Samenvatting projectbeschrijvingen Projecttitel: Boomgaardpad Seizoenen: lente, herfst (alle mogelijk)
thema: milieu, afval, energie, gebouw leeftijd/groep (en): 1 tot en met 8
meest geschikte omgeving: begeleiding nodig? schoolomgeving groep 1+2: 1 per 6 l.l. groep 5+6: 10 (posten)
Aantal kinderen: ongeveer 50
buiten? ja
lestijd per klas/leerling: variabel per groep
1. Samenvatting leerling-activiteiten: In en rondom het schoolgebouw worden allerlei opdrachten uitgevoerd met betrekking tot inrichting, het milieu, afval en energie. Werkvormen: afval zoeken en sorteren, kennis opdrachten, gedicht maken, ramen openen, lichtknopjes gebruiken, omschrijven, tellen, verwarming onderzoeken, puzzelen, brief schrijven, foto zoektocht en opdracht, affiche maken, waterverbruik controleren, tabel maken. 2. Wat doen de leerkrachten en hoeveel tijd zal het hen kosten: Route uitzetten, opdrachten kopiëren, internet controleren. 3. Welke activiteiten doe je buiten de school? Vragen beantwoorden, tekenen, foto opdracht, afval zoeken, schema invullen. 4. Zijn er anderen dan de klassenleerkrachten nodig bij de projectuitvoering? Zo ja wie en hoeveel? groep 1+2: 1 begeleider per 6 leerlingen groep 3+4: eventueel extra begeleiding groep 5+6: 10 begeleiders (op posten) 5. Over welke onderwerpen gaan de onderzoekjes? Afval, kringloop, energie, gebouw, water, milieu. 6. Welke materialen heb je buiten nodig? Groep 5+6: fototoestel, gekopieerde opdrachten, pen, potloden, leerlingen eigen etui. 7. Computergebruik: PC onderzoeken (snoeren), kennisnet gebruiken, internet. 8. Bijzonderheden:
9. Naam school en contactpersoon (incl. telefoonnummer). De boomgaard Leidsche Rijn Utrecht Mw. L. van Staalduinen
Schoolpad De Boomgaard
Algemene beschrijving van het pad
2 2
Doelen
2
Doelgroep
2
Korte beschrijving van de paden
3
Omgeving
4
Seizoen
4
Gezamenlijk start en afsluiting
4
Organisatie ________________________________________________________________ 4 Bijlagen: Schoolpad groep 1 en Schoolpad groep 3 en Schoolpad groep 5 en Schoolpad groep 7 en Verklaring
1
2 4 6 8
Schoolpad De Boomgaard Beschrijving van de school en het gebouw met omgeving De school staat in een nieuwe wijk van Utrecht: Leidsche Rijn. Na verschillende voorlopige behuizingen is de school in september 2001 in het nieuwe gebouw getrokken. Het gebouw omvat twee scholen, een sporthal, een theaterzaal, een forumruimte, vooren naschoolse opvang, een kinderdagverblijf en een verblijf voor gehandicapte kinderen. Buiten zijn verschillende speelplaatsen voor onze school: plein met zandbak, een kobaltblauw geasfalteerd gedeelte en een kunstgrasveld. Tegenover de voordeur is een algemeen milieuplein. Het leerlingenaantal zal de komende jaren toenemen. Op dit moment zijn er 5 groepen 1/ 2 2 groepen 3 2 groepen 4 1 groep 5 1 groep 6 1 groep 7 1 groep 8 Volgend schooljaar, als dit project uitgevoerd gaat worden, zijn er 6 of 7 groepen 1/ 2 en 2 groepen 5. De andere aantallen blijven hetzelfde. Algemene beschrijving van het pad Doelen
Bewustwording van de omgeving waarin kinderen zich lange tijd bevinden Zorgvuldig omgaan met materialen Komen tot meer inzicht in de opbouw van een gebouw en alles wat daarmee samenhangt. Leren gebruiken van zintuigen om waar te nemen en te ontdekken. Het met elkaar netjes houden van de school Het vormen van een mening en ontwikkelen van een houding ten aanzien van de omgang met materialen en voorwerpen
Doelgroep De paden zijn in en rondom de school. Er zijn vier paden ontwikkeld: Groep 1 en 2 Groep 3 en 4 Groep 5 en 6 Groep 7 en 8 Zodat de paden twee jaarlijks gebruikt kunnen worden
2
Korte beschrijving van de paden Groep 1 en 2 De kinderen lopen in groepjes( 4/5 leerlingen) met ouders het gebouw door en zoeken naar gekleurde bordjes met Flip de beer erop. De ouder leest de opdrachten in verhaalvorm over Flip de beer voor. Na elke opdracht krijgt het groepje een puzzelstukje van Flip. Na afloop van de tocht kunnen zij Flip maken. •
Flip de beer is een figuur die terugkomt in het t.v. programma Koekeloere, dit programma wordt door de kleuters gevolgd. Flip is hierin de ontdekkende beer die op deze manier o.a. de taalontwikkeling stimuleert. Flip de beer is in levende lijve in de kleutergroepen aanwezig, dus bekend bij de kinderen. Hij logeert regelmatig bij een van de kinderen thuis. Op deze manier ontstaat een integratie van taalonderwij s, culturele vorming en NME.
