Samenvatting VRKI wijziging maart 2014 Hoofdstuk 6 alarmering Technische versie In dit document wordt een poging gedaan een toelichting te geven op de wijzigingen in de VRKI versie maart 2014, toegespitst op hoofdstuk 6 alarmering. Met opzet zijn voor de duidelijkheid alléén de hoofdzaken genoemd. Dit artikel is NIET bestemd voor specialisten datatransmissie, Alarmtransmissie Service Providers die VOP’s ter beschikking kunnen stellen, fabrikanten, etc. Dit artikel maakt geen deel uit van de VRKI en er kunnen ook geen rechten aan worden ontleend.
Vroeger: Vroeger was het zo heerlijk eenvoudig. Op een alarmsysteem sloot je een automatische telefoonkiezer (ATK) aan, bij luxe alarmsystemen zat die ATK al in de kast van de CCS, je maakte een koppeling met de (analoge)telefoonlijn, je zorgde voor een Eprom die hoorde bij het nummer van de PAC en klaar was Kees. In geval van een activering van het alarm sloot de ATK even de A-B lijn van de telefoonlijn kort (als je toevallig aan het bellen was werd de verbinding verbroken), wachtte op de kiestoon, belde het nummer van de PAC (die gaf een “handshake” als herkenning object), gaf alarmbericht door (afhankelijk van het protocol), voor de zekerheid 2 keer, de ontvanger in de PAC gaf aan dat de melding was binnengekomen en verbrak de verbinding (“kiss off”). En één keer per 24 uur moest er een testmelding naar de PAC worden verstuurd. Om te controleren of er ingeval van een alarmsituatie verbinding kon worden gemaakt met de PAC. Vroeger bestaat niet meer.
VRKI 2012: Die transmissieverbinding tussen object met alarmsysteem en PAC bleek kwetsbaar. In de afgelopen jaren verschenen er veel andere transmissieverbindingen. Om te beginnen werd het analoge telefoonnet met impulskiezers (denk aan de draaischijf op het telefoontoestel) vervangen door toonkiezers (druktoetsen op telefoon), vervolgens kregen we een digitaal telefoonnet en toen een pallet aan mogelijkheden. CAI, GSM, GPRS, ISDN, Radio HF, Satelliet, glasvezel, Ip….. etc. Er ontstonden in beveiligingsland allerlei ontwikkelingen en stromingen. We noemen er enkele: Van: TBBS – VIP – NCP –CCV Van: kiesverbinding en vastelijn naar niveaus voor AL1, AL2 en AL3 Van: allerlei varianten van de RKI (risicoklasse-indeling) naar allerlei varianten VRKI Van: 24 uurs melding naar netwerksignalering, staande verbinding en virtuele verbinding Van: standaard, zwaar en extra zwaar, E1, E2 en E3, vervolgens Es, En en Ez en nu Ed, E1, E2 en E3 Van: Nederlandse norm naar functionele eisen Eurpese norm Die Europese normen staan overigens al vanaf 2005 in de VRKI maar je hoorde er toen niet zoveel over praten. In het kort (niet alle vormen zijn benoemd) komt het hier op neer: NEN-EN 50136-1-1 algemene eisen transmissiesystemen + daarvoor noodzakelijke apparatuur NEN-EN 50136-1-2 eisen voor systemen die gebruik maken van vaste alarmverbindingen NEN-EN 50136-2-1 algemene eisen voor alarmtransmissieapparatuur binnen transmissietrajecten NEN-EN 50136-2-2 eisen voor apparatuur gebruikt in systemen die gebruik maken van vaste alarmverbindingen NEN-EN 50136-2-3 eisen voor apparatuur gebruikt in systemen met overdrachtseenheden die digitale signalen doorgeven via het openbare telefoonnetwerk In de NEN-EN 50136 tref je ook eisen aan die slaan op: Pagina 1 van 8
Gemiddelde transmissietijd 95% van alle transmissies Maximale transmissietijd Rapportagetijden Beschikbaarheid
Maar Jip en Janneke hielden zich er niet zo mee bezig. Zij onthielden wél: AL1 heeft testmelding van 25 uur (volgens norm T2) AL2 heeft testmelding van 90 seconden (volgens norm T5) AL2 verbinding via netwerksignalering (bv ISDN-D) dan afwijkend een controle bericht end tot end (van processor tot processor) van alle in de transmissieweg opgenomen apparatuur om de 15 minuten Object met alarmsysteem
