Revolutionair robotsysteem. New TANA Shark Shredder. Missie van Vlakglas Recycling Nederland. 46e jaargang - Maart nummer 2

46e

jaargang

-

Maart

2013

-

nummer

2

New TANA Shark Shredder Doornberg Recycling, specialist in rubberrecycling

Revolutionair robotsysteem Voorbeschouwing Bauma München 2013

Missie van Vlakglas Recycling Nederland

01_Cover.indd 1

13-03-13 13:43

Vleugels uitslaan. Met een scherpe blik bekijkt een adelaar de wereld om hem heen. Om op het juiste moment zijn vleugels uit te slaan, de horizon tegemoet. Het belooft een bijzonder jaar te worden bij Jansen Recycling Groep. Een jaar waarin ook wij onze vleugels uitslaan. En daar nemen we u graag in mee, want deze veranderingen zijn er om u als klant optimaal te kunnen bedienen.

Nijmegenstraat 3-17 3087 CD Rotterdam T. +31 (0)10 - 491 13 70 F. +31 (0)10 - 429 81 08 [email protected]

Nieuwsgierig? Bekijk de advertentie helemaal achterin dit magazine.

recycling van ferro en non-ferro materialen

adv_Recycling-magazine_maart2013 2.2.indd 1

www.jansengroep.nl 28-02-13 14:30

Directie Egbert van Hes, algemeen directeur Bouke Hoving, financieel directeur Gerbert Tiecken, uitgeefdirecteur Uitgever: Cobie te Nijenhuis

Recycling www.recyclingmagazine.nl

benelux

Recycling Magazine Benelux verschijnt acht keer per jaar en is een uitgave van Eisma Industrialmedia Informaticaweg 3 c 7007 CP Doetinchem

magazine

Salesmanager: Cobie te Nijenhuis Redactie: Henk Meinen, hoofdredacteur Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem www.mrb-uitgevers.nl tel.: +31 (0)314 38 40 61 e-mail: [email protected] fax: +31 (0)314 38 44 04 Jolanda Visser-Hein, redactie-assistente/redacteur Vormgeving: ZeeDesign, Witmarsum Redactiecommissie: Hans Koning (FNOI),Hans Brak (VHT), Manfred Beck, Nanne Fioole (Westwoude Holding) Goitzen Meindertsma

inhoud

16 Bauma arrangement

Veel lezers van Recycling Magazine Benelux zullen de komende BAUMA willen bezoeken. Om onze lezers een mooie service te bieden hebben wij contact opgenomen met ANKO Zakenreizen in Haarlem. Zij organiseren reizen naar de Bauma, inclusief overnachting.

Vaste medewerkers: Jan Oonk (metalen), mr. drs. W. van Eijk (Recht en Regel) Advertenties: Fred Balduk Tel: +31 (0)88 29 44 741 Mobiel: +31 (0)631 76 88 29 e-mail: [email protected] Lida Meyers Tel: +31 (0)88 29 44 738 Mobiel +31 (0) 642 75 95 22 e-mail: [email protected] Traffic: Tel. +31 (0) 517 53 16 72 / Fax +31 (0) 517 53 18 10 E-mail: [email protected] Marketing: Imke Hammerman Tel. +31 (0) 88 294 4760 E-mail: [email protected] Abonnementen: Abonneeservice Eisma Businessmedia Postbus 2238 5600 CE Eindhoven Tel: +31 (0) 88 226 6648 E-mail: [email protected] Abonnementsprijs 2013: Voor de Benelux: € 154,-- (excl. 6% btw). Overig buitenland: op aanvraag. Losse nummers: € 15 (excl. 6% btw) Er geldt een opzegtermijn van een maand voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Uitsluitend schriftelijke opzeggingen worden geaccepteerd. Leveringsvoorwaarden; zie www.eismamediagroep.nl Bankrelatie Voor Nederland: Friesland Bank Rek.nr. 29.80.05.298 Voor België: Postcheque Brussel 000-0007463-91 Druk: Scholma Druk BV, Bedum

©Eisma Industrialmedia BV

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand, of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen of beslissingen die zijn gebaseerd op bedoelde informatie. Gebruikers van deze uitgave wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken om informatie te controleren. ISSN:0921-9773 www.recyclingmagazine.nl / nr. 2 - maart 2013

03_Inhoud.indd 3

28 Van Peperzeel

Nu het aandeel industriële accu’s met de komst van de elektrische auto en fiets steeds meer groeit, zien batterijrecyclers zich voor heel andere uitdagingen geplaatst. Johan van Peperzeel houdt als een van de grootste inzamelaars/ verwerkers graag een vinger aan de pols.

44 Kempenaars Recycling

In de eerste uitgave van 2008 van RMB is een artikel opgenomen over Kempenaars Recycling B.V. Na ruim 5 jaar is het de hoogste tijd om dit bedrijf weer eens te bezoeken.

en verder 04 Korte berichten 10 Agenda 12 Mens & Bedrijf Doornberg Recycling 20 E-schroot: klaar voor fair trade? 24 Nihot overgenomen en preview 26 ’Brains’ sturen geavanceerd scheidingsproces 30 Vooruitblik Bauma 2013 38 Nieuwe locatie biedt kansen voor verdere groei Van Gansewinkel 41 Prometaal: nieuw voertuig voor autowrakken 42 Missie van Vlakglas Recycling Nederland 46 De consequenties van Actie Koperslag 49 Recyclingbeurs 2013 51 Column Ad Lansink/FHG-nieuws 52 Recht & Regel 54 Marktanalyse Schroot 55 Marktanalyse Non Ferro 56 Marktanalyse Oud Papier 57 Marktanalyse Textiel 60 Effectief ketenmanagement loont

voorpagina

New TANA Shark Shredder

GM Recycling is BENELUX dealer van TANA Shredders, Chippers en Compactoren,MAXIMUS Zeefmachines en Stockeerbanden, ROCKSTER Puinbrekers en EUROMEC Uitrustingsstukken. Kijk op pagina 8 voor verdere info

3 13-03-13 08:50

korte berichten

A KINSHOFER COMPANY

Lowest costs of ownership

Jager Ophof levert SBM Euromix 400C aan van Gansewinkel Minerals De supermobiele immobilisatiemachine kenmerkt zich volgens de leverancier door zijn verplaatsbaarheid, hoge capaciteit (500 ton per uur), continue mengproces en een mobiele, horizontale silo om moeilijke cementen te kunnen lossen. In bunkers kunnen moeilijk stoffen worden gemengd. Bij Van Gansewinkel wordt de SBM Eiromix 400C ingezet om materialen (bijvoorbeeld bodemassen) te immobiliseren. Die worden daarna weer hergebruikt als fundatie. www.jager-ophof.nl

Volvo L60G wiellader bij Comirec dag en nacht in touw Door uitbreiding van de werkzaamheden heeft de Volvo L45F bij Comirec in Moerdijk plaats gemaakt voor een L60G in Long-Boom-uitvoering. “Wij vergen veel van een wiellader”, zegt bedrijfsdirecteur Henk Leusink. “Vierentwintig uur in touw vraagt om kwaliteit. Voor mij staat als een paal boven water dat een Volvo wiellader technisch de beste is en voldoet aan de specificaties die wij stellen. Door de werkzaamheden zijn we nu toe aan een zwaarder type.” Op aanraden van sales manager René van Dam van Kuiken N.V., koos Comirec voor een L60G op brede banden voor meer stabiliteit. De Long-Boom-uitvoering zorgt voor een hoger bereik en de Eurosteel hoogkiepbak Hkbl 100 kan ongeveer 3000 liter per keer over slaan. “We verwerken per dag 300 tot 500 ton ruwe materialen zoals autoshredder materiaal, welvaartschroot en andere shredderstromen. Minstens dertig combinaties worden per dag gelost om de productielijn te vullen. Daarnaast wordt de L60G ingezet om containers en de walking floor te laden en te lossen. We leven in een stoffige wereld dus is een omkeerbare koelfan geen overbodige luxe. De overdrukcabine met P3 filter, het asbestfilter en de zuurstofinlaat, voorzien van cycloon, zorgen er voor dat er zo min mogelijk stof in de cabine komt. Wel zo prettig voor onze machinisten waarmee we altijd overleggen wat ze aan opties willen. De machinisten werken in drie ploegen, dag en nacht, dan moeten ze comfortabel en veilig kunnen zitten. Voordat de Volvo L60G kwam, huurden we een L90G van Kuiken Rental zodat de machinisten vast een beetje konden wennen. CareTrack specialist Tonny Vos van Kuiken heeft ons al veel geleerd over CareTrack. Er is zoveel informatie te lezen en te volgen. Verbeterpunten gooien we in de groep, zo dragen we bij aan nog minder brandstofverbruik en het zorgzaam omgaan met de machine. De wiellader wordt behoorlijk belast. Toch willen we er graag een jaar of vijf zorgeloos en storingsvrij mee draaien. Daarom hebben we een Customer Service Agreement ‘Silver inclusief olie’ afgesloten. Je kunt beter voorkomen dan genezen”, besluit Henk. The Company for Micro Recycling (Comirec) in Moerdijk is een jong bedrijf met vijfendertig medewerkers dat autoshreddermaterialen, bruin- en witgoed, kunststof en pallets verwerkt. Het bedrijf denkt niet in afval maar in grondstoffen en combineert bestaande en nieuwe technieken met hoogwaardige recycling tot gevolg. www.kuiken.nl

4 04-06,09-11_Korte berichten.indd 4

DEMAREC schrootscharen voldoen aan de zwaarste eisen op het gebied van kwaliteit, duurzaamheid en prestaties door de optimale kracht/gewicht verhouding. De robuuste lijn schrootscharen is breed inzetbaar op het gebied van het knippen van allerlei soorten schroot, het slopen van gebouwen met staalconstructies en het knippen van schepen. Drie uitvoeringen per schaartype (2x roteerbar en 1x star) maken het mogelijk om de schaar altijd op de juistemanier aan de graafmachine te monteren. Voor montage aan machines van 14 - 100 ton zijn er 6 schaartypen beschikbaar.

Bezoek onze nieuwe

website

Demarec's product range for Demolition and Recycling Equipment

Multi-Quick Processors

Starre Vergruizers

Sloop- en Sorteergrijpers

Dedicated Demolition Line

Schrootscharen

Rail-Knipper

Demarec • Demolition and Recycling Equipment BV Den Hoek 10 • 5845 EL St. Anthonis (NL) Tel. +31(0)485 442300 • E-mail: [email protected]

demarec.com

Trendsetter in Demolition and Recycling Equipment

13-03-13 17:08

s p

p r n t n . ) r n

BV

Achterhoeker pept de economie U zult wel denken: “die Achterhoekers verbeelden zich nog al wat, dacht dat dat zulke bescheiden mensen waren!” Ik zal het u zo uitleggen. Als achtergrondinformatie: de Achterhoekers – waartoe ik ook behoor – staan in het algemeen bekend als een tamelijk bescheiden (te bescheiden misschien wel), beetje teruggetrokken en hardwerkend grensvolkje. Dat klopt ook wel. Aan de andere kant is de Achterhoeker een ware liefhebber van het goede leven en is dit misschien wel dé feestregio van Nederland met de Zwarte Cross als uithangbord. Gezelligheid en gastvrijheid – maar eerst wel even de kat uit de boom kijken! – schrijven we hier met een hoofdletter. Een minder bekende eigenschap is de aanwezige drang naar vrijheid en een zekere onafhankelijkheid. Misschien wel het gevolg van eeuwenlange min of meer geïsoleerdheid tussen de IJssel/ Rijn en Duitsland. De nogal zelfingenomen dichter Nico Dijkshoorn meldde onlangs bovendien, dat hij niet eens wist dat wij ook bij Nederland horen! Daar worden wij niet kwaad om, sterker nog stiekem vinden we dat wel fijn. Beetje op ons eigen past in onze streekaard, houden we wel van. Ook vanuit het Haagse lijken wij vaak een onderbedeelde regio; die geografische kennis houdt bij Arnhem wel zo ongeveer op. En dan kom ik tot de Achterhoeker als in de kop van deze krabbels bedoeld, eentje met acht hoeken. Onze eigen Achterhoekse munt. Geloof het of niet, er wordt serieus over gedacht De bedoeling is de munt als wettig betaalmiddel in te voeren naast de euro. De munt – mogelijk ook papiergeld – is alleen te besteden in de Achterhoek en kent geen rentevergoeding. Rondpompen in de regio is de opzet en daarmee vooral de regionale economie stimuleren. De koers zal gelijk zijn aan de euro, maar bij aanschaf krijg je 108 achthoekige Achterhoekers voor 100 euro, althans zo zijn de plannen. De regiomunt is geen nieuw idee. In 2003 is in de districten Rosenheim en Traunstein in Beieren al de ‘chiemgauer’ ingevoerd. En naar verluid met succes. En sinds 2007 kent de Londense wijk Brixton zijn eigen ‘brixton pound.’ Ook al succesvol en massaal gebruikt. De Achterhoekse initiatiefnemers gaan nu eerst buurten in Beieren en in Brixton en dan zien we wel verder. “Ers’t us kiek’n, dan ku’j altied nog zeen,” zeggen we hier. Of het allemaal werkt weet ik niet. Wel zie ik straks een land vol met regionale

munten zoals: de Kennemer Kroon, de Friese Florijn, de Delta Dukaat, natuurlijk de Maastrichter Star, de Rijnmondse Rand, de Jaarsveldse Joet en de Steenwijkse Snip. Mooi ratjetoe wordt dat als u straks bij de poort aangeboden materialen moet registreren en afrekenen. Naast alles wat een recyclingbedrijf al moet vastleggen, komen er dan ook nog de regionale munteenheden bij. “Contant gekocht en afgerekend in Purmerendse Ponden en tegen gelijke koers weer doorverkocht in Leidse Lires.” Ik weet het niet; lijkt bij nader inzien toch niet zo’n goed idee van die Achtehoekers.

Oostenrijk wegbezuinigd

Economie is geen exact vak en daarom zijn er ook zo veel verschillende opvattingen. Toch schijnt de opvatting: ‘niet steeds maar bezuinigen’ aan kracht te winnen. Of dat terecht is of niet hangt er van af welke theorie iemand aanhangt. Zo las ik, dat in de Eurozone in de periode 2009-2013 inmiddels voor 307 miljard euro is bezuinigd. Leg je dat bedrag op de kaart van de EU-landen, dan blijkt financieel gezien heel Oostenrijk te zijn weggesaneerd. Dat is nogal wat en het eind is nog niet in zicht. Maar meer en meer klinkt de roep om daadkrachtig beleid om juist de EU-economie te pushen. Stimulering van vooral de industriële activiteiten, zoals ook op deze plaats meerdere malen bepleit. “Zinvolle overheidsinvesteringen,” bepleit Arnold Heertje; “dus niet in kantoren die leeg komen te staan, maar in de renovatie van woningen.” Ook hoogleraar Steven Brakman: “Nederland moet innoveren en productiever worden. Zorgen dat je mooie dingen maakt en die aan het buitenland verkopen.” En bij dat alles lijkt er toch wel degelijk ook nog voldoende ruimte voor echte overheidsbezuinigingen, zonder dat er sprake is van kaalslag of dat soort terminologie. U kent vast zelf wel een aantal voorbeelden uit uw directe omgeving of uit uw praktijk. Daarnaast lijken Friezen en Achterhoekers ook nog eens te bewijzen, dat de zorg veel beter, efficiënter en ook nog veel voordeliger kan. Soms blijken regionale initiatieven veel beter te werken dan Haags beleid. Zou het dan toch een goed idee zijn met die achthoekige Achterhoeker….? Een Achterhoekse fanpas hebben we ook al, straks krijgt meneer Dijkshoorn nog gelijk….!

Regionale wijsneuzen

www.recyclingmagazine.nl / nr. 2 - maart 2013

04-06,09-11_Korte berichten.indd 5

Henk Meinen

5 13-03-13 17:08

korte berichten

Rubberindustrie af- Vijfde afval- en materialencongres hankelijk van paar- op 25 april in Gent denbloem? Het Afval- en Materialencongres is in België maar ook in Nederland na vier edities al De rubberplantages in Zuidoost-Azië zijn heel kwetsbaar voor schimmelziektes. Is er een alternatief voor deze natuurrubber? Jazeker, de paardenbloem! En dan vooral een kruising van de Russische en de Nederlandse paardenbloem. De eerste banden van paardenbloemen, met sap uit de wortels, zijn inmiddels door Vredestein in Enschede geproduceerd en functioneren uitstekend. Grootschalige productie, bijvoorbeeld van autobanden, laat nog wel even op zich wachten maar de formule en de techniek liggen er. Rijden op paardenbloemen dus…….

Daly Plastics bouwt Polymer Recovery fabriek Caroda Polymer Recovery wordt de naam van de nieuwe polymer recoveryfabriek van Daly Plastics. Via een nieuw procédé gaat de fabriek jaarlijks 15.000.000 kilogram hoogwaardige polyethyleen fabriceren. Alles gebaseerd op de verwerking van gebruikte kunststofstromen onder meer aan te leveren door Daly Plastics. Verder is de intentie om de huishoudelijke verpakkingsafvallen uit de bestaande inzamelsystemen van een aantal steden te gaan sorteren en vervolgens te vermarkten. Caroda biedt acht fulltime arbeidsplaatsen op termijn doorgroeiend naar twintig werknemers. De bouw in Zupthen is begonnen.

een begrip. De vijfde editie, en daarmee dus het eerste lustrum vindt op 25 april plaats in Gent. Dit maal valt het congres samen met het Europese Fead-congres. De twee congressen vinden plaats in dezelfde locatie en kennen een gemeenschappelijk startdeel. De organisatie, Coberec-Febem-Fege en Interafval, mikken op ruim 400 bezoekers. Het programma kent diverse onderdelen, workshops en stellingen die volgens de organisatie volop ruimte bieden voor discussie. Netwerken maakt ook een belangrijk onderdeel uit van de bijeenkomsten. Op het moment van schrijven, 4 maart is het programma nog niet helemaal bekend. Er wordt nog hard aan gewerkt. U blijft actueel op de hoogte via de website: www.febem-fege.be. In het Vlaamse wordt altijd uitstekend gezorgd voor de inwendige mens en dat zal hier niet anders zijn…..Niet uitsluitend om die reden zullen wij als RMB ook op het congres aanwezig zijn.

Weee Nederland biedt alternatief voor elektronicarecycling Nederland krijgt er een tweede organisatie bij voor terugname elektrische en elektronische apparatuur: Weee Nederland. Deze tweede partij, naast Wecycle, is nu toegelaten door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Weee Nederland is een initiatief uit de recyclingsector. Sinds begin jaren negentig wordt elektronica teruggenomen en recyclet in Nederland. Metalen en kunststoffen worden teruggewonnen voor hergebruik.

C2C-uitdaging woningmarkt Het Cradle-to-Cradle Product Innovationinstitute en Make It Right (Brad Pit) dagen fabrikanten op de hele wereld uit een betaalbaar product te ontwikkelen door de woningmarkt. Voorwaarde is dat het product veilig is voor mens en dier en is ontworpen voor hergebruik. Gezonde, duurzame en betaalbare huisvesting is uitgangspunt. Voor de uiteindelijke winnaar ligt een cheque van 250.000 dollar klaar. Aanmelden kan tot 30 juni 2013. via www.c2ccertified.org/challege Info: Van Diemen Communicatiemakelaars, Casper Bierman 020-4071052 of [email protected]

BMW en Boeing onderzoeken koolstofrecycling BMW Group en Boeing zijn een samenwerking overeengekomen op het gebied van recycling van koolstofvezel. Samen gaan de bedrijven onderzoeken hoe koolstofvezel (carbon fiber) optimaal recyclet kan worden. Op deze manier wordt kennis gedeeld op dit gebied. BMW verwerkt in haar nieuwe modellen i3 en i8 carbon fiber en Boeing’s 787 Dreamliner bestaat zelfs voor 50 procent uit carbon fiber. Inzet en recycling van dit composietmateriaal heeft bij beide concerns speciale aandacht.



13-03-13 17:09

7493 Wormschroef 93x63 adv A

10-12-2010

09:59

Pagina 1

ONBALANS…? Trillende ventilatoren, koppelingen, hamermolens, krukassen, walsen of snaarschijven?

laatse Ook ter p

Vortex brengt Uw draaiende machineonderdelen deskundig in balans.

M E T A A L R E C Y C L I N G B . V. S C H R O O T E N N O N F E R R O M E TA L E N C O N TA I N E R V E R V O E R

24-uurs-service!

BEL 035 - 588 55 99 www.vortexsoest.nl

Beitel 74 | 6422 PB Heerlen | Tel 045-5422025 | E-mail [email protected]

Industrieweg 21 - 3762 EG Soest

Betonwaren Legioblock ®

Flexibel bouwsysteem met legio® mogelijkheden

Opslagbox

Industriehal

Brandwerende opslag

Jansen Betonwaren B.V. Kanaaldijk Zuid 24 - 5691 NL Son - Tel.: +31 (0)499 46 28 97 - Fax: +31 (0)499 32 03 33 - [email protected] - www.legioblock.com

e e .b .b ng ng cli cli cy cy re re gm gm w. w. ww ww

ROCKSTER Puinbreker - BENELUX-dealer

MAXIMUS Zeefmachines - BENELUX-dealer

MAXIMUS Stockeerbanden - BENELUX-dealer

ROCKSTER Puinbreker - BENELUX-dealer

MAXIMUS Zeefmachines - BENELUX-dealer

MAXIMUS Stockeerbanden - BENELUX-dealer

TANA Shredders, Chippers, Compactoren - BENELUX-dealer

EUROMEC Uitrustingsstukken - BENELUX-dealer

TANA Shredders, Chippers, Compactoren - BENELUX-dealer

EUROMEC Uitrustingsstukken - BENELUX-dealer

GM Recycling staat voor: GM Recycling staat voor: support, onderhoud, herstelling, demo, verhuur, verkoop support, herstelling, demo, verhuur, verkoop vanonderhoud, betonbrekers, zeven, shredders en tools. van betonbrekers, zeven, shredders en tools.

www.gmrecycling.be www.gmrecycling.be

Krommeveldstraat 1 9971 Lembeke Krommeveldstraat 1 BELGIUM 9971 Lembeke BELGIUM

Email: [email protected] Phone: +32 9 378 39 47 Email: [email protected] Fax: +32 9 378 48 20 Phone: +32 9 378 39 47 Fax: +32 9 378 48 20

SALES: Bart Hebbrecht Email: [email protected] SALES: Bart Hebbrecht Mobile: +32 495 77 87 97 Email: [email protected] Mobile: +32 495 77 87 97

korte berichten

Kuiken Klantendagen op 31 mei en 1 juni Het klantenevenement van Kuiken vindt dit jaar plaats op vrijdag 31 mei en zaterdag 1 juni in Emmeloord. Op het programma onder meer ‘Total Solutions’ voor machines en de Operators Club. Die club organiseert weer een spannende kwalificatietest voor de Europese finale in Duitsland. Meer informatie volgt nog.

Boskalis stopt sloop schepen op Aziatische stranden Royal Boskalis Westminster laat geen schepen meer slopen op Aziatische stranden, zoals in Pakistan of in Bangladesh. Milieu, arbeidsomstandigheden en gezondheid van de plaatselijke bevolking zijn de kernoverwegingen voor dit besluit. Nederlandse reders lieten in 2012 nog vijf schepen in de genoemde regio slopen, dat waren er al zeven minder dan in 2011. Totaal lieten Europese reders vorig jaar 365 schepen slopen op die stranden, zo’n 75 procent meer dan in 2011. Bron; NRC Handelsblad 5 februari.

Rigter ontwikkelt nieuwe recyclinggrijper Op verzoek van de markt heeft Rigter Handelsonderneming in samenwerking met Kinshofer een nieuwe grijper ontwikkeld. Het gaat om een kruising tussen een sorteergrijper en een poliepgrijper. De grijper heeft volgens de leverancier meerdere voordelen. Rigter noemt de snelheid van werken, het lage brandstofgebruik, lage onderhoudskosten en een lange levensduur. De twee draaimotoren en de drie tanden bewijzen hun kracht in bijvoorbeeld de biomassa en de houtverwerking. De ophanging van de grijper zorgt voor zekere en snelle positionering, meldt het bedrijf zelf. www.kinshofer.nl

Heavy Handling partner Mantsinen Heavy Handling uit Oudenaarde ( België) is de nieuwe importeur voor België en Luxemburg van machines van het Finse Mantsinen. Mantsinen produceert overslag- en hydraulische kranen en logstackers. Het bedrijf in Oudenaarde is één van de leidende Belgische bedrijven voor de verdeling van zware machines voor haven en industrie.

