Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED KOELING EN WARMTE

Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming

15 september 2010

RLLL-RLLL-EXT-ADV-002bijl14

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED KOELING EN WARMTE Opleiding Installateur warmtepompen BO KW 031 (Ontwerp)

Bijlage bij het Vlor-advies Opleidingsprofiel Volwassenenonderwijs studiegebied Koeling en warmte – Installateur warmtepompen - Versie {1.0} Ontwerp Pagina 1 van 10


15 september 2010

Inhoud 1

Opleiding .......................................................................................................................................... 3 1.1 Relatie opleiding – referentiekader ............................................................................................... 3 1.2 Inhoud ........................................................................................................................................... 3 1.3 Certificering................................................................................................................................... 3 1.4 Niveau ........................................................................................................................................... 3 1.5 Duur .............................................................................................................................................. 3 1.6 Plaats van de opleiding in het studiegebied ................................................................................. 3 1.7 Modules ........................................................................................................................................ 4 1.8 Leertraject ..................................................................................................................................... 4 1.9 Sleutelvaardigheden ..................................................................................................................... 4 2 Basiscompetenties van de opleiding ................................................................................................ 5 2.1 Ontwerpen .................................................................................................................................... 5 2.2 Klantenadvies ............................................................................................................................... 5 2.3 Monteren ....................................................................................................................................... 5 2.4 Ingebruikname .............................................................................................................................. 6 2.5 Onderhoud en herstelling uitvoeren ............................................................................................. 6 3 Modules ............................................................................................................................................ 7 3.1 Module Theoretische achtergronden van warmtepompinstallaties - M KW 035 .......................... 7 3.1.1 Situering van de module in de opleiding ............................................................................. 7 3.1.2 Instapvereisten voor de module .......................................................................................... 7 3.1.3 Studieduur ........................................................................................................................... 7 3.1.4 Basiscompetenties .............................................................................................................. 7 3.2 Module Samenstellen van warmtepompinstallaties - M KW 036 ................................................. 7 3.2.1 Situering van de module in de opleiding ............................................................................. 7 3.2.2 Instapvereisten voor de module .......................................................................................... 8 3.2.3 Studieduur ........................................................................................................................... 8 3.2.4 Basiscompetenties .............................................................................................................. 8 3.3 Module Monteren van warmtepompinstallaties - M KW 037 ........................................................ 8 3.3.1 Situering van de module in de opleiding ............................................................................. 8 3.3.2 Instapvereisten voor de module .......................................................................................... 8 3.3.3 Studieduur ........................................................................................................................... 8 3.3.4 Basiscompetenties .............................................................................................................. 9 3.4 Module Vullen van warmtepompinstallaties - M KW 038 ............................................................. 9 3.4.1 Situering van de module in de opleiding ............................................................................. 9 3.4.2 Instapvereisten voor de module .......................................................................................... 9 3.4.3 Studieduur ........................................................................................................................... 9 3.4.4 Basiscompetenties .............................................................................................................. 9 3.5 Module Inbedrijfstelling en onderhoud van warmtepompinstallaties - M KW 039 ........................ 9 3.5.1 Situering van de module in de opleiding ............................................................................. 9 3.5.2 Instapvereisten voor de module .......................................................................................... 9 3.5.3 Studieduur ......................................................................................................................... 10 3.5.4 Basiscompetenties ............................................................................................................ 10



15 september 2010

1 Opleiding 1.1

Relatie opleiding – referentiekader

De basis voor het ontwikkelen van dit opleidingsprofiel is de bijlage IV van de RICHTLIJN 2009/28/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 23 april 2009 ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen en houdende wijziging en intrekking van Richtlijn 2001/77/EG en Richtlijn 2003/30/EG. In afwachting van de implementatie van de Europese richtlijn in Vlaamse wetgeving worden in dit opleidingsprofiel al deze Europese richtlijnen toegepast. In deze richtlijn werden ook de instapvoorwaarden bepaald voor installateurs van warmtepompen (onder punt 6.a.ii ). Enkel installateurs met werkervaring die welbepaalde typen opleiding gevolgd hebben of volgen, komen in aanmerking: loodgieter of technicus met basisvaardigheden elektriciteit en loodgieterij (buizen snijden, solderen, buizen verbinden, verlijmen van buisverbindingen, isoleren, fittings dichten, testen op lekken en installeren van verwarmings- of koelingssystemen).

1.2

Inhoud

De cursist leert in deze opleiding: - een warmtepompsysteem ontwerpen. - de klant adviseren over haalbaarheid, kostprijs en rendement van dergelijke installatie. - de installatie monteren, in gebruik stellen, onderhouden en herstellen.

