TG-padingen
Samenvatting
scheid
afne:atie:ffect pro-
::t voornaamste doel van deze st:dre '.: sche behandel j-ng van de al cohol i st '
êrrrctriqatr
dêqfrrr.trrrêêrdê
].s:,a:a:-:: voige r.-. :.=- :
rher:norrrrqnha
l
j
t
!
!
.
.
-
-
.
.
,
:
,
rele1n9 rngrijk inici. 'an de
nlG,
rande:nney,
'a Icoholisme' -n het eerst e hoofdsLuk worden de begrippen , 'alcohofistr en'kl-inische behandeling' nader omschreven. ''rtgaande van het medisch modef dat rekening houdt met somatische, psychische en sociocufturefe aspecten wordt de concep- r r aI i q e r i n o \/án ^ ICOhOIiSme al S ziekte oemof i weerri Onder alcoholisme wordt hier verstaan het (alcohol-)afhankelijkheids-
:TZOek In 1nandebeteins" ) zeker
lrin, beTenken lisLde
lder een
- o -.Y.
: rt l.l
rtie ook .unaak oT-
is
en
d u rr r rucYeqdudui t e Le ct o' rn, l
proefschrift ino.
is
zo
dpzo
ja,
voor
h e h : n d pu le r
opgebouwd uit l ih^
indie:tieqfol
óh
groep
welke
iU ni Yo
hei
mêêqi
de delen
ómhivi-^x
alcoh: -'--:-:. oeqch
i lrr
diagnostiek,
-:
.
behan-
OnderZOek.
Y
! r l v
L a
syndroom, Dít syndroom is een bioook wel addictiesyndroom. csychosociaal syndroom dat volledig of partreel in verschifIende gradaties aanwezig kan zijn en waarrn centraal staat een (subjectief verlies aan vrijheid ervaren) om het drink- te reguleren. gedrag - of andersoortig gebruik Deze controlestoornis kent twee vormen: weer beginnen na een periode van abstinentie en niet kunnen stoppen na gedronken te hebDen. In deze gaat prrmair studie het om die alcoholisten die fê omsehri -irren ziin ehron'ceh als excessieve dfinkers mer een gen
afhankelijkheidssyndroom, waarvan ze schadelijke gevolondervinden psychisch in het somatrsch, funcen sociaal ti-oneren. In vogelvlucht worden aan de hand van de geschj-eden-is var. j, kliniek Hoog-HuIlen de veranderingen geschetst in de kel.':.:,.ling van alcoholj-sten. Deze veranderingen geletdelr,l< zijn j-=evolueerd naar de behandeling van addrcten volgens heL :-:.:::-Vàn
roor
effectief
rle
f heranerrt
i qaha
aamaancah:n
íTí:\
nê
HT/:
P^r
'-
j.;
. - *n
-
- is de reevenals andere Westeuropese TG's voor addicten sultante van twee verschiffende ontwikkeli-ngen. is Enerzilds dat de geleidel ijke c,ntwikkeling in de klinisch-psychiatrische tsah:nÁalinn , , i f Ê ^ r l d e n d i n h e t T G - c O n c ê n t . qar n ^^ r ud L !e ! r Jr uz i i d s i,
TG geïnspireerd door de d e z e l f h r r ' ln v o o r t o ê { o m e n tureerde
sociale
verworvenheden van de Amerikaanse uit TG'S waarvan de hi ijrare hi seh opstrucr r;anrsatie het meest specifieke kenmerk
313
1S.
