2011
Jaarverslag
SABCA
Beheersrapport Profiel van de Groep
1
Statutaire organen
2
Mededeling van de voorzitter
3
Mededeling van de gedelegeerd bestuurder
4
1.
Voornaamste activiteiten 2011
6
2.
Omgeving en vooruitzichten
16
3.
Onderzoek en ontwikkeling
20
4.
Human resources
24
5.
Corporate Governance
26
6.
Financiële aspecten
36
Voorstellen van besluiten
40
De gedetailleerde jaarrekening is achteraan aangehecht.
Jaarverslag SABCA
SABCA
Profiel van de Groep De Groep SABCA (Société Anonyme Belge
kwaliteitscontrole voort. De Groep waakt er tevens over
de Constructions Aéronautiques en haar
dat de milieustandaarden worden nageleefd en zal zo
dochteronderneming SABCA Limburg) is de voorbije
nodig de gepaste investeringen doen.
15 jaren zo gegroeid dat zij een evenwicht wist te
Alle afdelingen voldoen permanent aan de nationale
bereiken tussen haar drie markten, namelijk ruimtevaart,
en internationale normen die zowel op burgerlijk als op
burgerluchtvaart en defensie. SABCA benut de synergie
militair vlak worden vereist.
en complementariteit tussen deze drie sectoren niet alleen ten volle op het vlak van producten, maar ook en
De hoge vakbekwaamheid die wordt vereist van het
vooral op het vlak van studie- en productiemiddelen.
personeel wordt verzekerd door opleidingsprogramma’s georganiseerd door de human resources afdeling.
De Groep SABCA oefent zijn activiteit uit in drie vestigingen die verspreid liggen over de drie regio’s van
De Groep is in staat zich aan te passen aan een
het land. De onderneming neemt deel aan Belgische
gemondialiseerde markt. Het bedrijf werkt samen
en internationale programma’s, als hoofdaannemer,
met talrijke partners en heeft geleidelijk aan een heel
als partner of als onderaannemer.
netwerk van internationale betrekkingen uitgebouwd.
De export vertegenwoordigt bijna 85% van de omzet.
In de drie domeinen houdt de Groep zich bezig met
Gezien de aard van de activiteiten en de onvermijdelijke
de studie, het ontwerp en de productie van struc-
rol van de overheid stelt de Groep alles in het werk om
tuurelementen, volledig uitgeruste delen en bestu-
in België zowel op federaal als op regionaal niveau een
ringssystemen.
belangrijke marktspeler te zijn.
In de supportactiviteit, die voornamelijk verband houdt met defensie, oefent de Groep de onderhouds-
De Groep wordt gekenmerkt door een flexibele werking
en moderniseringsactiviteiten uit van militaire
en door de doeltreffendheid van teamwork, samen met
vliegtuigen, alsmede de productieactiviteiten van
zijn klanten, van het ontwerp tot aan de kwalificatie, de
kits en vervangingsonderdelen. De Groep heeft altijd
productie, de levering en de dienst na verkoop.
kunnen bijdragen tot de realisatie van gepersonaliseerde producten, die voldoen aan de wensen van de klanten.
De beheersing van de kosten is een permanente doelstelling van de Groep.
De Groep ontwikkelt innoverende technologieën en
De Groep voert een beleid van investering in en
bijzonder performante productieprocessen om de
ontwikkeling van technologieën in de domeinen waarin
vliegtuigen of ruimteraketten waaraan zij meewerkt
de onderneming uitmunt, waarbij zij op gepaste wijze
onophoudelijk te kunnen verbeteren. Daarnaast werkt de
een beroep doet op onderaannemers, met name gericht
Groep een reeks instrumenten voor productkwalificatie
op de wensen van de klanten.
uit en zet ze haar inspanningen op het gebied van Jaarverslag SABCA > 1
SABCA
Statutaire organen SABCA Raad van bestuur (en vervaldatum van het mandaat) Voorzitter Remo Pellichero (2013) Gedelegeerd bestuurder Daniel Blondeel (2016)
Daniel Blondeel
Charles Edelstenne
Guy Piras
Loïk Segalen
Sjoerd Vollebregt
Henk Valk
Jacques de Smet
Philippe Delaunois
Bestuurders Charles Edelstenne, Voorzitter-Algemeen Directeur Dassault Aviation1 (2016) Guy Piras, Algemeen Industrieel Directeur en Directeur Aankopen Dassault Aviation, tot 31 december 20111 Benoît Berger, Algemeen Industrieel Directeur en Directeur Aankopen Dassault Aviation, vanaf 1 januari 20121 (2016) Loïk Segalen, Algemeen Directeur Economische en Sociale Zaken Dassault Aviation1 (2014) Sjoerd Vollebregt, Chairman and Chief Executive Officer Fokker Technologies Holding B.V.2 (2016) Henk Valk, Executive Vice President Fokker Aerostructures B.V.2 (2016) S.A. Gefor vertegenwoordigd door haar afgevaardigd bestuurder Jacques de Smet, onafhankelijk bestuurder (2014) S.A. C.G.O. vertegenwoordigd door haar afgevaardigd bestuurder Philippe Delaunois, onafhankelijk bestuurder (2016) Commissaris Mazars Bedrijfsrevisoren CVBA vertegenwoordigd door Xavier Doyen, bedrijfsrevisor SABCA Limburg Raad van bestuur (en vervaldatum van het mandaat) Voorzitter Remo Pellichero (2013) Gedelegeerd bestuurder Daniel Blondeel (2012)
1 Verkozen op voordracht van de Groep Dassault 2 Verkozen op voordracht van de Groep Stork > 2 Jaarverslag SABCA
Bestuurders Loïk Segalen, Algemeen Directeur Economische en Sociale Zaken Dassault Aviation1 (2015) Ruben J.H. Hutten, Director Finance Fokker Elmo B.V., tot 3 maart 20112 Remco Smit, Chief Financial Officer Fokker Technologies Holding B.V., vanaf 4 maart 20112 (2016) Commissaris Mazars Bedrijfsrevisoren CVBA vertegenwoordigd door Lieven ACKE, bedrijfsrevisor
SABCA
Mededeling van de voorzitter In de loop van het boekjaar 2011 heeft de onderneming haar vooruitgang op het vlak van productiviteit nog verder verstevigd met een bevredigend resultaat als gevolg. De onderneming kende een aanzienlijke werkbelasting, wat veel goeds belooft voor de toekomstige
Remo Pellichero
omzet. Ondanks de erg onrustige economische situatie behaalde de groep een netto-resultaat van 9 % van de omzet.
Bij de huidige programma’s voor de modernisering van vliegtuigen werd in grote mate een beroep gedaan
In dit opzicht stelt de onderneming aan de algemene
op onze studiebureaus en productievestigingen. Toch
vergadering voor om de dividenden op het niveau van
zouden de budgettaire beperkingen waarmee heel
2010 te houden, namelijk 2,11 miljoen euro. Dat stemt
wat landen in de wereld kampen de vooruitzichten
overeen met een brutodividend per aandeel van 0,88
danig kunnen wijzigen.
euro of een nettodividend van 0,66 euro. In de burgerluchtvaart brengen de orderboeken een De financiële middelen zijn versterkt en het orderboek
belangrijke tempoversnelling teweeg waarvan SABCA
is goed voor 407 miljoen euro, hetzij meer dan 3 jaar
de vruchten plukt. De verontrustende dollarkoers uit
activiteit.
het verleden is aan het einde van het boekjaar enigszins verbeterd, maar de druk van de klanten op de
De ruimtevaartactiviteit behield in 2011 een goed
winstmarges blijft zeer hoog.
niveau en dankzij de door Arianespace binnengehaalde bestellingen mogen we hopen op een goed
Overeenkomstig de wet werd in 2011 een remunera-
productieniveau voor de toekomst. De ontwikkelings-
tiecomité opgericht. Ook werd de laatste hand gelegd
programma’s voor Ariane lopen echter ten einde en er
aan het Corporate Governance Charter.
zullen nieuwe werken aangevat moeten worden om de concurrentie het hoofd te kunnen bieden. De over-
De Groep doorstaat de crisis met succes, maar de
wegingen en voornemens van de Europese ruimte-
concurrentie blijft in alle marktsegmenten groeien.
vaartorganisatie en haar leden zijn van cruciaal belang
SABCA moet grote inspanningen blijven leveren om de
voor de toekomst op lange termijn van de sector.
goede prestaties uit het verleden ook in de toekomst
Het succes van de Vega-draagraket in februari jongst-
te kunnen aanhouden.
leden gaf concrete vorm aan de nieuwe door SABCA in het leven geroepen niche op het vlak van de besturing van de straalpijpen van ruimtemotoren.
Remo PELLICHERO
Jaarverslag SABCA > 3
SABCA
Mededeling van de gedelegeerd bestuurder SABCA staat voor nieuwe uitdagingen Onze onderneming is in drie marktsegmenten actief: burgerluchtvaart, ruimtevaart en defensie.
Daniel Blondeel
In de burgerluchtvaart blijkt dat de tempoversnelling
onderdelen met dezelfde grote afmetingen en in
voor vliegtuigen met meer dan 100 plaatsen, een niveau
een ultrasoon controlesysteem. Daarmee versterkt
bereikt dat enkele jaren geleden nog onvoorstelbaar
ze haar positie op het vlak van de productie van
was.
horizontale vlakken in composietmateriaal. Zo heeft
Voor de werken van Airbus aan de A320, A330 of A380
SABCA Limburg het contract binnengehaald voor de
zullen we in 2012 rekening moeten houden met een
horizontale vlakken van de SMS van Dassault Aviation.
aanzienlijk groeiritme.
Daarvoor had ze al het contract voor de Falcon 900-
Onze fabrieken in Brussel en Lummen hebben zich
2000 en de Gulfstream 650 verworven.
hierop voorbereid door een streng maar daadkrachtig beheer van personeel, investeringen en onze
In de ruimtevaart was het succes van de
toeleveringsketen toe te passen.
kwalificatievlucht van de kleine Vega-draagraket in
In de zakenluchtvaart hopen we op een heropleving in
februari 2012 een belangrijke overwinning voor de
de tweede helft van dit jaar.
Europese ruimtevaartsector en in het bijzonder voor SABCA.
Hoewel we blij kunnen zijn over de positieve impact
De cilindervormige onderbouw waarop vóór de
op ons werkprogramma in de burgerluchtvaart,
lancering het totale gewicht van de raket rust, evenals
moeten we toch vaststellen dat de prijzen ondanks een
het elektromechanische positioneringssysteem van de
onstabiele Amerikaanse dollar en stijgende materiaal-
straalpijp van elke motor van ieder van de vier trappen
en personeelskosten zeer laag blijven.
van de draagraket hebben hun functie tijdens de kwalificatievlucht immers perfect vervuld.
Ook onze studiebureaus zijn zeer actief bezig geweest
Het door SABCA ontwikkelde TVC-systeem
met nieuwe structuurprogramma’s voor onder
(Thrust Vector Control) van de Vega-draagraket
andere de Airbus A350 XWB, waarvoor we de FSS (Flap
omvat de sturings- en vermogenselektronica, de
Support Structures) en de FSF (Flap Support Fairings)
bedieningssoftware en de stuurelementen.
ontwikkelen, en het nieuwe zakenvliegtuig SMS van
Vega effent het pad naar een nieuw marktsegment,
Dassault Aviation, waarvoor wij een achterste deel van
namelijk de lancering van kleine satellieten, zodat we in
de vliegtuigromp ontwerpen en ontwikkelen.
eerste instantie twee raketten per jaar zullen kunnen
Nadat onze dochteronderneming SABCA Limburg
leveren.
in 2010 een zeer grote autoclaaf liet installeren,
Bovendien houdt Ariane 5 zijn gunstige koers aan.
investeerde ze in 2011 in een verfinstallatie voor
In 2011 vonden er 5 lanceringen plaats, zodat er in de
> 4 Jaarverslag SABCA
SABCA
Het Executief Comité (ComEx). Van links naar rechts : R. De Dobbeleer, P. De Graef, D. Blondeel, J.M. Lefèvre, M. Humblet
komende jaren naar verwachting opnieuw 6 tot 7
We zullen voor exportcontracten moeten blijven
raketten per jaar geproduceerd kunnen worden.
vechten, zoals we ook de voorbije jaren met succes
SABCA blijft haar aanwezigheid in een immer
hebben gedaan.
veranderende ruimtevaartsector bevestigen.
Uiteraard worden onze vooruitzichten op korte termijn
Toch blijven de uitdagingen voor de Ariane-
beperkt door de huidige politieke situatie in onder
draagraketten bestaan, namelijk:
andere de Noord-Afrikaanse landen.
••de invoering van het programma A5ME, ••de beschouwing over Ariane 6, ••de consolidatie van de onderneming Arianespace, ••de voortdurende verbetering van de productiviteit ten opzichte van de niet-Europese spelers.
Daarentegen neemt de productiesnelheid voor de A400M op haar beurt drastisch toe. In de economische omstandigheden waarin we leven, zijn de schommelingen van de dollar, de inflatie en de grondstofprijzen ook factoren die de grootste
Op het vlak van defensie zijn wij trots op het
waakzaamheid vragen. Het is van essentieel belang
mooie succes dat we ondanks de bijzonder harde
dat SABCA haar voorsprong op andere leveranciers van
internationale concurrentie behaald hebben met de
de hoofdaannemers blijft behouden. Daarom moeten
ondertekening van het onderhoudscontract voor de F16
we de uitdagingen waarvoor we staan met beide
USAFE.
handen grijpen. De wil van ons voltallige personeel om
Toch zullen de budgettaire beperkingen in Europa
deze uitdagingen met positieve ingesteldheid aan te
of in de Verenigde Staten uitmonden in een nieuwe
gaan, sterkt ons in ons vertrouwen in een succesvolle
werklastverlaging. Dit blijft een reden tot bezorgdheid
toekomst voor SABCA.
voor de toekomst van de defensieactiviteiten van onze vestiging in Charleroi.
Daniel BLONDEEL Jaarverslag SABCA > 5
1 SABCA
Voornaamste activiteiten 2011
Ariane 5. Integratie van uitrustingen in de voormantel (JAV) door SABCA Limburg
RUIMTEVAART Ariane 5
met poedermotor)), evenals van de steunelementen
Dankzij 9 ononderbroken jaren van succes mag de
voor de versnellingsraketten (ARF) van de ECA (cryo-
Ariane 5-draagraket, waaraan SABCA een aanzienlij-
technische bovenste trap) voortgezet. Daarnaast
ke bijdrage levert, zich terecht kronen tot onbetwiste
heeft ze ook de activeringsgroepen voor motoren
wereldkampioen van de zware draagraketten.
(GAM), activeringsgroepen voor straalpijpen (GAT),
In totaal werden er in 2011 5 Ariane 5-raketten
pneumatische houders (PCP) en hydraulische groe-
gelanceerd om onder andere de ATV2 (Automated
pen met servomechanisme (GHSM) voor 6 draag-
Transfer Vehicle) en 8 geostationaire communicatie-
raketten geleverd. De integratie van uitrustingen in
satellieten in de ruimte te brengen. Daarnaast heeft
de mantels wordt verzorgd door SABCA Limburg dat
Arianespace nu al 7 lanceringen voor 2012 gepland.
ook instaat voor de uiteindelijke levering ervan aan
SABCA heeft in 2011 de productie van de struc-
de klant.
tuurelementen (achtermantels (JAR), voormantels (JAV) en voorkegels van de EAP (versnellingstrappen > 6 Jaarverslag SABCA
SABCA
Vega
deze kleine Europese Vega-draagraket (VV01). De vlucht
Nadat het kwalificatiecertificaat voor de proefmodel-
werd op 13 februari 2012 met succes uitgevoerd.
len verkregen werd, werden de TVC-systemen (Thrust Vector Control) voor ieder van de vier trappen van de
Na de kwalificatie van de TVC’s en van de mantel tus-
draagraket van het eerste vluchtexemplaar (Flight Mo-
sen de verdiepingen 0/1 voor de eerste lancering, heeft
del 1 – FM1) bijgewerkt en vervolgens tijdens de eerste
SABCA in 2011 de productie aangevat van een tweede
helft van 2011 naar de klant verscheept.
set TVC’s en structuur met dezelfde omschrijving.
Na de systemen gecontroleerd en getest te hebben,
Op de ondertekening van het raamcontract voor de pro-
stuurde deze ze in de herfst van 2011 naar de lanceer-
ductie van 5 draagraketten in het kader van het VERTA-
plaats in Guyana. Nadat in oktober 2011 de Flight Readi-
programma (Vega Research and Technology Accompa-
ness Review (FRR) plaatsvond, kon de laatste rechte lijn
niment) volgden later in het jaar effectieve bestellingen
ingezet worden naar de vlucht van het prototype van
voor de onderdelen van deze vijf draagraketten. Jaarverslag SABCA > 7
SABCA
BURGERLUCHTVAART AIRBUS A340-500/600 2011 was een recordjaar voor onze grootste klant
Gezien de nieuwe regelgeving ten voordele van het
Airbus. De onderneming kreeg meer dan 1400 nieuwe
gebruik van vliegtuigen met twee straalmotoren,
bestellingen binnen en leverde 534 vliegtuigen. Dat is
werd het programma voor dit vliegtuig met vier
bijna 5 procent meer dan in het voorgaande jaar. Deze
straalmotoren stopgezet. Het aantal geleverde vlieg-
tempoversnelling in de levering van vliegtuigen aan
tuigen bedraagt amper een derde van het oorspron-
luchtvaartmaatschappijen heeft nu al een invloed
kelijk geplande volume voor dit programma. Voor
op de productie van onderdelen bij SABCA en SABCA
de productie van drukvloeren in Brussel en van de
Limburg en de verzending ervan naar hun klant.
bekleding van de vleugelkleppen in Lummen die al twee jaar stilligt, werd besloten om de werktuigen te
AIRBUS A380
demonteren en op te slaan zodat ze bewaard kunnen
Eind 2011 telde het orderboek van Airbus 253 zware
worden.
vliegtuigen voor 19 luchtvaartmaatschappijen; 67 van
De inspanningen in het kader van dit programma
deze toestellen werden al geleverd, waarvan 26 nog
hebben nu betrekking op de klantenservice en in het
in 2011.
bijzonder op het leveren van reserveonderdelen.
SABCA heeft op haar beurt in 2011 26 achtersecties geleverd tegenover 17 in 2010. Dat is een stijging
AIRBUS A330/A340-200/300
met 50 procent. In oktober leverde SABCA het 100e
Het vliegtuig met twee straalmotoren A330 blijft een
element in het kader van dit programma. Tegen het
erg gewaardeerd vliegtuig, waardoor het programma
einde van het jaar werden er aan de vestiging van Air-
nog verscheidene jaren voortgezet zal worden. In 2011
bus in Saint-Nazaire 3 elementen per maand geleverd.
werden bijna 100 vliegtuigen van deze reeks bij Airbus
De kleine wijzigingen op vraag van de luchtvaart-
besteld en de omvang van het orderboek belooft
maatschappijen blijven talrijk en vergen nog steeds
nog een nieuwe toename van de werkbelasting in de
geregelde interventies aan de vestigingen van Airbus.
komende 3 jaar. Het aantal leveringen van uitgeruste achterkegels (tail cones) door SABCA in Brussel is
De ontwikkeling en industrialisering van de versie
met meer dan 10 procent toegenomen ten opzichte
800e (‘enhanced’) zijn bijna ten einde; het eerste
van 2010. Onlangs werd een productiesnelheid van 9
vliegtuig in deze versie is bestemd voor de maat-
kegels per maand bereikt en Airbus kondigt nu al een
schappij British Airways.
productiesnelheid van 10 of zelfs 11 kegels per maand
> 8 Jaarverslag SABCA
SABCA Falcon jet van Dassault Aviation. Montage van een karman
A350 XWB : cantilever rib voor station 2
aan. SABCA Limburg levert voor dezelfde vliegtuigen
Bugatti leveren. Deze firma integreert de DDV in het
de onderhoudsdeuren in composietmateriaal.
remsysteem van deze vliegtuigen.
AIRBUS A318/A319/A320/A321
AIRBUS A350 XWB
De A320neo met een alternatieve motor maakt een
De technische uitdagingen zijn enorm en de ontwik-
flitsend debuut binnen deze ‘single aisle’-reeks en
kelings-, industrialiserings- en productieactiviteiten
telt nu al meer dan 1250 definitieve bestellingen. In
bij SABCA, bij SABCA Limburg en bij onze onderaan-
2011 werden in totaal nog eens 1470 vliegtuigen van
nemers moeten in eerste instantie geharmoniseerd
deze reeks aan een al goed gevuld orderboek toege-
worden om ondanks de programmaverschuiving te
voegd.
kunnen ingaan op de eisen van onze klant betref-
Deze evolutie heeft een gunstige invloed op de acti-
fende de productieplanning en leveringen.
viteit van SABCA Limburg in Lummen dat alle ribben
De steunbalken van de draagkleppen die bij SABCA in
uit composietmateriaal voor het verticale richtings-
Brussel ontworpen, vervaardigd en gemonteerd wor-
roer van deze toestellen levert.
den en bestemd zijn voor het eerste vluchtexemplaar
De SABCA-vestiging in Brussel blijft op haar beurt
en voor andere prototypes voor grondtests werden in
de DDV (Direct Drive Valves) aan onze klant Messier
2011 aan Airbus in Filton en aan zijn onderaannemer Jaarverslag SABCA > 9
SABCA
GKN geleverd. Binnenkort volgen de hefbomen en de
DASSAULT Aviation
andere metalen onderdelen.
SABCA haalde in 2011 een groot contract binnen voor
De bekleding van de vleugelkleppen wordt momen-
de ontwikkeling en productie in hoofdaanneming van
teel ook bij SABCA Limburg vervaardigd. De eerste
het zakenvliegtuig SMS van Dassault Aviation. Het
levering aan Airbus in Bremen zal in de eerste helft
aan SABCA toegewezen lot bestaat uit de verwezen-
van 2012 plaatsvinden.
lijking van een achterste deel van de vliegtuigromp,
2011 was het jaar van de onderhandelingen over
bestaande uit bewerkte, gevormde en gemonteerde
en ondertekening van industriële samenwerkings-
panelen.
contracten en de geleidelijke ontwikkeling van de
Een team van het studiebureau van SABCA werkte
toeleveringsketen.
mee aan de ontwikkeling van dit geheel ter plaatse in de vestiging van Dassault Aviation.
Voor de versie A350 XWB-1000 werden we bij de eerste engineeringstudies door Airbus betrokken. Dit
SABCA Limburg stond op haar beurt in voor de verwe-
programma is naar een wat later tijdstip verschoven
zenlijking van de panelen van het horizontale stabili-
worden ten opzichte van het oorspronkelijke tijd-
satievlak met geïntegreerde verstijvers. De langslig-
schema.
gers van het stabilisatievlak behoren ook tot dit lot.
> 10 Jaarverslag SABCA
SABCA A10. Onderhoudsactiviteiten door SABCA in Charleroi
Hydraulische testen bij SABCA in Charleroi
Alpha-Jet tijdens modernisering
SABCA ging in 2011 verder met de vervaardiging van
GULFSTREAM 650
panelen van het achterreservoir van de F7X voor de
De FAA (Federal Aviation Authorities) heeft op 18
klant Dassault Aviation in Seclin. Deze grote panelen
november 2011 een voorlopig luchtwaardigheidscer-
worden in Brussel gefabriceerd. De montage van de
tificaat voor dit nieuwe zakenvliegtuig verleend. De
karmans voor de vestiging van Argenteuil werd ook
definitieve luchtwaardigheid zou in 2012 uitgespro-
hervat.
ken moeten worden. SABCA Limburg vervaardigt de structuurelementen
SABCA stond tevens in voor de levering van mecha-
uit composietmateriaal van het horizontale gedeelte
nische, elektrische, hydraulische en pneumatische
van het stabilisatievlak. Eind 2011 waren er al elemen-
uitrustingen voor deze programma’s.
ten voor 30 vliegtuigen aan onze klant Fokker Aerostructures geleverd die het achterste stabilisatievlak
Tot slot is SABCA verantwoordelijk voor herstellingen
van dit vliegtuig monteert.
aan en het onderhoud van de servobesturingen van de Alpha-Jet-vliegtuigen voor Frankrijk en de export. In februari werd een akkoord ondertekend met Dassault Equipment. Jaarverslag SABCA > 11
SABCA
F16. Klaar voor vluchttesten
DEFENSIE
Alpha-Jet werden de wijzigingen op het prototype aangebracht en zijn de grondtesten eind 2011
Vestiging van SABCA in Charleroi
begonnen.
Onze vestiging in Charleroi zette haar activiteiten
Het aantal activiteiten in verband met F16’s voor de
voort op het gebied van onderhoud en
export is heel groot gebleven dankzij de voltooiing
modernisering van vliegtuigen, helikopters en
van het programma voor het verven van toestellen
accessoires voor de Belgische strijdkrachten en voor
van de Nederlandse luchtmacht en dankzij de
de export.
afsluiting van een nieuw Depot-onderhoudscontract
De activiteiten voor rekening van de Belgische
voor de USAFE (2011-2016) na het uitschrijven van een
defensie hielden hetzelfde niveau aan als in 2010.
internationale uitbesteding door de Amerikaanse
De moderniseringsprogramma’s voor de Alpha-
overheid.
