Reviewrapportage 2013

SEECE Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise

Reviewrapportage 2013 Tomorrow’s Electricity Grid

Met dank aan TU Delft, Prof. Van der Meijden (TenneT)

Datum: 22 augustus 2013 Contactpersonen: Tinus Hammink, programmamanager [email protected] Leon Verhoeven, staf [email protected]

SEECE Reviewrapportage 2013

Inhoudsopgave

Samenvatting: SEECE maakt energieke start .......................................................................................................... 1 1 Inleiding .......................................................................................................................................................... 2 2 Zwaartepuntvorming rond onderwijs en onderzoek op het thema Duurzame (elektrische) Energie ........... 2 2.1 Inleiding .................................................................................................................................................... 2 2.2 Doelstellingen rondom onderwijs en onderzoek ...................................................................................... 2 2.3 Voortgang van activiteiten........................................................................................................................ 2 2.4 Operationalisering van de doelstellingen ................................................................................................. 4 2.5 Verbinding met de prestatieafspraken van de HAN ................................................................................. 4 3 Cofinanciering en publiek - private (-publieke) samenwerking...................................................................... 4 3.1 Inleiding .................................................................................................................................................... 4 3.2 Trekker van SEECE en trackrecord ............................................................................................................ 5 3.3 Business modellen .................................................................................................................................... 5 3.4 Aanpak en ontwikkelpad van SEECE ......................................................................................................... 6 3.5 Commitment van de partners................................................................................................................... 6 4 Reflectie aan de hand van het Fasemodel voor Publiek Private Samenwerking in het beroepsonderwijs ... 7 5 Lijst van noten: interne en externe literatuurlijst .......................................................................................... 9 BIJLAGE 1. Beoordelingscriteria 2013 en 2014 Centres of Expertise ................................................................ 11

SEECE REVIEWRAPPORTAGE 2013

PAGINA 1



PAGINA 2


Samen werken aan de energievoorziening voor morgen Samenvatting: SEECE maakt energieke start In het najaar van 2012 is de formele erkenning als Centre of Expertise van de staatssecretaris van OC&W ontvangen, met financiering voor 4 jaar. In januari 2013 is het Sustainable Electrical Energy Centre of Expertise (SEECE) formeel van start gegaan [1]. Inmiddels is het programmabureau van SEECE professioneel en toereikend bemensd. Het businessplan [3] is in januari goedgekeurd door de SEECE stuurgroep. Hierin hebben de founding partners zitting: HAN, DNV-KEMA, Alliander, TenneT, Alfen en kiEMT. Alle partijen hebben hun commitment en concrete bijdragen voor de komende 4 jaar in samenwerkingsovereenkomsten vastgelegd. Door de HAN wordt de ontwikkeling dit centre of expertise extra ondersteund met 1,25 miljoen euro aan speerpuntgelden. Inmiddels is ook het projecten- en activiteitenplan [4] vastgesteld en ligt de realisatie hiervan voor 2013 goed op schema. Beide documenten zijn samengevoegd tot het definitieve businessplan [2] dat als bijlage aan u is meegestuurd. Vanuit 7 programmalijnen wordt in concrete projecten door verschillende instituten, bedrijven, lectoraten en de unit Cursussen, Post-hbo en Maatwerk (CPM) samengewerkt aan de volgende doelstellingen:  Een groei van 150 % (van 110 nu naar 280 in 2016) van de uitstroom van studenten die substantieel aan beroepstaken en vraagstukken uit de energie gerelateerde sector gewerkt hebben en die voldoende toegerust zijn om direct in die sector te kunnen gaan werken  Een instroomgroei van de energieopleidingen (E en W) van 50% (van 161 naar 235 in 2016)  Betere afgestudeerden die toegerust zijn voor de energievoorziening van morgen via het TOPtalentenprogramma; concreet: deelname van 10% van de energiegerelateerde studenten in 2016  Cursusomzet stijgend van 100 k€ nu naar 250k€ in 2016  Onderzoeksomzet stijgend van 300k€ nu naar 450k€ in 2016  Kennisvalorisatie: startup’s, innovaties in het MKB en aan het thema gerelateerde afstudeerprojecten In deze reviewrapportage is de voortgang geëvalueerd aan de hand van de gestelde criteria (zie bijlage) en het Fasemodel publiek-private samenwerking in het beroepsonderwijs [38]. Hieruit blijkt dat: aan alle criteria voor 2013 al ruim wordt voldaan, ook aan de meeste criteria voor 2014 al voldaan wordt of nog dit jaar voldaan gaat worden, het centrum qua ontwikkeling de eerste fase (starten) gepasseerd is en volop in de tweede fase (ontwikkelen) zit en voor een aantal projecten binnenkort al aan de derde fase (valideren) begint. De succesvolle start is vooral te danken aan de meerwaarde voor de belanghebbenden die door de unieke samenwerking is ontstaan. Belangrijke drivers hierachter zijn: de urgentie met betrekking tot de human capital agenda: het groeiend tekort aan personeel in de energiesector; SEECE geeft bijvoorbeeld een concrete regionale invulling aan het Techniekpact. de innovaties die, door de energietransitie, business kansen bieden voor MKB en grote bedrijven de duurzaamheid en klimaatdoelstellingen van overheden en bedrijven