CCS
modem
PAC
verbinding
Alarm ontvanger
Verwerking software
transmissie netwerk
AL1 – T2 – 25 uur AL2 – T5 – 90 seconden AL2 – netwerksignalering – controlebericht per 15 minuten
Uiteraard is de werkelijkheid veel complexer. Er dienen natuurlijk maatregelen te worden genomen om nabootsen van alarmtransmissiesysteem te voorkomen. En die eisen staan in de NEN-EN 501311. Globaal kent de norm: S1 S2 I1 I2
= = = =
toevoeging identiteit of adres aan verzonden bericht naar PAC encryptie van identiteit of niet openbare code voor bericht naar PAC informatiebeveiliging ter voorkoming van wijziging van verzonden informatie informatiebeveiliging ter voorkoming van wijziging en lezen van verzonden informatie
Natuurlijk staan er veel andere eisen in de norm maar op verzoek van Jip en Janneke zijn ze nog even weggelaten.
Pagina 2 van 8
Alarmtransmissie over IP netwerken: In de VRKI 2012 komt een tabel voor (hoofdstuk 6.4.7.) waarin de verplichtingen zijn vermeld voor alarmtransmissie over IP netwerken. Er was inmiddels een “Praktijkrichtlijn alarmtransmissie over IP netwerken” gemaakt. Je vindt er taalkundig twee begrippen: Internet + back up Besloten netwerk (VPN - tunnel) + back up Voor veel alarminstallateurs met beperkte kennis van IP netwerken is/was er gelukkig een ontsnapping: Klasse 2 en 3 woningen, en klasse 1 en 2 bedrijven mogen via Internet zonder back up gemaakt worden en ook met GSM module. Wel is er – bij een enkelvoudige verbinding - een verplichting voor noodstroomvoorziening van in de transmissie opgenomen componenten zoals routers, switches, filters die standaard geen noodstroom voorziening kennen. Je hoort installateurs veel praten over UPS. Probleem is dat de installatievoorschriften een noodstroomvoorziening van 12 uur voorschrijven maar UPS-jes halen in veel gevallen maar een noodstroomvoorziening van een half uur. Maar de praktijk is weerbarstig. Er ontstaat twijfel aan betrouwbaarheid van de alarmmeldingen: De installateur gaat over alarmsysteem en aansluiting op transmissie netwerk. En als de melding niet aankomt wordt hij hier mogelijk op aangesproken. De standaard internetproviders geven geen certificering af voor alarmtransmissie via IP netwerken PAC’s moeten verklaring afgeven dat zij ingericht zijn op ontvangst van IP signalen maar hebben net als installateurs geen invloed op de internetproviders En tot overmaat van ramp spreken deskundigen elkaar tegen. En dat is tot op de dag van vandaag min of meer nog zo. Ondertussen wordt de druk om met alarmtransmissie te gaan voldoen aan Europese regelgeving steeds groter. Er ontstaat onder druk van commerciële belangen een niet aflatende stroom signalen dat de VRKI 2012 écht aangepast moest worden…. VRKI januari 2014: In de VRKI versie januari 2014 was oorspronkelijk bepaald dat voor alle ATS categorieën in afwijking op de norm de beschikbaarheid mag worden aangetoond met een overzicht van de testmeldingen (rapportagetijden) Registraties van elk ATS dient op aanvraag aan de klant of installateur te worden verstrekt. Deze afwijkende manier van VoP was voor een aantal marktpartijen (ATSP’s en CI’s) onaanvaardbaar en men diende gewoon de norm te hanteren. Dit houd in dat u als installateur in alle gevallen, dus ook bij de lage risico’s zou moeten beschikken over verificatie van de prestaties van een ATS. U bent als installateur aansprakelijk (via kwaliteitsdocument) en u moet deze “dienst” inkopen via een ATSP (Alarm transmissie Service Provider). Dat impliceert dat bij het laagste risico de prijs per maand omhoog zou gaan. Dat zou verstrekkende gevolgen hebben en kunnen betekenen dat veel klanten hun PAC abonnement opzeggen.