MaTech verwerft SuperStrippers De SuperStrippers van de Engelse fabrikant Wright Engineering worden voortaan in BeNeLux en Duitsland vertegenwoordigd door MaTech. Naast kleine modellen kabelstripmachines produceert Wrights de tot het topsegment behorende, grotere SuperStripper 170, 300 en 600. De SuperStripper 170 stript met behulp van uitwisselbare mes- of griprollen en een zijmes een grote variatie aan kabels. Naast standaard, gewapende, rubberen en driehoekige kabel, ook de soorten met een heel dikke isolatiemantel. Achter de machine is een tafel gemonteerd voor het opvangen van gestripte kabel zodat men direct toegang heeft tot het eindproduct. Zowel de SuperStripper 300 als 600 lenen zich voor het verwerken van zwaar gewapende grondkabel zoals telecomkabel, teerloodkabel en staalgewapende kabel. De machine trekt de kabel met twee grote, aangedreven gripperwielen. Een sterk wigvormig mes splijt de kabel open en, zoals ook bij de 170, zorgt een instelbare zijgeleiding ervoor dat de kabel nergens anders heen kan dan door het mes. Bij de SuperStripper 170 wordt dit zelfs mechanisch ingesteld, bij de 300 en 600 gebeurt dit elektrisch. www.matech.nl



Desingsloep van Amsterdams grachtenplastic Stichting Plastic Whale bouwt een nieuwe boot voor het inzamelen van plastic afval. Plastic Whale strijdt voor plasticvrije wateren, wereldwijd, maar zij begint in haar eigen achtertuin: de grachten van Amsterdam. Peter Bosgraaf ontwierp de bijzondere sloep, die 12,5 bij vier meter wordt. De grondstof bestaat uit plastic flesjes die uit de Amsterdamse grachten zijn gevist.

9 13-03-13 17:22

9 – 13 april 2013

ISRI Orlando (USA) www.isri.org 15 – 21 april 2013

Bauma 2013 Munchen www.bauma.de 25 april 2013

Afval- en Materialencongres Gent- België www.febe-fege.be 27 – 29 mei 2013

BIR Spring Convention Shanghai (China) www.bir.org 28 – 31 mei 2013

WasteTech 2013 Moskou www.waste-rech.ru

Metropolis: hybride elektrische afvalinzameltruck Vrachtwagenleverancier MAN, SITA, Benteler Engineering en de gemeente Helmond presenteerden 17 januari de Metropolis, een hypermoderne hybride elektrische afvalinzameltruck. De truck voert zonder CO2 uitstoot en met veel minder geluidsoverlast zware transportaken uit in een stedelijke omgeving. Metroplois is uitgerust met het ‘Bird-View’ systeem, een camerasysteem dat alle situaties rond de vrachtwagen in beeld brengt. Benteler ontwikkelde en bouwde de truck, die uitgebreid door SITA in België zal worden getest.

Massa grondstoffen in aardscheerder Asteroïden, zoals de aardscheerder die 15 februari langskwam, bevatten mogelijk voor kapitalen aan grondstoffen, vooral metalen. Deep Space Industries uit Seattle (USA) ziet er wel brood in en hoopt ooit die metalen te kunnen gaan winnen. De waarde wordt geschat op vele miljarden dollars. Naar schatting zweven er meer dan negenduizend grote en minder grote asteroïden rond die in de buurt van de aarde komen. Voorlopig nog toekomstmuziek….

4 – 6 juni 2013

Ens of Life Plastics Keulen www.amiconferences.com 19 en 20 juni 2013

BVOR-Demodagen Maastricht Info: www.bvor.nl 10 – 12 september 2013

RWM Exhibition Birmingham-Engeland www.rwmexhibition,com

Gebroeders Vermeer neemt Swaans Transport over Per 1 januari 2013 zijn alle activiteiten van W. Swaans Transport in Tilburg overgenomen door Gebroeders Vermeer Transport. Vermeer breidt daarmee stevig uit en zal zich nu ook richten op het verhuur en transport van diverse containers, waaronder opslagcontainers. “ Veel van onze klanten maken gebruik van onze diensten en van die van W. Swaans Transport. Nu kunnen we het hele pakket vanuit één organisatie aanbieden,” aldus Piet Vermeer in het persbericht. In de toekomst worden alle activiteiten vanuit Tilburg verzorgd.

17 – 19 september 2013

Recycling 2013 Evenementenhal- Gorinchem www.evenementenhal.nl

Veranderingen bij Galloo Hoewel wij de gegevens voor deze agenda uit door ons betrouwbaar geachte bronnen put ten, kunnen wij voor een onjuiste vermelding geen verantwoording aanvaarden.


Begin dit jaar introduceerde Galloo een nieuwe en vereenvoudigde structuur. Een groot aantal van de bestaande 53 vestigingen werd samengebracht in enkele overkoepelende vennootschappen onder één noemer: Galloo. Nu draagt gedelegeerd bestuurder Antoine Vandeputte, al 48 jaar aan het werk bij Galloo, de fakkel over aan de volgende generatie. Jan Vandeputte, Pierre Vandeputte en Rik Debaere zijn benoemd tot gedelegeerd bestuurder. www.galloo.com


13-03-13 17:22

korte berichten

Overname Nihot Recycling Technology BV door Bulk Handling Systems Bulk Handling Systems (BHS), gevestigd in Eugene, Oregon, heeft het in Amsterdam gevestigde bedrijf Nihot Recycling Technology B.V. (Nihot) overgenomen. Nihot ontwerpt en produceert luchttechnologieën voor de scheiding, opwerking en recycling van een breed scala aan afvalstromen. “We zijn verheugd om Nihot te verwelkomen in de BHS-familie van bedrijven”, vertelt Steve Miller CEO van BHS. “Na een jarenlange samenwerking met Nihot, heb ik veel respect gekregen voor de mensen in het bedrijf en de kwaliteit van hun producten. Zij zijn de beste in hun vakgebied en deze nieuwe relatie zal de geïntegreerde oplossingen die BHS haar klanten biedt, verder versterken.“ Cees Duijn, directeur van Nihot voegt eraan toe: “BHS en Nihot zijn beide bedrijven die kwaliteitsproducten op het hoogste niveau vervaardigen. De combinatie van onze technologieën, de verbreding van het productaanbod, de wereldwijde referenties en expertise zal elke tak van onze bedrijven verder versterken en verbeteren. Nihot is enthousiast om deel uit te gaan maken van de BHS Group, waardoor de verdere groei verder is gewaarborgd.” BHS is sterk op het gebied van het ontwerpen, leveren en installeren van recyclingmachines, componenten en systemen voor de afval- en recyclingindustrie met de focus om brandstof uit afval te produceren. Klanten over de hele wereld kiezen volgens eigen zegge van BHS voor hen vanwege hun ervaring, toewijding, innovatieve technologie, kwaliteit en duurzaamheid van de systemen en de klantenservice. ‘BHS-installaties kenmerken zich door een hoge verwerkingscapaciteit, recyclingrendement en hoge scheidingsresultaten. De overname geeft BHS een nog bredere kennis en versterkt daardoor haar voorsprong om innovatieve oplossingen aan haar klanten te presenteren.’ www.nihot.nl www.bulkhandlingsystems.com

Schalierevolutie met enorme gevolgen In RMB nummer 8, december 2012 besteedde de hoofdredacteur in zijn column aandacht aan de enorme olierevolutie die met name in Amerika gaat plaatsvinden en al plaatsvindt. Schalieolie en schaliegas zetten binnen enkele jaren de mondiale energiemarkt op z’n kop. Er kwamen wat reacties op die column, waarin twijfel werd geuit over de juistheid van de inhoud. Nu heeft NRC een interessant artikel aan deze schalie-energie gewijd, waarin deze ontwikkeling ‘het mondiale thema van dit decennium’ wordt genoemd. Wij bevelen het artikel graag in uw aandacht aan: NRC vrijdag 1 februari 2013, rubriek: Economie.

Van Laecke Group neemt Van Bemmel machine-import over

Sita introduceert analysetool EcoScan Sita lanceert de EcoScan waarmee de milieuwinst van afvalscheiding uitgebreid in kaart kan worden gebracht. De scan is bedoeld om bedrijven breed inzicht te verschaffen wat de effecten zijn op het milieu en hoe zij die kunnen verminderen. Een uitgebreide analyse toont het verschil in milieu-impact tussen gescheiden en ongescheiden inzameling van afval.

Humana meldt minder gebruikte kleding te hebben ingezameld Volgens Humana kochten Nederlanders voor het tweede opeenvolgende jaar minder nieuwe kleding. Zowel in 2011 als in 2012 daalde het aantal verkochte kledingstukken met zes procent. Gevolg is dat er minder gebruikte kleding word ingezameld, namelijk zeven procent. Maar nog steeds bijna één op de tien gebruikte kledingstukken verdwijnt in de afvalbak. Dus daar val nog veel te winnen. Ondanks de lagere inzameling draaide Humana toch een financieel prima jaar, met een resultaat ruim boven budget.

Van Bemmel past volgens het rond de overname gestuurde persbericht uitstekend in de groeistrategie van de Belgische Van Laecke Group. Beide bedrijven verwachten via deze overname synergievoordelen en een sterke positie in België en in Nederland. De bedrijven vertegenwoordigen samen een groot aantal merken op de Belgisch/Nederlandse recyclingmarkt, waaronder: Terex Finlay, Haas, Jenz en Terra-Select. Van Bemmel blijft vanuit IJsselstein werken, de Van Laecke Group, waartoe ook Marcom Bvba behoort, is gevestigd in de regio Brugge. Wij stellen de nieuwe combinatie binnenkort in RMB nader aan u voor. www.lucvanlaecke.com



11 13-03-13 17:22

RMB OP BEZOEK BIJ…. DOORNBERG RECYCLING

12 12-13-14_mensbedrijf.indd 12


13-03-13 17:33

mens & ??bedrijf

IN APRIL NAAR 31.000 M2 IN ALMEN

Doornberg Recycling: uitdaging in rubber Doornberg Recycling is gespecialiseerd in rubberrecycling. En van die bedrijven zijn er niet zoveel in de Benelux. Niet alleen alle soorten banden, maar ook allerlei andere rubberproducten, zowel ongevulkaniseerd als gevulkaniseerd. Maar de locatie in Vorden – en wat kleine nevenlocaties in Deventer – barst uit zijn voegen. “We worden door de oppervlakte beperkt in onze groei, dus dat moet anders,” zegt eigenaar Johan Doornberg. Dat gaat binnenkort dan ook gebeuren…… en hoe!

HENK MEINEN

V

an mijn woonplaats Doetinchem naar Vorden – beide in de fraaie Achterhoek gelegen – is amper 15 kilometer. Dan hoor je als hoofdredacteur van het grootste Nederlandse recyclingblad toch wel te weten, dat één van Nederlands grootste rubberrecyclers ‘om de hoek’ zit. Maar ik moet eerlijk bekennen dat ik dat niet wist, maar dat maakt het leven altijd weer boeiend en leerzaam. Het contact liep via Harry Sloot van Sloot Didam, die bij Doornberg een nieuwe Atlas overslagkraan leverde. Banden, banden en nog eens banden. In allerlei formaten, afkomstig van allerlei voertuigen en in zeer gevarieerde toestand. Van spiegelglad tot nog behoorlijke kwaliteit. Het maakt Johan Doornberg (43) en zijn team niet zoveel uit, zij verwerken alles. Johan: “In 2004 zijn wij met ons bedrijf verhuisd van Deventer naar de huidige locatie hier in Vorden. In Deventer deden we alleen export. Dat doet we overigens nog volop, naar onder meer Ghana, Roemenie, Tsjechië en Rusland. In

Ghana hebben we een eigen locatie, maar daar ben ik nog nooit geweest. Veel mensen denken bij banden vooral aan autobanden. Maar wij nemen hier veel meer in, zoals bijvoorbeeld banden van: vrachtauto’s, motoren, heftrucks, fietsen, trike-en quads, scooters en ook hele grote formaten van onder meer tractoren, grondverzetmachines, rupsen, vliegtuigen en rubbermatten. Maar ook technisch rubber behoort tot onze materiaalstroom en dat is een heel breed terrein. Denk onder meer aan hydrauliek slangen, mest- en waterslangen, bootfenders en rubberboeien. Je kunt het zo gek niet bedenken; als het van (gebruikt) rubber is kun je bij ons terecht. Daarnaast doet het bedrijf in ferro en non-ferro en als bijstro-

In Almen ook meer focus op ferro en non-ferro men worden bijvoorbeeld ook kunststoffen en accu’s ingenomen. Maar die laatste twee soorten is niet de core-business, dat gaat vaak rechtsreeks naar een andere verwerker.

Waarom rubber? Over die vraag hoeft Johan niet zo heel lang na te denken, Hij zegt: “Kijk, rubber was toen nog een min of meer onontgonnen gebied. De boerenschuren lagen in die tijd bij wijze van spreken nog vol met daar illegaal opgeslagen banden. Menig boer kan daar nog trieste verhalen over vertellen. Bekend in die tijd waren ook valleien in Amerika, die vol waren gedumpt met gebruikte banden. Kortom, het was pionierswerk en dat sprak mij bijzonder aan. Ik hou van innovatief denken en handelen en voorop lopen in ontwikkelingen. Dus dat kwam met die banden goed uit. Het was de uitdaging die mij die markt in trok.” Doornberg Recycling verwerkt nu zo’n 5.000 a 6.000 ton aan banden per jaar. Het overgrote merendeel (80%) wordt recycled voor hergebruik of wordt verwerkt tot granulaten en de rest is voor export of wordt ingezet voor energiewinning. Zelfs karkassen met een hele gladde band vinden tegenwoordig een weg naar hergebruik. Gebruikte banden

Silke Doornberg:

“Een hecht team is erg belangrijk” Harry en Johan: deal


12-13-14_mensbedrijf.indd 13

13 13-03-13 17:33

mens & bedrijf Harry Sloot:

“Werkgebied niet te groot om service te garanderen” vormen een stroom met zogenaamde negatieve waarde. “Maar door ons sorteeren verwerkingsproces zijn we in staat zo’n 20% van die banden voor direct hergebruik – en dan met een positieve waarde – om te turnen. En direct hergebruik is eigenlijk het optimale resultaat. Die banden gaan onder andere naar bezitters van oldtimers, een flink deel naar de recreatiemarkt en een deel in de export,” aldus Johan. Kortom, een nuttige economische activiteit, goed voor het milieu, voor de reductie van het energiegebruik en tevens nuttig voor de grondstoffenvoorziening.

Teamwerk Silke (33) – de echtgenote van Johan – is ook aan de keukentafel aangeschoven. Zij was er ook al bij in 2004 en benadrukt het belang van goed teamwerk. “Wij hechten zeer veel waarde aan een goed team en daar zijn we dan ook erg blij mee. Zelf run ik de administratie en wat daar allemaal

De nieuwe Atlas volop aan de slag

Parate service van Sloot-Didam

bij hoort samen met Priscilla. Dan is er natuurlijk Johan en vier jongemannen op de werf,” aldus Silke. In de plaatselijke pers had ik al gelezen dat het bedrijf zich ook inzet voor zeg maar jongeren, die een wat grotere afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Silke: “Ja, dat klopt. Wij hebben hier veel jongeren gehad, die hier werken arbeidservaring op kunnen doen. Wij stoppen dan veel tijd in begeleiding en geven veel aandacht. Sommigen zijn daarna doorgestroomd naar andere bedrijven, maar anderen zijn bij ons gebleven, zoals Brian. Hij kwam als vijftienjarige en moest dus alles hier nog leren. Dat ging met vallen en opstaan. Maar hij was zeer leergierig en pakte voor hem onbekende zaken goed op. Nu is hij tweeëntwintig en allround medewerker op ons bedrijf. Inclusief kraanmachinist, vrachtwagenchauffeur en soms komt hij ook al met ‘handel’ thuis. Het geeft ons een goed gevoel om die jongens zo te zien groeien.”

En nu naar Almen…….31.000 m2

Hagelnieuwe Atlas overslagmachine De Atlas 200MH is geleverd door Sloot Didam BV. Deze nieuwe machine vervangt de Atlas 1505, die voorheen bij Doornberg draaide. Johan Doornberg: “We zochten op enige termijn wel een andere machine, maar nu nog niet. De 1505 voldeed verder prima, maar was alleen eigenlijk wat te licht voor ons werk.” Maar Harry Sloot bood aan de Atlas 200MH gewoon enige tijd op proef te laten draaien. Bovendien was de 1505 aan een grote servicebeurt toe en met die 200MH kon Doornberg gewoon doorwerken. Wat wel te voorzien was gebeurde: bij Doornberg werden ze verliefd op de Atlas 200MH en dus werd hij aangeschaft. Deze nieuwe Atlas is onder meer voorzien van een hoofdarm van zes meter, een knikarm van vier meter, volrubber banden, een hydraulische liftcabine, centraal smeersysteem en extra werkverlichting. Doornberg en Sloot hebben een hechte relatie en laatstgenoemde voert ook de gehele service uit. Sloot Didam BV is onder meer dealer voor Atlas. Harry Sloot: “Onze actieradius is bewust niet meer dan 50 kilometer. Want wij willen altijd en overal snel aanwezig kunnen zijn en directe service kunnen verlenen.” Johan: “Heel belangrijk, want 2013 wordt het jaar van de service, neem dat maar van mij aan.” www.doornberg-recycling.com www.slootbv.nl

14 12-13-14_mensbedrijf.indd 14

Zoals al gezegd beperkt de fysieke ruimte de groei van Doornberg. In Vorden beschikte het bedrijf over 5.500 m2, waarvan een deel al is ontruimd. Effectief is op deze locatie nu 3.100 m2 in gebruik. In Almen – een paar kilometer noordelijker gelegen – wacht het tienvoudige, een terrein – deels bebouwd – van maar liefst 31.000 m2. Op het terrein – gelegen aan het Twentekanaal – was destijds een houtconserveringsbedrijf gevestigd. Johan: “Kijk, dat is nou precies wat we nodig hebben om flink te kunnen groeien. De markt is er namelijk wel en wij willen ook wel! De beperking zat ‘m enkel en alleen in de ruimte. Ook onze nevenvestigingen gaan hier naar toe en dan neemt de efficiency ook toe. Wij gaan hier alle soorten rubber verwerken en zullen ons ook meer gaan toeleggen op ferro en non-ferro.” Het terrein in Almen is volledig geasfalteerd, alleen de bebouwing moet worden opgeknapt. Bovendien is er wellicht een toekomstige optie om een groot deel van de aan- en afvoer via het Twentekanaal te realiseren. Of ik kom kijken als alles klaar is? vraagt Johan. Maar zeker wel, dan kunnen we de banden ! weer eens aanhalen. Bovendien zijn de weg naar Almen en het dorpje zelf erg fraai. Bekend van de dichter Staring en het fameuze gedicht De Hoofdige Boer, dat begint met: “Elk weet waar het Almens kerkje staat en kent de weg die derwaarts gaat…..” n

Johan Doornberg:

“Eindelijk krijgen we de ruimte voor echte groei”


13-03-13 17:33

Geachte collega’s Wij zijn op zoek naar: Bruikbaar rvs Aluminium brons Scheeps schroeven Brons afvallen Koper nikkel afvallen

Fruiteniersstraat 25 3334 KA Zwijndrecht tel 078 6100 328 email [email protected]

BOA kwaliteit Uw voordeel Het BOA-spektrum ■ Verkleinen ■ Openen en breken ■ Tranporteren ■ Persen ■ Sorteren

BOA reflecteert... Hoog-kwalitatieve componenten en installaties voor het recyclen en verwerken van afval voor elk toepassingsgebied. Van het persen van oud papier tot het sorteren van huisvuil.

BOA Recycling Equipment BV Postbus 212 7500 AE Enschede Nederland

Tel. 0031 (0)53 4300300 Fax. 0031 (0)53 4343262 E-mail. [email protected] www.boarecycling.nl

Herplaatsing BAUMA 2013 verwacht 450.000 bezoekers

München ‘bommetje vol’ tussen 15 en 21 april De BAUMA in München is een begrip en behoeft geen extra introductie. Het is nog altijd ’s werelds grootste materieelbeurs ondanks de opkomst van landen als China en bijvoorbeeld Brazilië. Dit jaar worden opnieuw meer bezoekers verwacht dan bij vorige edities. Daarbij was er bij de 2010-editie de bijzondere omstandigheid van een enorme aswolk afkomstig van een actieve IJslandse vulkaan. Die lijkt zich nu rustig te houden……. Ook vanuit Nederland en België zullen weer massaal bezoekers richting München koersen. Henk Meinen

O

p zich is dat natuurlijk een reis die heel goed te doen is. Per auto, per trein of met het vliegtuig. Waarschijnlijk zal de auto daarbij toch wel weer het meest populaire vervoermiddel blijken te zijn. Maar de reis zelf – hoewel de files soms erg lang kunnen zijn, meerder uren vertraging in niet uitzonderlijk

– is ook veelal niet zo het probleem…. overnachten op redelijke afstand, dat is vaak het knelpunt. Wie (te) laat is kan een hotel in München zelf vaak al wel helemaal vergeten. Zelf eindigden wij een keer in een hotel ergens vlak bij de ….Tsjechische grens! Vol, vol, vol en nog eens vol. Op de bonnefooi gaan kan de potentiële bezoeker nog behoorlijk op de

emmer vriezen, zoals wij dat hier in de Achterhoek zeggen.

RMB en ANKO bieden oplossing Ook veel lezers van Recycling Magazine Benelux (RMB) zullen de komende BAUMA willen bezoeken, vaak logisch gecombineerd met één of meerdere overnachtingen. Om onze lezers een mooie service te bieden hebben wij contact opgenomen met ANKO Zakenreizen in Haarlem. ANKO organiseert namelijk prima verzorgde reizen naar de BAUMA, inclusief overnachting in hartje München! Daarbij wordt gevlogen vanaf vier luchthavens, dus u kunt altijd op redelijke afstand instappen. München zelf is natuurlijk een zeer aangename stad om in te verblijven en de volgende dag bent u normaal gesproken binnen een half uurtje met de U-Bahn bij het beurscomplex.

Boek snel, vol is echt vol…. Bespaar u zelf een hoop geregel, stress, wachten en files. Boek uw reis en verblijf bij ANKO, maar wacht niet te lang. Want hier geldt echt wel vol is vol. De kans op bijboeken van hotelkamers in München stad lijkt erg onwaarschijnlijk. De pagina hiernaast biedt u de primaire informatie. Voor meer informatie en reserveringen kunt u rechtstreeks contact opnemen met ANKO in Haarlem. Twee plaatsen zijn al gereserveerd…., wij gaan namelijk zelf ook naar de BAUMA! n

16 16-17_Bauma.indd 16


13-03-13 08:52

beurs ??


16-17_Bauma.indd 17

17 13-03-13 08:52

B 15 ezoe -2 k 1 a SS Ha pri AB l A l in op 6, Mü de SS nc B AB he au st n, D ma an d 4 uits 201 23 lan 3 d

We keep you up and running

Hardox Wearparts is een internationaal netwerk van gecertificeerde producenten van slijtonderdelen uit Hardox. De leden van dit netwerk leveren jullie hoogwaardig materiaal, service en knowhow. Een Hardox slijtvaste plaat onderscheidt zich van een ieder ander product door de specifieke eigenschappen in hardheid, sterkte en bewerkingsmogelijkheden. Hardox is verkrijgbaar in verschillende hardheden: Hardox 400, 450, 500, 550, 600, HiTuf en Extreme.

www.hardoxwearparts.com

HWP_Recycling_2013_W191xH130mm.indd 1

Geha bv NL-1507 CG Zaandam Tel: +31 (0)75 65 39 800 www.geha-zaandam.nl [email protected]

2013-03-07 17:25

Uw partner in schroot!

Rotar Poliepgrijper (RPG)

Rotar Schroot Schaar (RSS)

geheel vernieuwd! !sno keozeB - .51

425/324 dnatS ,3B laH

Bezoek ons! Hal B3, Stand 423/524

15. - 21. April München

www.recyclingmagazine.nl De nieuwsbrief verschijnt iedere 2e en 4e week van de maand. Zo wordt u actief geattendeerd op het laatste nieuws. Ontvangt u nog geen nieuwsbrief van Recycling Magazine Benelux? Meld u gratis aan.

Your Attachment Supplier T +31 (0) 38 385 5471 | E-MAIL [email protected] | I WWW.ROTAR.COM

Overtuig uzelf bij Bronneberg in Helmond. Sedert 1946 spraakmakende producten voor de recycling.

3de Generatie Bronneberg Kabelpeller - Gebaseerd op 30 jaar Bronneberg ervaring - Uniek 3-voudig pel-systeem - Ergonomisch en gebruiksvriendelijk - Maximale veiligheid

De vooruitgang!

International Electronics Recycling Congress in Salzburg

E-schroot: klaar voor fair trade? Een van de grootste discussiepunten van het internationale elektronica recycling congres, dat van 18 t/m 20 januari plaatsvond in Salzburg, was het concept ‘fair trade.’ Men was het unaniem eens dat deze handelsnorm alleen op internationaal recycling niveau te realiseren is door het verzekeren van gelijke concurrentievoorwaarden met betrekking tot wetgeving, milieuvriendelijke verwerkingscriteria en voorruitstrevende werken veiligheidsmaatregelen.

