NIEUW!
Register V, DSI Financieel Adviseur Zie pagina 7
N I E U W S B U L L E T I N Dutch Securities Institute
De kernpunten van de wetgeving Marktmisbruik 2
Kees Oosterholt: DSI of DFI? 3
Iris Research Team: Garantieproducten zijn waardevol, maar voorlichting moet transparanter 4
nr 3 / 2005
Richtlijn Marktmisbruik tilt integriteit effectendienstverlening naar hoger plan De AFM verwacht dat de nieuwe regelgeving op het gebied van marktmisbruik betere garanties biedt voor de integriteit van de effectendienstverlening. ‘’Tal van initiatieven uit de effectenbranche, zoals de DSI-registratie en de specifieke aandacht in verschillende huizen, hebben er al voor
De Klachtencommissie
gezorgd dat de laatste jaren de nodige vooruitgang is geboekt. Toch was een beter wettelijk
Waarschuwingsplicht en eigen verantwoordelijkheid van een market maker 6
Excessieve transacties van beleggingsadviseur niet bewezen
sering binnen Europa dringend geboden om de integriteit van de markt als geheel naar een
zo’n 1000 deelnemers bij aanwezig
hoger plan te tillen’’, stelt senior
geweest. Het is me trouwens
klikplicht, m.a.w. de verplichting voor effecteninstellingen
•
De invoering van de zogenaamde
adviseur Gert Jochems van de
opgevallen dat ook de interne
AFM namens het team dat bij
voorlichting in menig effectenhuis en
tot het melden van een redelijk
uitstek verantwoordelijk is voor
beursonderneming gestructureerd
vermoeden van handel met voor-
is aangepakt’’, zo hebben Jochems
wetenschap of marktmanipulatie.
de bestrijding van marktmisbruik.
Het register DSI-registratie van financieel adviseur is gericht op kwaliteitsverbetering
instrumentarium en harmoni-
en zijn collega’s waargenomen. Kortom, de invoering van de
7
8
Michael van Woerden: Wetgeving Marktmisbruik vergroot de zichtbaarheid van de compliance officers binnen hun organisaties 10
Sinds 1 oktober 2005 is de Europese
Belangrijkste veranderingen
Wet Marktmisbruik in Nederland
richtlijn Marktmisbruik geïmple-
De belangrijkste veranderingen
brengt een aantal wijzigingen van
menteerd in Nederland, in de Wet
van de nieuwe regels zijn:
bestaande wetgeving met zich
toezicht effectenverkeer 1995 (Wte)
•
mee en introduceert een aantal
en in het Besluit Marktmisbruik.
De invoering van een algemeen verbod op marktmanipulatie;
nieuwe elementen in de wetgeving.
De overheveling van het
Jochems: ‘’Al met al betekent de
regime aangaande marktmisbruik
toezicht op de verplichting
invoering een verbreding van de
aan te scherpen, uit te breiden
koersgevoelige informatie direct
basis. De AFM heeft nu het gehele
en te harmoniseren teneinde te
openbaar te maken van Euronext
palet van marktmisbruik onder haar
komen tot een betere bescherming
Amsterdam naar de AFM;
toezicht. Dat vergde enige aanpas-
De bedoeling is om het bestaande
van de marktintegriteit binnen
•
•
Europa. ‘’Het proces van Europese harmonisatie is al enige tijd gaande.
•
De verduidelijking van het
singen, zowel voor ons als voor de
begrip voorwetenschap;
verschillende marktpartijen. Maar
De introductie van een
het resultaat loont en je kunt wel
De datum van 1 oktober was dan
transparantieregime voor
merken dat men doordrongen is
ook een belangrijke mijlpaal. Omdat
het uitbrengen van beleg-
van het belang van een integere
gingsaanbevelingen;
markt. Immers, de praktijk heeft
voorlichting naar de markt over wat er komen ging een prioriteit was,
•
Het aanscherpen van de
aangetoond dat een hoge mate van
heeft de AFM een aantal seminars
meldingsregeling voor ‘insiders’
integriteit op den duur in het belang
georganiseerd. In totaal zijn daar
en het insiderreglement;
van de gehele kapitaalmarkt is.”
1
De kernpunten van de wetgeving Marktmisbruik Verbod marktmanipulatie
Verplichtingen publicatie koersgevoelige informatie
welke status of geloofwaardig-
wordt de populatie waar de regels
heid hij aan de aanbeveling kan
voor gelden, verbreed. Iedereen
de reikwijdte van het verbod
De regelgeving bevat de verplich-
toekennen. Het doel van deze
die een beleggingsaanbeveling
op marktmanipulatie sterk
ting voor uitgevende instellingen
regels is dan ook publieksmisleiding
uitbrengt, valt in principe onder
uitgebreid van effecteninstel-
wier effecten zijn toegelaten tot
door toedoen van beleggings-
de regelgeving, hoewel de eisen
aanbevelingen te voorkomen.
voor partijen die een aanbeveling
De regelgeving behelst kortweg
zijn dan de eisen voor anderen.
Met de nieuwe wetgeving wordt
lingen naar eenieder.
de handel op een Nederlandse
Marktmanipulatie is verboden
‘gereglementeerde markt’, om
op grond van artikel 46b lid
onverwijld tot openbaarmaking
1 Wte en valt uiteen in
van koersgevoelige informatie over
dat, afhankelijk van de hoedanigheid
4 delen. Het is verboden om:
te gaan. Onder ‘onverwijld’ wordt
van degene die de beleggingsaan-
Klikplicht
beroepsmatig uitbrengen, zwaarder
verstaan: zo snel mogelijk. De open-
beveling doet, bij het uitbrengen
Voor effecteninstellingen is een
1 een transactie of handelsorder
baarmaking dient plaats te vinden
van beleggingsaanbevelingen
verplichting opgenomen om, bij
in effecten te verrichten of
door middel van een persbericht.
informatie moet worden verschaft
een redelijk vermoeden van
te bewerkstelligen waarvan
Het is de verantwoordelijkheid van
ten aanzien van een aantal
gebruik van voorwetenschap of
een onjuist of misleidend
de uitgevende instelling om zorg
onderwerpen; te weten:
signaal uitgaat of te duchten
te dragen voor een onverwijlde
is met betrekking tot het
en gelijktijdige (voor een ieder
aanbod van, de vraag naar of
toegankelijke) openbaarmaking van
de koers van die effecten;
haar koersgevoelige informatie. Het
2 een transactie of handelsorder
er in de toekomst sneller en meer
bewerkstelligen teneinde de
door de uitgevende instellingen
koers van die effecten op een kunstmatig niveau te houden; 3 een transactie of handelsorder
• •
ligt in de lijn der verwachting dat
in effecten te verrichten of te
marktmanipulatie, dit vermoeden onverwijld aan de AFM te melden.
