Speakers. Hét poppodium van Delft

Speakers Hét poppodium van Delft

Delft, 19 augustus 2010

Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Analyse ‘Pop in Delft: de krachten gebundeld’ 2.1 Popmuziek, popbeleid en poppodia 2.2 Kernproblemen 2.3 Routeplan 2.4 Risico’s voorgesteld routeplan 2.5 Gevolgen voorgesteld routeplan

3 Speakers: Hét poppodium van Delft 3.1 Een kleine terugblik 3.2 Doelgroepen 3.3 Programma portfolio 3.4 Burgwal 3.5 Erfpachtvoorwaarden 3.6 Organisatie

3.6.1 Stichting Programmering Speakers / Speakers BV 3.6.2 Voordelen in het verleden 3.6.3 Bottleneck 3.6.4 Nieuwe organisatievorm? 3.6.5 Personeelsbestand

3.7 Heineken

4 Ambities 4.1 Programma 4.2 Kernpodium 4.3 Samenwerkingen 4.4 Cultureel Centrum

5 Subsidieniveau 6 Conclusie

1

1 Inleiding In augustus 1998 opende poppodium Speakers aan de Burgwal 45-49 te Delft haar deuren. Gevestigd in het pand waarin decennia lang het jongerencentrum De Eland was gevestigd, bewees Speakers haar bestaansrecht met een interessant en onderscheidend programma. De bezoekersaantallen van meer dan 100.000 bezoekers per jaar bewijzen het succes van Speakers. Desondanks gaat het poppodium een onzekere toekomst tegemoet. In oktober 2009 kampt Stichting Programmering Speakers, de stichting die de programmering en productie van de culturele activiteiten van poppodium Speakers verzorgd, voor het eerst in haar bestaan met serieuze financiële problemen. Daarom werd de gemeente Delft gevraagd om mee te denken over een tijdelijke én structurele oplossing voor de financiële problemen van Stichting Programmering Speakers om zo Speakers als poppodium voor Delft te behouden. Na een quick scan van de bedrijfsvoering van Speakers door onderzoeksbureau Vreeke & Van Dalen en een financiële analyse van Bert den Uijl van de gemeente Delft is gebleken dat hoofdzakelijk externe factoren, zoals de invoering van het rookverbod in de horeca, de financiële crisis en de verhuizing van One & Only Productions (voorheen ook gevestigd aan de Burgwal), voor tegenvallende resultaten hebben gezorgd. Omdat Speakers een belangrijke maatschappelijke en culturele functie vervult in Delft en de enige plek is in Delft waar op grote schaal popcultuur voor jongeren tussen de 16 en 24 jaar wordt geprogrammeerd, heeft het college aan de raad voorgesteld om Stichting Programmering Speakers een eenmalige extra subsidie van € 70.000 te verstrekken. De raad ging hiermee akkoord omdat zij erkent dat Stichting Programmering Speakers een belangrijke rol vervult binnen het cultuuren jongerenbeleid van de gemeente Delft. Uiteraard is Stichting Programmering Speakers zeer dankbaar geweest voor deze steun, echter biedt een eenmalige extra subsidie niet de oplossing voor langere termijn. Daarom heeft de gemeente Delft aan Vreeke en Van Dalen gevraagd om een vervolgonderzoek te verrichten naar het huidige popklimaat in Delft en te komen met een advies voor een meerjarenplan dat moet leiden tot een duurzaam poppodium en een gezond popbeleid in Delft. Hieruit is het rapport ‘Pop in Delft: de krachten gebundeld’ ontstaan, een rapport met veel relevante informatie, data en heldere analyses, echter ontbreekt het volgens Stichting Programmering Speakers aan een logisch vervolgadvies voor de toekomst. Daarom heeft Stichting Programmering Speakers besloten om een alternatief rapport te schrijven zodat een goede en overwogen beslissing kan worden genomen over het te voeren popbeleid voor de komende jaren. Achtereenvolgens behandeld dit rapport het eindrapport van Vreeke en Van Dalen (Pop in Delft: de krachten gebundeld) en de gevolgen van het door dit rapport geschetste routeplan, de kansen van Speakers voor de toekomst, de ambities van Stichting Programmering Speakers, het benodigde subsidieniveau voor een gezond poppodium en de conclusie van dat rapport. Uiteraard zullen wij waar nodig bereid zijn een toelichting te komen geven.

Gideon Rozendaal Stichting Programmering Speakers Delft, 19 augustus 2010

2

2 Analyse ‘Pop in Delft: de krachten gebundeld’ Het initiatief om een onafhankelijk bureau in te schakelen voor het maken van een analyse van de popinfrastructuur in Delft en voor een meerjaren plan voor de toekomst, is een teken van de gemeente Delft dat ze de financiële problemen van Stichting Programmering Speakers serieus neemt. Dit initiatief valt goed uit te leggen binnen de huidige ambities van de gemeente Delft om Delft te laten uitgroeien tot een levendige popstad met een versterkte popmuziekscene. Uiteraard juicht Stichting Programmering Speakers dergelijke initiatieven met een hoog verwachtingspatroon toe.

2.1 Popmuziek, popbeleid en poppodia Allereerst bevat het rapport ‘Pop in Delft: de krachten gebundeld’ veel relevantie informatie, data en heldere analyses. Zo wordt onder andere de belangrijke rol van de popsector in de maatschappij onder de loep genomen. Er wordt duidelijk aangegeven dat popcultuur anno 2010 onlosmakelijk verbonden is met de samenleving. Poppodia hebben een grote culturele, sociale, maar ook economische betekenis voor een stad. Ook dit sluit goed aan bij de ambitie van de gemeente Delft om Delft te laten uitgroeien tot een levendige popstad met versterkte popmuziekscene. Bovendien blijkt er een duidelijk verband te zijn tussen de aanwezigheid van podiumkunsten (voorstellingen) en de aantrekkingskracht van een stad, en dan voornamelijk voor hoger opgeleiden. Ook dit sluit erg goed aan bij de stad Delft, waarin de studentenpopulatie de komende jaren alleen nog maar zal toenemen. Daarnaast wordt duidelijk gemaakt dat popmuziek en poppodia niet kunnen bestaan zonder subsidie. Al snel kan de conclusie worden gemaakt dat het huidige subsidieniveau van de gemeente Delft voor een poppodium niet aansluit bij haar ambities voor popbeleid. Ondanks dat de gemeente Delft in november 2008 heeft besloten om de subsidie te verhogen van € 45.000 naar € 85.000 per jaar blijft de hoogte van de jaarlijkse financiële bijdrage ver onder het landelijke gemiddelde. Vergelijkbare steden trekken namelijk gemiddeld € 414.500 subsidie per jaar uit voor een poppodium. Dit is bijna vijf keer zoveel als de huidige jaarlijkse bijdrage voor Stichting Programmering Speakers. Het mag duidelijk zijn dat dit grote consequenties heeft voor de organisatie en exploitatie. Daarom is Speakers in het verleden gebaat geweest bij een creatieve en commerciële aanpak om met weinig middelen veel voor elkaar te kunnen krijgen en zo inkomsten te genereren voor een gezonde exploitatie. Deze aanpak blijkt echter onder de huidige economische omstandigheden te weinig zekerheid te bieden voor de toekomst. Door externe factoren (invoering van het rookbeleid in de horeca, de financiële crisis en de verhuizing One & Only Productions naar Utrecht) heeft Speakers te maken met minder horeca-inkomsten en hogere exploitatiekosten. De in december 2009 beschikbaar gestelde extra subsidie van € 70.000 heeft de eerste klappen opgevangen, maar biedt geen zekerheid voor een oplossing van de problemen op langere termijn. In plaats van het bouwen aan de toekomst is Speakers momenteel voornamelijk bezig met overleven met als risico in een neerwaartse spiraal te komen. Een hoger subsidieniveau lijkt daarom onontbeerlijk.

