Secr.: van Hogendorplaan 44B, 1272 GH Huizen Telefoon: 035 5256649 E-mail:
[email protected]
29e jaargang nr. 2
juni 2013
Informatiebulletin
juni 2013
Camping “Ot en Sien” Norgerweg 2A, 9301 JM Roden, Tel. 050 501 79 43
U bent van harte welkom. Aan de weg van Roden naar Norg, omringd door bossen, bevindt zich in een parkachtig omgeving de camping Ot en Sien, die wordt geëxploiteerd door de recreatie-vereniging Buitenrust, opgericht in 1973. (40 jaar!!) Op 250 meter afstand gelegen van het centrum van Roden. Naast bossen om te wandelen, kunt U ook fietsen in een rustige omgeving. Bekend is Roden door zijn vele sportieve activiteiten, welke ieder jaar worden georganiseerd. De belangrijkste gebeurtenis van het jaar is de Rodermarkt eind september. Een jaarmarkt met allerlei activiteiten. Alle plaatsen zijn voorzien van water en afvoer. Prijs per nacht all in €15,25. voor twee personen. Prijs seizoenplaats van 1 april tot 1 oktober €750,Zie ook website www.freewebs.com/camping-ot-en-sien voor meer informatie.
2
juni 2013
Informatiebulletin
In dit nummer Van de redactietafel ........................................................................................................ 4 Waar blijft de tijd ........................................................................................................... 5 Kort verslag van de 35e ALV gehouden op 18 maart 2013 ......................................................... 6 Dringende oproep ........................................................................................................... 8 Rectificatie ................................................................................................................... 8 Wie hebben we daar? ....................................................................................................... 9 “Ridder” Jan Scheepstra ..................................................................................................10 Zij die uit ons oog verdwenen ...........................................................................................12 Uit pensioenland ...........................................................................................................13 Modelbaan ..................................................................................................................17 Gedeelde pret is dubbele pret .............................................................................................20 Levend verleden ............................................................................................................21 Boekbespreking .............................................................................................................22 Is een E-book iets voor mij? ..............................................................................................23 Een dagje uit ................................................................................................................28 Leuke internetsites .........................................................................................................29
3
Informatiebulletin
juni 2013
Van de redactietafel Het is er dan toch van gekomen: de kou is uit de lucht en we kunnen ons opmaken voor de zomer. Tijd om erop uit te gaan en nieuwe energie op te doen. Het nieuwe Informatie Bulletin gaat voort op de vertrouwde weg. Wim van Dam praat ons weer bij over wat er gaande is in pensioenland, en dat is nogal wat. Wellicht heeft u het gevoel dat dat allemaal buiten u om gebeurt, maar via de koepelorganisaties waar de VGG lid van is, wordt er veel aan gedaan om partij te blijven in de besprekingen en onderhandelingen. Op onze website vindt u verwijzingen naar meer informatie op dit punt. In de vorige aflevering vond u een artikel over e-bikes. Ditmaal is er een artikel over e-books, ook zo’n relatief nieuw product dat veel opgang maakt. In volgende afleveringen wellicht iets over e-hbo en e-ieren. Het deed me genoegen dat er reacties kwamen op mijn oproep aan de lezers om zelf iets bij te dragen. Als er één schaap over de dam is volgen er hopelijk meer. Laat anderen meegenieten, want gedeelde pret is dubbele pret. Wij delen met u ook onze zorgen over de beschikbaarheid van gastdames en gastheren voor de activiteiten in de sociëteit. Gaarne uw aandacht hiervoor! Veel leesplezier en een mooie zomer! Herman Goossens
Sluitingsdatum kopij voor het volgende nummer: 9 september 2013
4
juni 2013
Informatiebulletin
Waar blijft de tijd 35 jarig bestaan van onze vereniging!! Dit jaar bestaat de Vereniging voor Gepensioneerden “Het Gooi” (VGG) 35 jaar. In oktober van het jaar 1978 werd de vereniging opgericht. De naam was toen Vereniging voor gepensioneerde Philips medewerkers. In de loop van de jaren werden er meer en meer Philips bedrijfsonderdelen afgesplitst of overgenomen. De gepensioneerden van al die bedrijven konden lid worden van onze vereniging en deden dat ook. Om die reden werd de naam gewijzigd in VGG. Nu is 35 jaar niet direct een aantal dat tot grote feesten zal leiden. (Dat doen we wel als we 50 jaar bestaan!!). De vereniging zal in het najaar van 2013 wel op een speciale wijze onze leden en relaties aan dit jubileum herinneren. Daar hoort u nog wel over. Wat wel moet worden gezegd is: Dank u wel. Dank aan alle gastvrouwen en gastheren die in de loop der jaren onze activiteiten hebben ondersteund. Het schenken van koffie, thee en al wat de bar heeft te bieden was van wezenlijk belang voor het gezellig en goed laten verlopen van die activiteiten. Dank aan alle andere vrijwilligers die in de loop der jaren de vele activiteiten hebben gecoördineerd en/of geregeld. Dank aan de vele leden die zich als bestuurslid jarenlang hebben ingezet om onze leden een goede en gezellige vereniging te bieden. Als laatste: Dank aan alle leden die ons al die jaren trouw zijn gebleven en ons met raad en daad terzijde hebben gestaan. Wim Gooiker, Voorzitter.