Groep 3 en 4 De kinderen lopen in groepjes van 4 het gebouw door. Zij hebben een kaart met foto’s bij zich. In volgorde zoeken zij naar de plaatsen waar de foto gemaakt zou kunnen zijn. Daar vinden zij de opdrachtkaart met eventueel een werkblad en voeren zij de opdrachten uit. Elk groepje krijgt een andere route. De opdrachten gaan voornamelijk over onderdelen van het gebouw en meubilair.Er is een opdracht die op de computer uitgevoerd wordt. Groep 5 en 6 Aan de hand van een sterrentocht voeren de leerlingen de opdrachten uit. Er is een centrale plek met een leerkracht die de kinderen naar de verschillende plaatsen met opdrachten stuurt. Op deze plaats is een begeleider aanwezig. De opdrachten vallen binnen het vakgebied NME maar hebben relaties met vakgebieden als taal, rekenen, creatieve vorming en aardrijkskunde. Er is een opdracht die op kennisnet uitgevoerd wordt. Groep 7 en 8 Ook deze leerlingen voeren de opdrachten uit door middel van een sterrentocht. Hierbij zijn geen begeleiders aanwezig. De opdrachten hebben als onderwerp afval en waterverbruik. Er zijn drie opdrachten die via een internetsite gemaakt worden. Er zijn veel relaties met andere vakgebieden. Voor alle groepen geldt dat de opdrachten afwisselend zijn. De volgende opdrachtvormen komen voor: • Doeopdrachten • Werkbladen • Tekenopdrachten • Ontdekopdrachten • Zintuiglijke opdrachten • Computeropdrachten 3
Omgeving De opdrachten vinden in het gebouw of de directe omgeving ervan plaats. Dit project kan op andere scholen uitgevoerd worden. Een aantal vragen moeten daarvoor aangepast worden naar de eigen omgeving en schoolgebouw Seizoen Dit project kan in elk seizoen plaats vinden. Wij kiezen voor het voorjaar of najaar, omdat dat ‘rustige’ tijden op school zijn. Gezamenlijk start en afsluiting Er vindt aan het begin van het project een gezamenlijke start plaats. Dit kan d.m.v. het met elkaar zingen van een lied. Een wandeling rond het gebouw, waarbij de materialen voor elke groep gevonden worden of een kleine act door het team. De afsluiting is een vervolg op de start: Bij het lied is een couplet gemaakt door elke bouw. Elke bouw heeft een plaats uitgekozen waar zij iets tentoongesteld hebben van het project, de andere groepen bekijken de tentoonstellingen. Een aantal leerlingen uit de verschillende bouwen speelt een vervolg op de start act. Elke twee jaar wordt er een andere start en afsluiting voorbereid, zodat het elke keer nieuw en verrassend blijft Organisatie Het project kan met een groep gedaan worden, maar wil het project aan de doelen voldoen, dan is het aan te raden het project door de hele school te laten plaatsvinden in een tijdspan van 2 a 3 weken. Voorbereiding: Tijdstip Planning schooljaar Twee maanden voor project Maand voor project Week voor project
Tijdens project 4
Activiteit ~ Tijd inroosteren voor schoolpad
Personen NME commissie
~ Verspreiding van schoolpad aan de
NME commissie
betrokken leerkrachten ~ Bespreking schoolpad op bouwvergadering ~ Oproep nieuwsbrief voor hulp ouders ~ Intekenlij st ouders ~ Instructie ouders ~ Vermenigvuldigen werkbladen ~ Gezamenlijke start en afsluiting voorbereiden ~ Intekenen op tijdenlijst ~ Opdrachten ophangen
Betrokken lkr. Lkr groep 1/ 2 Lkr groep 1/ 2 Lkr groep 3 t/m 8 Lkr groep 1 t/m 8 Lkr groep 1 t/m 8 Lkr groep 1 t/m 8
Uitvoerende activiteiten Tijdstip Start van het project Eerste week Laatste dag
Activiteit Gezamenlijke start Uitleg schoolpad in de groep Gezamenlijke afsluiting
