SCHAUEN SEHEN DARSTELLEN

C A T A L O G U S

KIJKEN – ZIEN – VERBEELDEN Actuele kunst uit Dachau (D), Tervuren (B) en Gemeente Renkum (NL)

◊

SCHAUEN – SEHEN – DARSTELLEN Aktuelle Kunst aus Dachau, Tervuren und Gemeinde Renkum

◊ Catalogus – Katalog

◊

◊ EuroArt Tentoonstelling - EuroArt Ausstellung

Museum Veluwezoom 6 oktober 2012 – 17 februari 2013 ◊ Kasteel Doorwerth, Fonteinallee 2, 6865 ND Doorwerth

Inhoudsopgave / Inhaltsverzeichnis 1

Kunstenaarsdorpen Dachau, Tervuren en Gemeente Renkum binnen EuroArt Künstlerkolonien Dachau, Tervuren und Gemeinde Renkum innerhalb EuroArt

2

Thematiek van de tentoonstelling “Kijken – zien – verbeelden” Thematik der Ausstellung “Schauen –sehen – darstellen”

3

Kunst aus Dachau Kunst uit Dachau

4

Kunst uit Tervuren Kunst aus Tervuren

5

Kunst uit de Gemeente Renkum Kunst aus der Gemeinde Renkum

Hoofdstuk 1

1

Kunstenaarsdorpen Dachau, Tervuren en Gemeente Renkum binnen EuroArt Künstlerkolonien Dachau, Tervuren und Gemeinde Renkum innerhalb EuroArt

EuroArt De Europese Federatie van Kunstenaarsdorpen, EuroArt, werd in 1994 in Brussel opgericht onder het beschermheerschap van het Europese Parlement en de Europese Commissie om een netwerk van kunstenaarsdorpen en -plaatsen in Europa te creëren. Deze vormen een belangrijk gemeenschappelijk Europees cultureel erfgoed; ze stonden aan de basis van belangrijke kunststromingen en vernieuwden in de 19e en 20e eeuw de Europese kunst als voorloper van stijlen zoals het realisme, het impressionisme, het symbolisme, het fauvisme, het surrealisme en het expressionisme. Tot de vroege kunstenaarsplaatsen behoorden Dachau, bij München; Tervuren, bij Brussel en Oosterbeek-Wolfheze, Gemeente Renkum in Nederland. EuroArt telt momenteel ongeveer 100 leden en organisaties, waarvan rond 40 procent uit steden en gemeentes bestaat, die in totaal 21 Europese landen representeren. Tot de belangrijke activiteiten behoren kunstuitwisseling en gezamenlijk georganiseerde tentoonstellingen.

Culturele samenwerking Dachau – Tervuren - Renkum Met Tervuren in België en Stadt Dachau in Duitsland heeft de gemeente Renkum sinds begin van 2005 een cultureel samenwerkingsverband. De gemeenten zijn elkaar in het kader van EuroArt regelmatig tegengekomen. Vanwege hun gemeenschappelijke belangen en gezien hun geografische ligging is het idee geboren om een stapje verder te gaan met elkaar en zich niet te beperken tot kunst uit het einde van die 19e eeuw. Zo dragen hedendaagse kunstenaars met werken bij aan de tentoonstellingen in partnerplaatsen.

3

De schilders van Dachau

Tegen het midden van de 19de eeuw ontdekten de schilders (van München) Dachau. Zij wilden de ateliers uit waar tot dan toe ver van de werkelijkheid geschilderd werd. Aangetrokken en gefascineerd door het unieke veenlandschap (tussen Dachau en München) met zijn kleurnuances en lichtvariëteit trokken ze er op uit en schilderden in de open lucht. De tijd van het “en plein air” schilderen was aangebroken. Een van de eerste schilders die de schoonheid van het landschap bij Dachau ontdekte was Johann Georg von Dillis en er zouden er velen volgen. Zo kwam ook Carl Spitzweg naar Dachau; hij woonde er van 1850 tot 1870. De grootste bloei als kunstenaarsplaats gaf Dachau te zien vanaf 1890. Rond 1900 werd gezegd dat elke tiende persoon die men op straat tegenkwam een schilder was. De Dachauers namen de kunstenaars vriendelijk in hun midden op. Zolderkamers werden met eenvoudige middelen tot ateliers verbouwd en tegen een lage huur verhuurd. De belangrijkste schilders rond de eeuwwisseling waren Adolf Hölzel, Ludwig Dill en Arthur Langhammer. Het waren vrienden die samen naar nieuwe uitdrukkingsvormen zochten. Met het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 eindigde deze bloeiperiode. Van de blijvende verbondenheid met de beeldende kunst getuigt de Dachauer Gemäldegalerie. De Künstlervereinigung Dachau (KVD) is vandaag de dag een vereniging van algemeen nut, met een vijftig werkende leden en ongeveer evenveel donerende leden. De KVD houdt een eigen galerie in stand met acht tentoonstellingen per jaar. Rond Kerstmis is de tentoonstelling gewijd aan het werk van de leden. Met kunstenaars en kunstenaarsplaatsen over de hele wereld worden contacten onderhouden, onder andere via EuroArt, en vindt er uitwisseling plaats.

4

Die Maler in Dachau Gegen Mitte des 19. Jahrhundert entdeckten die Maler Dachau, sie wollten heraus aus den Ateliers, wo sie bisher zurückgezogen von der Welt wirkten. Angezogen und fasziniert von der einmaligen Moorlandschaft mit ihren Farbnuancen und Lichtstimmungen, zogen Sie hinaus, und malten ihre Motive unter freiem Himmel. Die Zeit der Freilichtmalerei war gekommen. Einer der ersten Maler der die Schönheit der Landschaft um Dachau entdeckte war Johann Georg von Dillis und noch viele weitere sollten folgen. So kam auch Carl Spitzweg nach Dachau, er lebte da in den Jahren 1850 - 1870. Es zog immer mehr Maler nach Dachau, 1870 kam Heinrich von Zügel, 1873 Wilhelm Leibl, 1888 Phillip Röth um nur einige zu nennen. Der Höhepunkt Dachaus als Künstlerort war von 1890 - 1914. Um 1900 sagte man, daß jeder zehnte Passant, dem man auf den Straßen begegnete, ein Maler war. Die Dachauer nahmen die vielen Maler freundlich auf, mit einfachen Mitteln, zu Ateliers umgebaute Dachkammern, wurden sehr billig, ab 5.- Reichsmark pro Monat, vermietet. Die wichtigsten Maler rundum den Jahrhundertwechsel waren Adolf Hölzel, Ludwig Dill und Arthur Langhammer. Es waren Freunde die alle nach neue Ausdrucksformen suchten. Mit dem Ausbruch des ersten Weltkriegs endete diese schöne Zeit. Bis heute ist der Ort der Kunst verbunden geblieben. Die Künstlervereinigung Dachau - eine der letzten selbständigen Künstlervereinigungen Bayerns - entstand Anfang des 20. Jahrhunderts aus der damaligen Künstlerkolonie Dachaus.

