SUDAN'S DEBT CRISIS
tion and Structural Change.
SAMENVATTING EN CONCLUSIES
DevelopmentProspects an d
Zoals uiteengczetwcrd in dc inlciding,is het doel van dezc studie hct analyseren van de evolutic,het managementcn de effectenvan de schuldcncrisisin dc zcl'entigcr en tachtigcrjarcn in Soedan;ecn van de armstelandenin Afrika. Dc studic is speciaal gericht op hct IMF en de rol dic het IMF gcspccld hccft in het managemcntvan Socdan'scrisis.Dc benaderingricht zich zowcl op hct bcgrijpcn van het karakter van de rol dic hct IMF gcspccldhccft cn de bewecgredenenvoor hct IN{F-bclcid als op het beoordelen van de tocreikendhciden dc doclmatighcidvan dc bclcidsvclorschri[tcn die door het IMF *'ordcn gepropagce rd. De studiezct ook uitecn hoc de rollen van zowelhet IMF alsdc Socdancseovcrhcid begrcpen moctcn u'ordcn in dc contcxl \'an een complcx web van intcracticstusscn verschillcndegroepcnen participantcnin responsop proccsscn,economischcn sociopolitick, zo*'el intcrn als cxtern,van het betreffendeland. De studie laat zien hoe hct IMF encrzijdsccn bclangrijkcdcclncmerin dcze processenis, maar andcrzijdsmoct strijden tcgen verschillcnde,soms conflicterendekrachtcn dic dc capacitcit van hct IMF om op ecn consistcntcmanicr te intcrvcnicrenin dc economischcbelcidssfccr k u n n c no n d c r m i j n c nD . c s t u d i cl a a tt c v c n sz i c nh o c h e t g c d r a gv a n d c S o c d a n c s e staat begrepen moct worden in termcn van dc verschillcndekrachtcn die drukkcn op dc c a p a c i t e ivt a n d e s t a a to m o p c c n c o h c r c n t ec n b c t c k e n i s v o l lm c a n i c r t c r e a g c r e no p de economischeproblemenwaarmcehct land zich gcconfrontccrdzict. Hoofdstuk I $ vcrgclijktdc dimcnsiescn hct onstaanvan dc schuldencrisis in Afrika bezuiden de Sahara mct het Latijnsamcrikaanse cn Caribischegcbicd - hct andcre z*'aar in dc schuld stckendedecl van de derdc wcreld. Uit dcze analy'scvolgt dat de schuldvan Afrika bczuidcndc SaharavcrschiltzoweI met bctrckkingtot dc samcnstclling als met betrekkingtot de condities.Er blijkt dat eenvcel groter dcel van dc schuld van Afrika bezuidende Saharaverschuldigdis aan officielecrcditcurcn (voornamelijk nationalcoverheden),tcr*'ijl hct grootstcdeel van de Latijnsamerikaanscschuldvcrschuldigd is aan particulicre,commerciclecrcditeuren,voornamelijk internationale banken.Dit hccft zijn uitwcrkingzowclop de relatievezwaaÍte van de financielctermen en schuldenlastgezienvanuit het perspectiefvan het schuldcnland,als op de mate waarin hct risicovan wanbctalingecn rcclc bedreigingvormt voor dc stabiliteitvan het intcrnationalcfinanciclesystccm.Hct vcrhoudingsgewijs hogcre aandeeI van conccssioneleleningcnvan officielecreditcurcn,en dc veel gïotcre erT)osure van de zijde van intcrnationalebankcn bij zwaarverschuldigdcLatijnsamerikaanse landcn gccft aanleidingtot een andcr pakketvan managements-vraagstukken voor de twec categorieen waarmeede intcrnationalc debiteuren,en zou de bctrekkclijkezelfgenocgzaamheid financielegemcenschaphceft gcreagcerdop de schuldencrisis van Afrika bezuidende Saharaeind zeventigcren begin tachtigerjaren kunnenvcrklarcn. Met betrekkingtot dc oorzakenvan dc schuldencrisis kwam ook naar voren dat de voor Afrika bezuidende Saharaeen naar vcrhoudingveel dalingin cxportopbrengsten grotere rol hccft gcspeeldin de loop van de schuldencrisis. Het blijkt dat er in de literatuur over dit ondcrwerp ruime aandachtis besteedaan het dcbat rond de hoofdoorzakenvan de economischeneergangen het relatievebelangvan endogenebeleidsf a c t o r e nv i s - d ' - r , i e s xogene schokken enerzijds, cn de meest geeigende die nodig zoudcnzijn voor economischherstelop langeretermijn beleidsmaatregelen anderzijds.