Manfred Beck

D

e nieuwste editie van het International Electronics Recycling Congress (IERC) werd deze keer gekenmerkt door een paneldiscussie getiteld ‘Vrije handel, fair trade of geen handel.’ Een peiling van afgevaardigden toonde aan dat de meningen verdeeld waren; met twee stemmen voor vrije handel, vijf voor geen handel (of beter gezegd, ‘gelokaliseerde handel’) en de rest voor eerlijke handel. Dit resultaat was de leiddraad van de moderator van de sessie, Mike Biddle, de oprichter van MBA Polymers. Hij reageerde ironisch op de voorkeur van het panel en merkte op: “Er zijn overduidelijk niet veel Amerikanen aanwezig dit jaar, anders had de optie ‘vrije handel’ veel meer stemmen hebben gekregen.” Tevens voerde het hoofdthema tot een

geanimeerde discussie rond de vraag of vrije handel aanvaardbaar zou zijn als e-schroot op milieuvriendelijke wijze in ontwikkelingslanden zou kunnen worden verwerkt. “Onze industrie leeft van vrijhandel,” benadrukte Stefan-Georg Fuchs van de Duitse koper speler Aurubis. “We willen vrije en eerlijke handel bepleiten. Maar voor eerlijke handel, hebben we wereldwijd een gelijk speelveld nodig, zowel voor verantwoordelijke verwerkingsmethoden als degelijke werken veiligheidsmaatregelen. Op dit moment is hiervan echter geen sprake,” voegde hij toe. Fuchs noemde het dan ook ‘verkeerd’ dat de Chinese overheid ‘import subsidies voorziet die het bedrijven in China mogelijk maken om materiaal te kopen tegen prijzen boven de LME niveaus.’ En hij drong aan: “Om evenredige concurrentie te bereiken, moeten we internationale normen aannemen. Gelukkig zijn veel organisaties op dit moment druk bezig met deze kwestie.” Het panel van afgevaardigden gaf de Aurubis topman op alle punten gelijk.

De ‘mythe’ van vrije handel

Stefan-Georg Fuchs

20 20-21_Elektronicacongres.indd 20

Jim Puckett, de oprichter van de Basel Action Network (BAN) – ook wel de waakhond van de giftige handel genoemd – vertelde de aanwezigen dat hij de term vrije handel voornamelijk ziet als ‘een mythe.’ Een fenomeen dat bovendien gepaard gaat met enorme verborgen kosten, met bijvoorbeeld betrekking tot lucht-, wateren bodemverontreiniging. “Hoewel het legaal is, zouden we niet onze e-schroot kosten moeten afwentelen door het materiaal in ontwikkelingslanden te storten. In plaats daarvan moeten we een interne oplossing zien te vinden door, in

Oladele Osibanjo

de eerste plaats, het materiaal te verwerken waar het zich daadwerkelijk voordoet,” stelde Puckett. Natuurlijk bestaat het argument “de vervuiler betaalt,” erkende hij, “maar naar mijn mening mogen OEM’s überhaupt geen deel uitmaken van het vervuilingsprobleem.” Op het gebied van eerlijke handel, vroeg Puckett het publiek: “Wie bepaalt eigenlijk wat eerlijke handel is? Wie heeft de definitie van ‘fair’ verzonnen? Duidt het woord eerlijk op een situatie waarin zowel de koper als de verkoper blij zijn met een deal? Ik denk het niet.” “Vrije handel betekent dat er geen regels en geen grenzen zijn,” reageerde later professor Oladele Osibanjo van het Federale Ministerie van Milieu in Nigeria, tevens hoofd van het Basel Coördinatie Centrum voor Training & Technology Transfer voor de Afrikaanse regio. Dit is het gevolg van de globalisering, legde hij uit. “Ontwikkelde landen dumpen e-schroot in ontwikkelingslanden. Dit materiaal bestaat meestal uit gebruikte ICT-apparatuur gemengd met elektronisch afval. In Nigeria, belandt dit soort geïmporteerd materiaal doorgaans op stortplaatsen, waar het zo’n 15-20% van alle afval op stortplaatsen vormt,” vertelde professor Osibanjo. Om dit tegen te gaan, zou Europa moeten


13-03-13 08:53

Elektronica ??

investeren in het opzetten van moderne schrootverwerkingsfabrieken in Afrikaanse landen. Als dat niet gebeurt, loopt Afrika het risico nog vele jaren te worden gekarakteriseerd door ‘economische bloei en milieuondergang.’ De panelleden zagen allen de noodzaak in van meer rechtshandhaving en controle in de havens van zowel exporterende als importerende landen. Fuchs onderstreept: “Een reeks controles in de haven van Hamburg heeft uitgewezen dat de meeste illegale handel in e-schroot wordt uitgevoerd door Afrikanen. Dit houdt in dat het land dat het materiaal ontvangt ook gereguleerd moet worden.”

Toename in consumptie Daarnaast kondigde Dr. Jaco Huisman van de Technische Universiteit Delft in Nederland aan dat er in 2012 een volume van maar liefst 51,3 miljoen aan ton eschroot wereldwijd werd gegenereerd. Dit staat tegenover 14 miljoen ton in 1992 en 24 miljoen ton een decennium later, ”en de volumes groeien nog steeds,” waarschuwde Dr. Huisman. Hij voegde toe dat aanzienlijke hoeveelheden terecht komen in ontwikkelingslanden als Afrika, evenals Azië (met name China en India). Een probleemgerichte studie uitgevoerd in het kader van het Verdrag van Bazel in 2011, heeft aangetoond dat rond de 50-85% van de e-schroot die Afrika in 2010 rijk was in eigen land werd geproduceerd. “Dit komt neer op tussen de 650 duizend en 1 miljoen

ton e-schroot,” zei Dr. Huisman, die opmerkte dat het inzamelpercentage datzelfde jaar naar verluidt 95% bedroeg. De snelle bevolkingsgroei is een andere belangrijke factor. Het inwonersaantal wordt momenteel geschat op ongeveer 990 miljoen en zal naar verwachting doorgroeien naar 1,7 miljard in 2020. In relatie met de economische opbloei in een aantal Afrikaanse landen, zal de levensstandaard – en dus de consumptiedrang – tegelijkertijd sterk stijgen. Volgens een studie van consultancybureau McKinsey, zal Afrika’s groei op lange termijn steeds meer overeenkomen met elkaar verbonden sociale en demografische veranderingen, wat op zijn beurt nieuwe binnenlandse ‘groeimotoren’ zal creëren. De belangrijkste hiervan zijn: verstedelijking; een groeiende beroepsbevolking, en de opkomst van de middenklasse Afrikaanse consument. Hoewel er in 1980 slechts 28% van de Afrikanen in steden woonden, bedraagt dit vandaag de dag bijna 40%, vergelijkbaar met de verandering in China. Rond 2030 is dit aandeel waarschijnlijk gestegen naar 50% en zullen zogenaamde ‘top 18-Afrikaanse steden’ volgens McKinsey over een gezamenlijke koopkracht beschikken van 1300 miljard dollar. Dit economische hoogtij betekent ook dat het verbruik van materiaal in de e-schroot sector in een hogere versnelling zou gaan, met als resultaat een hoger marktaandeel voor tweedehands producten.

OEM initiatief

Jaco Huisman


20-21_Elektronicacongres.indd 21

Een bemoedigende ontwikkeling is het feit dat er initiatieven zijn geïntroduceerd om een gestructureerde en milieuvriendelijke e-schroot verwerkende sector op het continent op te bouwen. Een van deze is de E-Waste Solutions Alliance for Africa, waarin toonaangevende OEM’s zoals Dell, Hewlett-Packard, Nokia, Philips en Reclaimed Appliances hun krachten hebben gebundeld, ondersteund door de United Nations Environmental Programme (UNEP). “Het maakt niet uit hoe goed onze gadgets worden ontworpen, uiteindelijk veranderen alle apparaten in e-schroot,” verklaarde Dell vertegenwoordiger, Jean CoxKearns. “Wat wel duidelijk is, is dit: als Afrika op deze weg verder gaat, zal het in 2017 meer e-schroot genereren dan de gehele EU bij elkaar.” Volgens Cox-Kearns

Jean Cox-Kearns

heeft het toenemende bewustzijn van de impact van e-schroot tot dusver slechts enkele Afrikaanse landen, zoals Zuid Afrika en Kenia, ertoe bewogen over te gaan tot milieuvriendelijke activiteiten. Zij wijt dit deels aan de dominante rol die de informele sector heeft wat betreft eschroot verwerking. “Het samenbrengen van de informele spelers om zo toch een formele recycling structuur te bewerkstelligen, is onmisbaar,”onderstreepte Cox-Kearns. “Momenteel is er geen relatie tussen de OEM’s, de producenten en de materiaalstromen. Met onze Alliance, proberen we dat te veranderen. Wij streven ernaar om gebruik te maken van reeds bestaande infrastructuur en verhoging van de normen, zodat fracties – in het bijzonder de nietwaardevolle fracties – niet langer hoeven te eindigen op lokale stortplaatsen.”

Tijd voor actie “Om Afrika van degelijke recycling te voorzien, is wettelijke ondersteuning en handhaving nodig. Jammer genoeg is er alleen een vorm van e-schroot verbetering te bespeuren in Nigeria en Kameroen,” observeerde Cox-Kearns. Zij benadrukte: “Het is niet de collectie die gevaarlijk of problematisch is, daar heeft de informele sector in Afrika wel voor gezorgd. Nee, het is de behandeling die nu ook moet veranderen. Simpel gezegd; wetgeving is een must,” meldde de Dell specialist. Ze eindigde haar presentatie met een vurige en hoopvolle oproep tot actie voor elektronica recyclers in Europe en de Verenigde Staten. “Recyclers moeten inzien dat Afrika een goede kans op groei te bieden heeft, niet alleen belemmeringen. De industrie zou er verstandig aan doen om de huidige situatie te evalueren om zo zijn behoeften te vertegenwoordigen in deze nieuwe, opkomende markt.” n

21 13-03-13 08:53

7B:YYn8jggZci cdc"[ZggdhX]Z^YZgh IdiVVadeadhh^c\Zcde]Zi\ZW^ZY kVchX]Z^Y^c\hiZX]cdad\^Z# Gj^b*%_VVgZgkVg^c\ Dei^bVVahX]Z^Y^c\hgZcYZbZci
8ZcigZd[bV\cZi^X`cdlaZY\Z###

7V``ZgBV\cZi^XhWk HX^ZcXZeVg`:^cY]dkZc**%'!*+.':AHdc"CZYZgaVcY!IZa# (&%)%"'+,-+,-! ;Vm (&%)%"'+,--..!:"bVâ/>c[d@WV``ZgbV\cZi^Xh#Xdb!lll#WV``ZgbV\cZi^Xh#Xdb

Detectie Radioactiviteit in schroot en af val Stratec Ser vices! Stratec Services levert poortdetectoren, kraandetectoren en handmeters. Onze fabrikanten (ThermoFisher Scientific en FLIR Radiation) zijn marktleiders op het gebied van stralingsdetectie. Wij hebben jarenlange ervaring met stralingsdetectieapparatuur en kunnen deze niet alleen leveren, maar ook op uw locatie installeren. Daarnaast verzorgen wij het onderhoud en de service op deze apparatuur. Onze apparatuur voldoet aan de Regeling detectie radioactief schroot van het Ministerie VROM en kenmerken zich door een lange levensduur en hoge betrouwbaarheid. Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen op 030 6369592.

Stratec Services bv

Stratec Services

Postbus 232, 3990 GA Houten Dorpsstraat 136, 3991 BZ Houten 5t' [email protected] www.stratecservices.nl

L.R. Beijnenlaan 8, 6971 LE Brummen Tel: (0575) 561208, Fax: (0575) 561250 E-mail: [email protected]

WEEGBRUGGEN & WEEGPLATEAU’S

www.weegbruggen.nl

BETONBLOK MALLEN

160 x 80 x 80 € 1.475,180 x 60 x 60 € 1.275,150 x 60 x 60 € 1.125,-

OUTPUT

160 x 80 x 40 € 1.150,160 x 40 x 80 € 990,-

BETONPLAAT MALLEN 200 x 200 x 16 € 895,-

160 x 40 x 40 € 940,-

B E T O N B L O K K L E M € 1.850,-

H I J S J U K € 350,-

WWW.BETONBLOCK.COM Noordervaart 52 | 1841 HA Stompetoren | Nederland | T +31 (0)72 503 93 40 | F +31 (0)72 503 92 61 | [email protected] BB adv Reclycing 191x130 mm NL.indd 1

25-10-12 11:30

Geldautomaat voor Metaalrecycling

THS EQUIPMENT TRADING B.V. Radonstraat 22

6718 WS Ede

(0031) 0318-437912

Fuchs MHL 350 BJ. 2005 • Oplossing voor cash uitbetaling aan uw klanten • Veilig en gesloten betaalsysteem voor biljetten en munten • Volwaardige nachtkluis • Te koppelen met gangbare weegsoftware • Risico, tijd en kosten besparend • Kiosk installatie optioneel • Referenties in België, Frankrijk en Nederland

- Urenstand: ca. 7.850 - 1200x20 vol rubber banden - Industrie mono: 8,50 mtr

- Industrie steel: 6.50 mtr - 5 schalen grijper -13 kW Generator

E-mail: [email protected]

www.ths-equipment.com

Contact: Talaris (Netherlands) BV Sportlaan 14, 4131 NN Vianen Tel. +31 (0) 347 32 74 44

www.talaris.com

[email protected]

bedrijfsovername

Nihot Recycling Technology overgenomen door Bulk Handling Systems

B

ulk Handling Systems (BHS), gevestigd in Eugene, Oregon USA, heeft het in Amsterdam gevestigde bedrijf Nihot Recycling Technology B.V. (Nihot) overgenomen. Nihot is marktleider in het ontwerpen en produceren van luchttechnologieën voor de scheiding, opwerking en recycling van een breed scala van afvalstromen. BHS meldt zeer verheugd te zijn om Nihot in de BHS familie te kunnen verwelkomen. Steve Miller, CEO van BHS: “Na een jarenlange samenwerking met Nihot, heb ik veel respect gekregen voor de mensen in het bedrijf en de kwaliteit van hun producten. De nieuwe relatie zal de geïntegreerde oplossingen die BHS haar klanten biedt verder versterken.” Cees Duijn, directeur Nihot voegt eraan toe: “BHS en Nihot zijn beide bedrijven, die kwaliteitsproducten op het hoogste niveau vervaardigen. De combinatie van onze technolo-

gieën, de verbreding van het productaanbod, de wereldwijde referenties en expertise zal elke tak van onze bedrijven verder versterken en verbeteren. Nihot is enthousiast om deel uit te gaan maken van de BHS-Group, waardoor de verdere groei van onze bedrijven de komende jaren is gewaarborgd.”

BHS is één van de marktleiders op het gebied van het ontwerpen, leveren en installeren van recyclinginstallaties, componenten en systemen voor de afval- en recyclingindustrie met de focus om brandstof uit afval te produceren. Nihot is marktleider in luchttechnologieën met meer dan 500 wereldwijde referenties. n

Voorbeschouwing

Onderwerpen in het eerstvolgende nummer van RMB Henk Meinen

V

roegtijdig plannen wij altijd de nodige onderwerpen voor het komende nummer van Recycling Magazine Benelux (RMB). Er is echter altijd wel enig voorbehoud, want afwijken van de planning blijft altijd mogelijk.

Slijtdelen In de recyclingbranche gaat het er in de verwerking vaak stevig aan toe, dat brengt de aard van het werk nou eenmaal met zich mee. Slijtdelen – vaak van de extra harde soort – bewijzen in dat proces hun grote waarde. Slijtdelen zijn daarin zelfs onontbeerlijk. Meerdere leveranciers zetten hun beste beentje voor om de recy-

24 24_Nihot.indd 24

clingmarkt van deze slijtdelen te voorzien. Innovatief en met doorlopende productverbeteringen trachten zij optimale klandizie uit onze branche te verkrijgen. Wie zijn precies die leveranciers en wat leveren zij exact aan slijtdelen. Kortom, een interessant overzicht met natuurlijk aandacht voor kwaliteit, prijs en innovaties.

Mens&Bedrijf

Koninklijke Reesing

En veel meer……

Koninklijke Reesing in Zutphen is na de overnames van Kemp en Hans van Driel een serieuze leverancier op de recyclingmarkt geworden. Bijvoorbeeld het importeurschap van Atlas is voor de Benelux nu geheel in handen van Reesing. Een nadere kennismaking met dit bedrijf in RMB nummer 3.

En natuurlijk is er nog veel meer te vinden in RMB. De vaste rubrieken, korte berichten, analyses, Recht&Regel, de columns, innovaties, enzovoort. Altijd toegankelijk geschreven en altijd objectief en onafhankelijk, zoals u van ons mag verwachten. n

Zoals in elk nummer ook in nummer 3 weer een bedrijf in de focus in de veel gelezen en gewaardeerde rubriek Mens&Bedrijf. Welk bedrijf is op dit moment nog niet bekend. Daarnaast herstarten wij – op veler verzoek – waarschijnlijk weer de rubriek: “Hoe is het toch met…?” Laat u verrassen.


13-03-13 10:05

Te veel slijtage?

CRACO heeft er iets tegen!

Bercon Recycling, een betrouwbare partner

p de Bezoek ons o

bauma 2013

in het midden van Nederland

15.-21. April •

München • Ha

l A6 • Stand 40

Wethouder van Bremenweg 20 4153 XH Beesd | Tel 0345-681812 | Fax 0345-683368 Email: [email protected] | Internet: www.berconbv.nl

Niton Alloy Analyzers

? ? ? ?

#)5,33+()453(8'7-9-7)7>%00)562)067)%2%0<6)7-.( %&35%735-81/:%0-7)-7%2%0<6)6-26)'32()6 3&8867)2&)7538:&%%5>673*)264%7:%7)5(-',7 5)'-)=)',)1-6',)%2%0<6)9%264335737 3/+0!-=32()5)643)0-2+3*9%'881

#335-2*351%7-) #335-2*351%7-)3*))295-.&0-.9)2()()132675%7-) $"2%0<7-'%0# )2%8:)+

")0 1%-06%0)6;7%'20 :::7,)513'312-732

CRACO Nederland GSM 06-515 295 52 [email protected] CRACO GmbH T +49 26 62 95 52 0 [email protected]

MERK

VAN HET JAAR

:LMYHUNRSHQRRNJHEUXLNWH1LWRQ¶V

Te veel slijtage? CRACO heeft er iets tegen! Made in Germany

Te veel slijtage? CRACO heeft er iets tegen! Made in Germany

CRACO Belgïe GSM 0 498 515 363 [email protected]

7

’Brains’ sturen geavanceerd scheidingsproces

ZenRobotics®: hogere opbrengst en veel sneller dan hand-picking Wie had ooit gedacht dat een heuse neuroloog zou worden ingeschakeld om mee te helpen het ‘brein’ van een sorteersysteem te ontwerpen? Maar het is inmiddels wel realiteit. Hightechbedrijf Zenrobotics in Finland ontwierp een revolutionair robotsysteem voor afvalsortering, waarbij voor de elektronische ‘brains’ werd samengewerkt tussen technici en een neuroloog.

Henk Meinen

K

an zo’n elektronisch brain ooit de complexiteit van het menselijk brein evenaren? Dat geloof ik persoonlijk niet, maar bepaalde neurologische kennis kan wel als kunstmatige intelligentie worden toegepast.

Over ZenRobotics ZenRobotics is opgericht in 2007. Het is een particulier bedrijf dat in recyclingtechnologie is gespecialiseerd. Het bedrijf is gevestigd in Helsinki. Het maakt daarmee deel uit van de geavanceerde technische en technologische industrie, waarmee Finland wereldwijd een gerenommeerde positie inneemt. ZenRobotics beschikt over een uitzonderlijk hoog opgeleid technologisch team, zo heeft 50% van de medewerkers een universitaire graad behaald. Niet zo verwonderlijk dat juist zo’n Finse hightechonderneming met bijzondere technische oplossingen komt. Het bedrijf heeft mondiaal uitgebreide ervaring in hightech- en milieutechnische zaken. De kunstmatige intelligentie van ZenRobotics® is volgens de brochure van het bedrijf de meest geavanceerde technologie die momenteel in de recyclingbranche wordt gebruikt.

recycling markten aanbieden. De robot selecteert nu op drie materialen, te weten: steen, hout en metaal. Omdat het anders wel erg technisch uit een boekje wordt, laat ik mij bijpraten door importeur Wil Fred Mutsaerts van Mutsaerts International. Mutsaerts: “Van het materiaal dat op de transportband wordt aangevoerd worden met een camera continu opnamen gemaakt. Niets ontsnapt. Naast de camera maakt het systeem continu gebruik van NIR (nabij infrarood spectros-

copie), van lasertechnologie en van inductie. Die vier lagen waarneming brengen perfect in kaart wat er op de band passeert. Maar het registreert ook waar exact iets ligt, wat er ligt en hoe groot dat is. Al die gegevens worden direct in brains opgeslagen, die vervolgens real time de unieke technologische industriële robot aanstuurt. Die robot is een uiterst flexibele grijper, die op zeer hoge snelheid de materialen scheidt en uitsorteert.” Maar waar zit dan het zelflerend element in? Wil Fred Mutsaerts: “De robot onthoudt bijvoorbeeld wat een steen van een bepaalde omvang ongeveer moet wegen. Pakt hij zo’n steen van de band, dan raadpleegt hij de referentie in zijn geheugen. Is de steen veel te licht, dan beslist de robot onmiddellijk dat het waarschijnlijk gips betreft en sorteert vervolgens in die richting. Dat alles gaat bliksemsnel en geeft geen vertraging in het proces. Ook maakt de robot keuzes, als meerdere

Revolutionaire robottechnologie

Hoe werkt het? Het handelt zich om een robotsysteem voor afvalsortering, dat een zelflerend vermogen bezit. Het systeem leert als het ware in de praktijk door. De eerste markt die wij bedienen is die voor bouwen sloopafval maar in de nabije toekomst gaan we deze techniek ook in de andere

26 26-27_Zenrobotic.indd 26


13-03-13 13:49

technologie ??

Mutsaerts:

“Lagere kostprijs en hogere opbrengst” voorwerpen exact gelijk passeren. Hij bepaalt dan in een flits de waarde per stuk en pakt bijvoorbeeld wel het stuk koper en laat en stukje hout doorgaan.” En zo is er kennelijk nog veel meer. Nu gaat het nog om uitsortering van hout, metaal en steen, maar er wordt gewerkt aan verdere differentiatie. Bijvoorbeeld van scheiding van ferro en non-ferro en van onder meer harde kunststoffen naar soort polymeer. Ook is de ZenRobotics® inzetbaar voor sorteren van huishoudelijke afvalstromen. Voor een volgende editie van RMB hopen wij de ZenRobotics® in de praktijk aan het werk te hebben gezien. De proef op de som dus.

Wat zijn uw voordelen?

De ZenRobotics Recycler® is volgens de leverancier relatief gunstig geprijsd en vraagt amper onderhoud. De installatie kan het hele jaar continu- met slechts kleine onderbrekingen voor onderhoudpresteren en sorteren. Het systeem werkt met een indrukwekkende snelheid en zeer zuiver en laat geen kostbare grondstoffen zoals genoemd passeren. Mut-

saerts: “Deze ZenRobotics® presteert net zo veel als vier hand-pickers, maar dan zonder onderbreking; 24/7 zoals dat tegenwoordig heet. Verder neemt het teruggewonnen volume materiaal behoorlijk toe. Bovendien is handmatig sorteren van afval problematisch. Denk aan blootstelling aan microbes, stof en chemicaliën. Het systeem kent geen sociale kwesties en is nooit ziek…….”

