Respectestafette 2013
Respectestafette 2013
2 MDRA | Respec testafette 2013
Bloemlezing uit de briefwisselingen In de maanden maart, april en mei schreven 50 leerlingen van de klassen 2A1 en 2A2 van het Cosmicus Montessori Lyceum (CML) Amsterdam brieven met penvrienden die vanwege hun godsdienst, handicap, ziekte, huidskleur, seksuele gerichtheid of geslacht te maken hebben gehad met vooroordelen en/of discriminatie.
Veel leerlingen vonden het erg spannend en soms lastig om brieven te schrijven met iemand die je helemaal niet kent. In de laatste brief lees ik echter vaak dat de
De leerlingen schreven in totaal drie brieven aan hun penvriend, de penvrienden schreven twee keer een brief terug. De briefwisselingen leveren persoonlijke, ontroerende, grappige en leerzame teksten op. Uit alle briefwisselingen zijn de mooiste stukken geselecteerd voor deze bloemlezing. Ik hoop dat alle deelnemers met veel plezier hun bijzondere bijdragen nog eens zullen nalezen. Corinne Izaaks Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam Amsterdam, juni 2013
MDRA | Respec testafette 2013
In 2010 had deze school de primeur in Amsterdam met dit project. Nu wilden zij opnieuw hiermee aan de slag. De school besteedt veel aandacht aan actief burgerschap en sociale integratie en stimuleert een houding bij leerlingen om respectvol om te gaan met verschillen tussen mensen en binnen de maatschappij. Het CML is lid van de UNESCO-scholen.
leerlingen het jammer vinden dat het project alweer afgelopen is.
3
Het project De Respect Estafette is een bijzonder en succesvol briefschrijfproject met scholieren.
MDRA | Respec testafette 2013
Het project in het kort: De Respect Estafette is een schoolproject met als doel om discriminatie te voorkomen en/of te verminderen door het vergroten van onderling begrip.
4
Scholieren schrijven brieven met personen die mogelijk met vooroordelen en ongelijke behandeling te maken hebben. Deze ‘penvrienden’ lopen vanwege hun handicap, seksuele gerichtheid, herkomst, godsdienst, leeftijd of geslacht tegen beperkingen of vooroordelen aan of zijn op grond hiervan weleens gediscrimineerd. Daarnaast maken leerlingen onder leiding van een filmmaker een filmpje over respect. De Respect Estafette heeft een wedstrijdelement. De jury bestaat uit prominenten en kent prijzen toe voor
Beste Brief en Beste Filmpje, die uitgereikt worden tijdens de slotbijeenkomst op school. Het MDRA voerde het project eerder uit op het Cosmicus Montessori Lyceum in Amsterdam, op scholengemeenschap Thamen in Uithoorn en op het Wellantcollege Westplas mavo in Aalsmeer.
Filmpjes over respect In het kader van de Respect Estafette maken de leerlingen ook filmpjes rond de thema’s respect, tolerantie, vooroordelen en discriminatie. Onder begeleiding van filmmaker Huib Schoonhoven bedenken de leerlingen een script en spelen dit voor de camera. Huib monteert er vervolgens flitsende clips van. Bekijk de filmpjes op onze website: www.mdra.nl.
Inhoudsopgave Voorwoord Het project Filmpjes over respect Reacties van leerlingen
3 4 4 8
Fragmenten uit briefwisselingen Mohamed schrijft met penvriend Patman Muminah schrijft met penvriend Kimijones Abdelmajid schrijft met penvriend Marijn Allan schrijft met penvriend Marijn Laila schrijft met penvriend Rubina Hilal schrijft met penvriend Cynthia Malika schrijft met penvriend Annelies Borhana schrijft met penvriend Bastiaan Safae schrijft met penvriend Alice Andres schrijft met penvriend Karin Lotfi schrijft met penvriend Laut Gavin schrijft met penvriend Laut
12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34
MDRA | Respec testafette 2013
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
5
MDRA | Respec testafette 2013
6
13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
Munise schrijft met penvriend Joris Ceren schrijft met penvriend Djeyhoun Oumaima schrijft met penvriend Márika Jalda schrijft met penvriend Maurice Yousef schrijft met penvriend Maurice Mustafa schrijft met penvriend Wiljan Richilee schrijft met penvriend Anke Edna schrijft met penvriend Amir Jaouad schrijft met penvriend Baukje Najoua schrijft met penvriend Karolijne Marcy schrijft met penvriend Ruud Ayoub schrijft met penvriend Malou Channelle schrijft met penvriend Dilana Aya schrijft met penvriend Patman Rachid schrijft met penvriend Kimijones Janek schrijft met penvriend Marijn Mauwia schrijft met penvriend Marijn Wail schrijft met penvriend Rubina Oquzhan schrijft met penvriend Cynthia Karima schrijft met penvriend Annelies Assia schrijft met penvriend Bastiaan Jesse schrijft met penvriend Alice Kubra schrijft met penvriend Karin
36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 68 70 72 74 76 78 80
Anass schrijft met penvriend Laut Youssra schrijft met penvriend Laut Insafe schrijft met penvriend Joris Amin schrijft met penvriend Djeyhoun Gianni schrijft met penvriend Márika Salwa schrijft met penvriend Maurice Tosca schrijft met penvriend Wiljan Bilal schrijft met penvriend Anke Ismail schrijft met penvriend Amir Fokke schrijft met penvriend Baukje Kemal schrijft met penvriend Karolijne Chee Kwam schrijft met penvriend Ruud Küpra schrijft met penvriend Malou Dana Talitha schrijft met penvriend Dilana Ayoub schrijft met penvriend Anke
Colofon
82 84 86 88 90 92 94 96 98 100 102 104 106 108 110 113
MDRA | Respec testafette 2013
36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
7
Reacties van leerlingen Wat heeft het meeste indruk gemaakt?
MDRA | Respec testafette 2013
• Dat er wordt geschreeuwd tegen haar vriend en gespuugd zonder reden. • Ze stuurde een foto van haar hond. • De openhartigheid. • De verschillen tussen mensen. • Dat je iemand diep kan kwetsen door te pesten.
8
Vond je het moeilijk je in te leven in het verhaal van je penvriend? • Nee, ik snap hoe het is want ik heb het ook bij anderen gezien. • Niet echt, ze legde het goed uit. • Eerst wel, maar daarna niet.
Beschrijf in een paar zinnen waarom je het leuk of juist niet leuk vond om met je penvriend te schrijven. • Ik vond het leuk omdat zij steeds bleef vragen. • Wel leuk: het is geen raar iemand! • Ik vond het leuk door de vele dingen waar je achter kwam. • Mijn penvriend vond ik echt leuk omdat ze zo mooi kon schrijven. • Omdat ik leer hoe ik met verschillende mensen moet omgaan. Wat heb je door de brieven geleerd over vooroordelen en discriminatie? • Dat iedereen gelijk is en dus gelijk behandeld moet worden. • Ik heb geleerd dat ik niet moet discrimineren. • Dat het erg is. • Geen vooroordeel geven en niet discrimineren. • Dat je je beter in moet leven in een ander persoon voordat je wat zegt. • Hoe je kan reageren op een situatie en iets oplossen.
Heb je na het schrijven van de brieven andere ideeën over bijvoorbeeld mensen met een handicap, homo’s, een ander geloof dan jij of uit een andere cultuur dan jij? • Homo’s zijn ook mensen dus wees beleefd. • Nee, want we waren het over veel punten eens en veel wist ik al. • Ja, een ander geloof. • Ja, ik kan me beter inleven. • Ze voelen zich gekwetst.
