SECRETARIAATGEGEVENS Parochie H. Plechelmus

SECRETARIAATGEGEVENS Parochie H. Plechelmus Centraal Secretariaat

Spoorstraat 4a, 7572 CZ, Oldenzaal Telefoon: 0541 - 530 485 Mailadres: [email protected] Website: www.plechelmusparochie.nl Gegevens secretariaat Plechelmus / Antonius Openingstijden: Donderdag: 15.00 - 17.00 uur Vrijdag: 10.00 - 12.00 uur Adres: Spoorstraat 4a, 7572 CZ, Oldenzaal Telefoon: 0541 - 512 467 Mailadres: [email protected] Gegevens Pastoraal Steunpunt Emmaus Openingstijden: Donderdag: 9.00 - 11.00 uur Vrijdag: 9.00 - 11.00 uur Adres: Joh. Van Burenstraat 224, 7576 AW, Oldenzaal Telefoon: 0541 - 513 833 Mailadres: [email protected]

Pastorale team Pastor B.H.M. Reerink pr. Gasthuisstraat 10, 7571 CC Oldenzaal Telefoon: 0541 - 530 291 Mailadres: [email protected] Elke morgen om 08.00 uur telefonisch bereikbaar voor dringende pastorale zaken Pastor M.H. Zeinstra pr. Oranjestraat 2, 7596 LA Rossum Telefoon: 0541 - 625 203 Mailadres: [email protected] Pastor M.L. Sleegers pw. Spoorstraat 4a, 7572 CZ Oldenzaal Telefoon: 06 - 23 37 36 47 Mailadres: [email protected] Pastor C.F. M. Janssen-De Ridder pw. Bataafsekamp 2, 7551 HN Hengelo Telefoon: 06 - 53 71 56 35 Mailadres: [email protected] Ziekenzalving/-zegening: Maak hiervoor tijdig een afspraakmet de pastores

Oldenzaal Rossum Weerselo Saasveld Deurningen

De uitgifte van dit eerste nummer van

Kerktijd. Kerk en Samenleving Oldenzaal, het nieuwe ‘driemaandelijkse’ tijdschrift wil een verbreding en verdieping zijn van het voorheen zo vertrouwd geworden ‘Kerktijd”. Maar het is er tevens de voortzetting van, wat in de naamgeving ook tot uitdrukking wordt gebracht. De ‘Commissie Kerktijd’ en de redactie hebben ernaar gestreefd om bij die karakterverandering van het blad niet de breuk met het verleden te benadrukken, maar te zorgen voor continuïteit. Daarom is dit eerste nummer op het voorplat ook niet nummer 1 van jaargang 1 genoemd, maar nummer 1 van jaargang 10! In de afgelopen jaren hebben we, leden van de Commissie en de redactie, geprobeerd alle inhoudelijke, materiële vernieuwingen en organisatorische problemen in het vizier te krijgen en er passende tastbare vormen en oplossingen aan te geven. Er zijn rubrieken die u, lezers, bekend zullen voorkomen; er is ook een flink aantal nieuwe rubrieken gekomen en de redactie houdt de mogelijkheid open om desgewenst meer nieuwe rubrieken te openen of bestaande te laten vervallen. Dat moet zich, zeker in dit proefjaar, nog allemaal uitkristalliseren. Vooral organisatorische problemen blijven de Commissieleden vooralsnog bezighouden. Zij zoeken naarstig naar oplossingen voor de bezorgingsproblemen van het kerkblad, ontstaan door de laatste ontwikkelingen. Een ander probleem ligt (al veel langer) bij de redactie. De oude redactie is wel bijna voltallig aangebleven, ook al is de gemiddelde leeftijd van de leden de leeftijd der sterken dicht genaderd. De nog zittende leden – een enkeling slechts heeft de redactie verlaten - hebben er niettemin desgevraagd mee ingestemd om in dit proefjaar de nieuwe koers van Kerktijd. Kerk en Samenleving Oldenzaal te helpen bepalen en het blad ‘op de rails te zetten’. Zij maken allen dit proefjaar vol, opdat het werk voor het parochieblad kan blijven doorgaan. Zij allen zijn van het belang van dit parochiële communicatiemiddel doordrongen, maar beseffen ook, dat zij niet het eeuwige leven hebben. Daarom spannen intussen zowel de Commissie en de redactie, alsook het Parochiebestuur en het pastoresteam zich in voor een verjonging en geleidelijke vernieuwing van de redactie. Wie van u, lezers, voor dit interessante en boeiende werk belangstelling heeft, kan zich melden bij mij, Ton Agterbos, eindredacteur (editor), tel.: 0541- 515071, liever per e-mail: [email protected] , of bij Mariëtte Hudepohl, voorzitster van de Commissie tel.: 06-53817648, of e-mail: [email protected] , of bij een lid van het Parochiebestuur of van het pastoresteam (zie: pag 3 van dit blad). De redactie spreekt de hoop uit, dat u iets van uw gading vindt in dit vernieuwde blad. Ze is ervan overtuigd, dat het een grote verscheidenheid aan lezenswaardige artikelen biedt en wenst u allen behalve veel leesplezier: een Zalig Pasen!

Ton Agterbos, editor

3

Bedankt Maria – een gebed Bedankt Maria dat je ‘ja’ hebt gezegd terwijl je voelde dat er veel van je werd gevraagd. Bedankt Maria dat je ‘ja’ hebt gezegd, en je zo in dienst hebt gesteld van jouw Zoon. Bedankt Maria dat je ‘ja’ hebt gezegd en zo hebt gekozen voor de bedoelingen van God. Wij vragen je: help ons ook ‘ja’ te zeggen want jouw verhaal is ons verhaal. Zodat ook wij in het kleine leven van elke dag op zoek mogen gaan naar de bedoeling van God voor ons leven, geholpen door jouw Zoon Jezus. Amen

Constance Janssen-de Ridder Maria-altaar in de Mariakerk te Zuid-Berghuizen.

Meimaand, Mariamaand!

Maria, wat kan zij veel voor ons

betekenen! Vooral in mei, de Mariamaand, mogen wij daar extra aan denken. Het is een maand waarin we meer mogen groeien naar Maria toe. Maria, die onze moeder wil zijn. En die, als een echte moeder, voor ons de weg wil banen naar God, die onze Vader wil zijn. Een weg in dienstbaarheid aan God en aan elkaar. Maar dat Maria dienstbaar was, wil niet zeggen dat zij een zwakke vrouw was, die alles wat haar overkwam maar over zich heen heeft laten komen. Integendeel! Dat laat zij haar hele leven zien.

te wachten zou staan. En dat was niet mis. Het begon met achterdocht en roddel: ze was immers ongehuwd zwanger? En dan, vele jaren later, gaat haar Zoon - in de ogen van veel mensen - vreemde dingen doen. Hij, een timmermanszoon, trekt opeens als prediker door het land. En opnieuw begint de roddel, kan ik me zo voorstellen. En dan, nog weer later, staat ze onder het kruis waaraan haar Zoon zal sterven. Maria moet het met alles wat gebeurde, vast wel eens moeilijk gehad hebben. Maar ze bleef haar opdracht trouw: in dienstbaarheid aan haar Zoon laten zien wie God was. En dus ging ze moedig verder, hoe lastig dat soms ook was – hoeveel verdriet ze ook had. En juist daarmee laat zij, die sterke, moedige vrouw, aan ons zien hoe ook wij mogen leven. Namelijk een leven waarin we, wat ons ook overkomt, steeds liefdevol aan iedereen om ons heen laten zien wie Maria’s Zoon voor ons wil zijn. En Maria wil ons daarbij natuurlijk helpen. Als wij een ‘Wees gegroet’ bidden vragen wij toch steeds aan haar om voor ons te bidden? Ik hoop en bid dan ook dat wij ons juist in mei meer proberen te richten op haar voorbeeld, en daarmee op haar Zoon! Ik wens ons allen een gezegende Mariamaand toe!

Maria heeft, op de vraag van de engel, een moedig besluit genomen te doen wat goed is voor Gods Rijk. Als een sterke vrouw, die wist wat haar

4

Pastor Constance Janssen

De zeven kruiswoorden

Als ons vernieuwde parochieblad uitkomt, zitten we vlak voor Pasen. Het is goed op weg naar Pasen de zeven kruiswoorden in herinnering te roepen, die Jezus aan het kruis uitsprak. Ze hebben doorheen de eeuwen kunstenaars, theologen en predikanten geïnspireerd en velen hoop, houvast en geloof geboden. De zeven woorden van Jezus aan het kruis

‘’Vader, vergeef het hun want ze weten niet wat ze doen.” Zo bidt Jezus voor zijn beulen. Ook vandaag bidt Jezus voor onze generatie van mensen. Wat doen ze elkaar aan… Vader vergeef het hun…

“Voorwaar ik zeg u: Heden zult ge met Mij zijn in het paradijs.” Dat is de belofte die Jezus doet aan de goede moordenaar. Hij vroeg aan Jezus:’’Denk aan mij, als Gij in Uw rijk gekomen zijt.” Met die woor-

den mogen ook wij ons aan Jezus toevertrouwen. Het zal ook voor ons genoeg zijn in onze laatste uren…

“’Vrouw, zie daar je zoon, en jij, zie daar je moeder.” Dit zijn de woorden die Jezus spreekt als alle anderen al gevlucht zijn en alleen Maria en Johannes onder het kruis staan. Johannes staat in deze evangelietekst voor de eerste christengemeente en alle volgelingen van Jezus mogen Maria zien als hun moeder.

“Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten...” Jezus bidt hier met woorden uit psalm 22. In de ogen van mensen is zijn leven mislukt. Psalm 22 is de noodkreet van allen die onschuldig lijden en aan wie groot onrecht wordt gedaan. Waar is God? Wat doet God? De hemel zwijgt! Het is donker! Jezus deelt het lot van hen die sterven door misdadige handen en woorden van mensen.

“Ik heb dorst.” Fysieke dorst kan de mens ernstig bedreigen, we kunnen veel langer zonder voedsel dan zonder water. Maar zijn dorst ging verder…Jezus was verraden, verloochend… Judas staat voor het verraad. Petrus had Hem verloochend. Jezus had ook dorst naar liefde en naar vrienden.

“Het is volbracht.” Ieder mens draagt in z’n leven zijn of haar eigen kruis. Ook zij die geen kruisbeeld meer ophangen in hun woning, kunnen het kruis in hun leven niet ontlopen. Jezus heeft zijn roeping volbracht. Zelf opgericht tussen hemel en aarde, verzoent Jezus hemel en aarde, en zo de mensen met God.

“Vader in Uw handen beveel ik mijn geest.” Jezus bidt hier met woorden uit psalm 31. Hij sterft in het volste vertrouwen op Zijn Vader. Hij weet, dat God, en God, alleen het laatste woord heeft. Dat laatste woord komt niet toe aan de machtigen van de aarde. Het antwoord van God komt onmiddellijk: het voorhangsel van de tempel scheurt doormidden. Dat voorhangsel hangt in de tempel voor het Heilige der Heiligen, de plaats waar God woont. God opent die plaats voor Jezus en voor ons… Ik wens u en de uwen, mede namens mijn collegae, van harte een Zalig Paasfeest.

“Caput et frater martyrum”, voorman en broer der martelaren, Kathedraal Echternach.

Pastor B.H.M.Reerink pr. Pastoor Parochie H.Plechelmus

5

De werken van barmhartigheid op de weg van het Jubeljaar Boodschap van Paus Franciscus Paus Franciscus publiceerde op 4 oktober 2015, de feestdag van St. Franciscus, een boodschap voor de Veertigdagentijd 2016. De redactie heeft gemeend er goed aan te doen daar een verkorte versie, een samenvatting van te geven. Die laten we hieronder volgen.

D

e paus benadrukt in zijn boodschap, dat van iedere christen verwacht mag worden, dat die zich in de eerste plaats openstelt voor (“biddend luistert naar”) de verkondiging van Gods Woord. Daarin wendt zich immers Gods barmhartigheid tot de wereld, maar iedere christen is dan ook geroepen die verkondiging in de eerste plaats zelf te ervaren. Maria is ons daarin voorgegaan: zij aanvaardt zonder aarzeling Gabriëls Blijde Boodschap en bezingt meteen daarna in het Magnificat de barmhartigheid waarmee God haar heeft uitverkoren. Het geheim van Gods barmhartigheid openbaart zich in de loop van de geschiedenis van het verbond tussen God en Zijn volk Israël.Telkens weer toont Hij, vooral op de meest dramatische momenten waarop het volk zich van Hem afkeert, Zijn mededogen. Het betreft hier een compleet liefdesdrama, met God in de rol van bedrogen vader en echtgenoot, Israël in die van de ontrouwe zoon, dochter of bruid. Dit liefdesdrama bereikt in de mens geworden Zoon Jezus Christus, de vleesgeworden barmhartigheid, zijn hoogtepunt. De mens Jezus is in alle opzichten een zoon van Israël, zo zelfs, dat Hij het volmaakt luisteren naar God belichaamt, waartoe Joden ook nu nog geroepen zijn. De Zoon van God is de bruidegom die er alles aan doet om de bruid voor zich te winnen. De barmhartigheid van God verandert het hart van de mens: laat hem een trouwe liefde ervaren en stelt hem zo op zijn beurt in staat tot barmhartigheid. Die spoort hem tot naastenliefde aan en bezielt hem tot het doen van de werken van lichamelijke en geestelijke barmhartigheid. Dat christenen over die werken nadenken in het Jubeljaar, is de grote wens van de paus, “opdat wij ons geweten wakker schudden ten aanzien van de armoede in de wereld.”

Paus Franciscus in een vastenpreek?

