SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK. Verwerkingssuggesties voor de laatste graad van de basisschool bij het boek: Slijmbal, superman en soepjurk

SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK

Verwerkingssuggesties voor de laatste graad van de basisschool bij het boek:

Slijmbal, superman en soepjurk 1


INHOUDSTAFEL Inleiding Achtergrond voor de leerkracht Leven met muco De ‘slijmbal’ quiz De inbraak Bordspel: ontmasker de inbreker De groepsopdracht Klasconcert Extra’s Het ziekenhuis Een klas vol bijnamen Woordzoeker Kruiswoordraadsel Rebus Zin in meer? Educatief materiaal rond muco Bijlagen Bordspel Vraagkaarten Kanskaarten Woordzoeker – oplossing

| 2 | 2 | 3 | 3 | 4 | 4 | 6 | 6 | 6 | 6 | 7 | 7 | 8 | 9 | 10 | 10 | 11 | 12 | 13 | 19 | 25

INLEIDING Met 'Slijmbal, superman en soepjurk' schreef Kolet Janssen een speels, belevend en beklijvend verhaal over leven met muco. Kinderen worden ondergedompeld in de leefwereld van Mattis, het hoofdpersonage, die muco heeft. Met dit spannende boek willen we enerzijds een verhaal bieden waarin kinderen met muco zich kunnen herkennen, maar ook hun leeftijdsgenoten op een leuke manier laten kennismaken met muco. Bij het verhaal maakten we enkele kant‐en‐klare lesmomenten en verwerkingssuggesties om uit te kiezen en zo een project op maat van jouw klas vorm te geven. Er zijn 3 grotere ideeën uitgewerkt, gekoppeld aan de 3 lijnen doorheen het verhaal: leven met muco, de inbraak bij de overburen en de groepsopdracht die de hoofdpersonages, Mattis, Victor en Susanne, samen maken. Afsluiten doen we met enkele extra's, enkele korte suggesties die vooraf, tussendoor of op het einde van het project gebruikt kunnen worden. Het groepsgebeuren in de klas staat centraal en het project is vakoverschrijdend opgevat. We wensen je veel verrassende, leerrijke en mooie momenten toe met je klas. J. Borlelaan 12 1160 Brussel [email protected] 02/66.33.903 www.muco.be

2


ACHTERGROND VOOR DE LEERKRACHT Mucoviscidose of muco… … is de meest voorkomende levensbedreigende erfelijke ziekte in ons land, waarbij taai slijm de ademhaling en spijsvertering blokkeert. ‐ 1 op 20 Belgen is drager van het mucogen en kan de ziekte dus doorgeven aan zijn of haar kind. ‐ Elke week wordt ergens in ons land een kind met muco geboren. ‐ Genezen is nog niet mogelijk, dus is het momenteel nog steeds een ongeneeslijke ziekte. ‐ Mensen met muco besteden gemiddeld 3 à 4 uur per dag aan hun behandeling. Niet om te genezen, maar om problemen te voorkomen en verlichten én beter en langer te leven. ‐ Je kan niet ziek worden door contact met mensen met muco. Muco is dus niet besmettelijk! Maar kinderen met muco kunnen wel ernstiger ziek worden door contact met virussen of bacteriën, daarom is aandacht voor hygiëne in de klas belangrijk. ‐ In België hebben kinderen met muco toegang tot de beste behandelingen, die steeds doeltreffender worden. Zo kunnen veel symptomen voorkomen of verlicht worden. Kinderen met muco worden volwassen, ze gaan naar school, doen aan sport en leven zich uit in tal van activiteiten. Jongeren gaan studeren en steeds meer volwassenen gaan werken en bouwen een gezin uit. ‐ De vooruitgang van het wetenschappelijk onderzoek laat ons hopen dat er in de (nabije) toekomst een middel gevonden wordt dat de ziekte kan stoppen. *** Lees meer op onze website www.muco.be

