BOEK & BABBEL
April 2016
ROMANS
Romans; psychologisch In haar eerste, aan meer dan 21 landen verkochte roman exploreert Barnett (1982, Engelse, journalist en prijswinnend auteur van korte verhalen) de invloed van gebeurtenissen en keuzes op de loop van ons leven en de ontwikkeling van ons karakter. In 1958 fietst Eva, de dochter van in 1938 uit Oostenrijk gevluchte Joden, in Cambridge langs Jim, de zoon van een Britse schilder en zijn manisch depressieve vrouw Vivian. In versie een van het verhaal krijgt Eva een lekke band, in versie twee rijdt Eva door, in versie drie krijgt Eva een lekke band en bezeert ze haar enkel. Drie mogelijkheden, drie verhalen, drie totaal anders lopende levens. In alle drie de verhalen volgt Barnett Eva en Jim van de wieg tot het graf, zijn Eva en Jim elkaars grote liefde, speelt David Katz (Eva’s eerdere vriendje) een rol en wordt Eva schrijfster, Jim schilder en David toneelspeler. Een aantal gebeurtenissen is gelijk, verder nemen de verhalen een heel andere wending en ontwikkelen de karakters zich navenant. Interessante literaire exercitie, waarin de karakters steeds interessanter en dierbaarder worden. Vereist in het begin enige concentratie om de drie versies uit elkaar te houden. De verhalen boeien steeds meer; het eind met afscheid is knap en ontroerend, levensecht
Romans; romantisch Lorna is samen met haar verloofde Jon op zoek naar een mooie trouwlocatie. Ze besluit dat het Pencraw Hall moet worden, een landhuis waar ze zich gelijk thuis voelt. Dan ontdekt Lorna dat zich daar dertig jaar geleden een hoop mysterieuze zaken hebben afgespeeld, die bovendien iets te maken hebben met haar eigen geschiedenis. Het landhuis was in de jaren zestig de woning van de familie Alton, toen nog Black Rabbit Hall geheten, waar Amber en haar broertjes en zusjes woonden. Als Ambers moeder overlijdt bij een vreselijk ongeluk, wordt de sfeer in het landhuis een stuk grimmiger, wat nog wordt versterkt door de komst van stiefmoeder Caroline. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van zowel Lorna als Amber, waarbij het laatste personage de meest interessante en spannende passages te bieden heeft. De schrijfstijl is prettig en vooral in de tweede helft van de roman komt de spanning op gang. Dit is het debuut van de Britse auteur, wiens boek inmiddels in meer dan tien landen is uitgebracht. Vooral geschikt voor de liefhebbers van mysteries
Romans; detective Het Opcop-team, onderzoeksafdeling van Europol in Den Haag, dat zich bezighoudt met de bestrijding van internationale misdaden, observeert onder leiding van Paul Hjelm een grachtenpand in Amsterdam, waarin vermoedelijk de leiders van een Roemeense bende nietsontziende mensensmokkelaars opereren. De bende koopt gehandicapte Roma-zigeuners en exploiteert ze in diverse Europese steden als bedelaars. Bijna tegelijkertijd wordt in Stockholm professor Niels Sørensen vermoord, zijn mobieltje gestolen en hoort Hjelm van de bedreiging en chantage van Europees commissaris Marianne Barrière. Er is een verband tussen de drie zaken, maar welk? De Zweed Jan Arnald (1963) schrijft romans, verhalen, poëzie en onder het pseudoniem Arne Dahl misdaadromans. Na de ‘Intercrime’-serie (10 delen) volgde de ‘Opcop’serie, waarvan dit deel 3 is. De superspannende, heel actuele, goed vertaalde thriller verweeft de drie verhaallijnen knap, met leuke sfeertekening in Amsterdam en een verrassend, heel overtuigend slot dat vooruitwijst naar een nieuw deel.