6

In het gemartelde, gewonde, ondervoede, op de vlucht zijnde lichaam herkennen wij immers Christus zelf. Tegenover deze liefde, die sterker is dan de dood (Hoogl. 8,6), blijkt ieder die zijn eigen armoe niet erkent, zelf in werkelijkheid de armste onder de armen te zijn. Hij is in de macht van de zonde die hem ertoe aanzet zijn rijkdom en macht niet ten dienste van God te gebruiken, maar in zichzelf het diepe besef te verstikken, dat hijzelf maar een arme bedelaar is. Daarin kan hij zozeer verblind worden, dat hij Lazarus, die voor de deur van zijn huis bedelt, niet wil zien. Hij valt ten prooi aan hoogmoed, aan de waan van almacht, die hem het gevoel geeft gelijk te worden aan God, wortel van iedere zonde. Die waan kan ook maatschappelijke en politieke vormen aannemen. Voorbeelden daarvan zijn de totalitaire systemen uit de 20ste eeuw en de hedendaagse ideologieën die zich aanmatigen om God als irrelevant af te doen en de mens te herleiden tot een massa die je als een instrument kunt gebruiken. De huidige verafgoding van het geld leidt tot een verkeerd ontwikkelingsmodel en maakt rijkere mensen en maatschappijen onverschillig voor het lot der armen, dat ze niet willen zien en zodoende hun deuren sluiten voor die armen. De Veertigdagentijd in dit Jubeljaar is een geschikte tijd om de eigen exisistentiële vervreemding achter zich te laten door te luisteren naar het Woord en de werken van barmhartigheid te doen. Door hongerigen te voeden, naakten te kleden, daklozen te huisvesten, zieken en gevangenen te bezoeken, en in hen Christus zelf te ontmoeten, gaan we beter beseffen, dat we zelf maar zondaars zijn. Des te eerder zijn wij ertoe bereid om anderen raad te geven, te onderrichten, te vergeven, terecht te wijzen en voor hen en onszelf te bidden. Via deze weg kunnen ook de ‘hoogmoedigen’ en ‘machtigen’, zoals die uit het Magnificat, gewaar worden, dat zij door Christus worden liefgehad, die ook voor hen gestorven en verrezen is. Het actief luisteren vormt de beste voorbereiding op Pasen, de viering van de definitieve overwinning op zonde en dood van de Bruidegom die zijn Bruid wil zuiveren, die in afwachting is van Zijn komst. Laten we die tijd niet verzuimen. Dat vragen wij op voorspraak van de Maagd Maria, die tegenover de grootheid van Gods barmarmhartigheid die haar zomaar ten deel viel, erkende maar een eenvoudige dienstmaagd te zijn en zich daarmee zelf ook nederig betoonde.

Een vernieuwd parochieblad voor Oldenzaal

U bent hopelijk al enigszins

vertrouwd geraakt met onze publicaties in het wekelijkse huisaan-huisblad ‘’De Glimlach van Oldenzaal’’, waarin elke veertien dagen onze kerkelijke actualiteiten en vieringen vermeld staan. Voor het aankondigen van vieringen gebruiken we ons vernieuwde parochieblad, dat nu voor u ligt, niet meer. De reden daarvoor is om actueler via de Glimlach u te informeren en via ons parochieblad meer verdiepende artikelen en achtergronden te kunnen aanreiken. Ik spreek de hoop uit dat dit vernieuwde parochieblad spoedig daarvoor breed gebruikt gaat worden. Inmiddels is per 1 februari 2016 de Plechelmusbasiliek voor de weekendliturgie het centrum voor de hele stad Oldenzaal geworden. Met een goed bezochte en prachtige liturgie waaraan twee koren medewerking verleenden, zijn we zondag 31 januari daarmee gestart. Het zal wennen zijn en vooral voor de trouwe bezoekers van de Drieëenheid- en Mariakerk pijnlijk, dat hun vertrouwde kerk voor de gewone weekendliturgie niet meer gebruikt wordt. Maar eerder overkwam dat ook al de trouwe parochianen van de Antonius- en Emmauskerk.

Even voorstellen, een nieuw bestuurslid Mijn naam is Patrick Kalter, getrouwd, twee kinderen en woonachtig in Oldenzaal. Ik heb een bouwkundige achtergrond en werk als vastgoedbeheerder bij een landelijke zorginstelling. Vanaf februari dit jaar ben ik in het parochiebestuur gestart om samen met mensen van de verschillende locaties het beheer van de gebouwen binnen de parochie te organiseren. In de eerste tijd zijn al veel lopende zaken voorbij gekomen. En naar verwachting zullen er nog veel meer volgen. Veel kennis en kunde zit bij de vrijwilligers op locatie en graag wil ik samen met jullie deze zaken oppakken. Tot binnenkort! (Zie ook pagina 26) Vriendelijke groet, Patrick Kalter

Nieuwe situaties en andere tijden vragen van mensen om te willen werken vanuit andere perspectieven. Dat vraagt flexibiliteit en creativiteit en omgaan met nieuwe mensen en nieuwe ideeën over inhoud en vormgeving van samenwerken. Koren doen dat al op een geweldige wijze en zie eens hoe de Antonius- en Emmauskerk zich aangepast hebben aan hun nieuwe en veranderde situatie. Nogmaals dat vergt veel van mensen, maar het is mogelijk! Wat zou het prachtig zijn, als nieuwe initiatieven en ideeën hier in dit vernieuwde parochieblad in de komende maanden voor het voetlicht zouden kunnen komen. Dat we zo samen de opbouw van de Oldenzaalse geloofsgemeenschappen op hun eigen locaties en gezamenlijk rondom het eucharistisch centrum de Plechelmusbasiliek vorm zouden kunnen geven. We danken als Parochiebestuur en Pastores de mensen die zich daarvoor via dit parochieblad willen inzetten heel in het bijzonder.

Pastor B.H.M.Reerink pr.

7

Eerste Communie en Vormsel

Viering van het Jaar van Barmhartigheid

Vele gezinnen zijn in deze tijd druk

In het kader van het heilig Jaar van de Barmhartigheid dat is uitgeroepen

bezig met de voorbereiding op de Eerste Heilige Communie of het Vormsel van een of meer van hun kinderen. In groepjes thuis en soms in wat groter verband, in bv. het Pastoraal Steunpunt Emmaus, komen ouders en kinderen samen. Aan de hand van verhalen worden thema’s die van belang zijn voor de Eerste Communie of het Vormsel, bespreekbaar gemaakt. Natuurlijk horen er ook activiteiten bij: zo hebben de vormelingen tijdens de presentatieviering allemaal 5 euro te leen gekregen om (naar aanleiding van de Parabel van de Talenten) dit geld te investeren en er voor het goede doel méér geld van te maken. De eerste berichten van vormelingen die op bestelling cakes gaan bakken en verkopen zijn al binnengekomen… Het goede doel is dit jaar overigens Manege De Boerskotten, waar verstandelijk en lichamelijk gehandicapten kunnen paardrijden. Een mooi en aansprekend doel! Ook hebben de vormelingen een bezoek gebracht aan de zusters Franciscanessen in NoordDeurningen. Altijd weer een geslaagde middag, met enthousiaste zusters die de kinderen weten uit te dagen en te inspireren. Een aantal groepen communicanten hebben de Plechelmusbasiliek al verkend. De ruimte is nieuw voor veel kinderen, groot en ontzagwekkend. Ze mogen op zoek naar een aantal bijzondere voorwerpen, zoals de doopvont, het altaar, het tabernakel, de Godslamp, het Maria-altaar. Voorzichtig en minder voorzichtig lopen de kinderen door de basiliek. Natuurlijk worden daar wel vooraf goede afspraken met hen over gemaakt! Er worden veel vragen gesteld en uitgebreid antwoord gegeven. Zo raken de communicanten wat vertrouwder met de basiliek en alles wat daarin van grote waarde is. Gelukkig hebben we ook dit jaar weer voldoende ouders bereid gevonden om op allerlei manieren mee te helpen aan de voorbereiding van communicanten en vormelingen, hoewel het soms wat moeizaam is gegaan. Maar ouders dragen de verantwoordelijkheid voor de geloofsopvoeding van hun kinderen. Als parochie doen wij ons best om hen met raad en daad bij te staan bij deze niet eenvoudige taak. Alleen met elkaar kunnen we de kinderen op een goede, enthousiaste en inspirerende manier voorbereiden op de belangrijke Sacramenten van de Eucharistie (Communie) en het Vormsel. Op 2 april zullen zo’n 50 jongeren uit onze parochie het Sacrament van het Vormsel ontvangen. Op 17 april, 22 en 29 mei en 12 juni zullen de vieringen van de Eerste Communie plaatsvinden.

8

door Paus Franciscus en dat duurt van 8 december 2015 – 20 november 2016, zijn we als pastoresteam aan de gang gegaan om dit bijzondere heilige Jaar ook in onze parochie gestalte te geven. Een eerste aanzet is gegeven met de Tijdcollecte tijdens de Aswoensdagvieringen in de kerken in Oldenzaal, waarbij mensen zich aan konden melden om op een of meer dagen vrijwilligerswerk te gaan doen. Dit in samenwerking met de stichting Present Oldenzaal. Aangezien we de beschikking hebben over een zevental schilderijen met daarop de Werken van Barmhartigheid, gaan we zeven vieringen houden waarin iedere keer een van deze schilderijen en het bijbehorende Werk van Barmhartigheid centraal staan. In de weken na deze viering zal steeds ook een activiteit rondom dit Werk van Barmhartigheid plaatsvinden. Het is nog niet gelukt voor het hele jaar alles te regelen en vast te leggen, maar onderstaande zaken zijn vastgelegd. Een eerste Werk van Barmhartigheid, De hongerigen te eten geven, is aan de orde geweest tijdens de Eucharsitieviering op 28 februari in de basiliek. Daaraan gekoppeld was een bezoek aan de Voedselbank Oost Twente op 14 maart j.l. Mevr. Carla Spiele heeft ons ontvangen en uitleg gegeven over de werkwijze van de Voedselbank. Ook werd het pand aan de Parallelstraat bekeken.

De volgende vieringen en activiteiten staan voor de komende maanden op het programma: De dorstigen laven: viering op 9 april in de kerk in Rossum. Woensdag 13 april: info-avond alcolholverslaving. Beppie te Broeke van Tactus (verslavingszorg) komt vertellen over alcoholverslaving bij jongeren en ouderen. De avond vindt plaats in de CoCeR te Rossum en begint om 20.00 uur! Iedereen is van harte welkom! De gevangenen bezoeken: viering op 21 mei in de kerk in Saasveld. In samenwerking met het Filmhuis Saasveld, laten we een film zien over het leven in de gevangenis: ‘Dead man walking’ en wel op vrijdag 27 mei om 19.00 uur in het parochiecentrum van Saasveld! De met een Oscar bekroonde film ‘Dead Man Walking’ is het verhaal van zuster Helen Prejean (Susan Sarandon), die de wegens verkrachting en moord terdoodveroordeelde Matthew Poncelet (Sean Penn) geestelijk begeleidt tijdens zijn laatste dagen op Death Row. Op een bijzondere wijze wordt het bezoeken van de gevangenen verbeeld in deze film. De doden begraven: viering op 26 juni in de basiliek. We willen in de weken daarna een bezoek brengen aan het rouwcentrum van In Pace Dela aan de Schipleidelaan in Oldenzaal. Op dit moment in de datum nog niet bekend. Let daarom op mededelingen in De Glimlach en op onze website. w

Dopen in Oldenzaal Vanaf 1 februari jl. wordt alleen nog in de Plechelmusbasiliek gedoopt. Dopelingen vanuit heel Oldenzaal zijn daar welkom. Er is op dit moment een doopwerkgroep voor de gehele stad, die bestaat uit een viertal personen. Deze werkgroep bestaat uit de volgende mensen: Jos oude grote Beverborg, Miranda Vogelzang, Kyra Wolbers en Ellen olde Kalter, die om beurten in nauwe samenwerking met de dopende pastores, de doopvoorbereidingsavond verzorgen. Ook zijn zij aanwezig, indien mogelijk, bij de doopviering zelf. Het pastoresteam is heel blij met deze mooie ontwikkeling en hoopt nog lang met deze mensen samen te mogen werken en samen veel ouders te kunnen voorbereiden op de doop van hun kind, een bijzonder moment in hun gelovig leven. Mocht u uw kind willen laten dopen, neemt u dan contact op met het Secretariaat van de Plechelmus / Antonius: Spoorstraat 4a, 7572 CZ Oldenzaal, email [email protected] en telefoon 0541-512467. Zij spreken met u de doopdatum af en geven u de informatie die u nodig hebt. Tot aan de grote vakantie wordt op de volgende data gedoopt: 9 april, 23 april (reservedatum), voorbereiding op dinsdag 29 maart 21 mei, voorbereiding op maandag 9 mei 11 juni, 25 juni (reservedatum), voorbereiding op maandag 23 mei

De zieken bezoeken, Middeleeuws paneel.

w De naakten kleden: viering op 11 september in de kerk in Deurningen. De stichting Present wil in september / oktober een Verwendag voor bijstandsmoeders organiseren. Er zal dan een kleding- en sieradenmarkt gehouden worden, er zullen kapsters en schoonheidsspecialisten zijn om deze moeders te knippen en een schoonheidsbehandeling te geven, er wordt een goody-bag meegegeven met tijdschriften en eventueel monstertjes van verzorgingsproducten etc. Als parochie zouden wij een bijdrage kunnen leveren door tweede handskleding en sieraden in te zamelen, evenals mooie tijdschriften etc. Misschien zijn er ook kapsters en schoonheidsspecialisten die mee willen helpen en een deel van hun tijd in willen zetten voor deze dag. Datum volgt later! De zieken bezoeken: viering op 15 oktober in de kerk in Weerselo. We hebben hulpbisschop Herman Woorts gevraagd een Marialof en een lezing over Maria (en wat zij kan betekenen voor zieken o.a. in Lourdes) te verzorgen. Hij heeft hier graag gehoor aan gegeven en zal dit doen op woensdag 19 oktober a.s. Nadere informatie volgt nog. De vreemden opnemen: viering op een zondagochtend in de basiliek. Op dit moment zijn hier nog geen concrete plannen voor. Dit moet dus nog verder uitgewerkt worden. U ziet het, op allerlei manieren proberen we in onze parochie het heilig Jaar van de Barmhartigheid vorm te geven en te vieren. Om op de hoogte te blijven kunt u onze website bekijken, De Glimlach of het parochieblad. U bent bij iedere viering en bij iedere activiteit van harte welkom!

Lazarus Die ongemeten machten tijd en dood, De tijd, de dood, wijder dan wind van woorden Op bodemloze zeeën zonder boorden: Onleesbaar sein der eeuwge levensvloot. ’t Leven schijnt niets dan mengelen en moorden, De mens ook houdt niets vast tenzij zijn nood Naar wat geluk dieper dan drang naar brood, En kommer vormt de grenzen aller oorden. Lazarus zijn wij allen, ééns geboren Uit vlees en bloed, en dan weer stof en as, Doch door de liefde gaat nooit iets verloren: En hij die eenmaal is bewust verrezen Boven de nietigheid van ’t stoflijk wezen Vergaat niet in een graf onder wat gras.

