Uitgave van de Landelijke Stichting Zelfbeschadiging
SEH bij snijwonden, brandwonden en vergiftiging Handleiding voor het behandelen van snijwonden. Verschijnselen • de huid is beschadigd • meestal is er bloed te zien • het slachtoffer heeft pijn Doel van de eerste hulp • voorkomen van besmetting • voorkomen van infectie • verder bloedverlies • voorkomen • genezing van de wond in een zo’n kort mogelijke tijd met zo min mogelijk restverschijnselen. De te verlenen eerste hulp • beoordeel de wond: - zelf (eenvoudige wonden) - arts (ernstige wonden) Wat te doen • de wond reinigen • de wond ontsmetten • de wond steriel afdekken • de wond rust geven Alvorens je de wond afdek is het belangrijk dat je de wond reinigt, dit kun je doen met zacht stromend lauw water. Vervolgens moet je de wond ontsmetten. Dit kun je doen met bijv. sterilon. Controleer altijd of er geen pezen of spieren beschadigd zijn, dit kun je eenvoudig doen door te kijken of er geen functie of krachtverlies is. Is dit niet het geval dan kun je een kleine verwonding eenvoudig met een zwaluwstaartje of steristrip tegen elkaar plakken. Als de wond groter is dan twee centimeter of er functie of krachtverlies is raad ik je aan om langs een arts te gaan. Voordat je naar een arts gaat moet je de wond wel afdekken met een steriel gaasje , dit zorgt ervoor dat er geen vuil in de wond kan komen. Doe op snijwonden nooit betadine, betadine droogt namelijk de wondranden uit waardoor de wond niet mooi zal genezen en de kans bestaat op wildvleesgroei. Ernstig bloedende wonden moeten altijd verzorgd worden door een arts, er kan namelijk een groter bloedvat beschadigd zijn en dat moet te alle tijden gehecht worden. Alvorens je naar een arts gaat moet je zelf de bloeding proberen te stelpen. Dit doe je door het bloedvat boven de wond dicht te drukken. 1 Da Costakade 45 Postbus 140
3521 VS Utrecht 030-2311473
[email protected] www.zelfbeschadiging.nl
Uitgave van de Landelijke Stichting Zelfbeschadiging Als laatste wil ik jullie erop attent maken dat het heel belangrijk is om regelmatig jezelf in te laten enten tegen Tetanus.
Het dichtdrukken van de ondersleutelbeenslagader.
Het dichtdrukken van de liesslagader.
Het dichtdrukken van de bovenarmslagader.
Het aanleggen van steristrip gaat als volgt. • • • • • • •
reinig en ontsmet de wond. droog de huid rond de wond goed af. vouw de kaart op de geperforeerde lijn en verwijder de schutstrook (bovenste reepje) Trek de strips één voor één los. breng de wondranden bij elkaar en breng vanaf één zijde de strip spanningsvrij aan. laat voldoende ruimte tussen de strips zodat wondvocht weg kan lekken. vervolgens dek je de wond laat de strip zes dagen zitten.
Als je alleen bent kun je in principe bovenstaande aanwijzingen volgen, alleen moet je dan voordat je wondranden tegen elkaar brengt eerst één zijde van de strip vastplakken.
2 Da Costakade 45 Postbus 140
3521 VS Utrecht 030-2311473
[email protected] www.zelfbeschadiging.nl
Uitgave van de Landelijke Stichting Zelfbeschadiging Handleiding voor het behandelen van brandwonden. Soorten brandwonden • eerste graad; de huid is rood, licht gezwollen en pijnlijk. • tweede graad; de huid is rood, licht gezwollen, pijnlijk en heeft blaren. • derde graad; de huid is zwart (verkoold) of wit (gekookt) en pijnloos. Doel van de eerste hulp • voorkomen dat de brandwond zich verder uitbreidt. • voorkomen van besmetting van de brandwonden. • bestrijden van de pijn. • genezen van de brandwonden in een zo’n kort mogelijke tijd met zo min mogelijk restverschijnselen. De te verlenen eerste hulp • de oorzaak van de verbranding opheffen. • zo lang mogelijk koelen (ten minste vijftien minuten met zacht stromend lauw water) • de wond steriel afdekken. (hiervoor kun je het beste metallineverband gebruiken) • zonodig deskundige hulp inschakelen. Wat te doen • koelen. • wond afdekken. • deskundige hulp inschakelen. Nadat je jezelf gebrand hebt moet je ten alle tijde eerst koelen (WATER, WATER, WATER) Doe dit ten minste vijftien minuten. Als de brandwond eerste graad is en niet groter dan een gulden kun je deze verbinden met steriel kompres. Voorbeelden hiervan zijn: - biogaze. - unitulle. - spenco. (second skin) Tweede graads verbrandingen vertonen blaren. Prik deze nooit kapot. Een dichte blaar zal over het algemeen nooit gaan ontsteken. Pak deze in zoals hierboven beschreven staat. Derde graads brandwonden zullen te allen tijde beoordeeld moeten worden door een arts. DOE HIER NIETS OP. Nadat je gekoeld hebt moet je de wond steriel inpakken. Je kunt hier het beste metallineverband voor gebruiken. Vervolgens dek je het luchtig af met een zwachtel. Bij derde graads brandwonden moet je extra voorzichtig zijn, dit zijn wonden die gemakkelijk infecteren.
