
M
ijn voeten. Honderden kilometers wandelen door het ‘Vlaamsche’ land en zo mogelijk nog meer kilometers door de Oostenrijkse bergen hebben ze al doorstaan. Maar hoe ze er echt aan toe zijn, dat heb ik me nooit afgevraagd. Gelukkig heb ik nooit pijn of andere klachten gehad. Ook niet, nu ik sinds enkele jaren vaker probeer te lopen om de conditie beter te krijgen. Enkel het CLB (Centrum voor Leerlingenbegeleiding) vertelde me ooit dat ik platvoeten had. Nooit iets mee gedaan verder. De diagnose Om te weten hoe het gesteld is met mijn voeten, trek ik richting Thuiszorgwinkel Deinze. In juni starten alle Thuiszorgwinkels in Vlaande-
ren, ook Assist, met het project ‘Op gezonde voet’. Thuiszorgwinkel heeft een ruim aanbod aan (semi-) orthopedische schoenen, voetverzorgingsproducten, steunkousen en steunzolen. Tegelijk lanceren ze een gratis voetscan, die ik ook laat doen bij Lien Lentacker, een van de vaste podologen van Thuiszorgwinkel Midden-Vlaanderen. “Veel mensen doen niets met de problemen die ze ondervinden aan hun voeten en/of benen. En dan spreek ik niet enkel over ouderen; ook kinderen en adolescenten kunnen er last van hebben. We willen hen bewust maken dat er veel bestaat om je voeten en benen te verzorgen, want nu weten ze vaak niet waar ze heen moeten met klachten. Zelfs de huisarts lijkt al een te grote stap voor velen.” “Op dit moment kijken specialisten vaak op een statische manier naar voeten. Je staat dus letterlijk stil tijdens de analyse. Maar meestal heb je net last als je wandelt of ergens mee bezig bent. Daarom kiezen we bij Thuiszorgwinkel voor een voetdrukplaat. We vullen het statische gedeelte aan met een dynamische test, waarbij je een paar keer over de plaat wandelt. Zo zien we de drukpunten en afwikkeling van de
REPORTER DOET DE TEST
45
OKRA VIERT 60-STE VERJAARDAG
Podologe Lien Lentacker en schoonheidsspecialiste Veroniek scannen en verzorgen mijn voeten.
voet en waar de problemen zich schuil houden.” Ik doe de test ook zelf. Een tiental keer loop ik over en weer over de drukplaat. “De plaat is rechtstreeks aangesloten op een computer”, legt de podologe me uit. “Die berekent direct waar je het meeste druk zet met je voeten en giet dit in een duidelijke grafiek. Bij iedereen is het resultaat verschillend. Geen enkele voet is hetzelfde en dus mag geen enkele steunzool ook dezelfde zijn. Er bestaat trouwens niet zoiets als een perfecte voet.” De mijne dus ook niet, wat me zenuwachtig maakt voor het verdict. Uit de verschillende prints die gemaakt zijn
van mijn voeten kiest Lien Lentacker er de beste uit. “Uit de foto’s waarbij je stilstond kan ik direct afleiden waar je drukpunten zijn. Bij jou zie ik dat je vooral druk zet op je hielen. De druk op je beide voeten is ongeveer gelijk.” Oef, mijn benen zijn gelukkig even lang. “Ik zie ook dat je meer druk zet op je grote teen. Daar heb je ook eelt. Je voetafdruk
ziet er goed uit, ik kan enkel opmerken dat je een platvoet hebt.” Het CLB had dus gelijk. “Ten slotte is er je voetbeweging. Ik zie direct dat tijdens het wandelen jouw voet aan de buitenkant neerkomt en dan fel naar binnen rolt.” Dat blijkt ook duidelijk aan de slijtage van mijn schoenzolen, die langs de buitenkant van de hiel veel meer afgesleten zijn.
“Geen enkele voet is hetzelfde en dus mag geen enkele steunzool ook dezelfde zijn. Er bestaat trouwens niet zoiets als een perfecte voet.” LIEN LENTACKER
De verzorging Opluchting. Ik weet wat er mis is met mijn voeten en het valt allemaal nog wel mee. Tijd voor de leuke kant van dit verhaal dan. Ik wandel, op mijn platvoeten, naar het schoonheidsinstituut naast de Thuiszorgwinkel voor een voetverzorging. “Maar het is geen gewone pedicure”, verduidelijkt Veroniek me al snel. “Het is een medische pedicure. Niemand komt hier puur voor het esthetische. De meeste mensen – ook veel mannen – komen met bepaalde kwaaltjes: kalknagels, eksterogen, eelt, ... Die problemen behandel ik dan.” “Ik begin altijd met het ontsmetten van de voeten en knip dan de nagels. Niet te veel, want ze mogen niet te kort zijn. Daarna ga ik er met de vijl over.” Ik begin te huiveren. Al heel mijn leven heb ik een gigantische afkeer voor het gevoel en het geluid van het vijlen van nagels. Veroniek doet er nog een schepje bovenop. “Dan zal je helemaal in de pro-