Benelux Agent Mutsaerts International in Hedel

latie en op technisch vlak zullen wij zeker blijven samenwerken met Busschers. Dat bevalt prima.” Mutsaerts schat de kansen voor zijn installatie op de Beneluxmarkt zeker positief in. “Ook bij lagere grondstofprijzen kun je met de ZenRobotics® winstgevend blijven werken. De installatie drukt immers de kostprijs behoorlijk omlaag. Dat gevoegd bij meer terug te winnen volume (dus meer omzet) brengt een positieve score op de klokken.” n Info: www.mutsaerts.eu

Wil Fred Mutsaerts is al meer dan twintig jaar actief in de recyclingbranche. Hij bedient een breed scala van recyclingbedrijven met elkaar aanvullende merken als: BRT, MeWa, Mist-air, Typhoon, U-Tech en nu dus ook ZenRobotics®. Maar ook het bedrijf Busschers Staalwerken in Haaksberegn heeft een relatie met ZenRobotics. Hoe zit dat precies? Wil Fred Mutsaerts: “Busschers had al een relatie met ZenRobotics en heeft ook de eerste twee systemen in de Benelux verkocht. Mijn rol wordt nu veel meer de communicatie, marketing en verkoopfunctie. Bij de instal-

ZenRobotics® is in staat om complexe, veranderlijke en uiteenlopende taken te vervullen www.recyclingmagazine.nl / nr. 2 - maart 2013

26-27_Zenrobotic.indd 27

27 13-03-13 13:50

Johan van Peperzeel waarschuwt:

‘Wie vindt de ‘powervoltmeter’ uit’ Nu het aandeel industriële accu’s met de komst van de elektrische auto en fiets steeds meer groeit, zien batterijrecyclers zich voor heel andere uitdagingen geplaatst. Johan van Peperzeel houdt als een van de grootste inzamelaars/verwerkers graag een vinger aan de pols. “Onbeschadigde exemplaren vormen geen gevaar. Maar wie garandeert ieders veiligheid bij een getordeerd exemplaar?” Zolang daar nog geen bewezen techniek voor is, duurt zijn zoektocht voort. Christien Nuboer

S

inds 1996 zamelt en sorteert Van Peperzeel in Lelystad batterijen in voor Stibat. Managing Director Johan van Peperzeel: “Vier jaar later startte de volledige sortering. We behandelen alle batterijen en accu’s, niet alleen loodaccu’s. Dat varieert van consumentenbatterijen, die van de auto-industrie tot aan industriële batterijen. En vooral die laatste groep groeit explosief door de opkomst van E-mobility. Bovendien zijn we hier in Nederland samen met Denemarken voorlopers in die markt. En waar recycling van bijvoorbeeld tandenborstelof boormachinepack-batterijen heel goed

mogelijk is, komt er bij deze E-mobility industriële batterijen wat meer om de hoek kijken.”

Power Johan van Peperzeel: “In tegenstelling tot starteraccu’s zijn bij de industriële accu’s zoals bijvoorbeeld bij de ‘auto met een stekker’ de batterijen in grote series aan elkaar ‘geknoopt’. Ze bestaan uit multicellen en kunnen wel 400 volt en meer genereren. We noemen deze hoogvoltage accu´s ook wel power-batterijen. Als dit soort accu’s in de retourlogistiek en het recyclingproces niet op tijd worden herkend en op wat voor manier dan ook in

Wet- en regelgeving Vanuit zijn jarenlange ervaring is Johan van Peperzeel ook betrokken bij de spelregels voor de toekomst. “Ik ben als UN-commissielid afgezant binnen de European Battery Recycling Association (Ebra). Samen met Recharge (ook kantoorhoudend in Brussel en de producenten en recyclingbedrijven vertegenwoordigend) en Prba uit de Verenigde Staten proberen we wereldwijd, praktijkgerichte en beproefde voorschriften voor transport, opslag en verpakkingen op papier te krijgen. In 2015 zullen de nieuwste voorschriften in werking treden. Althans, dan hebben we er twee. De eerste gaat over het transport en de opslag van ‘waste’ lithium batterijen, dat zijn dus de nietbeschadigde. De andere gaat over damaged/defective (beschadigde) batterijen. Dat zijn batterijen waar wat mee is en die zorgvuldig, volgens strenge regels, verpakt moeten worden. Dan ligt het wereldwijd vast maar we kunnen er nu al afspraken over maken en er naar handelen. Ook de industrie kijkt mee om het echt ook praktisch uitvoerbaar te houden.” Wat Johan Van Peperzeel echter zorgen baart, is hoe we eenvoudig en doeltreffend kunnen vaststellen wanneer na een ernstig ongeval, als de batterij getordeerd en/of ernstig beschadigd is, de bereddering zowel voor de slachtoffers als hulpverleners veilig verlopen kan.

28 28-29_vanpeperzeel.indd 28

een (auto)shredder of tussen lood starteraccu’s belanden, zouden er ernstige ongelukken kunnen gebeuren. Natuurlijk gaat het 995 van de 1.000 keer goed. Maar we willen mensen leren de gevaren te onderkennen. Als logistieke dienstverlener beheersen wij de batterijenketen van A tot Z, daar zijn we ook goed in. We leveren uiteindelijk aan die recyclingfabrieken.” Van Peperzeel geeft daarom trainingen aan anderen in de keten om de kennis over te brengen. Johan van Peperzeel zit daarnaast zelf ook in een wereldwijd overleg om richtlijnen vast te leggen (zie kader).

Gewicht en levensduur Johan van Peperzeel: “Het probleem van E-mobility zit hem in de huidige markt en de infrastructuur. Daarnaast is de actieradius nog beperkt van EV en HEV voertuigen. Om die zo groot mogelijk te maken, moeten de voertuigen licht zijn met een accu met zo hoog mogelijke capaciteit. Zo komt de Lithium(ion) batterij aan zijn bestaan. De Lithium-ion is oplaadbaar en lithium is een goed alternatief voor het veel zwaardere lood. Maar omdat de Lithium batterij niet zelfstandig kan opereren, heeft hij een batterijmanagementsysteem nodig, een

Johan van Peperzeel


13-03-13 15:09

batterijen ??

BMS. Een BMS systeem is noodzakelijk omdat dit type batterij voor zijn integriteit en veiligheid volledig afhankelijk is van deze elektronica. BMS meet zaken als temperatuur, beveiligt tegen overladen en diep ontladen en controleert zo de stabiliteit van de accu. De accu kan wel een totaal van soms 3000-6000 cellen herbergen. Als gevolg van een incident, denk hierbij aan een ernstige botsing of volledig te water raken, kan de batterij uit balans raken. Het is een heel nieuwe techniek en het elektrolyt blijft hoe leeg de accu ook ‘lijkt,’ explosief.”

Calamiteit De demontage/vervangingsvoorschriften die de automobielfabrikanten nu al geven voor end of life-behandeling van de power-batterijen gelden voor normaal gebruik. Van Peperzeel: “Wij denken dan met onze klanten mee over recyclingmogelijkheden. Het logistieke traject kunnen we ook van hem overnemen. En in onze trai-


28-29_vanpeperzeel.indd 29

ningen brengen we al onze kennis over. We kunnen niet alle vragen oplossen maar we hebben inmiddels wel veel (elektro)chemische en batterijtechnologische kennis in der loop van jaren opgedaan. En zo leerden we onder andere de brandweer gevaren onderkennen als zij als eerste ter plaatse zijn bij een calamiteit. Zo kunnen ze alle kans op gevaar voor anderen en henzelf zo volledig mogelijk uitsluiten.” Want dat is eigenlijk zijn grootste angst. Hij vervolgt: “Wanneer het fout gaat, is als de auto of fiets betrokken raakt bij een ernstig ongeval en getordeerd wordt. Dan heb ik het niet over een kop/staartbotsing maar over een ongeluk waarbij de batterij wordt beschadigd. Bij een personenwagen met NiMh batterij toepassing, hybride auto’s zonder stekker over het algemeen, zit hij in de rugleuning of elders in de cabine (van buiten uit niet benaderbaar). In tegenstelling tot de Lithium–ion batterij. Deze zit heel goed beschermd onderin de carrosserie opgeborgen van voertuigen

met stekkeraansluiting om de batterij op te laden. De autofabrikanten denken ook goed mee wat dat betreft. Maar wat als de brandweer of andere hulpdiensten twijfelen? En bijvoorbeeld moeten gaan afslepen. Je kunt die auto niet even op zijn kop leggen om de accu te bekijken. Idealiter zou er dus een power-voltmeter of een soort contactsleutel moeten zijn waar je mee kunt controleren of die accu nog wel stabiel is en er niet intern spontaan kortsluiting ontstaat?” Als je daar bij bedenkt dat het streven is om in 2015 20.000 ‘stekkerauto’s’ op de weg te hebben en in 2020 het tienvoudige, dus 200.000 waar dat er nu zo’n 2000 zijn. Los van het feit dat er al een fietsenfabrikant alleen nu 120.000 stekkerfietsen per jaar levert. Met dit soort aantallen is het in ieder geval goed om na te denken over eventuele consequenties. En zoals Johan van Peperzeel aangeeft over instrumenten om grip te krijgen op deze relatief nieuwe technieken. n

29 13-03-13 15:09

GROENERE AANDRIJVINGEN VOOR BOUWMACHINES

Voorbeschouwing Bauma München 2013 Van 15 tot en met 21 april wordt weer de driejaarlijkse vakbeurs Bauma gehouden, de grootste vakbeurs voor bouwmachines, bouwmaterialen, voertuigen voor de bouw en bouwmaterieel ter wereld. Plaats van handeling: München. WIL WIJNANDS

O

pnieuw is de beurs groter dan voorheen. In 2010 bedroeg de totale oppervlakte 550.000 m2, dit jaar is de beurs uitgebreid tot maar liefst 570.000 m2, en nog is er een wachtlijst voor deelnemers.

Groenere aandrijftechniek Een hoger rendement en toch lagere emissies, dat is de trend voor de dieselmotortechniek. Volgens professor Günter Kunze, hoofd van de afdeling Machinebouw en Transporttechniek van de Universiteit van Dresden is er ruim aandacht op de beurs voor de aandrijftechniek van mobiele werktuigen. Vooral de uitlaatemissies staan al tijden in de belangstelling, zowel in Europa als Amerika. Alle grenswaarden voor emissies worden strenger en daar zullen de machinebouwers op in moeten spelen. Voor dieselmotoren concentreert men zich op de uitstoot van roetdeeltjes en de stikstofoxiden. Voor off-road machines gelden momenteel de Stage IIIB normen uit Europa respectievelijk de Tier 4i normen uit de Verenigde Staten. In 2014 zullen die worden vervangen door respectievelijk Stage IV en Tier 4Final, die beide een drastische vermindering van de uitstoot van stikstofoxide vereisen. Op de beurs kunt u de eerste machines met Tier 4Final motor tegenkomen. Downsizing van het geïnstalleerd vermogen wordt al toegepast door de motor niet te kiezen op basis van het soms benodigde piekvermogen, maar aan de hand van de gemiddelde vermogensvraag, waarbij de pieken worden opgevangen door geschikte mechanische, hydraulische of elektrische opslagsystemen.


Volgens Kunze zal het nog wel even duren voordat algemeen de hybride techniek wordt aangeboden. Toyota heeft meer dan tien jaar nodig gehad om voet aan de grond te krijgen in de automobielsector. In de mobiele machines zal het om verschillende redenen nog wat langer duren: diversiteit aan machines en vermogens, beperkte aantallen en een hogere levensduur zijn daar de marktrestricties. Op de Bauma zullen echter wel de eerste innovatieve hybride oplossingen worden getoond.

Deelnemers Recycling Uiteraard nemen ook veel leveranciers van machines voor de recyclingbranche deel aan deze beurs. Bouwmachines worden – vaak aangepast – ook gebruikt door de recyclingbranche. Dat zijn dan vooral de wielladers en de overslagmachines. De sloop, waar veel puin en staal wordt verwerkt tot bruikbare materialen voor de wegenbouw en betonproductie, behoort ook tot de recyclingwereld en veel hulpstukken maar ook machines (brekers en zeven) worden specifiek voor de sloperij geproduceerd. Niet verwonderlijk dus dat al deze leveranciers, waaronder vele groten, op de beurs aanwezig zijn. In de navolgende tekst gaan we in op de verschillende machines en wat er door de verschillende leveranciers wordt geïntroduceerd.

broer bij, de 830 M (afb. 1). De E-serie omvat machines die betere prestaties leveren met een lager brandstofverbruik, hoger bedieningscomfort en maximale veiligheid voor mens en machine. De 830 M is een 38 tons machine met een maximum reach van 17 m. De Stage IIIB/Tier 4i Cummins motor levert een vermogen van 164 kW bij 2000 toeren en vermindert het specifieke brandstofverbruik dankzij geoptimaliseerde instellingen van de motor. In Eco-mode wordt met een lager toerental gewerkt (2000 rpm), terwijl het verbruik door toepassing van een automatische aanpassing bij nullast (terugschakeling naar 800 rpm) en stilstand (uitschakeling na 5 minuten) drastisch afneemt. Metingen hebben uitgewezen dat op deze manier tot 25% brandstof kan worden bespaard. De uitstoot aan roet en stikstofoxiden neemt nog meer af; respectievelijk met circa 90% en 50%. Het comfort voor de machinist is verbeterd door een lager geluidsniveau en een comfortabele cabine met luchtgeveerde, verwarmde stoel en joy-stick besturing. Uiteraard ontbreekt een automatische airco niet. De cabine is voorzien van een schuifdeur met daarnaast een opstaprooster met railing, wat de veiligheid van de machinist verhoogt. Met camera’s aan de rechterzijde en naar achteren gericht heeft de machinist een uitstekend zicht op de werkplek. De machine is ook verkrijgbaar in elektro-uitvoering waarmee de machine nog stiller wordt, minder mi-

Overslagmachines De producenten van overslagkranen zetten weer hun beste beentje voor. Sennebogen (buitenterrein F7.712) is vorig jaar begonnen met de introductie van een nieuwe energiezuinige E-serie machines. De eerste machine, de 835 krijgt er tijdens de Bauma een kleinere

Afb. 1. De nieuwe 830 M overslagmachine van Sennebogen is een 38 tons machine met een bereik van 17 meter


13-03-13 17:27

beurs beurs

lieubelastend en de bedrijfskosten nog eens afnemen met circa 50%. Liebherr (buitenterrein F8.809/812) toont op de beurs een model uit de nieuwe LH serie overslagmachines, de LH 30 M (afb. 2). Het is de opvolger van de succesvolle A 924 C. De typeaanduiding LH staat voor ‘Liebherr Händler’, een aanduiding voor het inzetgebied van de machine. De 30 geeft het bedrijfsgewicht van 30 ton aan, terwijl de M weergeeft dat het om een mobiele machine gaat. Alle modellen van de nieuwe LH-serie hebben een aantal nieuwe kenmerken en technische innovaties die de efficiency verbeteren. Zo is de motortechniek door Liebherr zelf ontwikkeld en gefabriceerd. De motoren voldoen uiteraard aan de Stage IIIB/Tier 4i uitlaatemissies. De LH 30 is een klassieke, veelzijdige machine voor het laden van vrachtwagens of treinwagons, het voeden van schrootscharen, het uitvoeren van sorteerwerk of het veelvuldig verplaatsen van materiaal. Hij wordt aangedreven met een 7 liter viercilinder dieselmotor met een vermogen van 129 kW (175 pk) bij een toerental van slechts 1800 rpm. Daarmee maakt de motor zeer efficiënt gebruik van de brandstof bij lage toerentallen. De cabine van de nieuwe LH 30 M kan traploos op elke hoogte worden gebracht door middel van een hydraulisch hefmechanisme. De machinist kan zijn stoel in hoogte verstellen en deze aan het gewicht van de machinist aanpassen. JCB (buitenterrein F7.713/1) zal haar nieuwste overslagmachine JS20MH (afb. 3) voor de verwerking van afval tonen.

Bauma 2013 Internationale vakbeurs voor bouwmachines, bouwvoertuigen en verwante apparatuur, waaronder sloop en bouwmaterialenrecycling Wanneer: Openingstijden:

Plaats: Informatie: Entree:

Kaarten bestellen: Bauma-App:

Het is een 20 tons machine voor het behandelen van afval door gemeentelijke diensten, maar is ook geschikt voor de recycling van allerlei andere materialen. Het is een op wielen staande machine en maakt gebruik van dezelfde motor en hydrauliek als het nieuwste type JS160W Wastemaster van het bedrijf. De onderwagen is echter compleet opnieuw ontworpen en het chassis heeft een centraal geplaatst draaiwerk en heeft daarmee een hogere stabiliteit over de complete 360° verdraaiing ten opzichte van de conventionele overslagmachines. De machine is specifiek bedoeld voor de afval- en recy-

Afb. 2. Liebherr heeft een nieuwe serie overslagmachines en toont onder andere de LH 30 M, een 30 tons machine


30-35_Bauma.indd 31

maandag 15 april tot en met zondag 21 april Maandag - vrijdag van 9.30-18.30 uur Zaterdag van 8.30 - 18.30 uur Zondag van 9.30 - 16.30 uur Neue Messe München, Messegelände, München www.bauma.de 1 dags kaart - online/aan de kassa - euro 20/euro 26 3 dagen kaart - online/aan de kassa - euro 43/euro 52 7 dagen kaart - online/aan de kassa - euro 54/ euro 65 Groepskaart euro 15 (vanaf 10 personen) via www.bauma.de, Für Besucher, Tickets online kaufen voor iOS en Android (Android vanaf april)

cling industrie, heeft een hydraulisch hefbare cabine voor een beter zicht op het beladen van containers. De JS20MH heeft een 97 kW JCB Dieselmax motor met een 5,7 meter lange rechte boom, waaraan een 4 meter lange banaangiek of een 3,6 meter lange dipper kan worden gemonteerd. De maximum reach bedraagt circa 9,5 meter. Een intelligente, omkeerbare waaier op de motor zorgt voor een optimale koeling. De cabine is voorzien van airco voor een hoog comfort van de machinist. Beveiligingsdelen voor de cabine en machine zijn op aanvraag leverbaar.

Afb. 3. JCB toont haar nieuwste overslagmachine voor de afvalbranche, de JS20MH

31 13-03-13 17:27

Beursreis

Afb. 4. De nieuwe Cat 336 E H hybride graafmachine met een nieuwe, door Caterpillar ontwikkelde en gepatenteerde, hydraulische technologie

Graafmachines Ook bij de graafmachines, vaak nodig voor het afgraven van sloopterreinen, of met een juist hulpstuk ingezet als sloopkraan, zijn nieuwe zaken te bewonderen. Zo toont Caterpillar (hal B6.106/406) maar liefst 70 machines op een oppervlak van 12.000 m2. Daaronder is een nieuwe Cat 336 E H hybride graafmachine (afb.4), die voor het eerst op deze beurs te zien is. Dit revolutionaire model maakt gebruik van een nieuwe, door Caterpillar ontwikkelde en gepatenteerde, hydraulische technologie en levert volgens de producent een ongeëvenaarde prestatie. Ook het brandstofverbruik is drastisch verminderd door toepassing van motor management systeem dat wordt aangestuurd met behulp van een elektronisch gestandaardiseerde programmeerbare pomp (ESP) die voor vloeiende overgangen zorgt tussen het hybride hydraulisch systeem, de dieselmotor en de accumulatoren. Een tweede hulp daarbij is een adaptief regelsysteem voor de hydrauliek en een systeem dat de afremming van de draaibeweging van de bovenbouw hydraulisch opslaat in een accumulator voor gebruik bij het starten van een nieuwe draaibeweging. De machine is uitgerust met een dieselmotor die voldoet aan de huidige emissie-eisen van Stage IIIB/Tier 4i. Volgens opgave van de fabrikant verbruikt de


machine tot 25% minder brandstof in vergelijking met de lopende serie 336 E machines.

In samenwerking metVan Ekeris Expo Service organiseert Recycling Magazine Benelux individuele reizen naar de beurs. Reisdatum, vliegmaatschappij en de lengte van het verblijf kiest u zelf. Er kan worden gevlogen vanaf Amsterdam, Rotterdam, Düsseldorf of Brussel. U verblijft in viersterrenhotel Erzgiesserei Europe in het centrum van München op 25 minuten rijden met de metro naar het beurscomplex. Informatie: telefonisch via 088066 08 40 of via internet: www.ankoreizen.nl, [email protected]

Blikvanger bij Komatsu (hal B5.102/402) is de hydraulische hybride graafmachine HB215LC-1 (afb. 5) die nu in Europa beschikbaar komt. Het is een 20 tons machine met een motor van 104 kW die het hybride systeem aandrijft. Dat systeem bestaat behalve uit de dieselmotor uit een elektrische motor voor het draaiwerk, en een generator voor het elektrische systeem en een condensator. Jet hybride systeem werkt op basis van het regenereren van de remenergie tijdens het afremmen van de draaiende bovenbouw en opslag van deze energie in de condensator via

een inverter. De opgeslagen energie wordt gebruikt voor het versnellen va de bovenbouw als deze moet gaan draaien. Ook hier wordt een brandstofreductie van 25% beloofd. Standaard wordt het Komatsu Komtrax systeem meegeleverd, waarmee de bedrijfsinformatie van de machine op een aparte website beschikbaar komt voor latere analyse. New Holland (hal B5.102/402) is een van de eerste producenten die een graafmachine met Tier 4Final motor zal laten zien. Twee modellen middelgrote graafmachines zijn rond deze motor opgebouwd, de E75C SR (afb. 6) en de E85C MSR. Om te voldoen aan de extreme emissie-eisen wordt een Cooled Exhaust Gas Recirculation (CEGR of gekoelde uit-

Afb. 5. De hydraulische hybride graafmachine HB215LC-1 van Komatso is nu ook verkrijgbaar in Europa

Afb. 6. De 75CSR-S van New Holland is een van de eerste graafmachines met een Tier 4Final motor


13-03-13 17:27

beurs

laatgas recirculatie) technologie toegepast, in combinatie met een eenvoudige Diesel Oxidatie Katalysator (DOC) nabehandeling. Daarnaast wordt nog eens een brandstofbesparing gerealiseerd met behulp van een Intelligent Total Control System en een nieuwe ECO-mode.

Sloopkraan Nieuw bij Volvo (buitenterrein F5.512/514) zijn de high-reach sloopkranen EC380DHR, EC480DHR en EC700CHR met een bereik van respectievelijk 21, 27 en 32 m. (afb. 7)Alle Volvo highreach machines kunnen zowel met HR-uitrusting als een standaard graafarm worden uitgerust. De hydraulische snelwissel waarmee de high-reach sloopuitrusting binnen 30 minuten kan worden vervangen door een standaardgraafarm, maakt de machine breed inzetbaar. Standaard hebben alle drie de machines allerlei beschermingsmaatregelen om te voorkomen dat vallend materiaal onderdelen van de machine zou kunnen beschadigen, een indicatiesysteem kantelbeweging (TMI) dat overbelasting van de machine registreert (via druk-, hoeken zwenksensoren). een hydraulisch intrekbare onderwagen die het transport vergemakkelijkt en een grote 7” vooruitkijkcamera op de extra hoge sloopgiek voor een beter zicht en meer veiligheid. De sloopkranen met ultragroot bereik (alleen EC380DHR en EC480DHR) worden geleverd met Volvo D13-motor met Tier 4i/ Stage IIIB-certificaat, voor minder emissies, meer pk’s en een hoger motorkoppel.

Afb. 7. Volvo introduceert maar liefst drie HighReach sloopkranen

Wielladers Nog zo’n machine die veel wordt gebruikt op recyclingwerven is de wiellader, die oorspronkelijk voor de bouw is bedoeld. Ook hier zijn verschillende nieuwe machines te bewonderen. Nieuw bij Liebherr (buitenterrein F8.809) zijn de Compact wielladers L 506 C en L 508 C (afb. 8), beide met een hoogte lager dan 2500 mm. De lagere hoogte zorgt tegelijk voor een laag zwaartepunt en daardoor voor een betere stabiliteit. De L 508 C heeft een vermogen van 49 kW en is de enige machine in zijn soort met een besturing rond een centrale draaipen. De machines hebben een groot glasoppervlak voor een goed zicht op het werk. De bedieningshendels zijn ergonomisch vormgegeven en opgesteld zodat een in-


30-35_Bauma.indd 33

Afb. 8. De Liebherr L 508 C is een compacte wiellader met een maximum hoogte van 2,5 meter

33 13-03-13 17:27

Afb. 9. De Cat 966K XE heft een geavanceerde aandrijflijn gekregen

tuïtieve bediening wordt verkregen. Caterpillar (hal B6-106/406) toont voor het eerst de 988K wiellader, die voldoet aan de strenge Stage IV emissienormen van de EU en de definitieve emissienormen van de Amerikaanse EPA Tier 4Final. Hij gebruikt tot 20% minder diesel dan zijn voorganger. De 966K XE (afb. 9) van de fabrikant heeft een geavanceerde aandrijflijn gekregen die gebruik maakt van een split-power CVT. De overbrenging is gedeeld in een mechanisch deel en een hydrostatisch deel. Voordeel is een eenvoudiger bediening en betere beheersbaarheid door de machinist. Op de stand van New Holland (hal B5.102/402) staat een nieuw model W170C wiellader (afb. 10), speciaal ontworpen voor de recycling branche. Hij heeft volgens de fabrikant een zeer laag verbruik van 10 liter per uur en voorzien van een nieuw ontwerp van het koelsysteem, dat zeer efficiënt te reinigen is. De radiator heeft een doosconstructie met meer ruimte tussen de vinnen zodat stof gemakkelijker weg te blazen is met de omkeerbare waaier. De radiatorbox is achter de cabine geplaatst, ver van plaatsen waar stof wordt opgeworpen. Andere kenmerken zijn een pakket veiligheidsmaatregelen voor de machinist, meer ver-


mogen en een lager brandstofverbruik met de SCR Tier 4i motor en Eco-mode en Eco-Stop, en meer grip en minder slijtage door de Heavy Duty assen met open differentieel en 100% differentieel lock. Bij Komatsu (hal B5.102/402) zal de nieuwe WA380-7 wiellader (afb. 11) te bewonderen zijn. Met een bedrijfsgewicht van 18 ton, en verbeterde efficiency, lager brandstofverbruik, verbeterde comfort voor de machinist en verbeterde servicemogelijkheden vermindert deze machine de bedrijfskosten. De dieselmotor levert een vermogen van 191 pk/143 kW en voldoet aan de Stage IIIB/Tier 4i emissienormen. De motor gebruikt een geavanceerd elektronisch besturingssysteem om de luchtstroom, brandstofinjectie, verbrandingsparameters en de nabehandeling van de uitlaatgassen te regelen, zodat minder brandstof wordt verbruikt en tegelijk de diagnostische mogelijkheden zijn verbeterd. Een nieuwe cabine waarin het geluid minder doordringt (68 dB(A) en klimaatregeling zorgt voor een prettige werkomgeving voor de machinist. Een nieuw 7” HD beeldscherm heeft verbeterde uitlees- en instelmogelijkheden, waarmee de machinist ook nog eens de bedrijfsgegevens van de machine kan controleren.