1.3

Certificering

Na het beëindigen van deze opleiding behaalt de cursist het certificaat van “Installateur warmtepompen”. Aangevuld met bijkomende certificaten of attesten conform de vigerende regelgeving kan de cursist die de opleiding Installateur warmtepompen met vrucht beëindigd heeft, de volledige warmtepompinstallatie opleveren.

1.4

Niveau

De opleiding wordt ingedeeld als onderwijs van de derde graad TSO.

1.5

Duur

160 Lt

1.6

Plaats van de opleiding in het studiegebied

Nr.

Opleidingen

Code

Lestijden

Niveau

1 2 3

Monteur centrale verwarming Technieker centrale verwarming Installateur individuele gasverwarming Loodgieter Sanitair installateur Airco-technieker Koelmonteur Koeltechnieker Installateur centrale verwarming Monteur klimatisatie Technieker klimatisatie Industrieel isolatiewerker

BO KW 001 BO KW 002 BO KW 003

360 600 220

BSO 3 TSO 3 BSO 3

BO KW 004 BO KW 005 BO KW 006 BO KW 007 BO KW 008 BO KW 009 BO KW 010 BO KW 011 BO KW 030

260 660 520 400 640 900 580 920 500

BSO 3 BSO 3 TSO 3 BSO 3 TSO 3 TSO 3 BSO 3 TSO 3 BSO 3

4 5 6 7 8 9 10 11 12

Referentiekader

Regle ment ering


Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 13

1.7

Installateur warmtepompen

BO KW 031

15 september 2010 160

RICHTLIJN 2009/28/EG

Modules

Naam Theoretische achtergronden van warmtepompinstallaties Samenstellen van warmtepompinstallaties Monteren van warmtepompinstallaties Vullen van warmtepompinstallaties Inbedrijfstelling en onderhoud van warmtepompinstallaties

1.8

Leertraject

1.9

Sleutelvaardigheden

Sleutelvaardigheid EEN WERKPLAN KUNNEN MAKEN KUNNEN OMGAAN MET INFORMATIE KWALITEITSBEWUSTZIJN

PLANMATIG DENKEN PROBLEMEN ONDERKENNEN EN OPLOSSEN VEILIGHEIDS- EN MILIEUBEWUSTZIJN

Code M KW 035

Lestijden 40 LT

M KW 036 M KW 037 M KW 038 M KW 039

40 LT 40 LT 20 LT 20 LT

Specificatie In staat zijn om op systematische wijze te beslissen. welke stappen men bij de uitvoering van een taak zal zetten. In staat zijn informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. In staat zijn om in te schatten aan welke vereisten een product of dienst moet voldoen en in staat zijn aan die vereisten tegemoet te komen. In staat zijn om op methodische wijze over een opgave of probleem te redeneren. Zien dat er een probleem is, waar het precies gesitueerd is en er een oplossing voor aanreiken.

Code SV 10

In staat zijn om actief en pro-actief in te staan voor de veiligheid en om situaties te voorkomen die mens en milieu kunnen schaden.

SV 30

SV 16 SV 17

SV 22 SV 23



15 september 2010

2 Basiscompetenties van de opleiding 2.1

Ontwerpen

Code KW 031 BC 001 KW 031 BC 002 KW 031 BC 003 KW 031 BC 004 KW 031 BC 005 KW 031 BC 006 KW 031 BC 007 KW 031 BC 008 KW 031 BC 009 KW 031 BC 010

