Return to Work Begeleiding bij de re-integratie van langdurig afwezigen door ziekte of ongeval
Hanne Kenis Preventiedeskundige ergonomie en return to work expert, Mensura
Return to Work Vragen Wat is de kans dat de werknemer terugkeert naar dezelfde werkgever na drie maanden afwezigheid?
2
Return to Work Vragen Hoeveel procent van de werknemers geeft aan nood te hebben aan ondersteuning na zes weken afwezigheid?
3
Return to Work Vragen Wat is de gemiddelde kostprijs van één dag ziekteverzuim?
4
Return to Work Vragen Kan de werknemer tijdens de ziekteperiode naar de arbeidsgeneesheer gaan?
5
Return to Work Vragen Mag de arbeidsgeneesheer beslissen over de legitimiteit van de ziekte van de werknemer?
6
Return to Work
7
Return to Work Uitspraken Onze organisatie ontwikkelt en groeit zo snel dat er weinig mogelijkheden zijn om langdurig afwezig medewerkers opnieuw te integreren Medewerkers die langdurig ziek zijn willen wij liever niet ‘lastig vallen’ of ‘onder druk zetten’ Als je ‘echt’ ziek bent is het begrijpelijk dat je langdurig afwezig bent
8 | 21-11-2013
Return to Work Wist je dat… 15% van de Belgische bevolking last heeft van langdurige gezondheidsproblemen [1]
Een Belgische studie in de privésector aantoont dat langdurige afwezigheid in België sinds 2008 met 47% gestegen is [2] Psychische klachten (stress, burn-out, depressie,…) en aandoeningen van het bewegingsapparaat (rug-, nek- en schouderklachten) de meest voorkomende oorzaken zijn van arbeidsongeschiktheid [3] Studies aantonen dat 1/3de van verzuim langer dan 1 maand door de werknemer gepercipieerd wordt als werkgebonden [4] 9 | 21-11-2013
Return to Work Wist je dat… Hoe langer een medewerker na langdurige ziekte afwezig blijft, hoe kleiner de kans dat hij ooit zal terugkeren [1]
Bij afwezigheid >3 maand hervat minder dan 50% Bij afwezigheid >1 jaar hervat minder dan 20% Bij afwezigheid >2 jaar hervat minder dan 10%
80% van de medewerkers na een afwezigheid van meer dan zes weken verklaart nood te hebben aan ondersteuning bij terugkeer [5]
10 | 21-11-2013
Return to Work Wat? Ondersteuning bieden bij de terugkeer naar werk van een medewerker die meer dan één maand afwezig is, ten gevolge van ziekte of arbeidsongeval Een vroegtijdige werkhervatting nastreven waardoor een positieve bijdrage aan het herstel van de werknemer wordt geleverd
Terugdringen van de kosten ten gevolge van ziekteverzuim: directe & indirecte kosten Duidelijkheid bieden in de regelgeving en betrokken instanties en nagaan van bestaande tewerkstellingsondersteunende maatregelen 11 | 21-11-2013
Return to Work Waarom geen interim als vervanging?
Krappe arbeidsmarkt
12 | 21-11-2013
War on talent
Kost en inwerking vervanger
Return to Work Investeren loont! Reduceren van de directe & indirecte kosten Positief bedrijfsimago als teken van maatschappelijk verantwoord ondernemerschap en solidariteit t.o.v. alle medewerkers Behouden van ervaren en gemotiveerd personeel waardoor minder investering in opleiding van nieuwe medewerkers Focus op ‘ability’ in plaats van ‘disability 13 | 21-11-2013
Return to Work Investeren loont! Gemiddelde directe kost per werknemer [2] Directe kost = gewaarborgd loon, patronale bijdrage van de werkgever, pensioenbijdragen, bonussen, overuren, privé ziekteverzekering voor de zieke medewerker,… De gemiddelde directe kost per uur bedroeg in 2012 18,5 euro
14 | 21-11-2013
Return to Work Investeren loont! Indirecte kosten zijn kosten die te maken hebben met vervanging en opvolging van de zieke medewerker [2] Interne vervanging van de afwezige medewerker: overuren, opleiding vervanger,… Externe vervanging van de afwezige medewerker: interim, aanwerving, opleiding,… Extra taken voor de directe leidinggevende en HR: voorzien van vervanging, administratieve kost van de opvolging van ziektebriefjes, tijd die gespendeerd wordt aan opvolging van ziekteverzuim en verzuim- en herstelgesprekken,…
Niet direct meetbare kosten: bijkomende effecten [2] Verhoogde kans dat collega’s ook meer gaan verzuimen en/of hun motivatie verliezen indien verzuim getolereerd wordt Klanten die niet verder kunnen geholpen worden Kwaliteitsverlies door verhoogde werkdruk 15 | 21-11-2013
Return to Work De RtW-expert Eén centrale speler die de verschillende actoren, betrokken bij de casus samenbrengt en de neuzen in dezelfde richting zet Coördineert en bewaakt het re-integratie proces
16 | 21-11-2013