Het unieke en daarmee aantrekkende karakter van SEECE komt vooral ook door de tijdige strategische keuze voor het thema Duurzame (elektrische) Energie door de HAN, de SEECE bedrijfspartners en de overheden, zowel gemeentelijk en provinciaal als landelijk en vanuit de Topsector Energie.


PAGINA 1


1

Inleiding

Deze rapportage geeft de stand van zaken weer van SEECE op de beoordelingscriteria van het Ministerie van OC&W (zie [39][35] en een reflectie op het door de reviewcommissie te gebruiken Fasemodel publiek-private samenwerking in het beroepsonderwijs [40]. En deze reviewrapportage is 2 juli besproken in de stuurgroep van SEECE en (met enkele aanvullingen) door hen vastgesteld. Op 3 juli is de opzet en voortgang van SEECE ook besproken met een expertcommissie CoE’s van het Platform Bètatechniek. Hun feedback en advies is meegenomen in dit rapport.

2

Zwaartepuntvorming rond onderwijs en onderzoek op het thema Duurzame (elektrische) Energie

2.1

Inleiding

Dit hoofdstuk gaat in op de stand van zaken met betrekking tot Criterium 1: “Integrale zwaartepuntvorming rond onderwijs en onderzoek, gebaseerd op een economisch of maatschappelijk zwaartepunt” [39]. De hierbij aangegeven operationalisering voor 2013 bestaat uit de volgende elementen: o Er zijn door de (publieke en private) partners gezamenlijk ambitieuze en toetsbare doelstellingen rondom onderwijs en onderzoek geformuleerd t/m 2016. o Het Centre heeft aantoonbaar nieuwe activiteiten ontplooid, dan wel de lopende activiteiten zijn verder gebracht. o Hierbij is het beoogde resultaat geoperationaliseerd t/m 2016 (zoals bijvoorbeeld omzet, studentaantallen, start-ups, leven lang leren, doorwerking in het onderwijs). o Tevens is hierbij de verbinding gelegd met de prestatieafspraken van de betrokken instellingen (zoals de ontwikkeling van masteropleidingen, AD’s en ondernemerschap). De volgende paragrafen bespreken elk van deze elementen. 2.2

Doelstellingen rondom onderwijs en onderzoek

Samen met de founding partners zijn ambitieuze en realistische doelstellingen geformuleerd. Deze zijn vastgelegd in het Businessplan SEECE [2] en hieronder weergegeven:  Een groei van 150 % (van 110 nu naar 280 in 2016) van de uitstroom van studenten die substantieel aan beroepstaken en vraagstukken uit de energie gerelateerde sector gewerkt hebben en die voldoende toegerust zijn om direct in die sector te kunnen gaan werken  Een instroomgroei van de energieopleidingen (E en W) van 50% (van 161 naar 235 in 2016)  Betere afgestudeerden die toegerust zijn voor de energievoorziening van morgen via het TOPtalentenprogramma; concreet: deelname van 10% van de energiegerelateerde studenten in 2016  Cursusomzet stijgend van 100 k€ nu naar 250k€ in 2016  Onderzoeksomzet stijgend van 300k€ nu naar 450k€ in 2016  Kennisvalorisatie: startup’s, innovaties in het MKB en aan het thema gerelateerde afstudeerprojecten

2.3

Voortgang van activiteiten

Het Centre of Expertise is in januari 2013 gestart en heeft in het eerste half jaar al veel activiteiten ontplooid en verder gebracht. Het Activiteitenplan 2013 (onderdeel van [2]) geeft hiervan een overzicht en hieronder staan de eerste resultaten van die activiteiten gerelateerd aan de eerder genoemde doelen (paragraaf 2.2) uit het Businessplan. 