ub-SaharanAfrica: a Joint k. tf the SudaneseEconom7,, Balance.WashingtonDC: b -SaharanAfnc q I 98G90. n e n Í .V o l s .I , l l , I I I . W a s h ocument,WashingtonDC: iorld Bank Memorandum theConsultative Group for s.I, II, III. WashingtonDC: ; Programfor Sustainable )C:The World Bank. n. Vols. I-III, Washington 'ashington DC: The World tainable Gron'th.Washingr York: Oford Univcrsity i ols.I, II. WashingtonDC: wthin the 1960s.Washing'nition, Stati stical Cov,erage an GuarantceTrust Com-
) 1e8ó. í.n lrlo:ambique. Working les. n Afica: The Recent Ex-
?A2
SUDAN'SDEBTCRISIS
Hoofdstuk II gaat vervolgensde evolutievan de rol van hct IMF in dc derde wereld na, bijzondere aandachtbestedendaan de inhoud en de vorm van beleidsconditionaliteit van IMF-leningen aan schuldenlanden,en aan de rol die dit ook speelt in de multilaterale herstructurerings-processen binnen de Club van Parijs. Binncn de contextvan Afrika bezuidcn de Sahara, is hct voornamelijk via deze door IMF en Wereldbank gesteunde interventies, dat de internationale financiele gemecnschap,hooídzakelijk bestaandeuit officiele,bilateraleen multilateraledonoren cn crediteurcn,heeft gercageerd op dc schuldcncrisisvan landen als Soedan. Uit een beschouwingvan een aantalstudicsnaar het economischesuccesdat individuelclandcn gcboekthcbbcntcrwijl er door hct IMF en de Wcreldbankgesteunde programma'svan kracht waren,blijkt echterdat een tocnemendaantalvan deze programma'svcrbrokenzijn omdat de financieleautoriteitenvan het debiteurenlandniet voldedenaan de criteriavoor cconomischsuccesen anderevoorwaardengesteldin de progÍamma's.In rclatie tot deze bcvindingenwordt vervolgenshct tcgenstrijdigekarakter van de meervoudigerollcn van het IMF in dc beleidsdialoogen de sfeervan het schulden-management geanalyseerd.Het blijkt dat de internationalefinancielegcmeenschapsomsde prioriteit hceft gegevenaan onmiddellijkeschuldenherstructurerings-processcndic vcrvolgensdc capaciteit van hct IMF om een rol te spelcn in economischbcleidssfeerondcrmijnd hebben.Dit probleem,zo wordl bctoogd,wordt verder vcrstcrkt door hct karakter en de termen van de herstructurerings-procedures van de Club van Parijs, dic, vooral in het begin van de tachtigcr jaren, erg weinig verlichtingboden voor de dcbitcur en, in veel gevallcn,een seric van opeenvolgendc hcrstructurcrings-ovcreenkomsten noodzakelijk maakten om wanbetaling door de dcbitcur te voorkomcn.Hoofdstuk II laat ook zicn dat de vereistevan ccn bovenste krediettranchc-overecnkomst mct het IMF alscen prcconditievoor elke herstructurering door de Club van Parijs z-elfsde onmiddellijke schuldcnlastvoor ecn land kan doen toenemendoor een stijgingvan schuldmet verhoudingsgewijs kortere en mecr slringente termen waarmecIMF-leningengepaardgaan. Door deze processen is de erposurecn de kwetsbaarheidmet betrekking tot wanbetaling van het IMF in de al'aarste schuldenlandenvan Afrika bezuiden de Saha,ra aanzienlijkvergroot.Dit, zo wordt betoogd,zou hebbcnbijgcdragenaan het grociende probleem van achterstalligebetalingenaan het IMF onder een stijgendaantallanden in Afrika bezuidende Sahara,waaronder Soedan.Omdat de statutcn van hct IMF herstructureringvan IMF-kredietcn en leningenniet