blemen komen als ik straks het eelt van je voeten moet halen.” Ze heeft gelijk. Het toestel maakt een lawaai dat vergelijkbaar is met de gemiddelde boor bij de tandarts. Maar het kietelt gelukkig niet. “Ik kan trouwens bevestigen wat ze bij Thuiszorgwinkel verteld hebben. Ik denk trouwens dat je later ook last zal krijgen van je kleine teen die verder onder de andere groeit. Meestal is dat erfelijk bepaald. Je kan dat voorkomen door een prothese te laten maken uit silicone, die je tussen je tenen steekt als je slaapt. Zo groeien je tenen weer verder uiteen.” Ik krijg tot slot nog een massage. “Ik voel zo de spanningen in de voet en ik merk het ook als mensen de spanning niet los kunnen laten. Jij spant je voeten soms heel even op, zonder dat je het beseft.” De heling Als laatste spring ik binnen bij een voetreflexologe, een expertise waar ik me amper iets bij kan voorstellen. Dr. Google leerde me dat voetreflexologen ervan uitgaan dat elk gedeelte van de voet verbonden is met een deel van het lichaam. Door de voeten op de reflexzones een drukpuntmassage te geven, gaan energieblokkades terug stromen, waardoor het zelf genezend mechanisme (of immuniteit) hersteld wordt en allerlei kwaaltjes verdwijnen. Het valt onder de alternatieve geneeskunde. Ik laat me verrassen. “Je twee voeten stellen als het ware je lichaam voor”, verduidelijkt Ann Serruys van De Kuur. “Ik ga eerst op alle mogelijke punten van je voet
AM
EPR
7€
S
“Nu heb je geen last, maar dat kan in de toekomst veranderen. In jouw geval zou ik daarom adviseren om nu reeds steunzolen te dragen zodat je voet optimaal wordt ondersteund. Je hebt standaard steunzolen, maar dankzij de voetscan kunnen we er ook in 3D laten printen. Die zijn helemaal gepersonaliseerd en geven veel ondersteuning. De zool bestaat uit verschillende hardheden en flexibiliteit, waardoor we de beweging van je voet kunnen aanpassen naar de juiste beweging. Een innovatieve zool uit zeer duurzaam materiaal.”
N
IJ
DEEL
44
Wandelen krijgt een andere dimensie! Kies je beste stapschoenen uit en warm je voeten op voor: de wALLk-IN dagen van OKRA. Waar en wanneer: • domein Puyenbroeck te Wachtebeke • dinsdag 7 juni (voor deelnemers provincie Oost-Vlaanderen) • donderdag 9 juni (voor deelnemers provincie Antwerpen) Tussen 10 en 17 uur kun je ter plaatse inschrijven voor: bewegwijzerde wandelingen, dagwandeling, smaak-, natuur- of cultuurwandelingen, oriëntatiewandelen, geocaching, blotevoetenpad, smovey walk, brisk walking, wandelvoetbal, wandeltest… Inbegrepen: • Soep bij aankomst ’s morgens • Pannenkoek in de namiddag • Programmaboekje • Goodiebag met o.a. OKRA-SPORT aandenken en peperkoek Info: • www.okrasport.be, klik op evenementen 2016 – wALLk-IN • 02 246 44 35 •
[email protected] • Er zijn foodtrucks aanwezig en een bartent Inschrijving: UITERLIJK 1 JUNI • OKRA Aalst, Eeklo, Gent en Oudenaarde: 09/269.32.14 • OKRA Antwerpen: 03/220.12.84 • OKRA Kempen: 014/40.33.51
46
REPORTER DOET DE TEST
duwen en in een spiraaltje druk naar binnen zetten. Zo maak ik al die drukpunten los en activeer ik dezelfde energielijnen of meridianen zoals bij acupunctuur.
Extra aandacht voor de voeten van diabetespatiënten Diabetespatiënten hebben vaak meer last van hun voeten, een gevolg van de ziekte. Podoloog Lien Lentacker: “Er zijn steeds meer mensen met suikerziekte, waardoor de zenuwen worden aangetast en wondheling minder vlot zal verlopen. Door die combinatie voelen mensen het veel minder snel als ze een wondje hebben en omdat voeten vaak niet zichtbaar zijn, gaan ze het ook niet visueel opmerken. Zeker niet als het wondje onderaan je voet zit. Daarom raden we aan om naadloze schoenen te dragen, waardoor er door druk of wrijving geen wondjes kunnen ontstaan. Draag ook steeds kousen zonder elastieken of naden. Vraag advies bij je Thuiszorgwinkel voor terugbetalingen.