•
de identiteit van de opsteller en
Deze verplichting is ook wel bekend
uitbrenger van de aanbeveling;
als de ‘klikplicht’. De bepaling heeft
waarborgen dat de aanbeve-
een preventief karakter: indien men
ling een juiste voorstelling
weet dat ‘verdachte’ transacties
van zaken biedt;
worden gemeld door degenen die
transparantie aangaande de
betrokken zijn bij het verrichten van
gepubliceerd zal gaan worden.
objectiviteit van de opsteller en
de transactie, heeft dit mogelijk tot
Het toezicht op de publicatie van
uitbrenger van de aanbeveling.
koersgevoelige informatie is voor
gevolg dat men hiertoe niet over zal gaan als inderdaad sprake is
in effecten te verrichten of
de AFM een nieuwe taak, die tot
Beleggingsaanbevelingen kunnen
van gebruik van voorwetenschap
te bewerkstelligen waarbij
dusver door de gereglementeerde
op verschillende manieren
of marktmanipulatie. Een effec-
gebruik wordt gemaakt van
markt (lees: Euronext Amsterdam)
worden uitgebracht en in velerlei
teninstelling die te goeder trouw
bedrog of misleiding; of;
een melding heeft gedaan, is niet
werd uitgevoerd. De AFM kan in
varianten voorkomen, bijvoorbeeld
4 informatie te verspreiden waarvan
haar toezicht op de publicatie van
in analistenrapporten, columns,
aansprakelijk voor de schade die
een onjuist of misleidend signaal
koersgevoelige informatie, onder
artikelen in magazines, op radio
een derde dientengevolge lijdt.
uitgaat of te duchten is met
andere, uitgevende instellingen
of televisie, kranten en opinies
betrekking tot het aanbod van,
een aanwijzing geven om een
op Internet. Nu was het al zo dat
de vraag naar of de koers van
persbericht te publiceren en ze kan
voor beleggingsanalisten vaak
effecten, terwijl de verspreider
direct een handelsmaatregel nemen.
al codes en regels bestonden
van die informatie weet of redelij-
In het kader van de implementatie
ten aanzien van beleggingsrap-
kerwijs moet vermoeden dat die
van de richtlijn Marktmisbruik
porten. Met deze regelgeving
informatie onjuist of misleidend is.
is mevrouw drs. A.J.D. (Akkie)
Bron: AFM
Lansberg bij de AFM aangesteld De reikwijdte van het verbod op
als Commissaris Handelsbesluiten.
De AFM heeft vijf brochures uitgegeven die uitleg geven over de nieuwe regels inzake marktmisbruik:
• • • • •
marktmanipulatie is erg breed. in of vanuit Nederland. Het is
Uitbrengen van beleggingsaanbevelingen
dus ook verboden de markt
Een nieuwe verplichting is het
te manipuleren buiten Europa
geven van transparantie wanneer
met in Nederland genoteerde
een beleggingsaanbeveling wordt
effecten. Het doet niet ter zake
uitgebracht. Deze transparantie-
Marktmanipulatie is verboden
2
Verbod marktmanipulatie Openbaarmaking koersgevoelige informatie Voorwetenschap Uitbrengen beleggingsaanbevelingen Klikplicht
of de transactie via de systemen
eisen beogen de belegger te
De brochures zijn te vinden op www.afm.nl onder het kopje
van een gereguleerde markt
beschermen. Uit de informatie kan
“Marktmisbruik”.
plaatsvindt of daarbuiten (OTC).
de belegger bijvoorbeeld opmaken
DSI of DFI? door Kees Oosterholt, algemeen directeur DSI
Partnership
naadloos op willen laten aansluiten.
Aan dat ‘eindplaatje’ wordt al druk
Zoals bekend, heeft zij daartoe
gebouwd en DSI draagt daaraan
al vast het ‘goede voorbeeld’
uiteraard haar steentje bij. Met onze
gegeven door de registratie van
collega-klachteninstellingen maken
Financieel Adviseur voor kant-
wij samenwerkingsafspraken,
en-klare beleggingsproducten en
zodat klagers bij de inwerkingtre-
beleggingsfondsen (zie ook elders
ding van de wet goed bediend
in dit nummer) open te stellen.
kunnen worden, ook als het om gemengde producten gaat.
Samen verder
Verder bestaat de wens om de
Kortom, een tijd van herschikken en
verschillende klachtencommissies in
aanpassen van bekende structuren.
een later stadium te laten fuseren.
We staan daar flexibel in, temeer
DSI zal bij de uitwerking daarvan
daar de oprichters DSI uitdrukkelijk
meedenken. Zij zal vanzelfsprekend
als een potentieel groeimodel zagen
De bladeren vallen. En de ‘F’ zit in de maand. Over enkele weken gaat
vasthouden aan de kwaliteit en
en niet als doel op zich.
de nieuwe Wet financiële dienstverlening (Wfd) van start. En vervolgens
onafhankelijkheid van rechtspraak
Het zou zomaar kunnen dat we op
de Wet financieel toezicht. Daar gaan de Wfd en de u bekende Wte dan
in twee instanties zoals die in
een goede dag voorstellen er DFI
twintig jaar effectenklachtrecht
(Dutch Financial-services Institute)
stap voor stap zijn opgebouwd.
van te maken. Er is wel een ‘maar’.
Dat zijn we ook aan u verplicht.
We geloven in de bewezen effecten
bekende zorgplicht, deskundigheid, integriteit en klachtenbeslechting
Verder assisteert DSI als partner via
van een ‘gesloten cirkel’. Geen losse
gelden dan in gelijke mate voor beleggen, bankieren en verzekeren.
een service-level agreement de
onderdelen, maar een preventieve
weer in op. Rest voortaan alleen de Wft met toezicht op alle financiële producten; ex pluribus unum! Dat is een goede zaak. Want de u al
voorkant en een correctief sluitstuk Het maakt dan niet uit of de klant zijn financiële diensten betrekt bij de aanbieder, de commissionair, de intermediair of de zelfstandige adviseur. Met de huidige marktstructuur en de komst van gemengde producten is dat ook wel
“Als het aan ons ligt, komt er voor de gehele financiële dienstverleningsketen een ‘gesloten cirkel’ van preventie en correctie gecoördineerd door een branchebreed bestuur.”
dat stevig branchebreed wordt gecoördineerd, zijn toegevoegde waarde waarmaakt en ‘voor- en -door de branche’ is. En dat de geregistreerde en de deelnemende instellingen voldoende aanspreekt. Dat is het eindplaatje waar het
zo praktisch. Bovendien is het wat
de nieuwe wet desgevraagd ter
zelfregulerende Stichting Financiële
DSI-bestuur bereid is voor te gaan.
scheef dat de zorgplicht en alles
beschikking gesteld. Als het aan
Dienstverlening te Amsterdam
Tot het moment dat dit eindplaatje
wat daarbij hoort, tot nu toe vooral
ons ligt, komt er voor de hele finan-
die de industrie met instemming
voor de hele dienstverleningsketen
voor effectenspecialisten geldt.
ciële dienstverleningsketen ook de
van de AFM heeft opgezet om
in zicht komt, blijft de huidige
Iedere financieel adviseur behoort te
‘gesloten cirkel’ van preventie (vrij-
branchebreed de zorgplicht- en
DSI-cirkel gesloten ten behoeve
staan voor moderne, betrouwbare
willige registratie, deskundigheid,
kwaliteitseisen van de nieuwe
van de effectenbranche. Maar
dienstverlening. Dat is in ons aller
integriteit, tuchtcode) en correctie
wet te helpen vormgeven bij de
wat DSI betreft, blijft hier het
belang en voor iedereen wordt het
(openbare tuchtrechtspraak,
nieuwe vergunninghoudende
meest op zijn plaats een variant
toch even wennen, en bijsturen.
klachtenbeslechting) in onderlinge
instellingen. Hopelijk zal van daar
op de historische woorden van Sir
samenhang en gecoördineerd door
uit ook het initiatief komen om
Winston Churchill na een moeilijke
Gesloten cirkel
een branchebreed bestuur. Deze
een vrijwillige registratie mogelijk
episode in de geschiedenis:“let’s
Blijft er plek voor zelfregulering?
aanpak heeft ons in korte tijd goede
te maken voor medewerkers die
move forward together now!”.