MDRA | Respec testafette 2013
9
10 MDRA | Respec testafette 2013
Fragmenten uit de briefwisselingen De tekstfragmenten zijn letterlijk overgenomen uit de brieven en zijn niet gecorrigeerd. De penvrienden (in totaal 22 enthousiaste en betrokken mensen die zich belangeloos voor dit project inzetten) schreven hun brieven op de computer, de meeste leerlingen deden dit ouderwets met pen en papier. Iedere penvriend schreef met zowel een leerling uit klas 2A1 als uit klas 2A2. MDRA | Respec testafette 2013
11
1
Mohamed: Ik word niet gepest omdat ik islamitisch ben want ik zit met de meeste kinderen van me klas die ook geloven in de islam. Anders moet je komen verhuizen naar Amsterdam.
Penvriend Patman
MDRA | Respec testafette 2013
Mohamed Atif
12
Patman, 25 jaar, geboren in Afghanistan, als vluchteling naar Nederland gekomen Mohamed, hobby’s: voetballen en heel snel fietsen
Patman: <..> Ik was toen 11 of 12 jaar oud en ik wist helemaal niets over discriminatie. Overal waar ik onrechtvaardig behandeld werd, beschouwde ik toen als: “die persoon mag mij gewoon niet”. <..> Toen heb ik mijn vader verteld hoe ik door mijn orthodontist behandeld werd, kreeg ik te horen dat ik mogelijk gediscrimineerd werd. <..> Verhuizen naar Amsterdam is een leuk idee, maar denk je dat dat het probleem zal oplossen? Mohamed: Het is te proberen. Amsterdam is een soort mix stad met verschillende culturen. Misschien kom je vrienden tegen die het begrijpen of eenzelfde cultuur hebben. En misschien kom je een mooie dame tegen je je ook begrijpt. <…> Ik vind het moedig dat je zo’n goeie opleiding doet dan kan je de Nederlanders zeggen kijk niet iedereen is hetzelfde (allochtonen).
Patman: Heel erg bedankt voor de tips ;). Hahaha, ik heb al een prachtige Canadese vriendin, maak je daar geen zorgen om ;). <..> Ik ben blij te weten dat jij nooit gediscrimineerd bent geweest, maar zoals je misschien wel weet bestaat dat wel. <..> De teleurstelling kan leiden tot depressie, haat tegen Nederlanders, haat tegen het westen. Mijn vraag aan jou voor de volgende keer is: wat zou jij doen als jij later na je opleiding, niet aan een baan zou komen?
Dan kan je de Nederlanders zeggen kijk niet iedereen is hetzelfde (allochtonen)
MDRA | Respec testafette 2013
Mohamed: hahahaha, succes met je vriendin. <…> Jaaaa, stel je voor je haalt je diploma dan hebben je Nederlandse klasgenoten / vrienden meer kans om aangenomen te worden. Dit is abnormaal. Waarom denk je dat al die Marokkanen stelen?
13
2
Mominah: Eerlijk gezegd vind ik homo zijn raar. Je bent een man. Zo moet je je ook gedragen en als je je zo gaat uiten zoek je eigenlijk naar problemen. Je kan jezelf zijn met een geheim. Wees jezelf. Zoek niet zelf naar problemen. Doe gewoon normaal!!!
Penvriend Kimijones
MDRA | Respec testafette 2013
Mominah
14
Kimijones, 21 jaar, geslagen en genegeerd Mominah, hobby’s: tekenen, tv kijken en computeren
Kimijones: wat heb je liever iemand die gelukkig is met hoe die is, of iemand die moet liegen? Ik begrijp heel goed hoe een man zich hoort te gedragen volgens de regels die voorgeschreven zijn uit geloofsovertuigingen. <..> Maar het heeft mij heel erg geholpen om eerlijk te zijn tegenover de mensen die het meest van me houden. Mominah: Ik snap het wel dat je jezelf gewoon wilt zijn. Daar hoef je niet om te liegen. Maar je hoef ook niet open gewoon te zeggen: “ik ben homo.” Dat vind ik gewoon raar. Je kan jezelf gewoon zijn, zonder dat iemand je lastig valt. Ik snap dat het soms moeilijk is want niet iedereen denkt hetzelfde. <..> Het maakt mij niet echt uit wat mensen denken. Als ik maar weet hoe ik ben. Haat zal er altijd zijn, maar respect ook.
Kimijones: Ik vind dat iedereen gelijk is dus ik vind het er in principe niet eens toe doen of iemand homo of hetero is. Want een hetero loopt niet de hele dag te zeggen ik ben hetero en een homo ook niet. Mominah: Ik snap wel wat je bedoelt. <..> Maar ja, als ik heel eerlijk moet zijn vind ik homo’s een beetje raar. Ik vind het raar dat mannen zich als vrouwen gedragen. Dat is mijn eerlijke mening. Laatste tijd zie je het veel op de wereld. Je hebt een andere mening. Dus sta open voor je eigen mening.
MDRA | Respec testafette 2013
Je kan jezelf zijn met een geheim
15
3
Abdelmajid: ik heb geen ervaring met voordelen of discriminatie, want het gebeurt nooit op onze school. Op welke manier heeft u te maken met vooroordelen of discriminatie.
Abdelmajid
MDRA | Respec testafette 2013
Penvriend Marijn
16
Marijn, 34 jaar, heeft de (zeldzame) chronische ziekte EDS Abdelmajid, hobby’s: anine kijken, voetballen en games
Marijn: Omdat ik vrij makkelijk leerde, had ik op het HBO de hoogste cijfers van de hele jaarlaag (ong. 120 mensen). Je zou zeggen dat het dan makkelijk is om een stageplek te vinden. <..> Dat zij mij niet wilden kwam omdat bedrijven vonden dat ik eng was met mijn ziekte. <..> Ik ben niet de enige die daar tegenaan loopt. Soms gebruiken mensen die een buitenlandse naam hebben een Nederlandse naam bij het solliciteren omdat bedrijven niet iemand willen die ‘anders’ is. Abdelmajid: Ik vind het raar dat buitenlanders hun naam zouden veranderen en ik zou dat nooit doen. En als ik een ziekte had zou ik het wel melden. Ze komen er uiteindelijk toch achter. Ik speel voetbaal nu op straat. Vroeger in een vereniging maar ik vond het daar niet zo leuk. Ik wil geen voetballer worden, ik wil liever iets doen met techniek en computers.
Marijn: De regering is nu van plan om grotere bedrijven een boete te geven als ze niet genoeg mensen met een ziekte of handicap in dienst nemen. <…> Misschien zouden sollicitaties gedaan moeten worden als bij The Voice, met omgekeerde stoelen zodat de bazen alleen kunnen horen wat er gezegd wordt en ze niet alvast een oordeel kunnen hebben over een kleurtje of een rolstoel. Abdelmajid: Ik vind het heel leuk om afgelopen tijd met je gesproken (niet letterlijk) te hebben. Ik vond de stuk waar je zei dat een bedrijf mensen aannemen net als bij The Voice erg leuk. MDRA | Respec testafette 2013
Misschien zouden sollicitaties gedaan moeten worden als bij The Voice
17
4
MDRA | Respec testafette 2013
Allan
18
Allan: Ik ben hetero. Op welke manier heeft u te maken met discriminatie?