Personen Lkr. Groep 1 t/m 8 Lkr. Groep 1 t/m 8 Lkr. Groep 1 t/m 8
Afronding: Tijdstip Week na het project Twee weken na het project op teamvergadering
Activiteit Personen Invullen van het evaluatie formulier Betrokken lkr. ~ Bespreken van uitkomsten evaluatie ~ Eventuele aanpassingen uitwerken
Het Boomgaardpad voor groep 1 en 2
Dit project kan worden uitgevoerd met een groep, maar ook met meerdere groepen. Er kunnen te gelijker tijd maximaal 8 groepjes van 5 of 6 kinderen het pad volgen. Per groepje is een ouder, stagiaire of leerkracht nodig. Er zijn in totaal 12 opdrachten. Als een opdracht is uitgevoerd mag het groepje een puzzelstukje van Flip meenemen. Omgeving: In de school en op het plein. Leerdoelen: • De kinderen ontdekken welke milieuzaken er in en om de school aanwezig zijn • De kinderen ontdekken waarom ze sommige handelingen verrichten • De kinderen leren verschillende bouwmaterialen herkennen. • De kinderen leren kijken naar constructies. • De kinderen leren over energie en zonlicht. Duur van het project: Het pad duurt een dagdeel. De verwerking kan nog een aantal dagdelen in beslag nemen. Voorbereiding van het project: • Uitzetten van de opdrachten en puzzelstukjes • Indelen van de groepen • Uitleg aan ouders • Uitleg aan kinderen Benodigdheden: o 8 begeleiders o Opdrachtkaarten o Puzzelstukjes o Groepsnaamkaarten o Een stoel o Een tafel o Een losse steen o 6 scheppen o Zwerfafval van het schoolplein
Schoolpad groep 3 en 4 Dit pad kan door een onbeperkt aantal leerlingen gevolgd worden, maar niet meer dan 12 groepjes van 4 leerlingen te gelijk. Er zijn in totaal 20 opdrachten. Na instructie kunnen de kinderen met een fotokaart, schrijfkarton met elastiek en potloden op pad. Omgeving In en in de directe omgeving van school. Er zijn drie opdrachten op het terrein van de school: plein, kunstgras en blauwe plein Er is één opdracht voor de school: milieuplein Seizoen Dit pad is niet seizoensgebonden Leerdoelen Bewust worden van een omgeving waar je bijna elke dag bent. Komen tot een totaal beeld van de school. Zich een mening vormen over mooie, lelijke, leuke of grappige omgeving. Leren gebruiken van zintuigen om waar te nemen en te ontdekken. Ontdekken hoe en waarom iets zo gemaakt is. Bewustwording van het met zorg omgaan van school en inboedel. Duur van het project Het pad kan gedurende twee dagdelen gevolgd worden. Per dagdeel krijgt een groepje één fotokaart mee. Daarna kunnen de uitkomsten met elkaar worden verwerkt. Voorbereiding Fotokaarten, opdrachtkaarten en werkbladen klaarleggen/ophangen, diskette klaarleggen. Harde kartonnen met elastieken waar werkbladen geklemd kunnen worden klaarleggen. Instructie aan kinderen voorbereiden. Groepjes indelen. Eventueel hulpouders vragen om een groepje te begeleiden. Benodigdheden Kartonnen en elastieken Fotobladen Werkbladen en opdrachtkaarten Etuis (hebben de leerlingen zelf) per groepje één Opzet van het pad Elk groepje krijgt een fotokaart. Zij gaan op zoek naar deze plaatsen in of in de directe omgeving van het gebouw. Komen zij op de juiste plaats, dan vinden ze daar een opdrachtkaart of werkblad. Samen bespreken zij de opdracht, maken een werkblad en nemen deze mee. Vervolgens gaan zij op zoek naar de plaats van de volgende foto. Er is één opdracht op diskette gezet. Natuurlijk de opdracht over de computers. Zij kunnen deze ook invullen op de computer en uitprinten.