5
Informatiebulletin
juni 2013
Kort verslag van de 35e ALV gehouden op 18 maart 2013 1. Opening Aanwezig waren 45 leden. De aanwezigen worden hartelijk welkom geheten door de voorzitter, dhr.W.Gooiker. De overledenen worden herdacht, waarna een moment van stilte wordt gehouden. 2. Verslag ALV 2012 Het verslag wordt na beantwoording van een tweetal vragen goedgekeurd. 3. Ingekomen stukken ter zake van de vergadering Een vijftal schriftelijke afmeldingen voor de ALV en het verslag van de kascontrolecommissie. 4. Jaarverslag van de secretaris Er zijn vragen over de mogelijkheden om nieuwe leden te werven. Kunnen de pensioenfondsen ons hierbij van dienst zijn? Het verslag wordt verder goedgekeurd. 5. Financiële verantwoording over het jaar 2012 Na een korte toelichting van de penningmeester wordt het verslag goedgekeurd. 6. Verslag kascontrolecommissie Het verslag wordt voorgelezen waarin de leden wordt geadviseerd het bestuur te dechargeren voor het gevoerde financiële beleid. De vergadering gaat daarmee akkoord. 7. Begroting 2013 en contributie 2014 De begroting laat een tekort van €4500,- zien, wat gezien de vermogenspositie van de VGG geen probleem is. Na beantwoording van enkele vragen wordt de begroting 2013 goedgekeurd. De contributie voor 2014 blijft €23,- voor die leden die zelf de contributie overmaken en wordt €24,- voor die leden die dat via de aan hen gestuurde acceptgiro overmaken. 8. Verkiezing bestuursleden De volgende bestuursleden worden onder applaus voor het eerst of opnieuw bij acclamatie gekozen: Jan Rebel, secretaris; Jan Scheepstra, werkplaatscommissaris; Peter Repko, 2e penningmeester; Gerard Visscher, 2e voorzitter;
6
juni 2013
Informatiebulletin
Herman Goossens, Eindredacteur IB; Ton van Bruchem, Gebouwenbeheer. 9. Benoeming nieuwe kascontrolecommissie Deze commissie voor het jaar 2013 zal bestaan uit de heren. H.Wetz en Chr. van Zanen. Als reservelid wordt gekozen dhr. J.Groeneveld. Pauze 10. Laatste Nieuws Geschiedschrijving PTI: Dhr. Rom v.d. Schaaf geeft een korte presentatie over de vorderingen van de geschiedschrijving over PTI vanaf 1945. De leden zullen via het IB op de hoogte worden gehouden van de stand van zaken. Voor een oproep tot voorintekening op de beoogde uitgave is het nu echter nog te vroeg. ALU-pensoenfonds: Wim van Dam geeft een toelichting op de stand van zaken m.b.t. het onderbrengen van het ALU-pensioenfonds bij een verzekeraar of het zelfstandig doorgaan van het pensioenfonds als “gesloten” fonds. De Nederlandsche Bank dringt echter aan op een overdracht van het fonds. Er zijn ook nog steeds vragen over het veronderstelde tekort indertijd aan overdrachtsgelden van het Philipspensioenfonds naar het ALUpensioenfonds. Mededelingen uit de Federatie: Frans van der Post geeft informatie over een aantal aangelegen punten in de Federatie: Het bijstorten door Philips van gelden in de kas van het Philipspensioenfonds. Men wil daar zelfs een rechtzaak over beginnen. De differentatie van contributie van leden van de Federatie, waarbij onderscheidt wordt gemaakt tussen Philipsgepensioneerden en degenen die dat niet zijn. De aansluiting van de Federatie bij de KNVG, die ter behartiging van de pensioenbelangen in “Den Haag” een zeer actief beleid voert. Kegelclub: Dhr. Koning doet een oproep om nieuwe leden voor de kegelclub. Zonder aanwas dreigt de club te worden opgeheven. IAK-verzekering: Dhr. J.Drupsteen wil graag de collectieve zorgverzekering via het internet laten lopen. Dat zal volgens hem een lagere premie opleveren. We kunnen als VGG in deze vergadering daar geen beslissing overnemen. Het zal bij de Federatie aanhangig gemaakt worden.
11. Rondvraag en sluiting Dhr. P.Kosten heeft nog een vraag over de lening aan de PVGG-Stichting. De voorzitter sluit hierna de vergadering
7
Informatiebulletin
juni 2013
Dringende oproep Gastdames en gastheren gezocht voor onze sociëteit We zijn er zeer blij mee dat we een eigen sociëteitsgebouw hebben voor onze vereniging. Dat hebben maar weinig gepensioneerdenverenigingen. Hierdoor is het organiseren van activiteiten veel makkelijker (en voordeliger, ook de consumpties!!) dan bij vele andere verenigingen. We steunen daarbij wel op de medewerking van vele vrijwilligers. We kunnen haast niet zonder!! Recent is er een tekort ontstaan aan gast dames en gastheren die bij de activiteiten in de sociëteit de bar verzorgen. Weet u dus iemand in uw naaste omgeving (uw man of vrouw bijvoorbeeld) waarvan u denkt dat die de aangewezen gast vrouw/heer zou kunnen zijn, geef ons dan even zijn/haar naam op (als u tenminste enigszins zeker weet dat zij/hij het wil doen.) Wij zorgen dan voor verdere gesprekken over mogelijkheden en dagdelen. Wim Gooiker
Rectificatie In het vorige nummer is in het artikel over “Het Telefoniemuseum”een foutief telefoonnummer vermeld. De juiste gegevens zijn: U kunt contact opnemen met Bob Groenewout, email:
[email protected] of telefoonnummer 0634299597.