2.2 Kernproblemen Ondanks dat in Delft alle spelers aanwezig zijn voor een goed popklimaat, concludeert het rapport van Vreeke en Van Dalen dat het popklimaat ernstig te wensen over laat. Dit ligt echter niet aan de spelers zelf. De spelers leveren allen voor zich een behoorlijke kwaliteit, maar de voorwaarden waaronder de spelers moeten opereren zijn allesbehalve optimaal. Veel organisaties kampen met uiterst krappe begrotingen, met als gevolg dat er weinig ruimte is voor professionalisering en intensieve samenwerking tussen de spelers. Ook Speakers kan hierdoor niet optimaal fungeren als de gewenste spil in het popbeleid. Verder ziet Vreeke en Van Dalen Speakers meer als een commercieel danscafé dan een volwaardig poppodium. Niet iedereen in de Nederlands popsector zal het eens zijn met deze mening. Vele collega poppodia en verschillende popinstellingen blijken juist complimenteus over hoe Speakers met weinig (financiële) middelen toch een aansprekend programma weet te realiseren. Dit is voornamelijk te danken aan de pragmatische aanpak van Speakers met creativiteit en commercialiteit als belangrijke kenmerken.

3

Er kan gesteld worden dat Speakers door het lage subsidieniveau gedwongen wordt om kritisch te kijken naar iedere euro en naast artistieke overwegingen de financiële overwegingen zeker niet achterwege kan laten. Het aanbieden van laagdrempelige dansavonden is een logische keuze omdat inkomsten uit deze dansavonden geïnvesteerd kunnen worden in culturele en maatschappelijke programma’s die niet zonder financiële bijdragen kunnen worden geprogrammeerd. Veel andere poppodia bieden daarom ook laagdrempelige dansavonden aan. Een hoger subsidieniveau zal daarom leiden tot minder afhankelijkheid van commerciële programma’s en meer maatschappelijk en culturele programma’s mogelijk maken. Tot slot wordt aangekaart dat de huidige constructie van Speakers dermate complex en problematisch is, dat het geen gezond uitgangspunt biedt voor verdere ontwikkeling van Speakers als duurzaam poppodium. Hier wordt voornamelijk gewezen op de positie van Heineken als bierleverancier en verhuurder. Ook de constructie van Speakers BV / Stichting Programmering Speakers en de staat van het pand zouden de nodige problemen veroorzaken. Deze conclusies worden echter amper met argumenten onderbouwd.

2.3 Routeplan De kernproblemen en de onzekere basis van poppodium Speakers vallen allen te herleiden naar het lage subsidieniveau van de gemeente Delft voor popcultuur. Daar waar de oplossing eenvoudig lijkt, adviseert het rapport van Vreeke en Van Dalen een behoorlijk ambitieus routeplan wat vervolgens zou moeten leiden tot een gezond poppodium en een goed popbeleid. Het kan echter niet worden uitgesloten dat een duurzaam popcentrum pas in 2025 (!!) gerealiseerd zal worden. In plaats van investeren in Speakers stelt het routeplan voor om een nieuwe stichting Popcultuur Delft op te richten die met de beschikbare subsidie een zo aansprekend mogelijke programmering in Delft moet gaan verzorgen. Dit programma zou in samenwerking met alle popgerelateerde partners op verschillende locaties programma gerealiseerd moeten worden. Hier gaan de onderzoekers voorbij aan hun eigen analyse dat een meer intensievere samenwerking tussen de huidige spelers niet tot de mogelijkheden behoort vanwege de uiterst krappe begrotingen en beperkte professionalisering van desbetreffende organisaties.

2.4 Risico’s voorgesteld routeplan Het is niet verwonderlijk dat het voorgestelde routeplan niet kan uitsluiten dat een duurzaam popcentrum pas in 2025 (!!) gerealiseerd zou kunnen worden. De laatste jaren hebben veel gemeenten juist veel te hoge ambities gekoesterd. Vertragingen lijken eerder regel dan uitzondering en de kosten van de ambitieuze projecten vielen velen malen hoger uit dan van tevoren werd begroot. In het rapport van Vreeke en Van Dalen wordt het Energiehuis in Dordrecht als voorbeeld gegeven van industrieel erfgoed dat ruimte biedt aan vitale centra voor popcultuur. Echter, als we dit project van dichterbij bekijken dan dient het Energiehuis vooral als bewijs van de risico’s die een groot ambitieus project als gevolg kan hebben, zoals jaren vertraging, extra benodigde financiële investeringen (van tientallen miljoenen euro’s!) en flinke exploitatietekorten. Een ander voorbeeld is het nieuwbouwproject van de Vorstin in Hilversum. In maart 2010 vervingen Frans Vreeke en Mike Iking (auteurs van het rapport Pop in Delft: de krachten gebundeld) de directie van de Vorstin (belangenverstrengeling ?!). Het poppodium dat eigenlijk al in 2008 open had moeten gaan, verwacht pas in september 2010 eindelijk te kunnen beginnen aan hun eerste try-out concerten. Voordat het poppodium daadwerkelijk haar deuren kan openen zal eerst nog een extra financiële bijdrage van € 350.000 beschikbaar gesteld moeten worden door de gemeente Hilversum voor de inrichting van het podium. Maar ook na de inrichting van het pand zijn de financiële problemen van de Vorstin nog niet van de baan. Vanaf de start zal de organisatie te maken hebben met een niet-sluitende begroting. In het eerste jaar zal het exploitatietekort € 227.000 bedragen. En dat voor een poppodium dat uiteindelijk een ambitieniveau heeft van slechts 40.000 bezoekers per jaar!!

4

Het valt dus zeer te betwijfelen of het voorgestelde routeplan de oplossing is voor Delft. De komende vier jaar zal de gemeente Delft € 30 miljoen moeten bezuinigen. Omdat flinke vertragingen, hogere bouwen/of verbouwingskosten en exploitatietekorten in de eerste levensjaren van een nieuwbouw of verbouwd poppodium eerder regel dan uitzondering zijn, lijkt het niet verstandig voor de gemeente Delft om op korte termijn een dergelijk risicovol project aan te gaan.