Het hoofdstuk \'/ordt pirisch onderzoek.
afgesloten
met
een vooruitblik
op het
em-
Met behulp van psychoanalytische denkmodeffen wordt in het tleede hoofdsLrik getracht de persoonlijkheidskenmerken van de alcohol-ist nader te definiëren. Inzicht .in deze kenmerken is onontbeerlijk voor diagnostiek en therapiebeleid. Analoog aan persoonlijkheid het onderscheid in premorbide en postmorbide 'alcoholic wordt voorgesteld personality' het begrip te verÀ^^v
áa
hoori
Inreal
nncn
i cnho
eohol
norcnnnl
i iLheidt
(PAP) en 'cfinical (CAP). personality' afcoholic Met de PAP vrordt bedoel-d het patroon van persoonlijkheidskenmerken dat gewoonlijk wordt gevonden bij vóór het alcoholisten bestaan van het afhankelijkheidssyndroom. Met de CAP wordt aangeduid het patroon van persoonlijkheidskenmerken
hii
nê
Áia
6l6616licton
":-'.-^^
hrrn
ícakamên\
mêf
" ' J r Y l l l r q L
nróhlêmáf
ick
nÊtholooie
in
.^nl-:.l. w:n
de
zi CAP
in
wordt
alcoholoerelafeerde do
hrrlnrror'la r -n. i. - n g .
ockcnmerkf
voofal
door
stoor-
:.r-ssen in ::-:.:.erken
de Ik-functies, het driftleven en het Superego. Deze worden met behulp van het structurele psychoanalyti.--:.e rnodef nader beschreven. .-.:.':-:ens wordt ingegaan op de kenmerken van de PAP, waarvoor ' :- r--a!e typisch is het onvermogen (onl-ust)gevoelens te :- :.--:-i:., :e differentiëren en te delen. Gecombi-neerd met an. :.. j-:-:=:. rnaakt dat de patiënt . : op sommige momenten bijzony Je symbolische . of psychodynamische functies 'eren - EJq'r :
d eo u
^ .u hr ri -L êe yr yd rr v^ rnr d a u
i ftnnl-uri
Lkal
ri r nr a y
rr:n d ua r
do
a n f r a! lr r u r d vn uÈ j ' ei L
a y uo rnroLf Li r J e r rcen h a
co rom r tosrr l -
'.-.a-9end
preoedipafe ontwikkelings.::::erken : van de PAP en later afco- r.-.'':-. !econcludeerd wordt dat veel - : : :+ racnrochement-Subfase van :: :, t:. i: trldltln Overeenkomend i :::. : .::, i: psychosexuele ontwrk;. :.-;:
.:::.:erken van de gez_innen vo:. :i : - j:.:.'<€n. Kinderen uit deze gezi:.. :-i -a:e:: alcoholist te worden da:. =:.:eI:-ng -
cohol
,:Eeving.
zích afhankcl
zal
moeten
i ikhei
rich--
d cr cr lr rr rnuÁr r r
-
op het
em-
rn het worden na een algemene inleiding verhoofdstuk derde behandeling besproken: detoxischillende vormen van klinische de tijdsgelimiteerde ficatie, crisisínterventie, middeJ.Iange an
:dt
in het ken van de rnmerken is tnaloog aan >on1i jkheid y' te ver>nlijkheid' ikheidsken:n vóór het ikheidsken:rel-ateerde oor stoor:rego. Deze ,hoanalyti, waarvoor voefens te rd met anten bijzone functi-es hioaf
rol:-
3he samenikkeJ-ingsater alco: dat veel ubfase van reenkomend Ie ontwiksen gebonfe kinderin de adoran de alcruciaaf ,.Innen van >ze gezínorden dan :n ri-chten ;syndroom:
Àa
niaÈ
ri n rr
fLi ri Ji Àu
lv l ea ynea! r^LLf La
lzlinicnho
h l Larhr :qr rÀ- er Ll f
-,-J
'^êhê r "-JLrr5
h r rócr L
I'erstaar. die wordt j-n deze stuii€ HTc-model. Onder behandeling behandeling waar voldaan is aan de vooruaa:je','.a:.:Ls:::-.en:ie is samen Íe: a:.ie:::. en waar een bereidheid a:.:.-,:-:x::--al.e :;-::-=::.inzet op methodische wijze nieuwe, :€€: :e'.-r=i:.;::.:= g e n t e v i n d e n v o o r h e t o m g a a n m e t p : : r - : : - . ' e : .--j.be;:oeí:e :s Geconstateerd wordt dat er --:. . ' :! : . : . z^-:.: ?.:. míddeLLange kLínísche bei';...:i-,,',.:, :,e2. :il.: (.e?r
r-::.-s--:.= 3ef:--:ss+=r:', al eohol isten ::.=: ==1. :1Àaliilza cnairlê cfrhil itêif. ên hêi H . .: -r lr -" ^I w e g n U L S O r H : S - _ = - ' , ' : - : met geen of wernig sociale stabilrteit die pr:.afcohofisten mair behoefte hebben aan opvang, ondersteuning en begel,eiding. Na een beschrijving van de bronnen en de geschiedenis, wordL een beschouwing gewijd aan de behandelingsprincipes, de pijlers rnzichtgevencie, overr^regend v^ov í í l ê ê ' lt i i c l - l h e h a n d e l i n o