Antwoord: uitdrukkelijk ja! De
diensten bewezen bij het op orde
in andere vormen van financiële
industrie en de AFM hebben dat
brengen van de effectenbranche.
dienstverlening (bankproducten,
ook met elkaar afgesproken. De
Kortom, zelfregulering in aanvulling
verzekeringen-leven, verzeke-
positieve ervaringen met DSI
op het primaat van toezicht van
ringen-schade, consumptief krediet
hebben bij die beslissing een rol
overheidswege dat zich bij voorkeur
etc.) met het publiek in aanraking
gespeeld. En DSI heeft haar kennis
op het niveau van de instel-
komen. DSI zal de huidige bij haar
en ervaringen in het voortraject van
lingen zou willen concentreren.
bekende registraties daar graag 3
Iris Research Team:
Garantieproducten zijn waardevol, maar voorlichting moet transparanter Garantieproducten bieden toegevoegde waarde aan particuliere beleggers. De keerzijde van de medaille is dat het beleggingsresultaat nogal kan afwijken van het door consumenten verwachte risico en rendement. Dit komt vooral doordat de voorlichting van de aanbieders nu veelal te eenzijdig is en de marketinginformatie in de toekomst completer, transparanter en beter vergelijkbaar moet worden. Tot deze bevinding komt het onderzoeksbureau Iris van Rabo en Robeco op basis van een steekproef onder zestig verschillende garantieproducten van twaalf aanbieders. Gestructureerde producten (struc-
gestructureerde producten. In 2004
tured products), algemeen bekend
is naar schatting voor niet minder
onder de naam garantieproducten,
dan EUR 4 miljard aan garantie-
zijn producten die op een complexe
producten verkocht aan beleggers.
wijze in één of meerdere asset-
Niet zonder reden, want deze
Sommige producten bieden
categorieën beleggen. Zij hebben
producten appelleren goed aan de
particuliere beleggers toegang tot
een eindige looptijd en zijn meestal
huidige behoeftes van particuliere
markten die normaliter niet voor hen
opgebouwd uit een zero-coupon
beleggers zoals garanties en de kans
toegankelijk zijn. Daarnaast bieden
obligatie in combinatie met een
op een aantrekkelijk rendement.
ze rendement- en risicoprofielen die
een relatief hoge winstmarge,
exotische optiestructuur. Het rapport
Daarnaast is deze nieuwe categorie
een particuliere belegger veelal niet
wat ze voor banken commercieel
‘De Marketing van Gestructureerde
voor banken één van de weinige
zelf kan samenstellen. Ten slotte
interessant maakt als aanvulling
Producten’ is opgesteld door drie
echte groeimarkten in het retail
bieden gestructureerde producten
op het productassortiment.
DSI-geregistreerde onderzoekers
beleggingskanaal met bovendien
nieuwe beleggingsmogelijkheden
van IRIS, t.w. Tom Arends, Rolf
aantrekkelijke winstmarges.
voor de particuliere belegger die
De keerzijde
een specifieke marktvisie heeft.
Het hoge tempo van innovatie en
Hermans en Gerben Peelen. IRIS is positief over de mogelijk-
De onderzoekers vinden dan ook
de sterke groei van gestructureerde
Het drietal heeft vastgesteld dat de
heden die deze relatief nieuwe
dat gestructureerde producten
producten hebben echter ook hun
informatievoorsprong van produ-
producten bieden aan particuliere
een goede aanvulling kunnen zijn
keerzijde. Producten worden steeds
centen op particulieren te groot is
beleggers. Toch is volgens de
op de beleggingsportefeuille van
complexer waardoor de informa-
en dit gat wordt niet gedicht door
onderzoekers niet alles goud wat er
een particuliere belegger, mits de
tiekloof tussen producenten en
informatie in de brochures. Reden
blinkt. Rolf Hermans: ‘’We maken
belegger begrijpt hoe het product
particuliere beleggers groter wordt.
genoeg om een rapport te schrijven
ons zorgen over het eenzijdige beeld
werkt, weet wat de risico’s zijn en
Brochures en andere marketing-
over gestructureerde producten en
dat folders vaak scheppen over
de kosten kent. Niet in de laatste
uitingen scheppen vaak een te
de marketing daarvan. ‘’We doen
gestructureerde producten.
plaats hebben deze producten
eenzijdig beeld van producten.
dit door in kaart te brengen wat er
Dit kan leiden tot verkeerde
goed en fout gaat in de marketing-
verwachtingen bij particuliere
���
uitingen. We geven daarbij duidelijk
beleggers. Iets wat op de lange
���
aan hoe het niet moet, maar ook
termijn het imago van de financiële
���
hoe het naar onze mening wel
sector kan schaden. Dit is zonde,
moet’’, benadrukt Tom Arends.
want gestructureerde producten
4
���������������������������������������������������� ������������
���
kunnen zeker van toegevoegde
���
Groeimarkt
waarde zijn, mits beleggers
���
Garantieproducten zijn een groot
goed zijn voorgelicht over de
���
succes in Nederland. Het aantal
kansen, risico’s en kosten.’’
emissies van innovatieve gestructu-
��������������
���
reerde beleggingsproducten gericht
Pluspunten
���
op de retailmarkt groeit sterk in
Gestructureerde producten zijn
���
Nederland. Banken introduceren
één van de weinige echte groei-
met hoge frequentie nieuwe
markten binnen het retail beleggen.
����
����
����
����
����
����
��������������������������������
het vertrouwen van consumenten in de financiële sector, producten beter vergelijkbaar maken en zorgen voor een eerlijk speelveld. Het is volgens de onderzoekers daarom belangrijk dat adviseurs de juiste prikkels krijgen wanneer zij gestructureerde producten adviseren aan hun klanten.
Transparantie De onderzoekers pleiten daarom voor een zo groot mogelijke transparantie en goede afspraken binnen de bedrijfstak ten aanzien van de informatievoorziening over gestructureerde producten. Zij geven Iris Research Team: v.l.n.r. Tom Arends, Rolf Hermans en Gerben Peelen
hiertoe drie concrete aanbevelingen: geef een goede beschrijving van de werking van het product, wees
Folders wekken soms onterecht
CDO’s1* mogen in de Verenigde
bij beleggers ten aanzien van het
als distributeur transparant over de
de indruk dat de kans op een hoog
Staten vanwege de complexiteit
rendement en de bijbehorende
kosten en provisies voor adviseurs
rendement groot is. Verder worden
bijvoorbeeld alleen worden verkocht
risico’s. Een punt van waakzaamheid
en stel als overheid duidelijke eisen
de risico’s van producten vaak
aan vermogende particulieren en
is dat adviseurs en intermediairs
aan het voorlichtingsmateriaal.
onderbelicht, ligt er veel nadruk op
institutionele beleggers’’, aldus
doorgaans een hoge up-front
Tom Arends: ‘’Wij willen graag dat
de garanties aan het einde van de
Gerben Peelen. ‘’Wij vinden
provisie ontvangen voor verkochte
de producent dan wel de distri-
looptijd en worden er eenzijdige
overigens dat CDO’s wel geschikt
producten. Dit kan adviezen
buteur de marketinginformatie
vergelijkingen gemaakt met sparen.
kunnen zijn als onderdeel van een
verkeerd beïnvloeden en werkt
over gestructureerde producten
Los van deze tekortkomingen zijn
beleggingsportefeuille, mits de
tegengestelde belangen in de hand.
completer, transparanter en beter
veel producten voor de ‘gemid-
belegger begrijpt hoe een CDO
In dat verband stellen de onderzoe-
vergelijkbaar maakt voor particuliere
delde’ particuliere belegger, maar
werkt en wat de risico’s zijn.’’
kers vast dat de wet- en regelgeving
beleggers. Dit is in het directe belang
op het gebied van gestructureerde
van de sector. De voorgestelde
producten nog weinig ontwikkeld
verbeteringen leiden tot betere
afvragen of sommige producten
Wet- en regelgeving nog in ontwikkeling
is. Momenteel vallen garantie-
informatie voor particuliere beleggers,
eigenlijk wel geschikt zijn voor de
Eenzijdige marketinguitingen kunnen
producten bovendien onder een
een eerlijker speelveld tussen
‘gemiddelde’ particuliere belegger.
leiden tot verkeerde verwachtingen
lichter toezichtsregime dan
producenten en een gezondere
bijvoorbeeld beleggingsproducten.
bedrijfstak op de lange termijn.’
vaak ook voor de ervaren belegger, zeer complex. ‘’Je kunt je zelfs
��� ���
�����������������������������������������������������������
Eerlijk speelveld Deze keerzijdes herbergen een
���
potentieel risico voor financiële
���
partijen wanneer het door consu-
���
* CDO (Collaterised Debt Obligations)
menten verwachte rendement en
De basis van een CDO is een
���
risico te veel afwijkt van het daad-
bijzondere vorm van krediet-
���
werkelijk behaalde resultaat. Het is
derivaten (credit default swaps).