2.5 Gevolgen voorgesteld routeplan Het routeplan zal op korte termijn leiden tot verschraling van het popaanbod. Allereerst zal de gemeente Delft de (tot en met 2012) gereserveerde financiële steun van € 85.000 per jaar voor Stichting Programmering Speakers intrekken. Zonder deze financiële bijdrage zal Stichting Programmering Speakers gedwongen worden om haar activiteiten te staken, waardoor culturele en maatschappelijke programma’s niet meer gerealiseerd zullen worden. Delft verliest hierdoor in één keer een groot programma-aanbod van concerten en andere culturele activiteiten. Verder zullen de opgebouwde relaties van Stichting Programmering Speakers verloren gaan. Speakers zal vervolgens een 100% commerciële koers moeten gaan varen. Hierdoor zal de Grote Zaal van Speakers een commerciëlere inrichting dienen te krijgen. Deze inrichting zal dan niet meer gericht zijn op het mogelijk maken van maatschappelijke en culturele activiteiten. Hierdoor verliest Delft haar mooiste en grootste popzaal, dat met alle nodige (technische) faciliteiten, vergunningen, een goede infrastructuur en de doos-in-doos constructie, grootschalige popconcerten met hoge geluidvolumes en uiteenlopende culturele activiteiten mogelijk maakt. De nieuwe nog op te zetten stichting zal op zoek moeten gaan naar alternatieve locaties, waarbij normaliter een zaalhuur zal moeten worden betaald. De locatie dient vervolgens nog ingericht te worden met licht- en geluidsapparatuur om grootschalige popconcerten mogelijk te maken. Bovendien is het de vraag of deze locaties kunnen voldoen aan de gestelde milieueisen m.b.t. geluidsoverlast. Decentralisatie van het popaanbod brengt hogere organisatie- en productiekosten met zich mee. Hierdoor zal een substantieel deel van de beschikbare subsidie verloren gaan aan extra kosten om de gewenste activiteiten mogelijk te maken. Naast het feit dat de nieuwe stichting nog geen eigen podium heeft voor haar programma, zal ook het opzetten van de nieuwe organisatie tijd en geld kosten. Er zal gezocht moeten worden naar een geschikte kantoorruimte en nieuw personeel. Daar waar Stichting Programmering Speakers nog kon rekenen op een financiële bijdrage van Speakers BV, zal de nieuwe stichting voornamelijk afhankelijk zijn van gemeentelijke subsidie. De huidige financiële bijdrage van € 85.000 blijkt nu al ruim onvoldoende en het is de vraag hoeveel daarvan uiteindelijk overblijft voor de nieuwe stichting om programma te kunnen realiseren. Het moge duidelijk zijn dat voor de huidige subsidie van € 85.000 per jaar slechts een fractie van het huidige programma-aanbod van Stichting Programmering Speakers gerealiseerd kan worden. Het ontbreken van een middelgroot poppodium zal de komende jaren ook een grote verschraling betekenen van het huidige programma-aanbod. Ook de Kracht van Delft (het samenwerkingsverband van DOK, Theater de Veste, VAK centrum voor de kunsten en Erfgoed Delft, de vier grote culturele instellingen in Delft) heeft laten weten van mening te zijn dat het wegvallen van Speakers een grote verschraling van het culturele aanbod voor de jeugd zal veroorzaken naast uiteraard een aanzienlijke imagoschade voor de stad. Het is dus sterk de vraag of het voorgestelde routeplan de juiste weg is naar een duurzaam poppodium en een beter popbeleid. Ook de Delftse popliefhebber is de komende jaren gebaat bij het behouden van een poppodium. De Koornbeurs en Ciccionina zijn uitstekende initiatieven, echter bedienen zij voornamelijk kleinere niche doelgroepen. Juist de combinatie van Speakers, Ciccionina en De Koornbeurs zorgen voor een uitgebalanceerd aanbod en een krachtig bereik van verschillende uiteenlopende doelgroepen. Indien de podiumfunctie van Speakers verloren gaat zullen jongeren voor bijvoorbeeld grotere en bekendere acts andere steden gaan bezoeken zoals Den Haag en Rotterdam. Het zal een grote uitdaging zijn om deze bezoekers in een later stadium weer terug te winnen voor een eventueel nieuw poppodium in Delft.

5

3 Speakers: Hét poppodium van Delft De politieke partijen en het culturele veld in Delft zijn het erover eens dat Delft een eigen poppodium hoort te hebben met ruimte voor beginnende bands, maar ook met een aanbod van Nederlandse topartiesten. Daarnaast hebben meerdere politieke partijen aangegeven dat het voor de hand ligt om eerst te onderzoeken hoe het duurzame poppodium van de toekomst gerealiseerd kan worden in Speakers aan de Burgwal 45-49. In dit hoofdstuk wordt ingegaan waarom het de meest logische keuze is om Speakers verder te ontwikkelen tot hét duurzame poppodium van Delft.

3.1 Een kleine terugblik Speakers is al 12 jaar een begrip in Delft en omstreken en vanaf dag één het toonaangevende centrum voor popcultuur in het hart van Delft. Met gemiddeld meer dan 100.000 bezoekers per jaar, toont het poppodium aan dat zij duidelijk in een behoefte voorziet. Vele Nederlandse topbands hebben al in Speakers opgetreden. Wat te denken van bands zoals: Doe Maar, Bløf, Kane, Van Dik Hout, Krezip, Kraak & Smaak, VanVelzen, Moke, Voicst, Pete Philly & Perquisite, C-Mon & Kypski, The Opposites, Opgezwolle, New Cool Collective, Room Eleven en Zuco103. Maar ook verschillende aansprekende buitenlandse acts hebben hun kunsten aan het publiek vertoond zoals: Zita Swoon (BEL), Ozark Henry (BEL), Dog Eat Dog (USA), Jose Gonzalez (SWE), Keith Caputo (USA), Antwerp Gipsy Ska Orkestra (BEL), Dubioza Kolektiv (BIH), Friska Viljor (SWE), Shameboy (BEL), The Veils (UK/NZL) en Five O’Clock Heroes (USA). Naast de vele live concerten verzorgen nationale DJ’s gemiddeld 3 dagen per week de beste dansavonden. Ook heel wat bekendere DJ’s staan regelmatig achter de draaitafels zoals: Erick E, Gregor Salto, Sidney Samson, Afrojack, Benny Rodrigues, Don Diablo en Michel de Hey. Zelfs Tiësto heeft voor een nog bescheiden gage het publiek in extase weten te brengen. Speakers was het eerste poppodium dat met regelmaat Stand Up Comedy Nights opnam in haar programma. Vele bekende en ook onbekende comedians uit binnen- en buitenland zijn de revue gepasseerd, maar het hoogtepunt is ongetwijfeld dat Speakers verkozen werd als de try-out locatie voor de Lama’s. Eind 2009 heeft het college erkent dat Speakers een belangrijke plek inneemt in Delft. Wethouder Merkx namens het college: “Wij vinden dat Speakers een belangrijke maatschappelijke en culturele functie vervult in Delft. Op een belangrijke locatie in het centrum heeft Speakers een eigen plek weten in te nemen in het uitgaansleven en in het culturele leven van Delft. Speakers is de enige plek in Delft waar we voor jongeren een echt poppodium hebben. Dat mogen we als stad niet kwijtraken.”. Ook de raad erkende vervolgens dat Stichting Programmering Speakers een belangrijke rol vervult binnen het cultuurbeleid en het jongerenbeleid van de gemeente, wat vervolgens heeft geleid tot de extra subsidie voor het behoud van poppodium Speakers.

3.2 Doelgroepen Speakers streeft ernaar om een podium te zijn voor alle Delftenaren, met een focus op de jeugd van 16 tot en met 24 jaar. Hierin staat de popcultuur centraal; de door deze doelgroep veruit meest geconsumeerde vorm van cultuur. In haar programma probeert Stichting Programmering Speakers het hele scala aan popmuziek aan bod te laten komen, van alternative/rock tot dance en van jazz tot punk/metal. Door deze programmering wordt een groot deel van de doelgroep bereikt. Maar uiteraard wil Speakers ook niche doelgroepen bereiken die onherroepelijk aanwezig zijn in een stad als Delft. Denk hierbij aan de urban jeugd (hiphop) en liefhebbers van wereldmuziek (balkan beats), maar ook tweeverdieners (80’s & 90’s) en studenten (de kickstart studenten avond). Verder staat Speakers ook stil bij het feit dat de jeugd in de leeftijdscategorie tot 16 jaar steeds meer en eerder uitgaanswensen koestert. Ook voor deze doelgroep wil Speakers een aantal keer per jaar activiteiten organiseren.

