Sparen en beleggen
Uw vermogen verdient een persoonlijk spaaren beleggingsplan
Inleiding Iedereen wil de grootst mogelijke opbrengst voor zijn spaargeld en voor zijn beleggingen. Mensen verschillen evenwel, allereerst met betrekking tot hun kijk op risico en rendement. De gedroomde belegging voor de ene belegger kan voor de andere een heuse nachtmerrie zijn die hem, omwille van het hoge risicogehalte of een tijdelijk minder presteren, het slapen belet. U ontdekt al snel hoe uniek u bent wanneer u samen met uw adviseur van BNP Paribas Fortis een persoonlijk spaar- en beleggingsplan opmaakt. Uitgaande van uw kijk op risico en rendement, stippelen we immers een financieel totaalplan uit dat uw levensplan volgt. Belangrijker dan individuele beleggingsformules is immers de rode draad die uw inspanningen op de best presterende noemer zet. Uw persoonlijk plan voor sparen en beleggen resulteert in een 5 stappen-plan dat recht doet aan uw persoonlijke kijk op sparen en beleggen. Het 5 stappen-plan is immers bijzonder flexibel: u kunt steeds beslissen een of meerdere stappen over te slaan. In deze brochure belichten wij stap voor stap de globale opbouw naar het optimale presteren van uw vermogen. Uiteraard kan ons verhaal enkel de grote lijnen belichten van een aanpak die allereerst persoonlijk en individueel is. Wilt u graag meer info over een persoonlijk spaar- en beleggingsplan en over de 5 stappen die we daarbij doorlopen? Spreek er dan zeker over met uw adviseur van BNP Paribas Fortis. Hij of zij is het beste geplaatst om u verder te begeleiden en de aanbevolen strategie concreet te vertalen in een écht advies op uw maat.
2
INHOUD Inhoud Inleiding 2 Een doelgerichte aanpak vertrekt bij ú
4
Stap 1: Bepaal uw beleggersprofiel
5
Stap 2: Vul uw ijzeren spaarreserve in
8
Stap 3: Het benutten van de spaarformules met fiscaal voordeel
9
Stap 4: Kies specifieke oplossingen voor specifieke doelstellingen
10
Stap 5: Optimaliseer uw beleggingsportefeuille
13
Goed om te weten
14
De toolbox voor "Sparen en beleggen op maat"
15
3
Een doelgerichte aanpak vertrekt bij ú Iedere belegger heeft zijn of haar persoonlijk verhaal
Het BNP Paribas Fortis-Stappenplan als globaal plan van aanpak
Elk vermogen is anders. Het is anders samengesteld, verschilt in dynamiek en is persoonlijk in de accenten die het plaatst. Een vermogen in volle opbouw verschilt bijvoorbeeld van een "gerijpt" vermogen. Sommige vermogens moeten voor een inkomen zorgen; andere vermogens kunnen voluit gaan voor rendement. Bovendien is elk vermogen constant in beweging. Aankopen en verkopen, erfenissen en schenkingen, goede en minder goede beleggingsresultaten,… zorgen voor een steeds wisselende samenstelling. Het is bijgevolg zeer belangrijk de eenheid, het evenwicht en de doelgerichtheid van dit vermogen op permanente basis te bewaken.
Zodra uw persoonlijk profiel als belegger en uw beleggingswensen helder in kaart gebracht zijn, zal uw adviseur met u een globaal "plan van aanpak" bespreken. Dit "Stappenplan" geeft elk doel dat u voor ogen hebt, zijn eigen plaats. Pas vanuit uw doelstelling kan naderhand de concrete invulling gezocht worden.
Uw adviseur van BNP Paribas Fortis zal allereerst werk maken van een stevige totaalaanpak. Die kan dienen als fundament voor uw beleggingsinspanningen als geheel en voor elk van uw beleggingskeuzes apart. Op basis van ons advies zult u een helder totaalbeeld maken van: • de doelstelling(en) achter uw vermogen; • de opbouw van uw portefeuille; • de spreiding over de verschillende activaklassen (aandelen, obligaties, cash, …) Het vertrekpunt van uw adviseur van BNP Paribas Fortis ligt niet zozeer bij de beleggingsformules als wel bij u. Het gaat immers om: • uw persoonlijke doelstelling(en); • uw verwachtingen; • uw objectieven op korte, middellange en lange termijn.
4
Het BNP Paribas Fortis-Stappenplan
Stap 1
Het bepalen van uw beleggersprofiel
Stap 2
Zorgen voor de ijzeren spaarreserve
Stap 3
Het benutten van de spaarformules met fiscaal voordeel
Stap 4
Het identificeren van specifieke beleggingsdoelstellingen
Stap 5
Het in kaart brengen van uw beleggingsportefeuille en het bijsturen/herbalanceren/ optimaliseren volgens uw profiel
Stap 1: Bepaal uw beleggersprofiel BNP Paribas Fortis wil u op elk ogenblik een helder, transparant en stevig onderbouwd advies geven. Dit advies houdt rekening met het risico dat u wilt en kunt nemen, met uw beleggingshorizon en uiteraard ook met uw persoonlijke beleggingsdoelstellingen. Het eerste vertrekpunt van onze adviezen is dan ook uw beleggersprofiel.
over een grotere beleggingsportefeuille beschikt. Ook wanneer u het reilen en zeilen van de financiële markten van kortbij volgt en in het verleden al op de beurs hebt belegd, kunt u in principe meer risico aan.
Wat is een beleggersprofiel?
Uw beleggersprofiel is een vereiste voor goed onderbouwd beleggingsadvies. Uitgaande van uw profiel kan uw adviseur van BNP Paribas Fortis u immers beleggingen aanbevelen die optimaal tegemoetkomen aan uw risicodraagkracht en risicobereidheid.
Uw beleggersprofiel geeft aan welk risico u als belegger kunt nemen en welk risico u met een bepaalde portefeuille wilt nemen.
Hoe bepaalt BNP Paribas Fortis uw beleggersprofiel?