Romans; romans historisch (boerenleven) In de grensstreek van Zeeuws-Vlaanderen en België worden boerderijen onteigend en waardevol cultuurland (in Nederland o.a. de Hedwigepolder) onder water gezet als 'natuurcompensatie' voor de uitbreiding van de havens van Antwerpen. Dat dit de inwoners van het gebied niet onberoerd laat is voor de hand liggend: de door overheid en 'de Groenen' afgedwongen maatregelen zijn voor hen vaak onbegrijpelijk: rijke akkergrond worden schrale moerassen, bewoners moeten verdwijnen. Chris de Stoop, afkomstig uit de streek, verhaalt over de teloorgang van het eigen familiebedrijf, gekoppeld aan de teloorgang van de streek. Niet alleen landschap en bedrijven worden verwoest, maar ook de sociale structuur en de gemeenschap gaan ten onder. Het boek, geschreven in literaire stijl, vertelt zowel het persoonlijk verhaal van de schrijver, als het verhaal van een land dat ooit de trots van de bewoners was, maar dat nu door politiek en economie ten onder dreigt te gaan. Deze mengeling van non-fictie en roman geeft de lezer inzicht in de vaak pijnlijke strijd tussen streekbewoners en overheid
Romans; psychologisch Debuutroman, gebaseerd op de ware levensgeschiedenis van de eerste man die in 1930 een sekseveranderingsoperatie onderging: de Deense landschapsschilder Einar Wegener (1886-1931). Toch is transseksualiteit niet het hoofdthema van dit boek, maar de onvoorwaardelijke liefde, genegenheid en trouw van Wegeners van oorsprong Californische vrouw, Greta Waud. Als Greta het portret van een bevriende operazangeres wil voltooien maar haar model niet komt opdagen, vraagt ze Einar haar jurk, zijden kousen en schoenen aan te trekken en te poseren. Tijdens deze poseersessie wordt de vrouw in hem gewekt. Het paar vertrekt naar Parijs, waar Greta, geïnspireerd door 'Lili', zoals ze Einar als vrouw noemt, als portretschilder bekendheid krijgt. Greta steunt Lili door dik en dun, tot en met de uiteindelijke fysieke sekseverandering in Dresden. De auteur tekent trefzeker en overtuigend Greta's verbazingwekkend krachtige, ruimhartige persoonlijkheid; Einar/Lili komt van binnenuit veel minder uit de verf. Dat heeft wellicht te maken met de documenten waarover de schrijver kon beschikken: met name het dagboek van Greta Waud. Een prachtig, subtiel boek met een knappe historische sfeertekening, voor een breed publiek toegankelijk. Verfilmd door regisseur Tom Hooper, de film ging begin 2016 in première
Romans; thriller Als de twee Amsterdamse studentes Willemijn en Parel een week gaan passen op een luxe villa in de Belgische Ardennen van mensen die op vakantie gaan, vragen die hen na aankomst om ook te passen op hun kind, dat makkelijk zou zijn. Met tegenzin gaan ze akkoord en de volgende ochtend brengt Willemijn ontbijt naar de kinderkamer, kijkt even binnen en denkt een kind in bed te zien liggen. Maar als dat kind ‘s middags nog niet is verschenen, ontdekken ze dat in zijn bed wel kleren liggen, maar geen kind. Het lukt ze niet de ouders mobiel te bereiken, buren weten ook niets. Dan gaat Parel naar de politie in het dorp maar die neemt haar niet serieus. Als ze terugkomt, heeft Willemijn een schokkende ontdekking gedaan. De succesvolle kinderboekenauteur (1964) debuteert voor volwassenen met deze psychologische thriller. Die start wat onwaarschijnlijk (Amsterdamse studente heeft nauwelijks informatie), maar is heel spannend en speelt knap met Parels grote verteltalent. De ook psychologisch goed opgebouwde plot werkt goed toe naar een verrassend slot