Pagina 3 van 8
VRKI maart 2014: Het VEB bestuur heeft zich er voor hard gemaakt dat in afwijking van de Europese normering, voor objecten in de lagere risicoklassen, de Verificatie van de Prestaties (VOP) op een afwijkende manier mogen worden gerealiseerd, dus zonder gebruik te maken van een ATSP. De wijzigingen voor VRKI maart 2014 slaan eigenlijk alleen op hoofdstuk 6 VRKI: alarmering. Passend in deze tijd is dat alarmoverdracht over Ip steeds gangbaarder wordt. Maar sommige partijen in de beveiligingsbranche vinden alarmoverdracht over Ip niet betrouwbaar genoeg. Er zijn extra maatregelen nodig, waaronder beveiligde verbindingen en geen gebruik van internet. Al eerder noemde we de twee normen die hierbij van belang zijn: NEN-EN 50131 – 1 systeemeisen voor alarmsystemen NEN-EN 50136 – 1 eisen voor alarmtransmissiesystemen Daarnaast ontstond de Nederlandse Praktijkrichtlijn NPR 8136 Alarmtransmissie over IP-netwerken – Leidraad voor ontwerp, installatie, inspectie en onderhoud, gebaseerd op NEN-EN 50136-1 Wat betekent die VRKI maart 2014 nu voor u? We willen het niet te technisch maken, sommige normen lopen door elkaar heen en sommige normen gebruiken ook andere begrippen: De NEN-EN 50131-1: spreekt over zes alarmtransmissie klassen ATS 1 t/m ATS 6 De NEN-EN 50136-1: spreekt over 10 alarmtransmissie categorieën SP1 t/m SP 6 en DP1 t/m DP4 Indeling op basis van Grade 1 t/m Grade 4 Algehele verwarring: En vanaf hier slaat de verwarring toe en ontstaat bij sommige installateurs weerstand. De begrippen lopen door elkaar heen: Risicoklassen 1 t/m 4 (VRKI) (ook nog met klasse 3* en klasse 4*) Grades 1 t/m 4 ATS (alarmtransmissie klassen) 1 t/m 6 SP1 t/m SP 6 en DP1 t/m DP4 (de alarmtransmissie categorieën) Rapportagetijd primair Rapportagetijd alternatief ATP Rapportagetijd alternatief ATP bij primair uitval ATP Rapportagetijd ATS Beschikbaarheid ATSN Beschikbaarheid ATS Verplichte VOP Controlemelding Testmelding En een encyclopedie aan nieuwe begrippen (ze zijn gek geworden volgens Jip en Janneke!) (zie bijlage begrippen) VRKI versie maart 2014: wat valt u direct op? In de matrix van VRKI bedrijven en VRKI woningen (en uiteraard in het document VRKI Definities) wordt niet langer gesproken over de vertrouwde begrippen: AL0, AL1, AL2 en AL3. Daarvoor in de plaats treft u begrippen aan als: SP1, SP2, DP1, DP2, DP3 en DP4 (de ATS categorieën) Pagina 4 van 8
SP staat voor Single Path (enkelpadig alarmtransmissiesysteem) en DP staat voor Dual Path (dubbelpadig transmissie systeem) De VRKI versie maart 2014 kent de volgende ATS categorieën:
VRKI en begrippen ATS categorieën Voor ATS geldt
Oude benaming
ATS categorie
ATS 1 ATS 3 ATS 4 ATS 5 ATS 6
AL0 AL1 Nieuw ++* AL2 AL3
SP2 of DP1 DP2 DP3 DP4
Optioneel SP1 * Voorheen AL1 bij bedrijven klasse 3