LEVEN MET MUCO De 'slijmbal' quiz In deze korte quiz testen we de muco‐kennis van de leerlingen. Verdeel de klas in groepjes en geef ieder groepje pen en papier zodat ze de antwoorden op de vragen kunnen noteren. Overloop de antwoorden na iedere ronde en noteer de scores op het bord. Ronde 1: Waarom krijgt Mattis de bijnaam 'slijmbal'? Mattis krijgt de bijnaam 'slijmbal' omdat hij muco heeft, ofwel de taaislijmziekte. Hij heeft taaie slijmen in zijn longen en in zijn darmen. Ronde 2: Noem 5 dingen die Mattis moet doen om tegen de muco te vechten? Aërosollen, ademhalingsoefeningen, naar de kinesist gaan, pillen nemen, veel eten, sporten, regelmatig naar de dokter/het ziekenhuis gaan. Ronde 3: Juist of fout: ‐ Mattis moet tweemaal per dag aerosollen. JUIST ‐ Muco kan je genezen. FOUT ‐ De ouders van Mattis zijn beide drager van het muco‐gen. Daardoor zullen al hun kinderen muco hebben. FOUT ‐ Kinderen met muco kunnen niet goed sporten. FOUT ‐ Mattis moet meer eten dan mensen zonder mucoviscidose. JUIST

3

SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK Ronde 4: Meerkeuzevragen: ‐ Als je muco hebt moet je pilletjes met korreltjes (enzymen) slikken. Deze helpen om: 1. Voedingsstoffen uit je eten te halen 2. Beter te kunnen ademen 3. Geen koorts te krijgen antwoord: 1 ‐ Wat geraakt er soms verstopt bij mensen met muco? 1. Darmen 2. Oren 3. Luchtwegen antwoord: 1 en 3 ‐ Mattis gaat naar de kinesist om: 1. Massage te krijgen aan zijn rug 2. Slijmen te leren ophoesten 3. Zijn longen sterker te maken 4. Te leren fietsen antwoord: 2 en 3

DE INBRAAK Bordspel: ontmasker de inbreker Materiaal: ‐ Het bordspel, enkele malen gekopieerd op A3 (zie bijlage 1) ‐ Een dobbelsteen per groepje ‐ Voor iedere leerling een pion ‐ Gekopieerde kaartjes met de onderstaande vragen en kansen op (zoveel pakjes als er groepjes zijn) (zie bijlage 2 en 3) Print deze kaartjes recto‐verso. Zo kan je gemakkelijk alles uitknippen en klaar! Verloop: Verdeel de klas in verschillende groepjes en geef ieder groepje een bordspel en een dobbelsteen. Leg het stapeltje vraagkaarten en het stapeltje kanskaarten op ieder bordspel. Elke leerling krijgt een pion. Degene die in een eerste beurt het hoogste aantal ogen gooit met de dobbelsteen, mag beginnen. Op het bordspel zijn er verschillende vakjes: ‐ Kom je op een leeg vakje dan gebeurt er niets speciaals. Er mag gewoon gespeeld worden. ‐ Kom je op een vraag vakje dan neemt een andere speler een vraagkaartje en leest hij de vraag voor jou. Geef je een fout antwoord, dan moet je de volgende ronde een beurt overslaan. Geef je een juist antwoord, dan mag je de volgende keer gewoon doorspelen. ‐ Kom je op een kans vakje dan mag je een kanskaart nemen en deze hardop voorlezen. De kanskaart kan zowel in je voordeel als in je nadeel zijn.