Jet werden voortgezet: in de loop van 2011 spraken
De werkbelasting in verband met de A10-
de Franse autoriteiten zich uit over de kwalificatie
vliegtuigen bleef op eenzelfde hoog niveau. De
van de wijziging en werden de leveringen van de
beleidsveranderingen en budgettaire beperkingen
wijzigingskits voor de reeks voortgezet.
zijn een reden tot bezorgdheid nu het vertrek van de
Voor het programma van de voor export bestemde
A10-vliegtuigen uit Europa aangekondigd is.
> 12 Jaarverslag SABCA
SABCA
Bekabeling in Charleroi
Interventie in besturingssysteem van een F16
De productie van 31 kits van F16 MLU (Mid Life
toestel is voor het einde van 2012 gepland en zal in
Update) voor Lockheed verloopt normaal: eind 2011
2013 gevolgd worden door de levering aan Frankrijk
werden er al 24 kits geleverd. Bovendien werden
van het eerste exemplaar, waarvan de eindmontage
er 10 extra kits besteld. Zij zullen vanaf eind 2012
nu al in Sevilla aangevangen is.
vertrekkensklaar zijn. Op de vloot van Belgische A109-helikopters werden
In 2011 leverde SABCA aan Airbus de mechanismen
verschillende wijzigingen uitgevoerd.
van de vleugelkleppen van de MSN 7 en 8, terwijl SABCA Limburg voor diezelfde vliegtuigen
Vestiging van SABCA in Brussel en van SABCA Limburg
de bekleding van de vleugelkleppen uit
in Lummen
composietmateriaal in de vestiging van Airbus te
Na de in 2010 ondervonden moeilijkheden rondde
Bremen leverde.
Airbus Military S.L. in 2011 de herziening van het contract met OCCAR af. Het orderboek telt 170 vliegtuigen (plus 10 opties) voor OCCAR en vier voor Maleisië. Het programma van testvluchten gaat verder en loopt op zijn einde. De certificering van het Jaarverslag SABCA > 13
SABCA
Productiewerkplaats bovenste huidplaten van horizontale staartvlakken in SABCA Limburg
KWALITEIT
Onze dochteronderneming SABCA Limburg slaagde eind 2011 in de zogenaamde ‘overgangsaudit’ naar de
Het kwaliteitsbeheersysteem van SABCA wordt sinds
nieuwe herziening van de EN9100-norm uit 2009.
2011 herzien om het te laten aansluiten op de nieuwe
Ze ontving het nieuwe certificaat begin 2012.
herziening van de EN9100-norm uit 2009 die vanaf
SABCA Limburg werd in 2011 eveneens aan een audit
midden 2012 verplicht zal zijn. Bijgevolg werden ook
onderworpen door het Belgische Bestuur van de
de begrippen risicoanalyse en klantentevredenheid
Luchtvaart en hoopt binnenkort een bedrijfserken-
uitgediept. De verschillende procesindicatoren wor-
ning (POA, production organisation approval) volgens
den eveneens in die zin herzien.
het reglement “PART-21 subpart G” van de EASA te
SABCA heeft in 2011 nogmaals met succes een PRI-
verkrijgen.
NADCAP-audit van zijn chemische oppervlaktebehandelingen doorstaan en werd bijgevolg opnieuw gecertificeerd tot juli 2013.
> 14 Jaarverslag SABCA
SABCA
MILIEU
een eerste verflaag aangebracht kan worden. Met deze nieuwe installatie zal ook de definitieve
SABCA heeft in 2011 een eerste stap gezet in het
verflaag op de bekleding van de vleugelkleppen van
proces naar een ISO 14001-certificering. Het bureau
de A350 aangebracht kunnen worden.
AFNOR Certification heeft immers al een eerste certificaat verleend op basis van de referentie FDX 30-205
EVOLUTIE VAN DE US DOLLARKOERS
“Milieubeheersysteem in stappen, niveau 1 van 3”. Dit
Dankzij haar beleid inzake het beheer van wissel-
houdt voor de klanten van SABCA een garantie in dat
koersrisico’s voor lopende contracten is de onderne-
het bedrijf een bewuste stap zet naar een op termijn
ming erin geslaagd de aanhoudende gevolgen van de
volledige ISO 14001-kwalificatie.
zwakke US dollar in 2011 op te vangen. De onderneming koopt goederen en diensten aan in
INDUSTRIËLE INVESTERINGEN
vreemde valuta om het resterende wisselkoersrisico
In Brussel is het gebouw klaar voor de nieuwe instal-
te beperken.
latie voor oppervlaktebehandeling en de nieuwe
Het niveau van deze munt blijft echter een bepalen-
verfinstallatie. De installaties werden er in het laatste
de factor voor de toekomst van de onderneming.
kwartaal van 2011 in ondergebracht. Nu worden er gedurende drie maanden testen uitgevoerd en wordt
BESTELLINGEN
de installatie op punt gesteld, waarna de verschil-
SABCA ontving in 2011 voor 147 miljoen euro aan
lende processen gedurende nog eens drie maanden
bestellingen, wat het orderboek op 407 miljoen euro
gekwalificeerd zullen worden.
bracht. Dit orderboek omvat een bedrag van 164 miljoen euro
Bij SABCA Limburg werd een nieuwe verfinstallatie
voor de contractuele deelname van SABCA in vaste
voor grote onderdelen in gebruik genomen, zodat er
bestellingen die door haar klanten ontvangen werden
voortaan ook op de grootste vervaardigde onderdelen
en die slechts kort vóór de levering bevestigd worden. Jaarverslag SABCA > 15
2 SABCA
Omgeving en vooruitzichten
RUIMTEVAART
De goede afloop van de eerste kwalificatievlucht van de kleine Vega-draagraket effent het pad van zijn verdere
2012 wordt een scharnierjaar voor de industriële sec-
ontwikkeling. Verschillende wegen worden overwogen.
tor van Europese draagraketten. De voorbereidende
SABCA wil de activeringssystemen van de nieuwe gene-
werken aan een nieuwe bovenste trap van de Ariane
ratie die ze met succes op punt stelde, maar waarvoor
5 die in 2010 en 2011 uitgevoerd werden, zouden de
er momenteel nog kostenbesparingen bestudeerd
ministerraad van de lidstaten van de Europese Ruim-
worden, voltooien. Het overleg over de toekomstige
tevaartorganisatie (ESA - European Space Agency) in
draagraket na 2025 staat alvast op de agenda, waarbij
staat moeten stellen om een beslissing te nemen over
eerst de marktbehoefte bepaald moet worden, evenals
de ontwikkeling van deze nieuwe trap. De ministeri-
het ontwerp van de draagraket dat aan die behoefte
ële conferentie is gepland in november 2012. SABCA
beantwoordt. Als we daarenboven rekening houden
hoopt bijgevolg om binnenkort de servobesturingen
met de wil van Europa om een “onafhankelijke toegang
van de straalpijp van de derde trap van de A5ME (Ari-
tot de ruimte” te handhaven en met de noodzaak om
ane 5 Midlife Evolution) te mogen vervaardigen naar
de exploitatiekosten onder controle te houden, dan
aanleiding van een door Astrium-ST uitgeschreven
betekent de ministeriële conferentie eind 2012 een be-
aanbesteding.
langrijke stap voor de ESA en haar industriële partners.
> 16 Jaarverslag SABCA
SABCA Balk A350 op de 3D-meetbank in Brussel
BURGERLUCHTVAART
testen geleverd kunnen worden. De voorserie maakt haar debuut in september van hetzelfde jaar en effent
Gezien de gezonde toestand van de Airbus-programma’s
het pad voor de productie van de reeks vanaf 2014.
en de lichte heropleving van de markt van de zakenvlieg-
Momenteel wordt er met Dassault Aviation onderhan-
tuigen, zal de werkbelasting in Brussel en Lummen de
deld om de verantwoordelijkheden van SABCA voor dit
komende jaren toenemen.
nieuwe vliegtuig uit te breiden.
In Brussel en Lummen zullen de voortzetting van de ontwikkeling en de opstart van de reeks van het A350 XWB-
Bovendien werd er met Dassault Equipment een nieuwe
programma in 2012 grote middelen vrijmaken, terwijl
overeenkomst van overdracht van activiteiten voor 5 jaar
het gestage leveringsritme voor het A380-programma
ondertekend. De overeenkomst betreft de eindmontage
aanhoudt. Na de ontwikkeling van het SMS-vliegtuig
van verscheidene servobedieningen voor de F900, F2000
voor Dassault Aviation zal de pre-industrialisatie van het
en F7X. De industrialisatie vindt momenteel plaats. De
achterste deel van de vliegtuigromp in de loop van 2012
laadbanken en andere machines worden vervaardigd en
plaatsvinden. Dit jaar gaan ook de eerste elementen in
er wordt een specifieke werkplaats ingericht. De certifi-
productie, zodat in april 2013 een eerste vluchtexemplaar
cering moet in december verkregen zijn, zodat de over-
en in juni 2013 een eerste element voor de mechanische
dracht nog vóór het einde van 2012 afgerond kan zijn. Jaarverslag SABCA > 17
SABCA
Gulfstream 650. Bovenste huidplaat horizontale staartvlak
Bij SABCA Limburg zal de aanstaande levering van de
en buitenlandse strijdkrachten opgebouwd werden,
eerste bekledingen van de vleugelkleppen van de A350
met name op het vlak van de herstelling van vleugels.
XWB aan de vestiging van Airbus in Bremen al snel ge-
Tijdens prospecties in het buitenland worden niet al-
volgd worden door een gestaag productietempo. Door
leen de F16’s, maar ook de lopende moderniseringspro-
de huidige opleving van de conjunctuur in de niche van
gramma’s ten volle in de verf gezet.
bepaalde zakenvliegtuigen kan ook hier een tempover-
Het feit dat de vestiging van Charleroi zo sterk afhanke-
snelling in de levering van elementen uit composietma-
lijk is van de commerciële successen in het buitenland
teriaal voor zowel de Gulfstream 650 als voor de Falcon-
blijft zeer zorgwekkend aangezien de werkbelasting in
vliegtuigen van Dassault Aviation verwacht worden.
2012 zal afnemen.
DEFENSIE
Vestiging van SABCA in Brussel en van SABCA Limburg in Lummen
Vestiging van SABCA in Charleroi
Na een voorzichtige hervatting van de productie in
Het bedrijf wil het productieniveau voor F16’s consolide-
2011 schakelt het A400M-programma in 2012 naar een
ren en steunt daarbij op een ervaring en unieke know-
hogere versnelling – met 5 leveringen – om op middel-
how die de voorbije 30 jaar in dienst van de Belgische
lange termijn een regelmatig ritme van 3 leveringen
> 18 Jaarverslag SABCA
SABCA Automatische nappeermachine voor composietmaterialen bij SABCA Limburg
per maand te bereiken. Dankzij de dubbele certificering
In 2012 zal onze dochteronderneming SABCA Limburg
voor burger- en militaire luchtvaart zou de A400M zich
door PRI-NADCAP gecertificeerd worden voor de ver-
binnenkort gunstig moeten kunnen positioneren voor de
vaardiging en inspectie van onderdelen uit composiet-
export, waardoor het orderboek van Airbus Military S.L.
materiaal.
zich zal consolideren. Tot slot zal SABCA in 2012 in al haar vestigingen de analyse van de oorzaken van non-conformiteiten trachten
KWALITEIT
te perfectioneren, teneinde herhaling doeltreffend te vermijden.
SABCA zal in mei 2012 slagen in de zogenaamde ‘overgangsaudit’ naar de nieuwe herziening van de EN9100norm uit 2009.
MILIEU
Op het vlak van de burgerluchtvaart zal de vestiging in
De tweede fase in het proces naar een milieubeheer-
Brussel haar bedrijfserkenning (POA) volgens “PART-21
systeem volgens ISO 14001 is momenteel aan de gang.
subpart G” van de EASA zien uitgebreid worden naar
Dit betekent dat er op dit ogenblik verscheidene be-
enerzijds de mechanismen en bekledingen van de
heersystemen ontwikkeld en op het terrein ingevoerd
vleugelkleppen van de Airbus A350 XWB en anderzijds
worden, zoals afvalsortering, milieuaudits, milieurisi-
de servobedieningen voor de contracten met Dassault
cobeheer op de werkplaats, milieunoodplannen enz.
Aviation.
Door deze inspanningen zou de tweede fase van het proces naar een ISO 14001-certificering in 2013 afge-
De vestiging in Charleroi zal ook in 2012 aan de basis-
rond moeten zijn. Dit proces bestaat in totaal uit drie
voorwaarden werken om op middellange termijn de
fasen zoals vooropgesteld door het bureau AFNOR
erkenning PART-145 voor het onderhoud van burger-
Certification.
luchtvaartmaterieel te verwerven. Jaarverslag SABCA > 19
3 SABCA
Onderzoek en ontwikkeling
RUIMTEVAART
de globale kosten zullen beperken. Ook hier maakt SABCA opnieuw gebruik van haar ervaring in de
A5ME (Ariane 5 Midlife Evolution)
ruimtevaart en haalt ze het beste uit de verschillende
Na de studies inzake haalbaarheid en risicovermin-
gerealiseerde vergelijkende studies.
dering begint SABCA nu aan de fase van het voorontwerp.
IXV (Intermediate eXperimental Vehicle) Eind 2011 haalde SABCA het contract binnen voor fase
Ariane 6 of de “toekomstige Europese draagraket”
D van de industrialisatie, productie en kwalificatie
(FLE – Futur Lanceur Européen)
van het flapactiveringsmechanisme (FpCS – Flap
Ongeacht de uiteindelijk gekozen configuratie zal
Control System) van de klant Thales Alenia Space Italy
de nieuwe bovenste trap van de Ariane 5 een van de
(TAS-I).
belangrijkste bouwstenen van deze nieuwe draagra-
De strikte planning betekent een heuse uitdaging
ket Ariane 6 zijn.
voor SABCA. Zo moet het eerste vluchtexemplaar
Nochtans worden er bij SABCA volledig innoverende
(PFM) in maart 2013 geleverd worden en moet de
concepten bestudeerd of ontwikkeld die de prestaties
kwalificatie van het FpCS in juni 2013 beoordeeld zijn.
over het algemeen zullen verbeteren en tegelijkertijd
De IXV is een experimenteel ruimtevaartuig dat gege-
> 20 Jaarverslag SABCA
SABCA Ariane 5. Afmeten van schokdemper DIAS
vens verzamelt tijdens de terugkeer in de dampkring.
BURGERLUCHTVAART
Het zou in de loop van 2014 door de Vega-draagraket op 415 km in een baan om de aarde gebracht moe-
AIRBUS A380
ten worden. Het door SABCA ontwikkelde systeem
De ontwikkeling van de variant A380-800e nadert
activeert de flappen tijdens de missie op een hoogte
haar einde. De eerste structuur werd in januari 2012
tussen 120 km en 30 km.
aan Airbus geleverd. De dossiers voor de certificering zullen in de eerste helft van 2012 geconsolideerd en
Expert
afgeleverd worden.
In 2011 heeft SABCA de nodige technische ondersteuning geboden aan de systeemtesten van het expe-
A350 XWB
rimentele ruimtevaartuig Expert. De “plasma wind
Door de vergevorderde staat van de ontwikkeling kon-
tunnels” Sirocco in Italië en Plasmatron in België
den in 2011 de eerste op de vleugel bevestigde onderde-
hebben met name het meeste baat gehad bij deze
len, die in het bijzonder voor de vlucht- en grondtesten
ondersteuning.
bestemd zijn, geproduceerd en geleverd worden. De testen voor kwalificatie van de processen voor het gebruik
De lancering van de Expert is gepland in de lente
van composietmateriaal zijn begonnen. Ook wordt er
van 2012. Expert is een ruimtecapsule die eveneens
gezocht naar een optimaal gewicht van de configuratie
gebruikt wordt om gegevens te verzamelen tijdens
voor certificering. Tegelijkertijd heeft Airbus de fase van
de terugkeer in de atmosfeer na een suborbitale
het voorontwerp voor de versie A350 XWB-1000 aange-
ruimtevlucht te hebben uitgevoerd.
vat, waaraan SABCA een bijdrage levert.
Vega
AIRBUS A320
SABCA zal ELV bijstaan tijdens de evaluatie van de
Er wordt momenteel een nieuwe configuratie ont-
eerste vlucht en zal verbeteringen voorstellen voor de
wikkeld voor de DDV (Direct Drive Valves). Dit is een
toekomstige draagraketten via het programma Vega
element van het remsysteem van de vliegtuigen in de
Evolution. Er worden ook enkele aanvullende kwalifi-
A320-reeks. De kwalificatie van deze uitrusting zal in
caties van TVC’s (Thrust Vector Control) overwogen.
2013 afgerond zijn. Jaarverslag SABCA > 21
SABCA Ariane 5. Plaatsen van structurale klinknagels op achtermantel (JAR)
DASSAULT SMS
werden met succes afgerond, terwijl de in oktober
De ontwikkelingsfase ter plaatse bij onze klant werd
2010 aangevangen vermoeiingstesten zonder proble-
eind 2011 afgerond. De ontwikkeling wordt nu bij
men de duur van een gesimuleerd leven bereikten.
SABCA in Brussel voortgezet. De critical design review
De testen zullen in 2012 voortgezet worden.
(CDR) moet vóór het einde van 2012 met succes door-
De dossiers voor de certificering van de mechanis-
lopen zijn. Na levering van de testelementen zullen
men van de vleugelkleppen die onder de verantwoor-
de dossiers voor de certificering alle aandacht van
delijkheid van SABCA vallen, met inbegrip van de
onze teams opeisen.
resultaten van de vluchttesten, worden momenteel door Airbus gevalideerd. De certificering voor de burgerluchtvaart van het toestel zou in 2012 kunnen
DEFENSIE
plaatsvinden.
Vestiging van SABCA in Brussel
Vestiging van SABCA in Charleroi
Bij Airbus worden de vlucht- en grondtesten van de
Het studiebureau werkt aan de modernisering van
A400M voortgezet. De testvliegtuigen hadden eind
opleidingsvliegtuigen.
2011 in totaal 2700 uren gevlogen. De statische testen
De modernisering van de Alpha-Jet voor export na-
> 22 Jaarverslag SABCA
SABCA
Hydraulische testen in Charleroi
Giam zzriuscidui blam, core eumsandre faccumm oloreet augait at. Oluptat erilisi.
A10. Onderhoud in Charleroi
dert haar einde. In haar hoedanigheid van vliegtuigbouwer vervaardigt SABCA het prototype en voert ze
••de automatische plaatsing van vezels (AFP – Automatic Fiber Placement), waarmee onderdelen met
de grondtesten en proefvluchten uit om deze nieuwe
stevigere rondingen kunnen worden gemaakt.
configuratie gekwalificeerd te krijgen.
Deze techniek zou eveneens interessant kunnen
Momenteel worden enkele projecten voor de aanpas-
blijken voor de vervaardiging van structuren met
sing van andere soorten vliegtuigen tot opleidings-
verschillende diktes;
vliegtuigen aan een technisch-commerciële voorstudie onderworpen.
••de inspuiting van hars in droge vezels, met als voordeel een extreem precieze tolerantie van
Ook worden er verschillende aanpassingen be-
de twee oppervlakken door het gebruik van een
studeerd voor de A109-helikopters (installatie van
warmtepers.
nieuwe uitrusting, elektrische wijzigingen enz.). Dankzij representatieve prototypes van de voor SABCA strategische producten kunnen op termijn de
COMPOSIETMATERIALEN
industriële concepten en hun technisch-economisch potentieel achterhaald worden.
Met de technische en financiële steun van het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en in
Tegelijkertijd worden er nieuwe inspectietechnieken
samenwerking met universiteiten en andere industriële
bestudeerd. De toenemende complexiteit van de
partners zet SABCA haar onderzoek verder naar alterna-
structuren maakt de toegang tot verschillende zones
tieve processen om composietmaterialen te gebruiken.
immers moeilijk of zelfs onmogelijk vanwege hun gesloten of halfgesloten vorm. Er worden niet-des-
De productieprocessen die ter vervanging van de
tructieve technieken gezocht en getest om controles
techniek met voorgeïmpregneerde bekleding kunnen
sneller en beter te laten verlopen.
worden gebruikt, zijn met name: Jaarverslag SABCA > 23
4 SABCA
Human resources
Personeelsontwikkeling
Opleiding
Op 31 december 2011 had de Groep SABCA 964 men-
SABCA hecht bijzonder veel belang aan de voortdu-
sen in dienst.
rende opleiding van haar personeelsleden. Alleen
Verschillende ingenieurs hebben in het kader van
zo kunnen de huidige vaardigheden continu bijge-
nieuwe contracten voor onder andere de A350 XWB
schaafd worden en kunnen er nieuwe vaardigheden
en het zakenvliegtuig SMS van Dassault Aviation de
verworven worden.
teams van ons studiebureau ‘structuren’ versterkt. Tegelijkertijd nam de productiebehoefte in Brussel
In het kader van de verandering van e-mailsysteem
toe, zodat er ook gespecialiseerde medewerkers aan-
werden er voor het voltallige personeel specifieke
geworven werden.
opleidingen georganiseerd. Voor het vierde opeenvolgende jaar werd er in samenwerking met Actiris en de sectororganisatie Iristech+ een opleiding georganiseerd voor werkzoekenden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
> 24 Jaarverslag SABCA
SABCA A10. Interventie in dienstopening
Verschillende deelnemers aan deze specifieke
Preventie en arbeidsveiligheid
bedrijfsopleiding werden vervolgens door SABCA aangeworven.
Regelmatig staan er voor zowel het huidige personeel als voor pas aangeworven medewerkers oplei-
Duurzaam behoud van vaardigheden
dingen in maatregelen voor ongevalpreventie en in veiligheid in het algemeen op stapel.
Gezien de moeilijkheden bij het aanwerven van geschikt personeel op het juiste ogenblik, werd er
Personeelsevolutie (Groep SABCA)
bij SABCA een systeem van peter- en meterschap
1200
ingevoerd. Daarmee wil de onderneming een duur-
1000
zaam behoud van de voor het bedrijf noodzakelijke
800
vaardigheden garanderen. In het project wordt een
600
inventaris gemaakt van de aanwezige vaardigheden
400
en wordt nagegaan welke personeelsleden deze
200
vaardigheden bezitten en kunnen overdragen.
0
990
2007
1017
2008
979
2009
987
964
2010
2011
Jaarverslag SABCA > 25
5 SABCA
Corporate Governance verklaring
Als Vennootschap naar Belgisch recht, genoteerd op NYSE Euronext Brussels, engageert SABCA NV (“SABCA” of de “Vennootschap”) zich ertoe de corporate governance principes te volgen die in de Belgische Corporate Governance Code (CGC) - editie 2009 - worden uiteengezet. Deze code kan worden geraadpleegd op de website www.corporategovernancecommittee.be.
> 26 Jaarverslag SABCA
SABCA ARIANE 5. Verspaande onderdelen GAT (Activeringsgroep straalpijpen)
Zoals voorgeschreven door de CGC, heeft SABCA een
Bepaling 4.1 : Er dient een rigoureuze en transparante
Corporate Governance Charter opgesteld ; dit Charter
procedure te bestaan voor de efficiënte benoeming
werd op 13 september 2011 goedgekeurd door de raad
en herbenoeming van bestuurders. De raad
van bestuur van SABCA. Overeenkomstig wettelijke
van bestuur stelt benoemingsprocedures en
bepalingen is het Charter geplaatst op een duidelijk
selectiecriteria op voor de bestuurders, waarbij, in
herkenbaar gedeelte van de website van de Vennoot-
voorkomend geval, specifieke regels kunnen gelden
schap www.sabca.com onder de hoofding « Investor
voor uitvoerende en niet-uitvoerende bestuurders.
Corner », afgescheiden van de commerciële informatie.
Gelet op de aandeelhoudersstructuur van de Ven-
Het kan van tijd tot tijd worden aangepast.
nootschap, met een controlerende meerderheidsaandeelhouder en een tweede grote referentieaan-
De raad erkent het belang van diversiteit in het alge-
deelhouder, heeft de Vennootschap tot op heden
meen binnen de raad en van genderdiversiteit in het
geen specifieke procedures opgesteld inzake de
bijzonder. De raad zal een bijzondere aandacht beste-
benoeming van bestuurders. Het is de raad zelf, bij-
den aan dit aspect naar aanleiding van de identificatie
gestaan door de voorzitter, die zich uitspreekt over de
van kandidaten voor toekomstige benoemingen van
voorstellen tot (her)benoeming die aan de algemene
bestuurder.
vergadering worden voorgelegd. Om deze zelfde reden heeft de Vennootschap geen benoemingscomité
De raad is de mening toegedaan dat het verantwoord
opgericht ( zie bepaling 5.3 hierna).
is dat de Vennootschap bepaalde bepalingen van de
Dit houdt in dat de Vennootschap afwijkt van alle
CGC niet volledig volgt gelet op de aard, de grootte en
bepalingen van de CGC waarin voor zowel de benoe-
de specifieke aandeelhoudersstructuur van de Ven-
ming als de evaluatie van de bestuurders en het uit-
nootschap. Dergelijke afwijkingen omvatten :
voerend management gewag wordt gemaakt van de ondersteuning door of een voorstel of advies van het
Bepaling 2.3 : […] Minstens de helft van de raad van
benoemingscomité. Dit is het geval voor de volgende
bestuur bestaat uit niet-uitvoerende bestuurders, en
bepalingen van de code:
minstens drie van hen zijn onafhankelijk […]. Sedert 20 januari 2011 bestaat de raad uit 9 bestuurders, die, met uitzondering van de gedelegeerd bestuurder, allen niet-uitvoerende bestuurders zijn. Van de niet-uitvoerende bestuurders voldoen 2 bestuurders aan de gestelde onafhankelijkheidscriteria. De Vennootschap is van oordeel dat, gelet op de speci-
••4.2 : […] Het benoemingscomité beveelt de raad van bestuur geschikte kandidaten aan
••4.6 : […] gebaseerd op een advies van het benoemingscomité
••5.3 : (zie hierna) ••6.3 : […] verleent het benoemingscomité ondersteuning aan de raad van bestuur bij de benoeming en
fieke aandeelhouderstructuur, de aanduiding van
opvolging van de CEO en de andere leden van het
een derde onafhankelijke bestuurder voorlopig geen
uitvoerend management.
meerwaarde zou bieden aan de beleidsbepalende en controlerende rol van de raad.