Onderzoeksomzet op het gebied van duurzame energie stijgend van 300k€ nu naar 450k€ in 2016 o In januari 2013 is Aart-Jan de Graaf als lector Control Systems Engineering benoemd. Hij is verantwoordelijk voor de SEECE programmalijn Smart Grid. Op 10 oktober vindt zijn formele intrede ceremonie plaats rondom dit thema. Er is subsidie beschikt door EZ / topsector voor een groot smart grid project met partners (CSgrip [19]). o Het lectoraat Duurzame Energie is gestart in oktober 2011. Dit lectoraat is met verschillende partners het project Gecozon [18] gestart. Daarin is voor 2013 de realisatie van een


PAGINA 2

SEECE Reviewrapportage 2013 onderzoeksfaciliteit (HAN solarlab) voorzien voor solarconcentratie en zonthermisch / elektrische omzetting. Dit onderzoeksprogramma wordt o.a. uitgevoerd samen met Hochschule Rhein-Waal o Aan het onderzoeksthema ”decentrale opslag en e-mobility” is gewerkt vanuit het lectoraat voertuigmechatronica. Ook de samenwerking met de Hanzehogeschool Groningen op dat thema is verder geoperationaliseerd. Er is een gezamenlijk project Flexinet / Comando in uitvoering, gericht op congestiemanagement van elektriciteitsnetten door decentrale opslag [33]. Ook is de synergie gezocht (en gevonden) met het onderzoeksthema “electric vehicle en platform electrification” van ACE (Automotive centre of expertise) o De beoogde samenwerking met het HAN lectoraat “TQM in organisatienetwerken” is na de initiatiefase (beschreven in het businessplan) niet verder ingevuld vanwege het vertrek van de lector. Daarmee is ook de (onderzoeks)verbinding vanuit SEECE naar de faculteit economie en management (FEM) tijdelijk verbroken. De faculteitsdirecties verkennen momenteel hoe deze verbinding weer hersteld kan worden. Met de nieuwe FT lector “lean” (Jannes Slomp) wordt al concreet verkend hoe de FEM de bedrijfseconomische inbreng kan leveren die nodig is binnen energietransitievraagstukken. o Door onszelf en door de expertcommissie is onderkend dat de ICT component van zo groot belang is, dat we vanaf dit voorjaar met de lectoraten van onze Informatica en Communicatie Academy (ICA) in gesprek zijn over hun bijdrage aan SEECE. De eerste concrete activiteiten/projecten zijn al in uitvoering. 

een groei van 150 % (van 110 nu naar 280 in 2016) van de uitstroom van studenten die voldoende toegerust zijn om direct in die sector te kunnen gaan werken Het instituut Engineering heeft (duurzame) energie tot inhoudelijk speerpunt verklaard voor al haar opleidingen. Alle eerstejaars studenten hebben recent (samen)gewerkt aan duurzame energie bedrijfsopdrachten [5]. Er is een nulmeting voor AISHI duurzaamheidsterren gedaan voor alle vijf engineering opleidingen. Dit jaar wordt de erkenning verwacht voor 2 sterren. Het boegbeeldproject HAN Solarboat is gestart en hieraan wordt door docenten en studenten van alle opleidingen met veel succes samengewerkt [15]. Het aantal stage- en afstudeeropdrachten rond het thema (Duurzame) Energie is toegenomen (met naar schatting 30%). Dit zijn opdrachten bij bedrijven en bedrijfsopdrachten via de lectoraten en bij het SEECE innovatielab Duurzame Energie



Een instroomgroei van de energieopleidingen (E en W) van 50% (van 161 naar 235 in 2016) De vooraanmeldingen tot 6 augustus laten een groei zien van 150 naar 224 studenten. Daardoor kan nu al gesteld worden dat in het eerste jaar van SEECE al een substantiële instroomgroei gerealiseerd zal gaan worden van de energieopleidingen. Met verschillende partners zijn er speciale leerwerktrajecten ontwikkeld voor elektrotechniek en werktuigbouwkunde [7][8][22][23]. Deze opleidingen wordt aangeboden in combinatie met een betaalde baan voor drie dagen. De aanmeldingen hiervoor lopen boven verwachting en dit gaat niet ten koste van de reguliere instroom die ook groeit in de vooraanmeldingen. Met de ROC’s in de regio, die deel uitmaken van RxH, zijn concrete afspraken gemaakt over samenwerking en doorstroom op het thema (Duurzame) Energie [17]. Het aanbod voor vo leerlingen en vo docenten is aanzienlijk uitgebreid op het thema Duurzame Energie door 3 en 4 havo dagen en ook op de open dagen is aan het thema met succes veel aandacht besteed [6][14].