toestaan,kunnende zwarcschuldenlandenlangsdczeweg,door hct op dc proef stellenvan de financicleintegriteitvan de 'grootmoedcr' van hct internationalefinancielesysteem,ecn bedrcigingvormen voor de stabiliteitvan het systeem.Om deze rcden kunnen de schuldencrises van de vele lage inkomenslanden in Afrika bezuidende Saharanict langer door dc internationale financielegemeenschap behandeldworden met dezelfdcmatc van zelfgenoegzaamheiddie karakteristiekwas voor de zeventigerjaren en de woege jaren tachtig. De volgende vier hoofdstukken bieden een gedetailleerde studie van dc ervaring van Soedanals voorbeeld van een van de zwaarsteschuldcnlandenvan Afrika bczuiden de Sahara.Soedanis tussen1978en 1984getuigegeweestvan een opeenvolgendereeks van IMF bovenstekrediettranche-overeenkomsten en herstructurcringenmet de Club van Parijs.Soedankwam sinds 1986niet langerin aanmerkingvoor nieuwe IMF-leningcn en had tegen hct einde van 1989voor 1 miljard VS dollars aan achterstallige betalingenaanhct IMF gcaccumulcerd.De belangrijkstewagen waaropdit hoofdstuk
ecn antwoordzo s onbehecrsbarc Tnuhe| door he nen werken? Hoofdstuk II tergrond voor d durendc sectar verschillendesc onfwikkeling ge< dragcn aan de or ent pakket be onaíhankelijkhei d e n c r i s c sd i e z i m o e t e nw o r d c n onevenrlichtigh troon van ccono Deze manifestc onevcnwichtigh d c N i m c i r yr e g e Hoofdstuk It stabilisatieprog deeld vanuithct voor*'aardcndie heeft in hc( ma Hoofdstuk V be was aan ccn forn factoren na dic bcsluit om Socd be achterstallige In hoofclstu de beleidscond werd door bewe zich hieldcn aan in overeenstem durendgefaaldl van het wisselk gesteundeprog e n m o n c t a i r eb c H e t e e r s t ed t e i t e nv a n h e t l a aantal radicale met de belcidsd gcn ovcr ecn nie komst werd be gcillustreerddo Soedan gesteld Soedanuit te sl
SUDAN'S DEBTCRISIS
t IMF in de derdewereld r vanbeleidsconditionalilit ook speeltin de multijs. Binnende contextvan lor IMF en Wereldbank reenschap, hoofdzakelijk r crediteuren,heeft geretnomischesuccesdat ine rilereldbankgesteunde endaantalvan dezepror het debiteurenlandniet rorwaardengesteldin de ;nshet tegenstrijdigekaaloogen de sfeervan het rnationalefinancielegeeschuldenherstructurerom een rol te spelen in zowordt betoogd,wordt ructurerings-procedures :htigerjaren, erg weinig ierievan opeenvolgende m wanbetalingdoor de reistevan een bovenste voorelkeherstructurervooreenlandkan doen ; kortereen meer strinnetbetrekkingtot wanka bezuidende Sahara agenaanhetgroeiende stijgendaantallanden statutenvan het IMF u-nende avare schulnncieleintegriteitvan n bedreiging vormen ;chuldencrises van de ngerdoor de internamatevanzelfgenoegroegejaren tachtig. udie van de enaring ivanAfrikabezuiden lpeenvolgende reeks eringenmet de Club or nieuweIMFJens aan achterstallige aarop dit hoofdstuk