5

Heute ist die KVD ein von Stadt und Landkreis unterstützter gemeinnütziger Verein mit ca. 50 aktiven Mitgliedern und etwa ebenso vielen Fördermitgliedern. Die KVD unterhält eine eigene Galerie, in der acht Ausstellungen pro Jahr stattfinden, darunter jeweils eine Mitgliederausstellung zum Ende des Jahres hin. Einen Schwerpunkt der Aktivitäten bildet die alljährliche Schlossausstellung. Ziel und Zweck des Vereins ist die Förderung der bildenden Kunst und anderer Sparten der zeitgenössischen Kunst. Die KVD pflegt auf persönlicher wie auf institutioneller Ebene (z.B. Euro Art) Kontakte zu Künstlern in der ganzen Welt und veranstaltet hieran anknüpfend vielfältige Projekte des internationalen Austauschs.

6

Kunstenaarsdorp Tervuren Al in de jaren veertig en vijftig van de negentiende eeuw zwierven talrijke kunstenaars door de streken rond Brussel. Tervuren, eerder de favoriete buitenplaats van de hertogen van Brabant tegen het Zoniënwoud gelegen, was veel gezocht. Théodore Fourmois was de meest begaafde landschapsschilder van die vroege periode. De schilder Camille Van Camp werkte enkele maanden in Barbizon. Hem trof later de gelijkenis van het Zoniënwoud met het Bos van Fontaine-bleau, zozeer dat hij met collega en vriend Hippolyte Boulenger zijn intrek nam in de Tervuurse herberg Au Renard. Daar ontmoetten kunstbroeders elkaar, onder welke Coosemans en Huberti. Geïnspireerd door de Barbizonners werden de landschappen uit Tervuren met hun gedempte kleuren bekend in de Brusselse salons. Boulenger en anderen presenteerden ze onder de officiële benaming School van Tervuren. De volgende generaties van schilders die vanuit Tervuren werkten, ontwikkelden een eigen Belgisch impressionisme. Belangrijke namen: Jean-Baptiste De Greef, Franz Courtens en Willem Vogels. Isidoor Verheyden, die vluchtige atmosferische lichteffecten op het doek bracht, was in Brussel medestichter van Les XX – De Twintig. De School van Tervuren stierf uit vóór de Eerste Wereldoorlog. De honderden kunstschilders die later aangetrokken werden door de sfeer van Tervuren en het Zoniënwoud vormden geen school meer. De kunstkring De Vrienden van de School van Tervuren zet zich reeds tientallen jaren in om werken uit de Tervuurse school te laten zien (Museum Hof van Melijn) en de herinnering aan de glorie van de toenmalige kunstenaarskolonie levend te houden. Maar zij richt zich ook nadrukkelijk op de hedendaagse kunst en de makers ervan in de omgeving. Zo werd in Furament 2011 oud én hedendaags werk getoond, afkomstig uit 28 Europese kunstenaarskolonies.

7

Gemeente Renkum: Oosterbeek, Renkum, Wolfheze, Heelsum, Doorwerth en Heveadorp De kunstenaarskolonie De omgeving van Oosterbeek biedt een bijzonder landschap. De hoogteverschillen, de eeuwenoude bomen, de ruisende beken en het door de bomen spelende licht creëren vele schilderachtige locaties. Rond 1850 ontstond het ‘Gelders Barbizon’ Jonge schilders uit Amsterdam, Den Haag en Arnhem zwierven door bossen en heide van Oosterbeek, Wolfheze en Doorwerth en probeerden het bijzondere licht in verf te vangen. Zij waren geïnspireerd door Corot, Rousseau en Millet, de kunstenaars die bij Barbizon de natuur introkken om en plein air te schilderen. De schilders F.H. Hendriks en J.W. Bilders vestigden zich al in 1841 metterwoon in Oosterbeek. Met de charismatische Bilders als sociaal middelpunt werd Oosterbeek elke zomer opnieuw een kunstenaarskolonie. Het verhaal gaat dat nieuwkomers onder de oude Wodanseiken te Wolfheze door Bilders ‘gedoopt’ werden. Overdag, als het licht goed was, werd er hard gewerkt. De jonge Mesdag schilderde aan de Veluwezoom zijn eerste landschappen, in het gezelschap van grote talenten als Willem Roelofs en Jozef Israëls. Mauve trok er op uit met de gebroeders Maris. In het magische landschap rond Oosterbeek werd de kiem gelegd voor de Nederlandse variant van het impressionisme: de Haagse School. De impressionistische schilders richtten zich op de Hollandse weiden en rivieren, op de vissers en de zee en wat Amsterdam en Den Haag betreft op stadsgezichten. Aan het eind van de negentiende eeuw, in de nabloei van de Haagse School, vormde zich aan de Veluwezoom weer een groep kunstenaars en wel rondom Théophile de Bock, die zich in het dorp Renkum had gevestigd.

8

In 1902 werd de kunstvereniging Pictura Veluvensis opgericht die jaarlijks werk van de leden exposeerde. Het werk van deze groep, met schilders als Xeno Münninghoff, Charles Dankmeijer en Barend Ferwerda, is nog steeds gezocht. Museum Veluwezoom, gevestigd in Kasteel Doorwerth, heeft een aanzienlijke collectie van werken ‘van’ de Veluwezoom opgebouwd met als kerncollecties werk uit de tijd van de 19de-eeuwse kunstenaarskolonie en van Pictura Veluvensis. In wisselende exposities wordt uit de museumcollectie en door middel van bruiklenen werk getoond van kunstenaars die aan de Veluwezoom hun inspiratie en veelal ook hun motieven ontleenden. Daarbij wordt ook de productie van monografieën als kunsthistorische documentatie geëntameerd. Ook wordt aandacht besteed aan de kunst uit bevriende kunstenaarsdorpen als Dachau, Worpswede, Tervuren, Domburg en andere EuroArtgemeenten.

9

Hoofdstuk 2

2

Thematiek van de tentoonstelling “Kijken – zien – verbeelden” Thematik der Ausstellung “Schauen –sehen – darstellen”

Dorpen worden schildersdorpen omdat de omgeving, de ligging, de omringende natuur kunstenaars aantrekken. En vervolgens ontstaat er interactie met medekunstenaars: samen in de kroeg, collectief exposeren. Twee belangrijke ingrediënten voor het proces van concentratie van schilders, tekenaars en andere kunstbeoefenaars in een bijzondere attractieve omgeving. Die omringende heuvels en heide, de bomen en bossen, beken en rivieren, maar ook de bebouwing en het leven van de bewoners zijn steeds voorhanden. Ze vragen als het ware om kijken, zien en beleven en worden uiteindelijk omgezet in de verbeelding ervan op het doek of het papier. Meer dan elders zal in schildersdorpen het omgevende landschap in de ruimste zin bron en onderwerp vormen van hun artistieke activiteit. Dat is wat Dachau, Tervuren en de gemeente Renkum (o.a. Oosterbeek-Wolfheze, Renkum-Heelsum) gemeen hebben. Geraakt door het landschap. In de 21ste eeuw zal de verbeelding van wat gezien is, meer uitwaaieren, meer divers zijn dan in de 19de en 20ste eeuw. Het is altijd moeilijk om aan de hand van een themakeuze meer samenhang en herkenbaarheid in een expositie van hedendaagse kunst te bereiken. De Voorbereidingscommissie kiest voor die kunst die haar startpunt vindt in de waarneming, kijken en zien. Niettemin omvat de tentoonstelling ook werken, ontstaan vanuit een concept of fictie. De diversiteit is een teken van rijkdom.