6

3.3 Programma portfolio Stichting Programmering Speakers zorgt met weinig (financiële) middelen voor een breed en pluriform programma-aanbod, met een goede balans tussen commerciële en meer risicovolle programmering, waarbij herkenbaarheid en kwaliteit hoog in het vaandel staan. Bij de invulling van het programma staan vooral de donderdagen, vrijdagen en zaterdagen centraal. Gemiddeld biedt Speakers minimaal één concertavond per week. Deze concertavonden worden normaliter ingevuld door opkomende bands (die veelal op het punt van doorbreken staan) en bekendere namen uit de Nederlandse popscene. Zo zijn dit jaar verschillende acts geboekt zoals: El Pino & The Volunteers, Winne, Dio, The Madd, Moss, Peter Pan Speedrock en Lucky Fonz III. Stuk voor stuk namen die veel aandacht hebben gekregen van populaire radiostations 3FM (mainstream) en/of Kink FM (alternative). Maar ook bekende namen van topniveau stonden geboekt zoals The Opposites en Alain Clark die dit jaar verschillende muziekprijzen in de wacht hebben gesleept. Ook het programmeren van interessante buitenlandse acts wordt niet geschroomd als de mogelijkheid zich aandient. Zo heeft Speakers in 2010 een aantal buitenlandse acts kunnen programmeren zoals bijvoorbeeld The Seatsniffers, de meest populaire en energieke rootsrockband uit België en Dubioza Kolektiv, een Bosnische band die op alle grote festivals in Europa heeft gespeeld. Voor deze band bleken veel bezoekers van Slavische komaf de weg naar Speakers weten te vinden. Speakers biedt tevens veel ruimte voor talentontwikkeling en haakt hierbij aan bij zowel landelijke als provinciale en lokale initiatieven. Zo treden in de Grote Zaal jaarlijks meer dan zeventig bands op uit Delft en omstreken en fungeert Speakers als podium voor de kwart- en halve finales van de Grote Prijs van Nederland. Hiermee onderscheidt Speakers zich in positieve zin van de meeste poppodia. Ook op andere manieren is het podium goed ingebed in de lokale en regionale popmuziek, getuige de samenwerking met o.a. Westerpop, Velvet Music, Jazz Festival Delft, De Koninck Blues Festival, SPOD, De Koornbeurs en de Zuid-Hollandse Popunie. Daarnaast mogen de multiculturele activiteiten en concerten in samenwerking met Nyama niet onvermeld blijven. Naast de bandprogrammering heeft Speakers ook een flink dansprogramma. Ook hier geldt dat commerciële genres (zoals club, house, 80’s & 90’s,) worden afgewisseld met meer gewaagde en op nichemarkten gerichte programma’s (electro, minimal/techno,trance, funk/jazz). Echter ligt sinds de financiële crisis de focus meer op de commerciële genres. Daarnaast biedt Speakers een breed palet aan culturele activiteiten. Minimaal vijf keer per jaar is er een Comedy Night, waarbij nauw samengewerkt wordt met Theater de Veste en de Comedytrain. Tijdens popquizen wordt de popmuziekkennis van de bezoekers getest en regelmatig en vinden op zondagen salsa-dansavonden plaats, waarbij samengewerkt wordt met Typical Tropical en studentenvereniging SoSalsa. Regelmatig worden benefieten en maatschappelijke debatten georganiseerd, zoals het Indilicious OneMen Benefiet, de Nacht van de Fooi, het jongeren verkiezingsdebat en een discussie-avond over de gevolgen van de bezuinigingen aan de TU Delft. Bovendien vinden er gemiddeld 40 activiteiten per jaar plaats in samenwerking met lokale culturele en/of ideële organisaties, zoals Nyama, VAK centrum voor de kunsten, het OWEE bestuur, Delftse Werkgroep Homosexualiteit en Studium Generale. Vermeldenswaardig zijn ook de alcoholvrije Stay Fresh Schoolparty’s die tijdens schoolvakanties georganiseerd worden voor de jeugd van 13 t/m 17 jaar. De Stay Fresh Schoolparty’s zijn druk bezocht en worden georganiseerd in samenwerking met middelbare scholen, Politie Haaglanden, Brijder (specialist in verslavingszorg) en de gemeente Delft.

7

3.4 Burgwal Speakers bevindt zich in een karaktervol monumentaal pand met een rijke geschiedenis aan de Burgwal 45-49. Al jarenlang weet de bezoeker deze plek te vinden voor de beste live concerten, uiteenlopende dansprogramma’s, tal van culturele activiteiten, Stand Up Comedy voorstellingen, salsa dansavonden en nog veel meer. Daarom lijkt deze locatie ook voor de toekomst de meest logische plek voor een poppodium in Delft. Het monumentale pand van de voormalige Stadsleenbank is gevestigd in de sfeervolle oude binnenstad van Delft. Deze omgeving draagt bij aan de charme van het poppodium en zorgt tevens voor een goede bereikbaarheid. Het mag inmiddels uniek genoemd worden dat een poppodium gevestigd is in een stadscentrum, daar waar andere poppodia steeds vaker uit stadscentra verdwenen zijn naar een afgelegen plek aan de stadsrand of een industrieterrein. Delft mag hier met recht trots op zijn en zou deze locatie moeten koesteren. Samen met de cafe’s aan de Beestenmarkt vormt Speakers het belangrijkste uitgaanscentrum in Delft wat vele grote voordelen met zich meebrengt. De aanwezigheid van meerdere horecazaken zorgt bijvoorbeeld voor een extra aantrekkingskracht van bezoekers. Op het gebied van veiligheid kan er tevens goed samengewerkt worden met het beveiligingspersoneel van de verschillende horecazaken en de levendige en bovendien verlichte omgeving zorgt voor een hoog veiligheidsgevoel van bezoekers. Het is nog maar de vraag of dit gerealiseerd kan worden op een alternatieve locatie. Het pand is uitstekend geschikt als poppodium en voldoet aan alle hedendaagse eisen van overheid en consumenten. Alle technische faciliteiten op het gebied van licht en geluid zijn ruimschoots aanwezig en de Grote Zaal beschikt over een doos in doos constructie. Dit maakt het mogelijk om hoge geluidvolumes te produceren zonder dat dit noemenswaardige geluidsoverlast veroorzaakt bij de buurtbewoners. De capaciteit van 390 bezoekers voor de Grote Zaal is een ideale grootte gebleken voor een stad als Delft. Bij deze capaciteit kan een mooie mix van uiteenlopende activiteiten en evenementen worden georganiseerd. Artiesten van nationaal topniveau, maar ook lokaal talent komen op het podium uitstekend tot hun recht en interessante buitenlandse acts kunnen met gemak geprogrammeerd worden. De inrichting maakt ook diversiteit tussen commerciële en culturele activiteiten mogelijk en de neutraliteit zorgt ervoor dat iedere doelgroep zich thuis kan voelen. Vele andere culturele organisaties in Delft erkennen de grote mogelijkheden van de huidige locatie aan de Burgwal 45-49 en zien de grote voordelen van de sfeervolle omgeving en de bereikbaarheid van het centrum. Ook Vreeke en Van Dalen refereert in hun rapport aan het feit dat Speakers een mooie zaal heeft. Desondanks plaatsen zij kritische noten over de backstage area: “Speakers heeft dan wel een mooie zaal, maar een backstage area om de productie goed te laten verlopen heeft het gebouw niet. Alle apparatuur moet door de voordeur naar binnen en buiten, er is nauwelijks opslag voor apparatuur backstage en de kleedkamers zijn niet ruim bemeten.” Deze argumenten kunnen echter eenvoudig worden ontkracht. Jarenlang heeft Speakers bewezen prachtige concerten en culturele evenementen van hoog niveau te kunnen produceren. In deze historie is er geen artiest geweest die ooit geklaagd heeft over de grootte van de kleedkamers. Bovendien geldt de grote charme van het pand juist als één van de redenen waarom ook grote acts het leuk vinden om in Speakers spelen en bovendien graag willen terugkeren. Indien het een probleem is dat alle apparatuur door de voordeur of via een steeg langs het pand naar binnen en buiten moet, dan kunnen Paradiso, de Melkweg, Rotown en vele andere popzalen ook wel ‘afgeschreven’ worden. Al met al blijkt in vele opzichten de huidige locatie van Speakers aan de Burgwal 45-49 een zeer geschikte locatie voor hét poppodium van Delft. Met het oog op het bezuinigingscenario van de gemeente Delft, lijkt het nu zeer onverstandig om voor een poppodium in Delft op korte termijn te beginnen aan nieuw- of verbouwplannen die altijd gepaard gaan met hoge investerings- en bouwkosten. Uiteraard kan in een later stadium, als omstandigheden veranderd zijn en er meer financiële ruimte is, opnieuw gekeken worden naar de wensen voor een eventuele nieuwe of andere locatie. Mocht het zover komen, dan staat Speakers altijd open voor alle uitnodigingen om hierover mee te denken.

