Samen !
Europese Commissie
Deze publicatie werd uitgegeven door het Directoraat-Generaal Milieuzaken en is verschenen in de officiële talen van de Europese Unie. De publicatie is eveneens beschikbaar op de website van het Directoraat-Generaal Milieuzaken voor Jeugd en Milieu : http ://europa.eu/comm/environment/youth/index_nl.html
Scenario : Benoît Coppée Illustraties : Nicolas Viot Techische realisatie : European Service Network
Europe Direct helpt u antwoord te vinden op uwvragen over de Europese Unie Gratis nummer (*) :
00 800 6 7 8 9 10 11 (*) Als u mobiel of in een telefooncel of hotel belt, hebt u misschien geen toegang tot gratis nummers of kunnen kosten
Meer gegevens over de Europese Unie vindt u op Internet via de Europaserver (http ://europa.eu). Bibliografische gegevens bevinden zich aan het einde van deze publicatie. Luxemburg : Bureau voor officiële publicaties der Europese Gemeenschappen, 2006 ISBN 92-79-01175-8 © Europese Gemeenschappen, 2006 Overneming met bronvermelding toegestaan. Printed in Belgium PRINTED ON RECYCLED PAPER THAT HAS BEEN AWARDED THE EU ECO-LABEL FOR GRAPHIC PAPER (WWW.EUROPA.EU/ECOLABEL)
De zon strooit kwistig met haar mooiste stralen. De hemel is blauwer dan blauw. Tom en Lila wandelen langs de rivier. Lila, het vosje, hupt van het ene heuveltje op het andere. Het lijkt wel of haar kreetjes van blijdschap zeggen : "Komaan, Tom, laten we verstoppertje spelen !". Maar plots houden onze vriendjes halt. Een vreemd geluid trekt hun aandacht. -Klang ! Klang ! Klang ! horen ze. Lila kiest het zekere voor het onzekere en verbergt zich.
1
Tom gaat op zijn knieën zitten en kruipt behoedzaam in de richting van het lawaai . Kijk ! Het is Basiel, de oude imker van de stad Merlijn ! Wat is hij toch aan het doen ? Nee, dat kan niet waar zijn ! Tom springt vliegensvlug overeind en rent naar de oude man. - Afblijven ! roept hij. Dat is een beverdam ! - En wat dan nog ! bromt de oude Basiel. Klang ! Klang ! - Hou daar alsjeblieft mee op ! smeekt Tom. - Die dam hangt me de keel uit, kereltje ! Door die stomme dam staat mijn weide onder water ! Ik zal binnenkort een boot nodig hebben om bij mijn bijenkorven te komen ! roept de oude man woedend.
2
Tom neemt de hamer uit de handen van Basiel. - Meneer Basiel, die overstroming is toch niet zo erg dat de dam ineens maar moet verdwijnen. Bekijk het ook eens van de andere kant : dankzij dat water staat uw weide vol prachtige bloemen en planten ! En ziet u die vlinder daar ? Zonder die kleine overstrominkjes zou dat beestje niet kunnen overleven Tom grijpt de oude Basiel bij de hand. - Wat doe je nou, jongen ? - Het is hoog tijd dat u de rijkdom van onze vallei leert kennen ! antwoordt Tom vastberaden.
3
Tom laat de hand van de oude Basiel los en huppelt achter een vlinder aan. Basiel is buiten adem en sputtert : - Ik wil je best volgen, jongen, maar dan zal je het toch iets rustiger aan moeten doen : ik heb last van stramme botten ! Tom heeft geen oor voor de man. Hij is zo blij dat hij de vlinder kan volgen. Hij rent en rent. De armen uitgestrekt. Als twee vleugels. - Ik vlieg ! Ziet u die vlinder ? Dat is nu een citroentje ! Is hij niet prachtig ? O kijk, ze zijn met tientallen : heeft u ooit zoiets moois gezien ?
4
De vlindervleugels wervelen en fladderen, tot het diertje uiteindelijk op een houten kistje neerstrijkt. Tom fronst bezorgd de wenkbrauwen. - Wat een vreemde plek voor zo’n splinternieuwe houten kist ! zegt Tom. De oude Basiel komt ook een kijkje nemen. Hij gaat tussen Tom en de kist staan. - Niet aankomen, jongen ! Wees voorzichtig ! We weten niet wat erin zit. Kom, laten we verder lopen ! stelt de oude man voor. Precies op dat moment spitst Lila de oren. Ze heeft het gevoel dat ze wordt bespied. Ze weet het eigenlijk wel zeker. Maar door wie ?
5
Tom zou het leuk hebben gevonden als de vlinder op zijn hand was komen zitten, maar het beestje verdwijnt alweer bijna in de verte. - Hij vliegt naar de andere kant van de vallei ! roept Tom. Naar de oude grot ! - De oude grot ? Herhaalt de oude Basiel, tjongejonge ! Bij de grot wordt imker Basiel plots helemaal stil. - Het lijkt wel of u ontroerd bent, meneer Basiel. - Ja, mijn jongen, de oude grot... het is jaren geleden dat ik hier voor het laatst was... ik speelde hier als kind... met mijn vriendjes... toen ik jong was... zoals jij. - Tegenwoordig zitten er vleermuizen in de oude grot, glimlacht Tom. Ze slapen hier. We kunnen best niet te dichtbij komen.