283 eenantwooÍdzoektzijn:Hoe is Soedan'sschuldencrisis ontstaan?Hoe is de schijnbaar onbeheersbare schuldenlast'beheerst'?Hoe moetde rol vanhet IMF opgevatworden? Tnuhet door het IMF en de Wereldbankgesteundebeleids-programma hebbenkunnen werken? Hoofdstuk III biedt eengedetailleerdehistorische,politieke en economischeachtergrond voor deze meer recenteperiode. Het identificeert en verklaart de voortdurende sectarische,regionale en politieke verdeeldheid en conÍlicten tussende verschillendesocio-economische groependie Soedan'spolitieke en economische onnvikkelinggedomineerdhebbensindshet koloniale tijdperk. Deze hebbenbijgedragenaande onmachtvan de opeenvolgende regeringenom eencoherenten consiste n t p a k k e t b e l e i d s m a a t r e g e l e tne o n t w e r p e ne n u i t t e v o e r e n s i n d s d e onaÍhankelijkheidvanhet landin 1956.Er wordt betoogddat de budgettaire-en schuldencrisesdie zich voorgedaanhebbenin de zeventigerjaren daarombeschouwd moetenworden in de contextvan de groeiendepolitieke conÍlicten en economische onevenwichtigheden die volgdenuit de socio-economische verdeeldheiden het patroon vaneconomischeonnvikkelingdie al heerstenten tijde van de onaÍhankelijkheid. Dezemanifesteerdenzichin de groeiendepolitiekeinstabiliteit enrtyareeconomische onevenwichtigheden die zich in de zestigerjaren voordedenen waÍrop het beleid van de Nimeiry regeringbeginjaren zeventigeenreactievormde. Hoofdstuk IV beslaatde periode 1978-U waarin er een door het IMF gesteund stabilisatieprogramma van kracht was.rn dit hoofdstukwordt het programmabeoordeeldvanuithet perspectiefvande matewaarinde overheidzich hield aande beleidsvoorwaardendie het programmavoorschreefen in relatie tot de rol die het gespeeld heeft in het managementvan Soedan'sschuldencrisisdoor de donorgemeenschap. HoofdstukV beslaatde periode198+88waarinde Soedanese overheidniet gebonden \r/asaaneenformeleovereenkomst met hetIMF. Het gaatde politiekeen economische factoren na die geleid hebbentot de ineenstortingvan het lMF-programma en het besluit om Soedanuit te sluiten van nieuweIMF-leningen en de snelleopbouwvan achterstalligebetalingendie daaropvolgde. In hoofdstukIV wordt aangetoonddat, ondanksde IMF-retoriek ten xanzislly31 de beleidsconditionaliteitvan kredietovereenkomsten die herhaaldelijkondersteund werd door beweringenvan de Wereldbankdie erop neerkwamendat de autoriteiten zich hielden aan de beleidscondities, er weinigredenenzijn om aan te nemendat dit in overeenstemming is met de werkelijkheid.Het is duidelijk dat de autoriteitenvoortdurendgefaaldhebbenin hettot standbrengenvandevereisteuniÍicatieenliberalisnlis van het wisselkoersbeleid, een hoeksteenvan het door het IMF en de Wereldbank gesteundeprogrammavoor Soedan.Evenminwerd voldaanaande anderebudgettaire en monetairebeleidsconditiesopgenomenin de overeenkomst. Het eerstedeelvan hoofdstukV laat ook zien dat zelfsnadat de financieleautoriteiten van het land in 1983en 1984onder invloedvan de Islamiserings-beweging een aantalradicalebeleidshervormingen introduceerdendie rechtstreeksconflicteerden met de beleidsdoelenvan de door het IMF gesteundeprogramma,de onderhandelingenovereennieuwestand-byovereenkomstdoorgingenen er inderdaadeenovereenkomst werd bereikt. De flexibiliteit gedurendedeznperiode wordt ook duidelijk geillustreerddoor de opeenvolgende verlengingenvan de deadlinedoor het IMF aan Soedangesteldom regelingente treffen voor de achterstalligebetalingenalvorens Soedanuit te sluitenvan nieuweIMF-leningen,en, nadat Soedanin 1986uitgesloten
7g
SUDAN'SDEBTCRISIS