10

SCHAUEN, SEHEN UND DARSTELLEN Dörfer werden Malerdörfer, weil die Umgebung, die Lage, die umliegende Natur Künstler anzieht. Und somit entsteht Interaktion mit Kollegen-Künstler: zusammen in der Kneipe, um gemeinsam auszustellen. Zwei wichtige Bestandteile für den Prozess der Konzentration der Maler, Zeichner und andere Kunstbeflissenen in einer außergewöhnlichen attraktiven Umgebung. Die umliegenden Hügel und Heiden, Wälder, Bäche und Flüsse, aber auch die Bebauung und das Leben der Bewohner sind immer vorhanden. Sie fragen um schauen, sehen, und erleben und werden schließlich in der Vorstellung auf Leinwand oder Papier umgewandelt. Mehr als anderswo wird in Malerdörfern die sie umgebende Landschaft im weitesten Sinne die Quelle und das Thema ihrer künstlerischen Tätigkeit bilden. Das ist, was Dachau (bei München), Tervuren (bei Brüssel) und die Gemeinde Renkum (u.a. Oosterbeek-Wolfheze, Renkum-Heelsum) gemeinsam haben. Berührt durch die Landschaft. Im 21. Jahrhundert wird die Darstellung von dem was gesehen ist, breiter und vielfältiger sein, als im 19. und 20. Jahrhundert. Die Vorbereitungskommission wählt für diejenige Kunstwerke die ihr Ausgangspunkt haben in der Wahrnehmung, schauen en sehen. Dennoch enthält die Ausstellung auch Werke entstanden aus ein Konzept oder Fiktion. Die Vielfalt ist ein Zeichen des Reichtums.

11

Hoofdstuk 3

3

Kunst aus Dachau Kunst uit Dachau

Beteiligte Künstler / Deelnemende kunstenaars Maria DETLOFF Klaus EBERLEIN Paul HAVERMANN Elfriede HOFMANN Andreas KREUTZKAM Karin SCHUFF Mayumi YAMAKAWA

12

Maria DETLOFF Pipinsrieder Straße 59, D-85250 Altomünster T +49 (0)8254-94 07, M +49 (0)17 02 25 19 01, E [email protected] Geboren 1946. 1967-1973 Studium der Malerei Akademie der Bildenden Künste, München. Parallel Kunsterzieherstudium. 1975-2011 Kunstlehrerin. Ausstellungen: Gemeinschaftsausstellungen: München, Dachau und Cham; Einzelausstellungen Künstlervereinigung Dachau und u.a. Bad Kötzting und Schrobenhausen. Geboren 1946. 1967-1973 Opleiding tot schilder aan de Akademie der Bildenden Künste te München. Parallel opleiding kunsteducatie. 1975-2011 Lerares beeldende kunst. Deelname aan groepstentoonstellingen in Beieren; individuele tentoonstellingen te Dachau en omgeving. 101 102 103 104 105

Drei Apfelbäume / Drie appelbomen, zweiteilig, 65x(50+50) cm, Acryl /Hartfaser Rosa Winterlandschaft / Rose winterlandschap, 100x80 cm, Acryl auf Leinwand Weisser Acker / Witte akker, 100x100 cm, Acryl auf Leinwand Nächtliches Schneetreiben / Nachtelijke sneeuwjacht, 100x120 cm, Acryl auf Leinwand Ausgefallen / Vervallen

13

Klaus EBERLEIN Stockmannstraße 3, D 81477 München T +49 (0)89-79 28 84, E [email protected]

www.klaus-eberlein.de

Maler, Zeichner und Graphiker. Geboren 1941. 1962-1968 Akademie der Bildenden Künste, München. Qualifizierte sich später in unterschiedlichen zweidimensionalen Techniken und Skulptur. Ausstellungen überall in Deutschland und übriges Europa, West und Ost. Werke des Künstlers aufgenommen in einen Vielzahl von Museums- und andere Sammlungen. Schilder, tekenaar en graficus. Geboren 1941. 1962-1968 Akademie der Bildenden Künste, München. Heeft zich na deze opleiding bekwaamd in uiteenlopende tweedimensionele technieken en beeldhouwen. Heeft deelgenomen aan tentoonstellingen in heel Duitsland, overig Europa, West en Oost. Werk opgenomen in tal van museumcollecties en andere verzamelingen. 106 107 108 109 110

Ziegelei bei Dachau / Rund um Dachau / In Rund um Dachau / In Rund um Dachau / In Rund um Dachau / In

Steenbakkerij bij Dachau, 25x30 cm, ets de omgeving van Dachau, 40x40 cm, foto de omgeving van Dachau, 40x40 cm, foto de omgeving van Dachau, 40x40 cm, foto de omgeving van Dachau, 40x40 cm, foto

14

Paul HAVERMANN Otto Strützelstrasse 1A, D 85221 Dachau T +49 (0)8131-723 75, E [email protected]

www.paul-havermann.de

Geboren 1951. 1973-1979 Studium der Kunstgeschichte der Universität München und Freie Malerei an der Akademie der Bildenden Künste München. Arbeitsgebiete: Freie Malerei, Installationen und Kunst am Bau. Verschiedene Auszeichnungen, Kunstpreise, Wettbewerbsbeteiligungen und Realisationen, Ausstellungen zu finden in Website. Geboren 1951. Studeerde kunstgeschiedenis aan de universiteit te München en vrije schilderkunst aan de Akademie der Bildenden Künste aldaar. Werkgebieden: vrije schilderkunst, installaties en monumentale kunst. Informatie over tentoonstellingen, deelname aan prijsvragen en onderscheidingen via website. 111 112 113

Farblandschaft / Kleurig landschap, 140x110 cm, olieverf op neteldoek Stürmischer Blau / Stormachtig blauw, 30x40 cm, olieverf op hout Kleine Farblandschaft / Kleurig klein landschap, 20x20 cm, olieverf op neteldoek

15

Elfriede HOFMANN Augustenfelderstrasse 71, D 85221 Dachau. T +49 (0)8131-214 11 E [email protected] Geboren 1950. Freischaffende Malerin. Mitglied der Münchener Künstlergenossenschaft. Beteiligt (seit 2002 genommen) an Ausstellungen zu Dachau, München, Klagenfurt, Ingolstadt, Würzburg und Tervuren. Geboren 1950. Vrij gevestigde schilderes. Lid van de Münchener Künstlergenossenschaft. Nam deel aan tentoonstellingen te Dachau, München, Klagenfurt, Ingolstadt, Würzburg en Tervuren (deelnemingen vanaf 2002). 114 115 116

Zwischen Himmel und Erde I / Tussen hemel en aarde I, 18x18 cm, Acryl op papier Zwischen Himmel und Erde II / Tussen hemel en aarde II, 18x18 cm, Acryl op papier Zwischen Himmel und Erde III / Tussen hemel en aarde III, 18x18 cm, Acryl op papier