van de HTG. Achtereenvolgens worden behandefd de hiërarchische organisatie, de encounteren andere vornen van groepstherapie en de erralrrafie. rêqnê.ficwel'iik on tê vaffên als de structuur, de inhoud Hierna wordt en de control-e. ingegaan op de verschillen en overeenkomsten tussen de HTG en de PTG (Psychotherapeutische Gemeenschap) . georiënteerd Met gebruikmaking van een psychoanalytisch referentiekader worden de specifieke aspecten van de verschillende behandelingsfasen in de HTG besproken. Deze fasen zijn: introgemeenschap en terugkeerductie, verblijf in de therapeutische of onthechtingsfase. Aansfuitend hierop wordt een beschouwing gewijd aan de groeiende behoefte en mogelijkheden aan psychodynamische psychotherapie br-l addicten a1s vervolg op de HTG-behandeling. De bespreking van de partner-, de paarrelatieen de gezinstherapie benadrukt het belang van een actieve ro1 van de partner en andere gezinsleden in de behandeling, de vierde pijler van het veefomvattende HTc-progranma. H-ierna wordt behandeld het probleem van "staffing", het bemannen van een behandelingsprogramma. Aandacht wordt besteed aàÍ: de ro1 van het professionele en paraprofessionel-e staflid, aa:. .,'a:. j= stafprocessen, aan optimafiseren van het functioneren stafgroep en aan het leiderschap. '.'3:. Voorts wordt aandacht besteed aan de betekenis en f::.c::.€ (AA) in de kl-inische de Anonieme Alcoholisten en anbu^ai:e cehandeling van alcoholisten. Geconstateerd wordt dat ce èÀ een beperkte maar niet onverdrensteli-jke rof speeft rn de r,azorg. In het uierde wordt nader ingegaan op het vraagstuk hoofdstuk j-s de HTG-bevan de indicatj,estelling: Voor wefke alcoholisten handeling het meest geschikt? Hiernaast hebben wij ons têvens de vraag gesteld: Wel,ke alcohofisten zijn geschikte voor kandidaten de middellange klinische behandeJ-ing en wefke voor het
j-s resHet karakter van deze drie behandefvormen te omschrijven als structurerend-inzichtgevend, inzichtgevend en ondersteunend. Alvorens de vraag te beantwoorden naar de j-ndicatiestelling gestaan bij wordt stit één van de belangrijkste criteria: de moti.vatj-e voor therapie. Bil het op elkaar afstemmen van paHalfweghuis? pecti-eve1j-jk
tiênten en behandelvorm ook de sociale stabilj-teit van speelt de patiênt een ro1. Hierna wordt een beschouwing gewijd aan de theoretische ondergemaakt wordt bouwing van de indicatiestelling, waarbij gebruik van de psychoanalytische ín casu van de object-relatheorie, tie-theorie. de sociale stabiliToegespitst op de motivatie, teit onderbouwde onen op het met de object-relatie-theorie j-n verschillende groepen derscheid Ieidt deze alcoholisten, beschouwing tot een voor de kliniek bruikbare indicatiestel1ing. oe míddeLLange kLinische voor alcobehandelíng is geïndiceerd problematiek, geen tot holj-sten met neurotische overwegend lichte stoornissen in de persoonlijkheidsstructuur en met een innerlijke bereidheid tot therapie. De ITG is geschikt met een vooralsnog voor alcoholi-sten meer j:.r externe factoren bepaalde bereidheid dan innerlj-jke tot ::.::::rie preoedipale pathologie, en met overwegend dat wi1 :::---:. :-et matige tot ernstige stoornissen in de persoonlijk-' ;''..'',. of Hostel zi jn geschikte kandidaten chropersoonlijkheidsstoornis:s.-€:r net zeer ernstige '.'eerd zi jn voor een proces van verandering :
-
r:
ên
vh rê Y^ rê rl ea ri d vinn
hchncrron
'.::-::::rgen
groetussen de verschillende : t' .---:,:.)+:::.:. Onderstreept wordt dat, - -...:..2y:.r:-'.arr:e taak, zijnde behanor 'J-
=r:.::i:i
..