���
��������
������
������
�������� ����������
�������
����������
���������
�����������
���������
���������
���
������
���
�����������������
daarom voor alle stakeholders van
De kern van een CDO is de afspraak
belang dat consumenten begrijpen
dat zolang het vastgestelde aantal
waarin ze beleggen en weten
bedrijfsfaillissementen binnen de
welke risico’s ze lopen. Natuurlijk
overeengekomen bandbreedte
moeten producenten zich houden
blijft, men het van tevoren
aan gedragsregels die bijdragen aan
vastgestelde rendement krijgt. 5
Waarschuwingsplicht en eigen verantwoordelijkheid van een market maker
De Klachtencommissie
De Klachtencommissie heeft aan een klager, een vroegere market maker, een schadevergoeding van 30% (€ 511.000,-) van het verloren gegane vermogen toegekend. De Commissie is van mening dat de verweerder klager onvoldoende heeft gewaarschuwd. De uitspraak laat zien dat ook beleggers met ruime kennis en ervaring niet aan de bescherming van de waarschuwingsplicht zijn onttrokken.
De klager in deze zaak was market
heeft klager geen gebruik gemaakt.
maker. Hij stopte op 32-jarige
Verweerder is niet gehouden tot
leeftijd met werken en wilde van
pro-actief adviseren. De medewer-
zijn - in een BV ondergebrachte
kers van verweerder hebben klager
- vermogen leven. Verweerder heeft
diverse malen gewezen op de
in 2000 een beleggingsvoorstel
risico’s die met het beleggen samen-
gedaan, gericht op het genereren
hingen. Dat er sprake was van een
zorgplicht tekortgeschoten. Hij
achteraf niet vast te stellen of een
van inkomsten door belegging in
grote concentratie in de ICT-sector,
wist dat klager zijn inkomen uit zijn
waarschuwing effect zou hebben
vastrentende waarden. Dit voorstel
was niet ongebruikelijk. Klager was
vermogen diende te verkrijgen.
gehad. De Commissie neemt naar
is niet uitgevoerd. Klager had op een
beroepsmatig dagelijks bezig risico-
Toen klager vervolgens een geheel
redelijkheid en billijkheid aan dat
aandelenportefeuille elders grote
inschattingen te maken en had een
ander beleid ging voeren, had het
klager, als verweerder uitdrukkelijk
verliezen geleden. Vanaf januari
navenante kennis van de beleggings-
daarom op de weg van verweerder
en schriftelijk een waarschuwing
2001 heeft hij bij verweerder in
materie. De Klachtencommissie
gelegen klager uitdrukkelijk
zou hebben gegeven, 30% van het
aandelen belegd om die verliezen
stelt voorop dat klager in een
- en op enig moment schriftelijk -
vermogen (dat is € 511.000) zo zou
goed te maken. Daarvoor leende
adviesrelatie in beginsel zelf verant-
te waarschuwen voor de risico’s
hebben belegd, dat dit in stand zou
hij geld van zijn BV; later kreeg hij
woordelijk is voor zijn beleggingen.
daarvan. Dit klemt temeer omdat
zijn gebleven. Verweerder dient
ook effectenkrediet van verweerder.
Dit geldt temeer nu klager een
verweerder, naar hijzelf heeft
klager dit bedrag te vergoeden.
Door koersverliezen is praktisch het
redelijke mate van kennis van zaken
gesteld, op de hoogte was van het
hele vermogen verloren gegaan.
niet kan worden ontzegd. Klager
feit dat klager met zijn handelwijze
Vereiste prudentie
Klager verwijt verweerder dat
was market maker en hoewel dat
probeerde verliezen op een elders
De uitspraak laat zien dat ook
deze hem niet conform het beleg-
niet betekent dat van hem speci-
aangehouden aandelenportefeuille
beleggers met ruime kennis en
gingsvoorstel heeft geadviseerd.
fieke kennis met betrekking tot het
goed te maken. Ook de gegevens
ervaring niet aan de bescherming
Ook heeft verweerder niet tijdig
samenstellen van beleggingsporte-
dat klager in privé handelde met
van de waarschuwingsplicht zijn
gewaarschuwd voor de risico’s.
feuilles mag worden verwacht, moet
geld van zijn BV, dat klager gebruik
onttrokken. Niet snel mag worden
Niet alleen werd te veel in aandelen
hem wel voldoende inzicht worden
maakte van effectenkrediet en dat
aangenomen dat een belegger
belegd; de aandelenbelegging was
toegerekend om zich het onder-
sprake was van concentratie in de
over zodanige deskundigheid
bovendien zeer geconcentreerd
scheid te kunnen realiseren in het
ICT-sector, hadden verweerder tot
beschikt dat hij niet meer op zorg
(75%-100%) in de ICT-sector.
risico tussen beleggingen in vast-
grotere waakzaamheid moeten
mag rekenen (vergelijk HR 11 juli
Verweerder heeft de risico’s verder
rentende waarden en in aandelen.
brengen. Verweerder heeft
2003, LJN AF7419). Bovendien kan
vergroot door effectenkrediet te
Aangenomen moet worden dat
weliswaar gesteld dat hij klager
een deskundige belegger bij zijn
verlenen. Klager vordert € 900.000,
klager er bewust voor heeft gekozen
schriftelijk of mondeling heeft
eigen beleggingen, evenals de arts
dat is 50% van zijn verlies.
het beleggingsvoorstel naast zich
gewaarschuwd, maar heeft dit
bij eigen ziekte en de advocaat in
neer te leggen en de middelen
tegen de betwisting door klager
eigen zaak, de vereiste prudentie
Op eigen initiatief
aan te wenden voor beleggen in
niet aannemelijk kunnen maken.
verliezen. Het is wenselijk dat zijn
Verweerder voert aan dat klager
aandelen. Dit geldt ook voor de
De Commissie is van oordeel dat
instelling hem daarop dan vanuit de
de belegging in aandelen op eigen
selectie van de aandelen en de
verweerder door het ontbreken
professionele distantie nadrukkelijk
initiatief is aangegaan. Klager is
keuze voor het opnemen van effec-
van die waarschuwing nalatig is
wijst – en ervoor zorgt dat zij dit later
bewust afgeweken van het beleg-
tenkrediet, aldus de Commissie.
geweest. Dat de betrokken mede-
kan aantonen. Dat laat onverlet dat
werkers van verweerder kennelijk
naarmate de belegger meer inzicht
gingsvoorstel en heeft zijn eerdere
6
beleggingsdoelstellingen verlaten.
Zorgplicht
onder de indruk zijn geraakt van de
heeft, een groter deel van het verlies
Klager gebruikte verweerder als
Verweerder is evenwel naar het
professionele uitstraling van klager,
voor diens eigen rekening zal blijven.
doorgeefluik voor orders. Van de
oordeel van de Klachtencommissie
doet aan het voorgaande niet af.
In deze zaak moet klager uiteindelijk
mogelijkheid advies te vragen
in niet onbelangrijke mate in zijn
Volgens de Klachtencommissie valt
70% van zijn verlies zelf dragen.
DSI-registratie van financieel adviseur is gericht op kwaliteitsverbetering Het voornemen van DSI om een register voor financieel adviseurs te
•
openen is sinds 1 oktober 2005 een feit. Zoals in het vorige nummer van DSI Info is aangekondigd, is register V vooralsnog geopend voor
•
financieel adviseurs die werkzaam zijn bij de huidige aan DSI deelnemende financiële instellingen. Het bestuur van DSI meent dat
gegeven op de volgende vragen:
• • •
een registratieverzoek ná 1 juli
werkniveau te beschikken.