Betere afgestudeerden die toegerust zijn voor de energievoorziening van morgen via het TOPtalentenprogramma; concreet: deelname van 10% van de energiegerelateerde studenten in 2016. Projecten voor het opzetten van een talentklas voor eerstejaars en een honourstraject in de hoofdfase zijn gestart [11]. Bij voldoende interesse zal dit najaar een talentklas duurzame energie starten met eerstejaarsstudenten van de instituten Engineering en Built Environment. Zij volgen een programma bovenop hun reguliere curriculum. Hoewel inmiddels de nodige studenten dankzij SEECE gaan werken aan duurzame energie thema’s is het opzetten van een goedlopend honourstraject een activiteit met een aantal onzekere kritische succesfactoren; met name voldoende interesse onder de huidige studenten. We verwachten onder de nieuwe instroom daar meer interesse voor.


PAGINA 3

SEECE Reviewrapportage 2013 Op 10 oktober (Dag van de Duurzaamheid) vindt er een groot event plaats voor relaties, docenten en studenten. Hier zullen tien genomineerde en excellerende studenten een pitch houden voor drie duurzame energieprijzen. Doorstroomtrajecten naar masteropleidingen duurzame energie zijn verkend en in voorbereiding. De professional master Control Systems Engineering van de HAN, start in september met de afstudeervariant duurzame elektrische energie [20][32] SEECE wordt partner in het experience centre Watt Connects (samen met DNV-KEMA, TenneT en Alliander). Excellente studenten kunnen hier onderzoek verrichten aan het thema energietransitie.

2.4



Cursusomzet van CPM voor energie stijgend van 100 k€ nu naar 250k€ in 2016. Op basis van vragen uit de markt en van de SEECE partners zijn drie nieuwe cursussen ontwikkeld [31]. Ook de maatwerktrajecten lopen voor op planning. Er zijn o.a. cursussen ontwikkeld voor TenneT en voor docenten. De doelstelling voor 2013 wordt dus ruim gehaald.



Kennisvalorisatie: startup’s, innovaties in het MKB en aan het thema gerelateerde afstudeerprojecten. Het innovatielab (of broedplaats) duurzame energie is met succes gestart. Meer dan 25 studenten werken aan innovaties en bedrijfsopdrachten. Mede dankzij een goede samenwerking en afstemming met het project Gelderland Valoriseert wordt een krachtige valorisatie-infrastructuur gerealiseerd. Er is een goede samenwerking met kiEMT (GTA) en de regionale centra voor technologie. In de periode tot en met mei zijn al ten minste vijf innovatievouchers en een aantal kleinere opdrachten op het thema Duurzame Energie binnengehaald. De targets voor 2013 worden gehaald. Samen met Nuffic en de Hanzehogeschool Groningen is het concept van een living lab energy (Russia Netherlands) ontwikkeld en met Russische partijen besproken [30]. Operationalisering van de doelstellingen

In het Businessplan SEECE [2] en de verschillende projectplannen ([11] t/m [25]) zijn de doelstellingen uitgewerkt en geoperationaliseerd tot 2016. Er is een meerjarenbegroting opgezet waarin de groeiende omzet realistisch wordt doorgezet. Ten behoeve van de groei van studentenaantallen is een instroomprogramma gerealiseerd [14] dat reeds loopt. Er zijn verschillende projectvoorstellen opgesteld voor levenlang leren: na- en bijscholing en deeltijd energieopleidingen in de vorm van nieuwe leerwerktrajecten. De doorwerking in het voltijdse onderwijs is met name geoperationaliseerd in de verschillende projectplannen van programmalijn 2 [11] en [24]. De doelstellingen op het gebeid van valorisatie, het aantal start-ups en innovatietrajecten, is concreet geoperationaliseerd in het innovatielab businessplan [25]. 2.5

Verbinding met de prestatieafspraken van de HAN

Er is een 1-op-1 verbinding tussen de doelstellingen van SEECE en de prestatieafspraken met het ministerie [34]. Op basis hiervan is ook het Centre of Expertise erkend door de staatssecretaris [35]. Op CvB niveau is het businessplan van SEECE hierop expliciet beoordeeld en ook op enkele punten aangevuld.