Hulpstukken De bekende sloopschaar CC 3300 van Atlas Copco (buitenterrein F6.616.1) heeft er een nieuwe variant bij, de CC 3300 (MS) (afb. 12) en die wordt dan ook getoond op de beurs. Feitelijk betreft het

Afb. 10. De New Holland W170C wiellader is speciaal ontworpen voor de recycling branche

Afb. 11. De nieuwe WA380-7 wiellader van Komatsu


13-03-13 17:28

beurs

een aanpassing van de armen van de schaar door twee nieuwe armen, waardoor de slooptang een mobiele schaar wordt. Met deze nieuwe versie richt de fabrikant zich op de wereldwijde sloop- en recyclingbranche, inclusief schrootwerven. Als toepassing noemt men de sloop van staalconstructies, het knippen van profielen en balken, en van kozijnen en wapeningen. De MS heeft twee armen die ieder afzonderlijk worden aangedreven door een hydraulische cilinder, waarmee een hoge snijkracht wordt verkregen over de totale sluithandeling. De combinatie van een enkel en dubbel blad vergroot de stabiliteit onder extreme belastingen. Door de lagering van beide armen op één hoofdpin wordt een stabiele constructie verkregen, terwijl montage- en demontage snel kan worden uitgevoerd. Uit Nederland toont ook A. Jansen BV (buitenterrein FGN.N927/1) zich op de beurs met de stapelbare Legioblock betonblokken (afb. 13)waarmee tijdelijke en permanente oplossingen worden geboden voor de bouw van keerwanden, opslagboxen, sleufsilo’s en industriehallen. Legioblock is een makkelijk en te plaatsen en te verplaatsen bouwsysteem, dat naderhand ook nog kan worden uitgebreid. Er is geen fundering nodig en de wanden hebben geluid- en brandwerende eigen-

Afb. 12. Atlas Copco heeft van de bestaande CC 3300 sloopschaar een mobiele schaar voor de recyclingbranche gemaakt


30-35_Bauma.indd 35

Afb. 13. Met Legioblock zijn eindeloos veel variaties mogelijk voor opslag van bulkmateriaal

schappen. Door de verplaatsbaarheid heeft het systeem een hoge restwaarde. Rotar (hal B3.423/524) presenteert tijdens de Bauma een geheel nieuwe lijn sloop-/sorteergrijpers. De nieuwe serie RG (afb. 14) is beschikbaar voor graafmachines van 2 tot en met 60 ton. De nieuwe lijn is volgens de producent een “heavyduty” concept. Het dubbele box frame van de behuizing biedt grote stabiliteit. De grijpers hebben brede lagerpunten en grote pendiameters. De RG-serie wordt aangedreven door Parker motoren met een geïntegreerd cross-over ventiel. De

gecentreerde cilinder is standaard voorzien van een lasthoud-ventiel. De constructie bestaat op belangrijke delen uit Hardox. Het aantal onderdelen als ook het aantal aansluitingen is verminderd, zonder enige wijziging in de functionaliteit en veiligheid. Ook introduceert Rotar introduceert een compleet programma sloophamers. De nieuwe RHB-serie hamers behoort tot de stilste sloophamers die momenteel beschikbaar zijn. De innovatieve constructie heeft minder componenten en slechts twee beweegbare delen, wat de betrouwbaarheid en duurzaamheid vergroot. ■

Afb. 14. De nieuwe sloop/sorteergrijper van Rotar

35 13-03-13 17:28

INBOUW WEEGBRUG Havervelden 8 5281 PT Boxtel The Netherlands Tel: +31 (0)411 67 77 88 Fax: +31 (0)847 46 31 64 [email protected] www.bwt-weegtechniek.nl

visit us at .... SBM Mobiel breken

RUBBLE MASTER Mobiel breken

ZB Staalshredders

Mobiele brekers voor het breken van o.a. (beton)puin, asfalt, grind en slakken.

Compacte mobiele brekers voor het breken van o.a. (beton)puin, asfalt en restbeton.

Shredders voor het verkleinen van o.a. staal, aluminium, koper en zink.

Jager Ophof sterk op gebied van breken, zeven, shredderen, wassen, transporteren, windziften, mobiele- en vaste betoncentrales, immobiliseren, slĳtdelen en sensortechniek. Contact: +31 (0) 341- 42 45 33 | www.jager-ophof.nl | [email protected]

Stofbestrijding voor binnen en buiten?

Inkoop, verkoop & verhuur van overslagmachines

Wij hebben water in de hand Voor elk stofprobleem hebben Aquaco en Perrot altijd een innovatieve oplossing. Vernevelingssystemen bijvoorbeeld, voor stofbestrijding in bedrijfshallen. Of (kanon)sproeiers, speciaal voor stofbestrijding in de buitenlucht. Wij ontwerpen, installeren en onderhouden efficiënte en kwalitatief hoogwaardige systemen van alle professionele merken. Deskundig, betrouwbaar en met oog en oor voor uw wensen en eisen. Wilt u bijvoorbeeld uw bedrijfshal of overslagplaats stofvrij houden voor een optimaal werkklimaat? Maak dan kennis met de specialisten van Aquaco en Perrot. Wij hebben water namelijk écht in de hand. Al meer dan 30 jaar!

www.aquaco.nl | 0481 - 377 177

www.perrot.nl | 0318 - 636 738

Sennebogen 835M D Bouwjaar 2009

Sennebogen 818 Bouwjaar 2010

Caterpillar 325D LMH Bouwjaar 2010

Sennebogen 825M D Bouwjaar 2007

Energieweg 2, 8084 GR ‘t Harde 0031 (0) 525 651834 Mail: [email protected] | www.tpatergroep.nl

Uw specialist voor fabricage, verhuur en reparatie van grijpers Uw specialist voor fabricage, verhuur en reparatie van grijpers

\Draaibrugweg 1 - 1332 AA Almere \Draaibrugweg 1 22 - 1332 AA Almere Tel: 036-532 88 Tel: 036-532 88210 22 130 Mobiel : 06 53 Mobiel : 06 53 99 21022 130 Fax: 036-549 Fax: 036-549 99 22 Email: [email protected] Email: [email protected] Website: www.tgs-grabs.nl Website: www.tgs-grabs.nl

Van Gansewinkel met oud papier op stoom in Rotterdam

Nieuwe locatie biedt kansen voor verdere groei Van Gansewinkel Groep is zowel afvaldienstverlener als grondstoffen- en energieleverancier. Thuismarkt is de Benelux, maar Van Gansewinkel Groep is ook actief in Duitsland, Frankrijk, Portugal, Tsjechië, Polen en Hongarije. In Europa neemt Van Gansewinkel Groep met ongeveer 7.300 medewerkers en een jaaromzet van ruim € 1,2 miljard een top 10-positie in. In de Benelux staat het internationale concern ‘naar eigen zeggen’ op nummer 1. Henk Meinen

A

fval Bestaat Niet is het credo van Van Gansewinkel Groep. De onderneming zamelt afval in en bewerkt of verwerkt afval tot grondstoffen en energie. Het gaat daarbij om zeer diverse materiaalstromen, variërend van brandbaar afval tot en met bouwen sloop afval, gevaarlijk afval, glas, elektr(on)ische apparatuur, hout, metalen, kunststoffen en mineralen, maar ook papier. Wij stuurden naar Rotterdam om eens te kijken hoe het met de oud-papieractviteiten aan de Vareseweg is gesteld.

Volledige overname AVR-Rietveld Voorjaar 2011 werd Van Gansewinkel Groep 100% eigenaar van AVR-Rietveld. Toen werd het resterende 50%-belang van papierproducent Smurfit Kappa verwor-

ven. AVR-Rietveld was een samenwerking van Smurfit Kappa en AVR. Na de 100%-overname werd AVR-Rietveld binnen het inzamelbedrijf van Van Gansewinkel geïntegreerd, waarbij onder meer werd besloten de oud-papieractiviteiten te verplaatsen van de Giessenweg naar de Vareseweg in Rotterdam. Van Gansewinkel beschikt nu over oud-papierverwerkende locaties in: Rotterdam, Capelle aan de IJssel, Rucphen, Velp, Breda en Hoogeveen.

Aanpoten Aan de Vareseweg was voorheen een chemiedepot van AVR gevestigd. Een royaal pand met voldoende binnen- en buitenruimte, maar alles moest worden ingericht als een functioneel oud-papierbedrijf. Volgens Harrie Bles – Manager Papier bij Van Gansewinkel – een stevige klus met veel

Sorteerinststallatie van Wagensveld voedt de Paalpers

tijdsdruk. Bles: “Dan moet je om te beginnen goede analyses opstellen en vervolgens de juiste keuzes maken. Het heeft geen zin om zonder grondig nadenken ‘zomaar’ een oud-papierplant neer te zetten. Die tijd en ruimte moet je dus gewoon nemen, ook al weet je dat de deadline krap is. Die tijdsdruk enerzijds en de noodzaak van eerst grondig nadenken anderzijds, geven wel aanleiding tot zeg maar een gezonde spanning. Bij dat alles moet je altijd voor ogen houden, dat de zaak wel rendabel moet kunnen presteren.” Fred Brouwers – Manager Trade and Sales Papierstromen bij Van Gansewinkel – vult aan: “Je hebt met allerlei zaken rekening te houden, zoals de beschikbare ruimte, de ligging, het personeel, de kosten, logistieke zaken betreffende aan- en afvoer enzovoort. Die omstandigheid en de nabijheid van de Rotterdamse haven waren mede doorslaggevend voor onze keuze voor de exportmarkten. Dan kun je met een wat lichtere installatie toe en bovendien is de afvoer geen probleem.” Van die keuze voor export heeft men zeker geen spijt. Zowel inzameling als uitlevering bevindt zich nu in een goed overzienbaar gebied. Het bedrijf richt zich daarbij qua inzameling op wat je ‘Groot Rotterdam’ kunt noemen.

Harrie Bles:]

“Onze locatie is klaar voor verdere groei”

38 38-39_vangansewinkel.indd 38


13-03-13 17:14

bedrijf ??

Harrie Bles (l) en Fred Brouwers (r).

Efficiënte afvoer

Alle soorten oud papier worden ingezameld en verwerkt, waarbij de belangrijkste bronnen de industrie en aanverwante bedrijven, de grafische sector en de huishoudelijk stromen vormen. Naast oud papier wordt als bijstroom ook plastic ingezameld. Het gaat echter bij de Vareseweg primair om oud papier.

door de installatie en de bunker van Wagensveld. De ruimtes rond de installaties zijn zodanig ruim, dat manoeuvreren geen kopzorgen geeft. Het losgedeelte in de hal is ongeveer een meter verhoogd om in- en uitrijden en lossen met hogere combinaties mogelijk te maken. De laadperrons voor de uitlevering bevinden zich links en rechts naast het pand, direct aansluitend aan de opslagruimtes voor geperste balen. De weegbrug bevindt zich op een logische plaats op het zeer royale

Groeien Met de nieuwe installatie wordt nu circa 900 ton oud papier per week verwerkt. Daar zit nog een onderdekking in ten opzichte van de maximale capaciteit. Fred Brouwers: “Het is een bekend gegeven dat de inzameling van oud papier in West-Europa en dus ook in ons werkgebied, onder druk staat. Niettemin willen we groeien in volume en dat is ook beslist mogelijk. Dat vereist veel inspanning, creativiteit en doorzettingsvermogen.” Ook Harrie Bles onderstreept de noodzaak van groei. “De installaties, de beschikbare ruimtes en de logistieke mogelijkheden zijn ingericht op verdere groei. Daarbij ligt er natuurlijk een prachtig marktgebied om ons heen. Veel bedrijfsactiviteiten, veel inwoners op een relatief klein gebied en zoals gezegd prima afvoeropties via de grote haven. Dat de markt nu wat tegenzit is jammer, maar daardoor laten we ons niet ontmoedigen. Je moet dit soort zaken niet op al te korte termijn bekijken. En dan zijn er beslist interessante groeikansen.”

Paal en Wagensveld Voor de verwerking van het oud papier werden twee nieuwe Paalpersen en een sorteerinstallatie van Wagensveld aangeschaft. Één van de persen staat apart opgesteld, de andere wordt direct gevoed


38-39_vangansewinkel.indd 39

voorterrein. Met de huidige productiemedewerkers wordt nu op jaarbasis naar schatting – gestart werd hier in oktober 2012 – circa 45.000 ton oud papier verwerkt. De installaties, de logistieke gang van zaken en het productieproces lopen volgens Harrie Bles en Fred Brouwers nu naar volle tevredenheid. Bles: “We hebben alles tijdig kunnen realiseren en zijn nu goed op stoom. Qua capaciteit is er ruimte voor nog een behoorlijke groei. Dat is de volgende opdracht.” n

Ook volop buitenruimte

Fred Brouwers:

“Rotterdam is optimaal gesitueerd voor export”

39 13-03-13 17:14

∆ Hoge slijt∆vastheid Hoge slijtonder uiterst vastheid uiterst zware onder omstandigzware omstandigheden heden

∆ Ook hiervoor is ∆ Ook hiervoor is HARDOX zeer goed HARDOX zeer goed toepasbaar. toepasbaar.

TOTAAL WEEG CONCEPT

VOOR DE AFVAL EN RECYCLING BRANCHE Overal waar gewogen wordt kan Precia Molen als adviseur en als leverancier worden ingezet. Als ‘all-in’ dienstverlener profileert Precia Molen zich door de klant te ontzorgen. De werkwĳze en mogelĳkheden rond ‘het wegen’ worden vanaf budgetplanning tot en met oplevering en certificering, samen met de klant gerealiseerd.

∆ Inbouwklare HARDOX ∆ Inbouwklare slijtplaten voor HARDOX o.a. slijtplaten o.a. brekers envoor storttrechters. brekers en storttrechters. WWW.PRECIAMOLEN.NL

Tel. E-mail Website

+31 76 5242526 [email protected] www.preciamolen.nl

Mag.Rec.’10/B Mag.Rec.’10/B

PRECIA-MOLEN NEDERLAND B.V. Franse Akker 1, 4824 AL Breda Postbus 3246, 4800 DE Breda

GEHA B.V. GEHA B.V. Slijttechniek

Slijttechniek Grote Tocht 27, Westerspoor-Zuid Grote Tocht 27,1500 Westerspoor-Zuid Postbus 2150, GD Zaandam Postbus 2150, 1500 GD800 Zaandam Tel.: (+31) 075-65 39 Tel.: (+31) 075-67 075-6502 39456 800 Fax: (+31) Fax: (+31) 075-67 02 456 E-mail: [email protected] E-mail: [email protected] Website: www.geha-zaandam.nl Website: www.geha-zaandam.nl

bedrijf ??

PROMETAAL HEEFT DUURZAAMHEID HOOG IN HET VAANDEL STAAN

Prometaal: nieuw voertuig voor autowrakken Metaalrecycler Prometaal uit Maarssen vervoert jaarlijks een massa autowrakken. Dat moet veilig en efficiënt gebeuren. Het nadenken daarover kun je rustig aan directeur Gabri l van Seumeren en zijn team overlaten. Daarbij hecht men bij het bedrijf aan duurzaamheid. Dat houdt onder meer in, dat herbruikbaarheid van bepaalde onderdelen een serieuze overweging is. HENK MEINEN

Nieuwe Volvo speciaal aangepast Wrakkenvervoer is dus een specialiteit van Prometaal. Zowel volume als draagvermogen zijn daarbij zwaarwegende factoren. Verder worden de wrakken geplet met de kraan, waardoor er vanzelfsprekend sprake is van forse krachten die zorgen voor een hoge belasting van kraan en chassis. Dat alles vraagt om een niet alledaagse combinatie. Die heeft Prometaal gevonden in een hagelnieuwe Volvo FMX 8X2 truck – geleverd door dealer Van Dijk in Utrecht – voorzien van een 370 pk sterke EEV motor. De truck is uitgerust van een gestuurde en hefbare sleepas en voorzien van een Epsilon


41_prometaal.indd 41

Q15OZ overslagkraan en een geheel in Hardox staal uitgevoerde vaste kipperbak. De bak heeft een inhoud van circa 55 m3 en een bijbehorend laadvermogen van 13.500 kilogram.

Klaar voor twaalf autowrakken Veel details van de in eigen beheer opgebouwde truck zijn er op gericht om de laadvloerhoogte zo laag mogelijk te houden. Want het is wel de bedoeling dat er twaalf shredderklare autowrakken gelijktijdig kunnen worden vervoerd. Daarom vallen ook de langsliggers van de kipper om het versterkte innerliner-chassis in plaats van er op. De kipperschaar is ver-

der verlaagd in het chassis gebouwd. De kraan is uitgerust met een vierschaligepoliepgrijper, een eigen productie van het bedrijf. De grijper is volgens Prometaal optimaal geschikt voor het pletten en verladen van de autowrakken. Het milieu wordt beschermd tegen eventueel lekkende vloeistoffen door de bak uit te voeren met een vloeistofdrempel en met een knelrubber tussen de achterdeuren en de zijwanden.

Hergebruik Prometaal hecht zoals gezegd aan duurzaamheid. Tenslotte is het niet voor niets het eerste schrootbedrijf dat in Nederland werd gecertificeerd voor de MVO Prestatieladder. Mede daarom werden kipper, de drie jaar oude kraan en diverse hydraulische delen na grondige revisie overgezet van de vorige truck, een Volvo FM9 met elf probleemloze dienstjaren. Ook roestvrijstalen delen als spatborden werden hergebruik. U komt de bijzondere combinatie wel op de Nederlandse wegen tegen……. ■

41 13-03-13 17:46

Missie van Vlakglas Recycling Nederland

Zoveel mogelijk vlakglas inzamelen en recyclen Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft Vlakglas Recycling Nederland laten weten dat de overeenkomst inzake de verwijderingsbijdrage voor vlakglas opnieuw algemeen verbindend is verklaard. Dat betekent dat de verwijderingsbijdrage de komende drie jaar verplicht blijft. “Het laat zien dat de overheid ons systeem van inzameling en recycling nog steeds volledig ondersteunt,” zegt Trudy Tuinenburg van Vlakglas Recycling Nederland. De verlenging is van groot belang voor de vlakglasmarkt als geheel. De huidige inzamelstructuur kan in de komende jaren gewoon blijven bestaan.

Henk Meerstadt

“D

at de regeling is verlengd, zien wij als een erkenning van de bestaande situatie. In de afgelopen jaren heeft het systeem zijn waarde bewezen. De resultaten die we behalen op ingezamelde hoeveelheden laten dat ook zien,” aldus Trudy Tuinenburg. “De wijze van inzamelen hoeven we gelukkig niet te veranderen. Iedereen kan met vlakglasafval naar een van de inzamelpunten gaan.” De verlenging is een goed moment om de activiteiten van Vlakglas Recycling Nederland even op een rij te zetten.

Zelfstandige stichting Zo veel mogelijk vlakglasafval in Nederland gestructureerd inzamelen en recyclen. Dat is de missie van Vlakglas Recycling Nederland. Trudy: “We zijn een kleine organisatie met 4,1 fte. Gezamenlijk richten wij het inzamelnetwerk in en houden dit in stand. Ook geven we informatie en voorlichting.” Vlakglas Recycling Nederland heeft contracten met landelijk opererende transportbedrijven en internationale vlakglasrecyclers. De organisatie coördineert de heffing van de verwijderingsbijdrage op isolatieglas waarmee in ons land het systeem van vlakglasinzameling wordt gefinancierd. Vlakglas Recycling Nederland is opgericht in 2002 op initiatief van de belangrijkste partners in de glasbranche. Trudy schetst iets van de ontwikkelingen die tot de oprichting hebben geleid. “In het jaar 2000 namen de Nederlandse producenten van vlakglas het initiatief om op vrijwillige basis een recyclingsysteem op te zetten om zodoende te voldoen aan hun producenten-

42 42-43_Vlakglas.indd 42

verantwoordelijkheid. Er volgde een proef in de noordelijke provincies en op grond van de goede resultaten die daarbij werden gehaald, heeft het toenmalige ministerie van VROM dit systeem en de financiering daarvan goedgekeurd.” Om een landelijk afvalbeheerssysteem op te zetten, werd de Stichting Vlakglas Recycling Nederland opgericht. Naast gewone inzamelpunten voor kleinere hoeveelheden vlakglasafval werden er locaties opgericht waar containerladingen of grote hoeveelheden gestort konden worden: de zogeheten open overslaglocaties. Vanuit al deze punten wordt het glas vervoerd naar de recyclinglocaties in het buitenland. Vlakglas Recycling Nederland is een zelfstandige stichting. De glasbranche heeft geen

inhoudelijke invloed op de stichting. Wel onderhoudt Vlakglas Recycling Nederland nauwe contacten met de glasbranche.

Partners De stichting werkt samen met een aantal bedrijven. Deze bedrijven geven ondersteuning op het gebied van administratie, logistiek en verwerking. Zo is het de Onafhankelijke Administratie Vlakglas die de verwijderingsbijdrage int. Dat is het bedrag dat elke producent en/of importeur van isolatieglas betaalt voor een milieuverantwoorde inzameling en recycling. Vlakglas Recycling Nederland heeft de opdracht om de verwijderingsbijdrage te innen uitbesteed aan het Branche Bureau in Baarn. Dit is een onafhankelijke organisatie waardoor


13-03-13 15:09

vlakglas ??

de vertrouwelijkheid van de gegevens van de deelnemende bedrijven gewaarborgd blijft. Van Gansewinkel verzorgt de logistieke taken. Het verwerken en recyclen van het glas vindt plaats bij Maltha Glasrecycling België en S.A. Minerale.

Vrijwilligheid Het inzamelsysteem dat Vlakglas Recycling Nederland heeft ontwikkeld, is gebaseerd op vrijwilligheid. Uit onder andere een studie van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu blijkt dat goed te werken. Deze studie constateert dat het systeem voldoet aan de principes van producentenverantwoordelijkheid. Het Ministerie ziet geen aanleiding dit systeem om te zetten in wetgeving. “Het grote voordeel hiervan voor de vlakglasindustrie is dat niemand te maken krijgt met dwingende overheidsmaatregelen, maar het systeem naar eigen goeddunken kan laten functioneren.”

Waarom inzamelen en recyclen? Recyclen is geen keuze, het is noodzaak. Schaarste van grondstoffen is immers al jarenlang een groeiend probleem. De voorraad olie, gas, mineralen en metalen krimpt zo snel, dat het onzeker is hoeveel we er de komende jaren nog van uit de aarde kunnen halen. Recycling is een van

de oplossingen. Recyclen zorgt ervoor dat de mens minder primaire grondstoffen gebruikt. Hoe meer recycling, hoe minder primaire grondstoffen er verloren gaan. Glasrecycling is er primair op gericht om een zo zuiver mogelijke grondstof terug te brengen naar aan de (vlak)glasindustrie, dus vrij van verontreinigingen zoals pvb-folie, aluminium en steen. Recyclede vlakglasglasscherven worden gebruikt in verschillende branches waarvan de belangrijkste de vlakglas-, verpakkingsglas- en glaswolindustrie zijn. Met uitzondering van glaswol, blijft het verkregen afvalproduct opnieuw 100% inzetbaar als grondstof voor de glasproductie. Met recht kan worden gezegd, dat glasrecycling glas eindeloos maakt.

Glas is een 100% C2C-materiaal Cradle to cradle (C2C) is een nieuwe manier om te kijken naar productieprocessen en milieu, geïnitieerd door de heren Braungart en McDonough. Glas is een van de weinige materialen die voor 100% gerecycled kunnen worden tot glas, zonder verlies aan materiaal. Glasrecycling levert concrete voordelen op: • Besparing van energie: recycling van 20cm² glas kan een 60 wattlampje laten branden gedurende vier uur. • Besparing van energie: iedere 10% inzet van scherven bespaart 2,5% energie.