Return to Work Multidisciplinaire aanpak Huisarts specialist
Directe collega’s
EDPBW
WERKNEMER
RtW expert
Werkgever
Mutualiteit
17 | 21-11-2013
Opportuniteiten voor bedrijven Meten is weten Correcte registratie van alle afwezigheden Verzuimpercentages Cijfers in verband met duur/frequentie van verzuim Statistieken over arbeidshandicaps in het bedrijf
Tendensen onderzoeken en prioriteiten bepalen Door IPA of via HR of sociaal secretariaat
18 | 21-11-2013
Opportuniteiten voor bedrijven Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting KB van 27 januari 2008 Consultatie bij de arbeidsgeneesheer tijdens de ziekteperiode Het gaat om een bezoek, geen medisch onderzoek Werknemer moet niet onderworpen zijn, wel min 4 weken afwezig Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting stelt de arbeidsgeneesheer in staat om met een werknemer de gezondheidstoestand te bespreken evenals de mogelijkheden tot aanpassing van zijn werkpost te bekijken
19 | 21-11-2013
Opportuniteiten voor bedrijven Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting Doel: Actie ondernemen vooraleer dat de werknemer het werk hervat (aanpassingen takenpakket, arbeidsregime, werkomgeving,…) Inschakelen van specialisten: RtW expert, psycholoog, ergonoom Een haalbare en duurzame werkhervatting bekomen
20 | 21-11-2013
Opportuniteiten voor bedrijven Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting
21 | 21-11-2013
Ter info Verschil arbeidsgeneeskunde & controlegeneeskunde Verschil tussen arbeidsgeneesheer & controlearts Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (EDPBW)
Absenteïsme
Preventieadviseur-arbeidsgeneesheer
Controlearts
Medisch onderzoek: in staat het werk goed uit te voeren?
Medisch onderzoek: is het verzuim legitiem?
Gezondheid en welzijn op het werk > aandoeningen voorkomen, niet genezen
Werkgever kan hierop beroep doen > medische controle
Vertrouwensarts in de onderneming: mag geen medische informatie doorgeven aan de werkgever
Geen vertrouwenspersoon: handelt steeds in opdracht van de werkgever
22
Opportuniteiten voor bedrijven De zieke werknemer Tijdens ziekteperiode: contact houden met de zieke werknemer Geen controlerende maar geruststellende aanpak Opleiding is vaak noodzakelijk
Bij terugkomst: maatregelen De werknemer terug verwelkomen op de 1ste werkdag Geen berg werk voorzien vanaf 1ste werkdag Tijd voorzien om 100-den mails te verwerken Kort inwijden in de voornaamste veranderingen van de afgelopen maanden binnen het bedrijf Communicatie naar collega’s Eén week na werkhervatting een gesprek plannen 23 | 21-11-2013
Opportuniteiten voor bedrijven De zieke werknemer Filmpje
24 | 21-11-2013
Opportuniteiten voor bedrijven
Opleiding voor leidinggevenden Opleiding Disability Case Manager (DCM)
Opleiding verzuimgesprekken voor leidinggevenden
Praktische tips voor leidinggevenden: Checklist Move Europe "Workplace Health Practices for Employees with Chronic Illness (2223 October 2013, Brussels):
• • 25
Jobbehoud en return-to-work Resultaten op www.workadaptedforall.eu
RtW trajectbegeleiding Casus situatieschets Man van 41 jaar Werkt reeds 10 jaar in een petrochemisch bedrijf Langdurig arbeidsongeschikt ten gevolge van een tumor in de wervelkolom met verscheidene restverschijnselen Grote ongerustheid van omgeving: werknemer is te traag, laat regelmatig iets vallen, kan niet alle taken uitvoeren Arbeidsgeneesheer ondersteunt de re-integratie in samenwerking met de RtW-expert
26 | 21-11-2013
RtW trajectbegeleiding Casus aanpak Uitvoering van het re-integratietraject op de werkvloer door de arbeidsgeneesheer en RtW-expert In samenwerking met HR, direct leidinggevende en de werknemer De ‘jobmatchingstool’ van Mensura werd ingezet. Met dit hulpmiddel worden de mogelijkheden van de werknemer in kaart gebracht, alsook de arbeidsvereisten. Om de jobvereisten nauwkeurig op te lijsten, werden observaties op de werkplaats uitgevoerd. De jobmatchingstool toont de exacte knelpunten aan, maar toont ook aan dat de werknemer meer dan 90% van zijn takenpakket wel kon vervullen. Een goed georganiseerd overleg met alle betrokkenen, leidde tot meerdere suggesties voor oplossingen. De werknemer hervat progressief het werk (deeltijds). 27 | 21-11-2013
RtW trajectbegeleiding Casus resultaat De werknemer is terug aan de slag in het bedrijf Een waardevolle arbeidskracht voor het bedrijf kon behouden worden. En de werknemer blijft professioneel actief, ondanks zijn beperking.