••Bijlage D: Benoemingscomité Jaarverslag SABCA > 27
SABCA
Bepaling 5.3: […] De raad van bestuur richt een
Aanwezigheid van de bestuurders in de vergaderin-
benoemingscomité op in overeenstemming met de
gen van de raad van bestuur
bepalingen in Bijlage D. Voor de reden waarom de raad tot op heden geen
Dhr. Remo Pellichero
5
benoemingscomité heeft opgericht wordt verwezen
Dhr. Daniel Blondeel
5
naar de motivering bij bepaling 4.1 hierboven.
Dhr. Charles Edelstenne
4
Dhr. Guy Piras
4
Dhr. Loïk Segalen
5
Dhr. Sjoerd Vollebregt
5
1.1. De raad telt momenteel negen leden: de ledenlijst,
Dhr. Henk Valk
3
alsook de aanduiding van de voornaamste functie die
Dhr. Jacques de Smet1
ze buiten SABCA bekleden en de hoofdaandeelhouder
Dhr. Philippe Delaunois
op wiens voordracht ze werden verkozen, staan op blz.
1 vertegenwoordiger van N.V. Gefor 2 vertegenwoordiger van N.V. C.G.O.
1. Samenstelling van de raad van bestuur van SABCA
2 vermeld.
5 2
4
2.2. Bevoegdheid
Met uitzondering van de gedelegeerd bestuurder zijn
Bij gebrek aan enig statutair voorbehoud beschikt de
alle leden van de raad niet-uitvoerende bestuurders.
raad over alle bevoegdheden die hem zijn toegekend
Twee van hen zijn onafhankelijk.
door de wet.
1.2. De raad heeft geen bijzondere regels goedge-
De raad bepaalt de strategische en kortetermijndoel-
keurd, noch met betrekking tot een eventuele leef-
stellingen van de onderneming, en staat in voor de
tijdsbeperking voor zijn leden, noch met betrekking
goedkeuring en de bekrachtiging van de middelen
tot de uitoefening van de bestuurdersfunctie.
die moeten worden ingezet om deze doelstellingen te bereiken. Tijdens iedere vergadering neemt de raad
2. Werking van de raad van bestuur
alle operationele kwesties door die van belang zijn voor de onderneming.
2.1. Frequentie van de vergaderingen
De raad van bestuur komt samen telkens als het
2.3. Controle van het dagelijks bestuur
belang van de onderneming dit vereist en o.a. om de
De heer Daniel Blondeel, gedelegeerd bestuurder,
halfjaarrekeningen (in augustus en september) en de
brengt op iedere vergadering van de raad verslag
jaarrekeningen (in maart) evenals de investeringen
uit over de stand van zaken, over de commerciële
(in december) nauwkeurig te onderzoeken.
prospectie en de vooruitzichten van de markt, over de werklast, de financiële situatie, de investerings- of
In 2011 is de raad van bestuur vijf maal samengeko-
desinvesteringskansen.
men. 2.4. Genodigden
De leden van het executief comité (ComEx) worden traditiegetrouw uitgenodigd op de vergaderingen van de raad. > 28 Jaarverslag SABCA
SABCA
comité bijgestaan door de commissaris, de gedele-
3. Comités gecreëerd door de raad van bestuur
geerd bestuurder, de financieel directeur, de interne 3.1. Permanent comité
auditeur, die ook instaat voor het risicobeheer, en elke
Sinds 1970 bestaat er een permanent comité. Het
andere adviseur waarvan de ondersteuning als oppor-
bestaat uit de voorzitter, de heer Remo Pellichero, de
tuun beschouwd wordt.
gedelegeerd bestuurder, de heer Daniel Blondeel en twee vertegenwoordigers die door de referentieaan-
Het interne reglement van het auditcomité werd
deelhouders worden gekozen - voor 2011 zijn dat de
opgesteld. Het auditcomité brengt bij de raad van
heer Loïk Segalen (Dassault Aviation) en de heer Remco
bestuur geregeld verslag uit over de uitoefening van
Smit (Fokker Technologies Holding B.V.), de heer Jacques
zijn taken en formuleert aanbevelingen over te tref-
de Smet, onafhankelijk bestuurder die N.V. Gefor ver-
fen maatregelen.
tegenwoordigt, de heer Philippe Delaunois, onafhan-
In 2011 is het auditcomité vijf maal samengekomen,
kelijk bestuurder die N.V. C.G.O. vertegenwoordigt, de
onder meer om de statutaire en geconsolideerde
financieel directeur, de heer Raymond De Dobbeleer, en
halfjaar- en jaarrekeningen te onderzoeken; het
elke adviseur van wie de deelname door het comité als
auditcomité heeft eveneens de resultaten onderzocht
opportuun wordt beschouwd. In het algemeen verga-
van het auditplan waarmee het bedrijf de doeltref-
dert het permanent comité vóór de vergadering van de
fendheid van de systemen voor interne controle en
raad van bestuur ; het assisteert de raad van bestuur
risicobeheer wil verzekeren.
met het voorbereiden van de beslissingen. In 2011 is Op aanbeveling van het auditcomité aan de raad van
het permanent comité drie maal samengekomen.
bestuur, is de verantwoordelijkheid voor de interne
Aanwezigheid van bestuurders op vergaderingen van
audit voortaan met deze voor het risicobeheer
het permanent comité
samengevoegd, onder rechtstreeks toezicht van de
Dhr. Remo Pellichero
3
gedelegeerd bestuurder. Een lid van het personeel
Dhr. Daniel Blondeel
3
van SABCA is benoemd en voltijds met deze dubbele
Dhr. Loïk Segalen
3
verantwoordelijkheid belast. Zijn eerste taken beston-
3
den erin een auditcharter en een auditplanning op te
3
stellen om het bestaan en de doeltreffendheid van de
Dhr. Jacques de Smet1 Dhr. Philippe Delaunois
2
1 vertegenwoordiger van N.V. Gefor 2 vertegenwoordiger van N.V. C.G.O.
systemen voor interne controle na te gaan, evenals
3.2. Auditcomité
prestatieniveau van de Vennootschap te verhogen.
risico’s op te sporen en te beheren om zodanig het
Het auditcomité, dat krachtens de wet van 17 december 2008 opgericht werd, wordt voorgezeten door de
Aanwezigheid van bestuurders in de vergaderingen
heer Jacques de Smet, deskundig in boekhouding en
van het auditcomité
audits, vertegenwoordiger van N.V. Gefor en onafhan-
Dhr. Jacques de Smet1
5
kelijk bestuurder. Voorts zetelen de heer Loïk Segalen
Dhr. Loïk Segalen
3
en de heer Sjoerd Vollebregt in het comité als niet-
Dhr. Sjoerd Vollebregt
3
uitvoerend bestuurders. Bij gelegenheid wordt het
1 vertegenwoordiger van N.V. Gefor
Jaarverslag SABCA > 29
SABCA
4. Dagelijks bestuur
Als afgevaardigde voor het dagelijks bestuur kiest de
Een executief comité (ComEx) en een operationeel
raad iemand die al dan niet tot de raad zelf behoort
comité voorgezeten door de gedelegeerd bestuurder,
(artikelen 11 en 20 van de statuten).
de heer Daniel Blondeel, komen één keer per maand
Het dagelijks bestuur wordt uitgeoefend door de
samen en dragen bij aan het dagelijks bestuur van de
gedelegeerd bestuurder, de heer Daniel Blondeel.
onderneming.
Operationeel Comité
D. Blondeel* Algemene Directie
M. Humblet* Commerciële Directie
P. De Graef* Directie Vestiging Brussel
J.M. Lefèvre* Directie Vestiging Charleroi
R. De Dobbeleer* Financiële Directie
A. Ghysens Departement Human Resources
A. Baus Departement Informatiesystemen
J.M. Sonkes Departement Kwaliteit
M. Dubois Departement Supply Chain
* Lid van het Executief Comité (ComEx)
De leden van het executief comité in 2011 zijn de
5. Beleid inzake resultaatsbestemming
heren Daniel Blondeel, gedelegeerd bestuurder, Raymond De Dobbeleer, financieel directeur, Marc
In zijn voorstellen aan de algemene vergadering wil
Humblet, commercieel directeur, Jean-Marie Lefèvre,
de raad van bestuur het hoge niveau van de investe-
directeur van de vestiging te Charleroi en Pierre De
ringen die nodig zijn voor de ruimte- en luchtvaartac-
Graef, directeur van de vestiging te Brussel.
tiviteiten van het bedrijf verenigen met een rechtvaardige kapitaalsvergoeding.
De leden van het operationeel comité in 2011 zijn de leden van het executief comité en de heren Jean-
6. Aandeelhouders
Michel Sonkes, hoofd van het departement kwaliteit, André Ghysens, hoofd van het departement human
Dassault Belgique Aviation N.V., een nagenoeg
resources, André Baus, hoofd van het departement
100%-dochtervennootschap van de Groupe Industriel
informatiesystemen en Marc Dubois, hoofd van het
Marcel Dassault, bezit 53,28 % van het kapitaal van de
departement supply chain.
vennootschap. De Nederlandse onderneming Stork B.V. bezit 43,57% van het kapitaal, voornamelijk via het
De heer Peter Reynaert is directeur van de dochteron-
filiaal Fokker Aerostructures B.V. Het saldo van 3,15% is
derneming SABCA Limburg.
genoteerd op NYSE Euronext Brussels.
> 30 Jaarverslag SABCA
SABCA
7. Transacties met de verbonden partijen
Het is hoofdzakelijk de bedoeling om de efficiëntie van de processen te verhogen door het risiconiveau
De aan- en verkopen worden gerealiseerd aan de
te verlagen en zo de prestaties te verbeteren en toe-
marktprijs.
gevoegde waarde te creëren.
De uitstaande saldi op het einde van het boekjaar
Zoals bij elk controlesysteem geeft het ingevoerde
zijn niet gegarandeerd en de vereffeningen gaan via
risicobeheersysteem een redelijke garantie qua be-
de thesaurie.
heersing van de processen.
Er zijn in 2011 geen ontvangen of gegeven garanties
8.1 Controleomgeving
voor de vorderingen bij de verbonden partijen.
De werking van de verschillende entiteiten wordt beheerd door ‘de beheerprocessen’ die de principes
De Groep heeft, voor het boekjaar 2011, geen voorzie-
en procedures met alle inputs, outputs en hun wis-
ning voor dubieuze vorderingen geregistreerd, met
selwerkingen beschrijven.
betrekking tot de verschuldigde bedragen van de
In 2011 werd een Corporate Governance charter
verbonden partijen.
goedgekeurd. Tot slot werd de in 2010 opgestelde verklaring inzake het kwaliteitsbeleid aangevuld met
Deze evaluatie wordt elk boekjaar uitgevoerd reke-
een verklaring inzake het milieubeleid en het charter
ning houdend met de financiële situatie van de ver-
voor interne audit.
bonden partijen alsook de markt waarin zij werken. 8.2 Risicobeheerproces
De login en de waarden zijn opgenomen in staat 14
Sinds 2009 heeft SABCA haar bedrijfsrisico’s nauw-
van de geconsolideerde rekeningen.
gezet geanalyseerd en beoordeeld. Door deze risico’s in kaart te brengen naargelang de kans dat ze zich voordoen en hun impact in zeven domeinen, konden
8. Interne controle en risicobeheersysteem
ze in volgorde van prioriteit gerangschikt worden. De in het auditplan van 2012 vermelde opdrachten zijn
SABCA is bij het vastleggen van de activiteiten voor
op de belangrijkste risico’s gericht en spitsen zich
interne audit uitgegaan van een op het COSO-model
hoofdzakelijk toe op de operationele risico’s.
gebaseerde interne controle. Een interne audit omvat het risicobeheer waarbij de controleomgeving
Er wordt ook bijzondere aandacht besteed aan het
bepaald wordt, de risico’s geïdentificeerd en zoda-
financiële gedeelte: dit punt wordt in het hoofdstuk
nig gerangschikt worden dat de meest ingrijpende
over financiële risico’s onder 8.6 hieronder behandeld.
risico’s duidelijk naar voren komen, en het bestaan, de uitvoering en de doeltreffendheid van de interne
8.3 De controleactiviteiten
controles verzekerd worden. Communicatie, informa-
De controleactiviteiten bestaan uit alle maatrege-
tie, monitoring en toezicht maken deel uit van deze
len die de onderneming genomen heeft om een
aanpak.
adequaat beheer van de belangrijkste vastgestelde risico’s te verzekeren. Jaarverslag SABCA > 31
SABCA
Daartoe werd de functie van interne auditeur in
het eindrapport werd aan het auditcomité voorge-
het leven geroepen om toezicht te houden op alle
legd dat het goedgekeurd heeft.
processen van de Groep SABCA. De belangrijkste taak
De kwaliteitsaudits die intern of door externe bu-
van de interne auditeur bestaat erin alle kwesties te
reaus gerealiseerd worden, worden door de kwali-
beheren, met inbegrip van die welke de financiën of
teitsafdeling bekendgemaakt. Deze afdeling verzorgt
kwaliteit betreffen.
eveneens de opvolging van deze acties.
Het jaarlijkse auditplan wordt ter goedkeuring aan
De indicatoren worden maandelijks voorgesteld aan
het auditcomité voorgelegd.
de verschillende comités die verantwoordelijk zijn
Met de auditactiviteiten wil SABCA zich ervan verze-
voor het bedrijfsbeheer.
keren dat de normen en wetsbepalingen nageleefd en de procedures toegepast worden; de inspannin-
8.5 Bestuur
gen zijn hoofdzakelijk gericht op het operationele
Het bestuur van de interne audit en het risicobeheer
gedeelte.
is in handen van de algemene directie die hierover
De auditactiviteiten trekken onder andere voordeel
aan het auditcomité rapporteert.
uit de indicatoren die al in de processen gebruikt worden en uit de acties die uit de beheersplannen
8.6 Voornaamste risico’s en onzekerheden
voortvloeien.
De voornaamste risico’s en onzekerheden waaraan de Groep is blootgesteld zijn:
De interne controle van de financiële processen wordt binnen de financiële afdeling gevoerd. Reviews
Risico’s verbonden aan liquiditeiten en geldmiddelen
van het financiële proces maken deze aanpak vol-
De Groep loopt geen beduidende risico’s door zijn
ledig.
financiële schuld. De kasstroom stelt de Groep in staat zijn verplichtin-
De kwaliteitsaudits worden overeenkomstig de be-
gen na te komen zonder liquiditeitsproblemen.
staande procedures door de auditeurs van de kwaliteitsafdeling uitgevoerd. Deze auditeurs verzekeren
Kredietrisico’s
eveneens de opvolging van de acties en aanbevelin-
De Groep werkt met erkende financiële instellingen
gen die uit de interne of externe audits voortvloeien.
voor zijn kasstroom- en wisseltransacties.
De commissaris en zijn team verzorgen de externe
De Groep beperkt de risico’s verbonden aan wan-
audits, net als enkele Belgische en buitenlandse con-
betalingen van klanten door het merendeel van de
trolebureaus, om de conformiteit van de jaarrekening
verkoopstransacties contant te laten verlopen en de
te bevestigen.
toegekende kredieten door de DELCREDERE of door zakelijke zekerheden te laten waarborgen.
8.4 Informatie en communicatie
Elke audit wordt in een specifiek rapport vastgelegd.
Rekening houdend met de afschrijvingsmethode van
Deze werkwijze is naar alle processen uitgebreid en
klantvorderingen die gekozen werd voor het opstel-
> 32 Jaarverslag SABCA
SABCA
len van de jaarrekeningen, kan gesteld worden dat
9. Remuneratierapport
het aan risico’s blootgestelde deel van de op afsluitdatum vervallen, niet geherwaardeerde vorderingen
9.1 Remuneratiecomité
verwaarloosbaar klein is.
9.1.1 Samenstelling en activiteiten
Het comité bestaat uit:
Marktrisico’s Koersrisico’s De Groep is blootgesteld aan een koersrisico op de verkoopstransacties die vrijwel allemaal in US dollar zijn uitgedrukt, terwijl de meeste uitgaven in EUR zijn. De Groep dekt dit risico gedeeltelijk in door het ge-
••Remo Pellichero, voorzitter, voorzitter van de raad van bestuur;
••N.V. Gefor, vertegenwoordigd door haar afgevaardigd bestuurder Jacques de Smet, onafhankelijk bestuurder;
••N.V. C.G.O., vertegenwoordigd door haar afgevaar-
digd bestuurder Philippe Delaunois, onafhankelijk bestuurder.
bruik van verkoop met termijncontracten en zo nodig door valutaopties.
Deelnemers aan de vergaderingen:
De Groep dekt haar toekomstige nettokasstromen enkel in wanneer deze als hoogstwaarschijnlijk beschouwd worden, en dit gedeeltelijk. Ze zorgt er zodoende voor dat de eerste toekomstige kasinkom-
••Daniel Blondeel, gedelegeerd bestuurder (behalve indien het hem aanbelangt);
••Secretaris van het remuneratiecomité: André Ghysens, hoofd van de afdeling human resources.
sten toereikend zullen zijn om de koersverschillen
te dekken. Het bedrag van de dekking kan bijgesteld
Het comité kwam in 2011 – het jaar waarin het opge-
worden in functie van de evolutie van de verwachte
richt werd – twaalf maal samen.
nettokasstromen.
Het comité heeft het volgende onderzocht voor elk van de leden van het operationeel comité (COp):
Operationele risico’s De interne auditeur heeft tijdens zijn onderzoek de risico’s geïdentificeerd en naar aanvaardbaarheid ingedeeld:
••risico op het vlak van de prijsevolutie van grondstoffen en loonkosten;
••aanhoudende moeilijkheden om personeel te
••de verschillende bestanddelen van de vergoeding en in het bijzonder de vaste en variabele delen;
••de groepsverzekeringscontracten; ••het remuneratiebeleid; ••de verschillende bestanddelen door vergelijking met andere ondernemingen.
vinden waarvan het profiel overeenstemt met de
Het intern reglement van het remuneratiecomité is
behoeften van de onderneming;
opgenomen in bijlage D van het corporate gover-
••de bevolkingspiramide; ••niet verkrijgen of verlies van een vergunning (poli-
nance charter van SABCA.
tieke risico’s);
••werkbelasting in Charleroi sterk afhankelijk van exportcontracten.
Jaarverslag SABCA > 33
SABCA
Aanwezigheid van de bestuurders in de vergaderin-
De verschillende bestanddelen van de vergoeding
gen van het remuneratiecomité
zijn de vaste vergoeding, de variabele vergoeding en het aanvullend pensioen.
Dhr. Remo Pellichero
12
Er wordt naar een correct evenwicht gezocht tussen
Dhr. Jacques de Smet
12
deze drie elementen aan de hand waarvan de onder-
Dhr. Philippe Delaunois
12
neming geschikte en bekwame medewerkers kan aantrekken, motiveren en in dienst houden. Deze drie
9.1.2 Remuneratiebeleid
elementen houden rekening met de reikwijdte van
De onderneming wil voor haar personeel een aan-
hun verantwoordelijkheden en volgen het voorbeeld
trekkelijk remuneratiebeleid uitwerken en handha-
van de markt.
ven, waarbij de belangen van het bedrijf en van de aandeelhouders echter gevrijwaard worden.
••De vaste vergoeding is gebaseerd op het verant-
woordelijkheidsniveau en de evolutie ervan hangt
Het remuneratiecomité herbekijkt de situatie van de
af van de beoordeling van de individuele prestaties
leden van het operationeel comité (COp), waartoe
en de tendens op de markt.
ook de leden van het uitvoerend comité (ComEx) behoren. Het comité neemt de uitleg van de gedelegeerd bestuurder ter harte en legt na beraad en de uitwisseling van standpunten onder zijn leden de definitieve voorstellen voor aan de raad van bestuur die ter zake bevoegd is.
••Het remuneratiecomité stelt alle wijzigingen aan
de vergoeding van de leden van het COp voor aan de raad van bestuur.
••De variabele vergoeding wordt aan de leden van het COp toegekend in functie van hun individuele prestaties; aan de leden van het ComEx wordt tevens een variabele vergoeding gegeven overeenkomstig
Het betreffende personeel omvat:
de bedrijfsprestaties en gebaseerd op het “Belgian
de leden van het ComEx:
Gaap” netto resultaat van het jaar. Deze variabele
••Daniel Blondeel, gedelegeerd bestuurder, ••Raymond De Dobbeleer, financieel directeur, ••Pierre De Graef, directeur van de vestiging in Brussel, ••Marc Humblet, commercieel directeur, ••Jean-Marie Lefèvre, directeur van de vestiging in Charleroi;
andere leden van het COp:
••André Baus, hoofd van de afdeling informatiesystemen,
••Marc Dubois, hoofd van de afdeling ‘supply chain’, ••André Ghysens, hoofd van de afdeling human resources,
••Jean-Michel Sonkes, hoofd van de kwaliteitsafdeling. > 34 Jaarverslag SABCA
vergoeding wordt in de vorm van een jaarlijkse bijdrage in een specifieke verzekering overgemaakt. De variabele vergoeding voor een bepaald boekjaar wordt definitief verworven na goedkeuring van de jaarrekening door de algemene vergadering.
••Een aanvullend pensioen wordt voor elk van de leden van het COp vastgelegd.
Er is geen kenmerkende verandering in het remuneratiebeleid sinds de laatste jaarrekening. Het remuneratiebeleid houdt geen specifieke regel in, aangaande een overeenkomstbeeïndigingsvergoeding. De wettelijke voorschriften zijn hier van toepassing. In 2011 is er geen ontslag geweest.
SABCA
9.2 De remuneratie van de leden van de raad van bestuur en de comités* in EUR
Niet-uitvoerend bestuurders N.V. C.G.O., vertegenwoordigd door haar afgevaardigd bestuurder Philippe Delaunois, onafhankelijk bestuurder
25.101
N.V. Gefor, vertegenwoordigd door haar afgevaardigd bestuurder Jacques de Smet, onafhankelijk bestuurder
30.101
Charles Edelstenne, directeur-generaal Dassault Aviation
17.601
Remo Pellichero, voorzitter
15.000
Guy Piras, algemeen directeur industrie en aankopen Dassault Aviation
17.601
Loïk Segalen, algemeen directeur economische en sociale zaken Dassault Aviation
20.601
Henk Valk, Executive Vice President Fokker Aerostructures B.V.
17.601
Sjoerd Vollebregt, Chairman and Chief Executive Officer Fokker Technologies Holding B.V.
20.601
Uitvoerend bestuurder Daniel Blondeel, gedelegeerd bestuurder
0
*Raad van bestuur, auditcomité, permanent comité en remuneratiecomité.
Er is geen kenmerkende verandering in het remune-
9.3 Commissaris
ratiebeleid van niet-uitvoerende bestuurders sinds de
Voor hetzelfde boekjaar bedraagt de bezoldiging van
laatste jaarrekening.
de commissaris 85.016 EUR.
Alhoewel, en onder voorbehoud van goedkeuring door de algemene vergadering, ontvangen de leden van de comités per vergadering een zitpenning van
9.4 De remuneratie van de gedelegeerd bestuurder
en de andere bestuurders
500 EUR en ontvangt de voorzitter van het comité
Op voorstel van het remuneratiecomité heeft de raad
een zitpenning van 1.000 EUR. De overeenkomstige
in 2011 de onderstaande vergoedingen vastgelegd
bedragen zijn opgenomen in bovenstaande tabel.
voor de gedelegeerd bestuurder en de andere leden van het operationeel comité.
De vergoeding van de niet-uitvoerende leden van de CEO
raad van bestuur wordt maandelijks betaald.
Andere leden
Daniel Blondeel van het operatio-
.