In de bovenstaande zin heeft elk woord zijn belang. Het is immers perfect denkbaar dat iemand, objectief gesproken, veel risico zou kunnen nemen maar daar allerminst toe bereid is. Een voorbeeld Stel: dhr. Vandevelde kan elke maand 1.000 EUR opzij zetten. Hij heeft geen woonkrediet meer en hij beheert een beleggingsportefeuille van meer dan 200.000 EUR. Dhr. Vandevelde kan dus enig risico nemen. Maar het is best mogelijk dat hij, bijvoorbeeld als gevolg van een negatieve ervaring met aandelen in het verleden, helemaal geen risico wil lopen. Het omgekeerde scenario is uiteraard evengoed mogelijk. Denk maar aan een jonge alleenstaande die nog geen eigen woning heeft en die toch voluit wil beleggen op de beurs.
Het risico dat u met een bepaalde portefeuille wilt nemen (risicobereidheid) hangt af van uw doelstellingen. Volgende vragen zijn heel belangrijk in dit verband: • In welke mate bent u bereid een eventueel tussentijds verlies te nemen? • Wat is uw houding t.o.v. financiële risico’s? Het risico dat u met een bepaalde portefeuille kunt nemen (of uw risicodraagkracht) wordt bepaald door uw financiële situatie en uw kennis en ervaring als belegger. Uw risicodraagkracht zal bijvoorbeeld toenemen, naarmate u een hoger maandelijks inkomen hebt of
Voor de bepaling van uw beleggersprofiel wordt aan de hand van een vragenlijst gepeild naar wat u als belegger écht wilt. Bij voorkeur bepaalt u uw beleggersprofiel samen met uw adviseur in uw vertrouwd BNP Paribas Fortis-kantoor. U kunt het ook zelf vastleggen via PC banking (www.bnpparibasfortis.be). U dient dan uiteraard wel aangemeld te zijn.
Kunt u meer dan 1 beleggersprofiel hebben? Beslist. Binnen uw portefeuille kunt u bijvoorbeeld een onderscheid maken tussen de Effectenrekeningen op uw naam en de Effectenrekeningen die u samen met bijvoorbeeld uw partner beheert. Een voorbeeld Stel: dhr. Janssens heeft op zijn Effectenrekening enkel aandelen en aandelenfondsen. Hij volgt de financiële markten van kortbij; hij weet dat de aandelenkoersen fors kunnen zakken en is bereid dat risico te lopen. Onderzoek leert dat hij een dynamisch profiel heeft. Daarnaast heeft dhr. Janssens samen met zijn echtgenote nog een tweede Effectenrekening waarop hij vooral veilige waarden deponeert. Met deze gemeenschappelijke Effectenrekening willen mijnheer en mevrouw Janssens zo weinig mogelijk risico lopen. Voor het beheer van de gemeenschappelijke rekening hanteert dhr. Janssens dus een defensief profiel.
Kennis van het beleggersprofiel is ook een wettelijke vereiste. Op 1 november 2007 trad de Europese MiFID-Richtlijn in werking. Deze Richtlijn bepaalt dat elke bank bij het geven van beleggingsadvies, rekening moet houden met de financiële situatie, de beleggingsdoelstellingen en de beleggingservaring en -kennis van de belegger. Anders gesteld: wanneer de bank advies geeft, moet zij uw beleggersprofiel kennen.
5
Welke beleggersprofielen onderscheiden wij? BNP Paribas Fortis onderscheidt vijf beleggersprofielen: conservatief, defensief, neutraal, dynamisch en agressief. Maar wat betekenen deze begrippen eigenlijk? Welke beleggers gaan hierachter schuil? Welke beleggingsstrategie koppelt BNP Paribas Fortis aan deze profielen? En wat is het risico van de voorgestelde strategieën? Liever dan deze concepten theoretisch te benaderen, geven we graag enkele voorbeelden.
Conservatief Paul is een 60-jarige gepensioneerde. Hij heeft wat geld op een spaarrekening staan en verder koopt hij vooral kasbons en staatsbons. Paul wil enkel beleggingen die hem een gegarandeerd of voorspelbaar rendement opleveren. Beleggen op de beurs vindt hij eigenlijk “gokken”. Aandelen zijn dus zeker niet aan hem besteed. Paul heeft een conservatief profiel.
Defensief Annick (41) en René (45) zijn gehuwd. Ze hebben 2 opgroeiende kinderen. Een kwart van hun gezamenlijke beroepsinkomen gaat naar de afbetaling van hun woonkrediet en hun autolening. Verder zetten Annick en René ook geld opzij voor hun twee kinderen (via een Junior Invest Plan) en doen ze aan pensioensparen. Met hun beleggingsportefeuille mikken zij vooral op zekerheid. Veilige, vastrentende waarden (kasbons, verzekeringsbons, staatsbons) en fixfondsen vormen dus de hoofdmoot van hun portefeuille. Met het geld dat zij niet meteen nodig hebben, durven zij een aandelenfonds of een goedehuisvaderaandeel kopen. Zij hebben een defensief profiel.
6
Neutraal Christiane (50) is alleenstaande. Ze heeft al een mooie loopbaan in het bedrijfsleven achter de rug en haar woonkrediet is sinds vorig jaar volledig terugbetaald. Met haar spaar- en beleggingsinspanningen wil zij vooral een extra pensioenkapitaal opbouwen. Christiane heeft een vrij lange beleggingshorizon voor ogen en ziet aandelen zeker zitten. Ze streeft naar een goed evenwicht tussen veilige, vastrentende waarden (die zorgen voor de zekerheid) en aandelen (die zorgen voor het potentieel hoger rendement). Ze houdt er rekening mee dat de waarde van haar portefeuille gedurende bepaalde periodes kan dalen. Christiane heeft een neutraal profiel.
Dynamisch Bruno (35) is zelfstandige. Hij leest vaak de financiële bladzijden in de krant. In zijn beleggingsstrategie gaat hij voluit voor “rendement”. Aandelen maken driekwart van zijn beleggingsportefeuille uit. Alle studies, zo redeneert Bruno, wijzen immers uit dat aandelen over een langere periode een hoger gemiddeld rendement opleveren dan andere beleggingen. Bruno weet wel dat aandelen soms zwaar kunnen terugvallen, maar dit schrikt hem helemaal niet af. Integendeel, een koersdaling ziet hij veeleer als een opportuniteit om bij te kopen. Ook in zijn obligatieportefeuille wil hij graag het onderste uit de kan halen. Zo belegt hij af en toe in obligaties in vreemde munten of achtergestelde leningen. Bruno is een dynamische belegger.