16

Andreas KREUTZKAM Bibereck 16, D 85232 Bergkirchen T +49 (0)8131-73 66 80 E [email protected] Geboren 1943. Seit 1979 in Dachau künstlerisch tätig. Künstlerische Tätigkeit und Arbeitsbereiche: Drucktechniken – vorwiegend Hochdruck, Zeichnungen, Collages. Einzelausstellungen in Hirtlbach, Ismaning, Mühldorf und Altötting. Beteiligt in Ausstellungen zu Dachau, Rosenheim, Bergkirchen und Vierkirchen. Geboren 1943. Sinds 1979 als kunstenaar in Dachau actief. Technieken / productie: druktechnieken, tekeningen, collages. Solotentoonstellingen te Hirtlbach, Ismaning, Mühldorf en Altötting. Deelname aan tentoonstellingen te Dachau, Rosenheim, Bergkirchen en Vierkirchen. 117 118 119 120

Landschaft Landschaft Landschaft Landschaft

I / Landschap I, 61x81 cm, Kleurenhoutsnede II / Landschap II, 61x81 cm, Kleurenhoutsnede III / Landschap III, 61x81 cm, Kleurenhoutsnede IV / Landschap IV, 61x81 cm, Kleurenhoutsnede

17

Karin SCHUFF Burgfriedenstrasse 6, D-85221 Dachau T +49 (0)8131-524 80 E [email protected] www.karinschuff.info Geboren 1964 in Schweden. Studien an den Universitäten Stockholm, Paris und Würzburg. 1987-1989 Kunstschule zu Stockholm. 1989-1996 Akademie der Bildenden Künste München. Auswahl Einzelausstellungen: Herrenberg, Dachau, Malmö, Stockholm. Ausstellungsbeteiligungen: Dachau, Worpswede, Fallnäs (S), Budapest, Szentendre (Ungarn). Geboren 1964 in Zweden. Studeerde aan de universiteiten van Stockholm, Parijs en Würzburg. 1987-1989 Kunstopleiding te Stockholm; 1989-1996 Akademie der Bildenden Künste te München. Selectie uit solo-tentoonstellingen: Herrenberg, Dachau, Malmö, Stockholm. Nam deel aan tentoonstellingen te Dachau, Worpswede, Fallnäs (Zw), Boedapest, Szentendre (Hongarije). 121 122 123

Mimers Brunnen / Mimers bron, 150 x 110 cm, Acryl op doek Lichtung / Open plek [in het bos] , 70 x 50 cm, Olieverf op doek Durchbruch / Doorbraak , 70 x 50 cm, Olieverf op doek

18

Mayumi YAMAKAWA Haimhauserstrasse 23, D-85241 Hebertshausen T +49 (0)8139-80 18 69 oder 80 15 73 E [email protected] www.yamakawa.eu Geboren 1951 in Japan. 1975-1977 Studium Sumi-e (kalligrafischer Pinselzeichnen) in Kobe (Japan). 2003-2009 Kunstschule München. Auswahl Einzelausstellungen: München, Kobe, Dachau. Gruppenausstellungen: München, New York City, Kobe, Brunswick (VS), Tervuren, Domburg. 2011-2012 Verschiedene Auszeichnungen in den Vereinigten Staaten. Geboren 1951 in Japan. 1975-1977 Leerling Sumi-e (Kalligrafisch penseeltekenen) in Kobe (Japan). 2003-2009 Kunstopleiding te München. Selectie solotentoonstellingen: München, Kobe, Dachau. Deelname aan tentoonstellingen te München, New York City, Kobe, Brunswick (VS), Tervuren (EuroArt), Domburg 7de Schildersweek (EuroArt). Diverse onderscheidingen in de Verenigde Staten. 124 125 126 127

Morgendämmerung in Kyoto / Ochtendschemering in Kyoto, 190 x 110 cm, Eitempera op doek Licht 1056 / Licht 1056, 190x110 cm, Tempera op doek Licht 1060 / Licht 1060, 190x110 cm, Tempera op doek After a storm over the sea / Na een storm op zee, 100x80 cm, Tempera op doek

19

Hoofdstuk 4

4

Kunst uit Tervuren Kunst aus Tervuren

Deelnemende kunstenaars / Beteiligte Künstler Jacques CUMS Willy DEPAGE Angèle HOOVELTS Ward LERNOUT Tjerrie VERHELLEN Franz VLOGAERT

20

Jacques CUMS Rozendaalstraat 39, B-3080 Tervuren, T +32 2 767 0404, E [email protected] Geboren 1937. Opgeleid aan het Sint Lukasinstituut te Brussel. Vanaf 1998 kreeg hij de tijd om zijn artistieke mogelijkheden uit te bouwen; hij verdiepte zich in het tekenen en aquarelleren. Exposeerde in zijn toonzaal, bij Furamenten te Tervuren en tentoonstellingen in Brabant. Neemt deel aan groepstentoonstellingen van de Vrienden van de School van Tervuren. Geboren 1937. Künstlerstudium: Sint Lukasinstituut, Brüssel. Von 1998 an, nach eine selbständige Laufbahn, baute er seine künstlerische Kapazitäten aus und vertiefte sich in Zeichnen und Aquarellieren. Stellte aus bei “Furamenten” in Tervuren und in der Region Brabant. Nahm teil an Gruppenausstellungen der Verein “Vrienden van de School van Tervuren”. 201 202 203 204

Weerkaatsing / Widerspiegelung, 65x75 cm, aquarel Venetië / Venedig, 68x57 cm, aquarel Muziek / Musik, 55x50 cm, acryl Landschap / Landschaft, 73x83 cm, acryl

21

Willy DEPAGE Klarastraat 2, B-3080 Tervuren, T +32 495 169118, E [email protected] Geboren 1944. Opgegroeid in Tervuren in het pand waar vroeger de schilders van de School van Tervuren bijeenkwamen. Hervatte in 2010 het schilderen en richtte een deel van het bovengenoemd pand in als atelier en galerij. Maakt werken in acryl en olieverf vanuit de fantasie, veelal met een boodschap van leed en vreugde. Geboren 1944. Aufgewachsen in Tervuren im Gebäude wo früher die Maler der Schule von Tervuren sich versammelten. Nam in 2010 das Malen wieder auf und richtete ein Teil des Gebäude ein als Werkstatt und Galerie. Seine Werke in Acryl und Öl entstehen innerhalb eine Phantasiewelt und bringen häufig eine Botschaft von Leid und Freude. 205 206 207

208

209

Tranen geboren uit geweld, stromend tot een zalvend zielewater / Tränen geboren aus Gewalt, fließend tot ein salbungsvoll Seelenwasser, 150x100 cm, Acryl op doek “Onkreukbare bloesem” ontwaakt in een veld van liefde / “Unantastbare Blüte” aufgewacht in einer Liebewiese, 70x50 cm, Acryl op doek “Hartstocht”, Vuurrode bloesems groeiend in het glinsterende zonlicht, verkwijnend broos in de purpere nacht, … / “Leidenschaft”, feuerrote Blüten wachsend ins glitzerndes Sonnenlicht, verkümmerend zerbrechlich in die Purpurnacht, 60x60 cm, Acryl op doek “Kristal zuiver verlangen” dat in een vuurrode gloed allesomvattend toedekt met de kronen van zijn leven voor het beleven van haar leven, 70x60 cm, Acryl op doek Kristallklares Verlangen daß in einer feuerroten Glut allesumfassend zudeckt mit den Kronen seines Lebens für das Erleben ihres Lebens. De zee, het leven. De wind streelt de golven in eindeloos geduld. Geboren worden stormen bulderend van geweld…en sluimeren weg met mateloos verkwijnen in de stilte van de dood…, 92x130 cm, Acryl op doek Das Meer, das Leben. Der Wind streichelt die Wellen in unendlich Geduld. Stürme werden geboren gewaltig tosend ... und schlummern weg mit maßlos verschwinden in die Todesstille.