Bezoldigd
De heer Remo Pellichero beschikt via zijn onderneming Gestime BVBA over een dienstverlenings-
neel comité in EUR
contract waarvoor het jaarlijkse forfaitaire ereloon
Vaste vergoeding
243.314
983.390
75.000 EUR excl. btw bedraagt.
Variabele vergoeding
112.545
305.648
Totaal
355.859
1.289.038
De wijzigingen aan de remuneratie van de leden
Pensioenplan
90.205
267.633
van de raad van bestuur en comités worden door de
Andere voordelen
3.261
37.468
algemene vergadering besloten op voorstel van het remuneratiecomité. Jaarverslag SABCA > 35
6 SABCA
Financiële aspecten
Vega. Eerste vlucht op 13 februari 2012 Copyright ESA
> 36 Jaarverslag SABCA
SABCA
1. De SABCA-groep Verkorte geconsolideerde winst- en verliesrekening in IFRS Kerncijfers (in MEUR) Opbrengsten Omzet
Wijziging bestellingen in uitvoering Geproduceerde vaste activa Overige opbrengsten
Bedrijfskosten
Operationeel resultaat
Financiële kosten
Financiële opbrengsten
Operationeel resultaat na financiële resultaten Belastingen op het resultaat
Nettoresultaat van het boekjaar
Toerekenbaar aan de aandeelhouders van de moederonderneming Minderheidsbelangen
Totaal
136,52
2007
150,27
2008
2009
157,84
160,54
2010
159,06
2011
126,08
133,24
143,07
134,98
138,25
1,75
11,55
-0,87
12,50
1,97
5,94
1,74
10,61
7,81
12,16
2,75
3,74
5,03
5,25
6,68
-123,70
-139,79
-142,12
-140,33
-145,38
-2,31
-3,15
-3,90
-8,18
-3,75
3,92
6,89
6,85
10,29
6,58
14,43
14,22
18,67
22,32
16,51
12,82
10,48
15,72
20,21
13,68
-4,51
-4,21
-6,12
-5,95
-4,18
9,92
10,01
12,55
16,37
12,33
9,92
10,01
12,55
16,37
12,33
0
0
0
0
0
9,92
10,01
12,55
16,37
12,33
4,13
4,17
5,23
6,82
5,14
4,13
4,17
5,23
6,82
5,14
990
1.017
979
987
964
Winst per aandeel (in EUR) (totaal aantal aandelen : 2.400.000) *gewone winst per aandeel
*verwaterde winst per aandeel
Personeelsleden op 31 december
2. SABCA Niet-geconsolideerde kerncijfers - Statutaire rekeningen volgens de Belgische boekhoudkundige principes (in MEUR) Omzet
Eigen vermogen
Investeringen
2007
117,62
126,77
2008
2009
43,98
49,23
8,61
8,66
136,69
2010
2011
129,34
132,55
52,34
56,19
60,64
14,37
20,34
20,04
3,89
Resultaten
- bedrijfsresultaat
- financieel resultaat
- courant resultaat
- uitzonderlijk resultaat
- resultaat vóór belasting - belasting
- resultaat na belasting
Totaal dividend
Courant resultaat per aandeel (EUR)
Resultaat van het boekjaar per aandeel (EUR)
Netto dividend per aandeel (EUR)
8,35
5,55
6,21
8,89
2,29
4,00
3,22
2,33
2,75
10,64
9,55
9,43
11,22
6,64
-1,97
0,09
-0,60
-1,81
0,29
8,67
9,64
8,83
9,41
6,93
-2,55
-3,15
-3,31
-3,23
-0,60
6,12
6,49
5,52
6,18
6,33
2,02
1,06
1,82
2,11
2,11
4,43
3,98
3,93
4,68
2,77
2,55
2,70
2,30
2,58
2,64
0,63
0,33
0,57
0,66
0,66
Jaarverslag SABCA > 37
SABCA
1. GROEP SABCA (volgens IFRS)
2. SABCA statutaire rekeningen (volgens de Belgische boekhoudkundige principes)
De Groep SABCA heeft een jaaromzet van 138 miljoen euro gerealiseerd. Dit betekent een groei van 2,4 % ten
De omzet bedraagt 133 miljoen euro; een stijging van
opzichte van 2010.
2,5 % tegenover 2010.
Het bedrijfsresultaat bedraagt 13,68 miljoen euro,
Voor 2011 bedraagt het bedrijfsresultaat 3,89 miljoen
m.a.w. een vermindering van 6,52 miljoen euro, voort-
euro; afgelopen jaar bedroeg het 8,89 miljoen euro.
vloeiend uit een daling in de opbrengsten uit gewone
De daling van dit resultaat is te wijten aan de afschrij-
bedrijfsactiviteiten met 1,48 miljoen euro en een ver-
vingen op de ontwikkeling van nieuwe programma’s
hoging van de bedrijfskosten met 5,04 miljoen euro.
en de beheersing van de daaruit voortvloeiende
Die kosten hadden immers sterk te lijden onder de
risico’s.
beheersing van de risico’s op de nieuwe programma’s. Het financiële resultaat bedraagt 2,75 miljoen euro, De financiële winst bedraagt 2,83 miljoen euro.
een stijging van 0,42 miljoen euro in vergelijking met
Dit betekent een stijging met 0,71 miljoen euro door
2010 naar aanleiding van het herstel van de US dol-
de opleving van de US dollar aan het einde van het
lar aan het einde van het jaar en de stijging van de
boekjaar.
intrestvoeten op thesauriebeleggingen.
Het bedrijfsresultaat na financieel resultaat bedraagt
Door het ontbreken van significante uitzonderlijke
bijgevolg 16,51 miljoen euro, hetzij een daling met
elementen bedraagt het resultaat vóór belastingen
5,81 miljoen euro.
6,93 miljoen euro.
Voor 2011 laat de Groep een nettowinst na courante
De terugbetaling van belastingen met betrekking tot
en vrijgestelde belastingen van 12,33 miljoen euro op-
voorgaande boekjaren en de overname van belaste
tekenen, hetzij een inkrimping van 4,04 miljoen euro
reserves verklaren het lage bedrag in de post ‘belas-
tegenover het resultaat van 2010.
tingen’. De winst van het boekjaar 2011 bedraagt 6,33 miljoen euro tegenover 6,18 miljoen euro in 2010.
> 38 Jaarverslag SABCA
SABCA
Geografische verdeling van de omzet
10,01
12
België 14,91 %
4,08
6
8,19
2007
Financiële Immateriële Materiële
0,10
2008
0
0
0
0
2
2009
400 31 28
30
300
20
114
155
200
10
147
30
151
30
36 36
34
134
36 32
2011
371
34 34
374
34
346
33
393
39 33
2010
Bestellingen (MEUR)
Omzet per activiteitsdomein (%) 40
6,32 2,14
2,90
4
0
6,79
5,77
8 4,22
Buiten Europa 9,68 %
7,48
10
407
Europa 75,41 %
13,72
Investeringen (MEUR)
2010
2011
100
2007
2008
Defensie Ruimtevaart Burgerluchtvaart
2009
2010
2011
0
2007
2008
2009
Orderboek Bestellingen
Jaarverslag SABCA > 39
SABCA
VOORSTELLEN VAN BESLUITEN VOOR TE LEGGEN AAN DE ALGEMENE VERGADERING STATUTAIRE BENOEMINGEN
kapitaalsvergoeding en het vermogen tot zelffinanciering en rekening houdend met de noden van de onderneming op de korte termijn, stelt de raad aan de vergadering voor om de volgende bestemming goed te keuren: 1. Over te dragen winst
33.300. 165, 88 EUR
2. Vergoeding van het kapitaal:
2 . 1 12 .000,00 EUR
hetzij voor elk van de 2.400.000 aandelen:
••een bruto dividend van ••een roerende voorheffing van ••een netto dividend van
0,88 EUR 0,22 EUR 0,66 EUR
De heer Guy Piras heeft op 31 december 2011 zijn
Onder voorbehoud van goedkeuring van de bestem-
mandaat als bestuurder neergelegd. De raad van
ming door de vergadering zal het netto dividend
bestuur stelt aan de algemene vergadering voor de
van 0,66 EUR per aandeel vanaf 07 juni 2012 worden
heer Benoît BERGER, Algemeen Industrieel Directeur
betaald via storting aan de aandeelhouders vermeld
en Directeur Aankopen Dassault Aviation, wonend
in het register van de aandelen op naam van de on-
7, Rue de l’Hôtel de Ville te 92200 Neuilly sur Seine,
derneming. Voor de aandelen die in effectenrekenin-
Frankrijk, als bestuurder definitief te benoemen voor
gen worden gehouden, zal het dividend automatisch
een periode van vier jaar die eindigt onmiddelijk na
door de bank of de makelaar worden betaald.
de gewone vergadering van 2016.
Algemene vergadering der aandeelhouders
BESTEMMING VAN HET RESULTAAT De bestemmingsrekening opgenomen in de aan de algemene vergadering overgelegde jaarrekening ziet er als volgt uit : 1. Te bestemmen winst van het boekjaar
6.238.555,82 EUR
2. Overgedragen winst van het vorige boekjaar
29.173.610,06 EUR
3. Te bestemmen winst
35.412.165,88 EUR
Ingevolge haar bevoegdheid, toegekend door artikel negenentwintig van de statuten en overeenkomstig haar traditioneel beleid dat gericht is op het zekerstellen van een rechtvaardige verdeling tussen de > 40 Jaarverslag SABCA
31 mei 2012
Ex-date (datum waarop de coupon wordt afgeknipt)
04 juni 2012
Record date (datum van afsluiting van de dividendgerechtigde posities van de coupon)
06 juni 2012
Payment date (datum van betaalbaarstelling van de coupon)
07 juni 2012
SABCA
Hoofdzetel te 1130 Brussel, Haachtsesteenweg 1470 Vestigingen te Brussel en te Charleroi Vestiging te 6041 Charleroi, rue des Fusillés 11 RPR Brussel B.T.W. BE 0405 770 992 Filiaal opgenomen in de consolidatieperimeter : SABCA Limburg N.V. Hoofdzetel te 3560 Lummen, Dellestraat 32 RPR Hasselt B.T.W. BE 0438 251 146 SABCA dankt de heer Guillaume Dedeurwaerder voor de artistieke en fotografische medewerking. Realisatie en productie : www.comfi.be
SABCA
SABCA N.V. Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques Haachtsesteenweg 1470 B-1130 Brussel België
Tel:
+32.2.729 55 11
Fax :
+32.2.705 15 70
e-mail :
[email protected]
www.sabca.com
Sera en Noir et blanc
2011
Jaarrekening
SABCA Jaarrekening 2011
Jaarverslag 2011 van de Raad van Bestuur Gewone Algemene Vergadering van 31 mei 2012
Jaarrekening Geconsolideerde rekeningen
2
Verslag van de commissaris over de geconsolideerde financiële staten
25
Niet Geconsolideerde rekeningen
26
Verslag van de commissaris over de jaarrekening
49
Rapport annuel SABCA
Jaarrekening 2011
SABCA
Verklaring van de persoon verantwoordelijk voor het verslag Ik verklaar dat, bij mijn weten, de jaarrekeningen goedgekeurd door de Raad van Bestuur van 28 maart 2012, conform de toepasselijke normen werden opgesteld en een getrouw beeld geven van het vermogen, van de financiële toestand en van de resultaten geboekt door de vennootschap en de bedrijven die behoren tot de consolidatie.
Ik verklaar eveneens dat het bijgevoegde beheersverslag een getrouw beeld geeft van de evolutie op gebied van zaken, van de resultaten en de financiële toestand van de vennootschap en van de ondernemingen die tot de consolidatie
behoren, alsook een beschrijving inhoudt van de belangrijkste risico’s en onzekerheden waaraan zij zijn blootgesteld.
Brussel, 25 april 2012.
R. Pellichero
Voorzitter van de Raad van Bestuur
Rapport annuel SABCA
>1
SABCA Jaarrekening 2011
Overzicht van de financiële positie Volgens IFRS-normen (International Financial Reporting Standards) (in duizenden euros) Activa
Vaste activa
Immateriële activa
Materiële vaste activa
Deelnemingen in de verbonden ondernemingen Financiële en overige activa Vlottende activa Voorraden
Bestellingen in uitvoering
Handelsvorderingen en overige vorderingen Geldmiddelen en kasequivalenten Overige vaste activa Totaal der activa Passiva
Totaal eigen vermogen
Geplaatst kapitaal toerekenbaar aan de aandeelhouders van de moederonderneming Geplaatst kapitaal
Reserves en overgedragen resultaten
Herwaarderingsmeerwaarden op materiële vaste activa
Kasstroomafdekkingen
Minderheidsbelangen
Langlopende verplichtingen
Schulden op lange termijn
Financieringsinstrumenten
Vlottende voorzieningen Uitgestelde belastingen Kortlopende verplichtingen
Handelsverplichtingen
Fiscale en sociale verplichtingen
2010
120.750
114.708
47.774
44.593
72.534
69.635
114
114
328
366
230.076
202.225
31.493
32.621
44.782
42.816
43.332
31.766
108.181
93.391
2.288
1.631
350.826
316.933
99.473
90.586
99.472
90.585
12.400
12.400
88.203
77.982
525
525
-1.656
-322
1
1
163.497
142.017
137.293
112.953
2.121
488
9.908
17.301
14.175
11.275
87.856
84.330
43.630
43.102
12.179
11.018
Overige passiva op korte termijn
16.212
16.452
10
13
Courante voorzieningen
15.238
13.342
587
403
350.826
316.933
Financiële verplichtingen op korte termijn Financieringsinstrumenten Totaal der passiva
>2
2011
Rapport annuel SABCA
SABCA
Jaarrekening 2011
Geconsolideerde winst- en verliesrekening 2011
(in duizenden euros) Opbrengsten Omzet
Wijziging bestellingen in uitvoering Geproduceerde vaste activa Overige opbrengsten
Bedrijfskosten
(-)
Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen
Diensten en diverse goederen
138.250
134.978
1.966
12.502
12.162
7.812
6.684
5.251
-145.378
-140.337
-211
Afschrijvingen en waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste activa Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering en handelsvorderingen Voorzieningen voor risico's en kosten
Andere operationele kosten en opbrengsten
Operationeel resultaat
(+)
Financiële kosten
(-)
Kosten van schulden
Andere financiële kosten
Financiële opbrengsten
Opbrengsten uit financiële activa
28.736
41.970
Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen
3.167 37.614
61.732
57.515
17.483
14.203
905
-718
-5.649
-447
1.490
3.434
13.684
20.206
-3.746
-8.182
546
469
3.200
7.713
6.578
10.299
43
Opbrengsten uit courante activa Andere financiële opbrengsten
Operationeel resultaat na financiële resultaten
(+)
Belastingen op het resultaat Courante belastingen
1.665
1.462
4.870
8.837
16.516
22.323
-4.183
-5.949
-595
Uitgestelde belastingen
Nettoresultaat van het boekjaar
Toerekenbaar aan de aandeelhouders van de moederonderneming
(+)
Minderheidsbelangen
* gewone winst per aandeel
160.543
27.447
- waarvan wijziging in voorraden
Winst per aandeel
2010
159.062
(totaal aantal aandelen : 2.400.000)
* verwaterde winst per aandeel
-3.588
-3.229 -2.720
12.333
16.374
12.333
16.374
PM
PM
(in EURO)
(in EURO)
5,14
6,82
5,14
6,82
Geconsolideerd overzicht van het totaalresultaat 2011
(in duizenden euros) Nettowinst van het boekjaar
Andere elementen van het globaal resultaat
Winst of verlies op kasstroomafdekkingen
Belastingen op het resultaat
Totaal van de andere elementen van het globaal resultaat Totaal globaal resultaat voor de periode na belastingen
Toerekenbaar aan de aandeelhouders van de moederonderneming
Minderheidsbelangen Globaalwinst per aandeel
* gewone globaalwinst per aandeel
* verwaterde globaalwinst per aandeel
(totaal aantal aandelen : 2.400.000)
2010
12.333
16.374
-2.021
-1.730
687
588
-1.334
-1.142
10.999
15.232
10.999
15.232
0
0
(in EUROS)
(in EUROS)
4,58
6,35
4,58
6,35
Rapport annuel SABCA
>3
SABCA Jaarrekening 2011 Toelichting bij het overzicht van de financiële positie N.B. De belangrijkste verschillen tussen de overeenstemmende rubrieken van de vergeleken boekjaren worden in cursief vermeld
(in duizenden euros) Activa
Vaste activa
Immateriële activa
(toelage 4)
2011
2010
120.750
114.708
47.774
44.593
72.534
69.635
442
480
Deze post omvat de activatie van de kosten voor ontwikkeling relatief aan de programma’s voor de burgerluchtvaart waarin de Groep SABCA partner is.
Materiële vaste activa
(toelagen 3 en 7)
Aanschaffingen van nieuwe installaties zowel bij de moederonderneming als bij haar filiaal.
Deelnemingen in de verbonden ondernemingen en financiële en overige activa (toelage 5) Vlottende activa
230.076
202.225
Voorraden
(toelage 8)
31.493
32.621
Bestellingen in uitvoering
(toelage 8)
44.782
42.816
(toelage 10)
43.332
31.766
108.181
93.391
2.288
1.631
Lichte achteruitgang voor de gestortte vooruitbetalingen.
Evolutie voor de programma’s met export.
Handelsvorderingen en overige vorderingen
Belangrijke vermeerdering in de handelsvorderingen.
Geldmiddelen en kasequivalenten
(zie financieringstabel en toelage 9)
Overige vaste activa
>4
Rapport annuel SABCA
SABCA
Jaarrekening 2011
(in duizenden euros) Passiva
Totaal eigen vermogen
Geplaatst kapitaal toerekenbaar aan de aandeelhouders van de moederonderneming (zie mutatieoverzicht van het eigen vermogen)
2011
2010
99.473
90.586
99.472
90.585
Resultaat van het boekjaar
12.333
Totaal van de andere elementen van het globaal resultaat
-1.334
-1.142
8.887
13.408
Dividenden vorig boekjaar
Beweging van het boekjaar
Minderheidsbelangen Langlopende verplichtingen
Schulden op lange termijn
16.374
-2.112
(toelagen 7 en 11)
-1.824
1
1
163.497
142.017
137.293
112.953
2.121
488
9.908
17.301
Belangrijke vermeerdering van de vooruitbetalingen.
Financieringsinstrumenten Vlottende voorzieningen
(toelagen 6 en 13)
Uitgestelde belastingen
(toelage 12)
14.175
11.275
87.856
84.330
Handelsverplichtingen
(toelage 7)
43.630
43.102
Financiële verplichtingen op korte termijn
(toelage 7)
10
13
Courante voorzieningen
(toelage 6)
15.238
13.342
Overige passiva op korte termijn
(toelage 7)
28.391
27.470
587
403
Vermindering van de voorziening voor pensioenen en gelijkgestelde verplichtingen.
Kortlopende verplichtingen
Nieuwe voorziening ten gunste van het personeel maar vermindering van de voorziening voor toekomstige verliezen.
Financieringsinstrumenten
Rapport annuel SABCA
>5
SABCA Jaarrekening 2011
820
16.374
Totaal van de andere elementen van het globaal resultaat
Totaal globaal resultaat
16.374
Dividenden
-1.824
Totaal eigen vermogen
63.432
TOTAAL toerekenbaar a/de aandeelhouders v/de moederonderneming
525
Resultaat van de periode
Minderheidsbelangen
12.400
Kasstroomafdekkingen
Saldo per 1 januari 2010
Reserves en overgedragen resultaat
(in duizenden euros)
Herwaarderingsmeerwaarden
Kapitaal
Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen
77.177
1
77.178
16.374
0
16.374
-1.142
-1.142
-1.142
-1.142
15.232
0
-1.824
0
-1.824
15.232
Saldo per 31 december 2010
12.400
525
77.982
-322
90.585
1
90.586
Saldo per 1 januari 2011
12.400
525
77.982
-322
90.585
1
90.586
12.333
0
12.333
Resultaat van de periode Totaal van de andere elementen van het globaal resultaat
Totaal globaal resultaat
12.333
Dividenden
-2.112
Saldo per 31 december 2011
12.400
525
88.203
-1.334
-1.334
-1.334
10.999
0
-2.112
0
-2.112
99.472
1
99.473
-1.656
-1.334 10.999
Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2011
(in duizenden euros) Schommeling kasmiddelen bij bedrijfsactiviteiten Nettoresultaat Belastinglast Resultaat op financieringsinstrumenten Afschrijvingen en aanpassingen juiste waarde op activia Schommeling in het nettobedrijfskapitaal Schommeling in minderheidsbelangen
2010
13.995
20.860
12.333
16.374
4.182
5.950
587
689
18.388
15.852
-16.580
-15.841
PM
PM
Schommeling in voorzieningen, uitgestelde belastingen en reserves
-1.910
909
Betaalde belastingen
-3.005
Schommeling kasmiddelen bij investeringen Aanschaffingen van vaste activa en deelnemingen Overdrachten van vaste activa en deelnemingen Vermeerderingen en verminderingen van vorderingen
-3.073 -23.462
-23.611
-23.275 -23.175
111
8
38
-108
Schommeling van de financieringsbehoefte
-661
24.257
Schommeling in de schulden op korte termijn (exclusief financiële schulden) - terugstorting
-643
Schommeling van de schulden op lange termijn (exclusief financiële schulden) - vermeerdering - terugstorting
26.894
3.896
-11
-3.573
Schommeling in de financiële schulden op korte termijn - terugstorting
-153
Schommeling in de financiële schulden op lange termijn - terugstorting
-921
Interesten - ontvangen
1.212
- gestort
-162
-469
-2.112
-1.824
Dividenden gestort aan de aandeelhouders Schommeling van de netto liquide middelen
1.462
-3.076
14.790
Geldmiddelen bij het begin van het boekjaar (*)
93.391
96.467
Geldmiddelen op het einde van het boekjaar (*)
108.181
93.391
(*) Conform het overzicht van de financiële positie Een herklassering werd uitgevoerd ten einde de rubrieken «Belastingen» en «Ontvangen en gestortte interesten» aan te tonen in de betrokken periodes.
>6
Rapport annuel SABCA
SABCA
Jaarrekening 2011
Toelichting
(Behalve anders vermeld zijn alle gegevens uitgedrukt in duizenden euros) De aanpassingen voor juiste waarden werden geïntegreerd in het brutobedrag en/of de afschrijvingen daar zij correleren met het waardebepalingsverschil tussen Belgian Gaap en IFRS.
1. GEGEVENS IN VERBAND MET DE CONSOLIDATIE Filiaal :
Percentage eigendomsbelang :
Bedrag van het kapitaal :
SABCA Limburg
Dellestraat, 32, 3560 - LUMMEN
Ondernemingsnummer : 0438.215.146
99,99
12.394.676,24 EUR
Flabel en SABCA (C.D.R.) zijn niet opgenomen in de consolidatie daar onbelangrijk.
2. TEWERKSTELLING * VTE = voltijdse equivalenten Gemiddeld aantal werknemers
2011
2010
Totaal in eenheden
VTE *
Totaal in eenheden
969,2
918,8
982,9
937,3
964,0
913,5
987,0
943,6
Aantal werknemers op het einde van het boekjaar
VTE *
3. STAAT VAN DE MATERIELE VASTE ACTIVA Activa in aanbouw en vooruitbetalingen
Terreinen en gebouwen
Brutobedrag1
57.341
106.665
15.840
3.983
3.966
187.795
Afschrijvingen
-35.312
-90.086
-14.343
-1.085
-82
-140.908
Beginsaldo
Meubilair en rollend materieel
Leasing en soortgelijke rechten3
Installaties, machines en uitrusting
TOTAAL
Aanpassingen - Waarde derden Beginsaldo
22.748 22.029
39.327
22.748 1.497
2.898
3.884
69.635
2.242
11.449
Mutaties tijdens het boekjaar Verwervingen
1.559
6.710
938
Overdrachten
-25
-4.550
-390
-1.809
-5.137
-757
25
4.550
342
58.875
108.825
16.388
3.983
6.208
194.279
-37.096
-90.673
-14.758
-1.309
-657
-144.493
Geaccumuleerde afschrijvingen Teruggenomen afschrijvingen
-4.965 -224
-575
-8.502 4.917
Eindsaldo
Brutobedrag2
Afschrijvingen
Aanpassingen
- Waarde derden Eindsaldo 1 2 3
volledig afgeschreven 2010
volledig afgeschreven 2011
22.748
22.748
21.779
40.900
1.630
2.674
37.300
90.612
12.028
62
37.542
87.796
12.809
62
5.551
72.534
waarvan, op de einddatum, 2.950 in gebouwen en 1.033 in installaties, machines en uitrusting
Rapport annuel SABCA
>7
SABCA Jaarrekening 2011 4. STAAT VAN DE IMMATERIELE VASTE ACTIVA Ontwikkelingskosten
Beginsaldo
Brutobedrag
98.183
Afschrijvingen
-54.590
Beginsaldo
43.593
Mutaties tijdens het boekjaar Verwervingen
12.162
Gevormde afschrijvingen
-8.981
Eindsaldo
Brutobedrag
110.345
Afschrijvingen
-63.571
Eindsaldo
46.774
De uitgaven voor niet-geactiveerde Onderzoeken worden geboekt op kosten in het boekjaar waarin zij worden vastgesteld en bedragen voor het boekjaar 1.795 en voor vorige jaren 34.941. De strategie en de inspanningen van de Groep naar aanleiding van Onderzoek en Ontwikkeling worden omschreven in het Jaarverslag. De ratio van de ontwikkelingskosten voor een programma dat in de loop van het boekjaar in de resultaten wordt opgenomen, wordt bepaald op basis van de vorderingsgraad van dat programma, met in acht name van het voorzichtigheidsprincipe. De afschrijving van de ontwikkelingskosten wordt bepaald op basis van de recuperaties in verhouding tot de contractuele leveringen en het overblijvend risico ten laste van de firma. Geen enkele reevaluatie werd uitgevoerd op de immateriële vaste activa.
5. STAAT VAN DE FINANCIELE ACTIVA Verbonden ondernemingen SABCA (C.D.R.) bvba
2011
2010
11
11
83
83
FLABEL Corporation NV
- deelnemingen in bezit van S.A.B.C.A.
- deelnemingen in bezit van SABCA Limburg
20
20
114
114
Andere deelnemingen
Arianespace Participation - Verwervingen
- Waardevermindering
Andere deelnemingen
Vorderingen en borgtochten in contanten
106
106 2.142
2.142
-2.036
-2.036 58
58
164
202
328
366
De waardeverminderingen worden enkel geacteerd op niet-gecoteerde deelnemingen als het verlies belangrijk en duurzaam is. Geen enkel vervallen financiële activa werd aangetast.