Romans;thriller Anthonie en Romée zijn al jaren getrouwd. Door problemen op het werk raakt Anthonie langzaam overspannen. Het huwelijk kabbelt een beetje door tot Anthonie zijn vrouw verdenkt van vreemdgaan. Naar aanleiding van een reünie denkt Romée terug aan haar grote liefde en vooral aan het grote geheim dat ze heeft. Hun relatie wordt steeds instabieler tot Anthonie in een vlaag van waanzin zijn vrouw vermoord. Het verhaal is heel herkenbaar. De schrijfster is er in geslaagd om een realistisch beeld te scheppen van kleine fricties en verkeerde interpretaties die uitgroeien tot dramatische gebeurtenissen. Heel herkenbaar is de hulpeloze reactie van de omgeving die niets in de gaten heeft. Het is een beklemmend en geloofwaardig verhaal waarin niemand de schuld krijgt en de ervaringen van de moordenaar met begrip en toch afstandelijk worden beschreven. Een spannend en boeiend verhaal waarbij alle personages slachtoffer zijn. Het verhaal is gebaseerd op een waargebeurd familiedrama
Romans; psychologisch In dit nieuwe boek van Mensje van Keulen (1946) ontdekt Paula, galeriehoudster, op gang geholpen door haar echtgenoot, een ‘onkreukbare’ notaris, dat haar dochter een ernstig misdrijf heeft begaan. Een puberteitsverhaal in de eigen jeugd, waarin zij vanuit haar gedepriveerde omgeving zich in een rijk, decadent milieu begaf, een milieu van verveling, séances, maar ook van vriendschap en ten slotte isolement, doet zich gelden. Ooit heeft een medium daar, dokter Adami, de toekomst van de hoofdpersoon vanuit kaarten voorspeld en haar bezworen geen kinderen te krijgen. Dat is anders gelopen. De tegenstellingen tussen milieus, de verantwoordelijkheid voor de daden van kinderen (vgl. ‘Het diner’ van Koch), het onvermogen om tot eigen zelfverwezenlijking te komen en de wraak vanwege het verleden zijn motieven in deze novelle. Stilistisch precies (interessant zijn de praat-monologen in een lange zin; ook het suggereren van werelden achter kleine formuleringen), knap opgebouwd en steeds doeltreffend is deze novelle. Herinnering is er aan Poesjkin en Tsjaikovski (‘Pique dame’). Mensje van Keulen ontving de Constantijn Huygensprijs 2014 voor haar hele oeuvre
Waar gebeurd; ontvoeringen Zahra vluchtte als meisje met haar gezin uit Iran naar Nederland, volgde haar opleiding, vond werk en trouwde een Iraanse man van wie zij eigenlijk niet hield. Tijdens een vakantie in Iran houdt hij haar zoon van zeventien maanden vast. Ze probeert hem terug te krijgen. Met hulp van tvprogramma 'Vermist' ontmoet ze haar zoon, die haar nauwelijks meer kent. Hoe bouw je weer een relatie op? Intussen is ze opnieuw getrouwd, weer een Iraniër, ook niet zo'n gelukkige keus. Alle emoties van gemis komen uitgebreid aan bod, ook de verschillen tussen de culturen. 'Warm en hartelijk als een echte Iraniër', typeert ze iemand, terwijl ze zich goed realiseert wat haar kansen en vrijheid in Nederland zijn. Dieptepunt is als zij tijdens haar zoektocht in Iran wordt vastgezet voor poging tot ontvoering. Een toegankelijk en openhartig boek voor een breed publiek. De cultuurverschillen, dilemma's, emoties en conflicten komen uitgebreid aan bod.
Romans; thriller De Noorse politie-inspecteur Harry Hole, een met drinken gestopte alcoholicus, al bekend uit Nesbø's vorige werk, raakt betrokken bij het onderzoek rondom een gevaarlijk Zuid-Afrikaans wapen dat door neonazi's naar Noorwegen zou zijn geëxporteerd. Behalve naar neonazi's leidt het spoor ook naar oude nazi's: een groep Noorse oud-collaborateurs die in de Tweede Wereldoorlog aan de kant van de Duitsers vochten. De zaak wordt nog veel verontrustender als blijkt dat er een aanslag op de Noorse troonopvolger wordt beraamd. Vlotgeschreven, niet van humor gespeende spannende thriller, met veel actie. De vaart wordt erin gehouden door een voortdurende wisseling van locatie en heen en weer springen in de tijd: van de loopgraven bij Leningrad in de Tweede Wereldoorlog tot Oslo in het jaar 2000. Harry is een sympathieke held wiens prille romance mooi in de plot is ingebed. 'Voor wie zich eens wil onderdompelen in complotdenken en ook nog eens een fijne actiescène wil meepikken', concludeerde VN's Detective & Thrillergids die twee sterren gaf. De Noorse auteur (1960), voormalige profvoetballer en rockmusicus, kreeg voor 'De vleermuisman'* de Noorse Gouden Strop.