4

SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK Wie het eerst bij de inbreker komt, wint het spel. 18 vraagkaarten: *** De antwoorden op de vragen staan cursief onder de vragen. Zo kunnen de leerlingen zelf controleren of hun medespelers de vraag juist beantwoorden. Bij onduidelijkheden kunnen ze steeds hulp van de juf of meester inschakelen. ‐ Wat is de bijnaam van Victor? Superman ‐ Waarom moet Mattis aerosollen? Om slijmen los te maken en zo zijn longen proper te houden ‐ Waarover gaat de spreekbeurt van de 3 vrienden? De trompet ‐ Welke jas draagt de persoon die steeds rond het huis van de overburen sluipt? Een leren jas. ‐ Wat is de naam van de overbuurjongen? Gino ‐ Wat mag Mattis veel eten? Chips, choco, koekjes, wafels, pannenkoeken, nootjes, chocolade, enzovoort ‐ Susanne gaat met een smoes uit de klas. Wat is ze zogezegd vergeten in haar fietstas? Haar pennenzak ‐ Hoe noemt de meester van de 3 vrienden? Meester Bert ‐ Waar probeert de dief in te breken? In het schuurtje van de overburen ‐ Mattis moet naar het ziekenhuis. Waarom? Hij heeft koorts ‐ Wat komt de verpleegster prikken bij Mattis? Bloed ‐ Susanne en Victor komen op bezoek. Wat mogen ze niet doen? Mattis een kus geven ‐ Welk bewijsmateriaal van de dief hebben de vrienden gevonden? Een voetafdruk ‐ De inbreker doet een nieuw inbraakpoging. Wie belt mama snel op? De politie ‐ Wie was de inbreker? Tante Moniek ‐ Wat kwam de dief stelen bij de overburen? Een Chinese vaas ‐ Wat wil Susanne later worden? Modeontwerpster ‐ Wat moet Mattis volgens zijn vrienden worden? Detective 14 kanskaarten: *** Meng de kanskaarten goed zodat de gelukskaartjes en tegenslagkaartjes door elkaar zitten. Geluk: ‐ Je spreekbeurt was een succes en je kreeg een luid applaus. Ga een plaats vooruit. ‐ Je longen zijn weer oké en je mag het ziekenhuis verlaten. Ga een plaats vooruit. ‐ Je wint het loopwedstrijdje 'Wie het eerste thuis is' als een echte loopkampioen. Ga een plaats vooruit. ‐ Je kan gelukkig pillen slikken als de beste. Ga een plaats vooruit. ‐ Je ademhalingsoefeningen bij de kinesist gingen goed. Er kwamen heel wat slijmen los. Ga een plaats vooruit. ‐ Je vond een voetafdruk van de inbreker en staat al iets dichter bij de ontknoping. Ga 2 plaatsen vooruit. ‐ Je betrapt de dief op heterdaad. Hij probeert te ontsnappen maar je kan nog net zijn jasje vastgrijpen. Het aantal ogen van de dobbelsteen wordt verdubbeld. Tegenslag: ‐ Je at teveel wafels van de mama van Mattis en voelt je nu niet zo lekker. Sla een beurt over. ‐ Je zaklamp is stuk waardoor je de inbreker niet kan zien. Sla een beurt over.

5

SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK ‐ ‐ ‐ ‐

‐

Je hebt een kramp in je buik en moet dringend naar het toilet. Sla een beurt over. Je maakt teveel lawaai bij het bespioneren van de inbreker en hij gaat ervan door. Ga een plaats achteruit. Je sliep zo vast waardoor je de inbreker niet hoorde. Ga een plaats achteruit. Je vergat je afspraak bij de kinesist en komt te laat. Ga een plaats achteruit. Je hebt een infectie en moet naar het ziekenhuis. De dief ontmaskeren zal moeten wachten. Ga 2 plaatsen achteruit.

DE GROEPSOPDRACHT Klasconcert Laat de leerlingen van je klas zelf een groepswerk maken. Probeer hiervoor tijd te voorzien tijdens de lesmomenten, zodat de leerlingen niet alles thuis moeten voorbereiden. De opdracht bestaat uit 2 deelopdrachten: ‐ Componeer een eigen liedje over het boek 'slijmbal, superman en soepjurk' ‐ Knutsel je eigen muziekinstrument Als apotheose van dit groepswerk organiseren jullie een klasconcert. Ieder groepje brengt er zijn liedje naar voor, begeleid met de zelfgemaakte muziekinstrumenten.

EXTRA'S Het ziekenhuis Maak klassikaal een woordspin op het bord over het woord 'ziekenhuis' en voer daarna een kort klasgesprek. ‐ Een woordspin? ◦ Met een woordspin maak je een overzicht van gedachten en ideeën rond een woord. Het is een soort 'gedachten‐landkaart' rond een woord. Door een woordspin samen te maken, krijg je méér poten (en méér haren op de poten) dan wanneer je een woordspin alleen maakt. Niet iedereen heeft namelijk dezelfde gedachten en dingen waaraan je denkt bij een woord. Hoe meer mensen, hoe meer ideeën! ‐ Hoe maak je een woordspin? ◦ “Het lijf”: in het midden van het bord teken je een cirkel (het “lijf” van de spin) en daarin schrijf je het onderwerp “het ziekenhuis”. ◦ “De poten”: schrijf om het lijf allemaal woorden op die bij de leerlingen opkomen als ze aan dit onderwerp denken. Probeer daarbij aan verschillende aspecten van het onderwerp te denken. Schrijf al die ideeën en zaken waaraan de leerlingen denken om het lijf heen en trek per woord een lijntje naar het lijf in het midden. Er bestaan geen foute ideeën. ◦ “Harige poten”: bij de eerste ideeën en woorden die je nu bij de poten geschreven hebt, bedenken jullie misschien weer nieuwe dingen en details. Het zijn ideeën en gedachten