3 3.1

Cofinanciering en publiek - private (-publieke) samenwerking Inleiding

Dit hoofdstuk gaat in op de stand van zaken met betrekking tot Criterium 2: “Cofinanciering en publiek – private (- publieke) samenwerking” [39]. De hierbij aangegeven operationalisering voor 2013 bestaat uit de volgende elementen: Haalbaarheid o Er is een trekker met een stevig trackrecord. o Er zijn, met de partners, haalbare businessmodellen geselecteerd, die uitzicht geven op een zelfvoorzienend duurzaam functionerend centrum. o De aanpak en het ontwikkelpad van het Centre zijn geformuleerd. o Er is sprake van commitment van de partners: op hoofdlijnen is duidelijk wie wat gaat bijdragen en wat gaat doen. De volgende paragrafen bespreken elk van deze elementen.


PAGINA 4

SEECE Reviewrapportage 2013 3.2

Trekker van SEECE en trackrecord

Trekker van SEECE is Ir. M.W.J. (Tinus) Hammink. Deze heeft een stevig trackrecord zowel op het thema Duurzame Energie als op publiek private samenwerking. Hij heeft in het verleden de volgende functies vervuld: 2000-2005: Directeur Business Unit Techniek (overgegaan in het HAN kenniscentrum economie techniek en informatica) 2005-2010: Instituutsdirecteur engineering met portefeuille Onderwijs Innovatie (invoering competentiegericht onderwijs / HOF) en verbinding met de beroepspraktijk 2010-2012: Programmadirecteur strategische verbindingen en duurzame energie. Kwartiermaker lectoraat Duurzame energie en kwartiermaker SEECE 2013 Programmamanager SEECE Van 1982 tot 2000 heeft dhr. Hammink bij Akzo-Nobel gewerkt met name ook in de energie centrales (WKK) en aan energievraagstukken 3.3

Business modellen

In het businessplan [2] is beschreven hoe met de founding partners een businessmodel ontwikkeld en geselecteerd is dat haalbaar is en dat uitzicht geeft op een duurzaam functionerend centrum dat ook na 2016 voort bestaat. In de notulen van de stuurgroep is de besluitvorming hierover te volgen. Hierna wordt die verduurzamingstrategie weergegeven SEECE zal ook na 2016 bestaansrecht hebben als: 1 er voldoende meerwaarde wordt gecreëerd voor de partners 2 de kosten lager zijn dan de inkomsten We zullen hier de komende jaren zodanig op sturen en op investeren dat het geen vraag meer is of SEECE blijft bestaan als samenwerkingsverband. Alleen de precieze omvang van SEECE, qua aantal partners en qua omzet, zal de praktijk moeten uitwijzen. Ad 1: voldoende meerwaarde: De doelstellingen van SEECE zullen ook in de jaren na 2016 van strategisch belang blijven voor de partners.  Meer en betere afgestudeerden voor de energiesector: vanwege de vergrijzing in de energiesector zal er de komende jaren een grote vervangingsvraag zijn bij de partners. Deze kan alleen door gemeenschappelijke en extra inspanning enigermate beheersbaar blijven. Dit zal zeker het geval zijn als de huidige crisis voorbij is en ook de andere sectoren hard gaan trekken aan de technisch afgestudeerden. Nu al hebben we vragen gekregen van de energiemaatschappijen en netbedrijven uit de ander regio's of zij ook kunnen deelnemen. Ook via andere (veelal politieke) kanalen merken we landelijke interesse voor ons expertisecentrum en de concrete projecten die we in dat kader uitvoeren (zoals nieuwe leerwerktrajecten hbo Elektrotechniek voor netbedrijven). Echter, niet alleen het aantal partners zal groeien, maar ook de toegevoegde waarde per partner. Vanuit de human capital agenda creëren we namelijk ook een structurele samenwerking op het gebied van nascholing en toegepast onderzoek en valorisatie. Zeker wanneer het gaat lukken om een (associate) lector vanuit de sector aan te stellen die met de (leerwerk-) studenten op bachelor- en masterniveau gaat werken aan opdrachten voor toegepast onderzoek van de bedrijven. Interesse hiervoor is al getoond.  meer onderzoek en valorisatie: vanuit de eerder genoemde samenwerking zal ook het in alliantie aanvragen van subsidies meer en succesvoller plaatsvinden. Zowel nationaal (topsectorenbeleid) als Europees zal de komende jaren veel subsidie te verwerven zijn op het thema Duurzame Energie die (in de uitvoering) veel verder reikt dan 2016. Voor het midden en klein bedrijf zullen we steeds meer en beter in staat zijn om maatwerk te leveren op hun innovatiebehoefte. Dit mede door de valorisatie infrastructuur die de HAN hiervoor gaat opzetten en waarin de expertisecentra (zoals SEECE) een grote rol gaan spelen maar ook de infrastructuur die de provincie gaat opzetten ten aanzien van duurzame energie (Green Tech Alliances (GTA)). Ook daarin speelt de HAN met SEECE nu al een prominente rol die alleen nog maar zal toenemen als het expertiseniveau van de HAN op dit thema, met name bij de SEECE lectoraten, groeit in hoogte en breedte. De belangrijkste meerwaarde die SEECE creëert ontstaat door het resultaatgericht verbinden van de verschillende partijen binnen en buiten de HAN. Door de samenwerking van onderwijs, onderzoek, ondernemers en overheden ontstaan resultaten die de partijen afzonderlijk onmogelijk kunnen creëren.