Romans; verhalen; psychologisch In het derde boek van de Vlaamse succesauteur Griet Op de Beeck (1973) hebben de thematisch verbonden verhalen, die een citaat uit de tekst als titel (of motto) hebben, meestal vier delen. Eén verhaal loopt in omgekeerde volgorde: van vier naar een. In de eerste delen worden mensen in wurgende eenzaamheid getoond, of mensen met een belast verleden, of mensen die de liefde gemist hebben, of door ziekte en dood bezocht zijn. Daar al voel je aan de prettig vileine stijl – scherp, met aandacht voor detail – dat er iets tot een ontknoping moet komen. Zo kan het niet langer. Er is een kantelmoment: personages nemen een (verkeerde) beslissing, volgen een impuls of misrekenen zich. De titel komt voor in het slotverhaal, waarin een vrouw moet reageren op foto’s die bij haar door de bus komen. Ook zij redt het niet. Aan het eind komen de verhalen even samen. Deze verhalen over ziekte, ongeluk, eenzaamheid en verderf zijn inhoudelijk treurig, maar stemmen, ook al door de verbluffende stijl en ongewone vertelkracht, paradoxaal genoeg monter. De auteur kreeg voor haar debuutroman 'Vele hemels boven de zevende. de Bronzen Uil Publieksprijs 2013 en was ook succesvol met haar tweede boek 'Kom hier dat ik u kus'
Romans; historisch, romantisch Deze roman bevat drie kleinere romans met steeds een vrouw in de hoofdrol. In het eerste verhaal, dat zich afspeelt in de twintigste eeuw, is dat Sara, eigenaresse van een chocoladewinkel in Barcelona. In het tweede deel, in de negentiende eeuw, speelt het weesmeisje Aurora de hoofdrol en in het derde, in de achttiende eeuw, gaat het vooral om Mariana, de vrouw van een beroemde chocolatier en mede uitvinder van een machine om chocolade te maken. Barcelona en een witte porseleinen kan met inscriptie om chocolade uit te schenken vormen de verbinding tussen de drie verhalen. De drie verhalen verschillen qua gebruikte tijd- en aanspreekvorm, stijl en persoon van de verteller. Het ‘achteruit in de tijd vertellen’ maakt het geheel boeiend, ook omdat de schrijver zich goed gedocumenteerd heeft en de lezer informeert over historische gebeurtenissen. Deze derde roman van de Spaanse auteur (1970) kreeg in 2014 een literaire prijs van Catalonië.
Romans; thriller Inspecteur Jens Hurtig onderzoekt een reeks zelfmoorden onder jongeren. Bindende factor blijkt een cassettebandje met muziek te zijn waar ze op het beslissende moment naar luisterden. Wat heeft de muzikant te maken met deze daden? En wat is de link tussen de zelfmoorden en de moorden op drie oudere mannen? Hurtig ontdekt via onderzoek in de kunstwereld duistere familiegeheimen en lost de zaak op. Maar dit kost hem meer dan hem lief is. Achter het pseudoniem Erik Axl Sund schuilen Jerker Eriksson en Håkan Axlander Sundquist, bekend van de trilogie ‘De zwakte van Victoria Bergman’*. De hierin optredende hoofdinspecteur Jeanette Kihlberg keert terug in deze thriller. De Zweedse auteurs bouwen het verhaal rustig op, introduceren veel personages en geven stukje bij beetje meer prijs. Korte hoofdstukken en regelmatige perspectiefwisselingen vragen een scherp concentratievermogen van de lezer. Het eind is een beetje onbevredigend omdat er vragen overblijven. Maar wie dat voor lief neemt, wacht een intelligente, originele thriller. Voor de liefhebbers van Emelie Schepp, Lars Kepler en Jo Nesbø