>8
Rapport annuel SABCA
SABCA
Jaarrekening 2011
6. STAAT VAN DE VOORZIENINGEN
Beginsaldo
Voorziening voor impliciete verplichtingen
Voorziening voor deficitaire contracten
Overige
786
3.715
4.525
-7.416
-1.550
-1.046
-10
-10.022
(*) 9.908
8.100
3.153
3.985
25.146
Voorziening voor pensioenen en soortgelijke 17.300
Dotaties van het boekjaar
3.413
24
Gebruikstellingen van het boekjaar
Eindsaldo
9.650
TOTAAL
280
30.643
(*) waarvan bewegingen in de verplichtingen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen (toelage 13) : 6.703
7. STAAT VAN DE VERPLICHTINGEN EN CREDITEUREN
I. RENTEDRAGENDE VERPLICHTINGEN VOLGENS DE VERVALDAG Financiële lease-overeenkomsten
Bankvoorschotten in rekening-courant
ten hoogste 1 jaar
350
2011 1 tot 5 jaar
meer dan 5 jaar
939
953
10
2010
TOTAAL
ten hoogste 1 jaar
1 tot 5 jaar
meer dan 5 jaar
TOTAAL
2.242
335
1.058
1.190
2.583
10
13
13
II. OVERIGE INFORMATIE
Financiële lease-overeenkomsten : - contante waarde van de minimale leasebetalingen
- minimale leasebetalingen, totaal
- minimale leasebetalingen, rente
350
939
953
2.242
335
1.058
1.190
2.583
433
1.157
1.027
2.617
432
1.319
1.305
3.056
83
219
74
376
97
261
115
473
III. HANDELSSCHULDEN EN OVERIGE SCHULDEN VOLGENS DE VERVALDAG Handelsschulden
12.824
Ontvangen vooruitbetalingen
30.806
Overige financiële schulden
16.449
Fiscale en sociale schulden
TOTAAL VAN DE SCHULDEN OP LANGE TERMIJN OPGENOMEN IN DE BALANS
65.588
12.179 575
69.238
12.824
11.270
96.394
31.832
12.179
11.018
86.262
16.117
11.270 79.674
47.842
11.018 2.201
137.293
60.662
78.980
112.953
8. STAAT VAN VOORRADEN EN BESTELLINGEN IN UITVOERING
Netto-waarden bij beginsaldo
Mutaties van het boekjaar Wijzigingen
Waardeverminderingen - dotatie
Waardeverminderingen - terugname
Netto-waarden bij eindsaldo
Voorraden en grondstoffen
Bestellingen in uitvoering
-221
1.966
32.621
42.816
-2.379
Totaal voorraden en werken in uitvoering 75.437 1.745 -2.379
1.472 31.493
1.472 44.782
76.275
Rapport annuel SABCA
>9
SABCA Jaarrekening 2011 9. STAAT DER GELDMIDDELEN EN KASEQUIVALENTEN 2011
Korte termijnrekeningen bij financiële instellingen Zichtrekeningen bij financiële instellingen Overige geldmiddelen en kasequivalenten
2010
104.916
91.172
3.241
2.198
24
21
108.181
93.391
10. STAAT VAN DE VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE EEN JAAR 2011
Handelsvorderingen
2010
39.082
Overige vorderingen
29.706
4.250
2.060
43.332
31.766
2011
2010
11. STAAT MET BETREKKING TOT DE OVERHEIDSSUBSIDIES KAPITAALSUBSIDIES Boekwaarde van geboekte kapitaalsubsidies
Bedrag van de kapitaalsubsidies opgenomen in het resultaat
961
4.923
4.351
-3.962
-3.599
UITGESTELDE BELASTINGEN OP DITO VOORWAARDELIJK TERUG TE STORTEN VOORUITBETALINGEN Met betrekking tot het onderzoek
Met betrekking tot de ontwikkelingen
- Terugbetaling op meer dan een jaar
11
18
47.254
40.398
2.657
970
44.597
39.428
Opsplitsing - Terugbetaling in minder dan een jaar
752
47.254 764
40.398 1.423
46.490
38.975 47.254
- Federale Overheidsdienst
- Brussels Hoofdstedelijk Gewest
40.398
46.304
35.763
950
4.635
De terugbetaling van de voorwaardelijk terug te storten vooruitbetalingen ligt vooral aan het commerciële succes van het produkt.
> 10 Rapport annuel SABCA
Jaarrekening 2011
SABCA
12. FISCALE TOESTAND BELASTINGLAST VAN HET BOEKJAAR Verband tussen de belastinglast bekomen bij gebruik van de belastingaanslagvoet van kracht op het resultaat voor belastingen en de belastinglast bekomen bij gebruik van de reële belastingaanslagvoet voor de Groep. Basis
Resultaat voor belastingen
Belastingen
16.516
Theoretische belastinglast aan 33,99 %
5.614
Bronnen van ongelijkheid :
- Niettoegekende sociale voordelen
1.200
- Gevolg van de variatie van niet-gefiscaliseerde kosten en opbrengsten
-208
- Notionele interesten
-1.503
-1.100
- Investeringsaftrek
Belastbare basis van de Groep
14.905
Belastinglast aan 33,99 %
5.066
Uitgestelde belastingen op sociaal niveau en aanpassingen
54 -937
Belastingen op vorige boekjaren
Totale belastinglast van het boekjaar
4.183
STAAT DER ACTIVA EN PASSIVA DER UITGESTELDE BELASTINGEN GEBOEKT IN DE BALANS Overzicht financiële positie
Geconsolideerde winst- en verliesrekening en totaalresultaat
2011
2010
28.382
28.944
15.948
18.319
4.738
-8.289
49.068
38.974
-5.036
-5.484
Totaal Passiva
-5.054
-5.502
TOTAAL DER BRONNEN UITGESTELDE BELASTINGEN
44.014
33.472
10.542
7.923
14.960
11.377
3.583
2.693
-853
-166
-687
-588
68
63
14.175
11.274
2.896
2.133
Bronnen uitgestelde belastingen
Activa
Immateriële activa Materiële activa
Bestellingen in uitvoering
Totaal Activa
2011
2010
-562
-7.859
13.027
21.701
448
-7.595
-2.371
Passiva
Reserves
Voorziening voor risico's en lasten Schulden op korte termijn
-18
1.944
-937
-18
669
Lasten uitgestelde belastingen
Uitgestelde belastingen met aanpassing juiste waarde aan 33,99 % Aanpassingen voor tijdelijke verschillen en regularisatie Uitgestelde belastingen op financieringsinstrumenten
Uitgestelde belastingen op subsidies en gerealiseerde meerwaarden
TOTAAL UITGESTELDE BELASTINGEN
28
De aktief uitgestelde belastingen met betrekking tot de voorzieningen op pensioenen en gelijkgestelde verplichtingen, voor toekomstige verliezen en voor impliciete verplichtingen werden niet in aanmerking genomen, hun omboeking gebeurt in een duidelijk langere tijdspanne dan de omboeking van bewegingen die passief uitgestelde belastingen voortbrengen.
Rapport annuel SABCA > 11
SABCA Jaarrekening 2011 13. STAAT MET BETREKKING TOT TOEGEZEGD-PENSIOENREGELINGEN 2011
2010
2009
2008
2007
21.007
19.709
14.404
13.829
13.998
-11.913
-9.250
-7.516
-7.529
-6.670
9.091
10.459
6.888
6.300
7.328
-2.388
-2.417
1.225
1.673
477
Verplichtingen (vorderingen) uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen, totaal
6.703
8.043
8.113
7.973
7.805
Lasten uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen opgenomen in de winst- en verliesrekening
1.467
1.056
1.084
1.225
1.190
Componenten van vorderingen en verplichtingen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen Contante waarde van volledig of gedeeltelijk gefinancieerde verplichtingen
Reële waarde van fondsbeleggingen
Contante waarde van volledig ongefinancieerde verplichtingen
Niet-opgenomen actuariële verschillen
Aan het boekjaar toegerekende kosten
1.077
813
783
860
911
953
744
773
801
680
-310
-280
-279
-261
7.973
7.805
7.370
Rentekosten
Verwacht rendement op fondsbeleggingen
-395
Betaalde bijdragen (personeel)
-198
-191
8.042
8.113
-2.807
-1.126
-944
-1.056
-755
1.467
1.056
1.084
1.224
1.190
6.703
8.043
8.113
7.973
7.805
Geboekte actuariële verschillen
-169
-157
-23
-140
Bewegingen in de verplichtingen (vorderingen) uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen Verplichtingen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen, beginsaldo Betaalde bijdragen
Opgenomen lasten
Verplichtingen uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen, eindsaldo
Voornaamste actuariële veronderstellingen Toegepaste disconteringsvoet
4,40
4,60
5,00
5,75
4,00
4,00
4,00
4,00
4,00
Verwacht percentage van loonsverhogingen
4,10 / 3,40
4,10 / 3,40
4,40 / 3,70
4,40 / 3,70
4,40 / 3,70
2,00
2,00
2,00
2,00
2,00
Verwacht rendement op restitutierechten die als activa zijn opgenomen
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
Verwacht rendement op fondsbeleggingen
Toekomstige verhogingen van toegezegde vergoedingen
Percentage dat de tendens voor medische kosten weerspiegelt
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
niet van toepassing
5,50
niet van toepassing
NB : Het geheel van de voorzieningen voor pensioenen en soortgelijke verplichtingen bedraagt 9.908 overeenkomstig de collectieve arbeidsovereenkomsten. Een waarborg van 4,75% werd door de verzekeraar toegekend op de premies betaald voor 31/12/1998. Een interestvoet van 3,75% werd toegepast op alle premieverhogingen tussen 01/01/1999 en 31/12/2005. Sinds 01/01/2006 bedraagt de technische notering, toegepast op de premieverhogingen, 2,75%. De verhouding van de individuele reserves op 31/12/2011 per interestschijf zijn de volgende : 4,75% : 39% van de reserves; 3,75% : 30% van de reserves; 2,75% : 31% van de reserves. Het gemiddelde zijnde 3,83% en de individuele reserves zijnde het meerendeel van de beleggingen lijkt een koers van 4% geschikt.
> 12 Rapport annuel SABCA
SABCA
Jaarrekening 2011
14. STAAT MET BETREKKING TOT VERBONDEN PARTIJEN Bezoldigingen betreffende de belangrijkste zaakvoerders Voordelen op korte termijn Voordelen na funktie
Vergoedingen einde contract
In acht genomen personeelsaantal
2011
2010
2.830
2.753
953
963
0
0
26
25
Transacties met de verbonden partijen
De verbonden partijen van de Groep zijn : - Dassault Aviation - Fokker Aerospace
- FLABEL Corporation
- SABCA (C.D.R.) BVBA
2011
Verkopen aan de verbonden partijen
2010
14.904
Aankopen bij de verbonden partijen
Vorderingen bij de verbonden partijen
Schulden tegenover de verbonden partijen
24.398
85
131
8.938
8.114
20
9
Termen en voorwaarden bij de transacties met de verbonden partijen De aan- en verkopen worden gerealiseerd aan de marktprijs. De saldi in omloop op het einde van het boekjaar zijn niet gegarandeerd en de vereffeningen gaan via de thesaurie. Er zijn geen ontvangen of gegeven garanties voor de vorderingen bij de verbonden partijen. Voor het boekjaar 2011, heeft de Groep geen voorziening voor dubieuze vorderingen, relatief aan de bedragen te ontvangen van de verbonden partijen, geregistreerd. Deze evaluatie wordt elk boekjaar uitgevoerd rekeninghoudend met de financiële situatie van de verbonden partijen alsook de markten waarin zij werken.
15. STAAT MET BETREKKING TOT DE FINANCIELE INSTRUMENTEN 2011
Toegeschreven verbintenissen
2010
Borgtochten en waarborgen
202
Hypothecaire inschrijvingen Hypothecaire mandaten Waarborgrekeningen
- FLABEL Corporation
- Douane
100
100
2.275
2.275
3.143
3.121
2.000
2.000
1.143
1.121
Ontvangen verbintenissen
Waarborg Delcredere
Schulden en vorderingen met bankgarantie
24.184
26.919
7.232
3.866
Rapport annuel SABCA > 13
SABCA Jaarrekening 2011 16. BESTEMMING VAN HET RESULTAAT 2011
(in euros) Vergoeding van het kapitaal
2010
2.112.000,00
2.112.000,00
hetzij voor elk van de 2.400.000 aandelen : een bruto dividend van
een roerende voorheffing van een netto dividend van
0,88
0,88
0,22
0,22
0,66
0,66
Totaal kapitaal
12.400.000,00
12.400.000,00
2.400.000
2.400.000
2.400.000
2.400.000
Totaal aantal titels met stemrecht Totaal stemrechten (noemer)
17. BEHEER VAN DE KOERSRISICO’S De Groep is blootgesteld aan een koersrisico op het verschil tussen de verkopen in US Dollars en de aankopen in US Dollars.
Zij dekt dit risico gedeeltelijk af door het gebruik van verkoop met termijncontracten en zonodig door wisselkeuzes.
Zij dekt enkel haar netto toekomstige kasstromen tussentijds wanneer deze als hoogstwaarschijnlijk beschouwd worden en zorgt er zodoende voor dat de eerste toekomstige kasinkomsten toereikend zullen zijn om de koersverschillen te dekken.
De Groep heeft in verband met de koersverschillen volgende cijfers geboekt : 4.359 in opbrengsten en 2.122 in kosten. Een tastbare analyse werd uitgevoerd om de invloed op de afwijking te bepalen van de USD koers ten opzichte van de EURO met ongeveer 10 cents :
Nettowaarde van de US Dollars in het overzicht van de financiële positie
Koers van de US Dollar bij afsluiting
Schommeling van de US Dollar bij afsluiting
Schommeling van de nettowaarde van de US Dollars in het overzicht van de financiële positie
19.061 1,2939
Termijnrekeningen
TOTAAL
20.647
2010
1,3362
1,3939
1,1939
1,4362
1,2362
-1.057
1.234
-1.076
1.250
Dollars US
Euros
Dollars US
Euros
De portefeuille van de afgeleide financieringsinstrumenten is als volgt :
Optie op wisselkoersen
2011
2011
2010
51.000
40.305
27.000
20.149
20.000
14.867
26.000
19.330
71.000
55.172
53.000
39.479
De marktwaarde van de financieringsinstrumenten bedraagt -2.712 voor optie op wisselkoersen en -384 voor de termijnrekeningen.
Voor het jaar werd de schommeling van de juiste waarde op de financieringsinstrumenten voor kasstroom geboekt
op basis van de koers op 31 december en de «mark-to-market» berekend door de financiële organismen, beheerders van de financieringsinstrumenten. Impact op het financieel resultaat
> 14 Rapport annuel SABCA
2011 -587
2010
-688
Jaarrekening 2011
SABCA
18. BEHEER VAN FINANCIELE RISICO’S De belangrijkste risico’s en onzekerheden waaraan de Groep is blootgesteld zijn : Risico’s verbonden aan liquiditeiten en geldmiddelen
De Groep loopt geen beduidende risico’s door haar financiële schuld.
De kasstroom stelt de Groep in staat haar verplichtingen na te komen zonder liquiditeitsproblemen. Kredietrisico’s
De Groep werkt met erkende financiële instellingen voor zijn kasstroom- en wisseltransacties.
De Groep beperkt de risico’s verbonden aan wanbetalingen van klanten door het merendeel van de verkoopstransacties contant te laten verlopen en de toegekende kredieten door de DELCREDERE of door zakelijke zekerheden te laten waarborgen.
Rekeninghoudend met de afschrijvingsmethode van klantvorderingen die gekozen werd voor het opstellen van de jaarrekeningen, kan gesteld worden dat het aan risico’s blootgestelde deel van de op afsluitdatum vervallen, niet geherwaardeerde vorderingen verwaarloosbaar klein is. Marktrisico’s
Koersrisico
De Groep is blootgesteld aan een koersrisico op de verkoopstransacties die vrijwel allemaal in US Dollars zijn uitgedrukt.
De Groep dekt dit risico gedeeltelijk af door het gebruik van verkoop met termijncontracten en zonodig door wisselkeuzes.
Zij dekt enkel haar netto toekomstige kasstromen tussentijds in wanneer deze als hoogstwaarschijnlijk beschouwd
worden. Zij zorgt er zodoende voor dat de eerste toekomstige kasinkomsten toereikend zullen zijn om de koersverschillen te dekken. Het bedrag van de dekking kan bijgesteld worden in functie van de evolutie van de verwachte netto kasstromen.
Operationele risico’s
De verantwoordelijken voor het risicobeheer en interne toezicht hebben tijdens hun onderzoek de risico’s geïdentifieerd en naar aanvaardbaarheid ingedeeld. Andere risico’s
- het risico op het vlak van de prijsevolutie van grondstoffen en de loonkost;
-d e aanhoudende moeilijkheden om personeel te vinden waarvan het profiel overeenstemt met de behoeftes van de onderneming;
- niet verkrijgen of verlies van een vergunning (politieke risico’s);
- werkbelasting in Charleroi is sterk afhankelijk van de exportcontracten.
Rapport annuel SABCA > 15
SABCA Jaarrekening 2011 19. GEBEURTENISSEN NA AFSLUITING Na 31 december werd er geen noemenswaardig feit genoteerd dat enigzins impact zou kunnen uitoefenen op de rekeningen.
20. IDENTITEIT VAN DE MOEDERONDERNEMING MET VOLLEDIGE CONSOLIDATIE VAN DE REKENINGEN VAN DE GROEP DASSAULT BELGIQUE AVIATION Strasbourgstraat 13
1130 Brussel - België
Ondernemingsnummer 0406.122.367 Percentage van controle 53,28 %
21. BEZOLDIGINGEN COMMISSARISSEN Commissaris mandaat
- Honoraria commissaris SABCA
- Honoraria commissaris SABCA Limburg
2011
2010
78
70
20
10
7
10
Bijkomende opdrachten
- Honoraria commissaris SABCA
- Honoraria commissaris SABCA Limburg
TOTAAL
1
0
106
90
22. OPSPLITSING VAN HET ZAKENCIJFER Leveringen van goederen Diensten
TOTAAL
23. VOORSTELLING VAN DE FISCALE TOESTAND Nihil.
> 16 Rapport annuel SABCA
2011
95.210
2010
91.585
37.341
43.393
132.551
134.978
Jaarrekening 2011
SABCA
Algemene principes van consolidatie Overeenstemming met boekhoudkundige normen De SABCA groep stelt zijn geconsolideerde jaarrekeningen op in overeenstemming met de op 31 december 2011 vige-
rende IFRS normen (International Financial Reporting Standards), zoals zij door de Europese Unie zijn ingevoerd.
De Groep past de normen en de op datum van 31 december 2011 gepubliceerde interpretaties niet voortijdig toe, doch
wel deze waarvan de toepassing pas verplicht is voor boekjaren die vanaf 1 januari 2012 beginnen. Rekening houdend
met zijn huidige boekhoudkundige principes zou de Groep noch op het vlak van de bedrijfsresultaten noch op het vlak van de financiële toestand beinvloedt worden door invoering van de normen die op hem van toepassing zijn.
Boekhoudkundige basisopties en ramingen van de directie Bij het opstellen van de financiële staten van de Groep ziet de directie zich genoodzaakt beroep te doen op ramingen en hypotheses die mogelijk een impact kunnen hebben op passiva en activa.
Deze ramingen hebben, onder andere, betrekking op de resultaten van lopende contracten en op eventuele pas-
siva. Bij het becijferen ervan wordt rekening gehouden met vroegere ervaring, met de bij afsluiting van de rekening gekende elementen en met redelijke evolutiehypotheses.
De later geboekte resultaten zouden bijgevolg van deze ramingen kunnen afwijken.
Consolidatiemethode De consolidatiemethode door globale integratie werd weerhouden.
Het aandeel van SABCA in het kapitaal van haar filiaal SABCA Limburg bedraagt 99,99%; hierdoor wordt uitsluitend aan SABCA de controle toegekend. Deze methode bestaat in de rekeningen van de moederonderneming elke activa
en passiva element van het geïntegreerde filiaal op te nemen ter vervanging van de inventariswaarde der deelne-
ming. Evenzo zijn kosten en opbrengsten van het filiaal samengevoegd met deze van de moederonderneming. De door de geconsolideerde ondernemingen niet weerhouden zijn hernomen op het passiva van de financiële posi-
tie onder de rubriek «Belangen van derden». Ze vertegenwoordigen het aandeel van deze in de eigen fondsen en resultaten.
Wederkerige rekeningen en verrichtingen zijn verwijderd.
Referteperiode De geconsolideerde ondernemingen sluiten hun sociaal boekjaar af op 31 december.
Geconsolideerde vennootschap door globale integratie SABCA controleert rechtstreeks, op exclusieve wijze haar filiaal SABCA Limburg N.V., Dellestraat, 32 te 3560 Lummen
- BE 0438.251.146.
Filiaal buiten de consolidatie gelaten SABCA (C.D.R.) BVBA, Haachtsesteenweg, 1470 te 1130 Brussel - BE 0451.147.295
Rapport annuel SABCA > 17
SABCA Jaarrekening 2011
Toepassing van de IFRS-normen
(*)
(IFRS : International Financial Reporting Standards) SABCA moet, net als alle beursgenoteerde Europese ondernemingen, voor zijn geconsolideerde rekeningen vanaf het boekjaar 2005 de nieuwe IFRS-boekhoudnormen toepassen.
De invoering van deze nieuwe normen gebeurt met respect voor het voorzichtigheidsprincipe, dat SABCA hanteert in
het opstellen van zijn rekeningen. De Groep heeft ervoor gekozen in het geval van de terreinen een beroep te doen op
de vrijstelling, die het mogelijk maakt de precieze waarde van bepaalde vaste activa te vervangen door hun kostprijs op de datum van de overgang naar de IFRS, maar niet voor de andere vaste activa.
De belangrijkste aspecten van de IFRS-normen aangewend door SABCA worden hierna vermeld. Een becijferde en toegelichte controle van de verschillen tussen de Belgische normen (Belgian Gaap) en het IFRS-referentiesysteem die een invloed hebben op het eigen vermogen aan het begin op 1 januari 2004 werd gepubliceerd in het kader van het communiqué van 30 september 2005 met betrekking tot de rekeningen die werden afgesloten
op 30 juni 2005.
IAS 1 – Voorstelling van de financiële staten Vorderingen en schulden De vorderingen en schulden worden in de financiële positie vermeld tegen hun nominale waarde.
De vorderingen geven aanleiding tot waardeverminderingen als de terugbetaling ervan op de vervaldag geheel of gedeeltelijk onzeker of twijfelachtig is.
De boeking van waardeverminderingen zal gebeuren op individuele basis.
Geldmiddelen en kasequivalenten Geldmiddelen omvatten kas en zichtrekeningen.
De kasequivalenten zijn kortetermijnbeleggingen met een hoge liquiditeit die makkelijk converteerbaar zijn in een bekend kasbedrag en die geen groot waardeveranderingsrisico inhouden.
Geldmiddelen en kasequivalenten worden tegen hun nominale waarde gerapporteerd in de financiële positie.
Dividenden Dividenden worden geboekt in het jaar waarin ze zijn goedgekeurd.
Ze komen niet meer als voorzieningen in de rekeningen als kortetermijnschuld op basis van het voorgestelde jaarlijkse dividend, maar in een specifieke rubriek bij het eigen vermogen op het einde van het desbetreffende boekjaar.
Minderheidsbelangen De minderheidsbelangen vertegenwoordigen het aandeel van derden in het eigen vermogen van de dochterondernemingen evenals de overeenkomstige verhouding in winsten en verliezen.
> 18 Rapport annuel SABCA
Jaarrekening 2011
SABCA
IAS 2 – Voorraden De voorraden werden gewaardeerd tegen het laagste bedrag van de kostprijs en de nettoverkoopwaarde. De voorraadkosten omvatten alle kosten voor het verwerven en omvormen, evenals alle andere kosten die worden opgelopen om de voorraden te brengen naar de plaats waar en in de staat waarin ze zich bevinden; de andere kosten worden geboekt als kosten voor het boekjaar waarin ze worden opgelopen.
De voorraadkosten worden bepaald aan de hand van de FIFO-methode (first in first out). Voorzieningen wegens waardeverlies op de voorraad worden geboekt ten laste van het boekjaar:
•• op de stukken betreffende afgewerkte fabricage- of onderhoudsprogramma’s, onbruikbare stukken of stukken waarvan de tolerantie, de normen, de technische configuratie of de vormgeving is veranderd,
•• op de stukken die gedurende de 24 voorafgaande maanden geen enkele beweging hebben ondergaan. Terugnemingen op waardeverminderingen worden doorgevoerd bij later hergebruik van niet vernietigde onderdelen.
IAS 10 – Gebeurtenissen na de afsluitingsdatum Gebeurtenissen na de afsluitingsdatum die helpen om de omstandigheden en situaties te bevestigen die bestonden op de afsluitingsdatum (adjusting events) worden verwerkt in de jaarrekening.
Gebeurtenissen na de afsluitingsdatum die omstandigheden en situaties aangeven die zich na de afsluitingsdatum hebben voorgedaan (non-adjusting events) worden, als ze belangrijk zijn, vermeld in de toelichtingen.
IAS 12 - Belastingen op het resultaat Courante belastingen De actuele belastingen omvatten de verwachte belastingen op basis van de boekhoudkundige winst van het lopende boekjaar en de aanpassingen van de belastingen van de vorige boekjaren.
Uitgestelde belastingen De uitgestelde belasting wordt bepaald met behulp van de variabele overdrachtsmethode (liability method) op de tijdelijke verschillen tussen de fiscale basis van activa en passiva en hun boekwaarde in de jaarrekeningen: de actieve
uitgestelde belasting wordt slechts geboekt in de mate dat het waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare opbrengsten beschikbaar zullen zijn om er de tijdelijke verschillen aan toe te wijzen.
