Hoofdpijn Bijna iedereen heeft wel eens hoofdpijn. De een wat vaker en wat heftiger dan een ander. In deze folder zal wat algemene informatie gegeven worden over hoofdpijn. Wat is het? Er zijn heel veel verschillende soorten hoofdpijn. Zo kan er hoofdpijn ervaren worden tijdens de griep dankzij de koorts, kan er hoofdpijn ontstaan door het nemen van bepaalde medicijnen of door een lichamelijke oorzaak. De twee meest bekende hoofdpijnsoorten zijn migraine en spanningshoofdpijn. Migraine is een bonzende hoofdpijn dat uren tot dagen aanhoudt en vaak zijn mensen overgevoelig voor licht en geluid. Spanningshoofdpijn is een klemmende hoofdpijn, waarbij het gevoel ontstaat dat er een strakke band rondom het hoofd zit. Daarnaast zijn er nog twee belangrijke soorten hoofdpijnsoorten waar u of iemand in uw familie misschien mee te maken heeft. Cervicogene hoofdpijn is hoofdpijn vanuit de nek, dit geeft een diepe en zeurende pijn in de nek en hoofd en houdt enkele uren tot dagen aan. Clusterhoofdpijn is de meest vervelende
soort hoofdpijn, waarbij een enorm intense stekende pijn wordt ervaren dat een half uur tot twee uur aan kan houden. Hoe komt het? Iedere hoofdpijn heeft een andere oorzaak en helaas is over geen enkele hoofdpijn precies bekend waar het vandaan komt. Migraine heeft te maken met verwijden van de bloedvaten van de hersenen, spanningshoofdpijn met stress en spanning van de spieren, cervicogene hoofdpijn met structuren in de nek en clusterhoofdpijn is aangeboren. Wat kan ik er aan doen? Hoofdpijn kan vaak uitgelokt worden door bepaalde activiteiten of juist te lange rust. Houd bij in een hoofdpijndagboek wanneer u de hoofdpijn ervaart en zoek zo naar een patroon. Verder kunt u het gebruik van cafeïne en pijnstillers verminderen, aangezien deze vaak een hoofdpijn uitlokken of erger maken. Als u rookt is het verstandig om hiermee te stoppen en het gebruikt van alcohol te matigen. Beweeg voldoende en rust goed uit, zo blijft u in balans en heeft u groter kans op succes.
Fysiotherapie? Veel mensen denken niet gelijk aan fysiotherapie bij hoofdpijn, maar de fysiotherapeut kan bij sommige soorten hoofdpijn zeer goed helpen. Van de genoemde soorten hoofdpijn in de folder kan de fysiotherapeut van hulp zijn bij migraine, spanningshoofdpijn en cervicogene hoofdpijn. De fysiotherapeut zal u begeleiden in een proces waar u meer zult gaan bewegen, om leert gaan met de klachten en om leert gaan met de uitlokkende factoren. Nog vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan contact op met uw huisarts, neuroloog of fysiotherapeut. Wilt u meer weten over een specifiek soort hoofdpijn? Leest u dan onze specifieke folders:
Migraine Spanningshoofdpijn Cervicogene Hoofdpijn Clusterhoofdpijn
Weetjes
Checklist
De regio waar chronische hoofdpijn het meest voorkomt is Amsterdam met 15,4% van het geheel.
De regio waar chronische hoofdpijn het minst voorkomt is Zeeland met 10,0% van het geheel.
Als u naar de fysiotherapeut gaat (of de huisarts of neuroloog) zal deze u een aantal dingen willen vragen. Hier is een checklist zodat u zich alvast goed kan voorbereiden.