Romans; familie De roman opent met een motto van August Strindberg: 'En toch zijn deze kleinigheden niet zonder betekenis in het leven, want het leven bestaat uit kleinigheden.' (Uit: 'Huwelijksverhalen'). Het verhaal speelt in het centrum van Helsinki en begint in november: de hoofdpersoon stapt per ongeluk op de hamster van zijn kleinkind en het dode dier belandt in een oogwenk in een zakje achter in de diepvries. De toon is gezet. De aanloop naar een echtscheiding aan het eind van de winter is begonnen. Langzaam ontwikkelt zich het hoe en waarom. Het leven van Max Paul en echtgenote Katriina verloopt zo te zien rustig. Hij is een bekend socioloog, tennist met zijn uitgever, heeft etentjes met vrienden en collega's. Katriina maakt carrière in de publieke sector. Hun twee dochters zijn volwassen. Max' zestigste verjaardag nadert. Hij wil geen feest, maar Katriina denkt daar anders over. Ze nodigt vrienden en collega's uit. Als een feest onvermijdelijk is, inviteert Max een journaliste - een vroegere student van hem - die onlangs in een interview zijn woorden verdraaid had. Hedendaagse Zweeds-Finse familiedramatiek. Mooi en spannend. Je blijft lezen! Debuutoman
Romans; historisch Catrijn (17) trouwt in het Noord-Hollandse De Rijp met oudere boer Govert die daarna heel anders blijkt te zijn. Hij drinkt veel, mishandelt haar, ze krijgt een miskraam en is niet verdrietig als hij in 1654 plotseling overlijdt. Ze wil het dorp verlaten en vindt werk in Amsterdam bij een gegoede familie. Als roddels uit De Rijp haar dreigen in te halen, vlucht ze en vindt werk bij een broer van haar werkgever die een plateelbakkerij in Delft heeft. Daar ontdekt ze het procedé van Delfts Blauw dat al gauw een groot succes is. Ze trouwt met de eigenaar, wordt zwanger, maar dan lijkt de pestepidemie alles in de war te schoppen. De succesvolle auteur (1966) van literaire thrillers en historische jeugdromans schrijft ook historische romans voor volwassenen. In deze verplaatst ze zich erg goed in Catrijn en de vaak moeilijke keuzes die zij als vrouw in de zeventiende-eeuwse maatschappij moet maken. In het boeiende verhaal zijn de diverse subplots goed verweven en werken mooi toe naar een overtuigend slot. Verteld in de ik-vorm. Met nawoord van de auteur en bronnen.
Romans; detective Het is dé literaire moord van Nederland: de vergiftiging van boekverkoopster Marian Heij uit Wageningen. Augustus 2006: de eigenaresse van boekhandel Kniphorst, 54, plukt een Marokkaan van de leestafel in haar winkel. Ze neemt hem in huis, huwt hem, maakt hem tot enig erfgenaam en verkoopt de boekhandel om samen met `haar woestijnprins van het leven te gaan genieten. Ondertussen druppelt hij muizenbestrijdingsmiddel in haar Beerenburg, van oktober 2011 tot aan haar dood, zeven maanden later. Vrienden en collegas van de belezen, eigenzinnige Marian zien haar metamorfose in verbijstering aan. `Marian is de laatste jaren anders gaan lezen, zegt haar winkelchef. Frank Westerman neemt in deze longread (journalistieke novelle) die opmerking als beginpunt voor zijn onderzoek naar deze spraakmakende gifmoord aan de hand van Marians boekenkast. Zijn de boeken die je leest een spiegel voor wat er in je omgaat? Of is het andersom: beïnvloedt wat je leest je stemming, je gemoed, je evenwichtigheid? Kun je je lot tegemoet lezen?
Romans; romantisch Ed St Enedoc en zijn zus Billa leiden als gepensioneerden samen een rustig leven op het platteland van Cornwall. Hun stiefbroer Dom Blake die bij hen in de buurt woont, zien ze als een echte broer. Dat geldt niet voor hun halfbroer Tris die als tiener onverwacht met zijn vader verdween en zich nu na vijftig jaar meldt, eerst door het sturen van pijnlijke ansichtkaarten, gevolgd door plotselinge bezoeken. Veel vragen komen boven: wat wil Tris na al die jaren, waarom heeft hij een andere naam voor Dom’s kleinzoon Harry en voor zijn petekind Tilly? Zijn de bedoelingen van Tris wel oprecht? Een makkelijk leesbare familieroman met twee verhaallijnen die elkaar steeds weer raken: die van Tris en die van Tilly. Het verhaal - met afwisselend gebeurtenissen uit het verleden begint wat traag maar krijgt gaandeweg meer vaart. Een goed uitgewerkte familiegeschiedenis, mooie natuurbeschrijvingen en sfeerbeelden maken het geheel zoals we van de veelgelezen auteur gewend zijn.