• Besparing van NOx en CO2 uitstoot: recycling van een ton glas, bespaart 300 kg CO2 uitstoot. •B esparing van ruwe grondstoffen: voor de productie van een ton glas uit het oorspronkelijke zand en soda heeft men 1,4 ton nodig. De inzet van glasscherven gebeurt een-op-een.

Verminderen CO2-uitstoot

Een belangrijk aandachtspunt is het verminderen van de CO2-uitstoot bij het transport van het vlakglasafval. Samen met transporteur Van Gansewinkel werkt Vlakglas Recycling Nederland hier hard aan. Twee jaar geleden is deze inspanning beloond met de toekenning van de prestigieuze Lean and Green Award.”Het was een beloning voor onze jarenlange inspanningen om de CO2-uitstoot te verminderen. En die inspanning is nog niet ten einde. Dit jaar nog hopen we de uitstoot met 25% te hebben teruggebracht. Dit denken we onder meer te realiseren door te kiezen voor transport over water. Samen met Van Gansewinkel hebben we besloten om steeds vaker schepen te gebruiken in plaats van vrachtwagens om het vlakglasafval te vervoeren. Voor transport dat toch nog over de weg plaatsvindt, zetten we grotere vrachtwagens in met meer laadcapaciteit.” n

Vernieuwde website Het tienjarig bestaan van Vlakglas Recycling Nederland was een goede aanleiding de nieuwe website te lanceren. Dat gebeurde op 21 november van het afgelopen jaar. De website staat boordevol interessante en leerzame informatie. Er zijn links te vinden naar diverse andere websites, naar eerder uitgegeven nieuwsbrieven en naar een nieuwe bedrijfsfilm. Tevens is er veel te lezen over de geschiedenis van glas en glasrecycling, over de soorten glas die er zijn en over wat men wel of juist niet mag storten in de vlakglascontainers van Vlakglas Recycling Nederland. Inzamelpunten Onder het kopje Inzamelpunten vindt de bezoeker van de site informatie over veilig en schoon inzamelen. Aan de hand van de kaart van Nederland ziet men in één oogopslag welk inzamelpunt in de buurt zit. Ook kan men op een eenvoudige manier de kortste route naar dit inzamelpunt berekenen. Zie www.vlakglasrecycling.nl


42-43_Vlakglas.indd 43

43 13-03-13 15:10

Niet een treurig, maar een fleurig verhaal

Kempenaars Recycling gaat de uitdaging graag aan In de eerste uitgave van 2008 van Recycling Magazine Benelux is een artikel opgenomen over het bedrijf Kempenaars Recycling B.V. te Oud Gastel. Na het overlijden van Bert Kempenaars hebben zijn zonen Eric en Michel het bedrijf van hun vader overgenomen. De derde generatie Kempenaars trad aan. In hun schoolperiode hadden ze al veel werkervaring opgedaan en lag hun toekomst al direct in dit bedrijf. Nu ruim 5 jaar later is er heel veel veranderd en is het bedrijf gereed voor de toekomst. De hoogste tijd dus, om dit bedrijf weer eens te bezoeken. Wim Grift

D

e locatie aan de Meirstraat in Oud Gastel dient vandaag de dag nog alleen voor de verwerking van “harde” kunststoffen en folies. De oudpapier verwerking was zo uit zijn jasje gegroeid dat een verhuizing noodzakelijk werd. Daarbij komt nog wel het een en ander kijken. Als je dan volop met de verhuisplannen bezig bent, gebeurt er iets in je gezin wat zijn weerga niet kent. Inmiddels zetelt het oudpapier bedrijf sinds april 2011 in een ruim modern pand aan de Bosstraat 77 in Roosendaal. Eric Kempenaars (39) ontmoet ik bijna op dezelfde wijze als vroeger zijn vader Bert. Vrolijk, een vlotte vriendelijke lach en gelijk in voor een goede kwinkslag. Als je in de winterdag, sneeuw aan je schoenen hebt en met een paar koude handen binnenkwam, dan zei Bert onmiddellijk: “goh, vandaag is bij ons juist het buitenbad open gegaan.” Dan was de toon gezet, dan werd er gelachen en ook Eric

44 44-45_Kempenaars.indd 44

herinnert zich maar al te goed deze opmerkingen van zijn vader en vult er nog een paar aan. De herinneringen aan zijn vader, de wijze waarop Bert zaken deed, het continue klaarstaan voor zijn klanten, de vriendelijke omgangsvorm en de betrokkenheid zijn nu Eric zijn voornaamste eigenschappen geworden. Daarnaast heeft hij nog zo veel ambities, want de zaak is net als bij zijn broer Michel (37) hun lust en hun leven. Zij werken zes lange dagen in de week. Eric in Roosendaal in het oudpapier en broer Michel in Oud Gastel in de kunststoffen en folies.

Familiedrama Terwijl de voorbereidingen rond een mogelijke verhuizing in volle gang zijn wordt hun kleine dochtertje Fleur, 3 jaar oud, ziek. De vrouw van Eric, Patricia, doet er alles aan, maar de kleine Fleur blijft klagen over nekklachten, buikpijn en is heel snel vermoeid. Van huisarts naar ziekenhuis en

uiteindelijk wordt in het ziekenhuis te Roosendaal geconstateerd, dat het meiske een vergrote lever heeft. Op die zaterdag belt Patricia met Eric, dat hij onmiddellijk naar het ziekenhuis moet komen. In zijn werkkleding vliegt hij er heen. De diagnose is vreselijk, chemokuren volgen in het Sophia kinderhuis in Rotterdam en uiteindelijk wordt besloten, dat een levertransplantatie noodzakelijk is. Donor wordt Eric zelf en in het St. Luc ziekenhuis in Woluwe (Brussel) wordt in 2010 deze transplantatie uitgevoerd. Eric staat het linker deel van zijn lever aan zijn dochter af en gelukkig slaagt de operatie. Voor Eric is dat niet zonder gevolgen. Enkele maanden moet hij ’s middag een paar uur slapen, anders haalt hij de lange dag niet en voelt maanden lang zijn buikspieren. Zakenman Eric moet gas terugnemen terwijl hij zo veel plannen en ambities heeft. Gelukkig gaat het nu met Fleur heel goed en heeft ze inmiddels een broertje Rick


13-03-13 13:54

oudpapier ??

erbij en als Eric me dit vertelt voegt hij er gelijk aan toe dat de vierde generatie voor het bedrijf verzekerd is. Ook Eric is ondertussen weer in topconditie en praat makkelijk door want er is nog veel meer te melden. Toch is hier een woord op zijn plaats: chapeau!

Stichting Bert Kempenaars Memorial Tijdens zijn leven heeft Bert vaak allerlei feesten gegeven. Vaak ben ik daar zelf bij aanwezig geweest. Kosten nog moeite werden gespaard, artiesten als Anita Meijer, Lee Towers, Frans Bauer en Jeroen van der Boom waren graag geziene artiesten op deze feesten en ook regelmatig werden er serieuze cheques voor goede doelen, zoals voor het Sophia kinderziekenhuis in Rotterdam overhandigd. Ook organiseerde Bert, samen met enkele bevriende dorpsgenoten speciale feesten met de plaatselijke verenigingen en ook hier was de opzet de opbrengst aan een goed doel te schenken. Het is dan ook geen wonder, dat Eric en Michel samen de Stichting Bert Kempenaars Memorial oprichtten en in 2009 wordt zo deze eerste herinnering bijeenkomst gehouden met als doel de opbrengst aan de Stichting Kika (stichting kinderen kanker vrij) te schenken. Een jaar later krijgt het gezin er zelf mee te maken.

Verhuizing. Vandaag de dag vraagt een eventuele verhuizing van een oudpapier bedrijf héél wat en dat gaat op de eerste plaats niet om het geld, maar om de zekerheid dat de hoeveelheid te verwerken oudpapier ook bij het bedrijf blijft. Ook hier ontstond die onzekerheid. Vele (samenwerkende) gemeenten ontwikkelen plannen om zelf een vinger in de pap te krijgen. Echter als men efficiënte voordelen in de gehele regio kan verkrijgen, dan kunnen de lichten wel eens vlotter op groen springen en hebben alle partijen hier een groot voordeel aan. Eric heeft een goede relatie met


44-45_Kempenaars.indd 45

Saver (een regionaal en lokaal gebonden afval- inzamelbedrijf in West Brabant) en uiteindelijk hulp van Midwaste (een collectief van afvalmanagement, waar Saver lid was) werd besloten dit regionale oudpapier aan het regionale bedrijf Kempenaars Recycling BV te gunnen. Vanaf 2007 tot 2009 was het te verwerken oudpapier spectaculair gegroeid en was dit al bijna niet te meer te doen in Oud Gastel. De Meirstraat, een eenvoudige dorpsstraat kon het zware verkeer niet meer aan en ook de buurtbewoners werden het meer dan zat. Als een lot uit de loterij stond er een ruim pand te huur. Een eenvoudig kantoor, maar een grote fabriekshal van 9000 vierkante meter en een buitenruimte voor vrachtwagens en containers van circa 2500 meter was de ideale optie. Zo mogelijk is deze bedrijfshal nog verder uit te breiden. De carbo separator om inzamelpapier te sorteren, en die in de Meirstraat stond, is vervangen voor een moderne uitgave en men heeft door de grote stroom huishoudelijk papier er twee van geplaatst. Daar komt het gesorteerde oudpapier in de sorteercabine waar mensenhanden de laatste inspectie uitvoeren. De complete dubbele sorteerinstallatie heeft het aanzicht van een heuse papiermachine. De gigantische stroom oudpapier verandert in een indrukwekkende kwaliteit ontinktingspapier. Twee zware persen, een Bollegraaf S 120 en een Paal 425 Konti D, kunnen de stroom gereed product tot balen persen die in de hal ernaast keurig en per soort opgestapeld zijn. Een industrieel bedrijf, waar de gehele regio West Brabant trots op kan zijn.

bedrijven geen raad met de vele soorten kunststoffen weten, weten ze bij Kempenaars Recycling wel wat ze er mee aan kunnen. Michel is getrouwd met Marloes en ook zij hebben twee kinderen, twee zonen wel te verstaan Bart en Luuk, en samen met hun neef Rick (de zoon van Eric) zitten ze waarschijnlijk eerder op een heftruck, wiellader of een kraan als ze zich nu zelf realiseren. Natuurlijk behoef je dit laatste niet al te serieus te nemen, maar het zou mij niks verbazen. Bij Kempenaars Recycling BV gebruiken ze de leuze: “Wij gaan de uitdaging graag aan!”

Plannen. Eric heeft nog vele ambities en plannen. Ziet de markt, de val van het oudpapier, in de toekomst veranderen. De huidige extreem hoge aankoopprijzen maken zijn alertheid alleen maar groter. De concurrentie gunt je de winst niet, maar ook het verlies niet. Maar hij heeft geduld en werkt verder aan zijn plannen en beziet zijn mogelijkheden. Nee, die Kempenaars jongens hebben de afgelopen 5 jaar veel geleerd en Bert zou ongelooflijk trots op ze zijn en terecht! n

Meirstraat Hier worden nu nog de vele soorten (harde) kunststoffen, folies en de PET kwaliteiten verwerkt. Hier voert zijn broer Michel de scepter. Michel is meer een harde werker dan een strateeg. Heel weinig woorden, maar het werk zien, alles aanpakken en als collega

45 13-03-13 13:54

Voldoen aan de nieuwe eisen minder eenvoudig dan het lijkt?

De consequenties van Actie Koperslag voor metaalhandelaren

Sinds begin dit jaar geldt voor de contante inkoop van koper en koperlegeringen een wettelijke legitimatie- en registratieplicht. De registratieplicht bestond al voor de inkoop van platina, goud en zilver, maar de legitimatieplicht strikt genomen nog niet. De registratieplicht geldt nu bovendien voor de handel in alle metalen.

Andre Gaastra (advocaat te Schiphol en gespecialiseerd in het milieurecht)

A

an deze nieuwe identificatieen registratieplicht is in de media en binnen de metaalrecyclingbranche al veel aandacht besteed. Het is niet voor niets dat de regels voor de handel in koper zijn aangescherpt. In de toelichting bij de nieuwe wettelijke regeling wordt gesteld dat met de stijging van de koperprijs in het afgelopen decennium ook het aantal koperdiefstallen is toegenomen. Wie een keer met de trein heeft stilgestaan omdat de koperen bovenleiding was verdwenen of het koperen standbeeld van zijn plaatselijke zeeheld op een ochtend niet meer op zijn sokkel zag staan, kan daar over meepraten. De toename van dergelijke incidenten hebben de minister van Veiligheid en Justitie, ProRail, de Metaal Recycling Federatie, de Raad van Korpschefs en het openbaar ministerie er toe gebracht afspraken te maken op het gebied van de preventie van koperdiefstallen en de opsporing en vervolging daarvan. Deze afspraken zijn neergelegd in het zogenoemde Convenant Actie Koperslag. Een van de afspraken uit dat convenant is de aanscherping van de identificatieplicht om de ‘koper’ eenvoudiger op te kunnen sporen als

46 46-47_gaastra.indd 46

later blijkt dat het materiaal uit diefstal afkomstig is. Daar is nu uitvoering aan gegeven. Bij girale betaling van het ingekochte koper geldt de legitimatieplicht niet, maar de registratieplicht wel en de regels bij de contante inkoop van koper en koperlegeringen zijn strenger dan die bij de inkoop van de bekende edelmetalen. De inkoper moet naast registratie van de datum, een omschrijving van het goed en de naam en het adres van de verkoper ook de identiteit van de verkoper controleren aan de hand van een wettig identiteitsbewijs en het nummer daarvan registreren. Als identiteitsbewijs geldt naast enkele andere in de wet aangewezen reisdocumenten voor vreemdelingen en vluchtelingen alleen het paspoort, een Nederlandse identiteitskaart of rijbewijs. In de praktijk is al gebleken dat het soms niet eenvoudig is om te bepalen of het identiteitsbewijs van de verkoper geldig is. Een verplichting om het legitimatiebewijs van de verkoper te controleren was nog niet eerder in de wet vastgelegd, hoewel in de Memorie van Toelichting bij de tot voor kort bestaande regeling al wel werd

gesproken van een legitimatieplicht. Het is dan ook de vraag hoe ver de controleverantwoordelijkheid van de inkoper van koper en koperlegeringen gaat. De minister heeft in de Nota van Toelichting bij de nieuwe wettelijke regeling gesteld dat sprake is van voldoende zorg als bij de controle van het legitimatiebewijs door de inkoper ‘de normale diligentie is betracht,’ dat evidente eenvoudig waarneembare vervalsingen van het identiteitsbewijs moeten worden geweigerd en dat van de controleur geen bijzondere expertise mag worden verwacht als het gaat om geraffineerde vervalsingen. Dit brengt nog geen helderheid. Integendeel. Het maakt juist duidelijk dat de controleur af moet gaan op zijn eigen subjectieve oordeel en maar moet hopen dat hij geen vervalst identiteitsbewijs mist waarvan een ander zou kunnen zeggen dat het een evidente eenvoudig waarneembare vervalsing is. Gelet op de doelstelling van het convenant mocht worden verwacht dat de wetswijziging alleen gevolgen zou hebben voor de recyclingbranche als het gaat om de contante handel in koper en koperlegeringen. Dat is niet het geval. Ik bespreek en-


13-03-13 13:55

recht ??

kele nieuwe aspecten waar recyclingbedrijven ook mee te maken krijgen als zij niet contant inkopen. De algemene regels ten aanzien van de registratieplicht gelden nu immers voor alle metalen waaronder mede wordt verstaan legeringen en metalloïden zoals silicium, ongeacht of sprake is van contante inkoop of niet. Aan deze algemene regels wordt voor een belangrijk deel al voldaan als de metalen al dan niet ter uitvoering van een schriftelijke overeenkomst op factuur worden gekocht en giraal worden afgerekend. Dan wordt waarschijnlijk al zonder extra moeite voldaan aan de wettelijk vereiste registratie van de datum van de transactie, de omschrijving van het goed, de koopprijs en de andere voorwaarden en de naam en het adres van de verkoper. Er moet echter ook een doorlopend en door of namens de burgemeester gewaarmerkt register worden bijgehouden bij de inkoop van metalen. Het is niet ondenkbeeldig dat bepaalde recyclingbedrijven nu voor het eerst met deze verplichtingen te maken krijgen. Het bijhouden van een register lijkt niet de allergrootste last. In de meeste gemeentes geldt de verplichting om gebruik te maken van een standaard register dat bij de boekhandel verkrijgbaar is. De minister schat de totale lasten van de bedrijven die met de nieuwe identificatieen registratieplicht te maken hebben op een half miljoen euro, gerekend met 250 werkbare dagen en kosten per transactie van 19 eurocent. Het is de vraag of dit realistisch is.

de naam en de aard van het bedrijf duidelijk zijn aangegeven op een bord bij de ingang van het bedrijf. In de meeste gemeentelijke regelingen is ook de verplichting opgenomen onmiddellijk melding te doen van het vermoeden van diefstal of heling van de aangeboden goederen. De gemeentelijke regeling kan inhouden dat deze melding aan een bepaalde ambtenaar wordt gedaan, maar ook dat de melding aan de politie wordt gedaan. Er geldt in sommige gemeenten dus een aangifteplicht, die in het recht ongebruikelijk is. Begrijpelijk als het gaat om het belang van de eventuele opsporing van diefstal en heling is het veel voorkomende gemeentelijke verbod om het ingekochte goed gedurende de eerste drie dagen na levering aan een derde over te dragen of daaraan wijzingen aan te brengen en de wettelijke plicht om het goed aan een bevoegde ambtenaar af te staan en hem te laten zien waar het goed in de bedrijfsadministratie staat ingeschreven als hij daar om zou vragen. De opsporing kan immers worden bemoeilijkt indien de ingekochte zaak niet meer herkenbaar is, bijvoorbeeld doordat deze inmiddels door de shredder is gegaan. Voor recyclingbedrijven kunnen deze regels echter enorm tegenwerken omdat het neerkomt op een tijdelijk verwerkings- en handelsverbod, terwijl het juist in het belang van het bedrijf kan zijn om de inkomende metalen snel te verwerken. Bovendien kunnen de binnengekomen metalen vaak op de zelfde dag al niet meer op de werf worden teruggevonden omdat deze kort na binnenkomst al in de massa opgaan en niet

meer zijn te identificeren. Deze regels eisen in wezen dat elke binnengekomen vracht gedurende drie dagen apart wordt gehouden. De Metaal Recycling Federatie heeft de minister er op gewezen dat ingekochte goederen tussen de rest van het schroot van dezelfde soort worden verzameld en op dit moment door de recyclingbedrijven niet zonder buitenproportioneel hoge nalevingskosten afzonderlijk kunnen worden bewaard. Volgens de minister kan binnen het kader van de nieuwe regels met bijzondere omstandigheden rekening worden gehouden bij het handhaving- en vervolgingsbeleid. Hij acht het ‘in een enkel geval,’ bijvoorbeeld in de schroothandel inderdaad voorstelbaar dat de aard van de werkzaamheden, gelet ook op de stand van de techniek, met zich meebrengt dat strikte handhaving van de genoemde verplichting voorlopig nog absoluut buitenproportionele inspanningen vergt. Het is de vraag wat dit betekent. Ten eerste gaat het in de recycling niet om een ‘enkel geval’. Alle bedrijven lopen tegen de relatieve onmogelijkheid aan om de binnengekomen vrachten apart te houden. Ten tweede vraag ik mij af of de term ‘voorlopig’ betekent dat dit op enige termijn wel van de recyclingbedrijven wordt verwacht dat zij de binnengekomen vrachten enige tijd apart houden. Wij zullen moeten zien hoe de handhaver hier mee omgaat. De minister heeft intensieve handhaving van de regels omtrent de nieuwe identificatieen registratieplicht aangekondigd. Het verdient aanbeveling de nieuwe verplichtingen compleet in kaart te brengen en er voor te zorgen dat nieuwe procedures worden ingevoerd om daar aan te voldoen. n

Naar mijn verwachting is het voldoen aan de nieuwe eisen minder eenvoudig dan het lijkt. Ten eerste vergt het voldoen aan de nieuwe wettelijke regels het aanpassen van de bedrijfsprocedures en een gedegen instructie aan het personeel. Het maken van fouten kan immers vervelende strafrechtelijke consequenties hebben, waaronder de mogelijke ontzetting van de uitoefening van het beroep als (metaal)handelaar. Ten tweede moet een recyclingbedrijf met meerdere vestigingen nagaan welke specifieke eisen per gemeente gelden. In de meeste gemeentes geldt een meldingsplicht voor de handelaar die onder de registratieplicht valt, moet ook melding worden gemaakt van eventuele wijzigingen van de bedrijfsgegevens zoals een overname of het beëindigen van de bedrijfsactiviteiten en moet


46-47_gaastra.indd 47

47 13-03-13 13:55

Inkoop van edelmetalen Handel en recycling van edelmetalen, zuiver en uit restmaterialen, zoals: printplaten, katalysators, IC’s, electronische componenten en geplateerde metalen.

* * * *

Eigen laboratorium: snelle analyse. Vlotte afwikkeling. Ook voor kleine partijen. Certificering; ISO.9001-MRF-MVO

FRANKE EDELMETAAL

Westkanaaldijk 20 Maarssen Tel: 0346-563165 www.franke-edelmetaal.nl [email protected]

The reliable brand!

Financiële voordelen door maatwerk! UNTHA shredding technology biedt betrouwbare en aan uw wensen aangepaste verkleiningssystemen voor allerlei toepassingen. Door het gebruik van UNTHA systemen kan afval omgezet worden in waardevolle grondstoffen, hierdoor wordt niet alleen het milieu veel minder belast maar ook uw afval- en opslagkosten worden anzienlijk verlaagd!

Vr160 160 xr2000S 2000S

rS150 150 Tr3200 3200

Watch our shredders in action! www.youtube.com/unthashredders Symbolbild

NWP Grijpenlaan 20, 3300 Tienen, BELGIEN Phone: 0032 168 088 24, Fax: 0032 168 088 21 [email protected], www.nwp.be

Nido Recyclingtechniek B.V. Fuutweg 6, 7442 CL Nijverdal, NIEDERLANDE Phone: 0031 548 374 900, Fax: 0031 548 374 909 [email protected], www.nrt.nl

Hammel Recyclingtechniek • Metaalverwerking • Ferro / non-ferro scheider Wolfveldseweg 1a 7737PK Stegeren Tel. +31 (0)529 40 81 70

Fax. +31 (0)529 46 13 31 [email protected] www.europe-rec.com

beurs ??

Debbie de Bruin: nieuwe beursmanager Recycling 2013

Hoge verwachtingen ondanks mindere tijden De eerste drie edities van de Recycling Vakbeurs in de Evenementenhal in Gorinchem waren alle drie zeer succesvol. De vakbeurs is inmiddels een niet meer weg te denken fenomeen, dat door duizenden vakgenoten is bezocht. Dat zal bij de vierde editie in september aanstaande weer niet anders zijn. De vakbeurs heeft zich niet alleen ontwikkeld als de beurs in de Lage Landen waar telkenmale zo’n 7.000 professionals zich oriënteren op wat leveranciers te bieden hebben, het is ook een ontmoetingsplaats voor de hele branche geworden. Henk Meinen

H

et heeft mij altijd weer verbaasd hoeveel mensen uit de hele breedte van de branche je daar tegenkomt. Maar ook hoeveel mensen elkaar kennen en/of zakendoen met elkaar. Ook in dat opzicht vult de vakbeurs een enorme behoefte in. De volgende editie vindt plaats van17 tot en met 19 september, natuurlijk wederom in de Evenementenhal in Gorinchem.

Weer een symposium Het in 2012 gehouden symposium van brancheorganisatie BRBS recycling in samenwerking met de VML, de FHG en met ondersteuning van uw vakblad RMB was een groot succes. Ook voor 2013 staat een

dergelijk symposium weer op het programma. Aan de invulling wordt alle aandacht besteed. Het symposium is op dit moment gepland op woensdagochtend 18 september. Nadere berichten volgen; onder meer via Recycling Magazine Benelux. n

Debbie de Bruin, nieuwe beursmanager De vakbeurs Recycling 2013 heeft een nieuwe beursmanager namens de Evenementenhal. Haar naam is Debbie de Bruin en zij is al gepokt en gemazeld in vakbeurzenland. De recycling branche is voor haar wel helemaal nieuw. Hoe bevalt het haar? Debbie: “Ik had van mijn voorgangsters louter positieve verhalen gehoord over de mensen en de bedrijven in deze markt. En dat klopt helemaal. De mensen zijn open en eerlijk en je kunt er echt van op aan. Fijn is natuurlijk ook om te merken, dat iedereen zo positief is over ‘hun’ vakbeurs. Die branchebetrokkenheid heb ik maar zelden zo sterk meegemaakt.” En hoe gaat het met de aanmeldingen c.q. werving van de standhouders? We hebben ten slotte financieel/economisch wel eens betere tijden gekend. Debbie: “Dat valt gelukkig alleszins mee. Natuurlijk valt niet te ontkennen, dat budgetten hier en daar wat onder druk staan. Maar het belang en de reputatie van deze vakbeurs zijn toch wel ijzersterk. Wij verwachten daarom toch zeker weer hetzelfde aantal standhouders als in 2012.”