3 Da Costakade 45 Postbus 140
3521 VS Utrecht 030-2311473
[email protected] www.zelfbeschadiging.nl
Uitgave van de Landelijke Stichting Zelfbeschadiging Tips • • •
kleding die in brand staat dient snel gedoofd te worden. (rollend over de grond) kledingresten niet verwijderen. inpakken in schoon laken of aluminium deken.
Voor het bepalen van de uitgebreidheid van de verbranding wordt gebruik gemaakt van de regel van negen.
Wanneer zich op meer dan 9% van het lichaam brandwonden bevinden, moet men rekening houden met het ontstaan van een shock. Deze shock kan zelfs twee dagen na de verbranding optreden. BEL IN DIT GEVAL 112. Materialen voor verzorging van brandwonden • Biogaze is een zalfkompres met daarin wat mentol. Mentol zorgt voor verkoeling van de wond en de zalf zorgt ervoor dat het gaas niet aan de wond plakt. • Unitulle is een paraffine gaas. Paraffine zorgt ervoor dat het gaas niet aan de wond zal plakken. • Second skin Second skin is gemaakt van hydrogel en verzacht en beschermt de blaren. Je kunt deze materialen het beste in de koelkast bewaren, ze geven dan een extra verzachtende werking.
4 Da Costakade 45 Postbus 140
3521 VS Utrecht 030-2311473
[email protected] www.zelfbeschadiging.nl
Uitgave van de Landelijke Stichting Zelfbeschadiging Handleiding voor behandeling bij vergiftiging. Vergif kan in verschillende vormen voorkomen • in vaste vorm • in vloeibare vorm • in gas- en dampvorm. Giftige stoffen; opname en uitwerking op het lichaam • via het spijsverteringkanaal; - Bijtende stoffen: Dit zijn b.v ammonia, toiletreiniger en ontstoppers. Bij inname van een bijtende stof ontstaat er een pijnlijke beschadiging van de slijmvliezen.. In dit geval moet je TWEE GLAZEN WATER DRINKEN om de stof te verdunnen. Ga NIET BRAKEN, want dit zorgt voor een dubbele beschadiging. Neem zo snel mogelijk contact op met een arts. - Petroleumproducten: Dit zijn b.v lampolie, terpentine en meubelolie. Bij inname van één van deze producten bestaat de kans dat er een chemische longontsteking optreedt, dit komt doordat de stoffen zeer snel verdampen. GA NIET BRAKEN Neem zo snel mogelijk contact op met een arts. - Niet bijtende stoffen: Hieronder vallen medicijnen, planten, paddestoelen en bestrijdingsmiddelen. Bij inname van één van deze stoffen moet er zo snel mogelijk GEBRAAKT worden. Hoe eerder er gebraakt wordt hoe kleiner de kans dat het lichaam de schadelijke stof opneemt. GA NIET DRINKEN want dit zorgt ervoor dat de giftige stof opgenomen wordt in het lichaam. Waarschuw een arts. Er is een onderscheid te maken tussen acute en chronische vergiftiging. Bij acute vergiftigingen komen er ineens grote hoeveelheden giftige stoffen in het lichaam. Bij chronische vergiftigen krijgt iemand regelmatig kleine hoeveelheden giftige stof binnen. Voor alle vergiftigingen geldt dat naarmate het slachtoffer meer van de giftige stof heeft binnen gekregen de verschijnselen ernstiger worden. Bij acute vergiftiging kunnen de verschijnselen heel snel optreden, maar ook pas na enkele uren. •
via de ademweg; - Gassen en dampen met een prikkelende werking op de slijmvliezen van de ademweg en de longen: Voorbeelden hiervan zijn ammoniadampen en chloorgas. 5
Da Costakade 45 Postbus 140
3521 VS Utrecht 030-2311473
[email protected] www.zelfbeschadiging.nl
Uitgave van de Landelijke Stichting Zelfbeschadiging
-
•
Bij het inademen van deze gassen ontstaat er een prikkelhoest, pijn bij zuchten en kortademigheid. Ga na inademing naar buiten, om zodoende frisse lucht te krijgen en zorg voor deskundige hulp. Gassen en dampen die pas na opname in het bloed hun werking hebben: Een voorbeeld hiervan is koolmonoxide. Deze vergiftiging uit zich door een stoornis in het bewustzijn, dikwijls voorafgegaan door hoofdpijn en misselijkheid. Zorg voor voldoende frisse lucht en deskundige hulp.
via de huid; - Stoffen met schadelijke effecten op de huid zijn zuren en logen: Deze stoffen veroorzaken een chemische verbranding van de huid. Verwijder kleding en spoel tenminste 30 minuten het verbrande lichaamsdeel. Dek de wonden af en zorg dat het slachtoffer zo snel mogelijk in het ziekenhuis komt. - Stoffen die door de huid worden opgenomen zij: chemicaliën waaronder landbouwgif: Deze stoffen veroorzaken een verlamming van de spieren. Hierdoor kunnen ernstige ademhalingsproblemen ontstaan. De behandeling van deze slachtoffers is hetzelfde als hierboven.
In de apotheek zijn er gifwijzers te koop. (Bron: Landelijke Stichting Zelfbeschadiging; gemaakt aan de hand van informatie uit het Oranje Kruis Boekje, W. Koolmoes)
6 Da Costakade 45 Postbus 140
3521 VS Utrecht 030-2311473
[email protected] www.zelfbeschadiging.nl