8
juni 2013
Informatiebulletin
Wie hebben we daar? Mijn naam is (An)ton van Bruchem, leeftijd 67 jaar, woonachtig in Bussum. Ik ben sinds enige maanden werkzaam voor de VGG als gebouwenbeheerder en houd o.a. de voorraden voor de bar etc. op peil en bestel zo nodig bij. Ik ben na de middelbare school in september 1962 bij PTI gestart bij de Commercieel Economische Afdeling (CEA) als kostprijs calculator van componenten voor locale fabricage in onze buitenlandse organisaties. Dat werk heb ik tot 1983 gedaan. Daarna heb ik een functie als orderplanner gekregen bij de afdeling Logistiek Management van APT en later Lucent in Hilversum en Huizen. Ik was mede verantwoordelijk voor het plannen en bewaken van levertijden in de diverse fabrieken en van de uitleveringen naar onze klanten van bestellingen van switching- en later ook transmissieapparatuur. Ik had veel contacten met onze fabrieken in Nederland, USA, Spanje, Polen, Ukraine, Rusland (St.Petersburg) en onze collega's in Saoedie Arabië. Ik heb het leuk en interessant gevonden om met collega's en klanten in het buitenland om te gaan. In 1998 en 1999 heb ik als ordermanager voor de afdeling Material Management van Lucent in Riyadh, Saoedie Arabie, gewerkt, een hele leuke en leerzame tijd, vooral de omgang in een multiculturele samenleving. Vanaf januari 2000 tot mijn pensioen in oktober 2001 was ik als Whole Order Manager, werkzaam bij de PAN-E projectengroep van Lucent in Huizen. Mijn hobbies zijn tuinieren, linedansen, vrijwilligerswerk en muziek luisteren. Ton van Bruchem
9
Informatiebulletin
juni 2013
“Ridder” Jan Scheepstra Vrijdagmorgen 26 april j.l. was het een drukte van belang in een van de collegezalen van Nyenrode Business Universiteit in Breukelen. Daar werd op die morgen door de burgemeester van de gemeente Stichtse Vecht, namens de koningin, aan een aantal personen een Koninklijke Onderscheiding uitgereikt. Dit met het oog op de viering van koninginnedag op dinsdag 30 april. Ons bestuurslid Jan Scheepstra, inwoner van Kockengen, één van de woonkernen van de gemeente Stichtse Vecht, was een van hen die benoemd werd tot Lid in de orde van Oranje-Nassau. Naast de bestuurlijke en praktische inzet van Jan voor onze VGG, werden door de burgemeester de volgende zaken genoemd waarin Jan actief is geweest of nog is: Jan was 30 jaar bestuurslid van Woningbouwvereniging Kockengen en vervolgens ook nog eens jarenlang secretaris binnen de raad van Toezicht van deze woningcorporatie. Jan heeft in deze functies ontzettend veel betekend voor deze zelfstandige woningbouwvereniging. Deze wordt tot op de dag van vandaag nog geheel door vrijwilligers bestuurd en heeft naast zo’n 300 huurwoningen ook het bejaardentehuis Overdorp onder haar beheer. Jan was daardoor intensief betrokken bij de totstandkoming van dit centrum voor ouderen en hij heeft ook vele jaren deel uitgemaakt van het bestuur daarvan. Jan was óók gedurende meer dan 40 jaar bestuurlijk actief in de Gereformeerde Kerk van Kockengen. Eerst als lid van de commissie beheer en vanuit die functie verantwoordelijk voor de kerkelijke financiën en het kerkgebouw, later ook als lid van de commissie die zorg droeg voor de bouw van een nieuwe kerk. En zo bent u binnen de PKN-gemeenschap Kockengen de laatste jaren ook nog ouderling-kerkrentmeester, tevens voorzitter van het college van kerkrentmeesters geweest.
10
juni 2013
Informatiebulletin
Jan wordt al tientallen jaren beschouwd als technische spil van de zendingscommissie, regio Utrecht-West. Waarbij op dit moment een waterfilterproject voor Indonesië zijn bijzondere interesse heeft. Tot slot is er nog een aansprekende activiteit van Jan op geheel ander terrein. Hij kent een grote voorliefde voor vogels van bijzonder pluimage. En in relatie daarmee mag zijn penningmeesterschap binnen het regiobestuur van de vogelvereniging Aviornis worden gezien. Een vereniging die door het organiseren van verschillende activiteiten vele liefhebbers van park- en sierwatervogels bijeenbrengt en tevens kennis overdraagt aan een breder publiek. De vrijwillige inzet van Jan viel grotendeels samen met de periode dat hij een drukke internationale baan had. Dat heeft hem er echter niet van weerhouden zich ook zeer enthousiast te richten op zijn vele nevenactiviteiten. Het is wel duidelijk dat dit bijzonder is gewaardeerd, wat werd onderstreept door de toekenning van een zeer terechte Koninklijke Onderscheiding. Ook vanaf deze plaats onze hartelijke felicitaties aan Jan Scheepstra en we zijn er trots op deze man in ons midden te hebben. Het bestuur van de VGG
11
Informatiebulletin
juni 2013
Zij die uit ons oog verdwenen Wij hebben via een rouwbrief of anderszins kennis genomen van het overlijden van: Dhr. Dhr. Dhr. Dhr. Dhr. Dhr.
D. van Helden J.S. Vasseur J. Bol G.L. Gol W. Vermeulen Ph. Corbeel
november 2012 Hilversum januari 2013 Naarden januari 2013 Hilversum februari 2013 Laren april 2013 Bilthoven april 2013 Hilversum
De redactie en het bestuur van de VGG wensen alle nabestaanden veel sterkte toe bij het verwerken van dit verlies.
Het bestuur van de VGG.
12
juni 2013
Informatiebulletin
Uit pensioenland In deze aflevering worden recente ontwikkelingen in de pensioenhervorming gemeld. Zoals bij de vorige afleveringen gaat dit in de vorm van een tijdlijn. 5 April 2013: SER-verkenning ‘Nederlandse economie in stabieler water’. De Sociaal Economische Raad - inclusief de sociale partners – constateert dat ons land last heeft van negatieve wisselwerkingen tussen de woningmarkt, het bankwezen en het pensioenstelsel. Over pensioenen meldt de SER-verkenning: onze pensioenpotten zijn zo groot geworden – nu meer dan €1000 mrd – dat het opvangen van negatieve financiële schokken de hele economie raakt (verhoging van pensioenpremies en het eventuele afstempelen). Als oplossingsrichting voor pensioenen meldt de SER-verkenning: het onlangs overeengekomen nieuwe pensioencontract kan in combinatie met het in de Hooflijnennota ftk voorziene beleid, tot een stabieler stelsel leiden. Bovendien zou binnen bepaalde randvoorwaarden de zogenaamde macrostabiele rekenrente (discontovoet) stabiliserend kunnen werken. 11 April 2013: Sociaal overleg (resp. sociaal akkoord) Kabinet en sociale partners hebben over de volle breedte van het arbeidsmarkt beleidafspraken gemaakt, die zich uitstrekken over het gehele decennium. Minister en Staatssecretaris SZW hebben daarover bericht in een brief aan de Tweede Kamer d.d. 11-04-2013. Een bijlage van deze kamerbrief geeft een overzicht van 63 overeengekomen maatregelen. Drie maatregelen hebben betrekking op het pensioen. Maatregel 61 betreft de beperking van het pensioenopbouw percentage tot 1,75% i.p.v. 2,15% en de beperking van het inkomensdeel tot € 100 000,waarin inkomsten belastingvrij opgebouwd kunnen worden. De twee beperkingen komen uit het regeerakkoord Rutte II en worden nu algemeen “de ingreep op het pensioensparen” genoemd. In maatregel 62 roept het kabinet de sociale partners op, de door bovenstaande maatregelen ontstane premieruimte te benutten voor het verlagen van de pensioenpremies, voorzover de financiële positie van het pensioenfonds dit toelaat.