Agressief Marianne (30) is een alleenstaande bedrijfsleider. Zij wint beleggingsinformatie in via alle mogelijke kanalen: ze bezoekt de websites van heel wat banken, is geabonneerd op een gespecialiseerd beleggingsblad en belt geregeld met de beleggingsspecialisten van BNP Paribas Fortis. Ze belegt overwegend in aandelen. Obligaties interesseren haar nauwelijks en een spaarrekening ziet zij hoogstens als een tijdelijke parkeerplaats voor haar geld. Aandelen kopen doet ze liefst via PC banking. Marianne belegt niet alleen in goedehuisvaderaandelen; ook speculatieve aandelen, aandelen uit groeilanden of risicovolle economische sectoren kunnen haar bekoren. Marianne heeft een agressief profiel.
Advies op basis van uw beleggersprofiel Bij elk beleggersprofiel hoort een referentieportefeuille die samengesteld wordt door de beleggingsspecialisten van BNP Paribas Fortis. Elke referentieportefeuille hanteert een specifiek samenspel tussen in principe vier groepen van beleggingen: aandelen, obligaties, cash en alternatieve beleggingen zoals vastgoed, grondstoffen en absolute return beleggingen. De verhouding tussen de 4 activaklassen bepaalt het risico en het potentieel van de referentieportefeuille. Zo bevat de conservatieve portefeuille overwegend obligaties maar geen aandelen; de agressieve referentieportefeuille kiest daarentegen bijna exclusief voor aandelen. Het risico van de conservatieve portefeuille is bijgevolg veel kleiner dan dat van de agressieve portefeuille. Daar staat wel tegenover dat een agressieve belegger over een voldoende lange periode een hogere gemiddelde return mag verwachten. Vraag uw adviseur naar de specifieke referentieportefeuille die bij uw beleggersprofiel hoort.
7
Stap 2: Vul uw ijzeren spaarreserve in Waarom een ijzeren spaarreserve? In het kader van onze sociale zekerheid zijn de meeste mensen betrekkelijk goed verzekerd tegen diverse risico’s als werkloosheid, ziekte en invaliditeit. De meeste uitkeringen zijn evenwel begrensd. Daardoor beantwoorden ze slechts in geringe mate aan wat ú wenselijk en nodig acht. Vandaar de noodzaak om voldoende spaargeld achter de hand te hebben. Deze "ijzeren spaarreserve" kan aangesproken worden bij bijvoorbeeld een langdurige ziekte met alle kosten van dien. Op die manier hoeven ook geen beleggingen te gelde worden gemaakt op een moment dat de marktomstandigheden tegenzitten. Tot uw ijzeren spaarreserve rekent u: • bedragen die u nodig hebt om te leven of om de uitgaven van elke dag op te vangen. Dit geld is dus bestemd voor het dagelijkse budgetbeheer; • bedragen die u beschikbaar wilt houden voor onverwachte tegenslagen (ziekte, ongeval, werkloosheid, onverwachte aankopen); • bedragen die u nodig hebt om aankopen te financieren die u op korte termijn hebt gepland.
Hoe groot moet uw ijzeren spaarreserve zijn? De grootte van de “ijzeren spaarreserve” is voor iedereen verschillend. Zij hangt o.m. af van uw levensstandaard, uw behoefte aan zekerheid en uw concrete plannen op korte termijn. 12.500 EUR kan hier een richtbedrag zijn, maar het is best mogelijk dat de “ijzeren spaarreserve” in úw geval hoger is.
Hoe kunt u uw ijzeren spaarreserve opbouwen? Met uw ijzeren spaarreserve wilt u absoluut geen risico lopen. Bovendien wilt u er vlot over kunnen beschikken. Daarom parkeert u deze reserve best op een spaarrekening. BNP Paribas Fortis biedt u verschillende soorten spaarrekeningen naargelang van uw voorkeuren inzake beheer en uw prioriteiten: • de klassieke Spaarrekening is de meest veelzijdige rekening inzake beheersmogelijkheden en comfort. U kunt ze beheren via PC banking en Phone banking maar bijvoorbeeld ook in uw kantoor. Zo kunt u er bijvoorbeeld ook aan het loket geld op storten; • de Online Spaarrekening kunt u enkel online, dus via PC banking en Phone banking beheren. Daar staat dan uiteraard een hogere rentevergoeding tegenover; • de Online Spaarrekening Premium beheert u eveneens online. Ze is evenwel bedoeld voor spaargeld dat u langere tijd kunt laten staan. Ze biedt immers een hogere getrouwheidspremie voor alle bedragen die gedurende 12 aaneengesloten maanden ononderbroken op de rekening blijven staan. Voorwaarde is wel dat er minimaal 12.500 EUR op de rekening staat. Vraag in uw kantoor de folder over de Spaarrekeningen.
8
Stap 3: Het benutten van de spaarformules met fiscaal voordeel De Belgische belastingen zijn aan de hoge kant. Daarom verkiezen de meeste beleggers beleggingsformules die zorgen voor aantrekkelijke fiscale voordelen en dus aanzienlijke lagere belastingen. Ten bewijze: het enorme succes van het pensioensparen en van het langetermijnsparen. In het kader van het wettelijke pensioensparen mag u per belastingplichtige tot 880 EUR beleggen in een pensioenspaarfonds als BNP Paribas B Pension (Stability, Balanced, Growth) of via een levensverzekering als Pension Invest Plan. Daarnaast kunt u per belastingplichtige nog eens maximaal 2.120 EUR storten in het kader van het langetermijnsparen. Alle bedragen in dit hoofdstuk gaan uit van de voorwaarden voor het inkomstenjaar 2011 (aanslagjaar 2012). Afhankelijk van het inkomen bedraagt uw rechtstreekse belastingwinst 30% tot 40% van het gespaarde bedrag. U recupereert bovendien een deel van de aanvullende gemeentetaks. De fiscus neemt zodoende een groot deel van uw inspanningen voor zijn rekening. Vraag beslist in uw kantoor naar de folder met alle voordelen en mogelijkheden van pensioensparen. U onthoudt dus alvast dat u in uw spaar- en beleggingsstrategie voor 2011 tot 3.000 EUR (afhankelijk van uw persoonlijke fiscale situatie) per jaar en per belastingplichtige bij voorrang voorbehoudt voor deze fiscaalvriendelijke beleggingsvormen. Ons advies in dit verband is duidelijk: benut de voordelen van het pensioensparen en het langetermijnsparen voor de volle 100%. In het schema hieronder ziet u alvast met welke producten u deze voordelen het beste benut.