2006 dient de kandidaat-geregi-
aantoonbaar over ten minste
streerde reeds in het bezit te zijn
6 maanden relevante werkervaring
van het diploma DSI Financieel
te beschikken. Dit houdt in dat de
Adviseur.
de werkzaamheden gedurende
kwaliteitsverbetering. door de aanbieder samengesteld)
over een HBO denk- en
huidige werkzaamheden alsmede
het nieuwe register past in het streven van de branche naar verdere
In dit artikel wordt antwoord
bestaande DSI-registers zal het
in de voorgaande 3 jaar) voor
register van DSI Financieel Adviseur
minimaal 25% betrekking moeten
geen Senior-variant kennen.
of beleggingsfondsen (waarin de
hebben, en hebben gehad, op het
portefeuille door een aanbieder
geven van financieel advies zoals
DSI Financieel Adviseur?
is samengesteld) al dan niet in
omschreven in de functieomschrij-
wat zijn de registratievereisten?
combinatie met andere financiële
ving van DSI Financieel Adviseur.
hoeveel kost de registratie
producten en overige kant-en-
als financieel adviseur?
klare beleggingsproducten.
•
•
In tegenstelling tot de reeds
ten minste 6 maanden (opgedaan
wat wordt verstaan onder een
Functieomschrijving DSI Financieel Adviseur
Het register
Registratietarief
•
V geldt een jaarlijks tarief
in het bezit te zijn van het diploma van de Integriteitsmodule DSI
Voor registratie in register van € 66,- per persoon.
•
Wanneer de registratie na 1 juli
De DSI Financieel Adviseur
Financieel Adviseur (een nieuwe,
van enig jaar ingaat, wordt dit
adviseert niet over de samen-
specifiek op de financieel adviseur
bedrag gehalveerd in dat jaar.
•
stelling/inrichting van een
toegesneden integriteitsmodule) of
De DSI Financieel Adviseur
effectenportefeuille met indivi-
(de bestaande) Integriteitsmodule
worden bij de aanvraag van de
adviseert cliënten over beleg-
duele effecten of vermogenstitels,
DSI Effectenspecialist.
registratie (en bij herregistratie)
gingsaspecten van diverse
noch over effectengerelateerde
indien het registratieverzoek vóór
éénmalig € 55,- administratie-
bank- en verzekeringsproducten.
producten die voor de cliënt
1 juli 2006 ingediend wordt, wordt
kosten in rekening gebracht.
•
Hij werft nieuwe klanten en
in een restschuld als zodanig
de kandidaat-geregistreerde uitstel
onderhoudt bestaande relaties.
kunnen resulteren.
verleend tot 1 juli 2006 voor het
Nadere informatie over de
•
Inzake beleggingen adviseert hij
behalen van het examen voor DSI
kerntaken en kennisvereisten
•
•
Naast dit registratietarief
Opleidings- en werkervaringsvereisten
Financieel Adviseur (zie ook elders
van de DSI Financieel Adviseur
modelportefeuilles (een verzame-
op deze pagina). Dit in tegenstel-
vindt u op www.dsi.nl
ling beleggingsfondsen en/of
Om voor registratie in
ling tot de deadline die in de Wfd
individuele effecten volgens een
aanmerking te komen dient de
gehanteerd wordt, te weten
vooraf bepaald standaardprofiel
kandidaat-geregistreerde:
1 januari 2008. Bij indiening van
over beleggingsconcepten en
Samenwerking met NIBE-SVV inzake de ontwikkeling van examens Het bestuur van DSI heeft
Inmiddels is de ontwikkeling
bepaald dat DSI een begin zal
van het DSI-examen Financieel
maken met de invoering van een
Adviseur afgerond. Dit examen
systeem waarbij examens worden geaccrediteerd, in plaats van de accreditatie van een complete opleiding. Aangezien opleidings-
is in samenwerking met NIBESVV voor het nieuwe register V ontwikkeld en geaccrediteerd door het bestuur van DSI op advies van de Functiecommissie en de
instituut NIBE-SVV beschikt
Accreditatiecommissie. De inhoud
over kennis en vaardigheden om
van het examen zal tenminste
dergelijke examens te ontwik-
voldoen aan de in de Wfd gestelde
dan wel III (DSI (Senior)
website van DSI of via NIBE-SVV.
kelen, heeft DSI in dat kader een
vereisten. Indien de kandidaat-
Vermogensbeheerder), geldt
Bij NIBE-SVV kan desgewenst ook
samenwerkingsovereenkomst
geregistreerde voldoet aan de
vrijstelling voor het examen DSI
de opleiding Financieel Adviseur
opleidingsvereisten voor register II
Financieel Adviseur. Inschrijving
worden gevolgd als voorbereiding
(DSI (Senior) Beleggingsadviseur)
voor het examen is mogelijk via de
op het examen.
met NIBE-SVV gesloten.
V.l.n.r.: mr. Jack Veendijk, mr. Kees Oosterholt, ir. Peter Tersteeg en drs. Clemens Spoorenberg
7
Commissie van Beroep:
Excessieve transacties van beleggingsadviseur niet bewezen Op 7 oktober 2005 heeft de Commissie van Beroep in een tuchtkwestie geoordeeld dat de door DSI gestelde excessieve en speculatieve beleggingstransacties van een DSI-geregistreerde beleggingsadviseur niet bewezen zijn. Zijn werkgever heeft het dienstverband per 1 april 2003 beëindigd en wilde geen positieve ex-werkgeversverklaring afgeven, omdat zij van mening is dat betrokkene niet voldeed aan de integriteitseisen.
Commissie van Beroep bekrachtigt royement beleggingsadviseur
Excessieve privé-beleggingstransacties
moet kunnen worden afgezet
In november 2002 was het de
Nadere informatie omtrent de
De Commissie van Beroep heeft in een uitspraak van
instelling gebleken dat betrokkene
financiële draagkracht van betrok-
28 september 2005 de beslissing van de Tuchtcommissie van
in een periode van zes weken in
kene ontbreekt echter. Bovendien
privé 63 transacties had verricht in
is het feitencomplex op een aantal
2 februari 2005 tot royement van een beleggingsadviseur in verband
optiecontracten. Volgens de instel-
punten onduidelijk, zodat onvol-
ling had betrokkene aldus gehandeld
doende is aangetoond dat sprake
in strijd met artikel 2 lid 5 van de
is van excessieve/speculatieve
(toen) bij haar geldende regeling
privé-beleggingstransacties van
Sinds 1992 oefende hij de functie van beleggingsadviseur uit en was
‘Privé Beleggingstransacties’.
betrokkene. Tegen deze beslissing
sedert 1999 bij DSI geregistreerd als Senior Beleggingsadviseur.
tegen de financiële draagkracht.
met ontoelaatbare belangenverstrengeling bekrachtigd. De betrokken beleggingsadviseur was sedert 1976 werkzaam bij een als deelnemer bij DSI geregistreerde bank- en effecteninstelling.
is DSI in hoger beroep gegaan
Uitspraak Tuchtcommissie
bij de Commissie van Beroep.