was van nieuwe IMF-leningcn, door de aanhoudelijkepogingen om tot enige vorm van overeenstemmingte komen met betrekking tot het economischebeleid. In dezeperiode werd ook gepoogd een'steungroep'van de belangrijkstedonoren en crediteuren op te richten die, zo werd gehoopt, hun hulpbudgetten rechtstreekszoudcn aanwenden om regelingen te treffen voor Soedan'sachterstalligebetalingen aan het IMF. Zo wordt geconcludeerddat het IMF een veel grotere mate van flexibiliteit aan de dag legde dan misschien verwacht kon worden op grond van de reputatie die het IMF opgóbouwd heeft onder veel van de derde-wereldleden van het IMF, in het bijzondei io ef.iL" bezuiden de Sahara.Hoe kan dit verklaard worden? De IMF flexibiliteit in Socdan'sgeval wordt vervolgensverklaard in termcn van de rol die een IMF kredietovereenkomst speeltin hct lot standbrengenvan multilaterale schuldenherstructurerings-overeenkomsten, hetgeengaandewegde prioriteit kreeg boven de belcidsfuncticvan de kredietovereenkomst.Dit, zo werd gesuggereerd,stemi overeen met het gezichtspunt dat de overhedcn van Soedan'sbelangrijkste donor-en crediteurenlandenhun invlocd hebbenaangewendom druk uit te oefcnen op het IMF om de voor Soedanbenodigde economischebeleidshervormingente laten varen om de onmiddellijke schuldcnverlichtings-proceduresin werking te kunnen stellcn. Zo werd de capaciteit van het IMF om beleidsconditionaliteitaf te dwingen sterk verzwakt en het afsluitenvan een bovenstekrediettranche-overeenkomst werd daarmeeeen 'window-dressing'exercitie;cen exercitiedie het in standhoudenvan eenomvangrijkcnetto import van eÍerne fondscn tcr onderstcuningvan het groeiende tekort op de betalingsbalansmogelijkmaakte,zonderdat de autoriteitende politiek inpopulaireeconomische bezuinigingsmaatregelenhoefden uit te voeren die onderdeel vormden van het door het IMF en de Wcreldbank gesteundeprogramma. Er wordt uiteengezetdat de reeksherstructurerings-overeenkomstcn met de Club van Parijs die afgeslotenwerden op basis van de reeks IMF-kredietovereenkomsten,aangevuld met omvangrijke ontwikkelingshulp-uitkeringen,tot gcvolg haddcn dat Soedan zich kon verheugenin een relatief hogerenetto kapitaalimport(op basisvan het inkomen per hoofd) dan in regio Afrika bezuiden de Saharaals geheelgedurende dezelfde periode. Toen de lMF-overeenkomsten eenmaal verbroken rrrr'aren, resulteerde dit in opschorting van de schuldenhcrstructurerings-procedures met de Club van Parijs, zodat Soedan'sschuldniet langer'beheerst'konworden en de periodevan wanbetalingdoor Soedanbcgon. Ondanks de groeiendeachterstalligebetalingen,zelfsop verplichtingen aan het IMF zelf, duurde de beleidsdialoogmet het IMF voort. De accumulatievan a c h t e r s t a l l i g eb e t a l i n g c n v e r v i n g i n f e i t e d e s c h u l d e n v e r l i c h t i n ga l s m i d d e l t o t 'schulden-management' en hield de positievenetto kapitaalimportten behoevevan de hnanciering op het tekort op de lopende rekening in stand. ondanks het wangedrag, werden de hulp-stromen naar Soedanvoortgezeten bleef de netto kapitaalimport op een vergelijkenderwijs gunstiger peil dan in de rest van de regio Afrika bezuiden de Sahara. De IMF-flexibiliteit in de woege jaren tachtig kan