KW 031 BC 011

KW 031 BC 012 KW 031 BC 013

KW 031 BC 014

KW 031 BC 015 KW 031 BC 016 KW 031 BC 017

2.2

Klantenadvies

Code KW 031 BC 018 KW 031 BC 019 KW 031 BC 020

KW 031 BC 021

2.3

Basiscompetenties De cursist kan een site-beoordeling maken. de geothermische situatie beoordelen. thermische geleiding van bodemlagen en rotsen vaststellen. de regelgeving betreffende het gebruik van geothermische grondstoffen naleven. het meest geschikte warmtepompsysteem bepalen. een overzicht geven van de technische vereisten van een warmtepompsysteem. een overzicht van de vereisten inzake veiligheid, luchtfiltering, aansluiting op de warmtebron en systeemontwerp geven. alle Europese normen voor warmtepompen toelichten. relevant nationaal en Gemeenschapsrecht toelichten. de functie van onderdelen van een warmtepompcyclus inclusief de compressor, expansieklep, verdamper, condensator, bevestigingen en fittings, smeerolie, koelvloeistof toelichten. onderdelen van een warmtepompcyclus inclusief de compressor, expansieklep, verdamper, condensator, bevestigingen en fittings, smeerolie, koelvloeistof selecteren op basis van voorschriften. in typische installatiesituaties correct gedimensioneerde onderdelen kiezen. de typische waarden voor de warmtebelasting van verschillende gebouwen en voor de productie van warm water op basis van energieverbruik bepalen. de capaciteit van de warmtepomp voor de warmtebelasting voor warmwaterproductie, voor de opslagmassa van het gebouw en voor de levering van onderbreekbare stroom bepalen. de buffertank, het volume en de integratie van een tweede verwarmingssysteem bepalen. een thermisch bilan opmaken. comfortaspecten bepalen.

Basiscompetenties De cursist kan over de haalbaarheid en gebruik van warmtepompen adviseren. de marktsituatie van warmtepompen uitleggen. de fysische en operationele beginselen van een warmtepomp, met inbegrip van de kenmerken van de warmtepompcyclus: het verband tussen de lage temperatuur van de warmteput, de hoge temperatuur van de warmtebron en de efficiëntie van het systeem, de vaststelling van de prestatiecoëfficiënt en het seizoensgebonden rendement toelichten. ingebruikname van de installatie toelichten.

Monteren

Code KW 031 BC 022 KW 031 BC 023 KW 031 BC 024

Basiscompetenties De cursist kan eigen werkzaamheden plannen. de technische kringloop samenstellen. voorschriften i.v.m. veiligheid, gezondheid hygiëne, milieu, welzijn en



KW 031 BC 025 KW 031 BC 026 KW 031 BC 027 KW 031 BC 028 KW 031 BC 029 KW 031 BC 030 KW 031 BC 031

2.4

kwaliteit toepassen. door hardsolderen lekdichte verbindingen maken. met knelkoppelingen lekdichte verbindingen maken. leidingen en luchtkanalen monteren. leidingen isoleren. bevestigingsmiddelen toepassen. onderdelen en componenten aansluiten. installaties volgens de code van de goede praktijk uitvoeren.

Ingebruikname

Code KW 031 BC 032 KW 031 BC 033 KW 031 BC 034 KW 031 BC 035 KW 031 BC 036 KW 031 BC 037 KW 031 BC 038 KW 031 BC 039 KW 031 BC 040 KW 031 BC 041 KW 031 BC 042 KW 031 BC 043

2.5

15 september 2010

Basiscompetenties De cursist kan druk- en lektesten uitvoeren. de installatie vacumeren. installaties hydraulisch en koeltechnisch aflaten. installaties hydraulisch en koeltechnisch vullen. meetapparatuur gebruiken. diagrammen toepassen. technische componenten regelen. regelapparatuur instellen. bij omschakeling van koelmiddel volgens voorschrift omschakelen. componenten bepalen. start- en stopprocedures opstellen. de mogelijkheden tot oververhitting, en subkoeling en koeling met warmtepompen toelichten. elektrische, hydraulische en koeltechnische storingen op systematische wijze verhelpen.

Onderhoud en herstelling uitvoeren

Code KW 031 BC 044 KW 031 BC 045 KW 031 BC 046 KW 031 BC 047 KW 031 BC 048 KW 031 BC 049 KW 031 BC 050 KW 031 BC 051

Basiscompetenties De cursist kan algemene onderhoudswerkzaamheden aan warmtepompinstallaties uitvoeren. hydraulische componenten vervangen. koeltechnische componenten vervangen. de elektrische componenten vervangen. aanpassingen in een elektrisch bord uitvoeren. voorgeprogrammeerde elektronische sturingen parametreren. koelmiddel bijvullen. een logboek bijhouden.



15 september 2010

3 Modules 3.1 3.1.1

Module Theoretische achtergronden van warmtepompinstallaties - M KW 035 Situering van de module in de opleiding

De cursist maakt kennis met de Europese regelgeving in verband met warmtepompinstallaties. Hij verwerft de theoretische achtergronden van warmtepompen.

3.1.2

Instapvereisten voor de module

De cursist beantwoordt aan de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. Daarenboven komen, op basis van bijlage IV van de RICHTLIJN 2009/28/EG van 23 april 2009 ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen en houdende wijziging en intrekking van Richtlijn 2001/77/EG en Richtlijn 2003/30/E, enkel installateurs met werkervaring en die welbepaalde typen opleiding gevolgd hebben of volgen, in aanmerking, nl. een opleiding loodgieter of technicus met basisvaardigheden elektriciteit en loodgieterij (buizen snijden, solderen, buizen verbinden, verlijmen van buisverbindingen, isoleren, fittings dichten, testen op lekken en installeren van verwarmings- of koelingssystemen).