22

Angèle HOOVELTS Streekstraat 72, B-3080 Tervuren T +32 (0)2 767 44 37 E [email protected] Geboren 1945. Haar gedreven creativiteit leidde, naast haar professionele loopbaan, tot een artistieke carrière. Zij is medeoprichter van de vereniging “De Vrienden van de School van Tervuren” en vervult daarin thans de secretarisfunctie. Zij geeft tevens haar ervaring door aan beginnende kunstenaars. Startte in 1975 met olieverf; vanaf 1998 past zij vaker aquarel toe. Haar figuratief werk vertoont een rijke verscheiden-heid. Haar werk is tussen 1996 en 2003 bekroond met verschillende prijzen. In 2005 verscheen over haar het kunstboek Angèle Hoovelts – Dialoog met de natuur. Geboren 1945. Ihre leidenschaftliche Kreativität führte zu eine künstlerische Laufbahn, neben ihre professionelle Tätigkeit. Sie ist eine der Stifter der Vereinigung “De Vrienden van de School van Tervuren”. Fing in 1975 an mit Ölfarbe; seit 1998 wendet sie häufiger Wasserfarbe an. Zwischen 1996 und 2003 verschiedene Auszeichnungen. In 2005 erschien ein Kunstbuch über ihre Arbeit.

23

210 211 212 213 214 215 216 217 218

Holle weg in Dijleland / Hohlweg im Dijleland, 60x85 cm, olieverf op linnen; paletmes In nachtjapon / Im Nachthemd, 60x40 cm, olieverf op doek met pasta en zand Mist / Nebel, 40x40 cm, olieverf op linnen; paletmes. De roofvogel / Der Raubvogel, 80x40 cm, olieverf op linnen; gemengde techniek Roze papaver / Rosa Mohn, 60x60 cm, Acryl op linnen Rode papaver / Rote Mohn, 50x50 cm, olieverf op ondergrond met pasta en zand De zilverdistel / Der Silberdistel, 60x40 cm, olieverf op katoenen doek; gemengde techniek Bomen in de lente / Bäume im Frühling, 70x60 cm, aquarel Tedere helleborus / Zärtliche Nieswurz, 35x45 cm, aquarel

24

Ward LERNOUT Waalse baan 73, B-3080 Tervuren T +32 (0)2 767 84 64 E [email protected]

www.wardlernout.be

Geboren 1931. Kunstopleiding: Stedelijke Academie Menen (B) en Sint Lukasinstituut Brussel. Vestigt zich in Tervuren na een lang verblijf in Afrika. Exposeerde geregeld in galeries en kunstcentra, o.a. Maastricht, Les Baux de Provence en Madrid. Zijn werk is drie maal tentoongesteld in het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika te Tervuren. Na verschillende monografieën verscheen in 2012 het boek Retrospectieve Ward Lernout 80 van de hand van Herman de Vilder. Geboren 1931. Künstlerische Ausbildung zu Menen (B) und Brüssel. Nach einem langem Aufenthalt in Afrika läßt er sich in Tervuren nieder. Regelmäßige Ausstellungen in Maastricht, Les Baux en Provence und Madrid. Seine Arbeiten sind dreimal zur Schau gestellt im Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in Tervuren. In 2012 erschien das Buch Retrospectieve Ward Lernout 80 besorgt von Herman de Vilder. 219 220 221 222

Rood-bruin expressie / Rotbraun Expression, 60x50 cm, olieverf op linnen Groen naakt / Grüne Akt, 50x60 cm, olieverf op linnen Denkbeeldig venster / Imaginäres Fenster, 60x70 cm, olieverf op linnen Valavond in Brabant / Abendeinbruch in Brabant, 70x80 cm, olieverf op linnen

25

Tjerrie VERHELLEN Dorpstraat 253, B-3060 Bertem T +32 (0)16 49 02 12 E [email protected] Geboren 1955. Beeldhouwer. 1974-1978 Sint Lukasinstituut Brussel; 1975-1981 hogere kunstopleidingen te Woluwe en Etterbeek (Brusselse gemeenten). 19781989 Stages in de steengroeven van Les Avins en Condroz. Docent beeldhouwkunst te Brussel. Realiseerde monumentale werken in België, Frankrijk, Nederland (Brunssum) en diverse Oost-Europese landen. Geeft bij voorkeur gebruikte materialen -stenen, hout, metaal – een tweede leven met respect voor de eerste schepper. Geboren 1955. Bildhauer. 1974-1978 Sint Lukasinstituut Brüssel; 1975-1981 Höhere Kunstausbildung zu Brüssel (Woluwe und Etterbeek). 1978-1989 Praktika in Steinbrüchen zu Les Avins und Condroz. Professor Skulptur zu Brüssel. Monumentale Arbeiten in Belgien, Frankreich, Niederlanden und verschiedene OstEuropäische Länder. Gibt Gebrauchtmaterialen ein zweites Leben mit Respekt für den ursprüngliche Hersteller. 223 224

Coastal six – Industry, beeld, 40 cm hoog, arduin (hardsteen), messing, ijzer en wengéhout / Blaustein, Messing, Eisen und Wengéholz Coastal seven – Pipeline, beeld, 40 cm hoog, arduin (hardsteen), messing, ijzer, koper / Blaustein, Messing, Eisen und Kupfer

26

Franz VLOGAERT Urunidibinnenhof 1, B-3080 Tervuren T +32 (0) 2 767 43 66 E [email protected] Geboren 1939. Studeerde aan het Sint Lukasinstituut te Brussel en fotografie aan de Ecole des Arts en Metiers aldaar. Medeoprichter en bestuurslid van De Vrienden van de School van Tervuren. Is werkzaam in de disciplines: tekenen, olieverf en aquarelleren. Heeft deelgenomen aan vele tentoonstellingen, o.a. te Nieuwpoort, Parijs, Barbizon, Graz, Kronberg (D), Kloster Lehnin (D) en Doorwerth (Museum Veluwezoom). Geboren 1939. Künstlerische Ausbildung: Sint Lukasinstituut Brussel; Ecole des Arts et Metiers Brüssel (für Fotografie). Mitstifter uns Verwaltungsmitglied der Vereinigung De Vrienden van de School te Tervuren. Arbeitsgebiete: Zeichnen, Malen in Öl, Aquarell. Beteiligt an viele Ausstellungen, u.a. zu Nieuwpoort, Paris, Barbizon, Graz, Kronberg, Kloster Lehnin und Doorwerth (NL) (Museum Veluwezoom). 225 226 227 228 229 230 231