“We werken dan ook holistisch. Bij mensen met maagpijn, focussen we niet enkel op de maag, maar op het hele lichaam. We analyseren ook je levensstijl, en dus je voeding, ontspanning en beweging. Zowat iedereen die bij mij langskomt heeft wel ergens last van. De meesten kampen met een dipje in de lente of de herfst. Met een drietal beurten kan ik al heel wat problemen verhelpen. Je voelt zelf aan den lijve of je nood hebt aan meer, al kan dat ook maanden later zijn.” Na een uur voetreflexologie blijkt mijn pijnpunt ter hoogte van de milt te liggen. Mijn hoge ademhaling, in de borst, is een teken van stress. Het klink me bekend in de oren. Gelukkig ben ik na de sessie helemaal zen. “Mijn patiënten zeggen meestal dat ze zich loom voelen, een soort zalige vermoeidheid, na een sessie. Bij sommigen reageren de darmen ook, wat wil zeggen dat je ontgift. Anderen voelen zich simpelweg beter in hun vel.” Eén vraag brandt nog op mijn lippen. Waarom zou iemand hele dagen met andere mensen hun voeten willen bezig zijn? Ann: “Na mijn studie ‘voedingsen gezondheidsconsulente’ wilde ik me heel graag in één ding specialiseren en voetreflexologie sprong er voor mij van in het begin van mijn studie uit. Voeten zeggen me meer, al die botjes, zo ingewikkeld. In het begin van de opleiding had ik een
paar spectaculaire resultaten bij familie en vrienden, en zo ben ik helemaal overtuigd geraakt van dit beroep en mij volledig in de voeten gaan verdiepen. Ik sta met beide voeten – jawel – op de grond. Ik ben helemaal niet bezig met het spirituele, maar wil resultaat zien, zodat ik voldoening heb van mijn job. Tot mijn grote vreugde is dat dagelijks zo, zowel bij jongeren als senioren.” Ik wandel buiten en voel mij blij, opgelucht en vermoeid. Met mijn voeten is niet veel mis. Ik kan nog steeds kilometers wandelen in de bergen, mocht ik dat willen, zonder veel last. Maar ik besef dat ik met kwaaltjes toch maar beter naar een specialist stap. En dat ik enorm kan genieten van een voetmassage. Dat ook. ●
Gezonde voeten, een stap vooruit
WAT DOET THUISZORGWINKEL? Vanaf begin juni kan je langsgaan bij Thuiszorgwinkel voor een gratis voetscan door specialisten. Je krijgt direct de resultaten te zien en, als dat nodig is, kan je ook je 3D-geprinte steunzolen of traditionele zolen bestellen. Thuiszorgwinkel biedt ook een ruim assortiment aan andere steunzolen, net als voetverzorgingsproducten en steunkousen. Je kan er ook terecht voor advies door experten. www.thuiszorgwinkel.be
VOETVERZORGING CM geeft een tegemoetkoming tot 15 euro per jaar voor pedicurebeurten voor 65-plussers. Wie een toestemming heeft voor orthopedische schoenen of aangesloten is bij de diabetesconventie krijgt een tegemoetkoming van 5 euro per beurt met een maximum van 5 beurten per jaar. Vraag je 65+ pedicurekaart aan op cm.be of in een CM-kantoor.
Op gezonde voet Rechtstaan, wandelen, lopen… je voeten worden zwaar belast. Daarom is een goede verzorging uiterst belangrijk. Onze podologen en specialisten geven je advies op maat. We analyseren je voetstand met een dynamische meetplaat en kijken welke (3D-geprinte) steunzolen het best bij je passen. Ook voor comfortschoenen en voetverzorgingsproducten zit je bij ons goed.
Maak vandaag nog een afspraak voor jouw gratis voetscan. Meer info op www.thuiszorgwinkel.be Kom naar Thuiszorgwinkel of bel 09 242 43 44. Samen vinden we wat jij nodig hebt!
CM-Deals 48
JOUW VOORDEEL? ENKEL VOOR CM-LEDEN
2 3
5
JOUW VOORDEEL? 2E PERSOON GRATIS VOOR CM LEDEN
JOUW VOORDEEL? 10 EURO KORTING PER PERSOON
CM-leden krijgen een korting op de toegangsprijs in Bobbejaanland van
Info + boeking Via www.intersoc.be/ zwanger, je vindt er alle informatie, prijzen en voorwaarden.
JOUW VOORDEEL? 20 EURO KORTING
4 NIEUWE TENTOONSTELLINGEN IN S.M.A.K.
KOM NAAR HET PLEZANTSTE LAND!
Bobbejaanland, dat is fun voor groot en klein. Met meer dan 40 attracties, vindt iedereen er wel eentje die zijn hart sneller doet slaan!
Echte vakantieliefde is… weer uitkijken naar een onvergetelijke zomer Droom je alvast van een leuke vakantie met je gezin? Intersoc ontvangt jong en iets ouder met open armen in de Intersoc-hotels in o.a. Zwitserland. Kinderen genieten van kortingen van 10% tot 100%.
4
FAMILIEPARK HARRY MALTER
maximum 50 euro: 10 euro per persoon voor maximum 5 personen. Surf naar www.cm.be, druk de bon af en kleef er een gele klever op. Aan de kassa van Bobbejaanland ruil je de bon in voor korting op de toegangsprijs.
TREK EROPUIT IN MASSEMBRE JOUW VOORDEEL? 25 € KORTING/NACHT VOOR CM-LEDEN
Het familiepark Harry malter te Heusden ligt in een bosrijke omgeving en biedt een dagje uit voor het hele gezin. Kinderen beleven er de dag van hun leven. Je maakt een ritje op kamelen en pony’s, ontmoet de ring-
staartmaki’s of bewondert de circusshow… Extra info: www.harrymalter.be Bosheidestraat 15 9070 Destelbergen
Ga deze zomer op ontdekking door 4 nieuwe tentoonstellingen. Ook als je slechtziend bent. Voor CM leden is de 2e persoon gratis. In samenwerking met ‘Schatten van Vlieg’ en ‘Licht en Liefde-blindenzorg’ ontwikkelde S.M.A.K. een ontdekkingstocht die ook voor kinderen met een visuele beperking een unieke belevenis is. Kan
je “zien” zonder te kijken? Beleef je een kunstwerk op een andere manier als je het mag aanraken? Wat beleef je in een pikdonker museum? Voer uitdagende opdrachten in 4 nieuwe tentoonstellingen uit en kraak de code die je de weg wijst naar jouw Schat van Vlieg. Het volledige S.M.A.K. zomerprogramma vind je vanaf juni op smak.be.
B.O.N.
Zwanger? Dan heeft Intersoc alvast goed nieuws voor jou. Als zwangere dame mag je één keer gratis op vakantie naar een Intersoc-hotel.