IFRS 8 - Gesegmenteerde informatie Activiteitensector De Groep SABCA weerhoudt één activiteitendomein, de luchtvaart, voor de sectoriële informatie voorzien door de IFRSnormen. Alle activiteiten van de Groep SABCA worden uitgeoefend in de sector van de constructie van luchtvaartmateriaal en alle middelen worden uitsluitend aan deze ene sector gewijd.
Als bijkomende informatie vermeldt het beheersverslag het percentage van de omzet in de drie activiteitendomeinen: burgerluchtvaart, ruimtevaart en defensie.
Geografische sector Het geheel van de activiteiten van de Groep bevindt zich op het nationale grondgebied.
De geografische spreiding van het omzetcijfer tussen België, Europa en buiten Europa wordt eveneens in percentages meegegeven als bijkomende informatie in het beheersverslag.
Rapport annuel SABCA > 19
SABCA Jaarrekening 2011 IAS 16 – Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden in de financiële positie opgenomen tegen de historische kostprijs verminderd met de gecumuleerde afschrijvingen en de specifieke waardeverminderingen.
De kostprijs omvat alle directe kosten en het toewijsbare gedeelte van de indirecte kosten die nodig waren om de activa bedrijfsklaar te maken; de leenkosten worden niet gekapitaliseerd.
De herstellings- en onderhoudskosten worden ten laste genomen in de periode waarin ze werden uitgevoerd, indien
zij het niet mogelijk maken het verwachte toekomstig economisch rendement van het gebruik van de materiële vaste activa op te trekken boven het prestatieniveau dat oorspronkelijk is gedefinieerd. Zoniet worden ze als afzonderlijke componenten opgenomen in de materiële vaste activa.
De terreinen werden gewaardeerd tegen hun marktwaarde, rekeninghoudend met hun bestemming, hun geografische situatie en de daaraan verbonden juridische verplichtingen. Deze waarde werd bepaald in het kader van IFRS 1 en zal worden gehandhaafd gedurende de volledige duur van het gebruik van de terreinen.
De materiële activa die werden ontvangen van derden of werden verworven voor rekening van derden en worden aangehouden door de onderneming voor gebruik in de productie van goederen worden overgedragen naar de mate-
riële vaste activa voor zover deze voor rekening en risico van de onderneming zijn en de voordelen geniet die zijn gekoppeld aan deze activa.
De tegenboeking van deze materiële vaste activa wordt overgedragen naar de rubriek van de langetermijnschulden op de passiefzijde: ze worden niet afgeschreven maar jaarlijks gewaardeerd tegen hun marktwaarde.
De afschrijvingen van materiële vaste activa worden verdeeld over de gebruiksduur van de betrokken activa: de afs-
chrijvingsmethode, lineair of degressief, wordt gekozen op basis van het ritme van de economische voordelen van het actief.
De gebruikte levensduur wordt voor elk type vaste activa als volgt gedefinieerd:
•• Terreinen •• Gebouwen •• Dakwerken •• Zware machines •• Installaties, materiaal en uitrustingen •• Mubilair en kantoormaterieel •• Rollend materieel •• Informaticamaterieel
niet-afschrijfbaar 30 jaar
lineair
10 jaar
lineair
10 jaar 10 jaar 10 jaar 5 jaar 5 jaar
lineair degressief degressief lineair
degressief
De inrichting van de gehuurde gebouwen wordt gekapitaliseerd en afgeschreven over de resterende huurperiode of over de bruikbaarheidsduur indien deze korter is.
Meer- en minderwaarden bij de realisatie van vaste activa worden opgenomen in het operationeel resultaat.
> 20 Rapport annuel SABCA
Jaarrekening 2011
SABCA
IFRS 5 : Vaste activa aangehouden voor verkoop Als, op afsluitdatum van de jaarrekening, het hoogst waarschijnlijk is dat de vaste activa worden afgestoten, worden zij bestempeld als vaste activa aangehouden voor verkoop.
Hun afstoting wordt als hoogst waarschijnlijk beschouwd als, op afsluitdatum van de jaarrekening, een plan in werking werd gesteld om ze te koop aan te bieden aan een redelijke prijs ten opzichte van hun reële waarde, met de bedoeling een koper te vinden en de verkoop binnen de maximum termijn van één jaar te laten doorgaan.
Een vast actief dat als aangehouden voor verkoop is omschreven wordt gewaardeerd aan het laagste bedrag tussen zijn nettoboekwaarde volgens IAS 16 en zijn reële waarde, verminderd met de kosten van de verkoop.
IAS 17 – Leasingovereenkomsten Leasingovereenkomsten waarbij vrijwel alle wezenlijke voordelen en risico’s verbonden aan de eigendom van de
activa bij de verhuurder berusten, worden als operationele leasing beschouwd. Operationele leasingbetalingen worden als een kost geboekt in de resultatenrekening.
Leasing in het kader waarvan de Groep de meeste risico’s en voordelen inherent aan de eigendom op zich neemt, wordt beschouwd als een financiële leasing.
Financiële leasings worden in de financiële positie opgenomen tegen de huidige minimale terugbetalingskosten bij de inwerkingtreding van het huurcontract - financiering en ingeschreven als materiële vaste activa en afgeschreven over
hun nuttige levensduur, overeenkomstig het afschrijvingsbeleid dat van toepassing is op de activa van de onderneming. De overeenkomstige verplichtingen, exclusief rente, worden geboekt in de rubriek “Overige lange termijnschulden” op de passiefzijde van de financiële positie. De terugbetalingen worden deels beschouwd als financiële lasten, deels als terugbetalingen van de schuld van de leasing. Zo bestaat er over de totale duur van het contract een rentevoet op het schuldsaldo.
IAS 18 - Opbrengsten uit gewone activiteiten Bestellingen in uitvoering (zie ook IAS 11 – Bouwcontracten en IAS 21 – Effecten van wisselkoersschommelingen van vreemde valuta) De bestellingen in uitvoering omvatten alle directe en indirecte productiekosten; de andere indirecte kosten verschillend van productiekosten worden geboekt ten laste van het boekjaar waarin zij zijn opgelopen. De kosten worden als volgt toegeschreven aan de fabricageprogramma’s:
•• directe boeking van de grondstoffen, onderdelen, verbruiksproducten, directe kosten en kosten voor specifieke onderaanneming, afschrijvingen van specifieke materialen en van specifieke aanpassingen aan de programma’s,
•• boeking van de indirecte productiekosten door middel van een uurtarief gebaseerd op de prestaties van het productiepersoneel.
De producten en kosten van de lopende contracten worden geboekt op het niveau van de maatschappelijke rekeningen van de ondernemingen van de Groep, volgens de methode van beëindiging van het contract (completed contract
method). Op het niveau van de geconsolideerde rekeningen daarentegen, worden de producten en lasten van de
lopende contracten geboekt volgens de methode van het vorderingspercentage (percentage of completion method) overeenkomstig IAS norm 18.
Rapport annuel SABCA > 21
SABCA Jaarrekening 2011 Op de afsluitingsdatum bepaalt men het totale resultaat van het contract en de vorderingsgraad van het project.
Voor zover een betrouwbare raming van het totale resultaat van het contract mogelijk is, wordt het geschatte vorderings-
percentage toegepast op het totaal van de verwachte lasten en opbrengsten om het bedrag te bepalen van deze lasten en opbrengsten dat moet worden geboekt voor het boekjaar en de eventuele verliezen worden onmiddellijk verrekend.
Op basis van de aard van de contracten en de uitkeringen, wordt de vorderingsgraad van de contracten geëvalueerd:
•• ofwel door de reeds opgelopen kosten voor de gerealiseerde werkzaamheden op de datum van afsluiting en de totale geschatte kosten met elkaar te vergelijken,
•• ofwel door de fysieke vorderingen van het werk voorzien in het contract. •• Als een resultaat niet betrouwbaar kan worden geschat, is de geboekte opbrengst beperkt tot het bedrag van de recupereerbare geboekte lasten, zonder winstmarge.
IAS 19 – Voordelen aan het personeel De Groep boekt :
•• een passief als een personeelslid diensten heeft geleverd als tegenprestatie voor personeelsvoordelen die hem zullen worden uitgekeerd op een toekomstige datum,
•• een last als de onderneming het economische voordeel van de als tegenprestatie voor personeelsvoordelen door een personeelslid geleverde diensten gebruikt.
De voordelen na de tewerkstelling van het type plan met «te bereiken doel» worden door onafhankelijke actuarissen
berekend op basis van de actuariële methode «Projected Unit Credit» en de afwijkingen tussen de verplichtingen krachtens de diensten uit het verleden (Defined Benefit Obligation) en de opgebouwde activa (plan assets) worden geboekt in de financiële positie.
De actuariële winsten en verliezen die met meer dan 10% het verschil overschrijden tussen het hoogste bedrag van
de geactualiseerde waarde van de pensioenverplichtingen en de marktwaarde van de activa van het plan op de afs-
luitingsdatum kunnen worden afgeschreven over een periode die gelijk is aan de gemiddelde verwachte toekomstige diensttijd van de beroepsbevolking.
Overeenkomstig IFRS 1 koos de Groep ervoor de actuariële afwijkingen evenals de kosten van de uitkeringen vóór de datum van overgang naar IFRS te boeken in aanpassing van het eigen vermogen.
IAS 20 – Overheidssubsidies Subsidies gekoppeld aan activa worden, na verwerking van de uitgestelde belastingen, geboekt bij de uitgestelde op-
brengsten en overgeboekt naar de opbrengsten op een systematische en rationele basis, over de duur dat het actief bruikbaar is.
De overheidssubsidies worden geboekt voor zover er een redelijke zekerheid bestaat dat de gekoppelde voorwaarden aan deze overheidssubsidies zullen worden tegengekomen.
Het ontvangen van de fondsen vormt het ontstaan van de schuld. De overheidssubsidies gevormd door voorwaardelijk terugvorderbare vooruitbetalingen worden geboekt als schulden op lange termijn, uitgezonderd het gedeelte voorzien als terugstorting tijdens het jaar, geboekt als schulden op korte termijn.
Indien er een redelijke zekerheid bestaat dat de voorwaarden van niet-terugbetaling van deze vooruitbetalingen zou
kunnen worden tegengekomen, dan kan de terugboeking van deze schuld een winstgevend resultaat laten uitschijnen. > 22 Rapport annuel SABCA
Jaarrekening 2011
SABCA
IAS 21 – Transacties in vreemde valuta (zie ook IAS 39 – financiële instrumenten)
Transacties in vreemde valuta worden aanvankelijk omgerekend tegen de interne wisselkoers die geldt op de datum van de transactie.
Die interne wisselkoers wordt bepaald op basis van de beste raming van de gemiddelde vroegere en verwachte duurzame tendensen van de gemiddelde wisselkoersen. Hij zal normaal tijdens een boekjaar weinig veranderen, behoudens grote schommelingen of officiële herwaarderingen/waardeverminderingen.
De monetaire activa en passiva die zijn uitgedrukt in vreemde valuta worden geconverteerd tegen de slotkoers. De winsten en verliezen uit wisseltransacties worden geboekt als financiële resultaten in de resultatenrekening van de periode.
IAS 24 – Informatie inzake de verbonden partijen Toepassing van de normen In het kader van de te verstrekken informatie inzake de bezoldigingen van de belangrijkste zaakvoerders, werden onder deze deze rubriek opgenomen :
•• de bestuurders ; •• de leden van het Executief Comité en van het Operationeel Comité van de moederonderneming zoals opgenomen in het Jaarverslag onder het hoofdstuk over de Corporate Governance;
•• de leden van het directiepersoneel van het filiaal.
IAS 36 – Waardeverminderingen van activa De boekwaarde van de materiële en immateriële vaste activa wordt bij elke afsluiting van de financiële positie opnieuw bekeken om te bepalen of er waardeverminderingen op activa op kunnen worden toegepast.
Een waardevermindering wordt in het resultaat geboekt telkens als de boekhoudkundige waarde hoger is dan de invorderbare waarde, die overeenkomt met het hoogste bedrag tussen de nettoverkoopprijs van de activa en de nutswaarde zoals gedefinieerd door IAS 36.
Een terugname van een eerder geboekte waardevermindering op activa wordt geregistreerd als er een aanwijzing bestaat dat de geboekte waardevermindering van activa voor een actief niet meer bestaat of is verminderd. De terugname wordt geregistreerd bij de opbrengsten.
IAS 37 – Voorzieningen, voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen Voorzieningen Voorzieningen worden in de financiële positie geboekt als:
•• er een (wettelijke of impliciete) verplichting bestaat uit een voorbije gebeurtenis; •• het waarschijnlijk is dat er middelen zullen moeten worden besteed aan de uitvoering van die verplichting; •• het mogelijk is een betrouwbare raming van het bedrag van de verplichting te maken. De risico’s en onzekerheden die onvermijdelijk een invloed hebben op talrijke gebeurtenissen en omstandigheden worden in aanmerking genomen om tot de best mogelijke raming te komen van de voorzieningen bij de afsluiting van de financiële positie.
Rapport annuel SABCA > 23
SABCA Jaarrekening 2011 Herstructureringsplan Een voorziening voor herstructurering wordt enkel opgebouwd als er een formeel en gedetailleerd herstructureringsplan werd goedgekeurd en als de herstructurering is begonnen of openbaar werd aangekondigd vóór de afsluiting van de financiële positie.
De voorziening voor herstructurering omvat enkel de kosten die rechtstreeks gekoppeld zijn aan de herstructurering en noodzakelijkerwijs worden veroorzaakt door de herstructurering en niet gekoppeld zijn aan de verdere activiteit van de onderneming.
IAS 38 - Immateriële vaste activa Ontwikkelingskosten De onderzoekskosten worden geboekt ten laste van de periode waarin ze worden opgelopen.
De ontwikkelingskosten worden enkel geactiveerd als aan alle voorwaarden van IAS-norm 38 zijn voldaan. De waardering van de ontwikkelingskosten houden niet alleen rekening met de opgelopen kosten, maar ook met
de verzekeringen, garanties, subsidies en financieringen van openbare instanties evenals verkoopzekerheden van de klanten.
De bedrag van de ontwikkelingskosten voor een programma dat in de loop van het boekjaar in de resultaten worden opgenomen, wordt bepaald op basis van de vorderingsgraad van dat programma, met in acht name van het voorzichtigheidsprincipe.
De afschrijving van de ontwikkelingskosten wordt bepaald op basis van de recuperaties in verhouding tot de contractuele leveringen en het overblijvend risico ten laste van de firma.
IAS 39 – Financiële instrumenten Financiële instrumenten De onderneming gebruikt afgeleide financiële instrumenten om zich in te dekken tegen de ongunstige wisselkoers-
risico’s uit zijn industriële en commerciële activiteiten. Deze afgeleide financiële instrumenten worden behandeld, overeenkomstig IAS 39, hetzij als vrije instrumenten die worden aangehouden voor transactiedoeleinden, hetzij als hedginginstrumenten.
De afgeleide financiële instrumenten worden oorspronkelijk geregistreerd tegen hun acquisitiekosten en geherwaardeerd tegen hun reële waarde op elke afsluitingsdatum.
De variaties van de reële waarde van dergelijke derivaten worden geboekt volgens hun natuur hetzij in het eigen vermogen, hetzij in de financiële resultaten.
Ten aanzien van de financiële instrumenten past SABCA IAS-norm 39 toe vanaf boekjaar 2005.
Financiële activa beschikbaar voor verkoop De financiële activa die beschikbaar zijn voor verkoop worden geboekt tegen hun reële waarde en de variaties ervan worden rechtstreeks op het resultaat geboekt.
> 24 Rapport annuel SABCA
Jaarrekening 2011
SABCA
VERSLAG VAN DE COMMISSARIS AAN DE ALGEMENE VERGADERING DER AANDEELHOUDERS VAN S.A.B.C.A. NV OVER DE GECONSOLIDEERDE FINANCIELE STATEN OVER HET BOEKJAAR AFGESLOTEN OP 31 DECEMBER 2011 Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij U verslag uit in het kader van ons mandaat van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over de geconsolideerde financiële staten evenals de vereiste bijkomende vermelding.
Verklaring over de geconsolideerde financiële staten zonder voorbehoud
Wij hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde financiële staten van S.A.B.C.A. NV en haar dochterondernemingen (de “Groep”) over het boekjaar afgesloten op 31 december 2011, opgesteld in overeenstemming met International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften voor beursgenoteerde bedrijven. Deze geconsolideerde financiële staten omvat de geconsolideerde balans op 31 december 2011, het geconsolideerde overzicht van het volledige resultaat, het kasstroomoverzicht en het mutatie overzicht van het eigen vermogen voor het boekjaar afgesloten op die datum, evenals de samenvatting van de voornaamste waarderingsregels en andere toelichtingen. Het geconsolideerde balanstotaal bedraagt KEUR 350.826 en de winst van het boekjaar, aandeel Groep, bedraagt KEUR 12.333. Het opstellen van de geconsolideerde financiële staten valt onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verantwoordelijkheid omvat: het opzetten, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde financiële staten die geen afwijkingen bevat van materieel belang als gevolg van fraude of van fouten, alsook het kiezen en toepassen van geschikte waarderingsregels en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel te geven over deze geconsolideerde financiële staten op basis van onze controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut van de Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de geconsolideerde financiële staten geen afwijkingen bevat van materieel belang. Overeenkomstig deze normen, hebben wij controlewerkzaamheden uitgevoerd ter staving van de in de geconsolideerde financiële staten opgenomen bedragen en inlichtingen. De keuze van de uitgevoerde werkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling en van de inschatting van het risico op materiële afwijkingen in de geconsolideerde financiële staten als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van die risico-inschatting, hebben wij rekening gehouden met de interne controle van de Groep met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde financiële staten om controleprocedures vast te leggen die geschikt zijn in de gegeven omstandigheden, maar niet om een oordeel te geven over de doeltreffendheid van die interne controle. Wij hebben tevens een beoordeling gemaakt van het passende karakter van de waarderingsregels en de consolidatiegrondslagen, de redelijkheid van de door de vennootschap gemaakte boekhoudkundige ramingen en de voorstelling van de geconsolideerde financiële staten in haar geheel. Ten slotte hebben wij van de raad van bestuur en de verantwoordelijken van de Groep de voor onze controle noodzakelijke verduidelijkingen en inlichtingen bekomen. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen informatie een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel geeft de geconsolideerde financiële staten afgesloten op 31 december 2011 een getrouw beeld van het vermogen en de financiële toestand van de Groep evenals van haar resultaten en kasstromen voor het boekjaar dan eindigend, in overeenstemming met International Financial Reporting Standards (IFRS), zoals aanvaard binnen de Europese Unie en met de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften voor beursgenoteerde bedrijven.
Bijkomende vermelding
Het opstellen en de inhoud van het geconsolideerde jaarverslag vallen onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermelding op te nemen die niet van aard is om de draagwijdte van onze verklaring over de geconsolideerde financiële staten te wijzigen:
•• het jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de geconsolideerde financiële
staten. Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de Groep wordt geconfronteerd, alsook van haar positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op haar toekomstige ontwikkeling. Wij kunnen evenwel bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties vertonen met de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat. Brussel, 23 april 2012 X. DOYEN Commissaris Rapport annuel SABCA > 25
SABCA Jaarrekening 2011
Niet geconsolideerde rekeningen Balans niet geconsolideerd na winstverdeling
Statutaire rekeningen volgens Belgische boekhoudkundige principes (in duizenden euros)
Codes
2011
2010
20/28
46.810
40.300
21
17.566
11.685
Activa
Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa
Terreinen en gebouwen
Installaties, machines en uitrusting Meubilair en rollend materieel
Activa in aanbouw en vooruitbetalingen Financiële vaste activa
22/27
5.056
23
10.801
12.467
24
1.594
1.458
27
5.551
3.884
28 280/1
Andere financiële vaste activa
284/8
Aandelen
Vorderingen en borgtochten in contanten Vlottende activa Vorderingen op meer dan één jaar Handelsvorderingen
Overige vorderingen Voorraden en bestellingen in uitvoering Voorraden
Grond- en hulpstoffen
Handelsgoederen
Vooruitbetalingen
Bestellingen in uitvoering Vorderingen op ten hoogste één jaar Handelsvorderingen Overige vorderingen Geldbeleggingen
Overige beleggingen
22.865
5.587
Verbonden ondernemingen Deelnemingen
23.533
22
280
5.711
5.750
5.384
5.384
5.384
5.384 327
366
284
164
164
285/8
163
202 209.913
29/58 29
192.887
6.037
4.282
290
6.030
4.230
291
7
52
3
55.504
30/36
70.033
29.727
30.921
30/31
7.518
8.095
34
20.653
20.571
36
1.556
37
2.255 25.777
40/41
39.112 43.573
30.054
40
37.791
27.419
41
5.782
2.635
50/53 51/53
99.144 99.144
86.172 86.172
Liquide middelen
54/58
880
731
Overlopende rekeningen
490/1
4.775
1.615
Totaal der activa
20/58
256.723
233.187
> 26 Rapport annuel SABCA
Jaarrekening 2011
(in duizenden euros)
Codes
2011
2010
10/15
60.637
56.191
Passiva
Eigen vermogen Kapitaal
10
Geplaatst kapitaal
Reserves
12.400
100
130
Andere
1311
Belastingvrije reserves
Beschikbare reserves
12.400
12.400
13
Wettelijke reserve
Onbeschikbare reserves
SABCA
12.400 14.177
14.089
1.240
131
1.240
595
595
595
595
132
582
494
133
11.760
11.760
Overgedragen winst
14
33.300
29.174
Kapitaalsubsidies
15
760
528
Voorzieningen en uitgestelde belastingen
16
25.295
32.695
Voorzieningen voor risico’s en kosten
Pensioenen en soortgelijke verplichtingen
Grote herstellings- en onderhoudswerken Overige risico’s en kosten Uitgestelde belastingen Schulden Schulden op meer dan één jaar
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen Overige schulden
Schulden op ten hoogste één jaar
Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen Financiële schulden
160/5 1.770
1.803
20.155
21.355
168
55
39
17/49
170.791
144.301
17
Bezoldigingen en sociale lasten
Overige schulden
77.550
64.166
46.419
178/9
39.777
31.131
42/48
57.396
42
57.788
208
43
440/4
Belastingen
103.943
176
Leveranciers
Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten
9.498
162
430/8
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen
32.656
3.315
163/5
Kredietinstellingen
Handelsschulden
25.240
160
949
10
13
10
44
13 12.580
11.386
12.580
11.386
46
30.792
31.804
45
10.818
10.593
450/3
773
906
454/9
10.045
9.687
47/48
2.988
3.043
Overlopende rekeningen
492/9
9.452
8.963
Totaal der passiva
10/49
256.723
233.187
Rapport annuel SABCA > 27
SABCA Jaarrekening 2011 Resultatenrekening niet geconsolideerd Statutaire rekeningen volgens Belgische boekhoudkundige principes 2011
(in duizenden euros) Bedrijfsopbrengsten
Omzet (toel. 5.10)
Toename (afname) in de voorraad goederen in bewerking en gereed (+)/(-) product en in de bestellingen in uitvoering
Geproduceerde vaste activa
Andere bedrijfsopbrengsten (toel. 5.10)
Bedrijfskosten
Aankopen
Voorraad: afname (toename)
Diensten en diverse goederen
Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering en handelsvorderingen - toevoegingen (terugnemingen) (toel. 5.10) Voorzieningen voor risico’s en kosten - toevoegingen (bestedingen en terugnemingen) (toel. 5.10)
13.721
8.187
74
6.462
10.380 -134.144
-126.469
24.812
600/8
25.427
609
-615
27.094 25.737 1.357 35.848
58.509
54.463
630
13.447
9.769
(+)/(-) 631/4
-565
-118
(+)/(-) 635/7
-7.446
-1.857
640/8
1.277
1.270
(+)/(-)
3.893
9901 75
Opbrengsten uit financiële vaste activa
750
Opbrengsten uit vlottende activa
Andere financiële opbrengsten (toel. 5.11) Financiële kosten
Andere financiële kosten (toel. 5.11) (+)/(-)
8.888
6.174 43
10.163 3
751
1.595
1.456
752/9
4.536
8.704 -3.422
65
Kosten van schulden
> 28 Rapport annuel SABCA
72
62
Financiële opbrengsten
Winst (Verlies) uit de gewone bedrijfsuitoefening vóór belasting
-12.547
44.110
Andere bedrijfskosten (toel. 5.10)
Bedrijfswinst (-verlies)
129.337
-14.697
61
Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (toel. 5.10)
Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa
132.551
71
60 (+)/(-)
135.357
70
60/64
Handelsgoederen grond- en hulpstoffen
2010
138.037
70/74
-7.828
650
384
252
652/9
3.038
7.576
9902
6.645
11.223
SABCA
Jaarrekening 2011
(in duizenden euros)
2011
Codes
Uitzonderlijke opbrengsten
76
2010
319
256
Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste activa
760 762
237
Meerwaarden bij de realisatie van vaste activa
763
72
5
764/9
10
17
Terugneming van voorzieningen voor uitzonderlijke risico’s en kosten
Andere uitzonderlijke opbrengsten (toel. 5.11) Uitzonderlijke kosten
-27
66
Waardeverminderingen op financiële vaste activa
661
Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa
Andere uitzonderlijke kosten (toel. 5.11)
Winst (Verlies) van het boekjaar vóór belasting
234
(+)/(-)
-2.072 2.035
663
11
3
664/8
16
34
9903
6.937
9.407
Onttrekking aan de uitgestelde belastingen
780
8
8
Overboeking naar de uitgestelde belastingen
680
-24
-2
Belastingen op het resultaat (toel. 5.12) Belastingen
(+)/(-)
Regularisering van belastingen en terugneming van voorzieningen vóór belastingen Winst (Verlies) van het boekjaar
(+)/(-)
-595
67/77 670/3
1.787
77
-1.192
-3.229 3.229
9904
6.326
6.184
Onttrekking aan de belastingvrije reserves
789
15
15
Overboeking naar de belastingvrije reserves
689
-102
-54
(+)/(-)
9905
6.239
6.145
(+)/(-)
9906
Te bestemmen winst (verlies) van het boekjaar Resultaatverwerking Te bestemmen winst (verlies)
Te bestemmen winst (verlies) van het boekjaar
Overgedragen winst (verlies) van het vorige boekjaar
Over te dragen winst (verlies) Uit te keren winst
Vergoeding van het kapitaal
35.413
31.286
(+)/(-) (9905)
6.239
6.145
(+)/(-)
14P
29.174
25.141
(+)/(-)
(14)
-33.301 -2.112
694/6 694
-29.174
2.112
-2.112 2.112
Rapport annuel SABCA > 29
SABCA Jaarrekening 2011
Toelichting
(Behalve anders vermeld zijn alle gegevens uitgedrukt in duizenden euros)
STAAT VAN DE IMMATERIELE VASTE ACTIVA (post 21 van de activa)
Aanschaffingswaarde
Per einde van het vorige boekjaar
Codes
Kosten van onderzoek en ontwikkeling
Concessies, octrooien, licenties, enz.