Hoeve in Huldenberg, / Bauernhof in Huldenberg, 51x70 cm, aquarel Weg in Bretagne / Weg in Bretagne, 40x50 cm, aquarel Winter / Winter, 40x50 cm, aquarel Voor het onweer / Näherendes Ungewitter, 43x53 cm, aquarel Langs de Voer te Tervuren / Den Voer zu Tervuren entlang, 50x40 cm, aquarel St. Hubertuskapel ’s winters /Sankt-Hubertuskapelle im Winter, 60x70 cm, aquarel Regatta / Regatta, 60x70 cm, aquarel

27

Hoofdstuk 5

5

Kunst uit de Gemeente Renkum Kunst aus der Gemeinde Renkum

Deelnemende kunstenaars / Beteiligte Künstler Marius VAN BEEK Willy TEN BRAS Gep FREDERIKS Gilles FRENKEN Petra HARTMAN Elska ’T HOEN Bart McLEOD Marian SPEKREIJSE Jan TEERINK Marjon DE WIT Piet ZEGVELD

28

Marius VAN BEEK Zijn creatieve nalatenschap wordt beheerd door de Stichting Marius van Beek te Oosterbeek. Deze is bereikbaar via: www.mariusvanbeek.nl Geboren 1921, overleden 2003. Begon als klassiek beeldhouwer, werkend in klei, brons en steen. Later is zijn beeldhouwwerk langdurig bepaald door het werken in steengroeven. De natuurlijke vormen van stenen (breukvlakken, rond, enz.) boeiden hem sterk. In de Tweede Wereldoorlog zat Van Beek in het gewapende verzet. Hij dook onder en ontkwam zo aan het over hem uitgesproken doodvonnis. Hij was een geëngageerd kunstenaar en maakte na de oorlog indruk-wekkende oorlogsmonumenten. Sinds 1959 woonde hij in Oosterbeek (gem. Renkum). In de jaren zestig en zeventig maakte hij grote expedities naar Egypte, Soedan, Mali en Peru. Een van zijn laatste werken is de bronzen Vredesengel in park Bato’s Wijk te Oosterbeek. Geboren 1921, gestorben 2003. Fing an als klassischer Bildhauer der arbeitete in Ton, Bronze und Stein. Die natürliche Formen von Steinen, wie er die in Steinbrüchen kennen lernte, fesselten ihm. Im Zweiten Weltkrieg schloß er sich dem gewaffneten Widerstand an. Er tauchte unter und entkam so dem gefällten Todesurteil. Er war ein engagierter Künstler und schuf nach dem Krieg eindrucksvolle Ehrenmäler. Seit 1959 lebte er in Oosterbeek (Gemeinde Renkum). Jahren sechzig und siebzig unternahm er große Expeditionen nach Egypt, Sudan, Mali und Peru. Eines seiner letzten Werke ist der bronzen Friedensengel im Park Bato’s Wijk te Oosterbeek.

29

301 302 303 304 305 306

Kop van Sacha van Beek-Gerdes / Kopf der Sacha van Beek-Gerdes, steen, 31 cm hoog Muze groot / Muse groß, chamotte, 31x 49 cm hxb Naakt met gestrekt been / Akt mit gestrecktem Bein, bronsplastiek, 46x54 hxb Muze klein / Muse klein, bronsplastiek, 18 cm hoog Uitkleden / Sich ausziehen, bronsplastiek, 28 cm hoog Naakt met armen in de nek / Akt mit Armen im Nacken, bronsplastiek, 35 cm hoog

30

Willy TEN BRAS Atelier De Dennenkamp, Generaal Urquhartlaan 21, 6861 GE Oosterbeek T 026-334 12 62 E [email protected] Geboren 1952. Opleiding Hogeschool voor de Kunsten Arnhem, specialisatie tekenen, schilderen en grafiek. Het landschap is haar inspiratiebron. Zoomt graag in op details zodat er een nieuw landschap ontstaat. Gebruikt daarvoor verschillende technieken zoals fotografie, schilderen, tekenen, collages en grafiek. Zij maakt daarnaast ook illustratief en ruimtelijk werk. Geboren 1952. Künstlerische Ausbildung Kunsthochschule Arnheim. Die Landschaft ist ihre Inspirationsquelle. Sie mag es Details näher heran zu holen damit eine neue Landschaft entsteht. Wendet dazu verschiedene Techniken an wie Fotografie, malen, zeichnen, Collages und Grafik. Sie macht daneben auch Illustrationen und räumliche Werke. 307-308 Installatie / Installation 307 De moestuin van de buren / Der Gemüsegarten der Nachbarn, 80x60 cm, foto 308 De moestuin van de buren / Der Gemüsegarten der Nachbarn, 60x60 cm, foto 308 a t/m f Zes Foto’s 30x30 cm De moestuin van de buren / Der Gemüsegarten der Nachbarn

31

Gep FREDERIKS Paul Krugerstraat 19, 6961 CR Oosterbeek, T. 026-445 59 97 E [email protected] Geboren 1949. Opleiding: Akademie voor Beeldende Kunsten, Arnhem. Afdeling tekenen, schilderen en grafische technieken. In zijn werk tracht hij de realiteit te intensiveren door accenten te leggen op details en door de gebruikte techniek. Een voorbeeld zijn de diorama’s, geschilderd op acrylaatglas en paneel. Hierdoor wordt het onderwerp ontleed in een voor- en een achterplan. Naast schilderen ets ik. Frederiks heeft twee boeken geschreven en geïllustreerd over zeilende bedrijfsvaartuigen. In diverse watersporttijdschriften verschenen artikelen met zowel de tekst als de illustraties van zijn hand. Had tentoonstellingen in binnen- en buitenland. Was werkzaam als docent tekenen en schilderen, aquarelleren en grafiek bij de Vrije Akademie de Liemers in Zevenaar; was er ook enige tijd directeur. Geboren 1949. Ausbildung Akademie voor Beeldende Kunsten, Arnheim. In seine Arbeit intensiviert er die Wirklichkeit durch Betonung von Einzelkeiten und die angewendete Technik. Zum Beispiel in Dioramas gemalt auf Acrylatglas und Holz. Dadurch ergibt sich einen Vordergrund und Hintergrund. Er macht auch Radierungen.Schrieb und illustrierte Bücher und Artikel über Segelschiffe u.s.w. Stellte aus in In- und Ausland. War Lehrer Zeichnen und Malen an der Vrije Akademie de Liemers, Zevenaar. 309 310

Doriforus met emmer en schep / Doriforus mit Eimer und Schaufel, 58 x 41 cm, olieverf op acrylglas en paneel; diorama Feestkoe / Festkühe, 57 x 43 cm, olieverf op acrylglas en paneel; diorama