13
Informatiebulletin
juni 2013
Maatregel 63 - de laatste van de drie pensioenmaatregelen - houdt in dat de overbruggingsregeling AOW voor deelnemers die zich niet hebben kunnen voorbereiden op de AOW-leeftijdsverhoging, wordt verruimd naar deelnemers met een inkomen tot 200% WML voor alleenstaanden en tot 300% WML voor paren. (WML = wettelijk minimum loon) In het sociaal akkoord hebben de sociale partners voorts de gelegenheid gekregen tot 1 juni 2013 een alternatief voor, of aanvulling op de ingreep op het pensioensparen, uit te werken. Het sociaal overleg is het begin van een hernieuwde samenwerking van Kabinet en Sociale Partners. 22 April 2013: Het Financieele Dagblad bundelt een aantal pensioenartikelen onder het thema ‘tussen orde en chaos’ Het thema geeft mijn inziens aan dat de pensioenhervorming nog steeds stuit op obstakels. Door gebrek aan inzichtelijke informatie verliezen pensioenuitvoerders en burgers het vertrouwen. De beleidmakers komen niet verder dan aannemelijk makende en overhalende communicatie. Zij schuiven de noodzakelijk inzicht gevende communicatie op het bordje van de uitvoerende pensioenfondsen aan het eind. In de bundel valt het vraaggesprek met DNB directeur Joan Kellerman op. De titel:“Je kunt als fonds niet stilzitten tot er regelgeving komt, want dan ben je te laat” is haar vermaning aan de pensioenfondsen. In het vraaggesprek geeft ze aan dat de fondsen nu al op grond van de onvolledige gegevens een keuze moeten maken voor het aangescherpte huidige nominale pensioencontract en/of het nieuwe zogenaamde reële pensioencontract. Het uitvoerbaar maken van één van beide, of beide pensioencontracten kost het pensioenfonds zeker een jaar doorlooptijd. 26 April 2013: Bevindingen in enquette onder pensioenuitvoerders Uit de enquette van het gerenommeerde adviesburo Ortec Finance blijkt: ondernemingspensioenfondsen zien het aangescherpte nominale contract niet langer zitten en vinden dat het reële contract geen goed alternatief is. Als beide contracten de enige opties blijven, zullen ze waarschijnlijk hun toevlucht nemen tot individuele contracten, waarbij deelnemers een eigen pensioenpotje hebben.
14
juni 2013
Informatiebulletin
Midden mei 2013: Weerstand tegen ingreep op het fiscaal vriendelijk pensioensparen groeit. De nog niet gepensioneerde generaties zullen dus een lager arbeidspensioen krijgen. Om tot het huidig verwachte pensioen te komen, zullen zij zelf zonder fiscale steun en zonder werkgeverssteun moeten bijsparen. Vooral de jonge generaties worden getroffen. Naast de politieke jongeren partijen zijn de vakbonden, maar ook pensioenverzekeraars en pensioenfondsen tegenstander. Het kabinet haalt wel veel overhoop om euro 1,5 mrd belasting naar voren te halen. De Nederlandsche Bank (DNB) fantaseert eenzijdig. Rekenaars van DNB hebben berekend wat er zoal kan, als de totale verlaging van de fiscaal vriendelijke pensioenpremie (negen miljard euro) middels loonstijging in de reële economie terecht komt. Dan komt na 1 jaar bijvoorbeeld het begrotingstekort 0,7 % lager uit enz. Naar ik me echter herinner, moet, naar de geest van het pensioenakkoord van 2010, het bedrag aan premieverlaging in de pensioenfondsen blijven. Het is voor een toezichthouder als DNB een eigenaardige exercitie. Jaap Koelewijn, hoogleraar Corporate Finance en FD-columnist, zegt erover: Ik snap niets van de beweegredenen van DNB om alleen maar het scenario van de bestedingsimpuls door te rekenen. Het publieke debat over pensioenen wordt gedomineerd door schijnbewegingen en drogredenen. DNB had ten behoeve van het publieke debat inzichtelijk kunnen maken wat de effecten op lange termijn zijn. Die zijn uiteraard negatief. Aan die informatie hadden de financiële consumenten wat gehad. Nu levert de rekenexercitie weinig anders op dan een voorbeeld van ‘reken je rijk’ Ik verwacht van een toezichthouder dat die beide kanten van de medaille laat zien. Eind mei 2013: Vertegenwoordigers van de JOVD, Jonge Socialisten en Jonge Democraten voegen zich met een eigen pensioenplan in het publieke debat. Ook hun uitgangspunt is dat er voor het aanvullende arbeidspensioen verplicht gespaard moet worden. Maar wel op een moderne leest die past in de maatschappij van nu. Niet sparen in één collectieve spaarpot maar op een individuele rekening bij een vrij te kiezen nieuwe pensioenuitvoerder. Daardoor wordt het mogelijk aan elke individuele rekening een geschikt beleggingsplan toe te wijzen. Uniformiteit die ontaarde (perverse) solidariteit geeft of andere kwalijke effecten veroorzaakt wordt vervangen door differentiatie. (De uniforme doorsneepremie bijvoorbeeld veroorzaakt nu nog
15
Informatiebulletin
juni 2013
steeds een ontaarde continue subsidie van jonge pensioenopbouwers naar oudere pensioenopbouwers) De jongeren organisaties stellen voor hun pensioenplan in te voeren en de reeds opgebouwde aanspraken en rechten voorlopig bij de nu bestaande pensioenuitvoerders te laten. De bijdrage van deze politieke jongeren organisaties in het publieke debat is verrassend constructief ! Wim van Dam
16
juni 2013
Informatiebulletin