Penvriend Marijn
Marijn: Jij speelt dus graag basketbal. Ik zou dat niet goed kunnen omdat door mijn ziekte mijn pezen niet goed werken, ik ben dus een klein beetje slap, net zoals een baby of een jong kind extra soepel is. <..> In die tijd had ik veel problemen met mijn huid waardoor ik verband droeg en er anders uit zag dan andere mensen (mijn ziekte is een bindweefselziekte en bindweefsel zit overal, dus ook in je huid). Bedrijven vinden dat eng en ze waren ook bang dat ik mijn stage niet goed kon doen (en dat terwijl ik de beste cijfers had!).
Marijn, 33 jaar, heeft de (zeldzame) chronische ziekte EDS Allan, 14 jaar, hobby’s: basketballen, vissen en gamen
Allan: Eerlijk gezegd zou ik wel mee willen doen met de respectestafette maar ik heb er geen tijd voor. <..> Ik vind basketbal leuk omdat het een sport is waar je al je spieren moet gebruiken dus je moet heel actief zijn. Ik speel basketbal in een eredivisie club dus op het hoogste niveau. Ik vind het niet normaal dat er gediscrimineerd wordt.
Marijn: Als je aan mensen zou vragen: “vind je het goed dat mensen met een ziekte gediscrimineerd worden?”, dan zullen ze bijna allemaal net als jij zeggen: “nee, dat vind ik niet goed.” Stel je nou eens voor… Je doet het zakelijk heel goed en hebt een mooie sportwinkel met als specialisatie basketbal. Er solliciteert iemand die er ongeveer uit ziet zoals ik een paar jaar geleden uit zag, kaal, met veel verband en iets nodig bij het lopen. Diegene wil verkoper bij jou worden en heeft daar talent voor maar de klanten zullen het uiterlijk zien en daar misschien opmerkingen over hebben. Zou je zo iemand aannemen voor de verkoop?
Bedrijven vinden dat eng. Zou je zo iemand aannemen voor de verkoop?
MDRA | Respec testafette 2013
Allan: Ze doen dat omdat ze geen verlies willen hebben. Ik zou u aannemen met een proefperiode en dan kijken hoe het dan financieel gaat.
19
5
Laila: Ik heb wel ervaring met vooroordelen of discriminatie. Als mensen worden gepest zorg ik ervoor dat dat stopt. Ik vind het echt leuk om zulke mensen te helpen en ben er dan wel blij om als dat ook lukt. Ik heb vaak te maken met vooroordelen over geslacht of huidskleur, maar de meeste mensen die ik ken kunnen daar best goed mee omgaan.
MDRA | Respec testafette 2013
Laila
20
Penvriend Rubina
Rubina: Mijn klasgenoot werd uitgescholden. Hij moet van de meneer terug naar zijn eigen land, maar hij kwam uit Nederland. Het was rond de tijd van Sinterklaas, het was heel rot. We waren niet zo oud, we zaten niet zo lang op de grote school. Mijn klasgenoot zijn ouders kwamen uit Zuid-Molukken. Hij is er zelf nooit geweest.
Rubina, 49 jaar, donkere huidskleur Laila, 13 jaar, hobby’s: voetballen, zwemmen en omgaan met vrienden
Laila: Ik heb nooit iemand gediscrimineerd of gepest, maar ik ken wel veel mensen die dat wel doen. Ik denk dat mensen gaan pesten om een reden en dat kan zijn doordat ze zelf gepest werden of doordat ze meelopen en daardoor beïnvloed worden om te gaan pesten.
Rubina: Een simpele oplossing bestaat niet. We hebben allemaal vooroordelen over elkaar. Anders zijn is geen probleem. We moeten realiseren dat ‘cada cabeza es un mundo’ (een Spaanse gezegde), betekent ‘elk hoofd is een wereld’. Laten we interesse hebben in elkaar. Laten we onderzoeken wat ons verbindt met elkaar.
Echt grappig, ons leven lijkt wel op elkaar
MDRA | Respec testafette 2013
Laila: We waren onderweg op de fiets naar gym totdat er een scooter richting onze kant opreed en ons begon uit te schelden. Eigenlijk vonden we het best grappig totdat hij terugkeerde en op mijn vriendin die achter op de fiets zat begon te spugen. Zij spuugde dus terug en hij keerde weer weg. <..> Echt grappig, ons leven lijkt wel op elkaar.
21
6 Penvriend Cynthia
MDRA | Respec testafette 2013
Ebru
22
Cynthia, 50 jaar, donkere huidskleur Ebru, hobby’s: zwemmen, voetballen en kletsen
Ebru: Ik heb geen ervaring met discriminatie, maar ik vind het wel heel raar dat u gediscrimineerd word. Want er zijn zoveel donker getinte mensen. Iedereen is anders, dus je hoeft er niks van aan te trekken. Cynthia: In jouw brief zo komt het bij mij over, dat er weinig ruimte voor de ander zijn beleving is, jij kunt je niet voorstellen dat iemand mogelijk in dit geval gediscrimineerd kan worden. Ebru: Misschien kwam mijn brief inderdaad confronterend over maar ik bedoelde het eigenlijk niet zo, maar ik ben een beetje slecht in mezelf uiten op papier dus sorry daarvoor.
Maar wat hetzelfde symbool allebei gemeen hebben is: <symbool van een hart>. Cynthia: Zo we hebben het ijs tussen ons gebroken. Beiden hebben we iets geleerd van hoe iets overkomt bij de ander. Dankjewel voor je hele lieve brief terug, vooral de liefde en de prachtige twee figuren die je getekend hebt vind ik bijzonder. <..> Vervolgens je bent jong, mijn zoon van 15 vertelde
mij dat hij onzeker is, omdat hij soms mensen niet snapt hoe ze reageren. Hij ziet hoe mensen op mij reageren omdat ik zwart ben, hij ziet de afstandelijke houding en dat doet ook iets met hem. Ebru: als eerst wil ik u echt bedanken voor dit mooie brief, ik heb het echt aandachtig gelezen en vond het heel mooi en leerzaam en bent u nooit op het idee gekomen om schrijfster te worden? <…> Dankuwel voor het mooie brief over je zelf durfde te zijn en zal dit toepassen in het leven :).
MDRA | Respec testafette 2013
Beiden hebben we iets geleerd van hoe iets overkomt bij de ander
23
7
Malika: Ik wil eigenlijk niet meedoen, maar het moet wel.. dus ik ga proberen er iets van te maken. <..> Het is erg dat uw schildklier kapot is. Beterschap ermee. Ik weet niet wat een schildklier is, maar als het kan genezen kunt u de kilo’s ook ‘weghalen’. Verder heb ik niks te zeggen over dit onderwerp.
Penvriend Annelies
MDRA | Respec testafette 2013
Malika
24
Annelies: Wat goed van je dat je toch geprobeerd hebt om een brief te schrijven naar mij. Ik vind het wel jammer dat je vraagt of ik geen brief meer terug zal schrijven. Zou het helpen als ik een foto bij zou voegen? <..> Er kwam een jongen aangezwommen die zomaar tegen me zie dat ik wel heel dik was. Ik was verbaasd en verdrietig dat hij dat zomaar tegen me zei. Malika: Een foto hoeft niet. Maar ik ga het beter proberen. Ik heb er geen last van gepest worden. Dus eigenlijk word ik niet gepest. Ik vind het wel leuk in mijn klas. <..> Het is jammer dat die jongen dat zei.