Onze aanbevelingen inzake: U kiest voor een beleggingsfonds met een strategisch gespreide mix van aandelen en obligaties. U kiest voor een rendabele beleggings- verzekering met uitzicht op een gegarandeerd rendement plus een jaarlijks variabele winstdeling.
pensioensparen
langetermijnsparen
BNP Paribas B Pension (Stability, Balanced, Growth)
niet van toepassing
Pension Invest Plan
Home Invest Plan Pension Invest Plan
Pension Invest Plan en Home Invest Plan zijn producten van AG Insurance en worden aangeboden door BNP Paribas Fortis
9
Stap 4: Kies specifieke oplossingen voor specifieke doelstellingen Er is een groot verschil tussen vrij beleggen en doelgebonden beleggen: • Bij het vrije beleggen gaat het vooral om rendement. • Bij het doelgebonden beleggen gaat het vooral om de zekerheid dat u het nagestreefde doel bereikt, wat er ook gebeurt. Ook het doelgebonden beleggen wil een zo hoog mogelijk rendement halen maar het gaat dan wel om een rendement waarvan u quasi 100% zeker kunt zijn. Tot de populairste doelstellingen horen o.a. de opbouw van een studiefonds voor de kinderen, de aankoop van een tweede verblijf aan zee, een direct beschikbaar inkomen bij pensioen, ... U hebt ongetwijfeld ook een aantal specifieke doelstellingen. Neem ze beslist door met uw adviseur en bekijk de pasklare oplossingen die BNP Paribas Fortis u daarvoor aanreikt.
1. Een eerste (of tweede…) woning kopen Een eigen huis is de beste oudedagsvoorziening. Tegelijk rendeert het op veel manieren. Naast subjectieve "rendementen" als woonplezier en geborgenheid zijn er ook de objectieve rendementen zoals waardestijgingen, fiscale voordelen, ... Het is trouwens een van de beste manieren om rijker te worden met… geleend geld. Een eigen huis is dan ook een van de meest lonende spaardoelen. De oplossing van BNP Paribas Fortis: Home Invest Plan Home Invest Plan Met Home Invest Plan spaart u de premie(s) bijeen voor de Schuldsaldoverzekering die straks uw Woonkrediet zal dekken tegen het risico van een vroegtijdig overlijden. De voordelen zijn duidelijk: • onder bepaalde voorwaarden mag u de premies voor uw Home Invest Plan fiscaal inbrengen in de rubriek "langetermijnsparen". Zo zorgen uw plannen voor een eigen huis al voor een belangrijke aftrekpost lang vóór die woning een realiteit is; • doordat u al gezorgd hebt voor de premie van uw Schuldsaldoverzekering, hoeft u die niet meer extra te ontlenen of af te houden op uw krediet. Zo kunt u uw Woonkrediet tot de laatste cent besteden aan uw eigenlijke bouwplannen. Home Invest Plan is een product van AG Insurance en wordt aangeboden door BNP Paribas Fortis. In elk kantoor vindt u een folder gewijd aan deze slimme formule en haar vele voordelen.
10
2. U hebt kinderen of kleinkinderen en wilt voor hen een bepaald bedrag opzijzetten Studeren is erg duur en haalt een flinke hap uit uw gezinsbudget. Ook kinderen die daarna een eigen zaak of praktijk willen opstarten, kunnen een steuntje best gebruiken. Redenen genoeg dus om doelgericht en planmatig te sparen voor de studies van uw kinderen. Het beste begint u daar vroeg mee. Een kleine, volgehouden spaarinspanning gedurende 10 jaar leidt al tot een fraai resultaat. Uiteraard kiest u voor beleggingsvormen met uitzicht op een aantrekkelijk, maar relatief zeker rendement. De oplossingen van BNP Paribas Fortis: Babyrekening, Jongerenspaarrekening, Junior Invest Plan en Junior Future Plan Babyrekening en Jongerenspaarrekening Wie wil sparen voor zijn of haar kind of kleinkind, wordt op zijn wenken bediend door de Babyrekening. Die pakt tot de 2de verjaardag van het kind uit met een héél aantrekkelijke opbrengst. Het rekeningnummer kan al vóór de geboorte gereserveerd worden. Zo kan het meegedeeld worden op het geboortekaartje. Als babylief 2 jaar wordt, wordt de Babyrekening automatisch omgezet in een Jongerenspaarrekening. Deze spaarrekening biedt een hogere getrouwheidspremie dan de “volwassen” spaarrekeningen. Junior Invest Plan Junior Invest Plan, een product van AG Insurance, aangeboden door BNP Paribas Fortis, is een spaarverzekering, waarmee u een kapitaal kunt opbouwen voor een kind of kleinkind. Het contract loopt tot de 18de, 21ste of 24ste verjaardag van het kind en kan bestaan uit twee luiken. U kunt kiezen voor de eenmalige storting van een bedrag of voor geregelde spaarinspanningen. Desgewenst bouwt u ook een voorziening tegen vroegtijdig overlijden in. Junior Future Plan Junior Future Plan, een product van AG Insurance, aangeboden door BNP Paribas Fortis, is een spaar- en beleggingsverzekering, waarmee u een kapitaal kunt opbouwen voor een kind of kleinkind. Ook dit contract loopt tot de 18de, 21ste of 24ste verjaardag van het kind of kleinkind. Het combineert een gewaarborgd eindkapitaal met een potentieel hoger rendement uit fondsen. Hoe dichter de eindvervaldag nadert, hoe minder risicovol belegd wordt. Deze en andere voordelen komen aan bod in de folders over Junior Invest Plan en Junior Future Plan. Vraag ernaar in uw kantoor.