49_Beursrecycling2013.indd 49

Debbie de Bruin

Vakbeurs Recycling 2013 Dé vakbeurs voor de totale recyclingbranche 17, 18 en 19 september 2013 Evenementenhal Gorinchem Alle informatie: www.evenementenhal.nl

49 13-03-13 15:11

Heiweg 3 • 2969 LC Oud-Alblas • Tel. 0184 - 69 49 47 • Fax 0184 - 69 35 41 E-mail: [email protected] • Web: www.atuytel.nl

Verhuur van recycling machines Warrior 800 Warrior 1400 Doppstadt 3060 Doppstadt 2060

schudzeef Doppstadt 414 trommelzeef schudzeef Doppstadt 620 trommelzeef schredder bio power schredder bio power

Ook te huur zonder bediening! Verschillende fracties mogelijk.

www.recyclingmagazine.nl De vernieuwde website van Recycling Magazine Benelux is nu nog overzichtelijker. Ook uw nieuws is 24 uur per dag, 7 dagen in de week zichtbaar. Breng uw nieuws of persbericht onder de aandacht van al uw branchegenoten. Het uploaden van uw nieuws of persbericht gaat eenvoudig en snel. Uw nieuws wordt getoond bij uw bedrijfsprofiel in de bedrijvengids én op de homepage van www.recyclingmagazine.nl. geheel wd! vernieu

Kijk op www.recyclingmagazine.nl/nieuwsplaatsen

Voor meer informatie kunt u terecht bij Lida Meyers, [email protected], 088-2944738

Bedrijfscontinuïteit Afvalverwerking blijft nieuwswaardig. Niet alleen door het structurele overschot aan verbrandingscapaciteit maar ook door de (te) vluchtige eigendomsverhoudingen of discutabele diversificatie naar al dan niet aanpalende sectoren. ‘Waste to energy’ valt nog wel te verkopen, letterlijk en figuurlijk, en met een behoorlijke opbrengst. Maar participatie in een grootschalig windmolenpark in zee, zoals de top van HVC wil, is waarschijnlijk voor sommige gemeentelijke aandeelhouders een brug te ver of een kabel te lang. Wanneer gemeenten als Giessenlanden of Molenwaard garant moeten staan voor de exploitatie van een forse ‘off shore’-installatie, lopen zij een risico dat de schaal van de individuele gemeenten te boven gaat. Dat lagere overheden geleidelijk aan meer oog hebben gekregen voor de voor- en nadelen van gemeentelijk aandeelhouderschap in afvalbedrijven, blijkt uit de recente ervaringen van Attero. Het in omvang derde afvalbedrijf van Nederland staat zoals dat heet ‘in de etalage’ nu onvoldoende gemeenten de omvorming van Attero tot publiek dienstverlener willen meemaken. De leiding van Attero dacht de huidige gemeentelijke contractanten aan zich te kunnen binden via een aantrekkelijke combinatie van een structureel aandeelhouderschap met een speciale – lees lagere – tariefstelling. Of de kordate afwijzing van dit model een verstandige daad is, valt nog te bezien. Want de vrije markt met lage verbrandingstarieven heeft evenmin het eeuwige leven als destijds de gestage stroom van brandbaar afval. De afwijzing van het gemeentelijk aandeelhouderschap is wel een teken aan de wand nu ook aan het andere eind van het touw de trekkers het laten afweten. Met die trekkers doel ik op grote B3st4nd3nprivate-equity-ondernemingen zoals KKR en CVC. Zij ontdekten de afgelopen jaren dat aan de met veel geld overgenomen combinatie van AVR en Van Gansewinkel te weinig eer viel te behalen. Eer staat

dan voor geld op korte termijn en niet voor de mix van zorgplicht, werkgelegenheid, recycling en energiebeheer. Die trefwoorden vergen kennis van en inzicht in de dynamiek van afvalverwerking en recycling, en gevoel voor consistentie en continuïteit. Twence-directeur Paul de Jong sloot met het Britse afvalbedrijf FCC Recycling een meerjarenovereenkomst voor de verwerking van gesorteerd huishoudelijk restafval. Hij zegt: “Afval is al lang geen nationaal vraagstuk meer maar Europese business. Het versterkt de basis voor onze bedrijfscontinuïteit. Door het contract met FCC wordt onze internationale marktpositie aanzienlijk versterkt.” En hij heeft gelijk. Bedrijfscontinuïteit is inderdaad van grote betekenis voor een sector die de waan van de dag of de week moet overstijgen. Gemeentelijke aandeelhouders zouden ook de invalshoek van de continuïteit kunnen kiezen, ook vanuit het eigen belang. Een goede relatie met het afvalbedrijf en een tamelijk zekere stroom van inkomsten wegen dan ruimschoots op tegen het geldelijk gewin op korte termijn. Tegen die achtergrond boeit de vraag naar de toekomstige eigenaren van Attero en van Van Gansewinkel. Worden of blijven het toch lagere overheden? Zoals bij Indaver, dat via eigenaar Delta een begerig oog heeft laten vallen op Attero? Of worden het private ondernemingen zoals Sita (GDF Suez) of Remondis, die optimale afvalverwerking tot hun permanente kernactiviteit rekenen?

Dr. Ad Lansink

7B7dkZcWVcY BV\cZZihnhiZbZc IdiVVadeadhh^c\Zcde]Zi\ZW^ZY kVchX]Z^Y^c\hiZX]cdad\^Z# Gj^b*%_VVgZgkVg^c\ Dei^bVVahX]Z^Y^c\hgZcYZbZci
8ZcigZd[bV\cZi^X`cdlaZY\Z###

7V``ZgBV\cZi^XhWk HX^ZcXZeVg`:^cY]dkZc**%'!*+.':AHdc"CZYZgaVcY!IZa# (&%)%"'+,-+,-! ;Vm (&%)%"'+,--..!:"bVâ/>c[d@WV``ZgbV\cZi^Xh#Xdb!lll#WV``ZgbV\cZi^Xh#Xdb


51_FHG Lansink.indd 51

51 13-03-13 15:11

De Evoa nader bekeken

Verboden mengsel of toegestane verontreiniging Voor de overbrenging van afvalstoffen naar, buiten en binnen de Europese Unie gelden regels die zijn vastgelegd in Verordening (EG) 1013/2006. Deze Verordening heet in Nederland de Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen (Evoa) en kent grofweg twee afvalstoffenlijsten: de Groene lijst (bijlage III van de Evoa) en de Oranje lijst (bijlage IV) van afvalstoffen. Aan de afvalstoffen die op de lijsten voorkomen, zijn codes toegekend. Naar gelang de categorie waartoe een grensoverschrijdende afvalstof behoort, gelden specifieke regels en procedures.

Mr. drs. W.J.W. (Wilbert) van Eijk

In dit artikel een korte samenvatting van de procedures die in hoofdzaak gelden voor grensoverschrijdende afvaltransporten ten behoeve van nuttige toepassing. Daarbij hoort ook een korte toelichting van mengsels van afvalstoffen en verontreiniging van/in afvalstoffen.

Groene lijst Voor de overbrenging van Groene-lijst afvalstoffen ten behoeve van nuttige toepassing (recycling, hergebruik) geldt een algemene informatieplicht. Dat impliceert dat er desgevraagd een document als in Bijlage VII van de Verordening moet worden overlegd . Degene die opdracht geeft om afvalstoffen te vervoeren, moet het document vóór het transport ondertekenen. De ontvanger moet het formulier na ontvangst ondertekenen. Daarnaast moet een contract tussen de opdrachtgever en de ontvanger zijn gesloten. Dit contract hoeft niet bij het transport aanwezig te zijn. Op verzoek van een controlerende autoriteit moet het contract wel getoond kunnen worden. In het contract moet in ieder geval een bepaling zijn opgenomen waaruit blijkt dat de opdrachtgever zich verplicht de stoffen terug te nemen of een andere verwerkingswijze toe te passen, indien de beoogde verwerking (toch) niet mogelijk blijkt te zijn. Als uitzondering op de hoofdregel van een algemene informatieplicht geldt dat voor bepaalde landen buiten de EU die geen lid zijn van de Oeso een verbod kan bestaan voor overbrenging of de verplichting kan gelden van een voorafgaande kennisgeving en schriftelijke toestemming.

52 52-53_rechtregel.indd 52

Oranje lijst

Als een afvalstof niet voorkomt op de Groene of Oranje lijst, wordt de afvalstof aangeduid als ‘niet-ingedeeld’. Voor nietingedeelde afvalstoffen moet eerst worden bepaald of er sprake is van een gevaarlijke of een niet-gevaarlijke afvalstof en of de verwerking is aan te merken als verwijdering of nuttige toepassing. Naar gelang het antwoord op die vragen kan een verbod gelden. Indien de overbrenging is toegestaan, geldt de kennisgevingprocedure.

papier waar plastics of nietjes tussen kunnen zitten of aan kabelschroot (code B1115) dat grondkabels (geïsoleerd met in olie gedrenkt papier) bevat. Soms zijn deze verontreinigingen simpelweg niet te voorkomen en moeten zij worden beschouwd als inherent aan de betreffende afvalstof of de wijze van verwerking daarvan. Het kan vervelende consequenties hebben indien het bevoegd gezag oordeelt dat sprake is van een verboden mengsel of niet-toegestane verontreiniging. In de praktijk komt deze discussie met name voor in situaties waarin de opdrachtgever voor het grensoverschrijdende afvaltransport te maken denkt te hebben met een Groene-lijst stof, terwijl het bevoegd gezag van oordeel is dat de procedure van de Oranje lijst gevolgd had moeten worden. In dat geval is sprake van sluikhandel omdat niet de juiste procedure is gevolgd. Ik gebruik hier in zo’n geval de term ‘verboden mengsel’.

Samengesteld

Mengsel

Zoals opgemerkt zijn de afvalstoffen op de Groene en Oranje lijst voorzien van een code. Soms voldoet een afvalstof niet of niet volledig aan een bepaalde code. Dat doet zich voor als sprake is van een mengsel van verschillende soorten afvalstoffen en in het geval afvalstoffen verontreinigd zijn met andere afvalstoffen. In de praktijk bestaat vaak onduidelijkheid over de vraag of sprake is van een mengsel of van een verontreiniging. Het is immers niet altijd te voorkomen dat een afvalstof bepaalde andere afvalstoffen (stoorstoffen) bevat. Denk aan oud

In de Evoa is het begrip ‘mengsel’ gedefinieerd als ‘afvalstoffen die ontstaan door opzettelijke of onopzettelijke vermenging van twee of meer verschillende afvalstoffen, voor welk mengsel geen afzonderlijke code bestaat in de bijlagen.’ Voor de vraag wat onder een mengsel moet worden verstaan, is het arrest van het Hof van Justitie inzake Omni Metal Services (C-259/05) relevant. In dit arrest is bepaald dat een afvalstof die bestaat uit een duurzame combinatie van twee op de Groene lijst vermelde hoofdstoffen niet onder de Groene lijst valt, tenzij die afvalstof uit-

Indien afvalstoffen zijn vermeld op bijlage IV van de Evoa (Oranje lijst) en bestemd zijn voor nuttige toepassing, moet een kennisgeving worden gedaan en toestemming worden verkregen van de autoriteiten van de landen die betrokken zijn bij het afvaltransport. Bij deze procedure geldt de verplichting van een borgstelling.

Niet op lijsten genoemd


13-03-13 13:56

recht ?? & regel

drukkelijk op de Groene lijst is vermeld. De hoofdregel is dus: ‘Groen + Groen = Oranje.’ Op bijlage III A van de Evoa zijn mengsels van afvalstoffen opgenomen uit de Groene lijst van afvalstoffen die wel als Groene-lijst afvalstof kunnen worden overgebracht. Deze lijst is opgenomen in Verordening (EG) 308/2009. Een ‘toegestaan’ mengsel betreft bijvoorbeeld een mengsel van oude metalen of metaallegeringen in niet-verspreidbare vorm (code B1010) en afval van koper en koperlegeringen in verspreidbare vorm (code B1070). Een ander mengsel betreft dat tussen afvalstoffen met de genoemde code B1010 en gemengde non-ferrometalen of zware schrootfracties (B1050). Voor deze mengsels geldt dus de Groene-lijst procedure. Wanneer twee of meer soorten afvalstoffen worden overgebracht die van elkaar zijn gescheiden (bijvoorbeeld door een tussenschot in de container), is geen sprake van een mengsel.

Verontreiniging Om van een mengsel te kunnen spreken, dient sprake te zijn van een duurzame combinatie van twee of meer afvalstoffen. De ondergrens van een mengsel schurkt aan tegen een verontreiniging. Het begrip ‘verontreiniging’ is in de Evoa niet nader omschreven. Wel bepaalt de Evoa in de zogenoemde ‘chapeau’ van de Groene lijst, dat Groene-lijst afvalstoffen van een kennisgeving vergezeld moeten gaan indien zij dermate met andere stoffen verontreinigd zijn dat: a) de daaraan verbonden risico’s zodanig toenemen dat zij gelet op de gevaarlijke eigenschappen voor de kennisgevingprocedure in aanmerking komen; of b) nuttige toepassing van de afvalstof op een milieuhygiënisch verantwoorde wijze niet mogelijk is.

verontreiniging. Deze vuistregels zijn opgenomen in het document ‘Vuistregels voor het beoordelen van verontreinigingen van Groene-lijst afvalstoffen’. Uit het document blijkt dat de Inspectie de volgende definitie hanteert voor een ‘verontreiniging’: Een verontreiniging is een component in een afvalstof waarvan de aard en mate van aanwezigheid direct verbonden is met de herkomst (ontstaans-, gebruiks- of scheidingsproces) van die afvalstof. Indien de aangetroffen verontreiniging naar de aard ervan als inherent is bestempeld, volgt vervolgens de beoordeling of ook de mate waarin die verontreiniging aanwezig is, acceptabel wordt geacht. Daarbij wordt gekeken naar het proces dat het afval doorloopt. Aan de vuistregels worden handen en voeten gegeven met een stappenplan: Is er sprake van een vreemde component in de partij afvalstoffen anders dan aangeduid in de opgegeven Evoa-code of is er sprake van een zuivere afvalstof? Indien er een vreemde component aanwezig is, is de partij afvalstoffen dan aan te merken als een mengsel van afvalstoffen of is deze vreemde component te beschouwen als een verontreiniging? Is deze vreemde component dan zodanig aanwezig dat de partij afvalstoffen hierdoor als een gevaarlijke afvalstof dient te worden beschouwd of zodanig dat deze een risico geeft voor de verdere milieuhygiënisch verantwoorde verwerking of toepassing van de afvalstof?

sprake is van een geringe verontreiniging of niet. De rechter heeft in een aantal uitspraken bepaald dat een vast percentage aan toegestane verontreiniging niet zomaar mag worden gesteld. Wel is het toegestaan om per specifieke stoorstof een percentage te stellen. Dat zal wel steeds goed moeten worden gemotiveerd en getoetst aan de Evoa. In het voorbeeld van het oud papier zou de conclusie kunnen zijn dat de verontreiniging met plastics en nietjes tot een bepaald, specifiek voor de stoorstof gesteld percentage, is toegestaan. In het geval van het kabelschroot dat ook grondkabels bevat, is de conclusie lastiger. Geoordeeld zou kunnen worden dat dit geen verontreiniging is die hoort bij de afvalstof of het bewerkingsproces omdat scheiding kan plaatsvinden. Ook zal het antwoord op de vraag of op milieuhygiënisch verantwoorde wijze nuttige toepassing kan plaatsvinden, bepalend zijn. n Indien u naar aanleiding van dit artikel of een specifiek praktijkvoorbeeld vragen of opmerkingen heeft, neemt u dan gerust contact met mij op.

Elk geval apart beoordelen De rechtspraak op dit terrein leert dat van geval tot geval moet worden bekeken of

Mr. drs. W.J.W. (Wilbert) van Eijk is als advocaat werkzaam bij Van Iersel

Als sprake blijkt te zijn van een verontreiniging, moet de vraag worden beantwoord of de verontreiniging, gelet op de chapeau van de Groene lijst, acceptabel is. Na de inwerkingtreding van de ‘nieuwe’ Evoa in 2007 zijn in opdracht van de toenmalige Minister van Vrom zogenaamde ‘vuistregels’ opgesteld om te bepalen of sprake is van een (toegestane)


52-53_rechtregel.indd 53

Luchtman Advocaten op de vestiging in ’s-Hertogenbosch. Hij is specialist op het gebied van het Omgevingsrecht (ruimtelijk ordeningsrecht en milieurecht) en het Economisch- en Milieustrafrecht. E-mail: [email protected] Tel. nr.: 088-90 80 800

53 13-03-13 13:56

Marktanalyse schroot

Fundament verbetert, maar heel licht Het verbeterde marktsentiment op de staalmarkt zorgde aanvankelijk nog voor een verdere opleving van het prijsniveau in januari, zowel van staal als schroot. Tegen het eind van die maand stagneerde de opwaartse trend echter, eerst in Amerika maar in de loop van februari sloeg ook in Europa de twijfel en onzekerheid weer toe. Europa blijft de zwakke broeder, al leeft ook hier de hoop dat het herstel gaandeweg aan kracht zal winnen. Afsluitdatum: 1 maart 2013

A

fgezet tegen de forse prijsopleving voor en rond de jaarwisseling was de prijscorrectie die zich eind januari aftekende overigens relatief mild en speelde zich af binnen een marge van hooguit 3 procent. Maar het illustreert wel dat de markt nog altijd op zijn hoede is en met grote omzichtigheid opereert. En met recht. In vergelijking met de gure herfst van 2012 mag het fundament dan zijn verbeterd, de groei van de vraag blijft vooralsnog heel bescheiden. Door elke stijging van de prijs komt de animo bovendien ook meteen weer onder druk te staan. Bij Eurofer, de Europese associatie van staalproducenten, verwacht men nog altijd een heel mager 2013 wat betreft de Europese markt, pas in 2014 ziet men daar ruimte voor een bescheiden herstel. Ook Arcelor Mittal ziet voor dit jaar een krimp van de Europese staalvraag met 1 procent in het verschiet. Geen al te vrolijke vooruitzichten, nadat de Europese staalproductie vorig jaar al met 2,7 procent daalde (in de EU-landen zelfs met 4,7 procent). Maar voorlopig worden de prognoses ondersteund door de cijfers. In Italië viel de staalproductie in januari nog weer verder terug, nadat deze in 2012 al met meer dan 5 procent was geslonken. Ook in Frankrijk zette de dalende trend zich door, alleen in Duitsland leek het productieniveau zich te stabiliseren. De ernst van de dip in Europa wordt ook onderstreept door het feit dat de automobielproductie vorig jaar is teruggevallen tot het niveau van 1995. En dan hebben we het nog niet over de bouwsector. Er is dus nog een lange weg te gaan voordat in

54 54-55_mametalen.indd 54

Europa weer wat valt te juichen. Ondanks deze wat sombere kanttekeningen zien de meeste analisten de ontwikkelingen voor dit jaar toch met bescheiden optimisme tegemoet. In China wordt in ieder geval een opleving van de activiteiten voorzien, al verloopt dat ook hier nog minder uitbundig dan voorzien. Positief is in ieder geval dat de groei van de Chinese staalproductie volgens de huidige prognoses beperkt blijft tot percentages ergens tussen 1 en 4 procent, vergelijkbaar met de +3 procent in 2012 en iets lager dan de voorspelde groei van het staalverbruik rond 5 procent. Want door de overheersende positie van China als staalproducent bepaalt het land in hoge mate of er al dan niet sprake is van overcapaciteit.

Schroot onder druk De schrootprijs kreeg het in de tweede helft van januari ook weer te verduren, na de forse opleving in de periode daarvoor. Een minder dan verwachte vraag zorgde voor een terugval, al leek de situatie zich in de tweede helft van februari te stabiliseren. Ondertussen was het prijsniveau over de hele linie gedaald met $20-25 per ton. Op 1 maart lag de exportprijs van shredderschroot in Rotterdam daarmee rond $385-390, van 80/20 HMS I/II rond $380-385 en van 60/40 HMS I/II rond $370-375, alles per ton fob. Eind februari lagen de prijzen van schrootexporten uit Japan naar Zuid-Korea nog zo’n $20 boven dit niveau, maar ook daar was sprake van een neerwaartse prijsdruk. Vanuit Europees perspectief is het in ieder geval positief dat Turkije zich als staalproducent en schrootconsument po-

sitief blijft ontwikkelen. Vorig jaar groeide de Turkse staalproductie met 5,2 procent en met de lichte opleving van de markt in het vooruitzicht moet een soortgelijk percentage ook dit jaar haalbaar zijn. In China blijft de groei dit jaar als gezegd beperkt tot 1 à 4 procent volgens de prognoses. Dat zou in principe nog heel veel extra schroot kunnen betekenen, ware het niet dat het schrootquotum in de Chinese staalproductie nog steeds een dalende trend vertoont. Vorig jaar zakte de schrootbehoefte zelfs terug tot het niveau van 2005. Het lijkt te maken te hebben met het toenemende aanbod binnenlandse aanbod van ijzererts. Het is een ontwikkeling waardoor analist Philipp Englin van World Steel Dynamics de komende jaren een overaanbod aan ijzererts ziet ontstaan, in combinatie met een tanend prijsniveau. Indirect is dat ook voor de schrootmarkt op termijn geen al te opbeurend nieuws.

RVS licht positief Ook op de RVS-markt bespeuren analisten een lichte verbetering van het sentiment, al werd de prijsstijging begin februari vooral gedragen door een hogere nikkelprijs. Een dalende prijs van nikkel was er in de tweede helft van februari ook de oorzaak van dat de RVS-prijzen weer onderuit gingen. RVS-schroot volgde eenzelfde prijscurve, van een echte opleving van de vraag was nog weinig merkbaar. Maar ook op de RVS-markt krijgen positieve signalen langzamerhand de overhand, al blijft het herstel fragiel. Dat laatste geldt zeker voor de zwakke Europese markt. n


13-03-13 13:56

metalen ??

Marktanalyse non-ferro

Non-ferro prijzen in neerwaartse spiraal Sinds de marktanalyse in de vorige editie van RMB, met als afsluitdatum 11 januari, wisten de prijzen van de non-ferro metalen aanvankelijk nog terreinwinst te boeken, maar vanaf medio februari volgde echter een scherpe correctie. Sindsdien is het prijsniveau teruggevallen met percentages tussen 5 en 10 procent. Begin maart was aan de neerwaartse spiraal nog geen einde gekomen, al leken de vooruitzichten wel iets te verbeteren. Afsluitdatum: 1 maart 2013

Aluminium Na een piek tot boven de $2160 per ton viel de driemaandsprijs van aluminium in de tweede helft van februari fors terug, om op 1 maart uit te komen op een niveau van $1915 per ton. Dat is maar liefst 8 procent lager dan medio januari. De LME-voorraden daalden in dezelfde periode heel miniem met een kwart procent tot 5,17 miljoen ton. Bij aluminiumlegering waren de prijsfluctuaties iets minder heftig en daar was op 1 maart de daling van de driemaandsprijs beperkt gebleven tot iets meer dan een procentje, tot $1825 per ton. De LME-voorraden daalden hier met ruim 4 procent tot 84.000 ton. Ondanks deze inzinking zijn de vooruitzichten voor de rest van het jaar echter uitgesproken gunstig wat betreft de aluminiummarkt. Het Australische Bureau of Resources and Energy Economics (BREE) verwacht in ieder geval een groei van de consumptie met 6 procent tot 47,3 miljoen ton. Waarbij China en India bovengemiddeld scoren en vooral Europa de zwakke broeder blijft. BREE verwacht vooral positieve impulsen uit de transportsector en de bouw. En als het prijsniveau rond het huidige niveau blijft schommelen, zal de productiegroei volgens BREE beperkt blijven tot minder dan 1 procent, tot circa 45,7 miljoen ton. Dat zou kunnen betekenen dat de ongezond hoge LME-voorraden eindelijk eens wat kunnen slinken.

Koper De driemaandsprijs van koper wist aanvankelijk nog door te stoten tot bijna $8300 per ton, maar viel toen eveneens scherp terug. Op 1 maart lag de driemaandsprijs op $7621 per ton, bijna 6 procent lager dan in de vorige marktanalyse kon worden gemeld. Zorgelijk daarbij is dat de LME-voorraden plot-


54-55_mametalen.indd 55

seling met een duizelingwekkende en angstaanjagende 40 procent omhoog zijn geschoten tot 459.000 ton. Het eerder genoemde BREE verwacht op de kopermarkt dit jaar bovendien maar een bescheiden groei van de consumptie met 2 procent (vorig jaar was dat nog 5 procent) en dat is dan nog vooral te danken aan China. Europa blijft ook hier een remmende factor. Koper lijkt dus even over zijn top.