2e persoon gratis + gratis ijsje voor kinderen in het S.M.A.K. café Wil je kans maken op een verjaardagsfeestje ? Geef de ingevulde bon af aan de S.M.A.K. balie. Info Massembre, 5543 Heer,België Tel. 082 64 43 57
[email protected] www.massembre.be
Email adres papa of mama: Bij afgifte van deze bon betaalt u € 7,50 p.p. ipv € 12,50. Kinderen kleiner dan 1 meter gratis. Geldig voor max. 4 personen. Geldig tem. 4/11/2016. Niet cumuleerbaar met andere acties en enkel geldig bij afgifte van originele kortingsbon.
✁
In Massembre trekken families en groepen aan het langste eind. Kom onbezorgd spelen, dingen van elkaar leren, vergaderen onder bladeren, of lekker nietsdoen in het groen. Boek nu je vakantie en kom het groepsgevoel uit de bomen plukken.
PLAK HIER JE GELE KLEVER
✁
1
EEN ONVERGETELIJKE ZOMER MET INTERSOC!
49
50
GEZOND ETEN
51
Zijn we te dik omdat gezond eten te duur is?
PORTIE FASTFOOD VOOR 15 EURO
De helft van de Belgen lijdt aan overgewicht, 14 procent is obees. Tussen de 55 en 74 jaar is zelfs een op de vijf obees. Ook bij jongeren is inmiddels 20 procent te dik*. Een van de verklaringen daarvoor zou zijn dat ongezonde snacks eten nu eenmaal goedkoper is dan een gezonde maaltijd bereiden. Wij wilden weten of dat wel klopt en lieten sterrenchef Olly Ceulenaere enkele recepten bedenken die je thuis kunt maken voor de prijs van een fastfoodmenu. TEKST: Willem-Jan van Ekert, FOTOGRAFIE: Studio 37
*De laatste nationale gezondheidsenquête van het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid
OF PORTIE GEZOND VOOR 15 EURO?
52
GEZOND ETEN
OLLY CEULENAERE volgt de seizoenen en alle ingrediënten in zijn keuken worden hier gekweekt. Zo verklein je niet alleen de ecologische voetafdruk, de prijs ligt in het volle seizoen ook lager omdat het aanbod dan groter is.
W
at hebben wij toch met voedsel? Naast het feit dat we gemiddeld zo’n 50 kilogram eetbaar voedsel per jaar wegsmijten, eten we te veel, te onevenwichtig en te vet. Hoe komt dat eigenlijk? Volgens Amerikaans onderzoek gaat er een verslavend effect uit van vetten, suikers en zouten. Niet toevallig stoffen die je in overvloed in fast food tegenkomt. Een combinatie van die smaken activeert een groot aantal neuronen in de hersenen, geeft zo een genotsgevoel en versterkt de drang om nog meer te eten. Het ongezonde eetpatroon maakt dat de Belgen, na de Armeniërs en de Hongaren, het ongezondst eten van alle Europeanen. De trend lijkt maar niet te stoppen, we eten nu nog ongezonder dan in 2008. De belofte van K3 om in de toekomst niet meer op te treden in reclame voor ongezond eten zal ons niet redden. En de invoering van een vettaks (een belasting van tien procent op vetrijke snacks, snoep en frisdranken) stuit op tegenstand, er zou te weinig bewijs zijn dat het resultaat zal opleveren.
€ 4,50
Eerste hulp bij goesting We hebben allemaal wel eens zin in een ongezonde hap, en dat de prikkeling van onze hersenen daarbij een rol speelt, weten we nu. Maar hoe kunnen we die hevige goesting in ongezond eten vermijden? Er zijn in de eerste plaats verschillende zaken die de hunkering naar vetten, suikers en zouten uitlokken. Stress, een te streng dieet, je minder gelukkig voelen, zwangerschap, menstruatie ... Allemaal situaties die de goesting doen toenemen.
PER PERSOON
Dit kun je doen Op cm.be vind je allerlei tips om dat hevige verlangen (ook wel craving genoemd) te vermijden. Een goed ontbijt brengt je de ochtend al heelhuids door, net als een planning van je tussendoortjes. De tip om ongezonde snacks uit het zicht te houden lijkt simpel maar werkt wel. Je doet namelijk net het tegenovergestelde van wat een supermarkt doet. En een lijstje opstellen van momenten waarop je door de knieën gaat, helpt ook. Zo laat je misschien de chocoladereep als anti-stresshulpje in het vervolg liggen en ga je even wandelend een blokje om. Gezond te duur? Gezonde voeding is te duur, het is een vaak gehoord excuus om toch maar weer naar fast food te grijpen. Toegegeven, voor het zogenaamde ‘comforteten’ hoef je niet te koken: een pizza of hamburger is zo besteld en de magnetron heeft slechts 5 minuten nodig om klaargemaakt eten uit de supermarkt op te warmen. Maar dergelijke kant-en-klare maaltijden zijn wel duurder dan wanneer je eenzelfde maaltijd zelf zou bereiden met verse onbewerkte producten.