toegeschrevenworden aan vermeende geo-politieke belangenin het ondersteunenvan de pro-Westerse regering van Soedan'spresident Nimeiry van donor-en crediteuren overheden.De waag is echter hoe de flexibiliteit van het IMF nadat Soedan niet langer in aanmerking kwam voor nieuwe lMF-leningen verklaard kan worden, in aanmerking nemend dat de vS en andere westerselanden die aanzienlijkeinvloed binnen het IMF uitoefenentegelijkertijd Soedan'svoornaamste crediteuren en donoren zijn. In hoofdstuk V wordt bear-
gumc gebra struct Z]NAAÍ
betalir de'grt van he schoof mce ge uit de r Voc opgcm( eerdefi dieper i Hoofds( ontoere voldaan tocreikc van econ Erw houden evsnmin op econ beleidin toegesc en regio is duide staatom langeret be|wijfe toereike Herstell Het' structur aantal b, daan die behande de econ istreerd waarop die in d arbeide weemd taalvluc Geb Soedan rekenin
SUDAN'S DEBTCRISIS om tot enigevorm van beleid.Indezeperiode :n en crediteurenop te roudenaanwendenom an het IMF. Zo wordt Ít aan de dag legde dan : het IMF opgebouwd et bijzonder in Afrika laard in tcrmen van de ngenvan multilatcrale eg de prioriteit krees 'd gesuggereerd, stem-Í relangrijkste donor-en :e oefenenop het IMF :n te latenvarenom de nnen stellen.7,o werd gen sterk verzwakt en rrd daarmeeeen 'wineenomvangrijkenetto tekort op de betalingnpopulaireeconomisleel vormden van het dt uiteengezet dat de lie afgeslotenwerden rld met omvangrijke ch kon verheugenin en per hoofd) dan in rcriode. rsuheerdedit in op'lub van Parijs, zodat an wanbetalinsdoor lfs op verplichiingen De accumulatievan ring als middel tot ten behoevevan de .nkshet wangedrag, I kapitaalimport op Afrika bezuiden de en worden aan ver,sterseregeringvan De waag is echter rerkingkwam voor end dat de VS en refenentegelijkerluk V wordt bear-
285 gumenteerd dat dit vcrklaard kan wordcn met behulp van de hypothcsc (naar voren gebracht in hoofdstuk II) dat hct 'sneeuwbal-effect'vanherhaaiàelijke schulden-herstructureringen de exposureen kwctsbaarheid met betrekking tot wanbetaling door zwaar in de schuld stekendelanden van het IMF sterk doet toénemen.Toen dé wanbetaling door Socdaneen bedreigingbegon te vormcn voor de financiele inteeritcit van de'grootmocder'van het internationalefinancielesystecm- vanwegede ,-oá hazafi, van het tolereren van de de facto wanbetaling op verplichting"n á* het IMF -, verschoof de aandachtnaar het vinden van een oplossingvan het probleem waar het IMF mee geconfronteerdwerd. In zulkc situatieskan de IMF-flexibiliteitverklaardworden uit de noodzaaktot het behoudcnvan de eigenfinancieleintegriteit. Voor wat betreft de effecten op de economie van Soedan zclf, wordt vcrvolgens opgemcrkt dat tegenhet einde van 1980,na meer dan cen dccenniumuun n..o-"bineerdc financielesteun en beleidsintcrvcnties door donoren,de economieván Soedan dieper in de schuldstak en mccr dan ooit gekenmcrktwerd door een zware depressie. Hoofdstuk VI bcgint daarom mct het stcllen van de waag of dit te wijtcn kan iijn aan ontoereikendeIMF-beleidsvoorschriften. Hicr wordt gestcld dat, aángezienár niet voldaan is aan de IMF-beleidsconditics,cr niet ge.onilud""rd kan worden dat ontoereikendcdiagnosecn bcleidsvoorschriften dc