Zink Ook de driemaandsprijs van zink viel na een opleving tot boven de $2200 per ton terug, maar minder scherp dan de andere non-ferro metalen. Op 1 maart lag de driemaandsprijs op $2002 per ton en dat was per saldo maar een half procentje lager in vergelijking met de vorige editie van RMB. De LME-voorraden lieten in lijn daarmee een lichte daling zien met 2 procent tot 1,2 miljoen ton. Dat is historisch gezien nog altijd erg hoog, maar positief is dat de analisten van BREE (na een daling van de zinkconsumptie in 2012) voor dit jaar een vrij royale groei met omstreeks 4 procent verwachten. Daar staat evenwel een verwachte uitbreiding van de productie tegenover met 5 procent, dus het is nog maar afwachten of het prijsniveau profiteert van de opleving.

lagen deze op 287.000 ton, een daling met ruim 5 procent. De vooruitzichten op de loodmarkt zijn echter wat diffuus. De International Lead & Zinc Study Group (ILZSG) constateert dat Europa het afgelopen jaar ook hier ondermaats presteerde (met een daling van de loodconsumptie met meer dan 3 procent) en dat daarin waarschijnlijk niet al te veel verandering komt. Sinds eind vorig jaar zijn de Chinese importen van lood bovendien teruggelopen en het is de vraag in hoeverre deze zich weer herstellen.

Nikkel Ook bij nikkel volgde na een stijging van de driemaandsprijs tot voorbij $18.600 een scherpe terugval tot $16.425 per ton op 1 maart. Dat is 5 procent lager in vergelijking met de vorige marktanalyse. De LME-voorraden liepen in deze periode op met ruim 10 procent tot 160.000 ton. De nikkelmarkt wordt nog altijd geremd door de magere groei van de RVS-markt. Alleen in China zit de RVS-productie in de lift, Europa is ook hier de zwakke schakel. Een geluk bij dit alles is dat diverse nieuwe nikkelprojecten vertraging hebben opgelopen en dat er op korte termijn dus minder nikkel op de markt komt dan voorzien. Of dat voldoende is om het tij te keren blijft afwachten.

Lood

Tin

De driemaandsprijs van lood viel eveneens terug van een piek medio februari tot voorbij $2450 per ton tot een niveau van $2220 per ton op 1 maart. Ook ten opzichte van de vorige editie van RMB is dat een daling met bijna 5 procent. Gunstig is wel dat de afname van de LME-voorraden zich in dezelfde periode heeft doorgezet. Op 1 maart

Een bescheiden stijging van de driemaandsprijs tot rond $25.000 werd bij tin gevolgd door een forse daling tot $23.045 per ton op 1 maart, een daling van 7 procent ten opzichte van de vorige marktanalyse. De LME-voorraden stegen de afgelopen periode met 7 procent tot 13.600 ton. n

55 13-03-13 13:56

Hectische tijden Op het moment van schrijven – 9 maart – kunnen we zonder meer spreken van een zeer hectische oud-papiermarkt. Volgens veel marktkenners is de markt de afgelopen weken bij wijze van spreken overspoeld met de kwaliteit bont. Grote volumes die als het ware boven de markt zweefden en die onvoldoende kooplust aantroffen. De inval bij een oud-papierbedrijf eind januari, de zeer strenge controles in met name Chinese havens, toenemende afkeur bij Europese kopers, het zijn allemaal factoren die een stevige rol spelen in de marktsituatie. Daarbij lijkt een goede kwaliteit vezel en schoon en zuiver materiaal belangrijker dan de absolute prijs.

HENK MEINEN

Gelukkig is de kwaliteit karton – zeker 90/10 – wel goed gevraagd en die factor is een zeer welkome steun in verder zeer lastige marktomstandigheden. De concurrentie om de bronnen wordt stevig gevoerd en een oud-papierondernemer zei daarover: “De bronnen zoals gemeenten en de grotere drukkerijen willen het onderste uit de kan en de oud-papierinzamelaars beconcurreren elkaar nog steeds op een absurd prijsniveau.” Duidelijk is wel, dat het om een verdringingsmarkt gaat, waarbij het volume margedragende ‘val’ naar verluid steeds verder afneemt. Marge-erosie en nog altijd lage inzamelingvolumes vreten aan de dekking van oud-papierbedijven. Een oud-papiermanager: “Veel bedrijven hebben het heel lastig en kostenbesparing kent uiteindelijk ook zijn grenzen. Schraalhans is vaak de keukenmeester en zwaait met de pollepel om zich heen.”

Partij voor de Dieren: kranten/folders alleen op verzoek Of ik iets tegen dieren heb? Helemaal niet, ik ben er gek op. Op levende dieren en ook als biefstukjes en dergelijke op mijn bord. Nee, bij mij geen kwaad woord over dieren. Maar de Partij voor de Dieren is mij vaak te ver van de praktijk, te hemelfietserig en te popie-jopie. Dat ze misstanden

56 56-57_mapapier-textiel.indd 56

aan de kaak stellen vind ik meer dan prima. Een wake-up call die mensen aan het denken zet. Maar ze moeten niet met ondoordachte populaire issues aankomen zetten. Zoals een maandje geleden over papier en drukwerk. De Partij voor de Dieren wil namelijk de landelijke verspreiding van gratis huis-aan-huis drukwerk verbieden. Dat moet wel gebaseerd zijn op aandoenlijk, maar helaas ook – oppervlakkig – idealisme. De argumenten zijn niet nieuw en laten zich raden: bossen, verspilling van papier, milieu en verder vult u zelf maar in. Esther Ouwehand – van de gelijknamige dierentuin? – deed zelfs een voorstel met die strekking in de Kamer. Haar voostel is gratis huis-aan-huis bladen en brochures alleen op verzoek van lezers verspreiden. Beste Esther, nog nooit van papierrecycling gehoord? Er nog nooit aan gedacht dat heel veel mensen die brochures en kranten heel erg nuttig vinden en ze graag lezen? Nooit gerealiseerd dat veel ouderen dit soort informatie vrijwel uitsluitend uit die media halen? Niet begrepen dat er bij ‘alleen op verzoek’ helemaal geen brochures en gratis huis-aan-huis bladen meer zullen zijn? Simpelweg om economische redenen, die kranten worden dan gewoon niet meer gemaakt. En we hebben toch ook al stickers voor wie echt niet wil? Nou dan? Om

nog maar te zwijgen over de broodroof van al die – vaak jeugdige bezorgers – die er hun eerste zakcenten mee verdienen en zich nuttig maken en voelen. Zelf ben ik ook zo begonnen, Esther. Alleen ik kocht er sigaretten van, dat wil ik de jeugd van nu niet meer adviseren. Serieus, ik verbaas mij steeds vaker over de manier waarop politici zaken versimpelen tot op het bot of gewoon domweg geen kennis van zaken hebben. Maar wie let daar nou op, als je lekker gemakkelijk wilt scoren op je veronderstelde groene imago? En applaus uit eigen zeer beperkte kring krijg je best wel! Maar dat applaus komt niet van mijn schoonmoeder van 87, die heel graag de huis-aan-huis kranten leest – niet iedereen heeft internet, Esther! – en van mijn buurmeisje dat die kranten graag bezorgd en daarmee een paar zakcenten beschikbaar krijgt. En ook niet van al die bedrijven en hun medewerkers, die er voor zichzelf en het gezin hun brood mee verdienen. Echt, er blijven bomen genoeg voor vogelnesten en die nestelen toch niet zo graag in pure productiebossen. Want dat primaire papier komt heel veel uit zeer snel groeiende productiebossen. Speciaal daarvoor aangelegd, anders was het een kale vlakte gebleven of misschien wel een golfbaan. En daar is nog geen kieviet veilig! ■


13-03-13 16:34

papier/textiel ??

MARKTBERICHTEN TEXTIEL

De textielbubbel Net zoals voorgaande maanden verkeert de markt in zwaar weer door hoge inkoopkosten. De prijzen op de markt sluiten volgens onze bronnen daardoor niet meer aan op de reële marktwaarde. Er heeft zich de afgelopen paar jaar een marktbubbel ontwikkeld op de textielinzamelingsmarkt.

AFSLUITDATUM: 8 MAART 2013

Inzameling De algehele marktsituatie op de Nederlandse textielherwinningsmarkt vertoont eenzelfde beeld als in de voorgaande edities van marktberichten. De trends die zijn ingezet, zetten zich voort. De inzamelcijfers van de afgelopen maanden zijn redelijk, maar nog wel een stuk minder dan voor de crisis. Inzamelaars geven aan dat steeds meer gemeenten afstappen van het gratis gunnen van het recht om in te zamelen en overstappen naar commercieel aanbesteden. Inzamelaars vechten elkaar de tent uit om hun inzamelbronnen veilig te stellen. Soms wordt daarbij het doelbewust zwartmaken van concurrenten niet geschuwd. Hier is op de lange termijn niemand bij gebaat; het verhard zakenrelaties en schept een verkeerd beeld van de professionaliteit van de textielherwinningsmarkt. Het is bovendien volstrekt niet doelmatig; samenwerking heeft veel meer nut, aangezien 2/3e van het textiel in het restafval belandt. Een ander effect van de heftige concurrentie en de aanbestedingswensen van gemeenten is dat prijzen de pan uit rijzen. Prijzen voor origineel zijn de afgelopen jaren enorm hard gestegen, tussen 60


56-57_mapapier-textiel.indd 57

en 70%. Handelaren in textiel geven aan dat dit zorgt voor een prijsniveau dat hoger ligt dan de reële waarde van het textiel op de wereldmarkt. Er is dus sprake van een textielbubbel. Vooralsnog weten inzamelaars hun hogere inkoopprijzen door te berekenen aan hun klanten maar wat zal er gebeuren als deze bubbel knapt, wanneer de markt zich normaliseert en klanten de hoge prijzen niet meer slikken? Er zijn al indicaties dat dit gebeurt. In Groot Brittannië zijn de prijzen van de hogere kwaliteiten gedaald met 10 tot 20%. Inzamelaars zullen zwaar in de problemen komen als hun verkoopprijzen inzakken, ze zijn gebonden aan de contracten met gemeenten. Positief nieuws is er ook: in Duitsland is de retailverkoop met 3% gestegen. Hopelijk zet deze trend zich ook in Nederland in.

Gedragen kleding De afzetmarkt blijft gezond, zowel in Afrika als Oost-Europa. In Kenia ligt de textielherwinningsmarkt, net als de rest van de economie, echter stil totdat er een nieuwe President gekozen is.

tie ondervinden van Chinees gebruikt textiel, voornamelijk op rendabele soorten als kinderen babykleding (gezien de Chinese maten). Door de enorme volumes zorgt dit voor extra concurrentie. De Chinezen worden gesteund door lagere importtarieven die zij hebben bedongen door ontwikkelingshulp aan Afrikaanse landen. De hoge prijzen die inzamelaars rekenen blijven een grote druk zetten op Nederlandse sorteerders. Er is daarnaast structureel te weinig aanvoer om een volledige productie te draaien. Voor sorteerders is het al geruime tijd zeer moeilijk de eindjes aan elkaar te knopen. Een aantal kleinere sorteerbedrijven lopen het gevaar uit de markt worden gedrukt door deze ontwikkelingen.

Poetslappen en recycling De markt voor recyclingstromen staat onder druk als gevolg van vraaguitval. De afnemers, de matrassenindustrie, meubelindustrie, automotive, dekenindustrie, ze ondervinden allemaal de gevolgen van de crisis.

Handelaren geven aan dat zij op Afrikaanse markten steeds vaker concurren-

57 13-03-13 16:34

www.recyclingmagazine.nl geheel wd! vernieu

De zoekstructuur is nu nog eenvoudiger en overzichtelijker. Rubrieken als Nieuws, Dossier, Agenda, Bedrijvengids, Leveranciers en Recyclers, geven u 24 uur per dag de informatie die u zoekt. En natuurlijk elke dag actuele berichtgeving over de recyclingbranche. geheel vernieu wd!

De nieuwsbrief verschijnt iedere 2e en 4e week van de maand. Zo wordt u actief geattendeerd op het laatste nieuws. Ontvangt u nog geen nieuwsbrief van Recycling Magazine Benelux? Meld u gratis aan op www.recyclingmagazine.nl/ abonneren

en uw eig nieuws gen toevoe

De website is vernieuwd, maar u kunt uw eigen persbericht gratis blijven uploaden.

Uw be drij te vind f snel en in d e Bedrijv engids

U kunt nu nog meer bedrijfsgegevens onder de aandacht brengen via de Bedrijvengids. Informeer naar de mogelijkheden bij Lida Meyers, 088-2944738 of Fred Balduk, 088-2944741 Of ga direct naar www.recyclingmagazine.nl/bedrijvengids

i

Voor meer informatie kunt u terecht bij Fred Balduk, [email protected], 088-2944741 Lida Meyers, [email protected], 088-2944738

Neem een pakket en krijg een vignet Jansen Recycling Groep BV www.jansengroep.nl

ANDRIN Magnetic Systems www.andrin-magnets.com

KW Supply bv www.kwsupply.com

Multinet International bv. www.multinet.nl

ARVI v.o.f. Technische Handelsonderneming en Consulting www.stanley-labounty-benelux.com

MaTech BV www.matech.nl

TBK Equipment - TBK Group www.tbkgroup.com

MBH Bronneberg&Jegerings bv www.bronneberg.nl

Nihot Recycling Technology B.V. www.nihot.nl

Jansen Recycling BV www.ajansenbv.com

BIA bv www.bia-bv.nl

Rigter Handelsonderneming Kinshofer Nederland www.kinshofer.nl

Precia-Molen, Breda www.preciamolen.nl

Bollegraaf Recycling Solutions www.bollegraaf.nl

Verhoeven Grondverzetmachines BV www.verhoevenbv.com

Goudsmit Magnetic Systems BV www.goudsmit-magnetics.nl/ recycling.html

XTAC Analytical B.V. www.xtac.nl

IJzer- en Metaalhandel G. van Schip en Zn. B.V. www.schroothandel.info

Bakker Magnetics BV www.bakkermagnetics.nl

RST Tiel www.rst-tiel.nl

Renes Oud Papier BV www.renes.nl

BSF Expeditie B.V. www.bsf.nl

Geveke Technical Solutions www.geveke-technicalsolutions.nl

www.consystems.nl

HKS Scrap Metals B.V. www.hks.nl

www.ovurecycling.nl

www.wynmalenhausmann.nl

Effectief ketenmanagement loont!

Rekenmodel Ecofys biedt inzicht in Enexis afvalketen Beter inzicht in de klimaatimpact van de verwerking van het bedrijfsafval, met winst voor milieu en portemonnee. Met dat doel hebben netbeheerder Enexis en Ecofys, in samenwerking met de afvalverwerker SITA, de afvalverwerking gemodelleerd. De methodiek helpt Enexis te bepalen in welke schakels van de afvalketen de meeste klimaatwinst te behalen is. Dat is zinvol met jaarlijks rond de tien miljoen kilo afval! Tanja Beugelsdijk

Circulaire economie, van denken, naar doen! In 2011 vroeg Enexis de hulp van Ecofys om gezamenlijk de afvalketen in kaart te brengen. Precies in die tijd publiceerde de internationale organisatie achter het ‘Greenhouse Gas Protocol’ haar nieuwe standaard voor het rapporteren van emissies in de waardeketen. Enexis rapporteerde al sinds 2010 de CO2-uitstoot uit de eigen activiteiten. Het inzichtelijk maken van de keten was een logische vervolgstap. Inmiddels heeft Enexis ook inzicht in de emissies tijdens het maken van de bedrijfsmiddelen, het gebruik ervan en de verwerking na gebruik. Dit vormt een goede basis om de uitstoot en het gebruik van grondstoffen gericht te verminderen. Enexis en Ecofys tonen met dit rekenmodel aan dat werken vanuit de circulaire gedachte in de praktijk daadwerkelijk voordelen oplevert voor economie en klimaat.

Resultaat In 2012 heeft Enexis ruim 1 miljoen euro bespaard door de omwenteling van kosten voor de afvoer en verwerking van ‘af-

Kabelcontainer Enexis

valstoffen’ naar opbrengsten uit de grondstoffen! Tegelijkertijd bedroeg de door recycling “vermeden“ CO2 uitstoot in 2012 maar liefst 4.260 ton CO2. De betere scheiding van het afval die daarvoor nodig is, betaalt zich dus royaal terug. MVO-coördinator Sander Molenaar van Enexis en initiatiefnemer van het model is buitengewoon tevreden met het resultaat. “Enexis heeft als doel de CO2 voetafdruk te verlagen, zowel in de eigen be-

“Opvallend was de – in aanvang – beperkte openheid vanuit zowel leveranciers als afvalverwerkers. Blijkbaar was het eerst even wennen aan de verantwoordelijkheid die we met elkaar binnen de keten hebben om onze grondstoffen te beschermen en maximaal te hergebruiken. Uiteindelijk betekent dat winst voor alle betrokkenen en voor het milieu.” Paul van Zuylen

60 60-61-62_enexis.indd 60

drijfsvoering als in de keten. Afvalverwerking vormt hierin een belangrijke schakel. Samen met Ecofys hebben we een prachtig resultaat neergezet!”

Uitpluizen van de afvalketen “Het uitpuzzelen van de berekenmethodes voor emissies door afval is geen sinecure,” licht Paul van Zuylen toe. Sinds 1 januari 2011 is hij afvalmanager bij Enexis Infra Services. “We zijn begonnen met in kaart brengen wat voor soorten en hoeveelheden afval er binnen Enexis voorkomen. Met de gegevens van de negentien hoofdcategorieën heeft Ecofys een systeem gebouwd waarin de wijze van transport en verwerking van elke hoofdgroep nauwkeurig wordt bijgehouden. Bij het nagaan van al deze verwerkingsstappen hebben we intensief met onze afvalverwerker Sita opgetrokken.” De vervolgstap was het in kaart brengen van de materiaalsamenstelling van alle


13-03-13 17:18

afvalverwerking ??


60-61-62_enexis.indd 61

61 13-03-13 17:18

afvalverwerking

Kabelafval

Kabel-ontleding

hoofdgroepen. Van de belangrijkste onderdelen (o.a. kabels en transformatoren) heeft Enexis nauwkeurig bepaald welke hoeveelheden grondstoffen hierin verwerkt zijn. Caspar Noach, consultant bij Ecofys, helpt organisaties bij het opstellen van hun eigen CO2 voetafdruk. En ook bij hun stappen om deze te verminderen. Noach speelde met zijn team een belangrijke rol in de modellering van de afvalstromen, het bepalen van de CO2-emissies in elke stap van het verwerkingsproces en tot slot bij het bouwen van het uiteindelijke model. Noach: “Het model is flexibel van opzet geworden. De basis bestaat uit een levenscyclusdatabase van de verschillende producten en materialen uit de afvalstroom van Enexis, met daaraan gekoppeld de emissiefactor. Denk daarbij aan grote transformatoren en elektriciteitskabels, maar ook aan grond en kantoorafval.” Ook milieubelastende factoren als transport zijn in de hele keten uitgezocht in samenwerking met de afdeling inkoop en de leveranciers. Het model wordt continue verfijnd door extra informatie op te vragen, bijvoorbeeld bij de afvalverwerkers.

Lastig hierbij is dat onderdelen in een energienetwerk vaak erg lang meegaan. Een aantal grondkabels kent zelfs een levensduur van 100 jaar! Transformatoren gaan 30 tot 60 jaar mee. Van Zuylen: “Veel gegevens over deze oude materialen zijn niet meer voorhanden. Dat betekent dat we dan een stuk kabel zelf ontleden en deze cijfers voegen aan het systeem.”

Onverwachte bijvangst De ontwikkeling van het model heeft meer opgeleverd dan verwacht. Naast het doel om CO2 besparing door recycling te berekenen, bleek de heldere structuur voor het verzamelen van de gegevens ook van grote waarde om financiële opbrengsten te optimaliseren. Een beter inzicht in de samenstelling van het eigen afval, betekent dat je vooraf al kunt bepalen wat je aan opbrengst mag verwachten. Bij een significant verschil tussen verwachting en daadwerkelijke opbrengst kan het zijn dat er diefstal in het spel is. Daar heeft Enexis – net als alle bedrijven – wel eens last van.

Nog steeds veel te winnen Er is nog veel ruimte voor verbetering. Enexis start dan ook met een serie heel

“Sinds 2010 ben ik betrokken bij de validatie van de voetafdruk van Enexis. Omdat Enexis zelf de voetafdruk al berekende, waren we direct goede gesprekspartners. Een volgende stap was het vergroten van het inzicht in de gehele waardeketen. Te beginnen met afval. Deze interactieve manier van samenwerken is voor beide partijen erg waardevol gebleken.” Casper Noach

62 60-61-62_enexis.indd 62

concrete maatregelen, met name in de afvalinzameling. Op locatie worden rol- en afzetcontainers gebruikt voor het gescheiden inzamelen van het afval. Kosten voor afvoer van ongescheiden afval zijn gemiddeld 100 Euro per ton. “Als we de materialen scheiden, levert het gemiddeld 100 Euro per ton op. Dat is 200 euro winst. Omdat gescheiden materialen eenvoudiger te verwerken zijn besparen we ook op CO2. Kortom, als we de eigen mensen faciliteren om beter te scheiden, betaalt zich dat direct terug” aldus Van Zuylen. “Daarnaast is het zaak gebruik te maken van de technologische mogelijkheden die er zijn.” “Vorig jaar na een Europese aanbesteding een contract met SITA afgesloten voor de afvalverwijdering. Zij optimaliseren de waarde van ons afval door het efficiënt en effectief te laten verwerken. Met een eigen afvalmanager houden wij zelf ook een vinger aan de pols en maken de weg vrij voor innovatieve oplossingen. Een actief samenspel tussen Enexis, Ecofys en SITA draagt bij aan extra inkomsten én verbetering van de voetafdruk,” meldt Sander Molenaar.

Toekomstplannen Door de aandacht voor afvalmanagement en het besef van de waarde van het bedrijfsafval neemt bij Enexis de hoeveelheid afvalstoffen in de komende jaren waarschijnlijk toe.“Bovendien starten we met een project waarbij zo’n 4,5 miljoen energiemeters vervangen worden door een slimmere variant. Een uitdaging op zich. Maar we weten vooraf al dat die oude energiemeters goed gerecycled kunnen worden,” aldus van Zuylen. “Daarnaast bekijken Enexis en Ecofys momenteel hoe de opgedane kennis ook door andere organisaties kan worden benut. We spreken met andere netbeheerders over de mogelijkheden om dit systeem alsook het bredere onderwerp ‘duurzaam afvalmanagement’ in de sector gezamenlijk verder invulling te geven,” besluit Molenaar. n


13-03-13 17:18

Wel internationaal, niet minder Nederlands! Onze missie - samen met u werken aan een wereld zoals die bedoeld is - bracht ons de afgelopen jaren tot grotere hoogte. Met een scherpe blik turen we de horizon af naar kansen en mogelijkheden om onze vleugels verder uit te slaan. En zo voor u de optimale opbrengst voor uw materialen te realiseren.

Nijmegenstraat 3-17 3087 CD Rotterdam T. +31 (0)10 - 491 13 70 F. +31 (0)10 - 429 81 08 [email protected]

Wij groeien mede dankzij de goede samenwerking met onze toeleveranciers en afnemers, dichtbij en ver weg. Wilt u eens kennis maken om te ontdekken wat wij voor u kunnen betekenen? Sla dan uw eigen vleugels uit en neem vrijblijvend contact op.

recycling van ferro en non-ferro materialen

adv_Recycling-magazine_maart2013 2.2.indd 2

www.jansengroep.nl 28-02-13 14:31

www.bollegraaf.com

Money is made out of paper highest separation quality

lowest operational costs

highest yield

The economic value of waste paper & cardboard is substantial. And the better it is separated and processed, the higher the value of the output. This is the very essence of our paper & cardboard processing equipment: to increase the quality - i.e. saleability - of the end product. It inspires us to engineer, build and deliver tailor made solutions that are easy to use, have a low cost of ownership, perform to your specifications and offer an excellent Return on Investment. As the world’s leading supplier of recycling solutions, Bollegraaf knows best how to make the most out of paper waste. For further information, contact our technical advisors directly at +31 (0)596 65 43 33 or at [email protected].

Bollegraaf Paper & De-inking solution. www.bollegraaf.com/paper

BOL3008_adv_Rec_Mag_DeINk_230x300_fc.indd 1

04-03-13 13:15

Revolutionair robotsysteem. New TANA Shark Shredder. Missie van Vlakglas Recycling Nederland. 46e jaargang - Maart nummer 2

Recommend Documents