3. U wilt een kapitaal opbouwen voor uw pensioen In België worden de pensioenen gefinancierd via een repartitiesysteem. De pensioenbijdragen van de actieve bevolking worden onmiddellijk weer uitgekeerd aan de gepensioneerden. In de nabije toekomst zal een slinkend aantal actieven moeten zorgen voor de pensioenen van een toenemend aantal gepensioneerden. Deze evolutie zal de financiering van het wettelijke pensioen in zijn huidige vorm onder druk zetten. Bovendien is het wettelijke pensioen vaak maar een fractie van het laatst verdiende maandinkomen. Voor de gemiddelde loontrekkende bedraagt het ca. 60% van het laatste inkomen; voor de gemiddelde zelfstandige bedraagt het slechts 40%. Indien u na uw pensioen uw levensstandaard op peil wilt houden, zult u dus zelf moeten zorgen voor een appeltje voor de dorst. BNP Paribas Fortis biedt u hiervoor alvast een aantal kant-en-klare beleggingsformules.
• met het luik Kapitaalsopbouw bouwt u in alle veiligheid een kapitaal op. Het rendement op de gedane stortingen is immers 100% gewaarborgd. Bovendien kan jaarlijks een winstdeling toegekend worden die het eindkapitaal extra verhoogt; • met het luik Kapitaal Plus gaat u voor extra rendement. Dit geld wordt belegd in een portefeuille van aandelen, obligaties, vastgoed en alternatieve beleggingen. Het rendement van dit luik is evenwel niet gewaarborgd. U bepaalt zelf de verdeelsleutel tussen deze twee luiken (en dus het risico van uw belegging). U kiest ook zelf wanneer u stort en hoeveel. Ook de einddatum legt u helemaal zelf vast: die ligt tussen uw 50ste en 70ste verjaardag. Hij hoeft dus niet samen te vallen met uw werkelijke pensioenleeftijd. Kenmerkend voor Planning for Pension is nog dat het risico van uw belegging slim wordt afgebouwd naarmate de einddatum dichterbij komt.
De oplossingen van BNP Paribas Fortis: fiscaalvriendelijke pensioenspaarformules en Planning for Pension
4. U wilt een regelmatig inkomen uit uw beleggingen halen
Sparen voor uw pensioen met fiscaal voordeel (zie Stap 3 van ons Stappenplan) Ons eerste advies voor al wie een pensioenkapitaal wil opbouwen luidt: “vul eerst uw fiscale voordeelposten in”. Indien u kiest voor Pension Invest Plan (een product van AG Insurance, aangeboden door BNP Paribas Fortis) of BNP Paribas B Pension Stability / Balanced / Growth, recupereert u liefst 30% tot 40% van uw spaarinspanning. Een aanzienlijk voordeel dus, dat bovenop het eigenlijke rendement van deze beleggingen komt.
Na een actieve carrière gaat u eindelijk met pensioen. Tijd dus om volop van het leven te genieten. Een reisje meepikken, de woning verfraaien, regelmatig met vrienden op stap gaan. Al deze activiteiten kosten uiteraard geld. Aangezien uw pensioeninkomen een stuk lager ligt dan wat u tijdens uw beroepsloopbaan gewend was, hebt u wellicht behoefte aan een regelmatig aanvullend inkomen. De nood aan extra inkomen kan zich uiteraard ook eerder al voordoen wanneer u bijvoorbeeld ziek of werkloos wordt.
Echt werk maken van een goed pensioen met Planning for Pension De bedragen die u voor het inkomstenjaar 2011 (aanslagjaar 2012) met fiscaal voordeel opzij kunt zetten voor uw pensioen, zijn geplafonneerd tot 880 EUR per belastingplichtige voor pensioensparen en tot maximaal 2.120 EUR (afhankelijk van uw persoonlijke fiscale situatie) per belastingplichtige voor het langetermijnsparen. Het pensioenkapitaal dat u via deze weg kunt opbouwen, zal dan ook eerder beperkt zijn.
De oplossingen van BNP Paribas Fortis: de Termijnrekening, Fix & Income Plan, Property & Benefit Plan en het Renteplan Termijnrekening Met onze Termijnrekening weet u op voorhand waar u aan toe bent. U belegt een bedrag voor een periode van 1 tot 10 jaar en BNP Paribas Fortis keert u regelmatig een rente uit. U kunt kiezen voor een maandelijkse, driemaandelijkse, zesmaandelijkse of jaarlijkse renteuitkering.
Met Planning for Pension, een product van AG Insurance, aangeboden door BNP Paribas Fortis, past u hier een mouw aan. Planning for Pension is een beleggingsverzekering op middellange tot lange termijn. Het bestaat uit twee luiken:
11
Fix & Income Plan Ook het Fix & Income Plan, een product van AG Insurance, aangeboden door BNP Paribas Fortis, biedt hier een prima invulling. Zoals al blijkt uit de naam, bestaat deze belegging uit 2 luiken. • Het luik “Fix” zorgt ervoor dat u op de einddatum van het contract uw startkapitaal terugkrijgt. Bij vroegtijdig overlijden wordt datzelfde kapitaal met de reeds gelopen maar nog niet uitgekeerde interest overgemaakt aan de door u aangewezen begunstigde(n). • Het luik “Income” bezorgt u een regelmatig aanvullend inkomen in de vorm van een jaarlijkse, driemaandelijkse of zelfs maandelijkse rente.
Bij de start van de overeenkomst stort u een eenmalige inlage in uw Renteplan. Daarna ontvangt u een maandelijks, drie- of zesmaandelijks of jaarlijks inkomen. Zo bent u zeker dat u – ook na uw eventuele oppensioenstelling – over voldoende middelen kunt beschikken. En dit zolang u leeft. Daarenboven wordt uw aanvullend inkomen door het Renteplan beschermd tegen inflatie: via de jaarlijkse winstdeling worden uw rente-uitkeringen namelijk aangepast aan de geharmoniseerde Belgische index van de consumptieprijzen.