Firmin van Hecke, Uit: “Lazarus”

9

De strijd tegen taalachterstand

Om taalachterstand te verminderen slaan diverse Oldenzaalse instanties,

COLUMN ‘Doe niet zo egoïstisch!’

H

eldere woorden, ‘Doe niet zo egoïstisch!’, in de beelden die ik zag van paus Franciscus tijdens zijn bezoek aan Mexico een aantal weken terug. Waarom deze woorden? De kerkvorst raakte uit balans, toen hij hard aan zijn mouw werd getrokken. Zien we dit alleen in Mexico? In feite niet. Dit zien we ook in onze Nederlandse samenleving. Mensen die, soms onder een stortvloed van harde, respectloze woorden, 'aan mouwen trekken'. Met het gevolg dat de ander uit balans raakt. Moeten we dit willen? Naar mijn idee niet. Wat dan wel? Minder egoïsme, meer respect en verdraagzaamheid, zodat we weer of nog meer open kunnen staan voor de ander. Dit is niet altijd gemakkelijk, daar ben ik mij zeker van bewust. Toch is het het proberen waard. Het draagt namelijk bij aan een samenleving waarin mensen zich meer geaccepteerd voelen. Jij wil je toch ook geaccepteerd voelen in onze samenleving? Waarom zou die ander dat dan niet mogen? Precies, dat is balans in een samenleving. Gelukkig spreek en zie ik óók veel mensen die zich er keihard voor inzetten om de balans in de samenleving te behouden en te verstevigen. Mensen die zich zonder egoïsme als vrijwilliger en met respect inzetten, bijvoorbeeld in de zorg of het onderwijs. Daar neem ik m'n spreekwoordelijke pet voor af. Niet trekken aan mouwen, maar handen uit de mouwen! Dat deze mensen anderen maar mogen inspireren. Nee, egoïsme en het roeptoeteren met harde woorden levert echt niets op. Samen handen uit de mouwen steken daarentegen wel. Het kan zo mooi zijn. Wat? Een samenleving waarin egoïstische respectloze woorden en daden zich wat vaker omkeren en niet-egoïstische respectvolle woorden en daden zijn, waardoor minder mensen uit balans raken.

Mike Oude Remmerink, docent levensbeschouwing en maatschappijleer

als de Bibliotheek, de Gemeente Oldenzaal, de Stichting Welzijn ‘Impuls’ en het ROC van Twente de handen ineen. In ‘Taalpunt Oldenzaal’ werken ze samen om ongeveer drieduizend Oldenzalers die moeite hebben met lezen en schrijven, daarmee voort te helpen. In heel Nederland gaat het om 1,3 miljoen volwassenen van 16 tot 65 jaar. Vanuit het ROC heeft Ans van der Kolk,sinds kort tweede coördinator, zitting in de Stuurgroep ‘Taalpunt’– eerste coördinator is Esra Callar, die tot 1 mei afwezig is en wordt vervangen door Dian van Beest. Ans houdt spreekuur op woensdagmiddag van 13.00 tot 15.00 uur of op afspraak bij het ROC van Twente, Steenstraat 105. Daar kunnen zich nieuwe deelnemers aanmelden. Taalvrijwilligers die (extra) materialen of ideeën willen opdoen, kunnen haar bereiken op tel.: 06-53483045 of per mail: [email protected] .

Activiteiten van ‘Taalpunt Oldenzaal: 1. Het Praathuis: In de Bibliotheek, Ganzenmarkt 11, wordt iedere eerste vrijdag van de maand een ‘Praathuis’ georganiseerd. De komende vrijdagen 1 april, 6 mei en 3 juni, zal er telkens een zijn van 14.00 tot 15.30. In ‘Breedwijs’, Helmichstraat 62b in Zuid-Berghuizen wordt eveneens een ‘Praathuis’ gehouden op elke derde dinsdag van de maand, dus nog op 19 april, 17 mei en 14 juni op de ochtenduren van 10.30 tot 12.00 uur.

2. Leesclub Taalpunt: Eens per week komen van 9.30 – 11.00 uur enige vrouwen in de Bibliotheek samen om elkaar – onder begeleiding van een taalcoach – voor te lezen. Dan wordt over het voorgelezene nagepraat om de eigen Nederlandse taalvaardigheid te vergroten. Mensen die als taalcoach een handje willen helpen, kunnen informaties inwinnen bij Dian van Beest: [email protected] . Gemeente Oldenzaal en Wet Taaleis Sinds 1 januari jl. geldt een wet, genaamd Wet Taaleis. Die bepaalt dat iedere uitkeringsgerechtigde de Nederlandse taal op minimaal 1F-niveau moet beheersen. 1F is het niveau van eind basisonderwijs. Beter je Nederlands beheersen vergroot de kans op het vinden van een geschikte baan en vergemakkelijkt het sociaal verkeer. Na 1 januari moet ieder die een uitkering aanvraagt, kunnen bewijzen, dat hij/zij taalniveau 1F beheerst. Wie minimaal acht jaar Nederlandstalig onderwijs heeft genoten of een inburgeringsdiploma kan tonen, voldoet aan de nieuwe wet. Wie daaraan niet voldoet, wordt onderworpen aan een taaltoets om te zien welk traject zal moeten worden bewandeld. Voor wie al een uitkering ontvangt, gaat de wet pas in op 1 juli a.s.. Voor meer informatie en contact: Gemeentelijk Contact Centrum, tel.: 0541-588111 of mail: [email protected].

10

De Stichting

D

e Stichting Impuls is de Oldenzaalse organisatie voor Welzijnswerk. In 2014 is de Stichting Welzijn Ouderen (SWO) gefuseerd met ‘Impuls’ en zijn de diensten van de SWO sindsdien te vinden bij ‘Impuls’. Wij willen mensen ertoe in staat stellen zich te ontwikkelen, zodat zij actief kunnen deelnemen aan de samenleving en daaraan hun eigen steentje kunnen bijdragen. ‘Impuls’ wil de sociale zelfredzaamheid en hert welzijn van mensen bevorderen. Zij doet dit dooractiviteiten aan te bieden op verschillende terreinen en voor verschillende doelgroepen. *

•

•

•

•



Voor peuters heeft ‘Impuls’ speelzalen, waarin zij de wereld om zich heen kunnen ontdekken. Ieder kind wordt gerespecteerd zoals het is; ieder kind krijgt de kans zijn om zijn eigen talenten te ontwikkelen. Voor kinderen van 4 tot 12 jaar organiseren de welzijnwerkers verschillende activiteiten en ‘kinderinlopen’ om ze te helpen zich te ontwikkelen. Voor jongeren verzorgen ambulante jongerenwerkers informatie over mogelijkheden bijvoorbeeld in vrijetijdsbesteding en hulpverlening. Ook organiseren ze activiteiten, cursussen en projecten. Voor volwassenen worden bijeenkomsten belegd als buurt- en/of repaircafés voor (jonge) ouders, of waarop buurt- en wijkproblemen kunnen worden besproken. Ook kookcursussen staan vaak op het programma. Voor senioren heeft ‘Impuls’ verschillende diensten en activiteiten: zij kan hulp bieden bij administratie en belastingopgave, bij aanleg van een persoonlijke alarmering, beschikt over een maaltijdservice en organiseert (soos)activiteiten. Zij verzorgt ook een Alzheimercafé, een geheugenspreekuur en het ‘maatjesproject’.

U kunt ook bij ‘Impuls’ terecht voor diensten van ‘Service in de stad’, ‘Buurtbemiddeling’, ‘Onafhankelijke cliëntondersteuning’, ‘Vrijwilligerscentrale’, ‘Taalpunt’ en nog veel meer. Dat doet ‘Impuls’ vanuit de locaties: 1. het Michgoriushuis aan de Marktstraat in het oude centrum van Oldenzaal, 2. ‘Breedwijs’ aan de Helmichstraat in Zuid-Berghuizen, 3. ‘Paal 12’ op De Thij en aan de Zandhorstlaan, eveneens op De Thij. Een overzicht van onze diensten wordt u geboden op www.impuls-oldenzaal.nl ; u kunt ons ook bellen: 0541-571414.

Geheugenspreekuur in het Michgoriushuis

I

mpuls start, samen met Zorggroep Sint Maarten en Carintreggeland, met een geheugenspreekuur. Iedereen vergeet wel eens iets. Dat is geen reden om ongerust te worden. Maar wanneer u merkt dat de vergeetachtigheid toeneemt kan het prettig zijn om daar eens met een deskundige over te praten. Vergeetachtigheid kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld een ingrijpende gebeurtenis, ziekte of medicijnen. Soms wijzen geheugenproblemen op een begin van dementie. Als u zich zorgen maakt over het geheugen dan kunt naar het geheugenspreekuur in het Michgoriushuis komen. Ook kunt u hier advies vragen wanneer u zich zorgen maakt over het geheugen van uw partner, ouders of familieleden. Er is telkens een deskundige van Impuls, Carintreggeland of de Zorggroep Sint Maarten aanwezig. Het geheugenspreekuur is iedere 1e en 3e dinsdagochtend van de maand van 09.00 uur tot 10.00 uur in het Michgoriushuis, Marktstraat 10-12 te Oldenzaal. Wanneer bezoek aan het Michgoriushuis niet mogelijk is kan er een afspraak gemaakt worden voor een bezoek aan huis. Wilt u meer informatie of een afspraak, neem dan contact op met het Michgoriushuis, tel. 0541-585700 (tussen 9.00 uur en 12.00 uur) en vraag naar Ria Heijdens of stuur een mail naar [email protected].

Veel activiteit in de armoedepreventie in Oldenzaal

Hieronder plaatsen we een paar gesprekken met mensen die zich

inspannen voor de zorg voor de minder bedeelde evenmens. Zij geven hun krachten aan organisaties, stichtingen en verenigingen die zich daarop richten en samengaan onder de gemeentelijke paraplu van de Stichting Armoedepreventie Oldenzaal. Die stichting omvat ruim dertig instanties. Daaruit is een willekeurig aantal gekozen. Van deze instanties hebben enkele, meestal religieus gekleurde, in november 2015 hun krachten gebundeld in de Stichting Armoedebestrijding Oldenzaal. Dat zijn de Caritas van de St.-Plechelmusparochie, de Diaconie van de Hofkerk, de Fatih-moskee, de Syrisch-Orthodoxe kerk en de Vincentiusvereniging. Genoemde instanties ervoeren dat zij afzonderlijk hun taak in de armenzorg steeds moeilijker konden waarmaken. Bundeling van krachten lag voor de hand. Over het doel van de Stichting zijn de vertegenwoordigers het met elkaar eens: “Mensen moeten in staat worden gesteld om mee te doen in onze maatschappij. Wij willen en mogen niet accepteren dat Oldenzalers buiten de boot vallen. Armoede moet de schaamte voorbij gaan. Laat de mensen maar komen en bellen! Hoe we dat op het netvlies willen krijgen? Door op allerlei manieren kenbaar te maken, dat we er zijn. De mensen weten ons nu al wel te vinden. Via maatschappelijke organisaties krijgen we ook signalen binnen van armoede in de stad, van waar de nood het hoogst is.” (Bron: Twentsche Courant-Tubantia, 15 november 2015) Verder heeft een van onze redacteurs gesproken ook met vertegenwoordigers van niet religieus gebonden instanties.

11

Stichting Armoedebestrijding Oldenzaal Gesprek met Ben Wienk

In de Stichting Armoedepreventie

Oldenzaal, opgericht in september 2015, werken enkele honderden zeer gemotiveerde vrijwilligers van wel dertig groeperingen, stichtingen en verenigingen organisaties samen als onder meer: de Voedselbank, de Kledingbank, de Service in de Stad, het Review, de Stichting Leergeld , de Formulierenservice, de Verjaardagsbox, de Stichting Palet en de Stichting Armoedebestrijding Oldenzaal, die in november 2015 het levenslicht zag. In laatstgenoemde stichting hebben de Caritas van de Plechelmusparochie, de Diaconie van de Hofkerk, de Fatihmoskee, de Syrisch/Orthodoxe kerk en de Vincentiusvereniging zich verenigd. Voorzitter is de heer Jan de Gunst van Caritas van de Plechelmusparochie. “De in de stichting samenwerkende instellingen en godsdienstige gemeenschappen hebben hun eigen identiteit behouden om individueel mensen te kunnen helpen en meer zicht te hebben op de Oldenzaalse gemeenschap, “zegt bestuurslid Ben Wienk. “ Zij hebben wat geld, dat zij - dank zij collectes en andere giften en sponsorgelden - kunnen aanvullen. Daarmee kunnen zij de eerste noodhulp verlenen. Ze kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat iemand een warme maaltijd krijgt, een bed regelen voor een persoon die op de grond slaapt en dringend een bed nodig heeft, een gezin dat niet voldoende heeft aan het voedselpakket financieel steunen of hoge ziektekosten betalen voor iemand die naar het ziekenhuis moet,“ zegt Kees de Wit, de pr-man van de Stichting. Sinds enige tijd beschikt de Stichting over een eigen website, gerealiseerd door de Stichting Assorti Mens (website: meedoeninoldenzaal.nl) en een computer, etc. Tevens heeft de stichting een werkgroep Intake en een werkgroep Sponsorwerving .

Mevrouw Jet Slinger-de Graaf.