Er zijn inmiddels al 27 hoofdpijncentra in Nederland! Kijk voor eentje in uw buurt op www.hoofdpijncentra.nl Door middel van een hoofdpijndagboek kunt u uw huisarts, neuroloog en fysiotherapeut enorm helpen. Kijk dus nu op www.hoofdpijn.nl voor meer informatie over een hoofdpijndagboek en begin vandaag. Hoofdpijn kan ontstaan na gebruik van teveel pijnstillers. Als de hoofdpijn dus zo erg is dat u een paar paracetamol per dag moet nemen, is het te verstandig om samen met uw huisarts te stoppen.
o o o o o o
Hoofdpijn
Hoe vaak heeft u hoofdpijn? Hoe lang heeft u hoofdpijn? Sinds wanneer heeft u hoofdpijn? Na welke activiteiten krijgt u hoofdpijn? Waar zit de pijn? Hoe kunt u de pijn het best omschrijven?
Heeft u nog vragen voor uw fysiotherapeut? Schrijf ze hier op! ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________
Informatiefolder voor mensen met hoofdpijnklachten.
Cervicogene hoofdpijn Iedereen heeft wel eens last van hoofdpijn, maar weinig mensen weten wat voor een soort hoofdpijn ze hebben. U bent één van de weinige mensen met cervicogene hoofdpijn en in deze folder zult u meer informatie vinden. Wat is het? Cervicogene hoofdpijn is een secundaire hoofdpijn, dit betekent dat het een aanwijsbare oorzaak heeft en dus een gevolg is. Cervicogene hoofdpijn betekent 'uit de nek komende' hoofdpijn. Aangezien de nek verbindingen heeft met het hoofd kan de pijn vanuit de nek uitstralen naar het hoofd. Hieronder is een plaatje weergegeven met daarin waar de pijn veel gevoeld wordt en de pijnlijke plekken in de spieren (X)
Hoe komt het? De structuren die verantwoordelijk zijn voor de nekpijn en zo ook voor de hoofdpijn kunnen de botstructuren zijn maar ook de spieren. Slechte houding, trauma (denk aan auto-ongeluk met whiplash trauma) of een anatomische afwijking kunnen de oorzaak zijn. Op het plaatje van de vorige pagina was één van de spieren weergegeven waar pijnlijke punten (triggerpoints) in voor kunnen komen en dus voor de pijn kunnen zorgen. Wat kan ik er aan doen? Het beste wat u kunt doen is uw oefeningen doen die u van de fysiotherapeut mee krijgt / hebt gekregen, op uw houding letten en de algemene adviezen voor hoofdpijn opvolgen. Deze adviezen zijn: beweeg voldoende; minder de inname van cafeïne, pijnstillers en alcohol; stop met roken; neem voldoende rust.
Fysiotherapie? Veel mensen denken niet aan de fysiotherapeut bij de behandeling van hoofdpijn, maar de fysiotherapeut kan u heel goed helpen met cervicogene hoofdpijn. Als de oorzaak van de hoofdpijn bij de nekspieren ligt, zal de fysiotherapeut met u deze spieren trainen. Ligt de oorzaak bij de botstructuren, wordt u doorverwezen naar de manueel therapeut om deze structuren weer op orde te brengen. Nog vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan contact op met uw huisarts, neuroloog of fysiotherapeut. Wilt u meer weten over een specifiek soort hoofdpijn? Leest u dan onze specifieke folders:
Migraine Spanningshoofdpijn Cervicogene Hoofdpijn Clusterhoofdpijn
Weetjes
Checklist Als u naar de fysiotherapeut gaat (of de huisarts of neuroloog) zal deze u een aantal dingen willen vragen. Hier is een checklist zodat u zich alvast goed kan voorbereiden.
Maar 0,4 – 2,5% van de westerse bevolking heeft cervicogene hoofdpijn.
Vrouwen krijgen vier keer zo vaak last van cervicogene hoofdpijn dan mannen.
53% van de mensen na een whiplash trauma krijgt te maken met cervicogene hoofdpijn, na zes jaar heeft nog maar 1% hier last van.
o o
Cervicogene hoofdpijn kan een uitlokkende factor zijn bij mensen met migraine, waardoor deze mensen nog meer migraine aanvallen ervaren.
Heeft u nog vragen voor uw fysiotherapeut? Schrijf ze hier op!