Modelbaan “Misschien is het een leuke hobby als je gepensioneerd bent,” zei mijn vrouw toen ik het idee opvatte om een modelbaan op te zetten en we zojuist gehoord hadden dat we voor een paar jaar naar het buitenland zouden gaan. Dat was misschien inderdaad een beter idee, want er zouden nog vele verhuizingen volgen. De gedachte om eens een treinbaan te gaan bouwen, bleef wel hangen en zo nu en dan als ik in Nederland was, verzamelde ik relais en allerlei andere onderdelen van de ABR. Als ik jarig was en familie vroeg of ik nog wensen had dan zei ik ’geef maar iets voor de trein’. Toen de pensionering eerder dan verwacht een feit werd, had ik in de loop der jaren toch aardig wat spullen verzameld en kon ik eens kijken wat daar zoal mee te construeren was. In de tussenliggende tijd probeerde ik zo nu en dan wel eens een schakeling uit, maar achteraf ben ik toch wel blij dat ik zolang heb moeten wachten, want de ontwikkelingen maken thans veel meer mogelijk dan jaren geleden. Omdat er bij een treinbaan ook veel logica aan te pas komt, (bijvoorbeeld: trein nadert overweg dus de knipperlichten moeten aan) waren de meesten schakelingen in die tijd gebaseerd op het toepassen van relais. In Hilversum is een modelbouw-vereniging, die nog een baan volledig met relais bestuurt. Het geklik van de vele relais doet denken aan een ouderwetse telefooncentrale. In de loop der jaren kwamen transistors op de consumentenmarkt. Er verschenen meteen diverse boeken met schema’s waarin de transistors voor allerlei logische schakelingen werden gebruikt. De treinbaanautomatisering nam een hoge vlucht toen ook de eerste IC’s beschikbaar kwamen. Bij PTI waren we natuurlijk bevoorrecht dat er al snel allerlei logische IC’s voor een paar centen bij de ABR gekocht konden worden. Zelf had ik wel eens gedacht dat je met een paar lichtgevoelige cellen op de rails een code van een locomotief zou kunnen afgeven om deze zo te kunnen identificeren. Je zou toentertijd een wagonlading aan elektronica hebben moeten meetrekken. Dat was zeker met het kleine N formaat met een schaal van 1 op 160 eigenlijk ondoenlijk. Daarom ben ik wel blij dat ik destijds nooit echt begonnen ben en nu de voordelen van de laatste technologische ontwikkelingen kan toepassen. Zo was er rond de jaren 80 een automatiseringssysteem bedacht door de modelbouwgroep van de landelijke vereniging hcc. Met transistors en IC’s waren logische schakelingen op systeem printplaten ontworpen, waarmee de
17
Informatiebulletin
juni 2013
treinloop te beïnvloeden was. Echter hierbij werd nog steeds van de oorspronkelijke gedachte uitgegaan zoals je vroeger met een transformator spanning op de rails zette om de snelheid van trein te regelen. Om treinen onafhankelijk van elkaar te bedienen moest je ze per blok laten rijden of stoppen. En langzaam optrekken of stoppen was eigenlijk niet goed mogelijk. Tegenwoordig koop je een printje van 1cm² waarop microcomponenten geplaatst zijn zoals een gelijkrichter, een processor, een geheugen en drivers, dat als decoder bij een locomotief ingebouwd kan worden. Hiermee kan elke locomotief afzonderlijk geadresseerd worden. Er worden met de computer via de rails digitale commando’s gestuurd, die de motorsnelheid d.m.v. een pulsbreedtemodulatie regelen. Het licht kan met een muisklik aan of uit gezet worden en er is vandaag de dag nog veel en veel meer mogelijk zoals (motor)geluiden genereren en deuren open en dicht laten gaan. Zelf bedien ik de wissels nog vanuit de inmiddels alweer ouderwetse LPT1 poort. Het mooie van een modelbaan is dat iedereen er zich op zijn eigen manier op kan uitleven. Sommigen vinden het geweldig om een station geheel op schaal na te bouwen, anderen leven zich uit op de scenery (de landschapsaankleding) en weer anderen maken slechts een kale baan met allerlei vernuftige rangeeracties. Door de ontwikkeling van specifieke software, waarbij we in Nederland het geluk hebben dat een hobbyist zich helemaal toegelegd heeft op een besturingssysteem, kan op een modelbaan geheel automatisch gereden worden. Het bedienen van een overweg heb ik onlangs met behulp van het logica onderdeel van die software en een paar bipolaire relais, die ik dertig jaar geleden eens gekocht had bij de ABR en waar ik eigenlijk nooit raad mee wist, nu geweldig opgelost. Voorts bouw je weer een geheel nieuwe kennissenkring op, waarbij het type mensen net zo gevarieerd is als de manier waarop de hobby bedreven wordt. Zo zijn er de nerds, die je in detail uitleggen hoe alles werkt en de uiterst pietjes precies, die een treinstel geheel op schaal nabouwen. Velen zijn echte treinliefhebbers, die alles van de treintypes en de bijbehorende nummers weten. Voor mij is mijn jeugdinteresse voor elektrotechniek, die deel van mijn
18
juni 2013
Informatiebulletin
werk bij Philips en Lucent is geworden, weer teruggekeerd als technische hobby. Enige tijd geleden kwam ik ook weer een oud collega tegen, waarmee ik tijdens mijn eerste project (1970) in Iran heb gewerkt en nu redacteur is van een treinhobby-tijdschrift. Kortom best een drukke invulling van mijn pensioen. Ronald Middelveld
19
Informatiebulletin
juni 2013