-c-ê^ :--
hinnan
hn+
mnaoliil,-
:fcaqfamria
ho-
::n t raïnd icatres - :.tr '.'en het i-ndicatie::::.ênten zonder addic::.j van casuïstiek ge'-o ên van de k'lini- 7ens
-:
het
HTG-model
te
.:.:z.z.ek naar de effectiviteit : : +:..::.ieIrngen, binnen en buiten ::. het bj-jzonder wordt verge:::-:ul,1en meer verbeteren dan de :-::. ;el geên vervolgbehandeling na -.., :.ê: crisisen introductiecentrum
3^6
rs
res-
levend, ./oorden :ia: de /an pa3at
van de Stichting. van de Iiteratuur over effecti-vitei-tsstudies Ui-t een overzicht bij bfijkt dat behandeling meer veralcoholen drugaddicten geeft betering dan geen of weinig behandeling, dat het (H)TGvan drugaddicten concept effectief is j-n de behandeling en dat predictor de meest consj.stente de duur van de behandelinq rs.
van
onderL wordt L-relatabilisde on[t deze iestelr alcoen tot net een )g meer :id tot tat wiI > n 1i j k r chro>ornisrdering
Voorafgaand wcrdt aan het effectiviteitsonderzoex cnCerzoek naar de waardering van het behandei.ingsprcdoor de patiënten gramma en naar de beoordeling van de parc:iers va:-. he'- Far:nerparticipatieprograrnna beschreven. Over het- aigeneen ;aarCeren de (ex-)patiënten de behandelrngsprincrpes en Ce prc;ra:--posj.tief maonderdelen en actieve deelname van de partne! aan de behandeling wordt aIs nuttrg ervaren. ln de respectievelUke di-scussies betreffende deze deel-onderzoeken worden de bevindingen nader geïnterpreteerd. Vervolgens is van 881 patiênten die allen geopgenomen zijn (crisj-sweest in de Beukemakliniek en detoxificatiecentrum) nagegaan in hoeverre zij na opname en eventuele vervolgbehandeling verbeteren en waaraan de verbetering is toe te schrijven. Bij opname werden aan de patiënten drie vragenlijsten voorge(1) de Michigan (MAST); (2) legd: Alcohol-ism Screening Test (NPV) en (3) een de Nederlandse Vragenlijst Persoonlijkheids geconstrueerde uitvoerige Intake-vragenlijst. zelf Op drj.e verschillende meetmomenten, te \^reten 8 maanden, 1,5 en 2,5 Taar na opname werden follow-up-vragenlijsten aangeboden, enigszins gewijzigde versies van de Intake-Ii-jst wat vergelijken mogelijk de vervolgmetingen maakt. Het responspercentage bij was circa
60r. De aanvankelijke khrart mannen en
behanen het r o ' li ' i L rde be-
catieaddícek gekliniief te
viteit buiten uergelan de lntrum
deelneners aan het onderzoek zijn voor drievoor vrour,een. Driekwart een kwart is alcoholist, de overige zijn drugaddicten of psychofarmaca-afhankelijken. De alcohofisten en de psychofarmaca-afhankelijken zijn gemiddeld 35 en de drugaddicten 2-: laar. van de onder:sche:l€: Follow-up Uit de resultaten momenten bl-ijkt verbetering::. een aanzienfijke aL;e:een functioneren en een substantiëfe d a l i n g i n m i d d e l e r . _ . e a :i -: < . ï € : Ca;ei:jks a: 3.h.3: ;ege::c j€ ^ j jaa l: ';a:-. za'r. a'-: ..