Cervicogene hoofdpijn is goed behandelbaar en u hoeft dus niet met de pijn rond te blijven lopen!
o o o o
Cervicogene Hoofdpijn
Hoe vaak heeft u hoofdpijn? Hoe lang heeft u hoofdpijn? Sinds wanneer heeft u hoofdpijn? Na welke activiteiten krijgt u hoofdpijn? Waar zit de pijn? Hoe kunt u de pijn het best omschrijven?
____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ _________________________
Informatiefolder voor mensen met cervicogene hoofdpijn.
Clusterhoofdpijn Iedereen heeft wel eens last van hoofdpijn, maar weinig mensen weten wat voor een soort hoofdpijn ze hebben. U bent één van de weinige mensen met cluster hoofdpijn en in deze folder zult u meer informatie vinden. Wat is het? Clusterhoofdpijn wordt gekenmerkt met aanvallen die als zeer hevig worden omschreven. De hoofdpijn komt altijd eenzijdig voor en met name rondom het oog. Het typerende van de hoofdpijn is het voorkomen in vaste clusterperioden gedurende het jaar, met name in de nachten. De duur van de aanvallen varieert van 15-180 minuten (onbehandeld). Ook hebben patiënten vaak last van een loopneus, tranende ogen, zweten in het gezicht, oedeem rondom het oog etc.
Hoe komt het? Er is nog geen eenduidige oorzaak gevonden voor clusterhoofdpijn. Wel zijn er een aantal hypotheses die onderzocht worden, de meest aantoonbare hypothese is dat er een zenuw meespeelt in de hersenen die de onbewuste functies van het lichaam regelt, genaamd het autonome zenuwstelsel. De reden dat dit gedacht wordt, is dat patiënten tijdens een aanval last kunnen hebben van een loopneus, rode tranende ogen, zweten in het gezicht, een oedeem rond het oog etc.. Dit zijn functies die een mens onbewust uitvoert, vandaar de link naar het autonome zenuwstelsel. Wat kan ik er aan doen? Er zijn bepaalde factoren die van invloed zijn op het ontstaan van een aanval. Deze factoren zijn alleen van invloed tijdens een clusterperiode. Probeer dan ook onderstaande factoren te vermijden: Alcohol en drugs Grote hoeveelheden medicatie Lage zuurstofspanning Roken Grote hoeveelheden fel licht Warmte Hazenslaapjes Bloedvat verwijdende medicatie
Fysiotherapie? De fysiotherapeut kan voor een clusterhoofdpijn patiënt helaas niets betekenen. Het enige wat hij/zij kan doen is de patiënt diagnosticeren en terugverwijzen naar de huisarts. Deze zal op zijn beurt doorverwijzen naar de neuroloog. Aangezien er tijdens een aanval zoveel spierspanning ontstaat door de hevige pijn, verwachten mensen dat de fysiotherapeut ze daarmee wel kan helpen. De reden waarom een fysiotherapeut toch niets kan doen is omdat er tijdens de behandeling vaak een (nieuwe) aanval wordt uitgelokt.
Nog vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan contact op met uw huisarts, neuroloog of fysiotherapeut. Wilt u meer weten over een specifiek soort hoofdpijn? Leest u dan onze specifieke folders:
Migraine Spanningshoofdpijn Cervicogene Hoofdpijn Clusterhoofdpijn
Weetjes
Checklist
Clusterhoofdpijn komt in Nederland bij minder dan 1% van de bevolking voor.
Clusterhoofdpijn komt meer voor bij mannen dan bij vrouwen (~4:1).
Als u naar de fysiotherapeut gaat (of de huisarts of neuroloog) zal deze u een aantal dingen willen vragen. Hier is een checklist zodat u zich alvast goed kan voorbereiden.
Clusterhoofdpijn komt vaak voor in de zelfde perioden in het jaar op meestal dezelfde tijden.
Uit de wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat de pijn bij clusterhoofdpijn wordt omschreven als de meest ondragelijke pijn die er is, erger nog dan andere ziekten zoals kanker.