805-P
102.076
3.024
802
13.721
805
115.797
3.024
812-P
90.391
3.024
807
7.840
812
98.231
Mutaties tijdens het boekjaar
Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa
Per einde van het boekjaar Afschrijvingen en waardeverminderingen Per einde van het vorige boekjaar
Mutaties tijdens het boekjaar Geboekt
Per einde van het boekjaar NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR
3.024
17.566
STAAT VAN DE MATERIEL VASTE ACTIVA (posten 22 tot 27 van de activa)
Aanschaffingswaarde
Per einde van het vorige boekjaar
Codes
Terreinen en gebouwen (post 22)
Installaties, machines en uitrusting (post 23)
Meubilair en rollend materieel (post 24)
Activa in aanbouw en vooruitbetalingen (post 27)
819-P
47.567
88.359
15.154
3.966
816
704
1.228
924
3.467
-391
Mutaties tijdens het boekjaar
Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa
Overdrachten en buitengebruikstellingen
Overboeking van een post naar een andere
(+)/(-)
Per einde van het boekjaar
817
-25
-4.550
818
841
385
819
49.087
85.422
15.687
6.207
832-P
42.511
75.893
13.695
82 610
-1.226
Afschrijvingen en waardeverminderingen Per einde van het vorige boekjaar Mutatie tijdens het boekjaar Geboekt
Afgeboekt na overdrachten en buitengebruikstellingen
Overgeboekt van een post naar een andere
Per einde van het boekjaar NETTOBOEKWAARDE PER EINDE VAN HET BOEKJAAR
> 30 Rapport annuel SABCA
(+)/(-)
827
995
3.261
740
830
-25
-4.550
-342
831
19
17
832
43.500
74.621
14.093
656
5.587
10.801
1.594
5.551
-36
Jaarrekening 2011
SABCA
STAAT VAN DE FINANCIELE VASTE ACTIVA (post 28 van de activa)
Deelnemingen en aandelen Codes
Ondernemingen verbonden
Andere ondernemingen
839-P
12.495
2.211
(post 280)
Aanschaffingswaarde
Per einde van het vorige boekjaar
(post 284)
Mutaties tijdens het boekjaar Aanschaffingen
836
Per einde van het boekjaar
839
12.495
2.211
852-P
7.104
2.047
852
7.104
2.047
855-P
7
855
7
Overdrachten en buitengebruikstellingen
837
Waardeverminderingen
Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar Geboekt
847
Afgeboekt na overdrachten en buitengebruikstellingen
850
Per einde van het boekjaar Niet-opgevraagde bedragen
Per einde van het vorige boekjaar Per einde van het boekjaar
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
5.384
164
Vorderingen
(post 285/8)
Nettoboekwaarde per einde van het vorige boekjaar
202
285-P
Mutaties tijdens het boekjaar Toevoegingen
Terugbetalingen
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
858
19
859
-58
(285)
163
INLICHTINGEN OMTRENT DE DEELNEMINGEN Hieronder worden de ondernemingen vermeld waarin de onderneming een deelneming bezit (opgenomen in de posten 280 en 282 van de activa), alsmede de andere ondernemingen waarin de onderneming maatschappelijke rechten bezit
(opgenomen in de posten 284 en 51/53 van de activa) ten belope van ten minste tien procent van het geplaatste kapitaal. Aangehouden maatschappelijke rechten
DENOMINATION, adresse complète du SIEGE et pour les entreprises de droit belge, mention du NUMERO D’ENTREPRISE
SABCA Limburg N.V. Dellestraat 32 B 3560 LUMMEN BE 0438.251.146
SABCA (C.D.R.) BVBA Haachtsesteenweg 1470 1130 Brussel BELGIE BE 0451.147.295
FLABEL CORPORATION N.V. Auguste Reyers 80 1030 Brussel 3 BELGIE BE 0465.127.074
rechtstreeks
dochters %
Jaarrekening per
Gegevens geput uit de laatst beschikbare jaarrekening Munteenheid
Eigen vermogen
Nettoresultaat
10.120
-210
Nombre
%
499.975
99,99
31.12.2011
EUR
73
97,33
31.12.2011
EUR
11
0
281
28,10
31.12.2010
EUR
372
11
6,00
(+) of (-) in duizenden munteenheden
Rapport annuel SABCA > 31
SABCA Jaarrekening 2011 OVERIGE GELDBELEGGINGEN EN OVERLOPENDE REKENINGEN (ACTIVA) (post 51/53 en 490/1 van de activa)
Overige geldbeleggingen 2011
Codes Termijnrekeningen bij kredietinstellingen
53
2010
99.144
86.172
met een resterende looptijd of opzegtermijn van: hoogstens één maand
meer dan één maand en hoogstens één jaar meer dan één jaar
8686
11.500
21.809
8687
65.871
64.363
8688
21.773
Overlopende rekeningen 2011
Uitsplitsing van de post 490/1 van de activa indien daaronder een belangrijk bedrag voorkomt Te ontvangen goederen en geschillen
1.154
Te leveren goederen en diensten
588
Niet-vervallen lopende bankrente en op leningen
524
Valorisatie USD MTM
2.509
STAAT VAN HET KAPITAAL EN DE AANDEELHOUDERSSTRUCTUUR Staat van het kapitaal Maatschappelijk kapitaal
Geplaatst kapitaal per einde van het vorig boekjaar Geplaatst kapitaal per einde van het boekjaar
Codes
Bedragen
100P
12.400
100
12.400
Aantal aandelen
Samenstelling van het kapitaal Soorten aandelen
Zonder vermelde nominale waarde Aandelen op naam
Aandelen aan toonder en/of gedematerialiseerde aandelen
2.400.000 8702
2.245.807
8703
154.193
Vanaf 1 januari 2008 zijn de aandelen van de maatschappij alleen nog op naam of gedematerialiseerd naar keuze
van de aandeelhouder.
Structuur van het aandeelhouderschap van de onderneming Fokker Aerospace B.V. Amersfoortsestraatweg 7, NL-1412 KA Naarden (NEDERLAND) : 1.045.662 kapitaalaandelen, hetzij 43,57 % van de maatschappelijke rechten. Fokker Aerospace B.V. wordt gecontroleerd door Stork B.V. Amersfoortsestraatweg 7, NL-1412 KA Naarden (NEDERLAND) (verklaring van 05.11.2002).
DASSAULT BELGIQUE AVIATION S.A., Strasbourgstraat 13 B-1130 Brussel 1.278.650 kapitaalaandelen, hetzij 53,28 %
van de maatschappelijke rechten (mededeling van 09.06.2010). DASSAULT BELGIQUE AVIATION S.A. wordt door S.A. Groupe Industriel Marcel Dassault, 9 Rond-Point des Champs Elysées Marcel Dassault, F-75008 Paris (FRANKRIJK) behouden voor 99,94% (toestand op 27.02. 2001).
De jaarrekeningen van SABCA zijn geïntegreerd in de rekeningen van de groep Dassault door volledige consolidatie.
> 32 Rapport annuel SABCA
Jaarrekening 2011
SABCA
VOORZIENINGEN VOOR OVERIGE RISICO’S EN KOSTEN 2011
Uitsplitsing van de post 163/5 van de passiva indien daaronder een belangrijk bedrag voorkomt. Voorziening voor globaal risico Ariane 5 en aanpassing van de onderneming aan de burgerluchtvaart
9.200
Voorziening voor toekomstige verliezen op bestellingen
6.358
Voorziening voor ancienniteitspremie
3.715
Voorziening voor toekomstige verliezen
612
STAAT VAN DE SCHULDEN EN OVERLOPENDE REKENINGEN (PASSIVA) Uitsplitsing van de schulden met een oorspronkelijke looptijd van meer dan één jaar naar gelang hun resterende looptijd
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen Overige schulden
Codes
Hoogstens één jaar (post 42)
889
Meer dan 1 jaar doch hoogstens 5 jaar (post 17)
Meer dan 5 jaar (post 17)
64.166
890
208
3.542
36.235
208
67.708
36.235
Codes
2011
TOTAAL
Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten Belastingen (post 450/3 van de passiva) Niet-vervallen belastingschulden
9073
378
450
395
9077
10.044
Geraamde belastingschulden
Bezoldigingen en sociale lasten (post 454/9 van de passiva)
Andere schulden met betrekking tot bezoldigingen en sociale lasten
Overlopende rekeningen Uitsplitsing van de post 492/9 van de passiva indien daaronder een belangrijk bedrag voorkomt Toe te rekenen kosten
Wachtrekeningen : nog te ontvangen bedragen op financiële facturen
Wachtrekeningen : facturen hernomen in vooruitbetalingen nog niet ontvangen
2011 2.218 6.997 237
BEDRIJFSRESULTATEN Bedrijfsopbrengsten Netto-omzet (post 70) Uitsplitsing per activiteitscategorie
Cellenbouw voor burger en militaire vliegtuigen en revisies Ruimtevaarttoepassingen Servobesturingen Diversen
132.551 in percentage van omzet 64,8 29,6 4,6 1,0 100,0
Uitsplitsing per geografische markt Binnenland Uitvoer
14,9 85,1 100,0
Rapport annuel SABCA > 33
SABCA Jaarrekening 2011 BEDRIJFSRESULTATEN Bedrijfsopbrengsten Codes
2011
2010
740
156
150
Codes
2011
2010
Andere bedrijfsopbrengsten (post 74)
waarvan: Compenserende bedragen ontvangen vanwege de overheid
Bedrijfskosten Werknemers ingeschreven in het personeelsregister Totaal aantal op de afsluitingsdatum
Gemiddeld personeelsbestand berekend in voltijdse equivalenten Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren
9086
896
923
9087
858,9
876,4
9088
1.284.227
1.328.552
620
31.521
29.954
621
14.102
13.523
622
4.628
2.774
623
8.258
8.212
635
-6.183
-910
9110
3.884
2.720
9111
4.449
2.838
Personeelskosten (post 62)
Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen Patronale bijdragen voor sociale verzekeringen
Patronale premies voor buitenwettelijke verzekeringen Andere personeelskosten
Voorzieningen voor pensioenen (begrepen in de post 635/7) Toevoegingen (bestedingen en terugnemingen)
(+)/(-)
Waardeverminderingen (post 631/4)
Op voorraden en bestellingen in uitvoering Geboekt
Teruggenomen Voorzieningen voor risico’s en kosten (post 635/7) Toevoegingen
Bestedingen en terugnemingen
9115
14.630
11.285
9116
22.076
13.142
640
1.277
1.271
Andere bedrijfskosten (post 640/8)
Belastingen en taksen op de bedrijfsuitoefening
Uitzendkrachten en ter beschikking van de onderneming gestelde personen Totaal aantal op de afsluitingsdatum
Gemiddeld aantal berekend in voltijdse equivalenten Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren
Kosten voor de onderneming
> 34 Rapport annuel SABCA
9096
95
43
9097
72,7
44,6
9098
119.707
70.814
617
6.127
3.661
SABCA
Jaarrekening 2011
FINANCIELE EN UITZONDERLIJKE RESULTATEN Financiële resultaten Codes
2011
2010
9125
340
421
4.053
8.276
Andere financiële opbrengsten (rubrique 752/9)
Door de overheid toegekende subsidies, aangerekend op het resultaat Kapitaalsubsidies
Uitsplitsing van de overige financiële opbrengsten Wisselkoersverschillen Vertragingsrente
136
Andere financiële kosten
Uitsplitsing van de overige financiële kosten Wisselkoersverschillen
2.388
6.263
Uitzonderlijke resultaten 2011
Uitsplitsing van de andere uitzonderlijke opbrengsten Diverse opbrengsten
10
Uitsplitsing van de andere uitzonderlijke kosten Diverse boetes
14
Diverse verliezen
2
BELASTINGEN EN TAKSEN Belastingen op het resultaat Codes Belastingen op het resultaat van het boekjaar
Verschuldigde of betaalde belastingen en voorheffingen
Geactiveerde overschotten van betaalde belastingen en voorheffingen Belastingen op het resultaat van vorige boekjaren
Verschuldigde of betaalde belastingsupplementen
9134
2011 1.531
9135
2.749
9136
-1.218
9138
256
9139
256
Belangrijkste oorzaken van de verschillen tussen de winst vóór belastingen, zoals die blijkt uit de jaarrekening en de geraamde belastbare winst Diverse kosten en niet-toegekende sociale voordelen
1.200
Notionele intresten
1.503
Investeringaftrek
1.100
Belasting op de toegevoegde waarde en belastingen ten laste van derden Codes
2011
In rekening gebrachte belasting op de toegevoegde waarde Aan de onderneming (aftrekbaar)
2010
9145
18.685
16.046
Door de onderneming
9146
11.770
12.098
Bedrijfsvoorheffing
9147
10.519
10.206
Ingehouden bedragen ten laste van derden als
Rapport annuel SABCA > 35
SABCA Jaarrekening 2011 NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN De goederen en waarden gehouden door derden in hun naam maar ten bate en op risico van de onderneming, voor zover deze goederen en waarden niet in de balans zijn opgenomen: Codes Goederen in depot
2011
962
Uitrustingen in depot
226
Materieel in depot
3.571
Termijnverrichtingen Verkochte (te leveren) deviezen
9216
14.867
Verplichtingen voortvloeiend uit de technische waarborgen verbonden aan reeds gepresteerde verkopen of diensten. De algemene verkoopsvoorwaarden voorzien een werkingswaarborg gedurende een periode van 6 maanden. Het
is enkel bij zeer zeldzame uitzonderingen dat er inbreuk is op deze regel, bijvoorbeeld in de ruimtevaart waar ze van 24 tot 60 maanden in voorraad opslaan.
In voorkomend geval, een beknopte beschrijving van de regeling inzake het aanvullend rust- of overlevingspensioen ten behoeve van de personeels- of directieleden, met opgave van de genomen maatregelen om de daaruit voortvloeiende kosten te dekken. De onderneming heeft groepsverzekeringspolissen afgesloten ten bate van zijn personeel onder bediendencontract:
•• een waarborg van inkomsten op rust- en overlevingspensioen, een aanvullend karakter hebbend met het wettelijk
pensioen en welke gebaseerd is op de anciënniteit in dienst, alsook op bezoldiging op het einde van de loopbaan.
•• overlijdenskapitaal ten voordele van de aangewezen begunstigden in geval van overlijden van de verzekerde voor de pensioenleeftijd.
De premies zijn krachtens het voorzieningsreglement ten laste van de werkgever en van de verzekerde.
BETREKKINGEN MET VERBONDEN ONDERNEMINGEN EN MET ONDERNEMINGEN WAARMEE EEN DEELNEMINGSVERHOUDING BESTAAT
Financiële vaste activa Deelnemingen
Vorderingen
Op meer dan één jaar
Op hoogstens één jaar
Schulden
Op hoogstens één jaar
Verbonden ondernemingen
2011
2010
(280)
5.384
5.384
Codes (281/1)
5.384
5.384
9291
10.340
5.470
9301
6.037
4.282
9311
4.303
1.188
9351
1.485
670
9371
1.485
670
Financiële resultaten
Andere financiële opbrengsten
> 36 Rapport annuel SABCA
9441
10
SABCA
Jaarrekening 2011
FINANCIELE BETREKKINGEN MET Bestuurders en zaakvoerders, natuurlijke of rechtspersonen die de onderneming rechtstreeks of onrechtstreeks controleren zonder verbonden ondernemingen te zijn, of andere ondernemingen die door deze personen rechtstreeks of onrechtstreeks gecontroleerd worden Rechtstreekse en onrechtstreekse bezoldigingen en ten laste van de resultatenrekening toegekende pensioenen, voor zover deze vermelding niet uitsluitend of hoofdzakelijk betrekking heeft op de toestand van één enkel identificeerbaar persoon:
Codes Aan bestuurders en zaakvoerders
9503
2011 123
FINANCIELE BETREKKINGEN MET De commissaris(sen) en de personen met wie hij (zij) verbonden is (zijn) Codes Bezoldiging van de commissaris
9505
Andere attest-opdrachten
9506
2011
78
Bezoldiging voor uitzonderlijke werkzaamheden of bijzondere opdrachten uitgevoerd binnen de vennootschap door de commissaris 7
VERBINTENISSEN, VERHAAL- EN ORDERREKENINGEN Waarborgen gesteld door Derden voor rekening van de onderneming Ontvangen waarborgen Goederen van Derden
Verbintenissen, verhaalrecht en verscheidene orderrekeningen
waarvan 2.245.807 aandelen op naam van S.A.B.C.A. ingebracht door Derden Association momentanée S.A.B.C.A. - SONACA
Association Belge pour l’Avion Patrouilleur (A.B.A.P.) Termijnverrichtingen
2011
9.581
2010
5.067
3.533
4.262
94.131
124.524
4.759
4.452
PM
PM
13
12
10.621
10.621
14.867
19.330
137.505
168.268
2011
2010
5.610
5.633
GOEDEREN VAN DERDEN (uitsplitsing) Goederen en waarden van Derden, in depot, in bewaring of in onderaanneming Diverse grondstoffen, eigendom van Derden, in depot in magazijnen
Vliegtuigbouw materieel en stukken eigendom van Derden in fabricatie of revisie
4.032
4.048
Gereedschappen eigendom van Derden in depot
67.356
65.981
2.794
4.687
Materieel eigendom van Derden in depot
14.339
44.175
94.131
124.524
Onderdelen te herstellen of te reviseren in depot bij S.A.B.C.A.
Rapport annuel SABCA > 37
SABCA Jaarrekening 2011
Sociale balans STAAT VAN DE TERWERKGESTELDE PERSONEN Werknemers ingeschreven in het personeelsregister 2011
Tijdens het boekjaar en het vorige boekjaar Gemiddeld aantal werknemers
Codes
Voltijds
2010
Totaal (T) Totaal (T) of totaal in of totaal in voltijdse equiva- voltijdse equivaDeeltijds lenten (VTE) lenten (VTE) 858,9 (ETP)
876,4 (ETP)
100
708,1
196,4
Aantal daadwerkelijke gepresteerde uren
101
1.066.401
217.826
1.284.227 (T)
1.328.552 (T)
Personeelskosten
102
49.347
9.162
58.509 (T)
54.463 (T)
Op de afsluitingsdatum van het boekjaar
Aantal werknemers ingeschreven in het personeelsregister
Codes
Voltijds
Deeltijds
Totaal in voltijdse equivalenten
105
695
201
850,6
110
681
200
836,2
111
14
1
14,4
761,6
Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd Overeenkomst voor een bepaalde tijd
Volgens het geslacht en studieniveau Mannen
120
628
172
1200
14
3
16,4
- secundair onderwijs
1201
390
151
507,3
1202
147
15
158,8
- universitair onderwijs
1203
77
3
79,1 89,0
- lager onderwijs
- hoger niet-universitair onderwijs
Vrouwen
121
67
29
1210
0
1
0,8
- secundair onderwijs
1211
39
17
51,7
1212
18
7
23,6
- universitair onderwijs
1213
10
4
12,9
- lager onderwijs
- hoger niet-universitair onderwijs
Volgens de beroepscategorie Directiepersoneel
Bedienden Arbeiders
130
11
134
412
97
486,2
132
272
104
353,4
11,0
UITZENDKRACHTEN EN TER BESCHIKKING VAN DE ONDERNEMING GESTELDE PERSONEN Tijdens het boekjaar Gemiddeld aantal tewerkgestelde personen Aantal daadwerkelijk gepresteerde uren
Kosten voor de onderneming (in duizenden euros)
> 38 Rapport annuel SABCA
Codes
Uitzend krachten
Ter beschikking van de onderneming gestelde personen
150
9,9
62,8
151
16.166
103.541
152
653
5.474
Jaarrekening 2011
SABCA
TABEL VAN HET PERSONEELSVERLOOP TIJDENS HET BOEKJAAR Ingetreden Aantal werknemers die tijdens het boekjaar in het personeelsregister werden ingeschreven
Deeltijds
Totaal in voltijdse equivalenten
Codes
Voltijds
205
25
25,0
210
14
14,0
211
11
11,0
Codes
Voltijds
Deeltijds
Totaal in voltijdse equivalenten
305
47
4
49,9
310
30
4
32,9
311
17
Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd Overeenkomst voor een bepaalde tijd
Uitgetreden Aantal werknemers met een in het personeelsregister opgetekende datum waarop hun overeenkomst tijdens het boekjaar een einde nam Volgens de aard van de arbeidsovereenkomst
Overeenkomst voor een onbepaalde tijd Overeenkomst voor een bepaalde tijd
17,0
Volgens de reden van beëindiging van de overeenkomst Pensioen
Afdanking
Andere reden
340
6
342
11
343
30
3
8,1 11,0
1
30,8
INLICHTINGEN OVER DE OPLEIDING VOOR DE WERKNEMERS TIJDENS HET BOEKJAAR Totaal van de formele voortgezette beroepsopleidingsinitiatieven voor de werknemers ten laste van de werkgever Aantal betrokken werknemers
Aantal gevolgde opleidingsuren
Nettokosten voor de onderneming
waarvan brutokosten rechtstreeks verbonden met de opleiding waarvan betaalde bijdragen en stortingen aan collectieve fondsen waarvan ontvangen tegemoetkomingen (in mindering)
Codes
Mannen
Codes
5801
595
5811
Vrouwen 82
5802
10.952
5812
1.676
5803
1.261
5813
187
58031
1.291
58131
191
58032
111
58132
13
58033
140
58133
17
Totaal van de minder formele en informele voortgezette beroepsopleidingsinitiatieven voor de werknemers ten laste van de werkgever Aantal betrokken werknemers
Aantal gevolgde opleidingsuren
Nettokosten voor de onderneming
Codes
Mannen
Codes
5821
42
5831
Vrouwen 1
5822
6.374
5832
248
5823
439
5833
32
Rapport annuel SABCA > 39
SABCA Jaarrekening 2011
Overzicht van de waarderingsregels (Art.28, §1° van het K.B. van 30.01.2001)
De waarderingsregels werden op 7 juni 1978 neergelegd op het 6de bureau der Registratie in Brussel – Volume 131, folio 66 vakje 18.
IMMATERIELE VASTE ACTIVA Deze activa worden gewaardeerd overeenkomstig art. 60 van het K.B. van 30.01.2001. De raad van bestuur beslist,
naargelang het geval, over het te activeren bedrag alsook over de toe te passen afschrijvingen. Deze laatsten kunnen, overeenkomstig de fiscale voorschriften, versneld of uitzonderlijk van aard zijn als de boekwaarde de gebruikswaarde overtreft in functie van de zich wijzigende economische omstandigheden. De kosten voor onderzoek en ontwikkeling worden lineair afgeschreven op een periode van drie jaar.
MATERIELE VASTE ACTIVA DE BOEKHOUDKUNDIGE AANVANGSWAARDE gebeurt overeenkomstig art. 36 tot 39 van het K.B. van 30.01.2001. Bijkomende kosten en niet recupereerbare belastingen worden fiscaal als dusdanig beschouwd. Ze worden onmiddellijk aan 100% afgeschreven, behalve wanneer de raad
van bestuur nadrukkelijk een andere beslissing neemt. In dit geval is de afschrijvingsvoet deze van toepassing op het voornaamste materieel.
AFSCHRIJVINGEN (a) Methode Lineair voor de vroegere investeringen, degressief voor de investeringen vanaf 1977, met uitzondering van elke andere door de fiscus aanvaarde methode in het kader van de aanmoediging van de investeringen. In dit geval onderzoekt
de raad van bestuur geval per geval de wenselijkheid van deze afschrijvingen, alsook de bijkomende afschrijvingen om economische en/of technologische redenen (art. 64).
Sinds 1977, werd het geheel van de afschrijvingsregels, toegestaan, door de verschillende regeringsmaatregelen, toe-
gepast (100% en zelfs gedeeltelijk tot 110% van de waarde). De afschrijvingen worden toegepast voor het volledig
boekjaar en voor het eerst tijdens het jaar van de aanschaffing. De vooruitbetalingen en vaste activa in aanbouw kunnen afgeschreven worden vanaf het boekjaar dat ze weren geregistreerd.