6
- Toen wij klein waren, waren we een beetje bang voor de vleermuizen hier, terwijl ze toch heel zachtaardig zijn. En dan ziet Tom voor de tweede keer die dag een houten kist. - Niet aankomen ! zegt Basiel streng. Die kisten laten we met rust. Kom, we lopen verder. Iedereen begint zich intussen zorgen te maken over de kisten. Lila speurt de horizon af. Ze weet zeker dat ze gevolgd wordt, maar als ze achterom kijkt, is er niemand.
7
De zon is inmiddels een etage gezakt. - Mijn oude botten kraken ! zucht Basiel. Dat is het teken dat de avond nu snel zal vallen. - Laten we dan maar terug gaan naar Merlijn, stelt Tom voor. En als uw botten te hard protesteren, leunt u dan maar op mijn schouder. Ik ben sterk. Basiel glimlacht breed en steunt op Toms schouder. - U bent uiteindelijk toch niet zo’n grote brompot als ik had gedacht ! plaagt Tom. - Ik ? Een brompot ? vraagt de oude Basiel verontwaardigd. Hoe kom je erbij !
8
Plots merken Basiel en Tom dat zich vlak bij hun voeten een hele rist kikkers en salamanders ritselend en meanderend een weg baant. - Snel ! We moeten hen helpen de weg over te steken ! roept Tom. Als er een auto langskomt terwijl ze oversteken, wordt het anders een echte ramp ! - Rustig aan ! Mijn arme rug ! glimlacht de oude man. Nou, komaan, kikkers : oversteken maar ! En precies op die plek vindt Tom wéér een kist. - Nu loopt het toch de spuigaten uit met die rare kisten ! beslist Basiel. Tijd om de burgemeester in te schakelen ! Lila hoort achter zich het geluid van knappende takjes. Maar weer is er niemand te zien.
9
10
De vader van Tom verwelkomt ons groepje bij de voordeur. - Precies op tijd, Tom ! Mooi zo ! Tom rent naar zijn vader, die zijn zoontje een flinke knuffel geeft. - We hebben vlinders gezien, en de vleermuizengrot, en kikkers ! Wat een hoop leven ! - Wat zou je ervan denken, als we dat eens rustig bespreken tijdens het eten ? Zegt papa. - Mag ik ook mee eten ? vraagt de oude Basiel. - Als u zich maar niet als een brompot gedraagt ! waarschuwt papa. - Een brompot ? Ik ? Hoe komt u erbij ! bromt de oude Basiel. Bij de warmte van de haard vertellen Tom en Basiel wat ze die dag hebben beleefd. - Overal waar we kwamen, lagen van die rare kisten, papa ! - Inderdaad ! knikt de oude Basiel. Trouwens : we moeten de burgemeester daarvan morgenochtend op de hoogte brengen. Maar wat ben ik moe ! Ik kan haast niet stoppen met geeuwen ! - U mag gerust in onze logeerkamer slapen, stelt papa vriendelijk voor. - Nou, antwoordt Basiel, voor één keer zal ik mijn brompotmanieren eens achterwege laten : ik ga heel graag op uw voorstel in ! Lila ligt, tot een bolletje opgerold, bij de houtvoorraad en spitst de oren. Dit kan toch niet ! Worden ze zelfs tot in Toms huis achtervolgd ? 11
Tom opent zijn ogen. Al die mensen in zijn kamer ... zelfs de burgemeester is er ! En Basiel, de oude imker, die heerlijk heeft geslapen en uitstekend geluimd is ! - Dag meneer de burgemeester ! Wat fijn dat u er bent ! Ik wilde u nog vertellen hoe mooi ik de vallei van Merlijn vind, zo prachtig ! We hebben gisteren zelfs vlinders gezien ! Maar dat niet alleen : ook rare kisten ! Heeft iemand u dat al verteld ? Overal staan er van die vreemde kisten !
12
De burgemeester glimlacht en strijkt Tom over de haren. - Ik ben blij dat je me erbij hebt gehaald, Tom. Onze vallei is inderdaad mooi en we zijn er trots op. Samen met een groot aantal andere plekken maakt onze vallei deel uit van het Natura 2000 netwerk. De plaatsen die in dat netwerk zijn opgenomen, zijn echte schatkamers ! Schatten van biodiversiteit ! Dat wil zeggen dat er héel veel soorten planten en dieren in voorkomen ! En de mensen hebben beloofd om op die plekken vreedzaam met de dieren samen te leven. En de planten te ontzien. - Maar wat doen die kisten daar dan ? dringt Tom aan. - Nog even geduld, Tom, en alles zal duidelijk worden !