Gedeelde pret is dubbele pret Tijdens de ALV in maart, toen het internet ter sprake kwam, vroeg ik mij af of er misschien geïnteresseerden zijn, die een (r)entree met de computer willen maken en daarom (weer) eens kennis willen maken met de Philips Hobby Computer Club in Huizen. Misschien ooit in het verleden wel eens van gehoord, maar nooit de moeite genomen om contact op te nemen en dan moet je ook maar net weer de juiste naam van de website intoetsen: www.phcc-gooi.nl De club komt elke maandagavond bijeen in het schoolgebouw van de basisschool aan de Aristoteleslaan 135 in het 4de kwadrant. Regelmatig worden er lezingen gegeven over computers en aanverwante zaken, zoals onlangs twee lezingen over het eventuele uitrollen van glasvezelkabel in Huizen. Op de clubavonden zijn diverse werkgroepen actief, oa. op gebied van foto, audio en videobewerking, train en flightsimulator en genealogie. Ook voor vragen op gebied van Word, Excel, Linux, simpele en meer ingewikkelde vragen is er altijd wel een expert aanwezig. En wie weet kom je nog een oude bekende tegen. Ronald Middelveld
20
juni 2013
Informatiebulletin
Levend verleden Zoals u wellicht weet zijn een klein aantal enthousiaste oud PTImedewerkers begonnen aan een flinke klus. Zij zijn bezig de geschiedenis van PTI in woord en beeld vast te leggen. We hebben al eerder in het Informatie Bulletin hierover wat vermeld, maar het project vordert nu echt goed. Op de ledenvergadering in maart j.l. heeft Rom van der Schaaf hier uitgebreid over gerapporteerd. In 1958 is al eens een boek over PTI / NSF verschenen; het boek dat nu op stapel staat zal over de gehele periode van PTI gaan, vanaf ongeveer 1945. Het was een hectische tijd met veel nieuwe en baanbrekende technologieën en producten. Ook de mens achter dit alles zal niet worden vergeten. De werkgroep bestond bij aanvang uit André van Daal, Hans van Kampen, Rom van der Schaaf en Hans Spoon. Later zijn er andere auteurs bijgekomen. Zij hebben hun handen meer dan vol aan deze klus. Om deze tot een goed einde te brengen kunnen zij steun, van welke kant ook, goed gebruiken. De VGG ondersteunt dit lovenswaardige initiatief. Wat we tot nu toe hebben gezien van deze groep PTI-ers wekt grote verwachtingen: het wordt een interessant boek. We hopen tegen het einde van dit jaar met wat gedetailleerdere informatie te komen. Het bestuur
21
Informatiebulletin
juni 2013
Boekbespreking Titel: Auteur: Uitgeverij: ISBN:
Het seniorenbrein André Aleman Atlas Contact 978 90 450 1982 6 Van de achterflap: We maken ons allemaal wel eens zorgen over ons geheugen en ons verstand, zeker als we de vijftig gepasseerd zijn. De achteruitgang van het menselijk brein begint al vroeg maar is minder erg dan we soms denken. Sterker nog: een ouder brein is stressbestendiger en kan beter omgaan met complexe situaties dan een jong brein.
Het seniorenbrein is een verfrissend en zeer informatief boek over wat er gebeurt als we ouder worden. Het vertelt volgens de nieuwste wetenschappelijke inzichten welke veranderingen je kunt verwachten en waarom, hoe je voortekenen van alzheimer kunt herkennen, en hoe je zelf van alles kunt doen om je hersenen gezond te houden. De auteur is hoogleraar neuropsychologie aan de rijksuniversiteit in Groningen. Het seniorenbrein is een prettig leesbaar en vooral bemoedigend boek. Dat onze hersenen meetbaar achteruitgaan is evident. Er is een groot arsenaal aan tests die met name ons concentratievermogen, geheugen en flexibiliteit voor nieuwe informatie kunnen meten. Het verouderde brein werkt minder snel, maar is daarnaast ook in staat om allerlei kleine defecten te compenseren. Ik citeer een paar van de belangrijkste inzichten uit het afsluitende hoofdstuk:
Een cruciaal element van een hersenvriendelijk dieet is matigheid: niet te veel eten. Voldoende vocht binnenkrijgen, liefst anderhalve liter water per dag, is ook van belang. Van lichaamsbeweging is het beste bewezen dat het goed is voor onze mentale vermogens. Het lezen van boeken is ook uitstekend om onze hersenen actief te houden. Spirititualiteit, religie en mindfulness hebben een bewezen positieve invloed op de geestelijke gezondheid.
Het boek is in de gooise bibliotheken ruim voor handen, maar misschien wat lastig te krijgen, want het is een hit.
Herman Goossens
22
juni 2013
Informatiebulletin
Is een E-book iets voor mij? 17 mei 2013 Albert Heijn verkoopt e-reader. Albert Heijn en Bol.com gaan samenwerken in de verkoop van e-readers. Dat maakten beide bedrijven vrijdag bekend. Vanaf maandag ligt een e-reader van Sony in de schappen van de supermarktketen. De e-reader was eerder al bij bol.com te koop. De webwinkel en Albert Heijn hopen dat 'digitaal lezen een flinke groei-impuls krijgt' door de samenwerking. Doordat de prijs van de e-reader is verlaagd en de zomervakantie voor de deur staat, verwachten de bedrijven dat de actie goed zal lopen. De supermarkt verkoopt de ereader tot en met augustus. © ANP Bol.com biedt inmiddels naar eigen zeggen twintigduizend titels van e-boeken aan. Volgens marktonderzoekbureau GfK zijn er echter nog maar weinig boeken gedigitaliseerd. De digitalisering rukt onweerstaanbaar op in de boekenwereld, maar het is een complexe materie. Partijen vinden elkaar maar moeizaam. Bovendien verandert het landschap voortdurend door de ontwikkelingen in de techniek. Maar geleidelijk aan trekt de mist een beetje op en worden digitale boeken ook voor de gewone lezer een optie. Kranten en tijdschriften zijn bijna allemaal in digitale vorm beschikbaar en tabletcomputers zijn in steeds meer huiskamers aanwezig.