Probleem voor installateur: In artikel 6.4.6 van VRKI definities is bepaald dat de prestaties van een ATS dienen te worden geverifieerd. De norm noemt dat Verification of Performance (VOP) Dat kunt u zelf niet aanleveren dat moet een ATSP (Alarmtransmissie Service Provider) doen. Dus een PAC of andere aanbieder van alarmtransmissie en/of diensten. Werkbaar voor u als VEB installateur: In versie VRKI maart 2014 is overeengekomen dat: VOP niet verplicht is bij woningen klasse 1-2-3 VOP niet verplicht is bij bedrijven klasse 1-2 met SP2 en DP1 Voor SP1 (ALO), SP2 en DP1 (AL1) is de verificatie van prestaties optioneel, volstaan kan worden met een overzicht van de controlemeldingen vanuit de CCS en alarmoverdrager (SPT). Het wordt afgeraden om voorstelbare redenen maar in de klassen hierboven mag u nog steeds een GSM als alarmoverdrager gebruiken
Let op bij VRKI bedrijven Klasse 3: Voorheen mocht u die maken met een AL1 verbinding met één controlemelding per 25 uur. Een bedrijf in klasse 3 moet een betrouwbaardere verbinding hebben. Nu via internet verplicht met een DP2 dus met een rapportagetijd van 30 minuten. Die aan te tonen prestatie kunt u zelf niet leveren; daarvoor heeft u een ATSP nodig. In vakjargon: Die DP2 heeft één controle melding per 30 minuten op primaire verbinding (secundaire verbinding één per 25 uur). Beschikbaarheid en Verification of performance valt nu wel onder NEN-EN 50136-1:2012. Rapportagetijd – controlemelding – testmelding Nu wordt het even lastig: De rapportagetijd is een controlemelding tussen alarmoverdrager en ontvanger in de PAC De testmelding is een controlemelding tussen de CCS en de alarmontvanger in de PAC De testmelding uit je alarmsysteem is er voor bedoeld om vast te stellen dat de CCS nog functioneert. Je CCS zou immers "dood" kunnen gaan (kan voorkomen bij bliksemontladingen) terwijl nu je ATS mogelijk wel blijft functioneren. Pagina 5 van 8
Nu gebruiken leveranciers in hun specificaties naast rapportagetijden voor controlemeldingen tussen CCS en ontvanger in de PAC verschillende benamingen: soms testmelding dan weer controlemelding
Rapportagetijden en testmeldingen Rapportagetijd ATS 32 dagen 25 uur 30 minuten 3 minuten 90 seconden 20 seconden 25 uur 30 minuten 3 minuten 90 seconden
SP1 SP2 SP3 SP4 SP5 SP6 DP1 DP2 DP3 DP4
Testmelding AS 24 uur 24 uur 24 uur 24 uur 24 uur 24 uur 24 uur 24 uur 24 uur 24 uur
Opmerking: in de VRKI zijn op verzoek van verzekeraars SP3, SP4, SP5 en SP6 niet opgenomen
Object met alarmsysteem
Alarm systeem
Alarm overdrager
ARC (PAC)
Transmissie netwerk
Alarm ontvanger
Verwerking software
bij een DP twee gescheiden netwerken Gscheiden netwerkeniedeen
SP1 en SP2 + DP1 t/m DP4
+ Testmelding (= ook controlemelding) altijd één keer per 24 uur
Pagina 6 van 8
VRKI woningen: Voor de VRKI Woningen ziet de tabel er zo uit:
Klasse
Oude benaming Transmissie
ATS categorie
Klasse 1
AL0
SP1
Klasse 2
AL1
SP2 of DP1
Klasse 3
AL1
SP2 of DP1
Klasse 4
AL2
DP3
Bijzonderheden
GSM kiezer toegestaan Geen VOP – geen ATSP nodig GSM kiezer toegestaan Geen VOP – geen ATSP nodig GSM kiezer toegestaan ATSP nodig rapportagetijd 3 min
VRKI bedrijven: Voor de VRKI Bedrijven ziet de tabel er zo uit:
Klasse
Oude benaming Transmissie
ATS categorie
Klasse 1
AL1
SP2 of DP1
Klasse 2
AL1
SP2 of DP1
AL1
DP2
Geen VOP – geen ATSP nodig GSM kiezer toegestaan Geen VOP – geen ATSP nodig GSM kiezer toegestaan ATSP nodig rapportagetijd 30 min
Klasse 3
Bijzonderheden
Eis is nu verhoogd !