3.1.3

Studieduur

40 Lt

3.1.4

Basiscompetenties

Module Theoretische achtergronden van warmtepompinstallaties De cursist kan een site-beoordeling maken. de geothermische situatie beoordelen. thermische geleiding van bodemlagen en rotsen vaststellen. de regelgeving betreffende het gebruik van geothermische grondstoffen naleven. een overzicht geven van de technische vereisten van een warmtepompsysteem. een overzicht van de vereisten inzake veiligheid, luchtfiltering, aansluiting op de warmtebron en systeemontwerp geven. alle Europese normen voor warmtepompen toelichten. relevant nationaal en Gemeenschapsrecht toelichten. comfortaspecten bepalen. over de haalbaarheid en gebruik van warmtepompen adviseren. de marktsituatie van warmtepompen uitleggen. de fysische en operationele beginselen van een warmtepomp, met inbegrip van de kenmerken van de warmtepompcyclus: het verband tussen de lage temperatuur van de warmteput, de hoge temperatuur van de warmtebron en de efficiëntie van het systeem, de vaststelling van de prestatiecoëfficiënt en het seizoensgebonden rendement toelichten.

3.2 3.2.1

Code KW 031 BC 001 KW 031 BC 002 KW 031 BC 003 KW 031 BC 004 KW 031 BC 006 KW 031 BC 007 KW 031 BC 008 KW 031 BC 009 KW 031 BC 017 KW 031 BC 018 KW 031 BC 019 KW 031 BC 020

Module Samenstellen van warmtepompinstallaties - M KW 036 Situering van de module in de opleiding

De cursist maakt leert in deze module warmtepompinstallaties samenstellen.



3.2.2

15 september 2010


De cursist beantwoordt aan de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. Daarenboven komen, op basis van bijlage IV van de RICHTLIJN 2009/28/EG van 23 april 2009 ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen en houdende wijziging en intrekking van Richtlijn 2001/77/EG en Richtlijn 2003/30/E, enkel installateurs met werkervaring en die welbepaalde typen opleiding gevolgd hebben of volgen, in aanmerking, nl. een opleiding loodgieter of technicus met basisvaardigheden elektriciteit en loodgieterij (buizen snijden, solderen, buizen verbinden, verlijmen van buisverbindingen, isoleren, fittings dichten, testen op lekken en installeren van verwarmings- of koelingssystemen).

3.2.3

Studieduur

40 Lt

3.2.4

Basiscompetenties

Module Samenstellen van warmtepompinstallaties De cursist kan het meest geschikte warmtepompsysteem bepalen. de functie van onderdelen van een warmtepompcyclus inclusief de compressor, expansieklep, verdamper, condensator, bevestigingen en fittings, smeerolie, koelvloeistof toelichten. onderdelen van een warmtepompcyclus inclusief de compressor, expansieklep, verdamper, condensator, bevestigingen en fittings, smeerolie, koelvloeistof selecteren. in typische installatiesituaties correct gedimensioneerde onderdelen kiezen. de typische waarden voor de warmtebelasting van verschillende gebouwen en voor de productie van warm water op basis van energieverbruik bepalen. de capaciteit van de warmtepomp voor de warmtebelasting voor warmwaterproductie, voor de opslagmassa van het gebouw en voor de levering van onderbreekbare stroom bepalen. de buffertank, het volume en de integratie van een tweede verwarmingssysteem.bepalen. een thermisch bilan opmaken. eigen werkzaamheden plannen. de technische kringloop samenstellen. voorschriften i.v.m. veiligheid, gezondheid hygiëne, milieu, welzijn en kwaliteit toepassen.

3.3 3.3.1

Code KW 031 BC 005 KW 031 BC 010

KW 031 BC 011

KW 031 BC 012 KW 031 BC 013

KW 031 BC 014

KW 031 BC 015 KW 031 BC 016 KW 031 BC 022 KW 031 BC 023 KW 031 BC 024

Module Monteren van warmtepompinstallaties - M KW 037 Situering van de module in de opleiding

De cursist leert warmtepompinstallaties monteren volgens de code goede praktijk.

3.3.2


De cursist moet de competenties verworven hebben van de modules Theoretische achtergronden van warmtepompinstallaties en Samenstellen van warmtepompinstallaties. Daarbovenop dient hij ook te voldoen aan de vigerende wetgeving op koelinstallaties.