8

3.5 Erfpachtvoorwaarden Uiteraard bestaat de mogelijkheid dat het college geen rol meer ziet voor Stichting Programmering Speakers in het toekomstig popbeleid van de gemeente Delft. De financiële steun van de gemeente Delft aan Stichting Programmering Speakers zal dan logischerwijs verdwijnen en Speakers zal gedwongen zijn om een commerciële koers te gaan varen. In dit geval zal Speakers BV, die de horecaexploitatie verzorgd van Speakers, de gemeente Delft verzoeken om gevrijwaard te worden van een aantal de door de gemeente Delft gestelde voorwaarden met betrekking tot de ‘Overeenkomst tot uitgifte in erfpacht van een perceel grond met opstallen aan de Burgwal 45-49’. Hierin is onder andere opgenomen dat het in het kader van het stedelijk jeugd- en jongerenwerk van groot belang is dat het pand Burgwal 45-49 een herkenbare en laagdrempelige plaats in het Delftse activiteitenaanbod voor jongeren tussen de 16 en 24 jaar blijft innemen. Daarom is overeengekomen dat de erfpachter het pand Burgwal 45-49 conform de doelstelling blijft exploiteren en invulling blijft geven aan door de gemeente hieraan gestelde voorwaarden: •

• • •

de erfpachter streeft er naar het pand een herkenbare plaats in het Delftse activiteitenaanbod te geven en een zichtbare relatie tussen de activiteiten in de verschillende ruimten tot stand te brengen, welke activiteiten passen binnen de doelstelling en in eerste instantie primair gericht zijn op jongen tussen 16 en 24 jaar; teneinde de gemêleerde groep Delftse jongeren met hun verschillende groepsculturen en bestedingspatronen te bereiken, is het aanbod van activiteiten gedifferentieerd en toegespitst op deze jongeren; ten aanzien van de zogenaamde “grote zaal” van het pand geldt als uitgangspunt dat de erfpachter in deze zaal zelf activiteiten organiseert voor de doelgroep; incidentele verhuur aan derden is mogelijk, onder voorwaarde dat de verhuur zoveel mogelijk past in de doelstelling; teneinde de gemeente te informeren over en betrokken te houden bij de exploitatie van het pand doet de erfpachter jaarlijks verslag aan de gemeente van de samenstelling van de diverse groepen bezoekers (onder andere demografische gegevens) en hun wensen ten aanzien van onder andere de programmering en het activiteitenaanbod;

De bovenstaande voorwaarden zullen een flinke belemmering zijn voor een gezonde commerciële exploitatie van Speakers. Deze voorwaarden zullen daarom herzien of geschrapt dienen te worden door de gemeente Delft.

3.6 Organisatie Naar aanleiding van de in december 2009 eenmalige beschikbaar gestelde subsidie, zijn er in het politieke veld voor het eerst sinds de oprichting van Speakers openlijke zorgen ontstaan over de huidige organisatievorm van het poppodium. Dit hoofdstuk schetst het ontstaan van deze constructie en beargumenteert de voor- en nadelen van deze constructie. Vervolgens wordt een alternatief beschreven. 3.6.1 Stichting Programmering Speakers / Speakers BV In augustus 1998 opende Speakers aan de Burgwal 45-49 in Delft haar deuren in het pand waarin decennia lang het jongerencentrum De Eland was gevestigd. Als gevolg van de financiële tekorten en gebrek aan goed management van De Eland is destijds in overleg met de gemeente Delft gekozen voor een zelfstandige en commerciële aanpak van de exploitatie van het nieuwe poppodium. Het uitgangspunt was dat Speakers haar eigen broek moest kunnen ophouden zonder structurele financiële bijdrage en sturing vanuit de gemeente Delft. De horeca-exploitatie en de huurovereenkomst van het pand werden ondergebracht bij Speakers BV. De programmering en alle werkzaamheden (zoals publiciteit en productie) die hieraan verbonden zijn werden ondergebracht bij Stichting Programmering Speakers.