Annelies, 49 jaar, overgewicht vanwege diabetes type 1 Malika, hobby’s: tekenen en zwemmen
Annelies: Wij schrijven met elkaar omdat er zo misschien meer begrip zal komen voor andere
mensen met bijvoorbeeld een handicap of voor mensen die er anders uitzien. Maar het doel is vooral er voor te zorgen dat er minder gepest zal gaan worden en dat we meer respect voor elkaar hebben (en dus elkaar niet pesten) maar elkaar meer helpen. Malika: Ik ben geen pester. Ik weet ook niet hoe dat voelt. Maar ik ga het proberen. Het kan zijn dat je je ongemakkelijk voelt dan en dat je je zelf vertrouwen kwijtraakt. Ja, ik kan het snappen door deze brief waarom je niet moet pesten. Je kan elkaar kwesten.
MDRA | Respec testafette 2013
Het is erg dat uw schildklier kapot is. Beterschap ermee
25
8
Borhane: ik ben een moslim en ik word niet gediscrimineerd over me geloof. En ik krijg geen rare opmerkingen over mijn naam. Doet u iets met de joodse geloof?
MDRA | Respec testafette 2013
Penvriend Bastiaan
26
Borhane
Bastiaan, 35 jaar, heeft een joodse achtergrond Borhane, 13 jaar, hobby’s: voetbal
Bastiaan: Gelukkig dat je geen discriminatie hebt meegemaakt. In het nieuws hoor ik wel vaak negatieve dingen over moslims. Het lijkt mij vervelend als je moslim bent dat je ook dit soort dingen hoort. Heb je daar last van? Ik doe niets met het Joodse geloof. Borhane: ik vind het wel vervelend dat er vaak negatieve dingen over moslims in de media is. Waar ik wel last van heb is dat we niet halal kippen mogen slachten in Nederland. Als ik word gediscrimineerd over mijn geloof word ik wel boos en u? Bastiaan: Je zegt in je brief dat je er last van hebt dat er in Nederland geen kippen halal mogen worden geslacht. Waar heb jij dan last van? Moet je dan kippen uit het buitenland eten. Of is het daar ook verboden? En hoe slacht je een kip eigenlijk halal?
<..> Joden zijn ook wel negatief in het nieuws (Isreal en Palestina bijvoorbeeld), maar ik trek me daar niets van aan. Dat ben ik niet! Borhane: Kip dat halal word geslacht kan je nog alleen in de buitenland want die mogen daar wel halal geslacht worden zoals in België, Duitsland. Halal slachten is ritueel slachten door een getuigenis op te zeggen tijdens het slachten en het dier moet in het gebedsstand liggen. <..>
En hoe slacht je een kip eigenlijk halal?
MDRA | Respec testafette 2013
Ik vind het vervelend dat moslims vaak negatief in de media komen terwijl het helemaal niet waar vind en daar word ik boos van. Af en toe praat ik er over met vrienden of familie.
27
9
Safae: Ik heb geen ervaring met vooroordelen of discriminatie. Ik vind wel heel zielig voor de mensen die dat wel meemaken. Bijvoorbeeld jij en gehandicapten. <..> ik vind erg zielig dat je kinderwens niet vervuld kan worden. Daarom wil ik meer over je stoornis weten. En ook mijn mening over geven. Penvriend Alice
MDRA | Respec testafette 2013
Safae
28
Alice: Ik begin maar met een zin die onderaan je brief staat, namelijk dat je denkt dat mijn kinderwens niet vervuld is. Waarom denk je dat dat zo is gebeurd? <..> Kan iemand met psychische / psychiatrische problemen gewoon papa/mama worden? Of vind je dat dat eigenlijk niet kan? Een Post Traumatische Stress Stoornis krijg je, wanneer je iets heel ingrijpends hebt meegemaakt.
Alice, 36 jaar, psychiatrisch verleden Safae, 13 jaar, hobby’s: tv kijken, op vakantie gaan en activiteiten met vriendinnen
Safae: Als mensen hun psychische probleem is opgelost dan vind ik dat het gewoon kan want ze hebben dan al veel meegemaakt en kunnen hun kinderen dan ook nog beter helpen en waarschuwen. Ik zou denk ik niet zomaar iemand naroepen en als mijn vriendinnen dat zomaar doen dan zou ik vragen waarom ze dat doen.
Alice: Maar ik zie dat iets anders. Veel psychische problemen zijn niet op te lossen, weg te maken of te genezen. Wel kan je oplossingen zoeken samen met een psycholoog, gedrag en levensstijl veranderen en soms medicijnen slikken. Het gaat erom dat je de balans vindt en niet doorslaat.
Het gaat erom dat je de balans vindt en niet doorslaat
MDRA | Respec testafette 2013
Safae: Extra therapie is altijd goed. Hoe meer hoe beter. Ja, dat klopt er is veel discriminatie. Bijvoorbeeld Geert Wilders die de islam en Marokkanen uitscheld. Terwijl hij kent het geloof niet en heeft veel vooroordelen. Hij zegt dat allochtonen terug moeten naar hun eigen land maar zijn vrouw zelf is een allochtoon. Ik ben zelf Marokkaans en vind dat heel beledigend.
29
10
Andres: ik ‘denk’ dat ik ook ooit ben gediscrimineerd (als gepest worden discriminatie is). Ik woog toen ik nog wat jonger was bijna 90 kilo, ja een beetje zwaar dus. Ik werd er vroeger toen ik klein was om gepest. Niet alleen door mijn klasgenootjes maar ook volwassen? Ze keken me met een gezicht aan van “hey, kijk die zappelin”.
Andres
MDRA | Respec testafette 2013
Penvriend Karin
30
Karin: nog veel knapper vind ik dat je inmiddels zoveel kilo’s afgevallen bent, dat zal vast niet makkelijk geweest zijn als je in de groei bent. Wel uitkijken hoor dat je niet te veel gaat afvallen.. Je karakter blijft altijd veel belangrijker dan je uiterlijk. Uit jou brief kan ik opmaken dat je een sociaal goed mens bent, hou dit vast!!!
Karin, 42 jaar, visuele beperking Andres, 14 jaar, hobby’s: slapen, eten, tekenen en gamen
Andres: ik reageerde eerst best neergeslagen, maar daarna dacht ik laat maar zitten. Het laat me koud.. <..> nou het afvallen. <..> Ik keek op een dag in de spiegel en dacht “Kom op Dik Bill, wil je afvallen of niet?” Dus ik vertelde het mijn moeder en zij kende een personal trainer en dat Bootcamp! En zo begon het afvallen.
Karin: Ik heb echt respect (wat toepasselijk ) voor de manier zoals jij met het pesten en de discriminatie om bent gegaan. Het is heel makkelijk om met klasgenootjes te gaan vechten of te gaan schelden naar hen of de volwassenen maar…jij deed dat niet. Top!!! Andres: Allereerst wil ik je echt bedanken en ik bewonder je zelfvertrouwen heel erg. <..> Ik ben niet bang om gediscrimineerd op het werk, want sorry, ik kom niet voor jou meening over mij, ik kom om geld te verdienen en zou graag het ‘team’ willen versterken.
MDRA | Respec testafette 2013
Je karakter blijft altijd veel belangrijker dan je uiterlijk
31
11
MDRA | Respec testafette 2013
Lofti
32
Lofti: Bijv. ik ben meerdere malen uit de Albert Heijn gestuurd omdat ik geen mandje had en toen ik de volgende dag terug kwam zag ik een Nederlandse jongen en die meneer die mij er uit stuurde vroeg hem heel beleefd of hij een mandje wou pakken en toen ik daar zo boos om geworden!!!