De Diaconie van de Hofkerk In gesprek met mevrouw Jet Slinger-de Graaf

D

e Diaconie van de Hofkerk heeft zich sinds haar bestaan al bekommerd om arme en behoeftige medemensen. Ruim zeven jaar is mevrouw Jet Slinger-De Graaf een van de actieve medewerkers van de Diaconie van de Hofkerk, “een warme kerk”. Onder meer via de HUBA (Hulp bij belastingaangifte) komen de vrijwilligers in contact met mensen die behoefte hebben aan (financiële) steun en/of aan hulp met goederen. Veel goederen werden en worden aangeboden in de vraag-en aanbodrubriek van “de Hofstem”. Jet Slinger noemt als voorbeelden: het aanbod van een matras met anti-allergische hulpmiddelen voor een astmatisch jongetje, een computertafeltje voor een Nigeriaanse vrouw met een kind. Huisraad, een grote kast, een televisietoestel, een computer en printer, twee grote stoelen en een vierpits kookplaat, een speciale rollator, een herenfiets, een container vol met spullen (o.a. een orgeltje), dit alles is bestemd voor vluchtelingen in het AZC te Zenderen. Af en toe verstrekt de Diaconie voedselbonnen die kunnen worden gebruikt in een supermarkt of geld voor vervoer, bijvoorbeeld naar het ziekenhuis. Heel bijzonder vond ze, dat een meisje aanbood strijkwerk te verrichten voor een zieke alleenstaande man. Vaak worden voor het vervoer de vrijwilligers van Service in de stad ingeschakeld. “Je moet het echt met z’n allen doen, ’t is een groep van zeven fijne mensen om mee te werken. Drie vrijwilligers van de groep houden zich bezig met het benaderen van sponsoren. ’t Is heerlijk werk om mensen te helpen, contact met hen te maken en iets voor hen te doen,” zegt de zevenenzeventigjarige. De Diaconie van de Hofkerk houdt tevens enkele malen per jaar een collecte in de kerk of organiseert activiteiten zoals met Koningsdag 2015. De opbrengst is bestemd voor o.a. de Voedselbank, voor het Hospice Holos of voor Dorcas. “Medemensen helpen is alleen maar fijn,” zegt Jet Slinger, die vele jaren penningmeester was van de ANBO en momenteel lid is van een leesclub, graag handwerkt en veel fietst met haar echtgenoot.

Jan van Rugge Uitreiking cheques van de “verjaardagsbox” bij Impuls, in “Breedwijs”.

12

De Vincentiusvereniging

Kerstpakketten tegen stille armoede

Gesprek met Ben Wenk en Kees de Wit

In gesprek met Sieger Postma

D

e roots van de Vincentiusvereniging liggen in het Parijs van honderd en zestig jaar geleden. In ons land werd de vereniging zo’n honderd en vijvenvijftig jaar geleden opgericht door notabelen die een zogeheten armenbestuur vormden. De rooms -katholieke kerk had in die tijd de caritas behoorlijk verwaarloosd. De Kees Wit. armenzorg werd in ons land op diverse plekken door de burgerlijke overheid overgenomen van de kerk. “We zijn een zelfstandige vereniging, die eigen geld bezit. Met dat geld en de opbrengst van collectes in kerken konden de vrijwilligers de nood lenigen van de alleramste gezinnen,” zegt secretaris Ben Wienk van het uit vijf personen bestaande bestuur. De meeste afdelingen leidden echter een slapend bestaan. “Mensen komen niet meer bij de pastoor en konden ons ook maar moeilijk vinden. Onze klanten kregen we via het sociale werk”. De Oldenzaalse afdeling werd zo’n twintig jaar geleden nieuw leven ingeblazen. Zij opende in 2004 de Vincentiusshop aan de Hengelosestraat. Het doel daarvan was de inzameling van gebruikte kleding om die weer beschikbaar te stellen voor een lage prijs. Met het daarmee verdiende geld kunnen wij weer mensen helpen. De vereniging draagt tevens bij aan de door Impuls georganiseerde vakantiekampen”. De Vincentiusshop beschikt tevens over een magazijn in Zuid-Berghuizen, waar de kleding per seizoen wordt gewisseld en vandaar door tien vrijwilligers wordt vervoerd naar de winkel. De vereniging hield in 2015 een succesvolle kerstpakkettenactie voor klanten van de Voedselbank. “Maar we helpen ook gezinnen en personen die tussen de wal en het schip dreigen te vallen, “vertelt Kees Wit, sinds twee jaar pr-man van de vereniging. Hij noemt de hulp die gegeven is bij het aanschaffen van een tweedehands laptop voor de vijftienjarige zoon van een bijstandsmoeder. De vereniging zorgde eveneens voor tweedehands fietsen voor twee kinderen van een bijstandsmoeder voor weekendbezoek aan hun vader in Enschede. En voor een andere tv voor een bedlegerige zieke mevrouw. Voor individuele hulp kunnen mensen bij ons terecht,” zegt Ben Wienk, die veertig jaar werkzaam was bij de AKZO. De vierentachtigjarige Oldenzaler kan enthousiast vertellen over de bridgesport, waarvan hij een fervent beoefenaar is. “De vereniging beschikt over vijfendertig prachtige vrijwilligers, die heel erg hun best doen en zorgen voor een mooie omzet per jaar,” zegt de negenenzestigjarige Kees de Wit, die als medicijnenvoorlichter voor een farmaceutisch concern heeft gewerkt. “Ik doe dit werk heel graag. Het sociale werk ligt mij na aan het hart. ” In het verleden verzorgde hij, met Ben Siemerink, het interviewprogramma ‘Arena’ voor de lokale omroep Accent FM en was hij enkele jaren voorzitter van de mountainbikeafdeling van de Oldenzaalse WielerClub, die negentig jeugdleden telde. Hij crosst zelf nog op zijn mountainbike met heel veel plezier door de natuur.

Seger Postma, zoon van een Almelose bakker en inmiddels 68 jaar oud,

is als vrijwilliger bij de Werkwijzer betrokken. Zo houdt hij zich bezig met computerwerk, begeleidt het personeel van de stationsrestauratie en vervaardigt onder andere folders. Gemeenteambtenaar Gerard Flinkers en zijn vrouw Ine uit Weerselo namen tien jaar geleden, na een vakantiereis naar Afrika ,het initiatief om jaarlijks kerstpakketten te verzorgen voor minder draagkrachtige huishoudens. Drie jaar later namen Ton Scheurink, Renate Vlutters en Sieger zelf op verzoek van de toenmalige directeur Jeanette Hendriks van de Werkwijzer deze humanitaire actie over. De drie huidige organisatoren Ton, Renate en Sieger nemen begin november contact op met inloop-, buurt- en/of clubhuizen en Kulturhuizen zoals Humanitas, Breedwijs, Paal 12 om in overleg met hen huishoudens te selecteren die voor de ontvangst van een kerstpakket in aanmerking komen. En voor de promotie van hun actie hangen ze in heel Twente posters op, onder meer in Oldenzaal, Tilligte, Enschede, Delden, Borne, Almelo, Glanerbrug en Wierden. Zo’n dertig tot veertig vrijwilligers halen tien dagen voor Kerstmis bij vijfenveertig inzameladressen in heel Noodoost-Twente alle artikelen op en brengen die naar een opslaghal van de Werkwijzer aan de Textielstraat te Oldenzaal. Daar worden food- en nonfoodartikelen ingepakt in kerstpakketten. Die bevatten dan onder meer beschuit, jam, shampoo, doucheschuim, chips, chocoladeletters, blikjes knakworst, ragout, bonbons, ontbijtkoek. Op 23 december worden de pakketten met door de Werkwijzer beschikbaar gestelde busjes op de geselecteerde adressen bezorgd. De organisatie van deze actie, die dus altijd rond Kerstmis wordt gehouden, kijkt tevreden terug op het resultaat van die van het laatste jaar, 2015. Dankzij veel mediapubliciteit - onder meer een videofilmpje op Twente FM - konden de vrijwilligers op 23 december 2015 ruim vijfhonderd pakketten met veel levensmiddelen en lekkernijen uitdelen aan een groot aantal huishoudens in Noordoost-Twente. Sieger zegt dat het organisatiecomité eind oktober/ begin november weer start met een nieuwe actie. Na een werkzaam leven als medewerker van de marechaussee en gedurende vijfendertig jaar bij het UWV, beleeft de heer Postma veel plezier aan zijn computer en alles wat daarmee te maken heeft. Ook steekt hij nog veel van zijn tijd in kantinewerk en beheer van de tennishal van Quick in het Hulsbeek, bij clubhuis Paal 12, en speelt hij zelf ook nog tennis bij Quick. Bij dat alles is hij nog zeer geïnteresseerd in de genealogie.

Jan van Rugge

Jan van Rugge Meer informatie over de deelnemers aan de ‘Stichting Armoedebestrijding Oldenzaal’ is te verkrijgen bij Carla Boerrigter van ‘Impuls’, tel. 0541-571414

Kerstpakketten inpakken.

13

Project

De Stichting Leergeld Oldenzaal

Gesprek met Teun Hofmeijer

Gesprek met Leo Engbers

Ruim vier jaar bestaat ‘Service in de Stad’. Ze is opgericht door Teun Hofmeijer, evenals ’De Werkwijzer’. Het project valt nu onder de paraplu van ‘Impuls’ en bestaat onder meer uit een klussendienst, boodschappenbus, ‘Begeleid Vervoer’, ‘Formulierenservice’ en een ‘Repair Café’. ‘Service in de Stad’ is er voor mensen met een fysieke of psychische beperking, voor ouderen die wat minder kunnen, voor chronisch zieken en alleenstaanden. “Die hebben vaak een kleine beurs, een klein pensioentje of veel zorgkosten, in ieder geval minder geld te besteden. Ruim de helft van de tweehonderd en vijftig tot driehonderd klanten per jaar leeft onder de armoedegrens,” constateert Teun. “Wij doen klussen tegen een laag tarief (€ 5,-- per uur). Veel mensen kunnen dat al niet betalen. Wel kunnen ze dan een wederdienst verrichten. Voor de stichting ‘Palet’ richten we woningen in voor vluchtelingen (sausen, vloerbedekking leggen, huisraad plaatsen, etc.). We kregen altijd al veel aanbiedingen: er waren vaker mensen die speelgoed of meubelen wilden inleveren. Dat heeft ertoe geleid, dat wij huisraad, meubelen en speelgoed en zo meer inzamelen en opslaan in een oude loods. Voor het inrichten van hun woon- of verblijfsruimte krijgen de vluchtelingen een lening, die ze moeten terugbetalen. Vijf vrijwilligers telen groenten in de voedseltuin voor de Voedselbank, samen met vrijwilligers van de Werkwijzer. ‘Service in de Stad’ hielp voor de kerstdagen van 2015 ook kerstpakketten bezorgen van de Vincentiusvereniging. Dan kun je voor een klein bedrag mensen blij maken.” ‘Maatschappelijk Werk’ schakelde vrijwilligers in om een alleenstaande man een matras en nog meer huisraad te bezorgen. “Ik probeer niet alleen maar te geven aan arme mensen, maar hen ook in beweging te krijgen, zodat ze iets terug kunnen doen. Mensen zien ons vaak als een laatste strohalm en zijn meestal heel tevreden. Ze zien ook wel dat onze vrijwilligers hart voor de zaak en oog voor de menselijke maat hebben, “zegt Teun, die al ruim zeven jaar als welzijnswerker in dienst is van ‘Impuls’. Hij krijgt een voldaan gevoel als hij mensen in nood kan helpen. “Als je ook maar iets kan bijdragen om het leven van iemand iets dragelijker te maken of te verbeteren, dan is dat mooi.” Teun Hofmeijer, zevenendertig jaar geleden geboren in het stedeke Diepenheim, is natuurliefhebber. Hij kan dus in de fraaie omgeving van het stadje zijn hart ophalen. Ook is hij een fervent bergwandelaar in z’n vrije tijd. Hij begeleidt sinds kort wandelaars, onder meer op tochten door Schotland en Ierland.

Jan van Rugge

14

Leo Engbers, inmiddels 67 jaar, geboren en getogen zuid-Berghuizenaar, maar nu woonachtig te Ootmarsum, raakte door toedoen van een Turkse medewerker bij de fa. Zwartz, waar hij aan verbonden was als financieel controleur, geïnteresseerd in de Stichting Leergeld Oldenzaal. Deze stichting wil sociale uitsluiting van kinderen voorkomen. En er dreigt sociale uitsluiting voor kinderen, als zij opgroeien in een gezin dat het financieel moeilijk heeft. De financiële steun van de Stichting Leergeld geeft kinderen de kans om mee te doen aan binnen- en buitenschoolse activiteiten. De Stichting Leergeld Oldenzaal, die al negen jaar bestaat, is een zelfstandige organisatie, die aangesloten is bij de Vereniging van locale leergeldstichtingen. Nederland telt er zevenentachtig. De Oldenzaalse stichting steunt kinderen van vier tot achttien jaar die in Oldenzaal wonen en van wie de ouders een inkomen hebben dat lager is dan 120 % van het bijstandsniveau. “Het gaat erom dat kinderen niet aan de kant hoeven te staan; meedoen is het belangrijkste voor hen,” zegt Leo Engbers, een van de drie vrijwilligers van deze stichting. De stichting betaalt voor zo’n tweeduizend kinderen contributies rechtstreeks aan sportverenigingen als de vier lokale voetbalclubs en Pollux, Hantei, Scapino en Topsport. Zo ook inschrijfgelden aan instellingen en nota’s aan leveranciers van o.a. sportkleding, of contributie. Voor zo’n € 250,-- per jaar en per kind worden de kosten vergoed voor schoolreisjes, schoolkampen , zwemlessen (vanaf vijf jaar), ouderbijdragen, etc.. Sinds de gemeente in 2014 stopte met het verlenen van bijzondere bijstand, ontvangt de Stichting Leergeld jaarlijks een financiële bijdrage van de gemeente Oldenzaal. “We gaven in 2015 ruim € 95.000 uit. We constateren de laatste jaren een flinke toename van armoede onder de gezinnen, veroorzaakt door onder meer scheiding, werkloosheid en zo meer,“ vertelt Leo Engbers. Hij zet zich, met twee andere vrijwilligers, al ruim vier jaar gedurende twee tot drie dagen per week met veel plezier in voor de stichting, die kantoor houdt aan de Tulpstraat. “We gaan ons in 2016 ook inzetten voor kinderen van vluchtelingen. Mensen die bij ons aankloppen, worden altijd geholpen,“ zegt de voormalig financieel controller van de Oldenzaalse firma Zwartz. . “Het is een behoorlijk zware klus, maar heel dankbaar werk. Dat merk je ook aan de reacties van de gezinnen die heel tevreden zijn”, zegt de geboren en getogen Zuid-Berghuizenaar. Leo Engbers, die zich het liefst uitdrukt in het Twents, besteedt, naast zijn werk voor de stichting, onder meer twee keer per week tijd aan het op peil houden van z’n conditie door te wielrennen (als lid van RTC Denekamp) door Twente en het mooie grensgebied.