9

3.6.2 Voordelen in het verleden Jarenlang heeft deze constructie Stichting Programmering Speakers vele voordelen geboden. Speakers BV kon vanuit de horecaomzetten een belangrijke bijdrage leveren aan het programma van Stichting Programmering Speakers. Ook de kosten voor de huur van het pand en personeel werden betaald door Speakers BV. Hierdoor kon de gemeente Delft jarenlang voor een dubbeltje op de eerste rij zitten. Los van de niet uitgegeven subsidie (ongeveer 4 á 5 miljoen euro) heeft Speakers naar schatting voor een zelfde bedrag aan City-Marketing gegenereerd. Inmiddels zijn de tijden veranderd en zorgen verschillende externe factoren ervoor dat Speakers BV minder horecaomzetten genereert en te maken heeft gekregen met hogere exploitatiekosten. De huur van het pand en personeelkosten worden nog wel betaald, maar het is niet meer mogelijk om een financiële bijdrage te leveren aan Stichting Programmering Speakers. 3.6.3 Bottleneck Inmiddels wordt in het rapport van Vreeke en Van Dalen geconcludeerd dat Speakers in de huidige constructie te weinig garanties biedt op een succesvolle exploitatie van een poppodium in Delft. Als reden hiervoor wordt opgegeven dat Stichting Programmering Speakers te nauw is verbonden met Speakers BV. Verdere onderbouwing van deze redenering ontbreekt en het valt daarom te betwijfelen of het onmogelijk is om met de huidige constructie tot een duurzaam poppodium te komen. De bottleneck voor een duurzaam poppodium is juist het uitblijven van een gepaste structurele financiële bijdrage vanuit de gemeente Delft. Sociaal maatschappelijke en culturele activiteiten zullen namelijk altijd afhankelijk zijn van subsidie of sponsoring. Dit feit verandert niet met het aanpassen van de constructie. Zonder substantiële financiële bijdragen van buitenaf zal elk initiatief sneuvelen om tot een duurzaam poppodium met het gewenste popbeleid te komen. Daarom investeren andere gemeenten gemiddeld vijf keer zoveel in het plaatselijke poppodium dan de gemeente Delft. De gemeente Delft zit dus al meer dan 10 jaar voor een dubbeltje op de eerste rij, ondanks de verhoging van de jaarlijkse subsidie in 2009 van € 45.000 naar € 85.000. Aangezien de gemeente Delft de ambitie heeft om als stad uit te groeien naar een levendige popstad met een versterkte popmuziekscene, zal een substantiële verhoging van het subsidieniveau onontbeerlijk zijn om de gestelde ambities te verwezenlijken. 3.6.4 Nieuwe organisatievorm? Ondanks het ontbreken van een duidelijk onderbouwing van de stelling in het rapport van Vreeke en Van Dalen, staat Speakers open voor het kritisch bekijken van de huidige organisatievorm. Echter dient opgemerkt te worden dat een andere constructie mogelijk meer kosten met zich mee zal brengen. Daarom zal goed onderzocht moeten worden of een andere constructie inderdaad noodzakelijk is en welke constructie meer garantie zou kunnen bieden voor de toekomst. In een eerder stadium heeft de gemeente Delft aangegeven voorstander te zijn van ‘cultural governance’: een goed, verantwoord en transparant bestuur en toezicht in de culturele sector. Voor Speakers zou dat een stichting met een goed, verantwoord en transparant bestuur betekenen. Stichting Programmering Speakers kan deze rol vervullen voor de exploitatie van Speakers en de contractpartner van de gemeente Delft blijven. Verder zal onderzocht moeten worden of het verstandig is om Speakers BV te behouden voor het exploiteren van de horeca of dat Stichting Programmering Speakers de gehele exploitatie voor haar rekening zal moeten nemen. De nieuwe organisatie zou bestuurd kunnen worden volgens het bestuurs- en directiemodel. Dit model wordt bij 79% van de middelgrote podia gehanteerd en lijkt daarom een voor de handliggend bestuursmodel voor Speakers. Huidige bestuursleden van Stichting Programmering Speakers zouden vervangen kunnen worden door nieuwe bestuursleden. In de beoogde samenstelling van het bestuur zullen ten minste drie bestuursleden plaatsnemen. Om voor een stevig en breed gedragen bestuur te zorgen zal voor de invulling van deze posities gezocht kunnen worden naar mensen uit de popwereld, het bedrijfsleven en/of de politiek.

10

Het nieuwe bestuur zal er vervolgens voor moeten zorgen dat er een gedegen beleid voor de lange termijn wordt bepaald en garanties worden geboden aan de gemeente Delft. De exacte taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van het bestuur zullen moeten worden verankerd in de aangepaste statuten van Stichting Programmering Speakers en de taken van de directeur zullen moeten worden vastgelegd in het directiereglement. 3.6.5 Personeelsbestand Momenteel wordt de gehele organisatie uitgevoerd door slechts vier personen die op parttime basis werken en uitbetaald worden. Deze personeelkosten worden betaald door Speakers BV. Om de kwaliteit van het programma te verbeteren en meer samenwerkingen met andere (Delftse) culturele instellingen mogelijk te maken zal er meer personeel nodig zijn. Wederom geldt hiervoor dat bij een hoger subsidieniveau meer personeel aangenomen kan worden, waardoor de kwaliteit van het poppodium zal verbeteren en meer samenwerkingen mogelijk gemaakt kunnen worden met andere (Delftse) culturele en/of ideële organisaties. De onderstaande figuur geeft schematische weer hoe de ideale organisatie eruit zou kunnen zien:

Bestuur Stichting

Directeur

Administratief medewerker

P&O medewerker

Horeca manager

Bedrijfsleider

Programma coördinator

Productie manager

Marketing & Communicatie medewerker

Financieel medewerker

Bedrijfsleider

Horeca personeel

Productie personeel

Bar / Kassa / Garderobe / Service / portiers / etc. (25 a 30 m/v)

Geluidtechnici / lichttechnici / Stagemanager / Hospitality

Flyerboys- & girls / Fotografen / Vormgevers/ Drukker etc.

11

3.7 Heineken Naast de functie als bierleverancier is Heineken Brouwerijen ook betrokken bij de huurconstructie van het pand waarin Speakers is gehuisvest. De eigenaar van het pand verhuurt de begane grond aan Heineken Brouwerijen, die het op haar beurt weer doorverhuurt aan Speakers BV. Speakers is daarmee op twee manieren verbonden aan de brouwer; als huurder en als afnemer van bier. De bierbrouwer is met deze constructie verzekerd van bierlevering aan de exploitant. Het is een misvatting dat deze verbintenis per definitie als ongezond beschouwd moet worden. De huidige hectoliterkorting die Speakers ontvangt zal in vele gevallen gelijk of zelfs hoger zijn dan vergelijkbare poppodia, aangezien Speakers haar maatschappelijke en culturele activiteiten afwisselt met commerciëlere programma’s. Bij commerciëlere programma’s worden meer bezoekers gegenereerd die bovendien meer besteden aan de bar. Daarom worden er meer hectoliters verkocht waardoor hogere kortingen kunnen worden bedongen. Maar er zijn meer voordelen die de relatie met Heineken Brouwerijen heeft opgeleverd. Het meest aansprekende voorbeeld hiervan is de reeks Vrienden van Amstel televisie-afleveringen die zijn opgenomen in het Speakers Café. Deze reeks heeft niet alleen een onvergetelijke indruk achtergelaten op bezoekers, maar heeft ook een flinke hoeveelheid City-marketing opgeleverd. Ook de website van Heineken levert grote voordelen op voor Speakers. Deze website is gericht op vrijetijdsbesteding van jongeren en dient als een uitgaansportaal voor voornamelijk liefhebbers van live concerten en dance events. Ook Speakers wordt (gratis) in deze agenda vermeld en regelmatig meegenomen in mailings. In verschillende standpunten uit het politieke veld is de mening terug te horen dat panden met een maatschappelijke functie eigendom van de gemeente dienen te zijn of worden. Indien de gemeente Delft het pand aan de Burgwal 45-49 zou terugkopen van de huidige eigenaar dan ontstaat de mogelijkheid om de huurovereenkomst met Heineken Brouwerijen tussentijds te beëindigen op grond van ‘dringend eigen gebruik’. Hierdoor zou de gemeente Delft weer democratische zeggenschap kunnen krijgen over wat er in het pand gebeurd. Eén van de mogelijkheden is vervolgens dat Speakers het pand gaat huren van de gemeente. Ook in vergelijkbare steden huurt een poppodium haar huisvesting van de gemeente. De dubbele relatie met de gemeente als verhuurder en subsidiënt levert in dit geval voordelen op. Verhoging van de huurprijs wordt veelal verdisconteerd in een verhoging van de exploitatie- of huisvestingssubsidie.