23
Informatiebulletin
juni 2013
Ik kreeg twee jaar geleden een e-reader te leen toen ik wat langer op vakantie ging en ik was direct verkocht door het gemak: een stapel dikke boeken in het volume van een pocketboek. Maar toen ik er zelf een wilde aanschaffen, bleek het toch niet zo simpel om een keuze te maken. Tablet of E-reader? Waarom nog een e-reader als ik al een tablet heb? Het is waar dat je op beide apparaten e-books kunt lezen, maar de verschillen zijn toch aanzienlijk: - Schermtechnologie: Tablets zijn voorzien van een LCD of TFT kleurenscherm met achtergrond verlichting. De schermen zijn vrijwel altijd spiegelend, wat voor het bekijken van foto’s prima is, maar voor het lezen van een boek minder plezierig. De meeste e-readers zijn voorzien van een niet spiegelende e-inktscherm, een technologie waaraan Philips veel pionierswerk heeft verricht. Deze schermen geven geen licht, maar reflecteren het invallend licht. Over het algemeen wordt het beeld van een e-inktscherm als rustiger ervaren. In een zonnige omgeving is een LCD- of TFTscherm onbruikbaar, maar werkt een e-inktscherm optimaal. Aan een kleuren e-inktscherm wordt wel gewerkt, maar het is niet op de markt. - Bediening: Tablets worden standaard bediend d.m.v. een aanraakscherm; knoppen zijn er nauwelijks. E-readers volgen deze lijn, maar sommige merken houden vast aan een paar knoppen voor de basisfuncties. E-readers met alleen knoppen zijn aanzienlijk goedkoper dan die met een aanraakscherm. Wat het beste bevalt, kun je alleen maar uitproberen. - Energieverbruik: Het scherm van een tablet slurpt energie; na een middagje lezen moet de accu meestal weer opgeladen worden. Een e-inktscherm heeft een beetje energie nodig om het beeld op te bouwen, maar is daarna passief. De meeste e-readers specificeren 8000 beelden per acculading. Begin dit jaar zijn er e-readers op de markt gekomen die in de rand wat LEDjes hebben zitten die het scherm kunnen aanlichten, om ook in het donker te kunnen lezen. Die verlichting vergt natuurlijk energie. Er zijn overigens ook voordelige losse batterijlampjes te koop die op de reader geklikt kunnen worden.
24
juni 2013
-
-
-
-
-
Informatiebulletin
Schermgrootte: Voor tablets is de gangbare schermdiagonaal 25 cm (10.1 inch), voor e-readers is die 15 cm (6 inch). Of dat kleinere formaat bevalt, is een kwestie van uitproberen; het is in iedere geval wel erg handig in de koffer. Meestal is het mogelijk om de tekst overdwars te tonen, wat mij persoonlijk goed bevalt, maar ook dat is een kwestie van smaak. Gewicht: Voor het comfort is het gewicht van een apparaat een belangrijke factor. Een e-reader is daarbij in het voordeel. Een 6-inch e-reader weegt nog geen 200 gram, een 10-inch tablet ca. 600 gram. Internettoegang: Tablets beschikken standaard over middelen voor internettoegang als basisfunctie. Veel e-readers hebben ook WiFi aan boord, maar dat is meestal toegesneden op het kopen van e-books. Het internetten gaat daarom nogal primitief; ze zijn er niet voor ontworpen. Flexibiliteit: Voor tablets zijn er diverse app’s te verkrijgen. Als er een niet bevalt download je gewoon een andere. In e-readers zit het leesprogramma ingebakken. Het is dus zaak om van te voren goed bekijken wat de mogelijkheden zijn. Prijs: Het is niet eerlijk om de prijs van een tablet te vergelijken met die van een e-reader: het zijn verschillende apparaten. Tablets kunnen veel meer en zijn dan ook duurder: een 10-inch tablet is er vanaf ca €300, een 6-inch e-reader kost tussen de €80 en €150.
Waar koop ik een e-book? Aanvankelijk kocht je e-books via het internet direct bij de uitgever of bij de grotere boekwinkels. Diverse merken (Kobo en Kindle) waren gekoppeld aan uitgeverijen en mede door de ingewikkelde bescherming die de uitgevers er op na hielden, was het installeren van e-books op een e-reader een heel gedoe. Recentelijk is besloten om de distributie, net als voor gewone boeken, te gaan regelen via het Centraal Boekhuis en e-books te voorzien van een onzichtbaar watermerk, waardoor ze te volgen zijn op het internet.
25
Informatiebulletin
juni 2013
Hoe dat juridisch dichtgetimmerd wordt zal de tijd leren, maar het wordt in ieder geval makkelijker. Goed nieuws is ook dat e-books duidelijk goedkoper aan het worden zijn. Lange tijd waren ze maar een paar euro’s goedkoper dan de gedrukte versies, wat veel mensen een doorn in het oog was, maar tegenwoordig zijn ze gemiddeld 25% goedkoper (bron consumentengids). Al geruime tijd zijn bibliotheken bezig met e-books, maar het schiet niet erg op. Het assortiment waaruit gekozen kan worden is nogal beperkt, maar misschien zorgt het nieuwe beleid op het gebied van de bescherming ook hier voor een doorbraak. Nieuw is hier dat ook e-books worden aangeboden via streaming. Dat betekent dat je e-books niet meer download naar je tablet of e-reader, maar ze leest via een internetverbinding. Een apparaat met een WiFi voorziening is dan wel essentieel. En dan is er verder nog het grijze gebied: e-books die circuleren op internetservers, cd’s, dvd’s en usb-sticks. Vraag uw (klein)kinderen er maar eens naar. De wetgeving is net zo gammel als die rond de coffeeshops. Formeel is het downloaden van e-books op het internet niet strafbaar, maar auteurs en uitgevers zijn er niet blij mee. Om e-readers te beheren zijn er allerlei computerprogramma’s beschikbaar. Het meest gangbare is Calibre, dat te downloaden is op http://calibre-ebook.com/ Het is gratis en ook beschikbaar in het Nederlands. Hoe begin ik. Als u lid bent van een bibliotheek is het eenvoudig. Bij de meeste bibliotheken zijn e-readers en soms ook tablets te leen om kennis te maken met het fenomeen e-book. Er staan dan al een paar boeken op en u kunt direct ervaren hoe het is om op deze manier te lezen. Als u al een tablet hebt, dan kunt u een e-book reader app voor uw tablet downloaden en beginnen met een van de vele gratis e-books die op het internet te vinden zijn, om te kijken of het bevalt. U kunt o.a. terecht op www.ebook.gratis-downloaden.nu Tenslotte heeft u wellicht familie of kennissen die hun reader een weekje willen uitlenen. Doe er in ieder geval ervaring mee op voor u een apparaat aanschaft, want het is jammer als het ongebruikt in de kast belandt. Dan kunt u er beter boeken voor kopen. Tenslotte. Tablets en e-readers zijn kwetsbare apparaten. Er hoort dus ook een beschermende hoes o.i.d. bij. Deze zijn te kust en te keur te koop. Ik zag ze