Penvriend Laut
Laut: Je werd dus niet als ‘marokaantje’ daar in de AH geweigerd maar je werd geweigerd als mens. En dat zou bij de mensenrechten en dus ook opvoedingen voorop moeten staan. <..> Zonder al deze beperkingen ben en blijf ik nog steeds mens en dat schijnen andere mensen nog wel eens te vergeten.
Laut, 45 jaar, kan niet lopen, spreken en zien Lofti, 14 jaar, hobby’s: voetballen en karten
Lofti: Ik wil daarmee zeggen dat u nog talloze soortgelijke reacties zult krijgen hoe vervelend het ook is en u kunt uw ‘beperking’ niet vergelijken met het probleem van de AH. Ik heb er geen probleem mee dat sommige mensen racistisch willen zijn. Het boeit me ook niet echt. Als het maar niet bij mensen gebeurt met een beperking zoals u.
Laut: Je geeft aan dat je het niet hetzelfde vind racistische benadering of discriminerend naar een handicap. Toch voelt het echt als hetzelfde. Je wordt als mens buiten gesloten van iets wat je graag zou willen. <..> Dus is het voor mij vooral zoeken naar mogelijkheden en soms vind je ineens op internet wat wel toegankelijk is en dat ga je dan uit proberen. Lofti: Ik heb de brief gelezen en ik vond dat u er iets anders over denk dan dat ik doe. De racistische opmerkingen die boeien de meeste Marokkaanse jongeren echt niet. Maar uw handicap beschouw ik persoonlijk ook niet als iets waar je mee kan discrimineren. MDRA | Respec testafette 2013
Ik heb er geen probleem mee dat sommige mensen racistisch willen zijn
33
12
MDRA | Respec testafette 2013
Gavin
34
Gavin: Ik heb niet veel ervaring met vooroordelen / discriminatie omdat ik nog jong ben en niet veel heb meegemaakt maar ik begrijp wel uw situatie/handicap omdat iemand in mijn familie in een rolstoel zit, die help ik vaak bijv. als ze me belt.
Penvriend Laut
Laut: Maar echt mee doen in de maatschappij is nog niet van toepassing, je bent en blijft afhankelijk van geld. Met dat geld kan je dan zorg en hulpmiddelen in kopen zodat het makkelijker wordt. Maar er zijn anderen die beslissen over je geld, want werken vind het UWV niet meer kunnen. Ze zeiden 13 jaar geleden letterlijk tegen mij: zolang je je eigen kont niet kan afvegen hoef je bij ons niet om werk te vragen. Gavin: bij ons op school worden dingen goed geregeld en houd iedereen rekening met elkaar. Het is dan wel ook een multicultureel school. In mijn omgeving is dat hetzelfde want ik kom ook uit een ander land dus ik word normaal behandelt. Ik vind het heel erg voor u.
Laut, 45 jaar, kan niet lopen, spreken en zien Gavin, 14 jaar, hobby’s: gamen en keyboard spelen
Laut: hoe mijn omgeving is? <..> de omgeving buiten is nog niet zo goed aangepast, de weg in de wijk is
erg ongelijk en voor een blinde moeilijk te volgen via de natuurlijke geleidelijnen omdat het allemaal parkeer plaatsen zijn voor de huizen. Gavin: mijn leefomgeving is erg simpel. Het is een huis met 4 kamers, een huiskamer, keuken, tuin etc. Ik besteed mijn tijd vaak aan gitaar spelen of op mijn piano want ik vind het leuk om muziek te maken. Ik doe dat soms ook met meerdere mensen, multicultureel, ja. Ik heb daar niet voor gekozen om op deze school te komen.
MDRA | Respec testafette 2013
Zolang je je eigen kont niet kan afvegen hoef je niet om werk te vragen
35
13
MDRA | Respec testafette 2013
Munise
36
Munise: U hoeft zich geen zorgen te maken. Gewoon alles wat u doet is u eigen mening, u hebt ervoor gekozen. Niemand kan zich er mee bemoeien. U moet zich niks van aan trekken als u juist omdat zij zo doen door zou gaan zouden zij niks meer kunnen zeggen.
Penvriend Joris
Joris: Leuk dat je zegt dat ik er voor gekozen heb om homo te zijn. Waarom denk je dat eigenlijk? Ik ben wel benieuwd wanneer jij er voor gekozen hebt om hetero te zijn. Misschien snap je al wat ik wil zeggen: ik heb er niet voor gekozen, het is altijd gewoon zo geweest. Maar ik ben heel blij met hoe ik ben en ben heel gelukkig. Hopelijk ben jij dat ook! Munise: Ik begrijp je. Ik ben ook gelukkig hoor, geen enkel probleem :). Ik vind het heel goed van je dat je geen zorgen maakt, gewoon laten. Je eigen mening toch? <..> Joris, maak je maar geen zorgen. Ik vind het geen probleem dat je een homo bent.
Joris, 25 jaar, homoseksueel Munise, hobby’s: zwemmen, chillen met vrienden en mensen helpen
Joris: Ik heb wel eens meegemaakt dat iemand mij uitschold toen ik een jongen omhelste. Dat was natuurlijk niet zo leuk, maar ik vond het ook weer
niet heel erg. Zolang ze maar niet aan me zitten! <..> Munise, ik vind jou echt een heel lief meisje. Je bent zo aardig in je brieven, omdat je steeds zegt dat je het geen probleem vindt hoe ik ben. Munise: Ik vind jou ook heel aardig en lief. <..> Ik heb geen ervaring van verliefd zijn tenminste niet van dolverliefd maar mijn vriendinnen zijn wel vaak verliefd. Ik begrijp ze en help ze. Hoe voelt het als je echt op jongens valt bijvoorbeeld als je naar ze kijkt, wat voel je?
MDRA | Respec testafette 2013
Leuk dat je zegt dat ik er voor gekozen heb om homo te zijn
37
14
Ceren: Ik ben half Turk, half Koerd. <..> In de kwartfinale van de UEFA Champions League gaan we spelen tegen Real Madrid. Ken je Galatasaray eigenlijk wel? Ik heb geen ervaring met discriminatie want ik ben een meisje van 14 in een omgeving met heel weinig discriminatie. Penvriend Djeyhoun
MDRA | Respec testafette 2013
Ceren
38
Djeyhoun, geboren in Afghanistan, gevlucht naar Nederland, woont nu in London Ceren, 14 jaar, hobby’s: fanatiek supporter van Galatasaray
Djeyhoun: Galatasaray speelt meestal heel mooi dus inderdaad, je kan zeggen dat ik ook voor Galatasaraya ben :). <..> Goed dat je geen ervaring hebt met discriminatie. Hoor je andere mensen ook niet erover praten? Ceren: Ik hoor mensen wel praten over discriminatie (meestal jongens, rond mijn leeftijd of ouder). Ze zeggen altijd dat hun niks gegund word door wie dan ook. Er zal zeker wel een deel ervan waar zijn maar meestal word er overdreven. Gelukkig heb ik weinig ermee te maken omdat ik in een omgeving woon waar veel mensen wonen en die weinig verschillen van mij dus dan is er ook weinig kans op discriminatie. Djeyhoun: Het is inderdaad zo dat of je in aanraking
met discriminatie komt is afhankelijk van waar je woont. Ik woon nu bijvoorbeeld in Londen en er is hier ook bijna geen sprake van discriminatie. Toen ik in Nederland, in een best kleine stad woonde (Roosendaal), merkte ik af en toe dat mensen naar mij anders keken of allerlei vooroordelen hadden omdat ik een Muslim achtergrond heb en omdat ik oorspronkelijk uit Afghanistan kom.