12

4 Ambities Speakers heeft de ambitie om hét poppodium van Delft te blijven en uit te groeien tot een duurzaam poppodium dat fungeert als spil in het Delftse popbeleid. Allereerst is het zaak om de kwaliteit van het programma weer terug te krijgen op het niveau van voor de financiële crisis en vanuit daar verder te groeien naar bezoekersaantallen van meer dan 125.000 bezoekers per jaar. 4.1 Programma Bij de bandprogrammering betekent dat er populaire Nederlandse bands worden geboekt die veel aandacht krijgen van nationale radiostations zoals 3FM (mainstream) en KINK FM (alternative). Ook een substantieel aantal artiesten of bands van topniveau dienen op het programma te staan zoals Alain Clark, Van Velzen, The Opposites, Pete Philly & Perquisite en Caro Emerald. Daarnaast moet er jaarlijks voldoende ruimte zijn voor interessante buitenlandse acts van niveau. De ruimte voor lokale acts wil Stichting Programmering Speakers onverminderd overeind houden. Onder de dansavonden wil Stichting Programmering Speakers naast de commerciëlere club, house en 80’s & 90’s avonden, veel aanbod van niche stijlen zoals electro, minimal/techno en drum’ n’ bass realiseren. Stichting Programmering Speakers is zich ervan bewust dat het meer tijd en de nodige investeringen kost om nieuwe en minder commerciële stijlen bij het publiek in Delft bekend te maken en wil daarin investeren. Daarnaast zou Stichting Programmering Speakers samenwerkingen met andere partijen en culturele instanties binnen Delft behouden en waar mogelijk intensiveren. Ook liggen er vele kansen voor nieuwe samenwerkingen. Hierbij sluit Stichting Programmering Speakers aan op het thema ‘verbinden’ dat veelvuldig genoemd wordt in de cultuurvisie van de gemeente. Hierop zal uitgebreider ingegaan worden in paragraaf 4.3 . Steeds meer poppodia profileren zichzelf met een festival. De ambitie van Stichting Programmering Speakers is om een festival te organiseren dat in hetzelfde rijtje genoemd kan worden als Motel Mozaique (WATT , Rotterdam), Crossing Border (Paard van Troje, Den Haag), London Calling (Paradiso, Amsterdam) en Le Guess Who? (Tivoli, Utrecht). Een flinke ambitie, maar ooit riep Eppo van Nispen tot Sevenaer dat DOK de mooiste bibliotheek van de wereld zou worden ..... Ook een Stand Up Comedy festival i.s.m. Theater de Veste behoort tot de ambities en wellicht is het tijd om verschillende Delfste culturele instellingen de handen inéén te laten slaan voor een groots multi-disciplinair festival. 4.2 Kernpodium Speakers is sinds januari 2009 als kernpodium opgenomen in het Nederlands Popmuziek Plan van het Fonds voor Podiumkunsten (FPK). In deze landelijke subsidieregeling zitten ruim veertig poppodia die regelmatig Nederlandse bands laten spelen en qua omvang en professionaliteit op het gebied van marketing en management voldoen aan de door het Fonds voor Podiumkunsten gestelde eisen. Met haar huidige programmering, marketing en zelfstandigheid voldoet Stichting Programmering Speakers ruimschoots aan de hiervoor geldende voorwaarden en heeft het de ambitie deze status te behouden. 4.3 Samenwerkingen Momenteel vinden gesprekken plaats met verschillende Delftse culturele organisaties om samenwerkingen te beginnen, te intensiveren en/of om samenwerkingen uit het verleden nieuw leven in te blazen. Echter moet stil worden gestaan bij het feit dat veel organisaties kampen met uiterst krappe begrotingen en beperkte middelen met als gevolg dat er weinig ruimte is voor professionalisering en intensievere samenwerking tussen de organisaties. Toch blijkt dat er al op veel fronten goede samenwerkingen tot stand zijn gekomen en er volop mogelijkheden liggen in het Delftse culturele veld.

13

Zo hebben Velvet Music, Westerpop, Nyama en Jazz Festival Delft enthousiast gereageerd op het verzoek tot actievere betrokkenheid bij het samenstellen van het programma van Speakers. Het gaat hier voornamelijk om invulling van bandavonden zoals CD-presentaties (Velvet Music), nationale en internationale acts (Westerpop), interculturele programmering (Nyama) en jazzconcerten (Jazz Festival Delft) waarbij ook het Jazz On Stage platform (een initiatief van Muziek Centrum Nederland) nauw betrokken is. Al deze samenwerkingen moeten leiden tot een nog breder gedragen programma voor iedere Delftenaar, van lokale inwoners tot studenten en van autochtoon tot allochtoon, en zelfs voor bezoekers van buiten Delft. Bovendien zullen de samenwerkingen vele publicitaire voordelen opleveren voor alle partijen. Voor lokale en regionale bands wordt al samengewerkt met het jonge Delftse muziekplatform D11TMUSIQ en in samenwerking met Delftse Studenten Jazzvereniging Groover worden jazzcaféavonden en bandpresentaties georganiseerd. Beide samenwerkingen zijn een groot succes. Op dansgebied wordt intensief samengewerkt met Delftse party-organisatoren zoals Lee Entertainment, Fiesta Events, Create Events en FORM. Allen leveren ze op hun eigen manier een bijdrage aan de Delftse dance-scene met ieder een eigen visie. Beginnende party-organisatoren krijgen bovendien de kans om zich te ontwikkelen en kunnen daarbij rekenen op hulp, begeleiding en expertise vanuit Speakers. Verschillende organisaties zijn hierdoor uitgegroeid tot volwassen bedrijven. Dance-concept Flavourz van Fiesta Entertainment, dat o.a. ook plaatsvindt in het Paard van Troje (Den Haag) en Manhattan (Arnhem) en tal van andere steden, is hiervan een goed voorbeeld. Met Ciccionina en De Koornbeurs wordt gesproken over het initiëren van een maandelijks popoverleg om programma’s nog beter op elkaar af te stemmen en elkaar te informeren over interessante programma-onderdelen, maar ook om te onderzoeken of meer verregaande samenwerking tot de mogelijkheden behoort. Door de onderlinge programma’s goed op elkaar af te stemmen zorgen deze drie podia voor een uitgebalanceerd popaanbod waardoor een breed spectrum van doelgroepen (van mainstream tot niche) bereikt wordt. Naar aanleiding van de aankondiging van de komende bezuinigingen van de gemeente Delft is er een ‘bijeenkomst podia Delft’ geïnitieerd met vertegenwoordigers van delftse podia dNA, Lijm & Cultuur, Speakers, Ciccionina, TU Delft en De Koornbeurs. Tijdens deze bijeenkomst werd van gedachten gewisseld over de mogelijke omvang, betekenis en gevolgen van de financiële ontwikkelingen. Deze bijeenkomst kan gezien worden als de basis voor een structureel overleg tussen Delftse podia om te bekijken hoe de verschillende podia in de toekomst meer voor elkaar kunnen gaan betekenen. Ook blijft het interessant om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om de functie van Speakers te verbreden door gebruik te maken van de Kracht van Delft (KvD), het samenwerkingsverband van de vier grote culturele Delftse instellingen (DOK, Theater de Veste, VAK centrum voor de kunsten en Erfgoed Delft). Via een brief aan de raad liet de KvD het volgende weten: “Wij denken dat er mogelijkheden zijn om de functie van Speakers te behouden en zelfs te verbreden met gebruik van de KvD. De KvD is bereid om in een onderzoek naar die mogelijke verbreding van Speakers (en haar doelstellingen) te kijken welke bijdrage de KvD in de vorm van haar deskundigheid, maar ook diensten en andere zaken zoals programmering, educatie en bedrijfsvoering kan leveren om Speakers te veranderen in een duurzaam verankerde waarde en zo te behouden voor Delft en zij die de toekomst in handen hebben, de jeugd”. Met Theater de Veste wordt op het gebied van Stand Up Comedy al nauw samengewerkt. In overleg wordt het programma bepaald en zijn vier voorstellingen in Speakers de voorbode van een grote afsluiting in Theater de Veste. Deze samenwerking levert voor beide partijen voordelen op in publiciteit. Daarnaast is het de ambitie om uit te groeien naar een groot integraal Stand Up Comedy Festival in Delft waarbij meerdere partijen in Delft aansluiten in de uiteindelijke organisatie. Maar ook voor het 15 jarig bestaan van Theater de Veste wordt goed samengewerkt. Programmaleider Gideon Rozendaal van Stichting Programmering Speakers zal samen met Nina Voets (Ciccionina), Mariska Verhulst (Mooi Weer Spelen) en Kim Schonewille (onafhankelijk filmmaker en programmeur) het programma verzorgen op vrijdag 14 en zaterdag 15 januari 2011. Deze dagen bestaat het theater namelijk precies 15 jaar.