PAGINA 5

SEECE Reviewrapportage 2013 Die resultaten overstijgen in waarde ook de inspanning die afzonderlijke partijen er in stoppen. Door de focus op het thema Duurzame Energie ontstaat ook massa omdat het herkenbaar, aansprekend en uniek is. Dit verbinden van de 4 O's kan alleen effectief en efficiënt gebeuren door een partij die wortelt in de kennisinstelling, in dit geval de HAN. Dus als de HAN zijn huidig beleid ten aanzien van speerpunten, onderzoek en valorisatie consequent uitvoert in de komende jaren dan is er geen regionale concurrentie en hebben we zoveel voorsprong op andere hogescholen (mede door de unieke en erkende status van Centre of Expertise) dat die geen bedreiging vormen op het thema Duurzame (elektrische) Energie, maar hooguit interessante partners (b.v. voor de landelijke uitrol van die leerwerktrajecten). ad 2: de kosten blijven lager dan de baten (ook na 2016): Doordat de resources van de SEECE projecten vooral geleverd worden door de samenwerkende interne HAN partners en externe partners zal de vaste bemensing van het programmabureau SEECE klein blijven. In de opstartfase zullen extra mensen worden ingehuurd op factuur- of projectbasis. De echte groei in resources zal dus ook bij de SEECE lectoraten en instituten plaatsvinden omdat zij de komende jaren meer studenten, opdrachten en subsidies binnen halen via SEECE. Die bemensing groeit niet alleen in omvang, maar vooral ook in kwaliteit: expertise op het thema, inzetbaar in zowel onderzoek, onderwijs als valorisatie (dus onderzoekend en ondernemend). Dit geeft een aanmerkelijke meerwaarde ten opzichte van de huidige situatie en het preSEECE tijdperk. SEECE zal de waarde ook weten te kapitaliseren, als het waarde heeft zullen partijen er ook voor moeten en willen betalen. Dat kapitaal zal ruim voldoende zijn om het samenwerkingverband SEECE en het programmabureau in stand te houden op een gezonde financiële basis. 3.4

Aanpak en ontwikkelpad van SEECE

De aanpak en het ontwikkelpad van SEECE is uitgebreid beschreven in het toegestuurde Businessplan [2]. 3.5

Commitment van de partners

Het businessplan [2] is tot stand gekomen in samenwerking met de founding partners. In een aantal stuurgroepvergaderingen (zie [27][28] en [29]) is het plan opgesteld en vastgesteld. In het businessplan zijn de samenwerkingsovereenkomsten opgenomen van de vijf founding partners. Ook het SEECE communicatieplan is samen met PR en marketing vertegenwoordigers van deze partners opgesteld. Momenteel is er interesse bij verschillende bedrijven om ook partner te worden. Met één van hen is al een overkomst gesloten die is opgenomen in het businessplan. In die overeenkomsten is duidelijk vastgelegd wat de bijdragen zijn van de partners, zowel in geld, in faciliteiten als in uren. Daarnaast is aangegeven wie wat gaat doen. In de verschillende projectplannen ([11] t/m [25]) is dit verder uitgewerkt. De programma-adviesraad van SEECE heeft de formele plenaire start op 10 oktober a.s.. Deze raad bestaat uit ruim 15 personen van verschillende partners en heeft een belangrijke adviserende rol. Met individuele leden en werkgroepjes per programmalijn zijn al wel de nodige gesprekken geweest waar zij hun inbreng en advies hebben kunnen leveren op de verschillende programma- en projectvoorstellen en op het business plan van SEECE als geheel. Een deel van de programma-adviesraad treedt ook op als klankbordgroep voor het facultaire onderzoeksprogramma “Duurzame Energie” [37]. Naast bedrijven worden hier ook lectoren van andere hogescholen en universitaire vertegenwoordigers voor uitgenodigd. En een aantal leden van de programmaadviesraad van SEECE is ook lid van de beroepenveldcommissie van het instituut Engineering en haar opleidingen. Dat betreft bedrijven waar relatief vaak studenten stagelopen en / of gaan werken. Verschillende bedrijven zijn ook lid van het HAN Smart Business Centrum (SBC). Dit zijn innovatieve bedrijven waar we in het kader van valorisatie intensief mee samenwerken en intermediaire organisaties met dit doel (zoals kiEMT/GTA). Tenslotte worden voor de programma-adviesraad vertegenwoordigers uitgenodigd van (regionale) overheden waar we veel mee samenwerken. Met name ook vanwege hun belang en inbreng bij de human capital agenda. Ook is een vertegenwoordiger van de Topsector Energie uitgenodigd om zitting te nemen.