Klasse 3*
AL2
DP3
ATSP nodig rapportagetijd 3 min
Klasse 4
AL2
DP3
ATSP nodig rapportagetijd 3 min
Klasse 4 *
AL3
DP4
ATSP nodig rapportagetijd 90 seconden
Bijlage: Begrippen ACE ADSL AL AM ARC AS ATK ATP ATS ATSN ATSP BAV CIE
aanvullende bedieningsapparatuur (ancillary control equipment) Asymmetric Digital Subscriber Loop) standaard voor een digitale technologie Niveau alarmtransmissie traject antimaskering particuliere alarmcentrale (PAC) (alarm receiving centre) Intruder Alarm System alarmsysteem Automatic phone dialer automatische telefoonkiezer Alarm Transmissie Path alarmtransmissiepad Alarm transmission system alarmtransmissiesysteem (ATS categorie) alarmtransmissieservicenetwerk (alarm transmission service network) Alarm Transmission Service Provider) alarmtransmissie serviceprovider Besloten alarmtransmissieverbinding besturings-, bedienings- en aanduidingsapparatuur (control and indicating equipment)
Pagina 7 van 8
DP EN GPRS Grade GSM HAS IAS I&HAS ISDN IP IPsec MCT NEN NEN-EN NPR PS Qos RCT RF Shared line SP(..) SPT TN TS UPS VC VoIP VOP VRKI WD
Dual Paht dubbelpadig alarmtransmissiesysteem Europese norm General Packet Radio Service draadloos netwerk. Security Grade) niveau waaraan moet worden voldaan Global System for Mobile Communications) standaard voor digitale mobiele telefonie overvalalarmsyste(e)m(en) (hold-up alarm system(s)) inbraakalarmsyste(e)m(en) (intruder alarm system(s)) inbraak- en overvalalarmsyste(e)m(en) (intrusion and hold-up alarm system(s)) Integrated Services Digital Network) is een vorm van digitale telefonie internetprotocol Internet Protocol Security) standaard v h beveiligen v internetprotocol door encryptie Monitoring Centre Tranciever) alarmontvangstapparatuur in de ARC Nederlandse norm Nederlandse implementatie van een Europese norm Nederlandse Praktijk Richtlijn voeding (power supply) Quality of service) netwerk dat bepaald verkeer voorrang geeft (snelheid / capaciteit) Receiving Centre Transceiver alarmontvanger in de PAC radiofrequent / radiografisch Gedeelde lijnverbinding met andere gebruikers Single Path) enkelpadig alarmtransmissiesysteem alarmoverdrager in het beveiligd gebied (supervised premises transceiver) Transmission network) netwerk tussen alarmtransmissieapparatuur (SPT,RCT, MCT) Europese technische specificatie Uninterruptible Power Supply (niet onderbreekbare voeding /noodstroomvoorziening) Virtueel Circuit Voice over IP hierbij wordt het internet gebruikt om spraak te transporteren Verification of performance) verificatie van prestaties Verbeterde risicoklassen indeling waarschuwingsapparaat (warning device)
Pagina 8 van 8