JONGE GEBRANDE ZOMERPREI, GEPOCHEERD HOEVE-EI, DASLOOK Voor 4 personen
• 4 dagverse eitjes (scharrel), scheut alcoholazijn en snuif zout • 4 stengels jonge zomerprei, olijfolie, peper en zout • 50 g daslook • 50 g druivenpitolie • 20 g pickles • 25 g verse melk • 25 g verse room
STAP VOOR STAP: Preistengels wassen. Preiafval ook apart wassen en drogen in de zon op een bord. Prei in de lengte halveren en rauw in de pan gaarbakken met wat olijfolie en enkele druppels water. Daslook of aromatische kruiden wassen en cutteren met de druivenpitolie en door fijne zeef pas-
seren. Pickles, melk en room samen mixen, passeren, afkruiden en samenvoegen met de olie. Eitjes breken en onder het kookpunt 3 min koken in water met azijn en zout. Eventueel wat nieuwe aardappeltjes koken en pellen om erbij te eten. Afwerken met gedroogde prei en wat verse kruiden.
54
GEZOND ETEN
€ 1,80
55
PER PERSOON
GEZONDE FASTFOOD: HEERLIJKE BURGER Voor 4 personen, 3 euro/pp • 1 courgette • 1 doosje kerstomaatjes • 1 teen knoflook • 8 eetlepels olijfolie • 40 g rucola • 600 gram rundsgehakt • 4 zachte bruine pistolets • 4 eetlepels hummus • 4 eetlepels bio ketchup STAP VOOR STAP: Plet
TARTAAR VAN RODE BIET EN RUND, GETOASTE GRANEN EN PITTEN Voor 4 personen
• 400 g verse filet d’Anvers • 200 g in de oven gegaarde rode biet (45 min op 180°) • 2 stuks verse rode bieten • Sherry-azijn, druivenpitolie, peper en zout • Teentje look, tijm en blaadje laurier • Olijfolie • 60 g mengeling van pitten en granen (zonnebloempitten, pompoenpitten, boekweitkorrels, havervlokken,…
STAP VOOR STAP: De afgekoelde bieten pellen. Het vlees en de helft van de gegaarde rode biet fijnsnijden en à la minute samen aanmaken met Sherry-azijn, olie en peper en zout. De andere helft van de bieten mixen tot een gladde crème en afsmaken. Pitten en zaden in de pan goudkleurig bakken in ruim olijfolie samen met geplette look en tijm en laurier. Van het vuur
in een zeefje gieten en de olie opvangen en afkoelen, lichtjes opzuren met wat xeresazijn en gebruiken als vinaigrette om het bord af te werken.
de knoflook en meng met het rundgehakt. Kruid naar believen, allerlei gedroogde kruiden zijn geschikt voor je zelfgemaakte hamburger. Vergeet ook peper en zout niet. Verdeel het mengsel in 4 gelijke delen en kneed je hamburgers. Je bakt ze op een laag vuur in een scheut olijfolie. Snijd tussendoor ook de courgette in plakjes. De schijfjes bak je kort aan in een pan met olijfolie. Verder rest niets dan dresseren: leg eerst een laagje hummus op je pistolet, daarna een ruime hoeveelheid rucola, gevolgd door je hamburger, ketchup en enkele in twee gesneden kerstomaatjes. Snel en gemakkelijk!
Gezond eten hoeft dus niet per se duurder te zijn. Bovendien kan suiker- en vetrijke voeding leiden tot verhoogde risico’s op overgewicht, diabetes en harten vaatziekten. En dat heeft op den duur ook invloed op je portemonnee. Gezond voor vier Olly Ceulenaere, de man achter het Gentse sterrenstaurant Publiek kiest resoluut voor de gezonde keuken. Bij hem geen boontjes overgevlogen uit Kenia of fruit dat de halve wereld heeft afgereisd. Zijn gerechten volgen de seizoenen en worden hier gekweekt. Zo verklein je niet alleen de ecologische voetafdruk, de prijs ligt in het volle seizoen ook lager omdat het aanbod dan groter is. Speciaal voor çava stelt Olly twee budgetvriendelijke recepten voor, telkens voor vier personen. Voor amper 25 euro aan ingrediënten heb je met deze twee gerechten heerlijk én gezond gegeten. Sociale kruidenier en buurtwinkel Gezond voedsel aanbieden kan ook een sociaal motief zijn; zeker als het over mensen in armoede gaat. De vzw Sociaal Winkelpunt bestrijdt armoede vanuit emancipatorische visie en aanpak. Dat doet ze via het opstarten en begeleiden van sociale kruideniers en solidaire buurtwinkels. Winkelen wordt er gekoppeld aan ontmoeten voor mensen in armoede die zijn doorverwezen door hun sociale dienst. Een sociale kruidenier biedt basisproducten aan tegen lage prijs. Er gaat aandacht naar gezonde voeding via het aanbod in de winkel en receptideeën.
Met CM en Variant organiseert Sociaal Winkelpunt de workshop ‘Samen gezond en betaalbaar koken’. Hierbij kookt een multiculturele groep deelnemers gezonde gerechten. We zoeken budgetvriendelijke alternatieven voor ingrediënten en geven tips bij het winkelen. Zo worden nieuwe netwerken gecreëerd en is gezonde voeding toegankelijker voor mensen in armoede. Meer info op www.sociaalwinkelpunt.be. Bewuster omgaan met voedsel Gezonder eten vraagt een mentaliteitsverandering, zoveel is duidelijk. Maar die bewustwording moet verder gaan dan enkel op de calorietjes letten. We gooien gemiddeld zo’n 50 kilogram eetbaar voedsel per jaar weg. Per persoon… En dan hebben we het nog niet over de hoeveelheid die onze winkels dagelijks in de afvalcontainers dumpen. Frankrijk heeft onlangs een wet ingevoerd die dat strafbaar gaat stellen. En in de Deense hoofdstad Kopenhagen is de eerste supermarkt voor voedseloverschotten ter wereld geopend. In ‘Wefood’ koopt de klant de voedingswaren 30 tot 50 procent goedkoper dan in normale supermarkten. Een slim initiatief in een land dat elk jaar 700.000 ton voedselafval produceert. In eigen land streeft Delhaize ernaar om in de toekomst 10.000 kilo lelijke groenten per week te verkopen. Dat zijn groenten die anders op de afvalberg belanden. ●
Gespot
56
Hallo!