Jan van Rugge

melijk beroepsmatig door eenvoudige kaarsenmakers, die zich dan ook in eigen gilden organiseerden. Ook bijenwas werd wel als grondstof gebruikt, in het bijzonder voor de vervaardiging van kaarsen die bestemd waren voor kerkelijk gebruik en voor dat in hogere kringen. De pit (lont) werd gemaakt van getwijnde katoendraden, zodat die regelmatig kortgehouden (‘gesnoten’) moest worden. Op het eind van de achttiende eeuw wordt ten gevolge van een bloeiende walvisvaart ‘smeer’ gewonnen uit traan uit de walviskop. Van die ‘smeer’ werden in die periode ook de kaarsen gemaakt voor het klootjesvolk, de ‘gemene lieden’. Dat die bedrijvigheid de kloof tussen rijk en arm eerder vergroot dan verkleind moet hebben, moge blijken uit het spreekwoord waarin geflikflooi met welvarende kooplieden en ondernemers en met kapitaalkrachtige gezagsdragers venijnig werd gekritiseerd: “Om der wille van de smeer likt de kat de kandeleer.” In 1823 werd de stearine uitgevonden: Men ontdekte, dat alle vetten uit glycerol en een mengsel van vetzuren bestonden; uit dat laatste werd de stearine door persing afgescheiden. Daarvan zou de huis-, tuin- en keukenkaars meer en meer worden gemaakt. Die kaars had een helderder vlam dan de ‘smeer’-kaars, walmde minder, droop niet en werd bij warmte niet slap. Bovendien was zij zelf-‘snuitend’, doordat ze werd voorzien van een pit, gedraaid uit katoen. Die kromde zich in de vlam en hoefde niet meer te worden ingekort. De waskaars blijft intussen voorbehouden aan kerkelijk gebruik en slechts weggelegd voor de bovenlaag van de bevolking.

Paaskaars

De kaars, lichtbron die kou en duisternis verjaagt...

Na het houtvuur, waaromheen mensen zich bij het vallen van de avond

schaarden om zich daaraan te kunnen warmen - evenals aan elkaars aanwezigheid door te luisteren naar de verhalen en de zangen die er werden voorgedragen, is de kaars het oudste verlichtingsmiddel. Al in de veertiende eeuw voor Christus moet de kaars bekend geweest zijn in Egypte: in het graf van Toetanchamon zijn immers kandelaars aangetroffen. Van de Etrusken in Italië (in het huidige Toscane) is bekend dat zij touw in pek, olie of vet drenkten om dat met een daaraan gehouden vuurtje te kunnen laten ontvlammen, zodat het hun licht zou brengen. De kaars werd echt gemeengoed in de Romeinse tijd en werd dan vervaardigd uit uitgeharde dierlijke vetten, uit talg en vet van schapen en runderen. Voor wie het zich kon veroorloven, werd de kostbare bijenwas daarvoor aangewend. Ongetwijfeld zal dat ook gebeurd zijn bij staatsaangelegenheden en aan het keizerlijk hof. In de middeleeuwen was de kaars het voornaamste verlichtingsmiddel en voor dagelijks gebruik werd ze nog steeds uit vet en talg gemaakt, voorna-

In de laatste eeuw kwam er een nieuwe grondstof voor de kaarsenmakerij op de markt: de door raffinage uit aardolie afgescheiden ‘paraffine’. Die paraffine bracht het voordeel van een nog hogere lichtintensiteit, maar het nadeel van gauwer zacht worden. Ook kerkelijk is de kaars in de loop der eeuwen een bijzondere rol gaan spelen. In de paasnacht wordt een extra grote en met Christussymbolen versierde kaars ontstoken met een vlam van een gewijd vuur, waarin oude gewijde en reeds een jaar gebruikte en van de laatste Palmzondagviering overgebleven ‘palm’-takjes (buxus) verbrand werden. Die paaskaars wordt dan de onverlichte kerk binnen gedragen als het ‘Lumen Christi’, het Licht van Christus, waaraan alle aanwezigen hun kaarsjes ontsteken. De duisternis wordt dan zelfs bezongen als de ‘beata nox’, de zalige nacht, in wier donkerte Christus’ Licht levensruimte en warmte schept. Geen wonder dat die kaars in vele christelijke, zeker in katholieke kerken een centrale plaats heeft gekregen in het liturgische centrum.

Kaarsen op verjaardagstaart.

Ter herinnering aan het feit dat een nieuw leven wordt aangevangen, een leven met Christus, ontvangt iedere dopeling een kaars, zijn/haar doopkaars, die ontstoken wordt aan de Paaskaars, het

15

‘Lumen Christi’. Op en om het altaar branden tijdens de erediensten altijd een aantal kaarsen ter ere van Jezus’ eucharistische aanwezigheid. Ook bij hoogtijvieringen is de kaars onmisbaar geworden en wordt dan ook vaak meegedragen in processies. En als we van een geliefde medegelovige afscheid nemen, staan er een weerszijden van de kist drie kaarsen, tezamen zes, die weer mogen branden met het vuur, dat aan de paaskaars wordt ontleend. Zo verwijzen ze naar het licht, dat bij het doopKaars van Amnesty International. sel al is ontvangen en waaruit de overledene heeft geleefd op weg naar zijn of haar eindbestemming bij de Schepper. De vier adventskaarsen, die een voor een op de adventszondagen worden ontstoken, houden de hoop op en het verlangen levendig naar de komst van de Verlosser en Lichtbrenger, die we met Kerstmis herdenken. En willen we onze eigen gebeden kracht bijzetten om de bemiddeling van een heilige te bewerkstelligen voor de verkrijging van Gods genade, dan steken we graag voor zijn of haar beeltenis in de kerk een kaarsje op, of louter ter bemoediging en troost van onszelf en anderen. En die religieuze gewoonte namen onze voorouders blijkbaar mee naar huis. Velen van hen hadden thuis een of meer beeltenissen van hun favoriete heilige(n), voor wie ze menig kaarsje brandden. Ongetwijfeld zullen velen van u, lezers, dit in uw jeugd als iets vanzelfsprekends hebben ervaren. Daarvan is wel veel verloren gegaan. Maar toch kunnen we zeggen, dat in de sterk gesecukariseerde wereld als de onze de kaars een grote rol is blijven spelen, zo bijvoorbeeld bij verlies van een naaste als een teken van voortleven in liefdevolle herinnering. Dat zie je bijvoorbeeld op gedenkplekken langs de wegen, waar helaas het verkeer slachtoffers maakte; op begraafplaatsen, vooral bij gelegenheid van Allerzielen.

spandoeken vrijheid van reizen eisten van de DDR-regering in plaats van massavlucht en brandende kaarsen plaatsten op de treden van de kerk, hoe dat protest met de week krachtiger werd, totdat op 16 oktober zelfs 120.000 demonstranten aanwezig waren. Het liep uit op het aftreden van president Honecker op 18 oktober en tot de de val van de DDR. Na de intrede van de gaslamp, al gauw gevolgd door die van de electrische lamp, heeft de kaars zijn plek in de lichtvoorziening verloren; zij wordt dan meer een ‘feest’-artikel, bijv. bij verjaardagen, wanneer zoveel brandende kleine kaarsjes op het gebakje prijken als er levensjaren te vieren zijn, of op dagen en plaatsen van herdenking, wanneer kaarsen worden ontstoken om de aanwezigheid van de herdachte(n) te symboliseren. Maar in beide gevallen wijst het kaarslicht ook op een hoopvolle toekomst en verschaft het troost en bemoediging aan wie in de duisternis van De Nicolaikirche te Leipzich. verdriet gedompeld zijn. ` Bronnen: Wikipedia W. Everink: “Het wonder van Leipzig. Machthebbers in DDR machteloos tegenover gebeden en kaarsen”, De Twentsche Courant – Tubantia, 7 juni 2003

Diertrich Bonhoeffer:

“Het gaat niet om de Kerk, het gaat om de wereld” Herdenken

Up de midweekse dagen woensdag 4 en donderdag 5 mei a.s. herdenken

Devotielichtjes of protestkaarsjes?

Maar ook als symbool van hoop op bevrijding en toekomstig geluk is de brandende kaars populair, zie het logo van Amnesty International. En graag roep ik in herinnering, hoe maandag 4 september ongeveer duizend inwoners van Dresden na het vredesgebed in de Nicolaaskerk in stil protest op

16

we weer successievelijk de slachtoffers van het oorlogsgeweld, inzonderheid die van de nazi-terreur gedurende de Tweede Wereldoorlog, en de bevrijding ervan en de herwinning van onze nationale vrijheid en zelfstandigheid. Het is – naar onze indruk - nog bij te weinig mensen in deze regio bekend, dat een Duitse dominee, Dietrich Bonhoeffer (1906-1945) zich van meet af aan, d.w.z. reeds vanaf 1933, heeft verzet tegen het nationaalsocialisme van Hitler. En hij heeft dat verzet met de dood moeten bekopen. Het heeft meer dan vijftig jaar moeten duren, voordat er in Oost-Nederland een ‘monument’ te zijner gedachtenis werd gesticht. Te Enschede - in het millenniumjaar 2000 - fuseerden het rooms-katholieke Jacobuscollege en het protestants-christelijke Ichthuscollege tot een ‘interconfessioneel’ college, dat getooid werd met de naam: ‘Bonhoeffercollege’. Drie criteria hebben aan deze naamgeving ten grondslag gelegen, die in

leven en werk van Bonhoeffer werden gevonden: in de eerste plaats de zorg voor kwetsbare (jonge) mensen, die Bonhoeffer aan de dag gelegd heeft; ten tweede de oecumenische gezindheid die hij in woord en daad heeft bewezen, en tenslotte zijn visie op de positie van christenen in een mondige en geseculariseerde wereld. Die visie moet ook mensen in de eenentwintigste eeuw zeer aanpreken. Wie was nu deze Dietrich Bonhoeffer? Ds. Dietrich Bonhoeffer. Hij werd geboren in 1906 te Breslau (het huidige Poolse Wroclaw) als zoon van een psychiater en groeide op in een lutheraans, protestants-liberaal milieu. Hij ontpopte zich als een briljant theoloog, voorbestemd voor een academische loopbaan. In het begin van de jaren dertig studeerde en doceerde hij in New York. Via een vriend kwam hij in contact met het zwarte proletariaat van de wijk Harlem. Vanaf die tijd vormde zijn solidariteit met de slachtoffers van elke maatschappelijke orde de sleutel tot zijn ethiek. Nadat hij de armoede had gezien, vond hij een academische carrière voor hem niet weggelegd. De opkomst van het nationaal-socialisme beloofde voor het Duitse volk niet veel goeds. Daarom keerde hij naar zijn vaderland terug. Hij voorzag dat de christenen voor een verschrikkelijk dilemma zouden worden gesteld: ofwel kiezen voor de nederlaag van Duitsland om de christelijke beschaving te doen overleven, ofwel voor de overwinning van de natie en daarmee aan de vernietiging van die beschaving zich mede schuldig maken. Hij wist welke keus hij moest en zou maken... Hij koos ervoor predikant te zijn in het verpauperde oostelijke deel van Berlijn. De kerkelijke leiding wees zijn verzoek daartoe af. Dan besluit hij via het jeugdwerk zich voor de werkloze jongeren in te zetten. Vanaf 1933 kwam zijn leven steeds sterker in het teken van het verzet tegen Hitler te staan. Hij ging actief deelnemen in de verzetsbeweging tegen het nationaal-socialisme, en waarschuwde Zwitserland en Zweden tegen de jodenvervolging en de concentratiekampen. Tevergeefs probeerde hij er steun te krijgen voor een complot tegen Hitler. Tijdens de oorlog, in april 1943, werd hij betrapt op het smokkelen van joden naar Zwitserland. Hij werd gearresteerd en twee jaar lang gevangen gezet in Tegel in Berlijn.

Bonhoeffers ‘Verzet en overgave”, een bundel brieven en beschouwingen uit zijn gevangenistijd. Kerk en wereld Bonhoeffers visie op de relatie tussen kerk en wereld is nog steeds actueel. Zo schrijft hij: “De kerk is pas kerk, als zij er is voor anderen. De kerk moet meewerken aan de wereldlijke taken van het gemeenschapsleven, niet heersend, maar helpend en dienend. Zij moet de mensen voorhouden wat een leven met Christus is, wat het inhoudt ‘er te zijn voor de anderen’.” De kerk is voor hem ‘Christus, bestaand als gemeente’ en is Christus er voor de ander en de wereld. De kerk die naar instelling en organisatie niet op de wereld is gericht, is in zijn optiek geen kerk. De kerk dient zich zo bescheiden mogelijk op te stellen en zo weinig mogelijk ‘ruimte’ in te nemen, omdat het niet om haar, maar om de wereld gaat. Ze kan zich niet afzetten tegen de wereld, omdat die per definitie anti-christelijk zou zijn, of omdat die in het secularisatieproces van God los is geraakt. Integendeel, elk optreden, alle spreken en handelen, zal blijk moeten geven van een sterke positieve betrokkenheid op de wereld, die de christen als een mondig geworden wereld moet aanvaarden. In deze tijd van secularisatie en kerkverlating, waarin het Godsbeeld voor velen wazig is geworden, verdwenen is of onder kritiek gesteld wordt, klinkt bij Dietrich Bonhoeffer een stem die exact vertolkt wat een groot deel van de westerse christenheid tegenwoordig denkt, voelt en ervaart. Bron: Wim Everink: “Eerst de wereld, dan pas de kerk. Theoloog Dietrich Bonhoeffer kwam in opstand tegen Hitler”, Twentsche Courant-Tubantia, 18 april, 2003 -------------------

1) Eberhard Bethge: “Dietrich Bonhoeffer. De biografie”, Uitg. Ten Have, Baarn, 2002, ISBN 90 259 5327 1

Op 9 april 1945 ’s morgens vroeg werd de theoloog in het Beierse concentratiekamp Flossenburg met nog vijf verzetsmakkers door de nazi’s opgehangen. Vriendschap In 1935 ontmoette Bonhoeffer als docent theologie in Finkenwalde aan de predikantenopleiding van de Belijdende Kerk - dat deel van de Duirse protestantse kerk dat zich niet wil laten regeren door het nazi-bewind – de drie jaar jongere student Eberhard Bethge (1909-2002). Tussen beiden groeide een hechte vriendschap. Ze waren onafscheidelijk in hun radicale, kerkpolitieke verzet tegen Hitler en speelden een belangrijkr rol in de tenslotte mislukte aanslag op de dictator op 20 juli 1944. Ook Bethge werd gedetineerd, maar heeft zijn gevangenschap overleefd. Aan hem danken we een unieke biografie1 van Bonhoeffer en een uitgave van

Het talenwonder van Pinksteren

Met Pinksteren gedenken we behalve dat na ’s Heren hemelvaart de H.