3.3.3

Studieduur

40 Lt



3.3.4

Basiscompetenties

Module Monteren van warmtepompinstallaties De cursist kan eigen werkzaamheden plannen. voorschriften i.v.m. veiligheid, gezondheid hygiëne, milieu, welzijn en kwaliteit toepassen. door hardsolderen lekdichte verbindingen maken. met knelkoppelingen lekdichte verbindingen maken. leidingen en luchtkanalen monteren. leidingen isoleren. bevestigingsmiddelen toepassen. onderdelen en componenten aansluiten. installaties volgens de code van de goede praktijk uitvoeren.

3.4 3.4.1

15 september 2010

Code KW 031 BC 022 KW 031 BC 024 KW 031 BC 025 KW 031 BC 026 KW 031 BC 027 KW 031 BC 028 KW 031 BC 029 KW 031 BC 030 KW 031 BC 031

Module Vullen van warmtepompinstallaties - M KW 038 Situering van de module in de opleiding

De cursist leert een warmtepompinstallatie hydraulisch en koeltechnisch vullen.

3.4.2


De cursist moet de competenties verworven hebben van de modules Theoretische achtergronden van warmtepompinstallaties en Samenstellen van warmtepompinstallaties. Daarbovenop dient hij ook te voldoen aan de vigerende wetgeving op koelinstallaties.

3.4.3

Studieduur

20 Lt

3.4.4

Basiscompetenties

Module Vullen van warmtepompinstallaties De cursist kan eigen werkzaamheden plannen. voorschriften i.v.m. veiligheid, gezondheid hygiëne, milieu, welzijn en kwaliteit toepassen. installaties volgens de code van de goede praktijk uitvoeren. druk- en lektesten uitvoeren. de installatie vacumeren. installaties hydraulisch en koeltechnisch aflaten. installaties hydraulisch en koeltechnisch vullen. meetapparatuur gebruiken. diagrammen toepassen.

3.5 3.5.1

Code KW 031 BC 022 KW 031 BC 024 KW 031 BC 031 KW 031 BC 032 KW 031 BC 033 KW 031 BC 034 KW 031 BC 035 KW 031 BC 036 KW 031 BC 037

Module Inbedrijfstelling en onderhoud van warmtepompinstallaties - M KW 039 Situering van de module in de opleiding

De cursist leert een warmtepompinstallatie opstarten en onderhouden.

3.5.2


De cursist moet de competenties verworven hebben van de modules Theoretische achtergronden van warmtepompinstallaties, Samenstellen van warmtepompinstallaties, Monteren van warmtepompinstallaties en Vullen van warmtepompinstallaties. Daarbovenop dient hij ook te voldoen aan de vigerende wetgeving op koelinstallaties.



3.5.3

15 september 2010

Studieduur

20 Lt

3.5.4

Basiscompetenties

Module Inbedrijfstelling en onderhoud van warmtepompinstallaties De cursist kan ingebruikname van de installatie toelichten. eigen werkzaamheden plannen. voorschriften i.v.m. veiligheid, gezondheid hygiëne, milieu, welzijn en kwaliteit toepassen. installaties volgens de code van de goede praktijk uitvoeren. meetapparatuur gebruiken. technische componenten regelen. regelapparatuur instellen. bij omschakeling van koelmiddel volgens voorschrift omschakelen. componenten bepalen. start- en stopprocedures opstellen. de mogelijkheden tot oververhitting, en subkoeling en koeling met warmtepompen toelichten. elektrische, hydraulische en koeltechnische storingen op systematische wijze verhelpen. algemene onderhoudswerkzaamheden aan warmtepompinstallaties uitvoeren. hydraulische componenten vervangen. koeltechnische componenten vervangen. de elektrische componenten vervangen. aanpassingen in een elektrisch bord uitvoeren. voorgeprogrammeerde elektronische sturingen parametreren. koelmiddel bijvullen. een logboek bijhouden.

Code KW 031 BC 021 KW 031 BC 022 KW 031 BC 024 KW 031 BC 031 KW 031 BC 036 KW 031 BC 038 KW 031 BC 039 KW 031 BC 040 KW 031 BC 041 KW 031 BC 042 KW 031 BC 043 KW 031 BC 044 KW 031 BC 045 KW 031 BC 046 KW 031 BC 047 KW 031 BC 048 KW 031 BC 049 KW 031 BC 050 KW 031 BC 051


Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED KOELING EN WARMTE

Recommend Documents