Ze zeggen altijd dat hun niks gegund word door wie dan ook
MDRA | Respec testafette 2013
Ceren: Ik wil later wel trouwen. Ik vind 23 het perfecte leeftijd om te verloven. Maar misschien denk ik daar dan heel anders over. Na mijn school wil ik tandarts worden. Ik zit nu in 2avo, volgend jaar doet 3T, 4T en dan wil ik nog 2 jaar Havo doen. <..> Ik wens je veel geluk in je leven!
39
15 Penvriend Márika
MDRA | Respec testafette 2013
Oumaima
40
Márika, 23 jaar, psychiatrische achtergrond Oumaima, 13 jaar oud, hobby’s: zwemmen
Oumaima: Ik heb geen ervaring met vooroordelen of discriminatie. Op welke manier heeft uw problemen met vooroordelen? Márika: Veel mensen zeggen ‘eens een gek, altijd een gek.’. Maar dat is toch niet zo? <..> Er wordt ook over je gepraat, terwijl je zelf bij bent. Dus ik heb wel eens een gesprek dat over mij gaat, maar ik moet alleen maar luisteren of dingen doen. Dan voel ik me minder waard dan anderen. <..> Je vertelt dat je geen last hebt van vooroordelen en/ of discriminatie. Maar zie je het wel eens om je heen gebeuren? Oumaima: Bijvoorbeeld elke zondag heb je bij het zwembad islamitisch zwemmen. Waarom ik daar naartoe ga? Want ik draag een hoofddoek en dan vind het niet fijn om met mannen te zwemmen vandaar. <..> Ik zelf heb het niet meegemaakt als ik op straat loop of televisie kijk let ik daar niet echt op, want ik wil me niet bemoeien met andermans zaken misschien snap je dat wel.
Márika: Ikzelf heb respect voor alle geloven die er bestaan. En daarom vind ik het ook een heel fijn idee dat het zwembad waar jij zwemt dat ook heeft. <..> Ik begrijp zelfs goed dat je graag buiten iemand anders zaken wilt blijven. Dat is jou keus. En misschien ook wel heel verstandig. Weet je hoe dat ook wel heet? Je eigen grens bewaken. Oumaima: Ik hoop dat je toch een werk vindt die jij leuk vind. Maar het heeft te maken met geduld. Ik denk dat het je wel zou lukken. Je hebt me een vraag gesteld: of ik bang zou zijn of ik jou in het echt zou zien? Ik denk niet dat ik bang zou worden want je bent ook maar een mens. MDRA | Respec testafette 2013
Ik denk niet dat ik bang zou worden want je bent ook maar een mens
41
16
Yousef: ik kom uit Egypte. Ik vind het heel erg voor jou dat je geen baan heeft. Ik ben ook pas in Nederland. Ik kan niet heel goed Nederlands. <..> Jou verhaal is echt niet leuk. Ik ging bijna huilen. Ik vind het echt zielig.
Penvriend Maurice
MDRA | Respec testafette 2013
Yousef
42
Maurice: Ik ben benieuwd hoe je de overgang van je leven in Egypte naar een leven in Nederland hebt ervaren. Was je al in Nederland toen twee jaar geleden de rellen in Egypte uitbraken? <..> Je vraagt ook naar mijn geloof. Ik ben boeddhist. <..> Het doel van boedhisten is om bevrijd te worden van het lijden op aarde. Een mens die niet lijdt is een gelukkig mens. Yousef: in Egypte is vaak ruzie met christenen en moslims. Ik vind het niet leuk maar bij de kopten is door een moslim dan maken ze een echt grote verhaal. <..> Maar de moslims haten de kopten niet want in het begin van islam was eerst christenen en dan is de profeet Mohamed gekomen door God (= Allah).
Maurice, 43 jaar, afgewezen bij een sollicitatie vanwege Limburgs accent Yousef, 14 jaar, hobby’s: voetbal, basketbal, tekenen
Maurice: Het langslepende conflict tussen de Kopten en de moslims is voor mij als buitenstaander moeilijk
te begrijpen, vooral het ontstaan ervan. <..> De vrijheid van godsdienst en om die te mogen belijden (uitoefenen) is een mensenrecht. <..> Ik respecteer mensen die gelovig zijn, ongeacht hun geloof. Yousef: De moslims mensen haten de Christenen niet maar het is wel een problemen tussen twee en u zie ook dat de christenen hebben een kerk gebouwd en de moslims ging de kerk in brand. Het is niet waar. Een van de christenen heeft de kerk in brand late gaan maar christenen zeggen dat een van moslims heeft gedaan maar het is niet waar en de moslims discrimineren niet. En ik zelf: het geeft niks bij mij als je moslim, christenen of jood bent. MDRA | Respec testafette 2013
De moslims mensen haten de Christenen niet
43
17
MDRA | Respec testafette 2013
Jalda
44
Jalda: Ik heb niet of nauwelijks ervaring met discriminatie. Ik ben zelf van Nederlands-Iraanse afkomst. Mijn vader komt uit Iran en mijn moeder uit Nederland. <..> Ik zelf vind discriminatie erg vervelend en vind het stom dat onze samenleving niet normaal met elkaar kan omgaan.
Penvriend Maurice
Maurice: Ik zag laatst een documentaire op tv over Iran. <..> Iran heeft een jonge bevolking en ik begrijp dat veel Iraniërs naar het Westen willen (Europa of Amerika) omdat er geen democratie is en weinig vrijheid in Iran. <..> Als je elkaar ziet en elkaar leert kennen, dan neemt dat vooroordelen weg. Over ‘elkaar zien’ gesproken. <..> Ineke heeft ervaring met discriminatie op grond van haar handicap.
Maurice, 43 jaar, afgewezen bij een sollicitatie vanwege Limburgs accent Jalda, 14 jaar, hobby’s: basketbal, muziek en pianospelen
Jalda: Ik vind het zelf ook heel vervelend dat vrouwen zo weinig rechten hebben in Iran, en dus bijvoorbeeld een hoofddoek ‘moeten’ dragen. Dat is dan ook de reden (weinig rechten) dat mijn vader naar Nederland is gekomen. <..> Ik vind het vreselijk als mensen met een
handicap gediscrimineerd worden, want ze kunnen er meestal zelf ook niks aan doen. En een handicap zegt niks over iemand’s persoonlijkheid. Maurice: Ik vind het heel dapper van je vader en je oom om Iran te verlaten en te kiezen voor een nieuw bestaan. Er is veel doorzettingsvermogen voor nodig, want je moet alles achter je laten, bijvoorbeeld je familie. Ook moet je je in het nieuwe land aanpassen aan een andere cultuur en de taal leren. Dat vergt veel energie.
Ik ben inderdaad ook erg trots op mijn vader
MDRA | Respec testafette 2013
Jalda: Ik ben inderdaad ook erg trots op mijn vader dat hij dit allemaal heeft gedaan (naar een ander land gaan, een nieuwe taal leren etc.). Hij heeft / had de taal ook snel opgepakt. Mijn moeder is dus zelf van Nederlandse afkomst, alleen kon mijn vader toen hij net in Nederland was (bijna 25 jaar geleden) alleen maar Engels en dus Iraans.
45
18
Mustafa: Ik ben hetero. Ik heb geen ervaring met vooroordelen of discriminatie. Op welke manier heeft u te maken met vooroordelen of discriminatie?