Het Fix & Income Plan is een belegging op 8 jaar en 1 dag. De rentevoet ligt vast bij de sluiting en blijft gewaarborgd voor de hele looptijd. Het fiscale kader is zeer gunstig: het nettorendement benadert zeer dicht het brutorendement.
Ongetwijfeld hebt u nog andere toekomstplannen. U wilt bijvoorbeeld over pakweg drie jaar een nieuwe wagen kopen. U wilt zonnepanelen plaatsen of een nieuwe keuken installeren. Of u hebt niet zo meteen een spaardoel maar u wilt wel uw kapitaal intact houden én laten aandikken met een vast, voorafbepaald rendement.
Property & Benefit Plan Proferty & Benefit Plan, een product van AG Insurance, aangeboden door BNP Paribas Fortis, bestaat uit twee luiken en is bedoeld voor personen ouder dan 50 jaar: • het luik "Property" mikt volledig op het behoud van uw inlage (exclusief taks). Indien u overlijdt, wordt het totaal geïnvesteerde bedrag uitbetaald aan de persoon die u als begunstigde aangeduid hebt; • het luik "Benefit" zorgt levenslang voor een aanvullend inkomen. Het Property & Benefit Plan biedt ook een zeer soepele oplossing voor beleggers die nu al een deel van hun vermogen willen overdragen aan hun kinderen. Dankzij deze constructie kunt u na de overdracht van het kapitaal op regelmatige tijdstippen een vast inkomen blijven ontvangen. Tegelijk kunt u ervoor zorgen dat het geschonken kapitaal terugkeert, indien de begiftigde vóór u zou overlijden. Renteplan Het Renteplan, een product van AG Insurance, aangeboden door BNP Paribas Fortis, is een lijfrente die u levenslang een regelmatig aanvullend inkomen bezorgt. U kunt bovendien kiezen voor een formule waarbij het aanvullende inkomen bij uw overlijden geheel of gedeeltelijk wordt uitgekeerd aan een tweede verzekerde.
5. U wilt kapitaal beleggen voor een ander doel in de toekomst
BNP Paribas Fortis wil beleggingen aanbieden, waarmee u in alle veiligheid uw doelstellingen kunt realiseren. Zekerheid vinden wij hier belangrijker dan rendement. Daarom vindt u in deze stap enkel beleggingen terug die u zwart op wit een vast rendement of een minimumrendement garanderen. De oplossingen van BNP Paribas Fortis: Termijnrekening, Kasbons, Obligaties en Free Invest Plan Op-en-top veilige beleggingen, zoals de Staatsbon, de Termijnrekening, de Kasbon en obligaties van eersterangsdebiteuren bieden hier een prima invulling. Ook Free Invest Plan is een uitstekende keuze. Free Invest Plan Free Invest Plan, een product van AG Insurance, aangeboden door BNP Paribas Fortis, biedt een aantrekkelijk rendement in alle veiligheid. Elke inlage wordt immers belegd tegen een aantrekkelijk tarief, geldig op het moment van storting. Op die manier garandeert elke storting een deel van het eindkapitaal. De som van deze delen vormt het bedrag dat uiteindelijk op het einde van het contract uitbetaald wordt. Jaarlijks kan een winstdeling toegekend worden die dit eindkapitaal extra verhoogt. U betaalt geen roerende voorheffing tenzij u het kapitaal afkoopt tijdens de eerste 8 jaar. U betaalt ook geen eindbelasting. Vraag beslist de folder over het Free Invest Plan in uw kantoor.
12
Stap 5: Optimaliseer uw beleggingsportefeuille Samen met uw adviseur brengt u uw beleggingsportefeuille in kaart. U kijkt daarbij vooral of het risicogehalte van uw portefeuille overeenstemt met uw beleggersprofiel. Is dit niet het geval, dan kunt u het beste, samen met uw adviseur, uw portefeuille optimaliseren. Samen gaat u daarbij na welke aan- en verkopen aangewezen zijn om uw portefeuille in lijn te brengen met de aanbevolen beleggingsstrategie. We houden hierbij niet alleen rekening met uw beleggersprofiel en de samenstelling van uw huidige portefeuille, maar ook met onze kijk op de financiële markten, met mogelijke interessante beleggingskansen en met uw specifieke wensen en voorkeuren. Om de kansen op succes te maximaliseren en tegelijk te zorgen voor een goede risicospreiding, stellen wij u een getrapte portefeuilleopbouw voor: • eerst zorgt u best voor een stevig fundament met een (aantal) strategiefonds(en); • daarna neemt u een aantal diversificatiebeleggingen in uw portefeuille op waarmee u kunt inspelen op mooie beleggingskansen.
De kern van uw portefeuille: strategiefondsen Strategiefondsen zoals Fortis L Fund Safe en Fortis Flexible W brengen op elk ogenblik de beleggingsstrategie van BNP Paribas Fortis tot uitdrukking. Zijn wij negatief voor bijvoorbeeld aandelen, dan zal zo’n strategiefonds minder aandelen in portefeuille nemen. De fondsbeheerder die de financiële markten op de voet volgt, kan zodra de marktomstandigheden het vereisen, de portefeuillesamenstelling snel aanpassen. Zelf hoeft u hiervoor niets te doen. Fortis L Fund Safe en Fortis Flexible W zijn bovendien uitgerust met een specifiek vangnet. Deze fondsen hebben immers een dubbele doelstelling: • bij opgaande markten willen zij zoveel mogelijk profiteren van de stijgende koersen; • bij een neergaande markt waken zij erover dat de inventariswaarde niet onder een bepaald bodemniveau zakt. Dit doen zij door een deel van de portefeuille tijdelijk in cash om te zetten. Fortis Flexible W zorgt nog voor een extraatje. Dit fonds zal het vangnet hoger aanspannen wanneer de markt klimt. Zo vermijdt de beheerder dat de winst bij een terugval weer wegsmelt. Wij advisren u om minstens 25% (tot zelfs 100%) van uw portefeuille in de "kern" te stoppen.