Geest over de apostelen is neergedaald, eigenlijk ook de geboorte van de Kerk van Christus; we vieren dan dus om zo te zeggen haar tweeduizenden-zestiende verjaardag. In Handelingen 2 lezen we hoe de discipelen door de H. Geest gegrepen, na de terechtstelling van hun vroegere leidsman hun angst voor dreigende arrestatie plotseling afleggen, hun schuilplaats te Jeruzalem w

17

Kerk ondergronds moest gaan, ongetwijfeld bijgedragen tot een grotere saamhorigheid onder de christelijke gemeenten en onder de gemeenteleden zelf, al bestonden er wel vaker behalve leerstellige strijdpunten, soms haarkloverijen, ook doodgewoon menselijke afgunst en jalouzie om de macht en invloed van priesters, bisschoppen en patriarchen onder elkaar. De kerkleiders achtten zich aanvankelijk gelijkwaardig. De aanspraken van de bisschop (patriarch) van Rome op het primaatschap was aanvankelijk zeer omstreden en zou dat vooral voor Oosters-Orthodoxe Kerken blijven. De eenheid der christenen blijkt vooralsnog een droom, zoals de Patriarch Kirill van de Russisch Orthodoxe Kerk te Moskou in gesprek met Paus Franciscus op Coba in februari jl. wereldvrede dat ook is. Het is schrijnend te moeten constateren, dat doorheen de geschiedenis zo vaak leerstelligheden werden w verlaten en naar buiten treden om onder aanvoering van Petrus in het verkondigd, die zoveel opschudding en verwarring veroorzaakten, dat een openbaar de Blijde Boodschap te verkondigen aan duizenden toehooralgemene kerkvergadering moest worden uitgeroepen. Daar werd dan ders. Met een onvermoed groot succes. De eenvoudige mensenvisser getracht de eenheid onder alle christenen te bewaren. Helaas liep het brengt de boodschap in zijn eigen taal, maar het auditorium, bestaande vaak uit op een (zoveelste) scheuring. uit leden van verschillende volken, rassen en talen, hoort hem spreken in Maar – in weerwil van dit alles - is het eenheidsideaal, van Kerk en wereld ieders eigen tongval. Die ervaring alleen al moet bij de daar aanwezigen gelijkelijk, al die voorbije eeuwen overeind gebleven. Dat danken we ongetwijfeld verwarring, maar ook verwondering teweeggebracht hebben vooral aan de interpretatie van het taalwonder van Pinksteren als zou dat over het alom ontwakende gevoel van saamhorigheid en groot enthoude omkering betekenen, de opheffing van de oud-testamentische spraaksiasme voor de nieuwe leer hebben gewekt. Grote aantallen geven zich verwarring. In Genesis lezen we hoe de nog ééntalige mensheid haar immers eraan gewonnen en laten zich dopen, zoals Lucas ons laat weten. De verscheidenheid van talen, die de eeuwen door had geleid tot onbegrip hoogmoed om tot God te kunnen opklimmen, teneinde aan Hem gelijk te worden, wil uitdrukken in de bouw van een toren die tot in de hemel reikt. en misverstand, tot onenigheid en twist en tenslotte tot oorlog, werd in Voor die euveldaad wordt zij gestraft met een spraakverwarring, die tot één keer opgeheven, zodat een wereld van eensgezindheid en vrede in mislukking van de hele onderneming leidt. Maar ze leidt ook tot verlies ‘s-mensen vizier kwam. van die eenheid en tot de uitwaaiering van het mensdom over de gehele Wat zich in die eerste eeuw hierna in de verschillende jonge christelijke (toen bekende) aarde, waarvan het Nabije Oosten het centrum vormde. gemeenschappen allemaal heeft voorgedaan, is grotendeels in nevelen Zuiver mythologisch beschouwd kan dit verhaal geduid worden als een gehuld. Wel is bekend dat de gewone leden ervan geen persoonlijk bezit verbeelding van het ontstaan van de verschillende talen in de wereld en ambieerden en een grote zorgzaamheid voor hun naasten betrachtten. Maar ook, dat er al spoedig, nog geen twee decennia na Jezus’ dood en ver- van de groeiende wereldbevolking. rijzenis, tussen de apostelen Petrus en Paulus een geschil ontstond over Maar het pinksterverhaal herstelt dan toch, in ieder geval voor de chrisde vraag of alleen Joden christen konden worden, dan wel ook niet-Joden. tenen, het ideaal van de uiteindelijke eenheid, die voor alle mensen van Je zou zeggen dat het pinksterwonder erop wijst dat het evangelie voor goede wil zal zijn weggelegd. Paus Johannes Paulus II sprak op 31 mei alle talen en volken bestemd was en dat Paulus hierin dus het gelijk aan 1980 daarover als zijn overtuiging uit: “Wij kunnen als katholieken niet zijn zijde had. met één long ademen, wij hebben twee longen nodig, een oosterse en Daarbij dient bedacht te worden, dat het Romeinse Rijk een lappendeken een westerse long.” En hij werkte eraan door behalve de H. Benedictus van van volkeren was, van wie vele leden na de verovering van hun land door Nurcia, stichter van de oudste westerse kloosterorde, die der Benedictijnen hun triomfator als gevangenen werden meegevoerd naar Rome; anderen tot beschermheiligen van Europa, ook de H. Cyrillus van Saloniki en diens traden in dienst van de Romeinse overheid en legermacht. Vele religies broer Methodius uit te roepen,. In 1985 vaardigde hij de encyclieken raakten zo met elkaar in contact en vele nieuwe ontstonden, mede “Slavorum Apostoli” (Apostelen van de Slaven) en “Ut Unum Sint” (Opdat daardoor. De alles overkoepelende vorm van het keizerrijk liet wel veel zij één mogen zijn) uit, waarin hij de verbondenheid van de westerse en ruimte aan particuliere religieuze en andersoortige opvattingen, zolang oosterse Kerk benadrukte. Het hoofd van de Assyrische Kerk van het Oosdie zich maar schikten naar wetten, zeden en gewoonten die door het ten, patriarch Mar Dinkha IV, ontmoette hij in 1994 te Rome, waar beiden gezag werden gelegitimeerd of geduld. Maar de christelijke nieuwlichters elkaars Kerken als zusterkerken erkenden. In die lijn lag ook de teruggave met hun Éne God en hun koning Christus werden lang niet overal met in 2004 aan de patriarch van Constantinopel van de relikwieën van Johanopen armen ontvangen. Dat heeft in de eerste eeuwen, waarin de jonge nes Chrysostomos en Gregorius van Nazianze, die beiden patriarch van

18

Constantinopel zijn geweest. Patriarch Bartholomeus van Constantinopel was met andere oosterse kerkleiders aanwezig op de begrafenisplechtigheid van JP II in 2005. Veelzeggend in deze reeks bewijzen van toenadering is het feit, dat Paus Franciscus in februari jl. op het vliegveld van de Cubaanse hoofdstad Havana met de Moskouse patriarch Kirill van de Russisch-Orthodoxe Kerk een ‘verklaring van eenheid’ tekende. Daardoor houdt de eenheidsdroom, gewekt door het pinksterverhaal, niet alleen stand, maar is de hoop op daadwekelijke eenwording ook zeer gesterkt. Bron: Wim Everink: “De Toren van Babel. Het talenwoinder van Pinksteren heft de spraakverwarring op”, Twentsche Courant-Tubantia, 14 meii 2005

Jeroen Bosch

Oordeel' (1504-1508). In het middenpaneel wordt de jongste dag verbeeld. Hierin worden zij die goed hebben gedaan, gescheiden van hen die gezondigd hebben. Kunsthistorisch onderzoek toonde aan dat het middenpaneel vooral de zeven hoofdzonden in diverse bloemrijke verbeeldingen weergeeft. De hedendaagse kunstcollectie van het museum omvat vele werken die actuele (sociaal)maatschappelijke thema's belichten uit de populaire en alledaagse beeldcultuur. Een deel van die werken brengt op een prikkelende manier de van oorsprong middeleeuwse thematiek van de zeven hoofdzonden anno 2016 voor het voetlicht. De moeite waard om eens bezoek te brengen aan een van de vele tentoonstellingen over deze schilder, die op een bijzondere manier Bijbelse beelden en taferelen weergaf in zijn schilderijen en zo probeerde de mensen in zijn tijd hoop te geven.

Maroesjka Sleegers, pastoraal werkster

H

oe is het toch mogelijk dat het pand naast het voormalig atelier van Jeroen Bosch is ingestort! En dat terwijl daar een week later een prachtige beeldperformance plaats zou vinden, die zou eindigen met het virtuele instorten van juist dat pand! Er zijn mensen in ’s-Hertogenbosch die zeggen dat deze schilder er iets mee te maken heeft… Dit jaar 2016, is het vijfhonderd jaar geleden dat de schilder Jheronimus Bosch gestorven is en vanuit de Sint Jans Kathedraal in ’s-Hertogenbsoch begraven werd. Jheronimus (Jeroen) Bosch ('s-Hertogenbosch, geboren als Jheronimus van Aken in 1450 te ’s-Hertogenbosch en aldaar begraven op 9 augustus 1516), postuum ook Jeroen Bosch of Hiëronymus Bosch genoemd, was een Zuid-Nederlands kunstschilder, in kunsthistorisch opzicht behorend tot de Noord-Europese renaissance. Hij ging de geschiedenis in als ‘den duvelmakere’ (de schepper van duivels) en als schilder van satirische voorstellingen, maar hij is vooral van betekenis als vernieuwer van de bestaande beeldtraditie. Hij gaf op vindingrijke wijze invulling aan bestaande motieven en bedacht een reeks van nieuwe composities. Het gevolg hiervan is dat de precieze betekenis van een deel van zijn werk vandaag de dag onbekend is. Hoewel hij al tijdens zijn leven een beroemd schilder was, en hij talrijke opdrachten van het hertogelijk hof in Brussel kreeg, is er vrij weinig over hem bekend. Op allerlei manieren wordt dit jaar aandacht aan zijn vijfhonderdste sterfdag besteed. Zo is er in het Noord-Brabants Museum tot en met 8 mei aanstaande de tentoonstelling ‘Jheronimus Bosch – visioenen van een genie’ te zien. Een tentoonstelling waarvoor eenmalig de meeste van zijn werken terugkeren naar zijn stad. Ook andere Brabantse musea, zoals het Van Abbemuseum in Eindhoven, het Natuurmuseum Brabant in Tilburg en het Gemeentemuseum Helmond besteden in bijzondere tentoonstellingen aandacht aan deze schilder. In Helmond is er tot en met 28 augustus een tentoonstelling ‘Jheronimus Bosch in de hedendaagse kunst’. Uitgangspunt van die tentoonstelling is een geautoriseerde copie van het Jheronimus-Boschtriptiek 'Het Laatste

Toespraak bisschop Hurkmans bij de opening van het Jeroen Boschjaar

D

e opening van het Jeroen Bosch-jaar is uitgebreid op de tv. te zien geweest. In de Sint Janskathedraal was een waar spektakel te zien, met de meest vreemde figuren uit de schilderijen van Jeroen Bosch. Bij die gelegenheid hield bisschop Hurkmans de volgende toespraak: ‘Tempus fugit, de tijd vliegt. Wij hebben volle agenda’s, getoetst op effectiviteit en rentabiliteit. Dit is eigen aan onze tijd. Het Jeroen Boschjaar daagt ons uit tot perspectiefwisseling. -In de middeleeuwen was men op zoek naar het eeuwige. -In de tijd van Jeroen Bosch zocht Luther in het Augustijnerklooster (Ehrfurt) naar een barmhartige God. -In Spanje dichtte in die tijd de mystica Theresia van Avila ‘alles gaat voorbij, alleen God blijft’. -Langs pelgrimswegen naar Jeruzalem, Rome en Compostella waren kathedralen gebouwd als heilige plaatsen met 'een poort' naar de hemel. Eenmaal in de kathedraal werd de bezoeker opgenomen in het universum, in een plaats waar hemel en aarde samen vielen. In die kathedralen ontmoette men de barmhartige God die voor ieder mensenkind een plaats had. Hemel en hel beheersten ieders leven Jeroen Bosch gaf op zijn meesterwerken aan dat het toch allemaal niet zo eenvoudig was. Bij hem zien wij dat de duivel en zijn trawanten door heel het leven heen bezig waren de mensen van God af te houden. De duivel probeerde hen te drijven naar een alles verslindende vuurpoel waar hun zielen eeuwig kwelling ondergingen. Jeroen Bosch gebruikte zijn talent eveneens om het kwaad verstaanbaar te maken door te wijzen op de zeven hoofdzonden. Hij gaf de mens hoop door hem te situeren in een boventijdelijke, paradijselijke schoonheid. Tijdens het leven van Jeroen Bosch is de Sint Jan gebouwd. Ook hier kwamen de hemel en de aarde bij elkaar. De Illustre Broederschap van Onze Lieve Vrouw hielp haar leden, dus ook Jeroen Bosch, de barmhartige God te ontmoeten. Zo is hij vanuit deze in aanbouw zijnde kathedraal uitgedragen naar zijn laatste rustplaats.’

