1 1 Inhoud 1 Inhoud Right first time Inleiding Wat is right first time en waarom is dit belangrijk? Welke parameters kunnen right first time beïnvloed...
Wat is “right first time” en waarom is dit belangrijk? ..................................................................................... 1
2.3
Welke parameters kunnen “right first time” beïnvloeden?............................................................................... 2
2.4
Hoe verbeteracties doorvoeren tot het bekomen van een betere “right first time-score”?............................... 3
2.5
Enkele vragen in verband met “right first time”............................................................................................... 4
2 Right first time 2.1 Inleiding Competitiviteit omhelst bij de natte veredeling een constante kwaliteit van de geverfde en/of afgewerkte textielmaterialen, geleverd volgens een vooraf bepaald leveringsschema, waarbij rekening gehouden wordt met de principes van “right first time” (RFT). De natte veredeling is een sector die grote hoeveelheden water en energie verbruikt, steeds hogere milieu- energiekosten dwingen de bedrijven een RFT-aanpak toe te passen. Het laten dalen van het aantal bijnuanceringen, het aantal te herwerken partijen en een vlottere omzetting van laborecepturen naar producties vermindert de milieu- en energiekosten van de natte veredelingsprocessen.
2.2 Wat is “right first time” en waarom is dit belangrijk? Wat is “right first time” verven? “Right first time” is een belangrijk begrip bij de verfprocessen van textiel. “Right first time” betekent de juiste kleur op het textiel aan te maken zonder de noodzaak tot bijverven (nuanceren) of afwassen tot verminderen van de kleurdiepte.
Een initiatief van:
Met steun van:
blz 1/4
Right first time
Waarom is “right first time” belangrijk? Er zijn verschillende voordelen verbonden met “right first time”: -
Water- en energiebesparingen, arbeidstijdbesparing en beperken van kostprijs
-
Ecologische voordelen, minder kleurstoffen en hulpmiddelen verbruik
-
Verhoogde productiecapaciteit wegens geen vereiste hervervingen
-
Verhoogd klantenvertrouwen
Een betere “right First time”-score leidt tot het vermijden van volgende kosten en productiviteitsdaling. Kost
productiviteit
RFT
100%
100%
Kleine bijsturing
110%
80%
Grote bijsturing
135%
64%
Demonteren en herverven
206%
48%
2.3 Welke parameters kunnen “right first time” beïnvloeden? We maken een onderscheid in 3 groepen van parameters die de “right first time”-score kunnen beïnvloeden: Grondstoffen: - waterkwaliteit - aanverfbaarheid van het textielsubstraat - voorbereiding van het textielsubstraat - kleurstoffen (standaardisatie, vochtgehalte) Procescontrole: - afwegen van het textielsubstraat - doseren van kleurstoffen - pH-controle
blz 2/5
Right first time
- controle van tijd en temperatuursprofiel - controle van bad- en substraatbeweging Kleurcontrole: - selectie van kleurstoffen - verenigbaarheid van kleurstoffen - laborecepturen - reproduceerbaarheid laborecepturen in praktijk (labo-bulk) - reproduceerbaarheid recepturen (bulk-bulk) - methode van kleurbeoordeling - metamerie-index Het nagaan in hoeverre een bedrijf “right first time” produceert kan aan de hand van een vragenlijst. In totaal worden er 38 vragen opgelijst die betrekking hebben op parameters die de “right first time-score” kunnen beïnvloeden. De vragenlijst kan geraadpleegd worden via de website www.suspro.be
2.4 Hoe verbeteracties doorvoeren tot een betere “right first time-score”? Verbeteracties kunnen enerzijds gericht zijn op controles, bv. het meten van de waterkwaliteit, de zuiverheid van kleurstoffen en/of chemicaliën. Anderzijds kunnen de acties gericht zijn op interne procedures. In onderstaande tabel wordt een overzicht van de mogelijkheden gegeven. Onderwerp
Grondstoffen
Monitoring door labotesten
Waterkwaliteit
X
Aanverfbaarheid textielsubstraat
X X
Voorbereiding textielsubstraat
Procescontrole
blz 3/5
Kleurstoffen (standardisatie)
X
Vochtgehalte kleurstoffen
X
Afwegen textielsubstraat
Controle door Standard Operation Procedures (SOP)
X
Right first time
Kleurcontrole
Afwegen en toevoegen van kleurstoffen en hulpmiddelen
X
Controle van vlotverhouding
X
Controle van pH
X
Controle van tijd/temperatuursprofiel
X
Controle van bad- of substraatbeweging
X
Selectie van kleurstoffen
X
Verenigbaarheid van kleurstoffen
X
Laborecepturen
X
Reproduceerbaarheid van laborecepturen in productie (labo-bulk)
X
Reproduceerbaarheid van verfrecepturen in productie (bulk-bulk)
X
Methode van kleurbeoordeling
X
Bepalen van de metamerie-index
x
2.5 Enkele vragen in verband met “right first time” Waarom zijn er verschillen in kleursterkte tussen verschillende kleurstofbatches?
Er kunnen verschillende redenen hiertoe zijn. Kleurstofproducenten mengen de kleurstoffen met andere stoffen om bepaalde eigenschappen te geven. De verhoudingen kunnen verschillend zijn van batch tot batch. Afhankelijk van de kwantiteit aan kleurstof of andere componenten in de verfstof zal de kleursterkte voor een bepaald gewicht verschillen. Alle nieuwe kleurbatches dienen daarom getest te worden op kleursterkte. Vermindert de kwaliteit van een kleurstof na verloop van tijd?
Ja, de kwaliteit van kleurstoffen kan verminderen om twee redenen. Kleurstoffen kunnen water absorberen waardoor ze zwaarder worden. Wanneer een bepaalde hoeveelheid kleurstof afgewogen wordt in functie van een recept zal er bijgevolg minder actieve kleurstof aanwezig zijn dan nodig voor het bereiken van de juiste kleur en/of kleurdiepte. Kleurstoffen kunnen eveneens reageren met luchtvochtigheid en hydrolyseren. Dit betekent dat een reactieve groep gereageerd heeft met water en niet meer kan reageren met de cellulose (weefsel of garen). Wat betekent dit voor het verven van textiel?
Dit betekent dat de gewenste kleur en/of kleurdiepte niet zal bereikt worden na het aanverven van het textiel. Tot het vermijden van dergelijk probleem dienen kleurstoffen getest te worden in het labo vóór het gebruik ervan. Dit dient zeker te gebeuren voor die kleurstoffen die weinig of niet gebruikt worden. De receptuur dient vervolgens aangepast te worden.
blz 4/5
Right first time
Hoe kan kleurstofdegradatie vermeden worden?
Kleurstoffen dienen bewaard te worden in luchtdichte en gesloten recipiënten. Opslagplaatsen dienen koel en zo droog mogelijk bewaard te worden.