Clusterhoofdpijn wordt ook wel “suïcide headache genoemd”.
Clusterhoofdpijn is alleen met medicatie te behandelen, maar het blijft een levenslange ziekte.
o o o o o o
Cluster Hoofdpijn
Hoe vaak heeft u hoofdpijn? Hoe lang heeft u hoofdpijn? Sinds wanneer heeft u hoofdpijn? Na welke activiteiten krijgt u hoofdpijn? Waar zit de pijn? Hoe kunt u de pijn het best omschrijven?
Heeft u nog vragen voor uw fysiotherapeut? Schrijf ze hier op! ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ _________________________
Informatiefolder voor mensen met cluster hoofdpijn.
Migraine Iedereen heeft wel eens last van hoofdpijn, maar weinig mensen weten wat voor een soort hoofdpijn ze hebben. U bent één van de vele mensen met migraine en in deze folder zult u meer informatie vinden hierover. Wat is het? Migraine wordt gekenmerkt door herhaalde aanvallen van matig tot heftige hoofdpijn, soms vooraf gegaan door auraverschijnselen. De hoofdpijn zit meestal aan één kant van het hoofd en wordt als kloppend of bonzend ervaren. Vaak komt hierbij ook overgevoeligheid voor licht en/of geluid voor. Misselijkheid of braken horen ook bij de symptomen van migraine. Een aanval duurt gemiddeld 4 tot 72 uur (onbehandeld) en verhindert dagelijkse activiteiten. Bij lichamelijke inspanning verergert de hoofdpijn.
Hoe komt het? Migraine is een neurovasculaire aandoening: er is een verstoring van het functioneren van de zenuwen (neuro) met gevolgen voor de bloedvaten(vasculair) van de hersenen. Door deze verstoring ontstaan de symptomen bij migraine. Ondanks vele onderzoeken naar het ontstaan van migraine, zijn er tot nu toe enkel hypotheses. Wel is aangetoond dat bepaalde erfelijke en hormonale factoren een rol spelen in de oorzaak van migraine. Wat kan ik er aan doen? Er zijn bepaalde factoren die van invloed zijn op het ontstaan van een migraineaanval. Deze uitlokkende factoren zijn per persoon en per aanval verschillend. Adviezen hierbij zijn:
Vermijd uitlokkende factoren als emotionele stress of vermoeidheid
Minder de inname van cafeïne, pijnstillers en alcohol
Eet, slaap en sport regelmatig!
Fysiotherapie? Veel mensen denken niet aan de fysiotherapeut bij de behandeling van hoofdpijn, maar de fysiotherapeut kan u goed helpen met bij migraine. De fysiotherapeut zal u altijd: Informeren over migraine Helpen bij het omgaan met migraine Behandelmethodes hierbij zijn: Gedragsmatige therapieën zoals ontspanningstherapie, biofeedback Manuele therapie Sporten Massage Vaak is een combinatie van verschillende methodes een goede optie. Nog vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan contact op met uw huisarts, neuroloog of fysiotherapeut. Wilt u meer weten over een specifiek soort hoofdpijn? Leest u dan onze specifieke folders:
Migraine Spanningshoofdpijn Cervicogene Hoofdpijn Clusterhoofdpijn
Weetjes
Checklist
23% van de Nederlandse bevolking heeft migraine, waarvan 7,5% mannen en 25% vrouwen.
Migraineaanvallen komende het meest voor in de jaren de je het productiefst bent, 25 – 55 jaar.
Als u naar de fysiotherapeut gaat (of de huisarts of neuroloog) zal deze u een aantal dingen willen vragen. Hier is een checklist zodat u zich alvast goed kan voorbereiden.
Van alle patiënten met migraine heeft 94% ook spanningshoofdpijn.
Bij vrouwen komt het 3 keer zo vaak voor als bij mannen.