Eens de werknemer voltijds hervat, wordt er ook nog verdere opvolging voorzien door de arbeidsgeneesheer van Mensura Door het systeem van de progressieve werkhervatting kon de werknemer sneller terug aan de slag gaan en werd de duur van de ziekteperiode gereduceerd Gezamenlijk streven naar een duurzame werkhervatting loont 28 | 21-11-2013
RtW trajectbegeleiding Praktische tips Checklist Move Europe ‘Ondersteuning bij werkhervatting door de bedrijfsleider’ http://www.enwhp.org/enwhp-initiatives/9th-initiative-ph-work/european-guideto-good-practice-guidelines.html Info over jobbehoud, wettelijke maatregelen bij jobbehoud en re-integratie. Ontwikkeling en implementatie van een Disability Management beleid http://www.disability-management.be/downloads/ Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting
http://www.werk.belgie.be/defaultNews.aspx?id=16034
29 | 21-11-2013
Return to Work Tot slot Win-win Werknemer:
•
Herstel economische gezondheid: terug volledig loon
•
Herstel emotionele gezondheid: zinvolle dagbesteding, sociale contacten, zelfontplooiing
•
Boost geestelijke gezondheid door blijk van waardering van werkgever
30 | 21-11-2013
Werkgever: •
Ervaring, kennis borgen binnen bedrijf
•
Kosten reduceren
•
Minder investeren in opleiding nieuwe werknemers
•
Positief bedrijfsimago
Return to Work Tot slot Win-win grootst indien een beleid rond RtW in bedrijf
Beleid waarin vooraf afspraken gemaakt worden omtrent: Missie en visie aangaande RtW & doelstellingen Mogelijkheden tot aangepast werk Rollen, verantwoordelijkheden en procedures bij RtW Organisatorische regelmogelijkheden Communicatiestrategie
Tal van subsidiemogelijkheden: materie voor de expert
31 | 21-11-2013
Return to Work Referenties [1] DM@Work, Disability management in Belgische ondernemingen. Beschikbaar op: http://www.disability-management.be/downloads/ [2] ‘Out of office. Ziekteverzuim 2012’ van SD Worx. Beschikbaar op: http://www.sdworx.be/nl-be/sdworx-r-d/publicaties/persberichten/2013-03-27-recordjaar-ziekteverzuim [3] Bevan S, McGee R, Quadrello T. (2006) Fit for work? Musculoskeletale aandoeningen en de Belgische arbeidsmarkt. Beschikbaar op: www.fitforworkeurope.eu
[4] Mairiaux Ph, Schippers N, Vanmeerbeek M, Denoël Ph, Donceel P, Toedtke C, Mortelmans AK. (2011) Verbetering van de samenwerking tussen de huisarts, de verzekeringsarts en de bedrijfsarts voor de preventie van langdurige en beroepsgerelateerde arbeidsongeschiktheid. Project HUT/DIRACT/2009/AP/1 in opdracht van FOD WASO 2009-2011. Brussel: FOD WASO. Beschikbaar op: http://www.werk.belgie.be/moduleDefault.aspx?id=34512 [5] European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions (EFILWC) (2004) Employment and Disability: Back to work strategies. Beschikbaar op: http://www.eurofound.europa.eu/pubdocs/2004/115/en/1/ef04115en.pdf
32 | 21-11-2013
Hanne Kenis Preventiedeskundige ergonomie en return to work expert, Mensura
[email protected]