PAGINA 6


4

Reflectie aan de hand van het Fasemodel voor Publiek Private Samenwerking in het beroepsonderwijs

Om de centra te kunnen monitoren is het fasemodel publiek-private samenwerking in het beroepsonderwijs [40] ontwikkeld. Er zijn daarin vijf fases van ontwikkeling te onderkennen: 1. Starten 2. Ontwikkelen 3. Valideren 4. Uitbreiden 5. Onderhouden Een startend centrum zoals SEECE zit per definitie in fase 1 waarbij enkele dimensies ook al wel in een verdere fase kunnen zitten. De ontwikkeling binnen deze fases wordt gemeten aan de hand van indicatoren in vier kwadranten met elk drie dimensies.

Voor elke fase zijn milestones benoemd die behaald dienen te worden op het einde van de fase. Deze milestones zijn nog in ontwikkeling. Voor fase 1 is het van belang dat er een business plan is waarin de volgende elementen zijn beschreven:  Managementsamenvatting  Uniekheid van het centrum  Doelgroepen en waarde proposities  Aanbod van producten en diensten  Concurrentie  Speelveld / ecosysteem  Business model  Kernactiviteiten  Partners  Organisatie en kernteam  Benodige capaciteit, middelen, faciliteiten en infrastructuur Het SEECE Businessplan bevat al deze elementen. Visie en missie maken duidelijk waarom SEECE er moet komen en waarin SEECE zich onderscheidt van andere aanbieders. Daarmee is er een heldere positionering en profilering. Er zijn voortdurend gesprekken met founding partners en met klanten over het aanbod van diensten en producten. Daarin is SEECE al behoorlijk ver gevorderd en worden momenteel pilots opgestart (fase 2!). Het aanbod zelf is voldoende voor de huidige fase en volop in ontwikkeling. Er is een kernteam ingericht waarin ook de partners participeren en waarmee


PAGINA 7

SEECE Reviewrapportage 2013 uitvoering wordt gegeven aan de activiteiten in de zeven SEECE programmalijnen. Voor elke programmalijn is een inschatting gemaakt van benodigde mensen en middelen. Deze inschatting is opgenomen in de (meerjaren)begroting. De governance voor SEECE is helder vormgegeven met een stuurgroep en een programmaraad. De programmadirecteur is aangesteld. De cofinanciering bestaat nu nog grotendeels uit inkind bijdragen van de bedrijven en moet nog verder worden versterkt.