13
De diversificatiebeleggingen: eigen klemtonen in uw portefeuille Zodra de kern van uw portefeuille stevig verankerd is, kunt u uitkijken naar interessante opportuniteiten of individuele accenten aanbrengen. Vooraleer u een beleggingsbeslissing neemt, kijkt u het best naar de samenstelling van uw portefeuille. • Welke activaklasse(n) is (zijn) onder- of oververtegenwoordigd? • Hebt u bijvoorbeeld al te veel aandelen in portefeuille? • Hoe is het gesteld met uw obligatieportefeuille? • Is het aanvaardbaar om een bijkomend deel van uw Spaarrekening om te zetten in andere beleggingen? Deze vragen dienen beantwoord, indien u succesvol en verantwoord wilt beleggen. Welke activaklassen oververtegenwoordigd zijn en welke ondervertegenwoordigd, ziet u in één oogopslag via PC banking (rubriek Sparen en beleggen > uw portefeuille analyseren). Hebt u nog geen PC banking-contract of wenst u meer informatie over uw portefeuille, dan kunt u uiteraard altijd terecht bij uw adviseur van BNP Paribas Fortis. Onze diversificatiebeleggingen kunnen in principe het volledige beleggingsspectrum bestrijken. En dat gaat dus van de vele open fondsen en financiële verzekeringen over staatsbons en fondsen met kapitaalbescherming tot zelfs individuele aandelen en obligaties. Onze specialisten evalueren zeer regelmatig de financiële markten en stellen op basis hiervan een beperkte lijst van koopwaardige diversificatiebeleggingen samen. Voor meer info hierover kunt u uiteraard steeds bij uw vertrouwde adviseur terecht. BNP Paribas Fortis raadt aan om hooguit 75% in diversificatiebeleggingen te beleggen. Houd hierbij rekening met het risico van de verschillende beleggingen en de aanbevolen beleggingshorizon.
Goed om te weten Tip 1: Makkelijk opbouwen met Flexinvest U kunt zowel de portefeuillekern als de diversificatiebeleggingen gemakkelijk opbouwen met het fondsenspaarplan Flexinvest. U stort dan op geregelde tijdstippen een bepaald bedrag, dat dan meteen in een strategiefonds of in strategisch gespreide mix van fondsen wordt belegd. Een Flexinvest kan al vanaf 30 EUR in de maand en u mag tot 5 verschillende fondsen bevoorraden met evenveel verschillende Flexinvests. Met Flexinvest vermijdt u alleszins het risico van een slechte timing. Door bijvoorbeeld elke maand een bepaald bedrag te beleggen, worden slechte koopmomenten door goede gecompenseerd.
Tip 2: Een heuse beleggings-gps aan boord dankzij Portfolio Advice Voor een verre autotocht hebt u liever een gps aan boord. Dat is veilig, comfortabel en rustiger. U kunt anticiperen. Wegenwerken vermijden. Alternatieve routes uitstippelen. Uw gps leidt u vlot naar uw bestemming. Maar u zit wel aan het stuur en u neemt de finale belissingen. Met Portfolio Advice van BNP Paribas Fortis is dat net zo. U neemt zelf alle beslissingen, maar u weet zich gesteund en ondersteund door een volledig uitgeruste beleggings-gps. Met alle mogelijkheden van dien: • In één oogopslag het geheel van uw portefeuille en van elk onderdeel overzien? Uw beleggingsgps bezorgt u op regelmatige basis een compleet portefeuillerapport. Inclusief alle rendementen, risico-analyses, de mate van overeenstemming met uw beleggersprofiel, enz. • U overweegt een aankoop of verkoop? Dankzij de simulatiemodule ziet u meteen de weerslag van deze aankoop of verkoop op het risico en de samenstelling van uw portefeuille. • U wilt het portefeuillerapport aftoetsen? Tijdens een portefeuillegesprek gaat uw vertrouwde adviseur op geregelde tijdstippen samen met u na, hoe u uw portefeuille beter in overeenstemming brengt met uw beleggersprofiel. Vrijblijvend voor u. • Het risico van uw portefeuille wijkt beduidend af van het geadviseerde risico voor uw beleggersprofiel? Uw beleggings-gps geeft een bericht. • Beleggingen op vervaldag? Uw beleggings-gps waarschuwt u bij elke belangrijke datum. Tegelijk doet hij u herbeleggingsadviezen aan de hand op basis van de actuele samenstelling van uw portefeuille en uw beleggersprofiel. • Weten wanneer de koers van een effect een bepaalde onder- of bovengrens bereikt? Uw beleggings-gps volgt alle waarden van uw keuze en waarschuwt u. 14
Portfolio Advice is gereserveerd voor vermogens vanaf 85.000 EUR. Vraag beslist de folder over Portfolio Advice in uw kantoor. Uw BNP Paribas Fortis-adviseur geeft u graag meer informatie over Portfolio Advice en helpt u bij het startklaar zetten van uw beleggings-gps.
Tip 3: Opstap naar Private Banking Deze brochure belicht in grote lijnen het portefeuillebeheer en de persoonlijke service die BNP Paribas Fortis aanbiedt aan vermogens tot ca. 250.000 EUR. Centraal staan daarbij het Stappenplan en de betrokkenheid van de eigen adviseur. Een vergelijkbare maar tegelijk veel uitgebreidere service die het volledige aanbod van BNP Paribas Fortis bank + verzekeringen omvat, wordt onder de naam Private Banking aangeboden voor vermogens vanaf 250.000 EUR. Overeenkomstig de specifieke eisen die deze vermogens stellen, wordt de optiek veel breder opengetrokken. Het accent verschuift daarbij naar integrale financiële planning. Thema’s die daarbij extra aandacht krijgen zijn o.a. patrimoniaal advies, successieplanning, pensioenplanning, professionele planning, ... Voor meer informatie over Private Banking kunt u steeds terecht bij uw adviseur die u graag in contact zal brengen met een private banker van BNP Paribas Fortis.