26
juni 2013
Informatiebulletin
recentelijk al op de markt en bij de Lidl. De accu is een essentieel onderdeel; wees er zuinig op: op tijd opladen en het apparaat niet in de zon leggen. Vrijwel alle e-books worden gepubliceerd in epub-formaat. Dat is tegenwoordig de de-facto standaard. Het is wel handig als uw apparaat ook het pdfformaat ondersteunt (bv. om de gebruiksaanwijzing te kunnen lezen). Het juninummer van de Consumentengids besteedt uitgebreid aandacht aan tablets, e-readers en e-books. Op de site van de consumentenbond staan uitgebreide vergelijkende tests van deze apparaten met veel extra informatie. Op het internet vindt u verder alle informatie die u hebben wilt. Ik geef een paar links om te beginnen: www.ereaderkopen.net www.ereaders.nl www.ebook.gratis-downloaden.nu www.tabletguide.nl www.computertotaal.nl Herman Goossens
27
Informatiebulletin
juni 2013
Een dagje uit Sinds 2002 vaart de fietsboot onder de naam ‘Eemlijn’ tussen Amersfoort en Huizen c.q. Spakenburg. De lijn wordt in stand gehouden door 50+ vrijwilligers. Dat is te merken aan de ontspannen sfeer aan boord en de vriendelijke prijzen van de consumpties. De boot vertrekt ‘s morgens om 10.00 uur vanuit Amersfoort vanuit de haven bij de koppelpoort en vaart dan via stops in Soest en Baarn naar Eemdijk. Vandaar gaat het, afhankelijk van de dag, naar Huizen of Bunschoten. Om 14:00 uur gaat de boot weer terug en is om 17.50 uur weer in Amersfoort. Onderweg ziet u de wereld van een heel andere kant en de reisleider voorziet u zo nu en dan van leuke wetenswaardigheden. Het is ook mogelijk om een deel van het traject mee te varen. Zo’n traject is uitstekend in te passen in een fietstocht, maar u moet zich natuurlijk wel aan de vertrektijden houden. Van 15 juni tot 15 september vaart de Eemlijn alle dagen; op zondag, dinsdag en donderdag naar Huizen, op de overige dagen naar Spakenburg. Meer informatie, o.a. vertrektijden en prijzen, vindt u op www.eemlijn.nl Herman Goossens
28
juni 2013
Informatiebulletin
Leuke internetsites Door een oud-collega werd ik geattendeerd op de site www.flightradar24.com Op deze site krijg je een overzicht van alle vliegtuigen die op hetzelfde moment in de lucht zijn. Dat zijn er verbazend veel. De posities van de vliegtuigen worden getoond op een kaart waarop je op de gebruikelijke manier kunt navigeren en inzoomen. Door op een vliegtuig te klikken krijg je de actuele vluchtgegevens. Maar dat is niet alles. In de vluchtgegevens zit een knop ‘Cockpit View’. Als je daarop klikt wordt de vliegtuigpositie gekoppeld aan google earth en lijkt het of je flightsimulator aan het spelen bent. Het is vooral leuk als je klikt op een vliegtuig dat gaat landen. Met de schakelaars onder in het scherm kun je het beeld laten wisselen tussen binnen en buiten de cockpit. Herman Goossens
29
Informatiebulletin
juni 2013
VGG-ACTIVITEITEN en CONTACTPERSONEN www.vegege.nl Redactieteam Informatie Bulletin Eindredactie: Hr. H.J.M. Goossens tel. 5310101 Hasselaarlaan 66, 3755 AX, Eemnes Email:
[email protected] Opmaak en vormgeving: Hr. J. Rebel tel. 5256649 Algemeen: Hr. J.van Hunnik tel. 5338555 Gebouwbeheerder Voor gebreken of onderhoud: Hr. A.van Bruchem tel. 6835442 (Klachten etc. a.u.b. noteren in het zwarte boek op de bar van de soos!!!)
Telefoonnummers De telefoonnrs. vermeld zonder kengetal hebben allemaal kengetal 035 Hobbyclub (ma-, woensdag) Hr. W.G. Kuiper tel. 6854862 Klaverjassen (di-, do-middag) Hr. T. van Bokhorst tel. 6831988 Hr. A. v.d. Berkt tel. 0620436889 Klokkenclub (di-, do-, vrijdag) Hr. J.D. Grondman tel. 6858767 Hr. J. Scheepstra tel. 034-6241452 Koersballen (zaterdag) Mw. H.H. Schmitz-Baljeu
tel. 5386361
Teken- en Schildercursus Vacant
De sociëteit Larenseweg 165-167, 1222 HG Hilversum. Elke maandagmiddag kunt u hier terecht voor een praatje met oud-collega’s, voor een drankje, een spelletje kaart, sjoelen, schaken, bridgen etc. tel. 6855471 Bridge (wo-middag) Hr. J.M. Witteveen
tel. 5418471
Creativiteitscursus (di-ochtend om de veertien dagen) Hr. H. Weijman tel. 6850064 Biljarten (wo- en do-middag) Hr. J.M. Walet (algemeen) tel. 6858268 Hr. L.A.C. Aquina (wo) tel. 6830613 Hr. A.A. Rigter (do) tel. 6944000
30
Bestuur Voorz.: Hr. W.J.C. Gooiker tel. 6239644 1e secr.: Hr. J. Rebel tel. 5256649 2e secr.: Hr. Fr. v.d. Post tel. 6560212 1e penn.: Hr. Fr. Dams tel. 6421374 2e penn.: Hr. M.P.Repko tel. 5823293 Algemeen lid Pensioen zaken: Hr. G.J.Visscher tel. 5881085 Werkplaatscommissaris: Hr. J. Scheepstra tel. 034-6241452 Eindredactie Informatie Bulletin: Hr. H.J.M. Goossens tel. 5310101 Gebouwenbeheer: Hr. A.van Bruchem tel. 6835442 Bestuursvergadering: Meestal de eerste maandagmiddag van de maand.
juni 2013
Informatiebulletin
LARENSEWEG 187 TEL. 6858390 H’SUM
VOOR AL UW CV AANLEG EN STORINGEN ___________________________________________ GAS en WATERLEIDING SANITAIR-ELEKTRA
31
Informatiebulletin
32
juni 2013