WIE? Danny Boon, logistiek medewerker bij CM regio Midden-Vlaanderen. WAT? Danny werkt tijdens het weekend vrijwillig als ambulancier. WAAROM? “Al sinds mijn jeugd voel ik de behoefte om mensen te helpen. Toen ik in het leger zat, kreeg ik een ongeval waardoor ik volledig verlamd geraakte. Met mij is gelukkig alles goed gekomen, maar de drang om anderen te helpen is gebleven.”
GEZONDHEID
Digidetox Acht studenten journalistiek aan de Arteveldehogeschool zijn de uitdaging aangegaan om elk een week te digidetoxen.
GEZONDHEID
Ze zullen alle digitale toestellen een hele week lang uit hun leven bannen: smartphones, computers én televisie. Het enige contact met de buitenwereld zal door middel van
57
een radio zijn. De groep wil via dit project inzien hoe afhankelijk ze de dag van vandaag zijn van het digitale poortje. De bedoeling is om ook anderen aan te zetten eens een dag mee te doen. Volg hun avontuur op de voet via de facebookpagina en hun blog. www.facebook.com/digidetoxen
“Met de ambulance rijden is een levensgevaarlijke kunst”
Afschrikcampagne tegen diabetes De wansmakelijke beelden op sigarettenpakjes kennen we intussen allemaal. We zijn ze misschien zelfs al gewoon. Sommige overheden schakelen zo’n beelden nu ook in om te waarschuwen voor andere slechte gewoontes, zoals ongezond eten. In Thailand verschijnen in het straatbeeld straffe beelden die de gevolgen tonen van een ongezond dieet met teveel suikers, een van de oorzaken van diabetes type 2. Een van de gevolgen is dat wonden trager genezen en kunnen ontsteken met een desastreuze afloop tot gevolg. Onder andere voetverzorging is heel belangrijk. Je leest er meer over op pagina 42.
OORDOPJES OP DE ZOMERFESTIVALS Waar vind je ons? 24 tot 26.06 29 en 30.06 19 tot 23.07 29 en 30.07 14 en 15.08
Copacobana*, Sint-Amandsberg Rock voor Specials, Doornzele-Evergem Boomtown*, Gent Dioniss*, Sint-Denijs-Westrem Marktrock*, Aalst
© T. De Boever
Binnenkort schiet het festivalseizoen uit de startblokken. Ook de mobiele CM-teams zijn weer op post. Je kunt bij hen terecht voor een set gratis oordopjes. Wie deelneemt aan de wedstrijd kan een set oordoppen op maat winnen maar krijgt sowieso een zonnebril of regenponcho. Op sommige festivals(*) kun je aan de CMstand hoofdtelefoons ontlenen voor de allerkleinsten.
BENIEUWD NAAR HET VOLLEDIGE VERHAAL VAN DANNY? Ga dan naar facebook.com/magazinecava
CM
AGENDA
VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.BE/AGENDA
BABY EN KIND
BABY EN KIND
GEESTELIJKE GEZONDHEID
GEESTELIJKE GEZONDHEID
GEESTELIJKE GEZONDHEID
BABYMASSAGE & PEUTERS IN ACTIE
ZWANGERSCHAPSYOGA
GEWOONTEPATRONEN EN OVERTUIGINGEN VERANDEREN
YOGA VOOR BEGINNERS
YOGA - RUSTGEVENDE OEFENINGEN
Babymassage. Een eenmalige oefensessie voor baby’s tussen 6 weken en 6 maanden. Babymassage creëert een warme band voor het leven en stimuleert de lichamelijke en emotionele ontwikkeling van je kindje. Het is voor ouder en kind een moment van rust en ontspanning. Peuters in actie. Actieve speel- en beweegtips voor (groot)ouders en hun peuters. Tussen 1 en 3 jaar is spelen, lopen, springen, dansen,… kortom bewegen de belangrijkste bezigheid van peuters. Tijdens deze sessie krijg je spelimpulsen en beweegtips waarmee je thuis gemakkelijk aan de slag kunt. PRAKTISCH Waar en wanneer Een volledig overzicht van alle sessies vind je op www.cm.be/agenda. Folder op aanvraag. Prijs Gratis Vooraf inschrijven Op naam van de baby of peuter 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected] Ism Kind en Preventie
Vanaf 12 weken zwangerschap. Zwangerschapsyoga stimuleert actief de band tussen moeder en baby. Via aangepaste houdingen blijf je soepel en ondervind je minder zwangerschapsklachten.