Op de lijst van de Wereld Gezondheids Organisatie met 600 ziektes gerangschikt naar ernst, staat migraine bij vrouwen op nummer 12 en bij mannen op nummer 18
Migraine is goed behandelbaar in combinatie met medicijnen, dus u hoeft niet met de hoofdpijn door te lopen!
o o o o o o
Migraine
Hoe vaak heeft u hoofdpijn? Hoe lang heeft u hoofdpijn? Sinds wanneer heeft u hoofdpijn? Na welke activiteiten krijgt u hoofdpijn? Waar zit de pijn? Hoe kunt u de pijn het best omschrijven?
Heeft u nog vragen voor uw fysiotherapeut? Schrijf ze hier op! ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ _________________________
Informatiefolder voor mensen met migraine.
Spanningshoofdpijn Iedereen heeft wel eens last van hoofdpijn, maar weinig mensen weten wat voor soort hoofdpijn ze hebben. Bent u één van de mensen met spanninghoofdpijn, dan kunt u in deze folder hier meer informatie over vinden. Wat is het? Spanningshoofdpijn is een van de meest voorkomende soorten hoofdpijn. Er zijn 2 verschillende soorten namelijk episodische en chronische spanningshoofdpijn. Episodisch wil zeggen dat dit in episodes voorkomt met frequentie van ongeveer 12 tot 180 dagen in het jaar met een duur van 30 minuten tot maximaal 7 dagen. Bij chronische spanningshoofdpijn is de frequentie langer dan 180 dagen per jaar en de duur uren tot constant aanwezig. De pijn is bij beide soorten hetzelfde: een strakke band om het hoofd aan beide kanten. Met eventueel uitstraling naar de nek.
Hoe komt het? Over de oorzaak van spanningshoofdpijn wordt nog getwist. Als er hoofdpijn in de familie voorkomt is de kans groter dat u dit ook kan krijgen. De spierspanning van bepaalde spieren rond uw nek en kaak kan zo hoog worden waardoor de hoofdpijn veroorzaakt wordt. De wetenschap is nog niet zover om een specifieke oorzaak te benoemen. Wat kan ik er aan doen? Om hoofdpijn te voorkomen kunt u het beste onderstaande punten vermijden:
Stress Alcohol Drugs Voorzichtig omgaan met medicatie Uitlokkers, zoals cafeïne, cola koffie vermijden.
Fysiotherapie Veel mensen denken niet aan de fysiotherapeut bij de behandeling van hoofdpijn, maar de fysiotherapeut kan u heel goed helpen met spanningshoofdpijn. De behandelingen kunnen bestaan uit massage, oefentherapie, manuele therapie of gedragstherapie. Al deze therapievormen worden op U afgestemd door de behandelende therapeut.
Nog vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan contact op met uw huisarts, neuroloog of fysiotherapeut. Wilt u meer weten over een specifiek soort hoofdpijn? Leest u dan onze specifieke folders:
Migraine Spanningshoofdpijn Cervicogene Hoofdpijn Clusterhoofdpijn
Weetjes
Checklist
30 tot 78% van de totale bevolking heeft last van spanninghoofdpijn.
Spanningshoofdpijn komt veel voor in de leeftijd groep van 30 tot 39 jaar.
Als u naar de fysiotherapeut gaat (of de huisarts of neuroloog) zal deze u een aantal dingen willen vragen. Hier is een checklist zodat u zich alvast goed kan voorbereiden. o o o o
Hoe vaak heeft u hoofdpijn? Hoe lang heeft u hoofdpijn? Sinds wanneer heeft u hoofdpijn? Na welke activiteiten krijgt u hoofdpijn? Waar zit de pijn? Hoe kunt u de pijn het best omschrijven?
Stress speelt een grote factor in het krijgen van spanningshoofdpijn.
Verschillende light-producten kunnen hoofdpijn uitlokken.
o o
Spanningshoofdpijn zorgt voor veel werkverzuim op de werkvloer.
Heeft u nog vragen voor uw fysiotherapeut? Schrijf ze hier op!
Spanningshoofdpijn is goed behandelbaar, loop er dus niet lang mee rond.
SpanningsHoofdpijn
____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ _________________________
Informatiefolder voor mensen met spanningshoofdpijn.