Penvriend Wiljan
MDRA | Respec testafette 2013
Mustafa
46
Wiljan, 23 jaar, homoseksueel Mustafa, hobby’s: voetballen en zwemmen
Wiljan: Je schrijft zelf dat je hetero bent. Ik vroeg me af of je misschien ook mensen in je omgeving kent die homo zijn? <..> Omdat mijn collega’s een beetje dachten dat homo’s dat interessanter vinden of daar meer van weten dan hetero’s. Voor sommige homo’s is dat misschien zo. Net zoals sommige hetero’s misschien meer van vissen weten om maar iets te noemen. Ik hou niet van winkelen en ook niet van mode. Mustafa: Als ik gediscrimineerd zou worden zou ik terug reageren maar op een rustige manier. Maar als het te ver gaat en ik word uitgescholden zou ik wel grof terug reageren. Ik heb geen vrienden in mijn omgeving die homo zijn. Ik zou het ook geen probleem vinden. Ik zou gewoon met hem omgaan hoe ik altijd met hem omging. Ik denk wel dat het moeilijk zou zijn voor degene om te vertellen. Wat goed van je vrienden dat ze alsnog jouw bleven respecteren.
Wiljan: Je vertelt dat je je vrienden zou blijven accepteren als ze zouden vertellen dat ze homo zijn. Eigenlijk veranderd er natuurlijk ook niet zoveel. Tegelijkertijd zeg je ook dat een vriend het waarschijnlijk moeilijk zou vinden om zoiets te vertellen. Dat is natuurlijk ook niet makkelijk. Hoe zou je zoiets voor vrienden makkelijker kunnen maken?
Wat goed van je vrienden dat ze alsnog jouw bleven respecteren
MDRA | Respec testafette 2013
Mustafa: Ik heb niemand in mijn omgeving die homo is. Ik vertrouw mijn vrienden en zij mij ook. Dus ze kunnen mij gewoon alles vertellen. Ik ben hetero. Dat weet ik zeker maar ik zou het geen probleem vinden als ik homo was. Het zou natuurlijk moeilijk zijn maar het zou mij niets uitmaken.
47
19
MDRA | Respec testafette 2013
Penvriend Anke
48
Richilee
Richilee: Vanaf het begin van basisschool werd ik gepest door mijn gewicht. <..> Ik vond het mijn schuld dat ik werd gepest. <..> Toen ik in de middelbare school kwam waren er alleen marokkanen en Turken, zelf kwam ik niet uit oost maar uit de zuidoost. Ik werd hier raar aangekeken en nagedaan door mijn accent. <..> Je bent een goede christen / katholiek als je in God gelooft, dat is mijn mening. Anke: Het is toch vreselijk dat mensen op de verschillen letten en niet op de overeenkomsten! <..> Mensen die het stom vinden dat ik naar de kerk ga hebben vaak wel een idee over God en dat vinden ze dan zo ongeloofwaardig dat ze mij ook meteen veroordelen. In plaats van praten over wat God (voor je) kan zijn. Richilee: Geloof heeft geen feiten zoals je al zei, wie heeft ooit god gezien? Of is in de hemel geweest en weer terug? <..>
Anke, 56 jaar, lid van de doopsgezinde gemeente Richilee, 14 jaar, hobby’s: dansen, zingen en tekenen
Ik ben zo opgegroeid om in god te geloven. Ik kan me in ieders positie neerzetten. Natuurlijk vind ik het soms
moeilijk om bijv. de keuze van moslims te begrijpen maar als ik erover nadenk vinden zij (moslims) onze keuzes ook onbegrijpbaar. Anke: ik weet zelf niet zo goed wat God is en ik denk dat niet alle verhalen in de bijbel de waarheid zijn. <..> Ik denk dat dat heel erg de bedoeling is van het geloof: niet wachten tot het in de hemel goed is, maar nu al proberen of we een beetje hemel van de aarde kunnen maken...
Wie heeft ooit god gezien?
MDRA | Respec testafette 2013
Richilee: Ik vind de verhalen ook erg inspirerend, niet zo zeer het verhaal is belangrijk maar het boodschap is belangrijk. Als je van je leven het beste probeerd te maken word je beloond en zo word je leven je eigen hemel.
49
20
MDRA | Respec testafette 2013
Edna
50
Edna: Zelf ben ik Christelijk maar doe er net als jij niets mee. Ik geloof ook in de apen theori en niet in die dat God dat in 7 dagen heeft geschapen. Maar de atoombomtheorie klinkt ook niet logisch voor mij, en ben ervan overtuigt dat er na de dood nog iets is maar wat weet ik niet. Als mensen mij vragen of ik gelovig ben zeg ik nee. Penvriend Amir
Amir, 25 jaar, moslim Edna, 14 jaar, eigen omschrijving: best druk, reageer vaak iets te grof
Amir: Ik ben geboren in Iran en ik woon al bijna 20 jaar in Nederland. Ik ben getrouwd en woon nu samen met mijn vrouw in Almere. Ik ben dus niet homoseksueel en ik vond het zeker geen vervelende vraag. <..> Ik deed niet mee met belangrijke momenten en vaak was er kritiek van mijn ‘medemoslims’. <..> Ben jij zelf ook wel eens gepest? <..> Als mensen je vragen of je gelovig bent, zeg je ‘nee’, waarom zeg je dat? Edna: oja, ik ben zelf vroeger ook erg gepest doordat ik geen recht gebit had. Ik had best een grote overbeet. Gelukkig heb ik nu al een tijdje een beugel. Ik ben ongeveer 2 a 3 jaar gepest maar toen begon ik mezelf te verdedigen en hield het best snel op. Ik noem
mezelf als mensen het vragen vaak geen christen, doordat ik niet typische christelijk ben opgevoed en er anders in geloof dan de meeste christenen. Ik was best bang voor die reacties dus zie gewoon om die rare reacties te voorkomen ‘nee’. Amir: Toen ik op school gepest werd, ging ik dat gewoon negeren. <..> Wij hebben een beetje hetzelfde probleem. Jij bent een christen en om problemen en rare reacties te voorkomen, zeg je tegen niemand dat je een christen bent.
Maar de atoombomtheorie klinkt ook niet logisch voor mij
MDRA | Respec testafette 2013
Edna:. Ja, eigenlijk wel een beetje, het enige verschil is, is dat ik gewoon geen vooroordelen of gezeik wil en om dat te voorkomen zeg ik gewoon niets.
51
21
MDRA | Respec testafette 2013
Jaouad
52
Jaouad: Ik vind het niet leuk want ik ken u niet. Ik weet ook niet waarom u zelf heeft opgegeven. Ik ben geen homo maar een normaal mens een hetero dus. <..> Ik kan geen vooroordelen geven maar wel mijn mening. Als je word gepest door je seksuele gerichtheid dan vind ik dat het je eigen schuld is.
Penvriend Baukje
Baukje, 36 jaar, is getrouwd met een vrouw Jaouad, hobby’s: voetballen
Baukje: Ik kan me voorstellen dat je het raar vindt dat je aan iemand schrijft die je helemaal niet kent. Zeker als je alleen maar schrijft omdat het moet van school! <..> Ik vind het belangrijk dat mensen normaal en met respect met elkaar omgaan. <..> Daarom vond ik het best moeilijk wat je in je brief schreef. Het voelde niet alsof je respect had voor mij. Jaouad: Ik wou niet onrespectvol overkomen maar dat ben ik dus wel. Mijn excuses daarvoor maar het blijft wel mijn mening. Ik schreef: het is je eigen schuld dat je word gepest. Daarmee bedoel ik dat jij ervoor hebt gekozen om uit de kast te komen maar sommige weten dat ze worden gepest maar doen het toch. Dan denk ik dat je weet wat er te wachten staat.