19

Plechelmusbasiliek

Antoniuskerk

Mariakerk

Gedoopt: 2015 Stefan Huitink Duuk Blokhuis Lisan de Gunst Bas Ties Liam Kremer Lune Niemer Isa Hazewinkel

Gedoopt: Emma Kalter

Kamperfoelie 67

Bourgondiëlaan 14 Erve Klopper 27 Klarinetlaan 36 Het Nardusboer 9 Erve Stegeman 4 Hoefsmid 20 Scholtenhaerstraat 24

Overleden: 23 okt. 2015 1 november 17 november 9 december 15 december 26 december 20 december 9 jan. 2016 13 januari 1 februari 8 februari 6 februari

Rietje ter Elst-van Benthem, 83 jaar Cato Wolbert – Wekking, 84 jaar Beatrixstraat 54C Lidy Haafkes – Joostink, 71 jaar Monnikstraat 33-112 Truus Nijhuis – Olde Monnikhof, 96 jaar Beatrixstraat 64 Joop Smudde, 82 jaar Zuivelstraat 43 Herman de Baaij, 89 jaar Monnikstraat 33 Ben Suelmann, 68 jaar Wortkamp 2 Frans Riekhoff, 72 jaar Engelwortel 10 Jo Kok – Hanstede, 88 jaar Steenstraat 73 Riki groote Beverborg – Beernink, 67 jaar Bentheimerstraat 88 Rie Reuver – Spit, 89 jaar Beatrixstraat 64-k33 Stef Hooijman, 82 jaar Wilhelminastraat 150

Overleden: 22 okt. 2015 24 oktober 12 november 27 november 10 december 12 december 16 december 18 december 21 december 9 januari 2016 10 januari 19 januari 25 januari 7 februari 6 februari

Hubert Beunders, 87 jaar Beatrixstraat 64 Andrea Spijker – de Jong, 96 jaar Monnikstraat 33 Mientje Veld – Hendriks -Vettehen, 93 jaar Schaepmanstraat 1,Overdinkel Marietje ter Beek – Wilderink, 96 jaar Prins Hendrikstraat 17 Gerhard Engbers, 90 jaar Monnikstraat 33 Annie Velner – Nollen, 81 jaar De Walgaarden 526 Greta Leushuis-Heerink, 90 jaar Beatrixstraat 64 Pierre Oomen, 81 jaar Bolkskamp 68 Gerdy Kienhuis – Visschedijk, 79 jaar Fonteinstraat 55 Dinie de Rijk – Teggeler, 91 jaar Wilhelminastraat 150 Inie Hellegers – Mensink, 85 jaar Beatrixstraat 64-107 Cis Huisken – Volker, 84 jaar Beatrixstraat 141 Sanny Monninkhof – Hutten, 91 jaar Lyceumstraat 41 Ria Engelbertink – Sanderink, 70 jaar Oude Weerseloseweg 16 Charles Haverkort, 59 jaar Nicolaas Beetslaan 72

Gedoopt: Ivo Withag Reigerstraat5 Amy Brookhuis Kalderhoekweg 1 Finn Siers Haerstraat 20 Jan Olde Dubbelink Burg.Wallerstraat 143 Finn, Willemijn en Wess Roelink Engelwortel 27 Overleden: 19 november Mevr. Heinemann – Melger, 81 jaar Cato Elderinklaan 54 14 december Dhr.Vrijkotte 86 jaar Oude Lossersestraat 15 30 december Mw.Beuvink – Spijker 89 jaar Bergweg 505 31 december Mw.Welhuis-Spitshuis, 84 jaar Alleeweg 15 5 januari Mw.Gosenshuis – Dunhof, 88 jaar Lossersestraat 172 9 januari Mw.Damink – Hampsink, 81 jaar Jan Steenstraat 1 16 januari Mevr.Volmer-Morsink, 74 jaar Zuivelstraat 38 18 januari De heer Rekers, 82 jaar Beatrixstraat 42B 20 januari Mevr.Olde Keizer – Egbrink, 88 jaar Beatrixstraat 64 21 januari Dhr.G.Velthuis, 71 jaar Reigerstraat 21 26 januari Dhr.H.Oude Egbrink, 84 jaar P.J.Geldermanstraat,

Drieëenheidkerk Overleden: 30 november 14 december 15 december 23 december

20

Mw.Oortman – Masseling, 90 jaar Dr.Nolenstraat 77 Mevr.W.Bosch – Nijhuis, 91 jaar Monnikstraat 33 / 221 Dhr.G.Rickhoff, 82 jaar Dr.Poelstraat 68 Mevr.Blokhuis-Lansink, 97 jaar Dr.Kuijperstraat 1

Een recept van Rooms Soesje Rode rabarbertaart voor 1e Pinksterdag

V

ijftig dagen na Pasen vieren we Pinksteren. De naam Pinksteren betekent de vijftigste dag. Zeven weken na Pasen vindt ook het joodse Wekenfeest plaats. In de joodse traditie bracht men dan de eerstelingen van de tarweoogst samen met de eerste vruchten naar de tempel in Jeruzalem. In de christelijke traditie legt men op de vijftigste dag na Pasen het accent op de Geest, die zich met de eerste leerlingen verbindt. De liturgische kleur voor Pinksteren is rood. Deze kleur wordt gebruikt voor alle dagen waarop de Geest centraal staat. Rood is de kleur van het bloed, de liefde, het hart, het vuur. Dat vuur speelt op Pinksteren een grote rol: Er verschenen aan hen een soort vlammen, die zich als vuurtongen verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten, en allen werden vervuld van de heilige Geest, zo lezen we in de bijbel. Rode vruchten verwijzen naar ‘vrucht dragen’ in een geest van liefde. Rond Pinksteren zijn er rode aardbeien, rabarber, radijs, rode sla uit de koude kas en rode appels uit het koelhuis. Deze keer dus een heerlijk frisse rabarbertaart! Veel bakplezier!

Wat moet je klaarzetten?

Ronde stenen taartvorm van 23 cm doorsnede, spuitzak met kartelvormige spuitmond, beslagkom, plasticfolie, vork, snijplank, scherp mesje, schaal voor de slagroom, mixer

Wat heb je nodig? Voor de bodem van suikerdeeg 300 g bloem 100 g suiker 200 g roomboter op kamertemperatuur 1 ei mespuntje zout Voor de vulling 700 g rabarber 2 el maïzena 200 g suiker

Voor de crumble 90 g bloem 60 g lichte basterdsuiker 2 el suiker 120 g koude roomboter Voor de topping 300 ml slagroom 60 g suiker Extra nodig boter om in te vetten

Wat moet je doen?

Allereerst: je mag alleen koken en bakken als er een volwassene bij is, je ouders, grootouders of de oppas. Let vooral heel goed op als je met het fornuis of de oven bezig bent. Die zijn warm. Je kunt je er heel gemakkelijk aan branden! Dus let goed op! Doe de bloem in een beslagkom. Maak een kuiltje in de bloem en meng vanuit het kuiltje de boter, suiker en het ei. Kneed beetje bij beetje de bloem erdoor en kneed tot een soepel deeg. Druk het deeg plat, verpak in plasticfolie en laat ongeveer een half uur rusten in de koelkast. Rol het deeg uit tot een halve centimeter dik. Vet de taartvorm in en bekleed deze met het deeg. Prik met een vork gaatjes in de bodem.

Vulling

Was de rabarber en snijd in stukken van anderhalve centimeter. Meng de rabarber met de maïzena en de suiker. Verdeel het mengsel over het deeg in de vorm. Zet de vorm in de koelkast tot de crumble klaar is.

Crumble

Verwarm ondertussen de oven voor op 170 ºC. Meng de bloem met de basterdsuiker en suiker. Snijd de boter in kleine blokjes en wrijf samen met het bloemmengsel tot kruimels. Verdeel de kruimels over de taart en bak de rabarbertaart in circa 1 uur goudbruin en gaar. Laat de taart afkoelen.

Topping

Klop de slagroom met de suiker stijf. Schep de slagroom in een spuitzak met kartelvormige spuitmond en spuit toeven slagroom op de taart. Fijne Pinksterdagen gewenst en eet smakelijk!

21

Gedonder in Oldenzaal

Dat Oldenzaal, ook waar het de kerkelijke ontwikkelingen betreft, geen

eiland is, blijkt uit een artikel in de “Parochiekrant Glanerbrug”. Daarin verzorgt ene Japie onder de titel ‘Vanaf de achterste bank’ een column. In het januarinummer (jg. 43, nr. 1) geeft hij zijn visie op het ‘gedonder in Oldenzaal’. Wij laten zijn tekst hieronder volgen.

Er was behoorlijk wat reuring in de laatste weken van 2015 over onze katholieke gemeenschap in Nederland. Aartsbisschop Eijk deed de nodige stof opwaaien naar aanleiding van een interview met hem in De Volkskrant. In reacties op het interview beklaagden mensen zich over de kille uitstraling van de herder en over zijn hardvochtige sanering van de Nederlandse kerkprovincie. In onze regio Twente overkwam pastoor Reerink van Oldenzaal iets dergelijks. Ook hij kreeg het nodige te verduren over de sluiting van kerken in ‘t ‘Stedke van plezeer’. Ik heb de berichten uit Oldenzaal een beetje gevolgd en eerlijk gezegd begrijp ik het volkje daar niet zo goed. Iedere boer kan op zijn klompen aanvoelen, dat het instandhouden van zoveel kerken ook in Oldenzaal een onmogelijkheid is. Pastoor Reerink heeft samen met zijn parochiebestuur duidelijk gemaakt, welke kerkgebouwen er moeten sluiten; daarover is menigeen dus verbolgen. Vrijwilligers gooien de kont tegen de krib en stoppen met werkzaamheden. Er zijn protestbijeenkomsten gehouden en het oproer kraait. In schril contrast met de felle reacties in Oldenzaal is het stil in Losser en Enschede. Ook daar sluiten kerkgebouwen. Ook daar moeten parochianen elders onderdak vinden. Ook daar moeten vrijwilligers op zoek naar nieuwe uitdagingen en verantwoordelijkheden. In Oldenzaal haken ze dus af, begreep ik. En dat terwijl de afstanden tot de aloude Plechelmus in Oldenzaal echt niet zo groot zijn als van de Wesselerbrink naar de St. Jan, om maar iets te noemen. U begrijpt, ik heb zo mijn vragen links en rechts. Wellicht waren kerksluitingen in Oldenzaal te voorkomen geweest, als alle katholieken wekelijks de kerk van hun keuze hadden bezocht. Denk ik. Ik heb een beetje te doen met pastoor Reerink, moet ik u zeggen. Hij wordt nu wel erg gemakkelijk tot Kop-van-Jut gebombardeerd. Maar misschien is het een ideetje als de zeereerwaarde heer gaat deelnemen aan de grootste carnavalsoptocht boven de grote rivieren. Hij zou dan op een ludieke wijze de vele duizenden langs de optocht ertoe kunnen verleiden weer eens een viering te bezoeken. Hij zou als een moderne Plechelmus al die Boeskolers met wijwater kunnen besprenkelen en hen op die manier tot inkeer kunnen brengen. Het heilige water kan in ieder geval voor afkoeling van de verhitte gemoederen zorgen. En wie weet, kan dan vanuit Oldenzaal een herkerstening van Twente plaatshebben. Komen de kerken – tenminste voorzover ze niet verkocht of gesloopt zijn – weer tjokvol gelovigen en wordt ieder gelukkig en tevree. In ieder geval, waarde dorpsgenoten, is wijwater een stuk onschuldiger dan al dat bier dat tijdens de carnavalsfeesten wordt vergoten. En da’s toch mooi meegenomen. Tot zover,

Japie.

22

Liever een lege kerk dan geen...

A

ls kind en koorknaap had ik het onverklaarbare gevoel dat een kerk beduidend meer was dan een gebouw, waar rituele handelingen werden uitgevoerd. De neogotische St.-Janskerk van architect Wolter ter Riele aan de Haaksbergerstraat op ’t Pathmos in Enschede, waar ik opgroeide, riep een hele wereld op. De gemetselde bogen, pilaren en gewelven, de kleurige ramen in de absis en de levensgrote kruiswegstaties aan de lengtemuren van het schip, alles verwees naar iets anders, iets groters. De parochie had twee keer zoveel kerkgangers als zitplaatsen en dezelfde plaatsen in de kerkbanken werden uitgegeven aan ‘pachters’ en ‘huurders’ voor telkens twee van de vier zondagse missen. We zongen met Kerstmis twee nachtmissen en pauzeerden als zangertjes in de school met chocolademelk en krentenbrood. Bij een bouwkundig onderzoek in de jaren zestig vertoonden de gewelven van de kerk grote mankementen en ze werd om veiligheidsredenen dan ook afgebroken. De toekomstvisie was nog heel anders dan nu: er werd een nieuwe kerk aanbesteed en in 1967 kwam het sierlijke ronde kerkje van H.M. Koldewey tot stand. Ons gezin was intussen verhuisd naar de wijk ‘het Stadsveld’ in Enschede. Daar bouwde architectenbureau Sluijmer in 1962 de statige H. Michaël. We kerkten nu in een grote- zaalkerk zonder gehinderd te worden door pilaren en knielden en zaten in moderne doorzichtige gelakte banken. Tot onze grote ergernis en spijt werd deze fraaie kerk met een voorgevel van glas in beton en een heel groot schilderij in het interieur in juni 2008 onbegrijpelijk gesloopt. Mijn zoon Martijn maakte de onvervangbare foto’s. Wim Everink

Van boven naar beneden: Twee ansichtkaarten; exterieur en interieur van de St. Michaël. Twee foto’s van de afbraak van deze kerk, beide van Martijn Everink.