13
De burgemeester neemt de oude Basiel, Tom en Lila mee naar de vallei van de stad Merlijn. - Hier is het ! roept Tom. Hier hebben we de kikkers en de salamanders geholpen bij het oversteken ! De oude Basiel lijkt zijn oude botten helemaal vergeten te zijn : zo opgewekt loopt hij erbij. - De kikkers sprongen alle kanten op ! zegt de oude man. En de salamanders kronkelden zich in bochten : daar... precies daar ! En daar ! Ik was bang dat er een auto aan zou komen. We hebben de hele kolonie gered !
14
De burgemeester loopt naar de kist en opent het deksel. - Nee maar ! roept Tom uit. Uit de kist komen paaltjes en borden tevoorschijn. - Deze spullen moeten nog in gebruik worden genomen, legt de burgemeester uit. De gemeente zet borden neer om de automobilisten te waarschuwen voor overstekende kikkers en salamanders. - Laten we die borden dan maar snel neerzetten ! stelt Tom voor. - Precies, Tom, we hebben geen seconde te verliezen ! antwoordt Basiel. Tom en de burgemeester zetten de palen in de grond en Basiel brengt de borden aan. Lila vangt vreemde geluiden op; ze komen uit het struikgewas. Het vosje sluipt dichterbij... : weer niets te zien !
15
De burgemeester heeft het er warm van gekregen. Hij stroopt zijn hemdsmouwen op. Zijn gezicht straalt. - Tom, loop je met me mee naar de grot ? Basiel gaat pal voor de burgemeester staan. - Wat een vraag, meneer de burgemeester ! Natuurlijk gaan we met u mee ! Bij de grot aangekomen, tilt de burgemeester de tweede kist op. Het kost hem duidelijk moeite. Hij heeft hulp nodig. Wat mag daar voor zwaars inzitten ?
16
De burgemeester opent het deksel van de kist. - Een gegraveerde steen, roept Tom uit. De burgemeester leest voor : "Iedereen die in de buurt van deze grot komt, wordt gevraagd de rust van de vleermuizen niet te verstoren. Ze komen hierheen om uit te rusten. Het zijn onze vrienden. Ze helpen ons de aantallen van bepaalde insecten die schade toebrengen aan fruit, in evenwicht te houden." - Mooie steen ! zegt Basiel goedkeurend. - Ik ben ook nog van plan hier een klein informatiecentrum over vleermuizen in te richten ! voegt de burgemeester toe. Daarmee willen we de kinderen van Merlijn bewust maken van de betekenis van deze dieren. En tot slot wil ik graag bezoeken organiseren naar andere Natura 2000 plekken ! - Cool... fluistert Tom bewonderend.
17
Lila heeft net een paar eigenaardige voetafdrukken op de oever ontdekt. Zij probeert de aandacht van Tom te trekken, maar die luistert geboeid naar de burgemeester. - Basiel, zijn dat jouw bijenkorven die ik daar zie ? - Inderdaad, meneer de burgemeester ! Lekkerder honing dan van mijn bijen heeft u vast nooit geproefd ! - Wat zou je er dan van denken, Basiel, om die honing van jou te verkopen in een speciale winkel die verbonden zal zijn aan het Natura 2000 gebied Merlijn ? Dan weet iedereen wat je honing waard is ! Basiel gelooft zijn oren niet. - Mijn honing ? In de rekken van een winkel ? Wat een eer ! juicht Basiel.
18
De burgemeester glimlacht. - Trouwens, Basiel, heb je geen zin om natuurgids in onze mooie vallei te worden ? - Nou, ik wil wel, maar ik weet niet of mijn oude botten nog meekunnen. Ik heb tijd nodig om hier eens goed over na te denken ! bromt de oude man. Dan grijpt de burgemeester naar de laatste kist. - Basiel, ik stel voor dat we met de laatste kist een bruggetje bouwen, zodat je makkelijker bij je bijenkorven kan, want met die stramme botten van je is het vast lastig lopen door het water. De burgemeester opent de kist, en... wat een verrassing : al het materiaal dat nodig is voor de bouw van een bruggetje !
19
De zon gaat onder boven de mooie vallei van Merlijn. Tom, de oude Basiel en de burgemeester hebben net de laatste hand aan de brug gelegd. De oude imker glimt van plezier. - Meneer de burgemeester, na rijp beraad heb ik besloten op uw voorstel in te gaan : ik zou graag natuurgids van onze vallei worden ! Ondanks mijn stramme botten ! Die gidsbaan is precies wat ik nodig heb : ik voel me nu al stukken jonger ! Met een zachte druk van haar snuit trekt Lila Toms aandacht. Hij moet komen kijken. Lila heeft eindelijk ontdekt wie hen in de gaten hield : de beverfamilie !
20
Europese Commissie Samen ! Luxemburg : Bureau voor officiële publicaties der Europese Gemeenschappen 2006 – 20 blz. – 16,2 x 22,9 cm ISBN 92-79-01175-8
Copies van deze publicatie zijn zolang de voorraad strekt gratis verkrijgbaar bij : Europese Commissie Directoraat-generaal MilieuInformatiecentrum (BU-9 0/11) B-1049 Brussel Fax : 32-2 299 61 98 http ://bookshop.eu/
KH-73-06-736-NL-C