Het Boomgaardpad voor groep 5 en 6 Soort opdracht: sterrentocht Bestemd voor: de groepen: 5 en 6. Dit project is geschikt voor een groep van ca 50 kinderen. We gaan uit van 6 kinderen per groepje, 8 groepjes in totaal. Er zijn 10 opdrachten, zodat er steeds 2 uitloopplekken vrij zijn. Per spel is een begeleider nodig en op de centrale post de desbetreffende leerkrachten van de groepen die het project uitvoeren. Omgeving: in en om de school, bij voorkeur bij droog weer, seizoen maakt niet uit. Leerdoelen van de sterrentocht: • De kinderen ontdekken welke milieuzaken er in en om de school aanwezig zijn. • De kinderen denken na over hoe zij een bijdrage kunnen leveren aan een beter schoolmilieu. • De kinderen leren het internet te gebruiken om informatie in te winnen. • De kinderen nemen een kritische houding aan ten opzichte afvalverwerking en gescheiden inzamelen van afval. • De kinderen kunnen zich een voorstelling maken hoe de natuur er gedurende 4 seizoenen uit kan komen te zien. Duur van het project: 1 middag. Voorbereiding van het project: • De opdrachten moeten uitgezet worden in en om de school. • De opdrachtkaarten en antwoordkaarten moeten vermenigvuldigd worden. • Ouders moeten van te voren uitleg krijgen over de gang van zaken. • Er moeten groepjes gemaakt worden. • Er moeten puzzelstukjes gemaakt worden die samen het eindwoord vormen. • Alle materialen moeten verzameld worden. Benodigdheden:
• • • • • • •
10 begeleiders (per opdracht 1) leerkrachten die op de centrale plek posten. Opdrachtkaarten en antwoorden. Antwoordenblad voor de kinderen. Materialen per opdracht 2 computers met internetaansluiting. Fototoestel+filmpjes (liefst polariod)
Opzet van de sterrentocht: De kinderen krijgen per groepje een opdrachtenformulier waar de volgorde op staat aangegeven. Ze beginnen bij de centrale post. Daarvandaan gaan ze naar de eerste opdracht, die voeren ze uit en vervolgens meldt het groepje zich weer bij de centrale post. Wanneer de opdracht goed is uitgevoerd, krijgt het groepje een letter. Nadat alle opdrachten zijn uitgevoerd en de kinderen alle letters hebben verzameld, moeten de letters in juiste volgorde gelegd worden totdat er een eindwoord ontstaat dat te maken heeft met het milieu. NB: opdracht 10 moet bij elk groepje als laatste opdracht vermeld staan. De opdrachten: De opdrachten spelen zich in en om de school af en zijn gevarieerd samengesteld. Hieronder volgt een mogelijke aanbieding van opdrachten. Deze zijn in dit geval afgestemd op onze schoolomgeving, maar kunnen aangepast worden aan de omgeving van elke school.
Het Boomgaardpad voor groep 7 en 8 Soort opdracht: sterrentocht
Dit project is geschikt voor een groep van ca. 50 kinderen. We gaan uit van 4 kinderen per groepje. Er zi jn 4 lessen over afval: 1. 2. 3. 4.
Afval zoeken rond school en daarbi j een li jst invullen Gedicht ‘Meneer Verhagen’ lezen en de kringloop van afval in elkaar zetten. Internetsite www.nederlandschoon.nl en www.milieucentraal.nl beki j ken en vragen beantwoorden. Rekenblad over afval maken en stencil met eigen meningen over afval maken.
Er zi jn 4 lessen over waterverbruik: 1. 2. 3. 4.
Invullen tabel over waterverbruik in een week invullen. Rekenblad over waterverbruik maken. Internetsite www.leidscheri jn.nl beki jken en vragen beantwoorden. Internetsite www.leidscheri jn.nl beki jken en vragen over Duurzaam Huis beantwoorden.
Omgeving: I n en om de school. Leerdoelen: o Eigen mening vormen en een houding ontwikkelen over afvalproblematiek en waterverbruik. o Kennis vergroten over afval en waterverbruik o Informatie leren verzamelen via de computer Duur van het pro ject: Minimaal een week, maximaal drie weken Voorbereiding van het pro ject: Opdrachten en werkbladen vermenigvuldigen Internetsite bezoeken om te zien of dezelfde informatie nog weergegeven wordt
Benodigdheden: • Opdrachten en werkbladen • Per groepje een computer