Romans;psychologisch the Winter’s Tale van Shakespeare opnieuw verteld Leo vertrouwt zijn vrouw MiMi niet en verdenkt haar ervan zwanger te zijn geraakt van zijn beste vriend Xeno. Wanneer MiMi ontkent, gelooft Leo haar niet en laat hij een webcam plaatsen in hun slaapkamer. Hij ontdekt niets, maar wil het kindje, Perdita, niet. Hij schakelt zijn tuinman Tony in, koopt die om en laat hem met Perdita naar de VS vertrekken om haar naar haar 'echte' vader Xeno te brengen. Alleen komt Perdita nooit bij Xeno aan, maar komt ze terecht in een babyluik waar ze is achtergelaten met een kist vol geld en een zakje met een diamanten collier. Jaren later woont Perdita bij Shep en Clo, waar ze gelukkig is en verliefd is geworden op Zel, maar alles verandert wanneer Zel's vader Xeno na een lange tijd weer langskomt en er geheimen over Perdita's leven aan het licht komen. Het verhaal van Jeannette Winterson is een zeer goede coverversie van Shakespeare's verhaal 'A Winters Tale'. Het boek is een complexe psychologische roman die morele kwesties ter discussies stelt. Bedoeld voor een breed publiek geïnteresseerd in literatuur. Het eerste deel in een reeks waarin stukken van Shakespeare herverteld worden, ter herdenking in 2016 van zijn dood 400 jaar geleden.
INFORMATIEVE BOEKEN
Geestelijk leven; zelfverwerkelijking De schrijfster is professor in Houston en deed onderzoek naar kwetsbaarheid en schaamte. Na een persoonlijke crisis in 2007, richt ze zich op wat er nodig is om bezield te kunnen leven. Op persoonlijke, luchtige en humoristische wijze beschrijft ze het belang van het volledig ervaren van je zachte en kwetsbare kanten, vanuit het gevoel dat je de moeite waard bent. Aan de hand van tien wegwijzers wordt de lezer aangemoedigd om de vaardigheden moed, compassie en verbondenheid in de praktijk te brengen. Woorden als 'authenticiteit' en 'compassie' worden eerst gedefinieerd om vervolgens dieper in te gaan op het begrip liefde en het belang van praten over schaamte, angst en kwetsbaarheid. De wegwijzers worden geïllustreerd met verhalen, definities, citaten en ideeën. Aan bod komt het laten varen van perfectionisme en stress, en het toelaten van authenticiteit, creativiteit, rust, en intuïtie.
Eten en drinken;vermageren Een koolhydraatbeperkt receptenboek van een schrijfster die mensen wil helpen af te vallen. Eerder schreef ze 'Grip op koolhydraten: opgewicht' (2009) en 'Grip op koolhydraten: kookboek 1'* (2010). Ze is diëtiste, maar de inhoud staat hier ver vanaf. Net als in haar eerste receptenboek ontbreekt duidelijke uitleg/onderbouwing van haar methode, waardoor je meteen in een receptengolf (130 stuks) valt met eerst wat voorbeelddagschema's. Hier en daar wordt iets kort toegelicht, maar dit blijft summier. De lay-out komt rommelig en volgepropt over, ook de foto's van de recepten zien er niet uitnodigend uit omdat ze glimmen; de presentatie van de gerechten is niet optimaal. De met name hartige recepten zijn weinig origineel en met weinig fantasie zelf te bedenken. Er wordt ook geen voedingswaarde gegeven wat je wel zou verwachten in een dergelijk boek. Kortom, door het gebrek aan uitleg, verantwoording (van het enorme succes) en onderbouwing laat deze uitgave veel te wensen over. Achterin receptenindex