DSI heeft een klacht tegen
Royement De Tuchtcommissie DSI heeft de senior beleggingsadviseur
sprake van excessieve en/of
Uitspraak Commissie van Beroep: geen uitwerking voorschrift
speculatieve privé-beleggingstrans-
De Commissie van Beroep
stelselmatig leningen heeft
acties. DSI volgt daarbij de
stelt voorop dat de betrokken
aangetrokken van klantenrelaties
werkgever van betrokkene in diens
bepaling van de regeling ‘Privé
voor privé-doeleinden (in totaal
oordeel dat meer dan tien à twaalf
Beleggingstransacties’ - die klaar-
circa € 200.000,-). Ook nadat
transacties per maand reeds
blijkelijk is ontleend aan artikel 3.2
de norm dat een medewerker
excessief zijn. De gedragingen van
onder 5 van Bijlage 3 bij de Nadere
van een effecteninstelling
betrokkene moeten daarom worden
Regeling gedragstoezicht effec-
zakelijke en privébelangen dient
beschouwd als gedragingen in strijd
tenverkeer 2002 - een voorschrift
te scheiden in 1999 uitdruk-
met de gedragscode van DSI.
voor medewerkers van de instel-
kelijk was vastgelegd in de
DSI heeft de Tuchtcommissie
ling behelst dat in zeer algemene
interne bancaire richtlijnen,
verzocht aan betrokkene een boete
bewoordingen is gesteld. Ten tijde
heeft de beleggingsadviseur
op te leggen van € 1.500 en een
van de aan betrokkene verweten
de handelwijze niet gestaakt.
berisping, althans een maatregel
transacties gold bij de instelling, naar
die de Tuchtcommissie in overeen-
de Commissie van Beroep begrijpt,
stemming acht met de ernst van
niet een nadere en voor haar
De procedure bij de Commissie van Beroep
de gedragingen.
medewerkers kenbare uitwerking
Tegen de beslissing van
van dit voorschrift. Deze uitwerking
de Tuchtcommissie voert
De Tuchtcommissie heeft de klacht
bestaat volgens mededeling van
betrokkene aan dat van het
bij beslissing van 20 december
DSI thans wel: aan meerbedoeld
stelselmatig aangaan van
2004 verworpen. Zij heeft daartoe
voorschrift is in de nieuwe regeling
leningen en van een belan-
in haar eindbeslissing overwogen
‘Privé-beleggingstransacties’ van
genverstrengeling over een
dat als hoofdregel dient te gelden
de instelling toegevoegd dat als
lange periode geen sprake is.
van excessief/speculatief handelen,
Dit artikel wordt vervolgd
Dit artikel wordt vervolgd
de omvang van de transacties
op pagina 12
op pagina 12
betrokkene ingediend bij de Tuchtcommissie. Volgens DSI is
geroyeerd, aangezien hij gedurende een lange periode
dat bij de beoordeling of sprake is
8
Verstandig beleggen met behulp van Beleggingsvaardigheidsadvies (Bva) De campagne Verstandig
Als onderdeel van de campagne
Beleggen die begin oktober
Verstandig Beleggen publiceert
van start is gegaan, is goed
DSI met enige regelmaat beleg-
aangeslagen. Het bezoek aan dsi.nl is duidelijk toegenomen. Dat was vooral te merken in de weken dat de radiocommercials
gingsvaardigheidsadviezen op www.dsi.nl. Evenals de campagne hebben deze adviezen tot doel om de belegger aan te sporen tot verstandig beleggen. Het
werden uitgezonden. De DSI-
betreft objectieve informatie,
Beleggerswijzer en de brochure
gericht op de belegger, die kan
Verstandig Beleggen zijn frequent
helpen bij verstandig beleggen en
gedownload de afgelopen
het stellen van de juiste vragen
maanden. Tevens heeft een groot
in dat verband. Er wordt duide-
aantal aan DSI deelnemende instellingen deze beide brochures inmiddels besteld en onder (potentiële) beleggers verspreid.
lijke uitleg gegeven over nieuwe beleggingsproducten en actuele
gingsvaardigheidsadviezen eraan
effectenspecialist wordt en blijft.
onderwerpen waarmee de belegger
bij te dragen dat de belegger een
Op www.dsi.nl vindt u alle tot
geconfronteerd wordt. DSI hoopt
goede en volwaardige gespreks-
nu toe gepubliceerde beleg-
met de publicatie van deze beleg-
partner van de DSI-geregistreerde
gingsvaardigheidsadviezen.
De financiële consument:
Beschermen of bewustmaken? Ongeveer 300 vertegenwoordigers
hoever de overheid moet gaan in
Financiële planning
Voorstel
van marktpartijen, consumenten-
de bescherming en opvoeding van
In de interactieve paneldiscussie
Tot slot kwam er nog een aantal
organisaties en andere belang-
consumenten en vergeleek de
discussieerden NRC-columnist A.
andere voorstellen uit het panel.
situatie van de financiële consument
Hiele, directeur M. Pernot van de
Columnist Hiele pleitte voor een
met mensen met overgewicht.
Vereniging Eigen Huis (VEH), directeur
hardere toon in voorlichting en
A.C. Oosterholt van DSI en AFM-
brochures. “De financiële wereld
Meer bewustwording
directeur H. Korte met elkaar en met
is een jungle, nu zijn we veel te
John Howard (Financial Services
de aanwezigen in de zaal aan de hand
aardig en braaf.’’ Directeur Pernot
consument: beschermen of
Consumer Panel) liet zijn licht
van een aantal stellingen. Hoewel in
(VEH) voelde wel iets voor ‘shock-
bewustmaken?’ debatteerden
schijnen over de Britse situatie. Hij
het algemeen de verantwoordelijkheid
reclames’, om analoog aan de
zij over de positie van de
gaf een beschrijving van de wijze
bij de consument wordt neergelegd,
vuurwerkcampagnes de gevolgen
consument op de markt voor
waarop zijn organisatie niet alleen de
lijkt een groot deel van de consu-
van (verkeerde) financiële beslis-
aanbieders van financiële producten
menten deze niet te nemen. In veel
singen te laten zien. DSI-directeur
aanspreekt op hun verantwoorde-
gevallen oriënteren consumenten
Oosterholt deed het voorstel om
Paul Koster (bestuurslid AFM)
lijkheid, maar ook hoe het Panel
zich niet voor ze een financieel
consumenten zichzelf te testen
deed een aantal voorstellen om
toezichthouder FSA adviseert. Dolf
product aanschaffen. Ten onrechte,
om de minimale kennisvereisten
de positie van de consument te
Collee (oud-voorzitter NVB) stelde
aldus het panel. DSI-directeur
onder de aandacht te brengen
verbeteren, waaronder het initiatief
dat de best beschermde consument
Oosterholt zag daar op zijn gebied,
van de gebruikers ‘van de finan-
voor de website geldwaardering.nl,
een bewuste consument is, en
beleggen, een belangrijk verbeter-
ciële snelweg’ en een eventueel
een website waar consumenten
dat aanbieders van financiële
punt. Hij stelde dat consumenten
gebrek aan kennis bloot te leggen.
hun ervaringen met financiële
producten dat ook willen. Hij
zouden moeten handelen vanuit
AFM-directeur Korte zag tot slot
producten kunnen uitwisselen.
benadrukte tevens dat er wat hem
een algemene financiële planning
wel iets in aandacht voor financiële
Bernard ter Haar (Ministerie van
betreft zeker geen nieuwe wet- en
waarop ze kunnen terugvallen bij het
producten in televisieseries, om
Financiën) ging in op de vraag
regelgeving op dit gebied nodig is.
maken van een financiële keuze.
een groot publiek te bereiken.
hebbenden hebben woensdag 12 oktober het consumentenseminar van de AFM bijgewoond. Onder de titel ‘De financiële
financiële producten.
9
Michael van Woerden:
‘Wetgeving Marktmisbruik vergroot de zichtbaarheid van de compliance officers binnen hun organisaties’ Binnen de financiële instellingen en beursgenoteerde ondernemingen in Nederland is ‘compliance’ nu vijf jaar onderweg. De implementatie van de nieuwe wetgeving Marktmisbruik bevestigt de waarde van deze functie voor fair play op de effectenmarkten. “De awareness heeft zich ook buiten de investment banking enorm verbreed. Aan een integere markt moet iedereen zijn steentje bijdragen. De compliance officers zijn steeds meer de regisseurs in correcte toepassing van de wetgeving en de andere spelregels”, aan het woord is Michael van Woerden, een van de founding fathers van compliance in Nederland. De effectenhandel is al tijden sterk internationaal verweven. Dat er
het niet meer een kwestie van ‘show me’, maar van ‘prove me’.
nu een totaalpakket van geharmoniseerde regels op het gebied
Geen angst
van marktmisbruik is gereali-
Michael van Woerden vindt dat
seerd, noemt Van Woerden pure
systematisch toetsen van inte-
winst. “In de terminologie van de
griteitsaangelegenheden een
Europese richtlijn en de wetgeving
vaste gewoonte moet worden.