De toolbox voor “Sparen en beleggen op maat” Geen betere garantie voor goed werk dan de juiste werktuigen. Dat geldt ook voor beleggen. BNP Paribas Fortis doet u een aantal werkinstrumenten aan de hand die beleggen een stuk comfortabeler, veiliger en goedkoper maken. • de Effectenrekening • de Beleggersrekening • een abonnement PC banking
De Effectenrekening: voor een makkelijke opvolging van uw effectenportefeuille Met de Effectenrekening deponeert u uw aandelen, obligaties en fondsen op een rekening. Hiervoor hebt u uitstekende redenen. 1. U laat de administratieve opvolging van uw effecten volledig over aan BNP Paribas Fortis. 2. U vermijdt het risico van verlies of diefstal. 3. Wij brengen u tijdig op de hoogte van alle verrichtingen op uw effecten (kapitaalsverhoging, aandelensplitsing, ...). 4. Wij storten uw coupons en uw vervallen kapitalen stipt op uw rekening. U lijdt dus geen renteverlies. 5. U kunt uw beleggingstransacties vlot én goedkoop uitvoeren via PC banking. 6. U krijgt 3- of 6-maandelijks een effectenstaat thuisgestuurd. 7. U kunt intekenen op de Effectenrekeningverzekering. Deze keert een bedrag uit bij overlijden door ongeval en volstaat meestal om de eventuele successierechten te betalen.
Beleggersrekening: actief beleggen verdient een eigen rekening Met de Beleggersrekening van BNP Paribas Fortis beschikt u over een aparte rekening voor al uw beleggingsverrichtingen. Zo blijven de geldstromen (en de rekeningafschriften) netjes gescheiden en hebben Zichtrekening, Spaarrekening en Beleggersrekening elk hun doel. • De Zichtrekening houdt u exclusief voor de dagelijkse bankzaken. • De Spaarrekening is de ideale bestemming voor geld waarmee u onvoorziene omstandigheden het hoofd kunt bieden of waarmee u plannen op eerder korte termijn wilt realiseren. • De Beleggersrekening is bestemd voor alle beleggingsverrichtingen, zoals: - de storting van kapitalen en interesten van kasbons, obligaties en termijndeposito’s; - de inning van dividenden van fondsen en aandelen; - aankopen van fondsen, aandelen, ... 15
Bovendien biedt de Beleggersrekening nog extra troeven: • U kunt werken in verschillende deviezen. • Tegoeden in EUR op de rekening genieten een aantrekkelijke rentevoet die dagelijks wordt berekend. • U kunt een thesauriereserve in EUR verbinden aan de rekening. Zo kunt u tijdelijke overbruggingen realiseren tussen aankopen en verkopen van uw effecten. De thesauriereserve is gereserveerd voor particuliere beleggers en voor verrichtingen in EUR. • Het beheer van de rekening is helemaal gratis. • Via de gedetailleerde afschriften van uw Beleggersrekening beschikt u over een discreet “journaal” van al uw beleggingen.
PC banking: vlot en comfortabel effecten aan- en verkopen tegen de allerbeste voorwaarden Dankzij PC banking kunt u via de computer uw rekeningen opvolgen en uw betalingen uitvoeren. Maar ook “beleggen” wordt met PC banking een stuk makkelijker. Van achter uw PC en zonder dat u zich moet verplaatsen: • koopt en verkoopt u wereldwijd aandelen; • raadpleegt u de laatst beschikbare koersen; • tekent u in op fondsen of koopt u kasbons van BNP Paribas Fortis; • koopt u een van onze favoriete obligaties of tekent u in op een nieuwe obligatielening; • kunt u online uw beleggersprofiel bepalen; • opent u een Effectenrekening, een Spaarrekening of een Beleggersrekening; • hebt u toegang tot interessante informatie over de markten; • kunt u tot 5 fictieve beleggingsportefeuilles beheren en simulaties uitvoeren als ging het om reële beleggingen; • kunt u de samenstelling van uw portefeuille analyseren.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
16
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
17
Advies? Informatie? Verrichtingen? BNP Paribas Fortis is er voor u. Kom langs in het kantoor (op afspraak ma-vrij tot 19 u.; za 9-12 u.) Bel ons op tel. 02 433 40 31 (ma-vrij 7-22 u.; za 9-17 u.) Surf naar www.bnpparibasfortis.be (alle dagen, 24 u. op 24) Surf mobiel naar m.bnpparibasfortis.be (alle dagen, 24 u. op 24) BNP Paribas Fortis is de commerciële benaming van Fortis Bank nv, ingeschreven en handelend als verzekeringsagent onder het CBFA-nr. 25.879 A voor AG Insurance nv. BNP Paribas Fortis biedt de verzekeringsproducten van AG Insurance aan. Pension Invest Plan, Home Invest Plan, Junior Invest Plan, Junior Future Plan, Planning for Pension, Fix & Income Plan, Property & Benefit Plan, Renteplan en Free Invest Plan zijn verzekeringsproducten van AG Insurance nv, E. Jacqmainlaan 53, B-1000 Brussel, RPR Brussel, BTW BE0404.494.849 aangeboden door BNP Paribas Fortis. Raadpleeg de "Financiële infofiche Levensverzekering" waarin de eigenschappen beschreven staan van Pension Invest Plan, Home Invest Plan, Junior Invest Plan, Junior Future Plan, Planning for Pension, Fix & Income Plan, Property & Benefit Plan en Free Invest Plan in uw agentschap BNP Paribas Fortis of op de website www.bnpparibasfortis.be. Fortis Bank nv Warandeberg 3 1000 Brussel RPR Brussel BTW BE0403.199.702 CBFA n° 25.879 A
AG Insurance nv E. Jacqmainlaan 53 1000 Brussel RPR Brussel BTW BE0404.494.849 CBFA n° 0079
V.U. : Francis Peene, Fortis Bank nv, Warandeberg 3, 1000 Brussel IN9437 I 01-2011 I 14078
Deze brochure werd gedrukt op 100% gerecycleerd papier met het Europees Ecolabel (registratienummer Dk/11/1).
18