59
Steeds meer mensen kunnen zich niet (goed) ontspannen of vinden niet de kracht om een aanslepende vermoeidheid te overwinnen. Yoga zorgt voor ontspanning en versterking. PRAKTISCH
PRAKTISCH Reeks van 10 sessies. Je partner neemt actief deel aan enkele sessies. Waar en wanneer Eeklo, N9 Fabriek, Molenstraat 31 Dinsdag 20 september 2016, 18.30 uur tot 19.45 uur vervolgdata: 27/09, 04/10, 11/10, 18/10, 25/10, 08/11, 15/11, 22/11, 29/11 Prijs ·· 60 euro ·· CM-leden: 40 euro ·· VT: 10 euro Begeleiding Chantal Pyfferoen Vooraf inschrijven 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected]
Meer sporten, minder snoepen, gezonder eten, vroeger gaan slapen… Weten wat we willen veranderen, betekent nog niet dat het ons ook lukt. Vaak hervallen we in oude gewoontepatronen. Hoe dat komt en wat we eraan kunnen doen, komen we te weten tijdens de workshop waar we diverse methodes leren om gewoontepatronen te ‘herprogrammeren’. PRAKTISCH Waar en wanneer Oudenaarde, Volkszaal, Stadhuis, Markt 1 Dinsdag 13 september 2016, 19.00 uur Prijs ·· 8 euro ·· CM-leden: gratis Begeleiding Patrik Onsea, trainer/coach Prana, school voor selfcoaching Vooraf inschrijven 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected] Ism Prana, Thuiszorgcentrum
Waar en wanneer Eeklo, N9 Fabriek, Molenstraat 31 Maandag 19 september 2016, 18.15 uur tot 19.15 uur vervolgdata: 26/09, 03/10, 10/10, 17/10, 24/10, 07/11, 14/11, 21/11, 28/11 Prijs ·· 120 euro ·· CM-leden: 60 euro ·· VT: 25 euro Begeleiding Chantal Pyfferoen Vooraf inschrijven 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected]
Naast lichamelijke ontspanning en versterking brengen rustgevende yoga-oefeningen ook een grotere vastberadenheid mee. Er is geen specifieke voorkennis of lenigheid vereist. De oefeningen volgen de mogelijkheden van de groep en kunnen worden aangepast aan de individuele beperkingen van de deelnemers. PRAKTISCH Waar en wanneer • Eeklo, N9 Fabriek, Molenstraat 31 Dinsdag 20 september 2016, 20.00 uur tot 21.00 uur. vervolgdata: 27/09, 04/10, 11/10, 18/10, 25/10, 08/11, 15/11, 22/11, 29/11 Prijs ·· 120 euro ·· CM-leden: 60 euro ·· VT: 25 euro Begeleiding Chantal Pyfferoen
• Melle, Entre Cour & Jardin, Brusselsesteenweg 263 Dinsdag 20 september 2016, 14.00 uur tot 15.30 uur. vervolgdata: 27/09, 04/10, 11/10, 18/10, 25/10, 08/11, 15/11, 22/11, 29/11 Prijs ·· 150 euro ·· CM-leden: 75 euro ·· VT: 35 euro Begeleiding Philippe Gits Vooraf inschrijven 09 267 57 35, www.cm.be/agenda of
[email protected]
CM
AGENDA
61
VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.BE/AGENDA
CHRONISCH ZIEK
THEATER
KAZOU
THUISZORG
THUISZORG
CURSUS VOEDING
MET DE MANTEL DER LIEFDE
BASISCURSUS ANIMATOR IN HET JEUGDWERK
DIENST VOOR OPPASHULP
MINDER MOBIELEN VERVOER
Theorie en praktijk rond gezonde voeding, voedingselementen, bestanddelen en bereidingswijze.
Vooraf inschrijven 09 267 53 53 of
[email protected] Inrichter Ziekenzorg CM Ariadne
Theatermonoloog door Kurt Defrancq over mantelzorgers en hun zorg(en). Een intiem portret van een zorgbehoevende vader.
PRAKTISCH Waar en wanneer Haaltert, CM Haaltert, Hoogstraat 45A Dinsdag 7 juni 2016, 14.00 uur tot 16.30 uur vervolgdata: 14/06, 21/06, 28/06 Prijs CM-prijs: 28 euro
PRAKTISCH Waar en wanneer ·· Kruishoutem, CC De Mastbloem, Waregemsesteenweg 22 Maandag 6 juni 2016, 20.00 uur ·· Haaltert, Jeugdheem, Bruulstraat 10 Maandag 13 juni 2016, 20.00 uur
Prijs ·· 5 euro ·· VT: 2 euro (drankje inbegrepen) Vooraf inschrijven 09 267 53 53 of
[email protected] Inrichter Ziekenzorg CM Mantelzorg
PRAKTISCH
www.thuiszorgwinkel.be
TIZ-BIKE
Kom en ontdek onze elektrische fietsen met lage instap!
€ 1599
CM-leden: -10%
Een elektrische fiets is altijd een goed idee. Je beweegt en investeert dus in een goede gezondheid, en je kan betalen met ECOCHEQUES. TIZ-bike, ons huismerk, is een ideaal instapmodel, en biedt een uitstekende prijs-kwaliteitsverhouding: • extra lage instap met diep uitgesneden frame • eenvoudige bediening • maximaal fietscomfort Voor een gesprek met onze experten kan je steeds een afspraak maken bij onze klantendienst op 09 242 43 44 of via
[email protected].
Aalst Aalter Deinze Eeklo
Sint-Jorisstraat 27 Lostraat 39 Markt 76 Garenstraat 46
Kazou regio Land van Aalst zoekt enthousiaste jongeren om binnen- en buitenlandse jeugdvakanties te begeleiden. Monitoren zijn de hoofdspeelvogels van elke vakantie. Ze bereiden spetterende activiteiten voor en leiden ze in goede banen. Ze zijn er de hele tijd voor de vakantiegangers en zorgen voor animo.