14

Speakers beseft ook dat samen met de TU Delft en tegenwoordig ook InHolland een grote potentiële doelgroep kan worden aangesproken. Het is een schone taak om de kloof tussen de studenten en lokale inwoners te verkleinen. Met het hechte verenigingsleven en de lage bierprijzen op de sociëteiten blijkt dit echter een lastige opgave. Ook zijn studenten met hun OV jaarkaart erg mobiel aangezien Delft verbonden is met het nachtnet, waardoor de aantrekkingskracht van steden zoals Rotterdam, Den Haag en vooral Amsterdam als een magneet werkt op de mobiele studenten. Bovendien besluiten veel studenten, vooral in de eerste jaren van hun studie, nog vaak om hun ouders te bezoeken in de weekenden. Ook moet niet vergeten worden dat de grote groep technische studenten grotendeels uit mannen bestaat en studenten van bepaalde studierichtingen een stuk minder interesse hebben in cultuur. Toch wordt er veel samengewerkt met het OWEE bestuur, verschillende faculteitsverenigingen en studentenverenigingen. Daarnaast blijken vooral buitenlandse studenten hun weg naar Speakers te vinden. Tot slot wordt met VAK centrum voor de kunsten en Studium Generale gekeken naar mogelijkheden om nieuwe samenwerkingen aan te gaan of samenwerkingen uit het verleden weer nieuw leven in te blazen. Met de kunstkick wordt jaarlijks al goed samengewerkt met VAK centrum voor de kunsten en ook de eerste VAK-it open podium was een groot succes. In het verleden werd ook de VAK popavond traditiegetrouw in Speakers georganiseerd. Inmiddels wordt er gekeken naar het in ere herstellen van deze traditie. Met Studium Generale wordt gekeken naar de mogelijkheid om weer op reguliere basis populair wetenschappelijk lezingen te gaan organiseren. 4.4 Cultureel Centrum De ultieme vorm van samenwerking zou vorm kunnen krijgen door verschillende culturele organisaties in Delft te verbinden door haar kantoorruimten te laten delen in één pand. Zoals reeds aangegeven staat er momenteel boven de Grote Zaal van Speakers kantoorruimte leeg. Een prachtige plek voor creatieve en culturele bedrijven midden in het hart van Delft. Verschillende Delftse culturele instellingen hebben al interesse getoond, maar kunnen zich de huidige commerciële huren niet veroorloven. Indien de gemeente Delft besluit om het pand terug te kopen dan kan hier verandering in komen en behoort een uniek cultureel centrum aan de Burgwal 45-49 tot een serieuze mogelijkheid. Hier zouden verschillende culturele instellingen en creatieve bedrijven van elkaars diensten en kennis kunnen profiteren en kunnen er verregaande samenwerkingen ontstaan.

15

5 Subsidieniveau Met het oog op de komende bezuinigingen is het aannemelijk om te veronderstellen dat de gemeente Delft besluit om de financiële bijdrage voor een poppodium in Delft de komende jaren niet te verhogen of in het ergste geval zelfs te schrappen. Dit terwijl een verhoging onontbeerlijk is voor de ontwikkeling tot een duurzaam poppodium. In het rapport van Vreeke & Van Dalen wordt voor het veiligstellen van de huidige popprogrammering een structurele exploitatiesubsidie voorgesteld van € 100.000 tot € 300.000 per jaar. Dat zou al een forse verhoging betekenen ten opzichte van de huidige financiële bijdrage van € 85.000. Ook Stichting Programmering Speakers onderschrijft dat een verhoging een goede stap in de richting zal zijn naar een duurzaam poppodium. Niet voor niets werd in 2008 al een subsidieaanvraag ingediend van € 150.000 per jaar. Omdat het tijd kost om de culturele ambities van Speakers en de gemeente Delft te verwezenlijken wordt door Stichting Programmering Speakers het volgende groeimodel met bijbehorende exploitatiesubsidies voorgesteld: Jaartal

Exploitatiesubsidie

Aantal activiteiten per jaar

2011

€ 150.000

• • • • • •

40 optredens van lokale / regionale acts 12 optredens van landelijk bekende acts 4 acts van nationaal topniveau 4 buitenlands acts per jaar 4 comedy avonden per jaar 30 activiteiten i.s.m. lokale culturele en/of ideële organisaties

2012

€ 250.000

• • • • • •


2013

€ 350.000

• • • • • •


2014

€ 425.000

• • • • • •


In het eerste jaar zal de focus liggen op het behouden van het huidige programma-aanbod en het gezond maken van de exploitatie van Speakers. Vervolgens groeit Speakers in een gezond tempo verder. Ook het personeelsbestand groeit mee naar de gewenste vorm (zie paragraaf 3.6.5). In 2014 zal Speakers zijn uitgegroeid tot het gewenste duurzame poppodium van Delft.

16

6 Conclusie Met dit rapport heeft Stichting Programmering Speakers onder meer willen aantonen dat bij het rapport van Vreeke en Van Dalen kritische kanttekeningen geplaatst kunnen worden. Verschillende argumenten blijken mager te zijn onderbouwd of zelfs uit de lucht gegrepen. Bovendien zorgt het voorgestelde routeplan voor verschraling van het popaanbod op de korte termijn en kan het niet uitsluiten dat een duurzaam popcentrum pas in 2025 (!!) gerealiseerd zal worden. Verder is onderbouwd waarom juist Speakers kan uitgroeien tot hét poppodium van Delft en tevens een belangrijke rol kan spelen in het popbeleid van de gemeente Delft. Wel is het huidige subsidieniveau veel te laag waardoor geen enkel initiatief tot een duurzaam poppodium en gezond popbeleid kan slagen. Ondanks dat de gemeente Delft de komende jaren miljoenen moet bezuinigen hoopt Stichting Programmering Speakers dat de gemeente Delft de financiële middelen beschikbaar wil stellen om haar culturele ambities te verwezenlijken.

17

Speakers. Hét poppodium van Delft

Recommend Documents