Ontwikkeling van SEECE 1A Business case 5 4C Control 4 4B Financiering

3 2

1B Positionering & Profilering 1C Kanalen en klantrelaties

1 4A Kosten & baten

0

3C Governance

2A Platform

Juli 2013

2B Aanbod

3B Organisatie

2C Kernactiviteiten 3A Kernteam


PAGINA 8


5

Lijst van noten: interne en externe literatuurlijst

Interne literatuur De belangrijkste stukken zoals Businessplan en Activiteitenplan zijn bijgevoegd en de overige stukken zijn op aanvraag beschikbaar. [1] SEECE. http://www.han.nl/seece [2] Hammink, T. en Verhoeven, L. (2013, juli). Businessplan SEECE (herzien). Samengesteld uit [3] en [4]. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [3] Hammink, T. en Verhoeven, L. (2013, 11 januari). Businessplan SEECE. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [4] Hammink, T. en Verhoeven, L. (2013, 20 mei). Activiteitenplan 2013. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [5] Jaspers, R. (2013, mei). Eindrapportage projectweek Duurzame Energie. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [6] Hammink, C. (2013, 29 mei). Bevorderen instroom energieopleidingen (E & Wtb) - Verslag van de activiteiten en resultaten. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [7] Born, P. van den. (2013, januari). De HBO-elektrotechniek deeltijd opleiding in leer-werk vorm. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [8] Berends R., Oosting, J. en Hammink, T. (2013). Arbeidscapaciteit energiebedrijven en leerwerktraject elektro. Powerpoint presentatie, o.a. t.b.v. HBO-raad jaarcongres, WEnB en O&O jaarcongres, POA, UWV. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [9] Raes, C. (2013). Wil jij een veelbelovende toekomst? Flyer leerwerktraject E. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [10] Lansbergen, P. (2013). Investeer nu in HBO talent. Flyer leerwerktraject Dosign, Wtb, E. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [11] Oosting, J. (2013, mei). Projectplan, begroting en aanvraag Topprogramma Engineering; SEECE. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [12] Oosting, J. (2013, mei). Projectplan, begroting en aanvraag Honoursprogramma Engineering; SEECE. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [13] Oosting, J. (2013, mei). Projectplan, begroting en aanvraag Verwerving AISHI duurzaamheidsterren. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [14] Vries, M. de. (2013, mei). Projectplan, begroting en aanvraag Vergroten VO instroom energie opleidingen. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [15] Verhoeven, L.; (2013, februari). Projectplan HAN Solarboat. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [16] HAN. http://www.han.nl/solarboat [17] Oosting, J. (2013, mei). Projectplan, begroting en aanvraag Samenwerking SEECE met techniek sectoren ROC’s. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [18] Sonneveld, P. en Catau R. (2013). Projectplan, begroting en aanvraag Gezoncon. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [19] Graaf, A.J. de. (2013). Projectplan, begroting en aanvraag CSgrip. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [20] Gooier, B. de. (2013). Projectplan, begroting en aanvraag Masterdoorstroom (in ontwikkeling). Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [21] Steennis, B. (2013). Projectplan, begroting en aanvraag Post hbo (in ontwikkeling). Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [22] Hammink, T. (2013). Projectplan, begroting en aanvraag Leerwerktrajecten Dosign. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [23] Hammink, T. 2013). Projectplan, begroting en aanvraag leerwerktrajecten netbedrijven / Alliander. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [24] Oosting, J (2013). Projectplan, begroting en aanvraag energieminoren Engineering en Built. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [25] Verhoeven, L. en Deutekom, J. (2013). Businessplan EMT broedplaats duurzame energie. Powerpoint presentatie. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [26] Arends, S. (2013). Communicatieplan SEECE (Concept). Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [27] Jaspers, R. (2013). Notulen SEECE stuurgroep 1. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [28] Jaspers, R. (2013). Notulen SEECE stuurgroep 2. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.


PAGINA 9

SEECE Reviewrapportage 2013 [29] Jaspers, R. (2013). Notulen SEECE stuurgroep 3. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [30] Koeslag, A. (2013). Living lab energy met Rusland. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [31] Steennis, B. (2013). Leaflets 3 nieuwe SEECE energie cursussen CPM. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [32] Ypma, P. (2013). Afstudeerrichting elektrische energie van de Master Control Systems Engineering (in ontwikkeling). Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [33] Sterkenburg, S. (2013). Rapportage Comando / Flexinet project (Congestie management van elektriciteitsnetten door decentrale opslag). Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [34] HAN. (2012). Instellingsplan en Prestatieafspraken met ministerie van OC&W. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [35] Maertens, N. (2013, 6 juni). Beoordeling bijstellingen businessplan SEECE door CVB. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [36] Markteffect. (2013, april). Eindrapport VWO instroomonderzoek t.b.v. HAN engineering. Arnhem: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. [37] Bakker, R. en Sistermans, P. (2012). Onderzoeksprogrammering 2012-2016. Arnhem: Faculteit Techniek, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Externe literatuur [38] Ministerie van OC&W. (2013). Beoordelingsbrief/uitslag OCW. Den Haag. [39] Ministerie van OC&W. (2013). Beoordelingscriteria 2013 en 2014 Centres of expertise. Den Haag [40] Platform Bèta Techniek; Fasemodel publiek-private samenwerking in het beroepsonderwijs; april 2013; Den Haag.


PAGINA 10


BIJLAGE 1.

Beoordelingscriteria 2013 en 2014 Centres of Expertise


PAGINA 11



PAGINA 12



PAGINA 13



PAGINA 14

Reviewrapportage 2013

Recommend Documents