23

Franciscus van Assisi, een tentoonstelling Met de Karmel onderweg

Van 5 maart t/m 5 juni 2016 heeft het Museum Catharijneconvent te

Utrecht een tentoonstelling ingericht over een van de beroemdste heiligen ter wereld: Franciscus van Assisi. Ieder jaar bezoeken velen de kerk in Assisi, waar Franciscus begraven ligt. Maar wie was Franciscus van Assisi eigenlijk? Wat waren zijn idealen? In deze tentoonstelling, samengesteld door Prof. Dr. Henk van Os, kunsthistoricus en voormalig directeur van het Rijksmuseum. De tentoonstelling laat aan de hand van prachtige kunstwerken zien hoe kunstenaars omgingen met het gedachtengoed van Franciscus. Franciscus staat natuurlijk bij velen bekend als natuurliefhebber, wonderdoener, prediker naar wie zelfs de vogels en de dieren luisterden. Grote kunstenaars van de dertiende tot en met de twintigste eeuw hebben verhalen uit zijn leven verbeeld en geven een indrukwekkend overzicht van de verbeelding van Franciscus door de eeuwen heen. Bijzondere aandacht wordt in de tentoonstelling besteed aan de relatie tussen Franciscus en de natuur en het verband tussen de heilige en dierendag. Een tentoonstelling die de moeite waard is, aangezien Franciscus tot op de dag van vandaag voor velen een inspiratiebron is. Voor meer informatie kijk op www.catharijneconvent.nl

Paasochtendwake “Blijf bij Mij en waak hier met Mij, wakend en biddend, wakend en biddend” Samen wachten op het licht van de Paasochtend. Het licht van vrede dat zo nodig is in deze ingewikkelde wereld. Op paaszondagochtend, 27 maart om 7 uur bent u van harte welkom in de Hofkerk in Oldenzaal om met elkaar dit licht te begroeten, het licht dat ons kan helpen naar vrede! Ook dit jaar is er voor deze viering een speciaal projectkoor geformeerd, waaraan leden van diverse Oldenzaalse zangkoren hun medewerking verlenen. Het projectkoor staat onder leiding van Annemarie Schoenmaker. De viering is gebaseerd op liturgisch werk van Jan de Jongh (De Goede Week Vieren) en van Marijke de Bruyne e.a. (Oratorium: Als de graankorrel sterft) Iedereen is van harte welkom om deze bijzondere dienst mee te vieren. De kerk is vanaf 6.45 uur open. Na de viering is er gelegenheid om even na te praten onder het genot van een kopje koffie of thee met krentenwegge . Deze dienst wordt door de Oecumenische Liturgische Werkgroep georganiseerd.

24

Uit het “Bezinningsaanbod 2015 – 2016” van het Centrum voor Spiritualiteit van de Karmel Twente selecteerde de redactie van ‘Kerktijd. Kerk en Samenleving Oldenzaal’ voor u enige activiteiten die binnenkort zullen plaatshebben. 1. ‘Het gelaat van God’ verbeeld Herman Scholte-Albers gaat belangstellenden verrassen door hen te laten ontdekken, hoe de moderne schilderkunst hen kan helpen zich bewust te worden van de wijze waarop God aan het licht kan komen. Hij praat daarover en laat zichzelf en zijn gehoor daarbij inspireren door werk van Kazimir Malevitch, Mark Rothko en Yves Klein. De lezing zal plaatshebben op woensdag 13 april van 19.45 – 21.45 uur in het Karmelklooster, Rembrandtlaan 25 te Almelo. Kosten: € 5,-- per persoon. 2. Meditatief wandelen Op 23 april, van 9.30 – 12.30 uur, kunt u nog deelnemen aan een thematische wandeling. Frida Koopman zal u dan begeleiden en laten ervaren, hoe de natuur mensen steeds weer tot verwondering kan brengen voor de Schepping. Lopen zonder haast en in stilte schept ruimte om onze gedachten los te laten en bij ‘een diepere laag’ in onszelf te komen. Na een meditatief moment wandelen we in stilte en sluiten we af met een gedachtenuitwisseling over het thema van de wandeling. Op de website www.karmelcentra.nl/twente zijn nadere inlichtingen verkrijgbaar, o.a. over vertrekpunt en kosten. 3. Excursie ‘In de voetsporen van Titus Brandsma’ Om Titus Brandsma te gedenken brengen we op 23 juli a.s. een bezoek aan het Duitse Kleef of aan Nijmegen. We vertrekken om 9.00 uur vanuit Zenderen en Almelo. De leiding ervan ligt in handen van Sanny Bruins, Frida Koopman en Herman Scholte-Albers. Nadere informatie kunt u verkrijgen op www.karmelcentra.nl/twente.

‘Wat houden we nog over?’ Op het thema ‘Wat houden we nog over?’ wordt een serie van drie op zichzelf staande lezingen gegeven door telkens wisselende sprekers. Twee lezingen daarvan zijn al geweest; de eerste ging over een ethische kwestie:’Wat blijft er over van onze zedelijke waarden bij het gesjoemel met software in de autobranche, het misbruik in de kerken, het gegraai in de bankwereld, het extremisme etc.’ (3 februari jl.) ; de tweede over de eigen vergankelijkheid en de Bijbel (9 maart jl.) De derde en laatste lezing in deze serie wordt op woensdag 13 april verzorgd door Drs. Peter van Langen en gaat over...de stilte. Willem Barnard vertaalde Psalm 66: “De stilte zingt U toe, o Here.” En Stef Bos zingt: “Niets is sterker dan de stilte.” Peter van Langen is docent Levensbeschouwing aan het Bonhoeffercollege te Enschede. Tijd: 14.00 – 16.00 uur Plaats: Thaborkerk, Gerrit Peuscherstraat 1, Hengelo Deelnamebijdrage: €5,-Aanmelding: Joop Breukel, tel.: 0541 – 521226, b.g.g. voice-mail Organisatie: Mariënburgvereniging Twente

nk

Basis van geloof: regels of ontroering

Neem gerust contact op met onze Coördinator

Johanny Visschedijk-Christenhusz Coördinator Telefoon 0541-517896 Vrijwillige ouderenadvisering wérkt

Rudi Platvoet Coördinator Telefoon 0541-519227

Truus Sanderink

Anita Heidemann

Ans Brunink-Sanderink

Co Bekker

Gerritjan van Alst

Zeven ouderenadviseurs gecertificeerd Sinds juli 2014 zijn er in Oldenzaal, onder verantwoordelijkheid van de Katholieke Bond voor Ouderen (KBO) en de Protestants Christelijke OuderenBond (PCOB) zeven vrijwilligers opgeleid voor ouderenadviseur (VOA). De officiële certificaten zijn uitgereikt door wethouder Rob Christenhusz. Deze ouderenadviseurs zijn inzetbaar voor alle ouderen in de gemeente Oldenzaal. De Stichting Welzijn Ouderen (SWO), nu Impuls, had één betaalde ouderenadviseur in dienst, te weten Ria Heijdens. Een prima persoon met hart voor de zaak. Door de ontwikkelingen in de zorg, in de ruimste zin van het woord, zien veel ouderen door de bomen het bos niet meer. Instanties worden overstelpt met vragen. De ouderenbonden hebben dit signaal opgepakt en hebben overal in den lande vrijwilligers opgeleid tot ouderenadviseur; zeer zeker een goede aanvulling, ook voor Oldenzaal. De Vrijwillige OuderenAdviseur (VOA) heeft een zeer goede kennis van de sociale kaart en werkt gratis. Vrijwillige Ouderenadviseur Oldenzaal

Als bijlage stuur ik jullie een folder van de VOA. Hierin staat in het kort wat de VOA kan betekenen voor jullie of iemand in de familie of kennissenkring. SENtrum, voorop de folder, bestaat niet meer; deze is vervangen door de PVP (provinciaal platform).

In de katholieke praktijk van geloofsgemeenschappen in de westerse wereld komt het steeds vaker voor, dat homo’s, lesbiennes en bisexuelen worden geaccepteerd. Sterker nog, dat zij de zegen krijgen van priesters: “Sommige koppels van hetzelfde geslacht wensen hun echtverbintenis Vrijwillige Ouderenadviseur eveneens spiritueel te kaderen. Oldenzaal Tal van priesters willigen dergelijke verzoeken in,” aldus Mark Janssens, godsdienstwetenschapper en journalist, in een interview in Tertio. Hij is er gelukkig mee dat Europese priesters zich bepaalde vrijheden ten opzichte van het leergezag veroorloven. “Beeldt u zich even in, dat zij effectief de communie weigeren aan alle hertrouwde echtgescheidenen. Dan rest alleen een catacombenkerk.” Zo bezien trekken de conservatieve katholieken in het Westen aan het kortste eind. Dat is ook wat Ross Douthat , columnist bij de New York Times, constateert. Hij behoorde aanvankelijk tot een pinkstergemeente, maar bekeerde zich later tot het katholicisme en afficheert zichzelf als conservatief. De conservatieven hebben zich onder Johannes Paulus II en Benedictus XVI ten onrechte rijk gerekend. Ze dachten dat de invloed van de progressieven vanzelf wel zou afnemen, maar nu zijn ze dankzij paus Franciscus weer helemaal terug. Dit heeft tot gevolg, aldus Douthat, dat de kloof tussen conservatief en progressief weer groter wordt. Aangemoedigd door openingen die Franciscus lijkt te bieden, gaan de progressieven verder “naar interpretaties van de sacramenten, de ecclesiologie en de morele theologie die niet zozeer centrumlinks dan wel gewoon ‘links’ zijn, het zuiverste product van het jaar onzes Heren 1968 of 1975.” Franciscus werd gekozen “door een college dat in theorie door Johannes Paulus II en Benedictus XVI werd ‘gearrangeerd’, maar dat desondanks “een kandidaat tot paus heeft verkozen die tijdens twee conclaven door de progressiefste kardinalen binnen de kerk werd gesteund.” Het progressieve katholicisme zal nog generaties lang meegaan, aldus Douthat. Het idee dat progressieven kleinere gezinnen hebben en de verdeeldheid in de kerk daardoor ‘langs biologische weg’ zou verdwijnen, gaat niet op. Dat is de eerste les die Douthat de conservatieven meegeeft. En een tweede les is, dat de conservatieven niet alles van de paus moeten verwachten. “Ze moeten grondiger nadenken over hoe zelfs pausen niet onfeilbaar zijn én hoe de orthodoxie kan worden verdedigd, terwijl Rome, om het op z’n zachtst uit te drukken, achter het stuur lijkt te zijn ingedommeld.” Mark Janssens maakt zich geen zorgen over orthodoxie: religie draait niet om ratio en regels, vindt hij, “Wel om de mooiste wijze om zich tot anderen te verhouden.” Muziek zet de mens daarbij op het goede spoor. “Passende esthetiek en muziek blijven essentieel voor onze liturgie. Beredeneerd is dat zelden en – opnieuw – emotie vormt de sleutel. Hemelse tonen maken iets essentieels, maar onverklaarbaars los.”

(Bron: www.katholiek.nl/ Tertio, christelijk opinieweekblad)

Milly Horsthuis, LVP Oldenzaal

25

Colofon

Kerktijd. Kerk en Samenleving Oldenzaal is het blad van de Parochie H. Plechelmus Oldenzaal en de kerkdorpen.

Redactie: Ton Agterbos, eindredacteur Mailadres: [email protected] Telefoon: 0541 Redactieleden/medewerkers: Wim Everink, Annie Agterbos, Magda Kienhorst, Jan van Rugge, Diane Groeneveld, Ton Fiselier, Maroesjka Sleegers (namens pastoresteam) Mike Oude Remmerink (columnist)

Coördinatie: Commissie Kerktijd: Mariëtte Hudepohl, secretariaat Mailadres: [email protected] Telefoon: 06 - 53 81 76 48 Ap Aalbers, communicatie, vormgeving, productie Ton Agterbos, (namens redactie) Laurens Spit, advertenties Mailadres: [email protected] Telefoon: 06 - 51 16 23 36 Hans Brand, dtp-opmaak Illustratie voorkant: Geert Westerhof ill. Bankrekening: NL58 RABO 0134 1556 37 t.n.v. H. Plechelmus, Oldenzaal, inzake Kerktijd Bezorging: Kerktijd wordt in Oldenzaal bezorgd bij parochianen, adverteerders, afhaalpunten, verzorgingshuizen. Wilt u ook graag een exemplaar ontvangen, meld u zich dan bij het secretariaat Kerktijd.

26

Van een bestuurslid

U kent het wel, verwacht en onverwacht word je gevraagd, wat je zoal

doet in je leven. Je werk, je gezin, je hobby’s, je mening over actuele zaken. Afhankelijk wie je treft, ga je dieper in op de gestelde vraag of niet. Sommige momenten heb je wel zin en motivatie, al dan niet uitgebreid, hierop te reageren. Op het moment dat ik zeg dat ik bestuurslid ben van de Plechelmusparochie krijg ik zeer verschillende en ook onverwachte reacties. Van degenen die de parochie kennen met name de vraag wat je van de huidige situatie vindt (en hoe triest het is) of nog vaker ‘ben je wel goed bij je verstand? Wat heb je hier te zoeken?’ Anderen geven aan dat ze het een achterhaald idee vinden dat je kerkelijk (betrokken) en praktiserend katholiek bent. Voor hen is de kerk, met name de waarden die ze uitdraagt, niet meer van deze tijd en van deze huidige wereld, achterhaald, al dan niet met de nodige voorbeelden om dit te onderstrepen. Weer anderen, vaak degene van wie je het niet verwacht, stellen andere vragen. Vaak belangstellend in de trant van ‘dat had ik niet achter je gezocht’ of ze delen hun vragen over de zin van het leven en de dieperliggende achtergronden. Met name van jongeren krijg ik deze vraag zeker regelmatig. Ik ben steeds verrast, zeker als ik me verdiep in bijvoorbeeld de liturgie van de zondagen van de Veertigdagen, welke schat er onder mijn ogen komt. Inderdaad, het is een tijd van bezinning en inkeer in deze tijd. Ik probeer me er voor open te stellen. De ene keer lukt dit beter dan een andere keer. Steeds wordt de oproep gedaan om te bedenken dat je stof bent en tot stof zult weerkeren in deze of andere bewoordingen. Zijn dit geen zaken van alle tijden? Is er veel verandert in de loop der eeuwen? Zijn bijv. de uitspraken van onze Paus Franciscus als bij de Kerstboodschap 2015 ‘Waar God wordt geboren, wordt de hoop geboren’ niet een aansporing hierover na te denken? Voor mij is de kerk en haar boodschap niet afgeschreven. Zij heeft zeker in onze tijd veel te brengen. Natuurlijk, of je alles goed doet is zeer de vraag. Iedere gelovige dient zich dit af te vragen. Ook iemand die probeert de kerk in onze streken vorm te blijven geven en die haar boodschap wil vertalen. Is het niet dat de kerk onze stad of kerkdorpen bij God vertegenwoordigt? Ik besef dat ik een kleine schakel ben in een keten van een wereldwijd geloof. Dit daagt mij uit deze schakel te verbinden met alle andere schakels. In je eentje de kerk redden gaat echt niet lukken. We zullen het samen moeten doen en we zullen onze talenten naar vermogen in dienen te zetten. Hierbij mogen we vertrouwen op de Heer. Ik hoop dat Pasen u en mij hiertoe bemoedigd en dat u met mij en vele anderen, een schakel wilt zijn in kerk en parochie.

Ben Bruggink, secretaris parochiebestuur H. Plechelmus