oorzaakvormdenvoor heI uitblijven van economischhcrstel in Soedan. Er wordt bctoogd dat de Socdancsestaatniet alleennict in staat was om zich te houdcn aan het door hct IMF-gestcunde EconomischcHcrstel programma, maar evenminin staatwas om een cohcrenten consistentpakkct bclcidsmaatiegelen gericht op economischherstclten uitvoer te brengen. Hoofdstuk III liet zien dai hct fálende beleid in de economischesfecrvan opecnvolgende regeringengrotcndeelskan worden toegeschrcven aande effcctenvan dc voortdurendeen intensicvesectarische, ethnische en regionaletwisten en conflicten(en burgeroorlog)sindsde onaíhankelijkheid.Het is duidelijk dat, totdat dezeproblcmen zijn opgeloit, het vermogenvan dqsoedanesc staat om een effectief economischprogramma gericht op economisch herstcl op de lungglg termijn tc ontwcrpcnen uit tc voercn, al dan nict in de geestvan het IMF, zeer betwijfeld moet wordcn. Met dit gcgevenin gedachten,beooideelt hoofdstuk vI de toercikendheidvan de belangrijksteeconomischebeleidsvormenvan het Economisch Herstel Programma. Het voornaamstedoel van dit hoofdstuk is om te laten zien dat er zich met de structurele veranderingen in de Soedaneseeconomie in de afgelopen decennia een aantal belangrijke, spontane aanpassingenbuiten de overheidssfeárhebben voorscdaan die in de meesteandcrc analysesvan Soedan'seconomischecrisis inadqu aaÍ.írjn behandeld. De rcden hie.rvooris dat, vanwegehet informele cn vaak illegale lurakter, de economischetransactiesvoortvloeicnd uit dezeaanpassingen, grotend-eelsongeregistreerd zijn en daarom buiten de officiele macro-etonomisché rekeningen Ëfi.;"J" waarop de meesteeconomischeanalyseszijn gebaseerd.De belangrijkste-transaótics die in dit verband bediscussicerdworden zijn: de massalemigratie van Soedanese arbeiders naar de Golfstaten, en de daarbij behorende ong.."girt."erde invoer van weemde valuta; de uitbreiding van de ondergronds. econornie; de stijgende kapi"n klimaat. taalvluchtin reactieop het verslcchtcrdepolitiekeen economische Gebruik makend van primaire data verkregenuit een studie uit L9g4naar Soedanesemigranten, wordt vervolgenseen ecnvoudigstelselvan macroeconomische rekeningcn gebruikt om kwantitatieve schattingen te maken van het belang van de
Ëï:i::ï ,xïïifJï:: rn eenomvan ,veóorgen,p,
f;.j:#;:j
aadere studies
:ï"ïlrjï'J ourtenlald hierr Deze bevind
Ten eent aliteit noch aan?ienliike de internátio lustreerd,wo toren, econo moeten word rnent van de I ruet aangenor en uniform te beleid en tuss de derde were verschillende r genomenword Ten tweede soogpunt, van lr transacties. Er. maar ook kwali belangrrjkepro, speciaalmet be acties,en de rel Soedanis geens de verborgen ec tronalefransact worden als marg Hoewel er và ook een centraal
*n*Hff***lt*ttuw
i'"'*J;:g::
ët;ï*-*ffi :e.rhng verbonde oelaagrijke bron r
ff#,,f;"Í:''"",,
oe grrnerrlaadse e. socro_politiek als e eralseringsm aar:eo aen weinigdoen ori ,u- liOd.t.n, te bei
ffi:'iiJ"'ff:#:ï
psnt", pakisra
rstreerdeinvoerv sten uit drugsexp voor ongeregistr rysesen beleidsfo en indirect in verb transacties van ee ontegenzsggslijk 1 I'rJ het streve ontwi-kkeling van vr onderzoek en ana economischetrans wereldbaak, die ee olatoog tussende in derde wereld.