Marktmisbruik kom je veel open normen tegen. Denk alleen al aan de
Het moet vanzelfsprekend zijn. “Als zich in de dealing room iets
gebruikte terminologie: ‘kunstmatig
bijzonders voordoet, dan moet
prijsniveau’, ‘koersgevoelig’, ‘fair and
men compliance inschakelen. Er
orderly market’, ‘redelijke grond’,
moet meteen een dialoog op gang
‘ongebruikelijke transactie’ etc. Vanuit
komen om te beoordelen wat er
de compliancefunctie moeten
aan de hand is. Er moet geen angst
we kapstokken voor deze open
voor indringende vragen zijn. Dat
normen aanbieden.” Hij verwacht
versterkt de awareness en het
dat in de praktijk hiervoor een nieuw
draagvlak onder de collega’s.”
draagvlak in het samenspel met de toezichthouder gaat ontstaan. “Ik
Judgement calls
hoop wel dat er voldoende ruimte
‘Judgement calls’ ziet hij als een vast
“Laten we het vooral niet spannender maken dan het is. Ik denk dat het aantal klikmeldingen nogal mee zal vallen.”
dan het is. Ik denk dat het aantal gevallen nogal mee zal vallen.”
voor de business blijft om de
onderdeel van het proces. Vragen
open normen zelf in te vullen.”
opwerpen en beantwoorden hoort
Reputatieschade
twee keer na als iets bijzonders
Op het vlak van integriteitsaan-
aan de hand is. Wat is er aan de
gelegenheden is de ‘awareness’
orde? Welke collega’s schakel ik
binnen de financiële markten
in? Allemaal zaken van verant-
enorm vergroot. De compliance
woording en rugdekking. Ook
verwonderlijk. Natuurlijk vinden
jaren negentig met een man of 15
officers kunnen in dat klimaat hun
heel belangrijk om naderhand een
de adviseurs als ze ‘een redelijk
en dat is nu een veelvoud. Mannen
toegevoegde waarde makkelijk
deugdelijke reconstructie te kunnen
vermoeden’ hebben, dit moeilijk in
én vrouwen”, zegt Van Woerden met
bewijzen. Van Woerden: “Iedereen
maken. Je moet zien te voorkomen
relatie tot de klant. Van de andere
een glimlach. “We zitten nu dicht op
weet zo langzamerhand wel wat
dat zaken in de tijd weglopen.”
kant is het zo dat in het geval van
de praktijk, daar waar de effecten-
marktmisbruik en marktmanipulatie
specialisten hun werk doen. Sterker
bij de professionele attitude. “Denk
reputatieschade kost. Het idee van
10
Michael van Woerden
Compliance heeft een grote vlucht genomen. “Bij ABN AMRO, maar je ziet het ook elders, kennen we nu compliance op zowel corporate niveau als op werkniveau, bovenop de business. We begonnen eind
‘dat kan wel even, want ze zien me
Klikplicht
weer andere klanten benadeeld
nog, we lopen er midden tussen;
toch niet’ is al lang weg. Er is nu
Volgens Van Woerden is de klikplicht
worden. En je moet niet vergeten
we zijn zichtbaar en horen erbij.”
een sterke druk op de noodzaak
vooral een kwestie van wennen. Het
dat de business traditioneel al op
van sluitende (interne) controle-
onderwerp kreeg in de publiciteit
vertrouwen is gebaseerd. Laten we
systemen. Als er iets gebeurt, is
nogal de aandacht. “Dat is niet zo
het vooral niet spannender maken
Registreren en monitoren van insiders door middel van insiderlijst is effectief hulpmiddel in strijd tegen marktmisbruik •
De nieuwe wetgeving Marktmis-
worden gepubliceerd, ter bevor-
Primair en secundair
bruik schrijft het aanhouden van
dering van gelijke beschikbaarheid
Personen die “op regelmatige of
ontwikkeling van toenemende
zogeheten insiderlijsten voor. Het
van informatie voor alle beleggers.
incidentele basis” voorwetenschap
transparantie zal mogelijk eerder
Uitstel is alleen toegestaan mits:
kunnen hebben, moeten op een
tot (tussentijdse) publicatie
daartoe aan te houden lijst van
van koersgevoelige informatie
administratieve voorschrift reikt veel verder dan de versterking
•
van de ‘papertrail’ over de wijze waarop vertrouwelijke informatie wordt behandeld. Het brengt de insiders in kaart en is daardoor
• •
voorwetenschap. Een kolfje naar de hand van compliance officers.
Het bestuur van de effecteninstelling of beursgenoteerde onderneming is eindverantwoorbeheerste en integere bedrijfsafscherming van vertrouwelijke en/of koersgevoelige informatie. De juiste ‘mindset’ en cultuur binnen de onderneming is daarvoor
insiders worden opgenomen. Dit
worden overgegaan, met
vereiste geldt voor insiders die
(tijdelijke) ‘verdamping’ van de
geen misleiding van het
verbonden zijn aan de onderneming
publiek te verwachten is, en
en ook voor anderen aan wie de
vertrouwelijkheid van de voor-
voorwetenschap is toevertrouwd,
insiders zal toenemen, waar-
bijvoorbeeld werkzaam bij een
schijnlijk met gevolg dat ook
financiële instelling of een advo-
meer compliance-incidenten
Voorbeelden van publicatieplichtige gegevens zijn:
• • • •
delijk voor de zorg voor een voering, waaronder een adequate
belang van de beursvennootschap bestaat;
wetenschap gewaarborgd is.
een effectief hulpmiddel bij de bestrijding en opsporing van
hiervoor een rechtmatig
•
in lijn met de algemene
voorwetenschap tot gevolg;
•
het aantal geadministreerde
catenkantoor. De te registreren
worden waargenomen, gevolgd
insiders zijn zogeheten ‘primaire
door corrigerende maatregelen;
•
aangaan/verbreken van belang-
insiders’. Andere insiders die
rijke samenwerkingsverbanden;
over deze informatie beschikken,
AFM zal, zoals het eerder
omvangrijke reorganisatie;
bijvoorbeeld omdat zij dit hebben
het toezicht op de naleving van
strategische koerswijzigingen;
opgevangen zonder hiertoe
marktmisbruikregelgeving inten-
publiekelijk heeft aangekondigd,
substantiële wijzigingen
bevoegd te zijn, mogen van deze
siveren. Insiderlijsten zullen dan
van kredieten;
informatie uiteraard evenmin
ook vaker dan voorheen worden
periodieke financiële
misbruik maken. Zij worden
opgevraagd bij de onderneming en
verslaggeving.
‘secundaire insiders’ genoemd.
de door haar betrokken derden.
“Een sluitende registratie en monitoring van de insiders is cruciaal.”