àa r bruik over alle respondenten je.:e-í'-;:.:. '- 4 j-aze-. minder dan 50 cc pure alcohcl :::: het aantal drugaddicten s t o p t r n e ' .? e a : - : : < . - . . : : ' - : s :.:í- :: '.':rbetering in lichamelijk functionere:-.. :! er:. aa:.'-=- -:'.e:.s;::::den, zoals vrijetijdsbesteding en le í::.a:.::ë-Ê:::-::::, :'-:: gering of vindt verbetering geen verbeterlng p-aa-,s. --:e:tddeld vindt op geen enkele criteriumvariabele versl-echterrng plaats. Het meest verbeteren die eerder brnnen de Stichdie patiënten geweest, ting opgenomen zijn dre een duj-delijke bereidhetd hebben tot die een relatief therapÍe, hoge opleiding en relatief psychopathologie weinig ernstige hebben. Vervolgbehandelingen met de meeste verbetering zijn Hoog-Hullen en de Breegweestee, de beide HTG's van de Stichtinq. In het alqemeen vinden we dat
3r7
samenhangen met verzowel intakea1s behandelingsvariabelen Iijnen komen In grote betering. Deze worden r.aCer hesproken. t\'€::een met die van andere grootschade onderzoeksresultaten i l.] al.coholisten en drugaddicten. lige effectivite:tsst-lt+s Tr uas aY sa- aP fcLnr Li r r +
q^--_r..
^v P-
r,it
nacnnsludeerd
dat
hOe
minder
"v!q
des te langer de duur van de be"pretreatment" fr:i-+:-::::i, van de behan:=: ie kans op voltooiing handel-Lng en de-= --:- jl : -'- -::' 5''- zL) die de behandeling voltooien \'-::-: deling is. ':r:p-outs'. je Ook wordt gevonden dat de meer verbe-.e::e:- i':. van de afco::l lntake weinig afwijken Hoog-HuII::.-1:-- -......::- :-' l= :.:=:-:.:-::.:ek. holister-:.: i=-<e onderdelen van het Hoog-Hu11en-pro:::'.:-: Voorts:s van de patiënten. :r:. i. '.':r:eterinq i: .:-' ' : ,-.-:.s!trns probleem toont : ... aan dat de bevinoncie::.:-.. . ' :.:.:::. redeli jk representatief zi jn. i::.;...:. . ,- :. : vergeleken met die : .- 'r i -. . ':. de respondenten i - : j..: '.'::. :--:::
:- : :- '
: :.
--
.-
dan is ingewonnen, - -: - - a - - e r a l e informatie ::r'rnding dat de patiënten hun situatie : -;, -.: :€:-atteerd voorstellen.
- : s-::beschouwing worden de onderzoeksbevin- l :.:.-:!r:eteerd. Zo wordt beargumenteerd dat de - : jv:-ênni no zi in rran dc i n rznnroeerlde hoofd,-:: en van de geconstateerde :ndicatiestellj-ng voorzieningen - ' '-: :.a: reve categoriale met name -nafiËnl-en die nrimair nict oemotiveerd : r-:i '.'an verandering. Ook vinden we steun voor -': :'::.C de HTG-behandeling en het onvermogen , -:- '-.:. rnet onlustgevoel-ens om te gaan. : :.:ludeerd worden dat het HTG-model zoals voor een :.: :ntwikkeld en wordt toegepast '-l:sten beeen zeer geschikte en logische - :: een dat abstlnentie voor hen clijkt
3 t-B