(b) Toegepaste afschrijvingsvoeten
•• Gebouwen: 5 % of meer indien fiscaal toegelaten, vooral voor de gebouwen opgetrokken op gronden door derden in concessie gekregen voor een bepaalde tijd en voor de inrichting van de gehuurde gebouwen.
•• Installaties, machines en gereedschappen: algemeen 10%, behalve 20 of 25% voor het labo- of elektronisch materieel of voor numeriek gestuurde machines met hoge precisiegraad of voor machines die technologisch snel evolueren, alsook voor bepaalde materialen die in ploegstelsel aangewend worden. Gereedschappen en materialen, mallen en software programma’s m.b.t. numerieke sturingen met specifiek karakter, wor-
den aan 100% afgeschreven of over de duur van het contract overeenkomstig de toegestane fiscale gebruiken.
> 40 Rapport annuel SABCA
Jaarrekening 2011
SABCA
•• Meubilair, bureel- en rollend materieel: 10% behalve voor voertuigen en aanhangwagens, bureelmachines, computers, foto- en kopieerapparatuur (20).
Terugneming op afschrijvingen kunnen worden toegepast ten belope van het belastbaar excedent, alsook voor de vrijgestelde afschrijvingen die bovenstaande afschrijvingsvoeten overtreffen. Eveneens in geval van overdracht, verkoop, ramp of onteigening.
Sinds begin 2003, wordt een dagelijkse prorata toegepast zowel voor de lineaire afschrijvingen als voor de degressieve of versnelde afschrijvingen.
FINANCIELE VASTE ACTIVA WAARDE VAN DE EFFECTENPORTEFEUILLE De kosten voor het verkrijgen en onderschrijven van effecten worden als uitzonderlijke financiële kosten geboekt. De waardeverminderingen voor niet genoteerde effecten worden slechts in aanmerking genomen als het verlies aanzienlijk en blijvend van aard is.
SCHULDVORDERINGEN: (zie hierna)
VOORRADEN
•• Aanschaffingswaarde van de grondstoffen, goederen en materialen op basis van een factuur leverancier met inbegrip van invoer-, leverings-, verzekerings- en commissiekosten.
•• Voorraadwaardering per einde boekjaar en waardering van de aangewende grondstoffen volgens FIFO-methode (First In, First Out).
•• Waardevermindering op de voorraden: tot 100%.
(a) Voor onderdelen betrekking hebbend op fabricatie- of onderhoudsprogramma’s die afgelopen zijn, of onbruikbaar zijn, of waarvan de normen, technische configuratie of conceptie voorbijgestreefd zijn.
(b) Voor onderdelen die de voorbije 24 maanden niet aangewend werden.
Bij weder in gebruikname van niet vernietigde onderdelen worden de waardeverminderingen teruggenomen.
BESTELLINGEN IN UITVOERING BESTANDDELEN VAN DE KOSTPRIJS De kostprijs wordt bepaald rekeninghoudend met al de directe en indirecte fabricatiekosten. De raad van bestuur behoudt zich het recht voor deze laatsten slechts gedeeltelijk aan de kostprijs toe te wijzen, al dan niet geïndividu-
aliseerd door een fabricatieprogramma; het saldo wordt ten laste genoemd van het resultaat van het boekjaar of
gespreid over verschillende boekjaren. Deze mogelijkheid zal slechts in uitzonderlijke en tijdelijke omstandigheden
(zoals stakingen, belangrijke en aanhoudende onderactiviteiten, herstructurering en verbouwingen) aangewend
worden voor zover de impact op de kostprijs van die aard is dat een vertekend en dus onrealistisch beeld van de kostprijs tot stand zou komen.
Rapport annuel SABCA > 41
SABCA Jaarrekening 2011 Omslagmethode per geïndividualiseerd fabricatieprogramma (a) D irecte toewijzing van grondstoffen, onderdelen, directe kost van verbruiksgoederen en specifieke onderaanne-
mingskosten, afschrijving van specifieke materialen, herinplantingskosten en kosten voor herinrichting eigen een programma.
(b) Toewijziging van de indirecte kosten a.d.h.v. uurtarieven volgens prestaties van personeel en/of machines. Deze uurtarieven bevatten alle directe en indirecte kosten en lasten, alsook de algemene kosten en de financiële kost voor
het industrieel gebruik van het materiaal. Deze laatsten kunnen verdeeld worden per geïndividualiseerd fabricatieprogramma, en afwijken van afschrijvingsmethode en –bedrag zoals vermeld op de balans, opgesteld volgens economische of fiscale grondslagen.
WAARDERING VAN DE WERKEN IN UITVOERING Deze bevatten de niet beëindigde werkzaamheden, betrekkinghebbend op eenzelfde groep orders of voor dewelke
de kostprijselementen nog niet volledig bekend zijn of waarvoor de finale kwaliteitscontrole, eventueel bij de klant, nog niet volbracht is. Deze werken in uitvoering worden gewaardeerd aan kostprijs verminderd met reeds gefactureerde bedragen.
Waardeverminderingen (a) O p uitgevoerde orders: onderwijld en integraal worden in aanmerking genomen alle mogelijke vaststaande kosten die de totale mogelijke contractuele factureringen overtreft.
(b) O p orders die op afwerking wachten: de geschatte kosten op deze orders worden onder (a) ingebracht voorzover de oplevering meer dan 75% bedraagt en indien de raming van deze kosten en van de factureringen met vol-
doende precisie kan gemaakt worden (normale orders). In het andere geval zullen met de nodige voorzichtigheid en geval per geval voorzieningen aangelegd worden.
(c) O p gerealiseerde verkopen door onze klanten: ingeval van verlies op programma, zal een voorziening geboekt worden om onze impliciete verplichtingen te dekken.
SCHULDVORDERINGEN
(a) W aardering van de schuldvorderingen (en van de schulden) in deviezen gebeurt volgens interne standaardkoers. Deze wordt tijdens het boekjaar slechts gewijzigd bij belangrijke en blijvende afwijking tgv. de middenkoersen, of in geval van officiële revaluatie of devaluatie.
(b) W aardeverminderingen in volgende gevallen:
- Schommeling van de wisselkoers t.b.v. minimaal 5% (en1.250 euros, vroeger 50.000 BEF) tgv. de interne stan-
- Faillissement, concordaat, nationalisatie (verhoogde politieke risico’s), dubieuze schuldvordering met hoog risico
- Belangrijke en langdurige geschillen met kwalitatief en kwantitatief vaststaande gevolgen, waarvan de recupe-
- Onjuiste informatie op economisch en financieel vlak, en inzake exportpolitiek.
daardkoers; als gevolg;
ratie zeer onzeker is en waarvoor de onderhandelingen afgerond zijn;
(c) Voorzieningen voor risico’s en kosten voor geschillen in voege en waarvoor onderhandelingen aan de gang zijn.
(d) T erugneming van waardeverminderingen indien men redelijkerwijze mag aannemen dat de recuperatie effectief zal plaatsvinden gedurende de eerste maanden van het volgend boekjaar, of indien blijkt dat voorafgaande waar-
deverminderingen inopportuun of overdreven blijken.
> 42 Rapport annuel SABCA
Jaarrekening 2011
SABCA
OVERLOPENDE REKENINGEN (activa – passiva)
Worden slechts gebruikt voor bedragen die enerzijds het resultaat van het boekjaar op zeer belangrijke wijze zouden
kunnen beïnvloeden en anderzijds slaan op de gangbare activiteiten van de vennootschap. De raad van bestuur onderzoekt een voor een de activiteiten die buiten het gangbare liggen.
VOORZIENINGEN VOOR RISICO’S EN KOSTEN Worden systematisch, doch met de meeste voorzorg, uitgewerkt vooral wanneer ze de vennootschap fiscaal zouden kunnen benadelen. De nodige voorzieningen worden tevens getroffen bij verlies van minstens 50% van het maat-
schappelijk kapitaal.
FISCALE VOORZIENINGEN Overeenkomstig de fiscale voorschriften en rekeninghoudend met toerekenbare vermeerderingen, vervroegde betalingen, reële en fictieve roerende en onroerende voorheffingen, belastingskredieten, en toerekenbare buitenlandse belastingen. Het excedent van vroegere voorzieningen wordt pas hernomen na verloop van drie boekjaren na hun ontstaan, op voorwaarde dat er geen bijkomende aanslag is, behalve bij uitdrukkelijke beslissing van de raad van bestuur.
VERBINTENISSEN, VERHAAL EN ORDERREKENINGEN Worden geëvalueerd t.b.v. het maximum bedrag vermeld op de overeenkomsten. Bestaan dergelijke documenten
niet, dan baseert men zich op een redelijke schatting van de economische waarde van de goederen die aan de basis
liggen. Deze waarde wordt geacht de netto-boekwaarde te zijn van de goederen toebehorend aan de vennootschap.
Aanpassing aan de waarderingsregels gekozen door de onderneming (art. 30 van het K.B.)
••Gereedschappen, klein materieel en kleine gereedschappen die een eigen geheel uitmaken van ten hoogste
250 euros (vroeger 10.000 BEF), worden niet meer als vaste activa opgenomen maar wel, hetzij in de kostprijs, hetzij in de algemene onkosten, naargelang ze specifiek zijn aan een bepaald contract of iet. Deze wijziging maakt de nieuwe vierde alinea uit van § 04.5 van de waarderingsregels (Boekjaar 1979).
••Wijziging van de eerste alinea van § 14 van de waarderingsregels. ••Op het einde van ieder sociaal boekjaar zullen de subsidies ontvangen in kapitaal het onderwerp uitmaken van
een progressieve reductie per imputatie in de resultatenrekening, in mindering van:
a. de afschrijvingen op vaste activa voor de verwerving van dewelke ze werden bekomen; b. de kosten van leningen. (Boekjaar 1981).
Met ingang van het boekjaar 1991, worden de uitgestelde belastingen in mindering gebracht van de ontvangen
kapitaalsubsidies en van de gerealiseerde meerwaarden, indien die er zijn. De vermindering zal in de tijd gespreid worden door ze aan te rekenen op de resultatenrekening, aan het ritme van de vermindering van de kapitaalsubsidies en in het geval van gerealiseerde meerwaarden, aan het ritme van de opname in het belastbaar kapitaal van deze meerwaarden.
Rapport annuel SABCA > 43
SABCA Jaarrekening 2011
Verklarende bijlage bij de balans niet geconsolideerd N.B.: De belangrijkste verschillen tussen de overeenstemmende rubrieken van de vergeleken boekjaren worden vermeld in cursief.
Behalve anders vermeld zijn alle gegevens uitgedrukt in duizenden euros.
Activa Vaste activa
46.810
Immateriële vaste activa
17.566
Kosten van onderzoek en ontwikkeling, know-how Bewerkingen van het boekjaar Aanschaffingen
Gevormde afschrijvingen
Nettoboekwaarde vaste activa
13.721 -7.840 5.881
De werkzaamheden voor onderzoek en ontwikkeling hebben zich vooral toegelegd op de programma’s voor burgerluchtvaart in dewelke de firma als partner is verbonden. Materiële vaste activa
23.533
Terreinen en gebouwen
5.587
Installaties, machines en uitrustingen
10.801
Meubilair en rollend materieel
1.594
Activa in aanbouw en vooruitbetalingen
5.551
Aanschaffingen
Overdrachten en buitengebruikstellingen Waardeverminderingen
Gevormde afschrijvingen
Afgeboekte afschrijvingen (overdrachten en buitengebruikstellingen)
Nettoboekwaarde vaste activa
6.323 -4.965
-5.607 4.917 668
De meest beduidende investering van dit jaar is deze met betrekking tot de bouw en de inrichting van het atelier voor de oppervlaktebehandeling en schilderwerken op stukken van grote afmeting. Financiële vaste activa
5.711
Verbonden ondernemingen Deelnemingen
5.384
- SABCA Limburg N.V.
5.290
- SABCA (C.D.R.) BVBA
11
- FLABEL CORPORATION N.V.
83
Andere financiële vaste activa
327
Aandelen: - B.S.C.A.
- Sambrinvest
164 52 6
- Arianespace Participation
106
- Belairbus
PM
- Arianespace
PM
- SONACA
PM
- IGRETEC
Intercommunale pour la Gestion et la Réalisation d’Etudes Techniques et Economiques.
PM
- Aandeel van SABCA in de deelneming van A.B.A.P. in de oprichting van S.E.C.B.A.T.
PM
- Borgtochten betaald in contanten
163
Vorderingen en borgtochten in contanten
De rubriek «Andere financiële vaste activa» is in lichte daling door de terugstorting van borgtochten door de Administratie der Douane.
> 44 Rapport annuel SABCA
163
Jaarrekening 2011
SABCA
Vlottende activa
209.913
Vorderingen op meer dan één jaar
6.037
Handelsvorderingen
6.030
Overige vorderingen
7
De rubriek «Vorderingen op meer dan één jaar» betreft de vooruitbetalingen gestort aan SABCA Limburg. Voorraden en bestellingen in uitvoering
55.504
Voorraden
29.727
Grond- en hulpstoffen
7.518
Handelsgoederen
20.653
Vooruitbetalingen
1.556
Reservedelen in magazijn voor verschillende contracten gedeeltelijk door de klanten gefinanceerd Bestellingen in uitvoering
25.777
Deze post omvat in hoofdzaak de programma’s Airbus en Ruimtevaarttoepassingen.
Vorderingen op ten hoogste één jaar
43.573
Handelsvorderingen
waarvan verbonden ondernemingen
37.791 2.759
De «Handelsvorderingen» kennen een flinke toename. Ze gaan van 27.419 naar 37.791 gezien de belangrijke facturatie op het einde van het boekjaar. Overige vorderingen
Terugvorderbare B.T.W.
Andere terugvorderbare belastingen en taksen Leningen en voorschotten aan het personeel Vorderingen op verzekeraars Diverse vorderingen
5.782 1.982 1.218 26 464 2.092
Geldbeleggingen
99.144
Overige beleggingen
Op ten hoogste één maand
Op meer dan één maand en op ten hoogste één jaar Op meer dan één jaar
99.144 11.500 65.871 21.773
Liquide middelen
Banken en postcheque rekeningen Kassen
880 862 18
De thesauriebeleggingen en liquide middelen bereiken globaal 100 miljoen ten opzichte van 87 miljoen voor het vorig boekjaar. Deze vermeerdering komt voort uit de ontvangen vooruitbetalingen voor de ruimtevaartprogramma’s Ariane 5 en Airbus A350. Overlopende rekeningen
Valorisatie USD / MTM
Goederen in ontvangstname en geschillen
Diverse te ontvangen diensten
Niet vervallen lopende bankrente en op leningen
Deze post gaat van 1.615 naar 4.775. Deze vermeerdering heeft hoofdzakelijk te maken met de boeking van de geëvalueerde marktwaarden (mark-to-market) van de beleggingsinstrumenten op lange termijn. Totaal der activa
4.775 2.509 1.154 588 524
256.723
Rapport annuel SABCA > 45
SABCA Jaarrekening 2011 Passiva Eigen vermogen
60.637
Kapitaal
12.400
Geplaatst kapitaal
12.400
Vertegenwoordigd door 2.400.000 aandelen zonder vermelding van de nominale waarde
Reserves
14.177
Wettelijke reserve
1.240
Onbeschikbare reserves
595
Extra reserve
595
Belastingvrije reserves
582
Diverse vrijgestelde meerwaarden op:
Onroerende goederen en uitrusting
Realisatie van de vaste activa op meer dan vijf jaar Collectief transport voor het personeel
Investeringsreserve
521 2 106 413 61
Saldo na opname in het kapitaal
Beschikbare reserves
11.760
Reservefonds voor hernieuwing van materiële vaste activa
2.866
Andere vrije reserves
7.956
Reservefonds voor installaties ten voordele van het personeel
938
Overgedragen winst
33.300
Zie blz. 40 van de bestemming van het resultaat voor het boekjaar 2011
Kapitaalsubsidies
760
De voortzetting in 2011 van de overeenkomsten met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waals Gewest, in het kader van hun beleidsplan voor aanmoediging en financiering in de industriële opzoekingen, gaf aanleiding tot de boeking van een brutobedrag van 572 duizend en een overboeking naar andere financiële opbrengsten van 340 duizend. Voorzieningen en uitgestelde belastingen
25.295
Voorzieningen voor risico’s en kosten
25.240
Pensioenen en soortgelijke verplichtingen
3.315
Grote herstellings- en onderhoudswerken
1.770
Overige risico's en kosten
Voor globaal risico Ariane 5 en aanpassing van de onderneming aan de burgerluchtvaart
20.155 9.200
Voor toekomstige verliezen op bestellingen
6.358
Voor ancienniteitspremie
3.715
Voor potentiële verliezen op bestellingen in uitvoering Voor verlies- en kostenrisico’s op hangende geschillen Voor sociale geschillen
612 70 200
De voorzieningen voor risico’s en kosten verminderen met 7,4 miljoen, door een vermindering met 6,2 miljoen in de voorziening voor pensioenen en soortgelijke verplichtingen en met 1,2 miljoen voor andere risico’s en kosten. Deze laatste vermindering heeft vooral betrekking op de bestedingen van de complementaire voorziening voor toekomstige verliezen voor 3,2 miljoen en voor 1,6 miljoen aan de voorziening voor het globaal risico Ariane 5 en de aanpassing van de firma aan de burgerluchtvaart vereffend met een dotatie aan een nieuwe voorziening voor een ancienniteitspremie tengunste van het personeel. Uitgestelde belastingen
Belastingen met betrekking op de gerealiseerde meerwaarden op materiële vaste activa Onttrekking op dito
> 46 Rapport annuel SABCA
55 815 -760
Jaarrekening 2011
SABCA
Schulden
170.791
Schulden op meer dan één jaar
103.943
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen
64.166
Vooruitbetalingen klanten
64.166
Ontvangen van de Staat voor prototypes en voorwaardelijk terug te betalen:
36.729
Overige schulden
39.777
- POD Wetenschapsbeleid - FOD Economie - N.R.C. - PLANCHER - POD Wetenschapsbeleid - FOD Economie - N.R.C. - A380 - POD Wetenschapsbeleid - FOD Economie - N.R.C. - A350
3.654 22.699 10.376
Vooruitbetalingen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, voorwaardelijk terug te betalen:
927
- Elektrische servobesturing
628
- Trap met differentieelrollen
250
- Mechanisme anti-terugslag
49
Valorisatie USD MTM LT
2.121
De schulden op meer dan één jaar gaan van 78 naar 104 miljoen. Deze toename komt voort uit een forse verhoging van de ontvangen vooruitbetalingen door de klanten alsook, in mindere mate, door de vooruitbetalingen ontvangen van de Overheid voor het A350-programma. In de rubriek «Overige schulden» vinden we eveneens de boeking van de geëvalueerde marktwaarden (mark-to-market) van onze beleggingsinstrumenten op lange termijn. Schulden op ten hoogste één jaar
57.396
Schulden op meer dan 1 jaar die binnen het jaar vervallen
POD - Wetenschapsbeleid - FOD Economie en het Brussels Hoofdstedelijk gewest
208 208
Financiële schulden
10
Diverse banken
10
Handelsschulden
12.580
Leveranciers
12.580*
- Te betalen facturen
11.515
- Te ontvangen facturen
* wrvn verbonden ondernemingen
1.065 1.485
Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen Uitstaande financiële facturen
Af te trekken nog te ontvangen bedragen Financiële facturen op lange termijn
Facturen hernoemd in Vooruitbetalingen
Facturen geherkwalificeerd in Nog te ontvangen vooruitbetalingen
Bezoldigingen en sociale lasten
30.792 87.644 -6.997
-64.166
14.548 -237 10.818
Belastingen
- Geraamd bedrag der belastingschulden - Te betalen belastingen en taksen - Ingehouden voorheffingen
Bezoldigingen en sociale lasten
- Rijksdienst voor Sociale Zekerheid - Verschuldigde bezoldigingen - Vakantiegeld
- Voorzieningen voor gratificaties en diverse lasten relatief tot het personeel - Verzekeringen relatief tot het personeel - Overige
773 395 371 7 10.045 -128 263 5.178 4.581 127 24
Overige schulden
2.988
Schulden uit de bestemming van het resultaat - Dividenden van voorafgaande boekjaren - Dividend van het boekjaar
2.125 13 2.112
Diverse schulden - Vergoedingen - Bijdragen
- Crediteuren - Diversen
863 406 17 25 415
Overlopende rekeningen
- Toe te rekenen kosten
- Wachtrekening
Totaal der passiva
9.452 2.218 7.234 256.723
Rapport annuel SABCA > 47
SABCA Jaarrekening 2011
Financieringstabel (in duizenden euros) I. Middelen Winst van het boekjaar
2011
6.326
Netto-toevoegingen aan afschrijvingen, waardeverminderingen
13.447
Vermeerdering van de schulden op meer dan één jaar
26.393
Kapitaalsubsidies
232 46.398
II. Aanwendingen Verhoging van de vorderingen op meer dan één jaar
Voorzieningen en uitgestelde belastingen Aanschaffingen van vaste activa Uit te keren winst
1.755 7.400 19.958 2.112 31.225
I. - II. Schommeling in het netto-bedrijfskapitaal III. Schommeling in voorraden en bestellingen in uitvoering
Schommeling in vorderingen op ten hoogste één jaar
Schommeling in de overlopende rekeningen van het activa
15.173 -14.530 13.519 3.160 2.149
IV. Schommeling in niet-financiële schulden op ten hoogste één jaar
Schommeling in de overlopende rekeningen van het passiva
-388
489 101
III. - IV. Schommeling in de financieringsbehoefte op korte termijn V.
Schommeling in de geldbeleggingen Schommeling in liquide middelen
VI. Schommeling in de financiële schulden op ten hoogste één jaar V. - VI. Schommeling in de kasmiddelen
> 48 Rapport annuel SABCA
2.048 12.972 150 3 13.125
Jaarrekening 2011
SABCA
VERSLAG VAN DE COMMISSARIS AAN DE ALGEMENE VERGADERING DER AANDEELHOUDERS VAN S.A.B.C.A. NV OVER DE JAARREKENING OVER HET BOEKJAAR AFGESLOTEN OP 31 DECEMBER 2011 Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij U verslag uit in het kader van ons mandaat van commissaris. Dit verslag omvat ons oordeel over de jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermeldingen en inlichtingen.
Verklaring over de jaarrekening zonder voorbehoud
Wij hebben de controle uitgevoerd van de jaarrekening van S.A.B.C.A. NV over het boekjaar afgesloten op 31 december 2011, opgesteld op basis van het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel, met een balanstotaal van KEUR 256.723 en waarvan de resultatenrekening afsluit met een winst van het boekjaar van KEUR 6.326. Het opstellen van de jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verantwoordelijkheid omvat: het opzetten, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening die geen afwijkingen bevat van materieel belang als gevolg van fraude of van fouten, alsook het kiezen en toepassen van geschikte waarderingsregels en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel te geven over deze jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut van de Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen bevat van materieel belang. Overeenkomstig deze normen, hebben wij controlewerkzaamheden uitgevoerd ter staving van de in de jaarrekening opgenomen bedragen en inlichtingen. De keuze van de uitgevoerde werkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling en van de inschatting van het risico op materiële afwijkingen in de jaarrekening als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van die risico-inschatting, hebben wij rekening gehouden met de interne controle van de vennootschap met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de jaarrekening om controleprocedures vast te leggen die geschikt zijn in de gegeven omstandigheden, maar niet om een oordeel te geven over de doeltreffendheid van die interne controle. Wij hebben tevens een beoordeling gemaakt van het passende karakter van de waarderingsregels, de redelijkheid van de door de vennootschap gemaakte boekhoudkundige ramingen en de voorstelling van de jaarrekening in haar geheel. Ten slotte hebben wij van de raad van bestuur en de verantwoordelijken van de vennootschap de voor onze controle noodzakelijke verduidelijkingen en inlichtingen bekomen. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen informatie een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel. Naar ons oordeel geeft de jaarrekening afgesloten op 31 december 2011 een getrouw beeld van het vermogen, de financiële toestand en de resultaten van de vennootschap, in overeenstemming met het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel.
Bijkomende vermeldingen
Het opstellen en de inhoud van het jaarverslag, alsook het naleven door de vennootschap van het Wetboek van vennootschappen en van de statuten, vallen onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermeldingen op te nemen die niet van aard zijn om de draagwijdte van onze verklaring over de jaarrekening te wijzigen:
•• het jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de jaarrekening. Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de vennoots-
chap wordt geconfronteerd, alsook van haar positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op haar toekomstige ontwikkeling. Wij kunnen evenwel bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties vertonen met de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat;
•• onverminderd formele aspecten van ondergeschikt belang, werd de boekhouding gevoerd overeenkomstig de in België van toepassing zijnde wettelijke en bestuursrechtelijke voorschriften ;
•• wij dienen U geen verrichtingen of beslissingen mede te delen die in overtreding met de statuten of het Wetboek van vennootschappen zijn gedaan of genomen. De verwerking van het resultaat die aan de algemene vergadering wordt voorgesteld, stemt overeen met de wettelijke en statutaire bepalingen.
Brussel, 23 april 2012 X. DOYEN Commissaris
Rapport annuel SABCA > 49
SABCA Jaarrekening 2011
SABCA S.A.
Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques Haachtsesteenweg 1470 B-1130 Brussel België
Tel:
+32.2.729 55 11
e-mail :
[email protected]
Fax:
+32.2.705 15 70
www.sabca.com