Michael van Woerden is werkzaam bij het Directoraat
het fundament. Echter, ook een
Tijdig in kaart brengen
Consequenties
Generaal Group Compliance
sluitende registratie en monitoring
Mogelijk koersbeïnvloedende
Het valt te verwachten dat de
& Legal van ABN AMRO Bank
van de insiders is cruciaal. Hier
nieuwsfeiten ontstaan uiteraard
nieuwe wettelijke verplichting tot
N.V. De inhoud van dit artikel
ligt een belangrijke initiërende,
zelden pas op de dag van publicatie.
het aanhouden van insiderlijsten
is ontleend aan een bijdrage in
adviserende en begeleidende
Hieraan gaat vaak een fase van
de volgende consequenties heeft.
het novembernummer 2005
taak voor de compliance officer.
voorbereiding vooraf, waarvoor
•
Naast de al bestaande praktijk
tal van interne en externe betrok-
binnen investment banking
kenen op strikt vertrouwelijke basis
zullen ook beursgenoteerde
de toezichthouder als voor de
hun inbreng geven. Voortdurend,
instellingen lijsten bijhouden van
beursgenoteerde instelling en het
soms ook langdurig, en/of in
insiders, werkzaam voor de eigen
effectenhuis nuttig. Met name om te
gevarieerde samenstelling wordt
onderneming. Er komen dus
controleren of gedurende de fase van
toegewerkt naar dit soort nieuws-
meer lijsten in omloop, mogelijk
ontstaan, vaststelling, registratie en
feiten. Het begint in vele gevallen
gepaard gaande met introductie van IT-systemen voor registratie en
Insiderlijsten zijn zowel voor
publicatie van koersgevoelige infor-
met ‘pre-voorwetenschap’. Niet
matie geen misbruik wordt gemaakt
altijd zal duidelijk zijn vanaf welk
van de aan hen toevertrouwde
moment begonnen moet worden
informatie en of de informatie ook
met het aanleggen van insider-
tijdig door de betrokken onderne-
lijsten. In geval van een project
bij de door haar ingeschakelde
ming openbaar wordt gemaakt.
lijkt het uit praktisch oogpunt aan
derden, ter uitvoering van de
te bevelen hiermee te beginnen
eigen verplichting om de (omvang)
Koersgevoelige informatie
zodra er een projectverantwoor-
van voorwetenschap te overzien,
Koersgevoelige informatie moet zo
delijke kan worden aangewezen
te beheersen en zo nodig
snel mogelijk (“onverwijld”) door
en de voorbereiding dus concrete
alsnog of wederom tussentijds
de beursgenoteerde onderneming
vormen gaat aannemen.
tot publicatie over te gaan;
van Bank- en Effectenbedrijf.
documentatie;
•
de uitgevende instelling zal vaker een bijgewerkte lijst opvragen
11
Elektronisch indienen van registratieen wijzigingsverzoeken via dsi.nl Gemakkelijk en snel, 24 uur per
onvolledigheden en tegenstrijdig-
De (kandidaat)geregistreerde
dag vanachter de computer thuis
heden. Het resultaat is dat zowel
zorgt vervolgens voor onder-
of op het werk een registratie-
de werkgever als DSI uitsluitend
tekening van de benodigde,
volledig en eenduidig ingevulde
geprinte formulieren en
formulieren ontvangen. Voor DSI
voegt eventuele relevante
betekent de digitale aanlevering
bijlagen toe. Alle stukken moeten
ook een efficiencyverbetering
tenslotte aan DSI gefaxt worden.
in het administratieve proces.
Voor de administratieve verwer-
verzoek of wijziging doorgeven. Dat kan! Sinds oktober biedt DSI alle (kandidaat)geregistreerden de mogelijkheid om een verzoek tot registratie of een mutatie
king is het noodzakelijk dat DSI De werkwijze is als volgt. De
de stukken per fax in plaats van
Mr. Sonja Smit is per
(kandidaat)geregistreerde heeft
per post ontvangt. Daarvoor kan
1 december jl. uit dienst
Daarbij wordt gebruik gemaakt van
via www.dsi.nl toegang tot
uitsluitend het daarvoor speciaal
getreden. Zij was de afgelopen
webformulieren met invoervelden
de elektronische formulieren.
geopende faxnummer gebruikt
vier en een half jaar werkzaam
die inhoudelijk overeenkomen met
Allereerst moet een keuze worden
worden: 020 – 330 53 29. Zodra DSI
als secretaris van de Klachten-
de u bekende formulieren. Het
gemaakt voor welk doeleinde de
de ondertekende stukken per fax
commissie van DSI. Sonja zal
nieuwe systeem biedt een aantal
elektronische formulieren worden
ontvangen heeft, wordt het verzoek
haar carrière vervolgen als beleids-
belangrijke voordelen voor zowel
ingevuld (wijziging van werkgever
tot registratie of het wijzigingsver-
medewerkster bij de AFM.
de (kandidaat)geregistreerde,
of register bijvoorbeeld). Vervolgens
zoek in behandeling genomen.
zijn/haar werkgever als voor DSI.
leidt het systeem de gebruiker
elektronisch in te dienen.
rechtstreeks naar de relevante Zo wordt de gebruiker systematisch
invoervelden. Wanneer alle
door de relevante invoervelden
benodigde gegevens zijn ingevuld,
geleid en maakt het systeem
print de (kandidaat)geregistreerde
automatisch melding van eventuele
de ingevulde formulieren.
vervolg van pagina 8
Vanaf 1 januari 2006 zal DSI uitsluitend elektronisch ingediende registratieen mutatieverzoeken in behandeling nemen.
vervolg van pagina 8
Mariska Scheltens, werkzaam op het secretariaat van de Klachtencommissie van DSI, is sinds oktober tevens deels werkzaam als medewerkster van het Registratiebureau van DSI.
Commissie van Beroep: Excessieve transacties van beleggingsadviseur niet bewezen
Commissie van Beroep bekrachtigt royement beleggingsadviseur
DSI Info is het informatiebulletin van het Dutch Securities Institute (DSI).
Bovendien ziet betrokkene,
omstandigheid dat betrokkene,
December 2005
anders dan de Tuchtcommissie
zoals hij betoogt doch DSI betwist,
overweegt, wel degelijk de
de zakelijke relatie met de desbe-
Redactie DSI Info
uitgangspunt wordt genomen dat
ernst van de zaak in. Royement
treffende cliënte terstond na de
Postbus 3861, 1001 AR Amsterdam
het uitvoeren van meer dan tien
acht betrokkene derhalve
eerste schenking heeft beëindigd,
Telefoon 020 620 12 74
transacties door een medewerker
een te zware maatregel.
doet niet af aan het oordeel dat
Fax 020 620 13 26
betrokkene niet integer handelde
E-mail:
[email protected] www.dsi.nl
per kalendermaand excessief is. Bij de beoordeling of een gedraging
De Commissie van Beroep is van
door de schenkingen te aanvaarden.
van een geregistreerde in het
oordeel dat hetgeen betrokkene
Dat de desbetreffende integriteits-
licht van het destijds geldende
aanvoert tegen de beslissing van
norm pas in 1999 is gecodificeerd
Aan dit nummer werkten mee:
voorschrift in strijd is met een van
de Tuchtcommissie, niet opgaat.
in de NR 1999 en het Algemeen
Tom Arends, Jorine Berends, Joke
de bepalingen van de gedrags-
Zowel door het aanvaarden van
Reglement DSI doet te dezen
van den Braber, Jan van Haasteren,
code (artikel 7 van het Algemeen
de schenkingen, als door het
niet terzake. Vast staat immers
Rolf Hermans, Thom Hoedemakers,
Reglement) past volgens de
aangaan van de lening in 1993
dat de norm ook voordien gold.
Gert Jochems, Jerre de Jong,
Commissie van Beroep daarom
en het verzoek om de lening in
terughoudendheid. De Commissie
2004, heeft betrokkene de norm
De Commissie van Beroep verwerpt
Gerben Peelen, Jack Veendijk,
van Beroep heeft het door DSI
geschonden dat hij als beleg-
het beroep tegen de beslis-
Dick Vis en Michael van Woerden.
ingestelde beroep afgewezen.
gingsadviseur in de omgang met
sing van de Tuchtcommissie.
Theo Kraan, Kees Oosterholt,
Productie:
zijn cliënten dient te handelen Zie: GTHB 2005-155 12
Personalia
op basis van integriteit. De
Zie: GTHB 2005-161
The KEY Agency