6

SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK die horen bij het woord dat op je op de poten hebt gezet. Zo kan een poot weer aftakkingen krijgen met nog meer woorden. Zet die weer rond de poten en trek dan weer korte lijntjes naar de betreffende poten. Zo maak je “haren op de poten”. ‐

Enkele mogelijke vragen voor het klasgesprek: ◦ Hoe zou Mattis zich voelen in het ziekenhuis? ◦ Heeft iemand van ons al eens in het ziekenhuis gelegen? Hoe was dat? ◦ Wat is er leuk/ niet leuk wanneer je in het ziekenhuis ligt? ◦ Wat zouden we kunnen doen om Mattis op te vrolijken als hij in het ziekenhuis ligt

Een klas vol bijnamen ‐

‐ ‐ ‐

Mattis, Victor en Susanne hebben alle drie een bijnaam. ◦ Wie heeft er ook een bijnaam of roepnaam? ◦ Wie gaf iemand anders al eens een bijnaam? Bespreek met de leerlingen aan welke criteria zo'n naam moet voldoen. Laat de leerlingen klassikaal of individueel passende koos‐ of bijnamen voor elkaar, voor gezinsleden, voor dieren... verzinnen, op basis van de criteria die jullie bespraken. Bijkomend kan je je leerlingen ook de betekenis van hun eigen naam laten opzoeken.

Woordzoeker Zoek de volgende woorden: pillen spreekbeurt muco kinesist muziek slijm sporten buurjongen politie inbreker voetafdruk kunst zaklamp ziekenhuis trompet schuurtje *** De correcte oplossing kan je in bijlage 4 terugvinden.

7

SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK Kruiswoordraadsel

Horizontaal 3. Beste vriend van Mattis 5. Hoesten zonder geluid 7. De persoon die Mattis helpt bij zijn ademhalingsoefeningen 8. Vernevelaar van medicijnen 9. Blaasinstrument 12. Iemand die zieke mensen verzorgt in een ziekenhuis 14. Een dief

8

Victor huffen kinesist aerosol trompet verpleegster inbreker

SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK Verticaal 1. Te hoge temperatuur van het lichaam 2. Andere naam dan je echte naam 4. Het oefenen van het groepswerk 6. Smeert Mattis op zijn pannenkoek 10. Zo zijn de slijmen van Mattis 11. Een speurder 13. Minischaartjes in je buik 15. Toneel, foto’s, schilderijen, muziek,…

Rebus

Slijmbal, superman en soepjurk

Samen eten ze pannenkoeken

De vrienden vinden de dief

9

koorts bijnaam repetitie chocopasta taai detective enzymen kunst


ZIN IN MEER? Bij de Mucovereniging kan je nog heel wat educatief materiaal verkrijgen voor de basisschool! Zo hebben we een mucokoffer, vertelplaten, een poppenspel voor de kleinsten, een stripverhaal over Robin voor de groteren. Je kan ook gratis een knuffel van Peps, het gevleugeld vriendje van Robin bestellen voor je klas.

Educatief materiaal rond muco Gratis: ‐ Gids voor de leerkracht: mucoviscidose, een spelfout ‐ Lessenpakket voor de leerkracht van de lagere school: handleiding met lestips en bijhorende boekjes en folders ‐ Individueel speel/werkblaadje voor de leerlingen dat aansluit bij het lessenpakket ‐ CD‐rom met powerpoint ‐ Boekje ‘De Kleine Koning die men hoorde hoesten’ (kleuter t.e.m. 3e lj) ‐ Boekje ‘Aaron’ van Sabine De Vos (3e graad LO) ‐ Boekje ‘Schaartjes in mijn buik’ ‐ Educatief stripverhaal Robin (vanaf 3e graad LO) ‐ Knuffel Peps Uit te lenen ‐ De vertelplaten van Robin ‐ Vertelplaten van de Kleine Koning bij het boekje ‘De Kleine Koning die men hoorde hoesten’ ‐ Infoplaten ‘Wat is muco’ ‐ De mucokoffer, met daarin heel wat materiaal om de dagelijkse behandeling te illustreren ‐ Handpoppen Robin en Dr Lustig Voor meer informatie en/of het volledige bestelformulier, mail dan snel naar [email protected].