32

Gilles FRENKEN Jan van Embdenweg 1, 6861 ZR Oosterbeek, T 026-36 424 66 M 06-22 22 75 00 E [email protected] Geboren 1961. 1979-1985 Universiteit van Amsterdam; 1985-1989 Filmacademie aldaar. Werkt als producent, regisseur of cameraman aan documentaires en speelfilms. Maakt ook radiodocumentaires en vrij beeldend werk, m.n. korte videofilms en bewerkte foto’s. Exposeerde o.a. in Xiamen (China) in 2006 en in Museum Veluwezoom, Doorwerth (expositie Afslag 19) in 2008, samen met Floor Kortbeek, zijn echtgenote. In zijn nieuwste fotoserie laat Frenken bijzondere situaties in het landschap van de Gemeente Renkum zien, restanten van zeer oude bomen, die doen denken aan vervlogen tijden. Hij fotografeert daarbij met een technische camera of Hasselblad om de foto’s naar flink formaat te kunnen uitvergroten. Geboren 1961. 1979-1985 Studium Universiteit van Amsterdam; 1985-1989 Filmakademie, Amsterdam. Arbeitet als Produzent, Regisseur oder Kameramann von Dokumentarfilmen und Spielfilmen. Macht auch freie Arbeiten, wie kurze Videofilme und bearbeitete Fotos. Beteiligt an Ausstellungen u.a. in Xiamen (China) und Museum Veluwezoom, Doorwerth (NL), zusammen mit Floor Kortbeek, seine Ehefrau. In seiner neusten Fotoserie zeigt Frenken Besonderheiten in der Landschaft der Gemeinde Renkum, Reste von sehr alten Bäumen die erinneren an vergangene Zeiten. Er fotografiert dann mit einer technische Kamera oder Hasselblad damit die Fotos kräftig vergrößert werden können.

33

311 312

Dode Wodanseik te Wolfheze / Toten “Wotanseiche” zu Wolfheze, 87 x 124 cm, fotowerk Dode lindeboom te Oosterbeek / Toten Lindebaum zu Oosterbeek, 87 x 124 cm, fotowerk

34

Petra HARTMAN Benedendorpsweg 5, 6862 WB Oosterbeek, T 026-339 10 33 E [email protected] www.petrahartman.nl Geboren 1960. Opleiding: Academie voor Beeldende Kunsten, Arnhem. Werkgebieden: schilderkunst, beeldhouwkunst, toegepaste kunst o.a. sieraden, tasobjecten en interieurs. Selectie van werken en projecten: Olympus College, Arnhem: upgrading interieur, pleinen en kunstopdrachten; i.s.m. Ruud-Jan Kokke en SBH architecten (2008). Graafschap College, Groenlo: verbouwing, upgrading, kunstuitingen; i.s.m. RuudJan Kokke en SHB architecten (2011). Canisius College, Nijmegen: interieur, advies en kunstuitingen; i.s.m. Ruud-Jan Kokke (2011). Geboren 1960. Ausbildung: Akademie voor Beeldende Kunsten, Arnheim. Arbeitsgebiete: Malen, Skulpturen, Kunsthandwerk u.a. Schmuck, Taschen, Innenausstattungen. Auswahl rezente Werke und Projekte (in Zusammenarbeit mit Ruud-Jan Kokke): Olympus College, Arnheim: Modernisierung der Innenausstattung und Schulplätze, Kunstaufträge. Graafschap College, Groenlo: Umbau, Modernisierung, Kunstaufträge. Canisius College, Nimwegen: Innenausstattung, Beratung, Kunstaufträge.

313 314

Avondzon over de uiterwaarden / Abendsonne über dem Deichvorland, 100 x 120 cm, acryl op doek Bloemen voor uiterwaarden / Blumen mit Deichvorland im Hintergrund, 70 x 90 cm, acryl op doek

35

Elska ’T HOEN p/a: Vondellaan 8, 2111 CN Aerdenhout, T 023-544 24 04 Geboren te Bandoeng 1940. Overleden 2009. Opleiding: Academie voor Beeldende Kunsten, Rotterdam. Werkte in aquarel, later olieverf, grafisch. Ontwikkelde een bijzondere techniek van vlakjes in kleurtonen – een soort pointillisme – die haar werk een vloeiend karakter geeft. Onderwerpen: landschappen, dieren en bloemen. Geboren Bandung (heute Indonesien) 1940. Gestorben 2009. Künstlerische Ausbildung Academie voor Beeldende Kunsten, Rotterdam. Arbeitete in Wasserfarbe, später Ölfarbe, auch grafisch. Entwickelte eine besondere Technik von kleinen Flächen in Farbtonen – eine Art Pointillismus – die ihre Werke einen fließenden Charakter gibt. Themen: Landschaften, Tiere und Blumen. 315 316 317

Toscane, aquarel op papier, 50 x 62 cm Vogels in landschap 1, aquarel op papier, 50 x 70 cm Vogels in landschap 2, aquarel op papier, 50 x 64 cm

36

Bart McLEOD Middenlaan 47, 6869 VN Heveadorp, T 026-339 29 52, E [email protected] www.mooischilderij.nl en www.bartmcleod.nl Geboren 1967. Kreeg in de middelbare schoolperiode les tekenles van Jan Bos. 1988-1992 Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag, richting vrij tekenen en schilderen. 1991 Royal School of Arts, Glasgow. Schilderde bloemen, portretten en figuren, maar keerde telkens terug naar het onderwerp: landschappen. Werkt vanaf 1998 vanuit zijn atelier in Heveadorp, gem. Renkum, waar boeiend landschap altijd bij de hand is. Voor de schilder is het werk af wanneer de sfeer van het landschap getroffen is. McLeod heeft de laatste jaren een oude liefde hernomen: beeldhouwen in hout. Geboren 1967. Bekam als Schüler Zeichenunterricht von Jan Bos. 1988-1992 Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag, Abteilung Freie Malerei und Zeichnen. 1991 Royal School of Arts, Glasgow. Malte Blumen, Porträts und Figuren, doch kehrte jedesmal zurück zu den Landschaften als Objekt. Arbeitet seit 1998 vom Atelier in Heveadorp (Gemeinde Renkum) aus, wo fesselnde Landschaft immer da ist. De Maler haltet sein Gemälde für vollendet wenn die Atmosphäre der Landschaft getroffen ist. McLeod hat in den letzten Jahren eine alte Liebe wieder aufgenommen: Holzschnitze machen. 318 319 320

Bloeiende bomen in Heelsum / Blühende Bäume zu Heelsum, 60 x 80 cm, olieverf op paneel Vijver in Oosterbeek / Teich zu Oosterbeek, 51 x 71 cm, aquarel Kopstudie (Alma) / Kopfstudie (Alma), 25 x 17 x 19 cm, tulpenboomhout / Tulpenbaumholz

37

Marian SPEKREIJSE Kerklaan 9, 6865 GW Doorwerth, T 026-474 33 81, E [email protected] Geboren 1949. 1967-1971 Kunstacademie A.K.I., Enschede, afd. mode. Daarna werkzaam als modeontwerpster. 1976-1986 Schilderles bij Geurt van Dijk. Onderwijsakte Tekenen, kunstgeschiedenis en handvaardigheid behaald. Beeldhouwt sinds ongeveer 2000. Werkt in brons. Ervaart overeenkomst tussen werken met boetseerwas en met textiel, zoals zij eerder deed. Werken aan een beeld lijkt voor haar wel op het baren van een kind: Zwoegen, steunen en kreunen. Zoekt in beelden naar elkaar versterkende contrasten of naar lijnen die kracht uitstralen. Geboren 1949. 1967-1971 Kunstacademie A.K.I. Enschede (Mode). Arbeitet als Modeschöpferin. 1976-1986 Malunterricht von Geurt van Dijk. Unterrichtsdiplom Zeichnen, Kunstgeschichte und Werkunterricht. Macht seit 2000 Skulpturen in Bronze. Erfährt Ähnlichkeit zwischen arbeiten mit Wachs und mit Textilien. An einer Skulptur arbeiten ist für ihr etwas wie ein Kind gebären. Sucht in ihre Skulpturen nach Kontraste oder nach Linien die Kraft ausstrahlen. 321 322 323