Gentbrugge Land Van Rodelaan 11 OudenaardeDeinzestraat 156 Zottegem L. De Metsstraat 15
Infoavond vrijdag 2 september 2016 - 19.30 uur Hofstade, Ontmoetingscentrum ‘Ons Huis’, Steenweg op Aalst 8 Aanwezigheid is een must om je definitief te kunnen inschrijven Prijs 135 euro Voor wie? Jongeren geboren in 1999 of 2000 Startdag zaterdag 8 oktober 2016 Cursus zaterdag 29 oktober tot en met zaterdag 5 november 2016 Terugkomavond vrijdag 18 november 2016 Vooraf inschrijven 09 267 53 30 of
[email protected]
Welkomdag chauffeurs. Je brengt ouderen of zieken naar een doktersafspraak. CM zorgt voor: ·· onkostenvergoeding van 0,34 euro per km ·· verzekering ·· vorming ·· professionele ondersteuning Welkomdag oppassers. Oppasser bij chronisch zieken, bejaarden of personen met een handicap: ·· je betekent een wereld van verschil voor de mantelzorger ·· dankzij jou kan de zorgbehoevende langer thuis blijven ·· je kiest zelf wanneer en hoe vaak CM zorgt voor ·· onkostenvergoeding van 2,60 euro per oppasuur ·· verzekering ·· vorming ·· professionele ondersteuning PRAKTISCH Waar en wanneer Gent, LBB Gent, Martelaarslaan 17 Donderdag 23 juni 2016, 9.30 uur tot 16.00 uur Prijs Gratis Vooraf inschrijven 09 267 59 05 of
[email protected]. Je wordt vooraf uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek.
PRAKTISCH Waar en wanneer Deinze, CM Deinze, Kortrijkstraat 88 Donderdag 16 juni 2016, 9.30 uur tot 16.00 uur Prijs Gratis Vooraf inschrijven 09 267 59 05 of
[email protected] Je wordt vooraf uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek.
AGENDA
THUISZORG
OKRA
THUIS HULP NODIG? WAAR KAN IK TERECHT?
VORMING VOOR 55+
Je krijgt een overzicht van alle mogelijkheden in de thuiszorg zoals verpleegkundige hulp, poetszorg, gezinszorg, hulpmiddelen… Welke taken kunnen de diverse diensten opnemen, welke beperkingen hebben ze en hoeveel kost het? PRAKTISCH Waar en wanneer Oudenaarde, CM-kantoor, Sint-Jozefsplein 7 Dinsdag 13 september 2016, 19.30 uur tot 21.30 uur Prijs Gratis Vooraf inschrijven 09 267 50 93, thuiszorgcentrum.
[email protected] of www.cm.be/agenda
OKRA-Academie Midden-Vlaanderen is een deelwerking van OKRA trefpunt 55 + en organiseert een boeiend en gevarieerd aanbod aan voordrachten en culturele daguitstappen voor 55-plussers. Iedereen is welkom! PRAKTISCH VOORDRACHTEN ·· 14 juni À Peu Près 9000: het Frans-Gentse woordenboek door Raf Urmel – Gent, Prinsenzaal, Prinsenhof 39A ·· 12 september De Syrische burgeroorlog tot in Europa? door Pieter Stockmans – Ronse, Sociaal Centrum, A. Delhaeyeplein 16 ·· 15 september Allemaal beestjes, de geheimen van de darmflora ontrafeld door Dr. Danny De Looze – Zottegem, Vormingscentrum De Schakel, Musselystraat 26 Een voordracht start steeds om 14.30 uur en kost 5 euro voor OKRA-leden, 6 euro voor niet OKRA-leden. Inschrijven is niet nodig.
© Poëziecentrum Gent
CM
VOLLEDIG OVERZICHT OP WWW.CM.BE/AGENDA
UITSTAPPEN ·· 21 juni Poëziewandeling in Gent ·· 8 september Vertelwandeling Congo-Gent en weer terug ·· 13 september De Kathedraal van het Noorden (Watervliet) ·· 15 september Ter Kamerenabdij en Museum Van Buuren Wenst u meer informatie over onze werking, ontvangt u graag thuis onze brochure of wenst u in te schrijven voor een uitstap? Neem dan gerust contact met ons op: OKRA-Academie MiddenVlaanderen, Martelaarslaan 17, 9000 Gent, 09 269 32 19 of
[email protected], Digitale brochure via www.okra.be/middenvlaanderen, doorklikken naar activiteiten.
GEZOCHT M/V DIE STAF EVEN GEZELSCHAP WIL HOUDEN Ben jij de oppasvrijwilliger, chauffeur of telefoonvrijwilliger die wij zoeken? Bel naar 09 267 59 05 of surf naar www.cm.be/vrijwilligers
T UINBERGINGEN EN SER RES IN CEDER B R I T I S H OR N A ME N TA L S B R A K E L
TUINBERGINGEN SERRES V E R A N D A’ S BIJGEBOUWEN POOLHOUSES OR ANGER IES
NIEU W Combi serre/berging in ceder
GR AT IS ACCESSOIRES OP A L LE SER RES IN ONZE TOONZ A AL TE BR AKEL! TOT 1 APRIL
ESENTO BRAKEL & BRITISH ORNAMENTALS Ronsesestraat 238, Brakel (baan Brakel-Ronse) - 055 42 76 08 serre geplaatst voor de Stad Brugge
OPEN VRIJDAG, ZATERDAG & ZONDAG van 10 tot 12 en van 13.30 tot 18 uur
TALLIEU & TALLIEU - WWW.TNT.BE
W W W.BRIT-ORN.BE