10


BIJLAGEN Bijlage 1: Bordspel Kopieer het bordspel op A3‐formaat. Ontvang je liever een pdf in A3‐formaat met enkel het bordspel, stuur dan een mailtje naar [email protected].

11


12

SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK Bijlage 2: Vraagkaarten

? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ? 13


Wat is de bijnaam van Victor?

Superman

Waarom moet Mattis aerosollen? Om slijmen los te maken en zo zijn longen proper te houden

Waarover gaat de spreekbeurt van de 3 vrienden?

Welke jas draagt de persoon die steeds rond het huis van de overburen sluipt?

De trompet

Een leren jas

Wat mag Mattis veel eten?

Wat is de naam van de overbuurjongen?

Chips, choco, koekjes, wafels, pannenkoeken, nootjes, chocolade enzovoort

Gino

14


? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ? 15


Susanne gaat met een smoes uit de klas. Wat is ze zogezegd vergeten in haar fietstas?

Hoe noemt de meester van de 3 vrienden?

Meester Bert

Haar pennenzak

Waar probeert de dief in te breken?

Mattis moet naar het ziekenhuis. Waarom?

In het schuurtje van de overburen

Hij heeft koorts

Wat komt de verpleegster prikken bij Mattis?

Susanne en Victor komen op bezoek. Wat mogen ze niet doen?

Bloed

Mattis een kus geven

16


? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ?

? VRAAG ? 17


Welk bewijsmateriaal van de dief hebben de vrienden gevonden?

De inbreker doet een nieuwe inbraakpoging. Wie belt mama snel op?

Een voetafdruk

De politie

Wie was de inbreker?

Wat kwam de dief stelen bij de overburen?

Tante Moniek

Een Chinese vaas

Wat moet Mattis volgens zijn vrienden worden?

Wat wil Susanne later worden? Modeontwerpster

Detective

18

SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK Bijlage 3: Kanskaarten

! KANS !

! KANS !

! KANS !

! KANS !

! KANS !

! KANS ! 19


Je spreekbeurt was een succes en je kreeg een luid applaus. Ga een plaats vooruit.

Je longen zijn weer oké en je mag het ziekenhuis verlaten. Ga een plaats vooruit.

Je wint het loopwedstrijdje ‘Wie het eerste thuis is’ als een echte loopkampioen. Ga een plaats vooruit.

Je kan gelukkig pillen slikken als de beste. Ga een plaats vooruit.

Je ademhalingsoefeningen bij de kinesist gingen goed. Er kwamen heel wat slijmen los. Ga een plaats vooruit.

Je vond een voetafdruk van de inbreker en staat al iets dichter bij de ontknoping. Ga 2 plaatsen vooruit.

20


! KANS !

! KANS !

! KANS !

! KANS !

! KANS !

! KANS ! 21


Je betrapt de dief op heterdaad. Hij probeert te ontsnappen maar je kan nog net zijn jasje vastgrijpen. Het aantal ogen van de dobbelsteen wordt verdubbeld.

Je at teveel wafels van de mama van Mattis en voelt je nu niet zo lekker. Sla een beurt over.

Je zaklamp is stuk waardoor je de inbreker niet kan zien. Sla een beurt over.

Je hebt een kramp in je buik en moet dringend naar het toilet. Sla een beurt over.

Je maakt teveel lawaai bij het bespioneren van de inbreker en hij gaat ervan door. Ga een plaats achteruit.

Je sliep zo vast waardoor je de inbreker niet hoorde. Ga een plaats achteruit.

22


! KANS !

! KANS !

23


Je hebt een infectie en moet naar het ziekenhuis. De dief ontmaskeren zal moeten wachten. Ga 2 plaatsen achteruit.

Je vergat je afspraak bij de kinesist en komt te laat. Ga een plaats achteruit.

24

SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK Bijlage 4: Woordzoeker ‐ oplossing

25

SLIJMBAL, SUPERMAN EN SOEPJURK. Verwerkingssuggesties voor de laatste graad van de basisschool bij het boek: Slijmbal, superman en soepjurk

Recommend Documents