Swing (schommel) /, Swing (Schaukel), beeld, 74 cm hoog, brons My Lady, beeld, 90 cm hoog, brons Vrijheid 7 / Freiheit 7, beeld, 60 cm hoog, brons

38

Jan TEERINK Christiaan de Wetstraat 18, 6861 DL Oosterbeek, T 026-333 25 73, E [email protected] Jan Teerink (1926) kreeg direct na de Tweede Wereldoorlog zijn opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem. Hij volgde de dagopleiding op de schildersafdeling o.l.v. Piet Landkroon en de avondopleiding in de beeldhouwklas van Gijs Jacobs van den Hof, beiden vooraanstaande kunstenaars. Ongetwijfeld inherent aan de toen geldende normen bij een academische opleiding, die een forse portie portret- en figuurstudies inhield, is zijn liefde voor deze richtingen zijn gehele kunstenaarsloopbaan gebleven. Maar ook het onderhouden van de techniek en de onontbeerlijke opdrachten spelen daarin een belangrijke rol. Reeds in die naoorlogse academietijd, toen vernieuwingen aanstaande waren, waren hij en z’n kamergenoot Theo Wolvecamp (medeoprichter van de experimentele groep Cobra), met vernieuwingen en veranderingen bezig. Teerink wil in zijn schilderijen een bepaalde harmonie bereiken in zowel kleurgebruik, compositie, als verfbehandeling. Ook de keuze van het onderwerp heeft dikwijls hiermee te maken. De verf, meestal dun opgebracht, draagt door zijn transparantie en teerheid ook daartoe bij.

39

Unmittelbar nach dem Zweiten Weltkrieg wurde Jan Teerink (1926) ausgebildet an der Academie voor Beeldende Kunsten in Arnheim. Seine Lehrer waren u.a. Piet Landkroon für Malen und Gijs Jacobs van den Hof für Skulptur. Damals war Figurstudie wichtig und das ist für den Künstler immer so geblieben. Theo Wolvecamp, eine der Stifter der Cobra-Gruppe, war sein Studien- und Zimmergenosse. Teerink will in seine Gemälden eine bestimmte Harmonie erreichen. Die Themenwahl spielt da eine Rolle. Die meistens dünn gestrichene Farbe trägt durch ihre Transparenz und Zärtlichkeit auch dazu bei. 324 325 326 327

Stad in driehoeken / Stadt in Dreiecken, 146 x 100 cm, olieverf op doek Molen / Mühle, 140 x 70 cm, olieverf op doek Beesten / Tiere, 61 x 48 cm, acryl op doek Kat / Katze, 48 x 38 cm, acryl op doek.

40

Marjon DE WIT Contactadres: p/a Museum Veluwezoom, mr. E Reinders, Kapelleboom 22, 6865 AS Doorwerth. Geboren 1926. Overleden 2003. Opleiding Kunstnijverheidsschool Quellinus te Amsterdam en École des Arts Appliqués te Parijs. Woonde vanaf 1967 te Wolfheze. Technieken: olieverf, aquarel, dessinontwerpen Onderwerpen: landschappen, dorps- en havengezichten, tuinen en figuurvoorstellingen. Geboren 1926. Gestorben 2003. Künstlerische Ausbildung Kunstnijverheidsschool Quellinus, Amsterdam und École des Arts Appliqués, Paris. Lebte seit 1967 in Wolfheze, Gemeinde Renkum. Angewendete Technike: Ölfarbe, Wasserfarbe, Dessinentwurf. Themen: Landschaften, Dorf- und Hafenanblicke, Gärten und Figurstücke. 328 329 330

Watermolen Bretagne / Wassermühle Bretagne, 60 x 80 cm, acryl op papier Dijkzicht / Deichanblick, 60 x 80 cm, acryl op papier Schepen / Schiffe, 80 x 60 cm, acryl op papier

41

Piet ZEGVELD Europalaan 123, 6871 ZB Renkum, T 0317-31 95 60, E [email protected] Geboren 1946. Opleiding Academie voor Beeldende Kunsten, Arnhem en Akademie Industriële Vormgeving, Eindhoven. Schilder. Het vierkant is voor hem het beeldelement, dat hij in variaties en herhalingen schildert. Het vierkant is in beginsel een neutrale vorm: een simpele eenheid, met gelijke lengte en breedte. Daarbinnen schildert hij met letters in een abstracte en geometrische minimale beeldtaal. Abstract zijn visie en intuïtie; subjectieve aspecten geven schoonheid, rust en emotie; dimensies ruimte, nuances en contrast; wetmatigheid in combinaties, richting en herhaling. Dit is zijn signatuur; met deze interpretatie van zijn werk laat hij in zijn schilderijen beelden zien als van een steeds wisselend landschap, een proces met elementen, contouren en natuurlijke grenzen. Geboren 1946. Künstlerische Ausbildung: Academie voor Beeldende Kunsten, Arnheim und Akademie Industriële Vormgeving, Eindhoven. Das Quadrat ist für ihm das Bildelement das er in Variationen und Wiederholungen malt. Mit dieser Signatur stellt er seine Landschafte da. 331 332 333

Vierkant 01 / Quadrat 01, 60 x 60 cm, acryl op linnen Vierkant 02 / Quadrat 02, 60 x 60 cm, acryl op linnen Tekens / Zeichen, 52 x 100 cm, acryl op papier

42

Colofon Catalogus EuroArt-tentoonstelling, Museum Veluwezoom

KIJKEN – ZIEN – VERBEELDEN Actuele kunst uit Dachau (D), Tervuren (B) en Gemeente Renkum (NL)

SCHAUEN – SEHEN – DARSTELLEN Aktuelle Kunst aus Dachau, Tervuren und Gemeinde Renkum Museum Veluwezoom, Kasteel Doorwerth 5 oktober 2012 – 17 februari 2013 Voorbereidingscommissie: Gerard van der Schouw, voorzitter; Ton Pelkmans, George Tjallema en Dick van Veelen, leden Opzet en realisatie catalogus: Gerard van de Schouw Vertalingen: Ton Pelkmans, Steven Buddingh’ Concept inrichting tentoonstelling: George Tjallema Realisatie wandteksten en bijschriften: Fokko van Tuikwerd Public Relations: Dick van Veelen © Stichting Museum Veluwezoom, Kapelleboom 22, 6865 AS Doorwerth Museum Veluwezoom (zalen en depot) is gevestigd in Kasteel Doorwerth, Fonteinallee 2, 6865 ND Doorwerth, Nederland http://www.museumveluwezoom.nl/

43