SUDAN'S DEBTCRISIS n'swerkelijkemacro_ ngepasterekeningen naar voren dat sterk ran de officiele data. : zichmagverheugen ingsbalans.Dat dËze :ring in beschikbaarondergrondsemark_ Soedan,waarover die, zoalswerd afgescharringtt miljird 3 schattrngen die in lse activain particurbliekebuitenlandse angehoudenin het )orteurvan kapitaal. auevetermen,maar oeretrvan Soedan's : conceptualisering I(omenvan de wis_ rnctionerenvan de :erde en dicht on_ ren een uitermate r. Dit contrasteert rmatig overheidsatie-beleideventerugdringt.Een ren migraaten in I ts evenzeereen uitgavenen liboersbeleidkunen bestedingen transactiesvan behorentot de
:ft.
yan orthodoxe duidelijk een de meer fun:r de migranrland sluizen, n het land op
287 Ten eersteis het evident dat noch het feilen om te voldoen aan de IMF-conditionaliteit noch wanbetaling op schuldenverplichtingennoodzakelijkerwijs leidt tot een aanzienlijke daling in de netto kapitaalinvoer naar het betreffende land. Het IMF en de internationale financiele gemeenschap,zoalsdoor het gevalvan Soedanwordt geillustreerd, worden duidelijk beinvloed door de interactie tussen een groot aantal factoren, economischen niet-economisch,intern en eKern, die expliciet in beschouwing moeten worden genomen in elke analysevan effecten, beleidsimplicatiesen management van de schuldencrisisvan een land en de rol die het IMF daarin speelt. Er kan niet aangenomenworden dat het IMF de macht en de capaciteit heeft om autonoom en uniform te intervenieren in de functie van zowel lener als behoeder van economisch beleid en tussenpersoonin schuldenmanagement-procedures. De rol van het IMF in de derde wereld moet van geval-tot-gcvalgeanalyseerdworden en de relatie tussende verschillende (en soms conflictercnde) functies moet expliciet in deze analysesopgenomenworden. Ten tweede,bclicht het gevalvan Soedanhet belang,in het bijzonder vanuit beleidsoogpunt,van hct explicieterkcnnenvan het belangvan ongeregistreerde economische transacties.Er is gestcld dat dcze van zcer veel betekeniszijn, niet alleen kwantitatief, maar ook kwalitatief in termen van het doorgrondenvan het karakter en ecn aantal belangrijkeprocessendie ten grondslagliggenaan het functionerenvan de economie, speciaalmet betrekkingtot de relatic tussende verschillendeongercgistreerdctransacties,en de relatie tussendeze transactiesen de formelc, geregistreerdeprocessen. Soedanis geenszinsuniek in dit opzicht. Er zijn veel andere dcrde-wereldlandenwaar de verborgen economie, mct aanzienlijkeongeregistreerdcbinnenlandse en internationale transacties,zich dusdanig heeft uitgebreid dat deze niet langcr behandeld kan worden als marginaal ten opzichte van dc formele economie. Hoewel er veel andere landen zijn waar ongeregistreerdemigranten-overdrachten ook een centraal elementvan de verborgeneconomieuitmaken (bijvoorbeeld Somalie, Egypte, Pakistan en de Filippijnen), kunnen er ook andere bronnen zijn voor ongeregistreerde invoer van weemde valuta. Zo kunnen bijvoorbeeld ook de illegale opbrengstenuit drugsexporten van landen als Colombia en Bolivia eenbelangrijkebron vormen voor ongeregistreerdeweemde valuta opbrengstenvoor een land. Economische analysesen beleidsformuleringendie de economischetransactiesen processendie direct en indirect in verband kunnen wordcn gebracht met ongeregistreerdeweemde valuta transactiesvan een dergelijke omvang niet adequaat in beschouwing nemen, zullen ontegenzcggelijktot misleidcnde diagnosesleiden. B i j h c t s t r e v e n n a a r e e n b e t e r b e g r i p v a n d e p r o b l e m e n v a n a a n p a s s i n ge n ontwikkeling van veel van de armste derde-wereldlandenligt de grootste behoefte aan onderzoek en analysemet beleidsrelevantiemisschien op het terrein van verborgen economischetransactiesen processen;in het bijzonder bij instituties als het IMF en de Wereldbank, die een belangrijke rol zullen blijven spelen in de voortdurende beleidsdialoog tussende internationale financiele-en donorgemeenschapen overhedenin de derde wereld.
e studie van vijs, nu of in rdit opzicht
fl