Baukje: Ik waardeer het dat je eerlijk bent en dat je je mening geeft. Tegelijkertijd is het ook fijn als je respect hebt voor andere mensen. <..> Het is een kwestie van: je mag denken wat je wil, maar niet altijd zeggen wat je wil. Uit respect :)! Dus daarom is het fijn om ook niet altijd te zeggen wat je van homo’s vindt. Jaouad: Eigenlijk heb je gelijk dat respect ingewikkeld is, maar het is een kwestie hoe je het bekijkt. Ik weet dat ik onrespectvol kan overkomen maar ik heb geleerd om eerlijk te zijn maar wat je tegen me hebt gezegt in de brief heb ik me lesje geleerd :)! MDRA | Respec testafette 2013
Ik wou niet onrespectvol overkomen maar dat ben ik dus wel
53
22
MDRA | Respec testafette 2013
Najoua
54
Najoua: Ik heb geen ervaring met vooroordelen of discriminatie. Op welke manier heeft uw problemen met vooroordelen of discriminatie?
Penvriend Karolijne
Karolijne: Tsja, waar zal ik beginnen? <..> Ik had altijd problemen om een baan te vinden, dus na twee tijdelijke banen begreep ik dat bazen niet zo snel voor mensen met een handicap gingen. Voor je het weet denken ze dat je dan ook wel vaker ziek zult zijn. Onzin natuurlijk, maar het is lastig om mensen te veranderen. Dus ben ik mijn eigen bedrijf maar begonnen. Najoua: Ik ben zelf geboren in Nederland, maar mijn ouders komen uit Marokko. <..> En ik vind het zelf ook leuk om te weten wat mensen hebben meegemaakt. Ik heb zelf nooit meegemaakt die ik ken die spastisch is. Dus dat is wel een nieuwe ervaring voor mij.
Karolijne, 48 jaar, is spastisch Najoua, 14 jaar, hobby’s: zwemmen en buiten spelen
Karolijne: Mijn klanten kan het niets schelen dat het werk op mijn manier doe. Ze huren me in omdat ik ergens goed in ben (vertalen, les geven) en de rest doet er niet toe. Zo heb ik meteen ook al iets verteld
over mijn ervaringen met vooroordelen. Maar weet je wat ik daaraan het ergste vind? Dat je als je niet uitkijkt, gaat denken dat het aan jou ligt. Najoua: Ik had wel wat aan je antwoorden. Je zei in je brief dat als je niet uitkijkt, gaat denken dat het aan jou ligt. Dat heb ik soms. Als ik wat wil gaan doen of zeggen denk ik dat ik beter niet kan doen, want dan denk ik dat ze gaan veroordelen. <..> Ik heb het in de klas dat als je wat van jezelf, je hebt iets niet gedaan dat je ze je nooit gelijk geven. Leraren hebben dat niet door. MDRA | Respec testafette 2013
Dat je als je niet uitkijkt, gaat denken dat het aan jou ligt
55
23
Marcy: En hoe is het om handicapt te zijn? Het is vreselijk dat ze u niet echt mogen. Weet u als u beoordeeld word door u handicapt, dan moet het laten merken dat u er niet mee eens bent.
Penvriend Ruud
MDRA | Respec testafette 2013
Marcy
56
Ruud: Omdat ik nu 58 jaar ben zien veel mensen mij nu als ‘wat ouder’ en vinden veel mensen het heel ‘normaal’ dat ik op krukken loop. <..> Helaas denk ik dat discriminatie altijd wel zal blijven bestaan. Vooral als het niet goed gaat in een land. Dan komt het dikwijls voor dat er één bevolkingsgroep of één ras wordt uitgekozen. Marcy: Nou als ik boos ben tegen iemand dan scheld ik niet ik praat met iemand duidelijk hoe ik voel. <..> Of ik discrimineer? Niet persoonlijk, maar wel op televisie bijvoorbeeld. In Frankrijk mogen homo’s trouwen. Dat vond ik raar dat ze dat hebben toegestaan ‘belachelijk’ dat bijvoorbeeld.
Ruud, 58 jaar, heeft een lichamelijke handicap Marcy, hobby’s: tennisen en zwemmen
Ruud: Je noemt zelfs het woord belachelijk. Dat vind ik jammer en vreemd. De respectestafette gaat juist over tolerantie en respect. Het doel is ook jongeren
te leren dat discrimineren niet goed is. Maar als ik heel eerlijk ben vind ik dat je dat hier juist wel doet! <..> Om echt gelukkig te zijn is het niet belangrijk of je hetero, homo of lesbisch bent. Als je niet alleen door het leven wilt gaan (er zijn mensen die dat juist heel fijn vinden) is het wel fijn als je een goede partner vind.
In Frankrijk mogen homo’s trouwen. Dat vond ik raar...
MDRA | Respec testafette 2013
Marcy: U heeft gelijk over u uitspraak over homo’s, maar bij mijn cultuur is het nogal vreemd dat iemand dat is. Misschien daardoor ging ik iets naars zeggen over homo’s. Maar ik vind die te opvallend. Ze zijn iemand die aandacht willen hebben, maar dat vind ik. Iedereen heeft een eigen mening over. Sommige vinden dat normaal en sommige niet.
57
24
Ayoub: Ik vind dat je 100% gelijk hebt. Ook al ben je beperkt. Je bent een mens. Ik heet Ayoub, een Marokkaanse naam. Daardoor werd ik gediscrimineerd op mijn basisschool, niet door leerlingen, nee. Maar door de juffen dus ik weet hoe discriminatie voelt en dat is geen pretje.
Ayoub
MDRA | Respec testafette 2013
Penvriend Malou
58
Malou: In mijn werk kom ik veel in aanraking met vooroordelen. Als je iemand in een rolstoel ziet denk je al snel dat die persoon weinig/niks kan. In het begin dacht ik hier ook zo over. In mijn opleiding (sociaal pedagogische werk niv4) heb ik echter wel geleerd om naar de mogelijkheden van de cliënt te kijken en niet naar de beperking. Ayoub: Ik probeer zo min mogelijk vooroordelen te hebben maar net als ieder mens heb ik die wel eens. Wat vind je leuk aan je werk? Geloof je ergens in?
Malou, 25 jaar, werkt met mensen met een handicap Ayoub, 13 jaar, hobby’s: voetbal
Malou: Discriminatie hoef natuurlijk niet alleen om huidskleur of geloof te gaan. Vooral in mijn werk valt dit erg op. Als je in een rolstoel zit ben je heel beperkt als je bijvoorbeeld ergens wil gaan winkelen
of gaan stappen. <..> Ik ben niet gelovig, maar ik geloof wel in mezelf. Soms vind ik het lastig om me te verdiepen in andere mensen wat betreft een geloof… Bijvoorbeeld: in sommige culturen zijn vrouwen minder “waard” zijn dan mannen. Hier loop ik soms tegenaan in mijn werk. Mannen die erg op ons neerkijken door hun geloof.
De eerste vrouw van de profeet Mohammed was een geslaagd zakenvrouw
MDRA | Respec testafette 2013
Ayoub: Ik wil graag reageren op wat sommige culturen beweren. Zodra een man naar je toe komt en u als minderwaardig beschouwt dan zou u kunnen vragen of het een moslim is. Als die ja zegt dan kun je zeggen dat de eerste vrouw van de profeet Mohammed een geslaagd zakenvrouw was. Ik neem de islam als voorbeeld omdat ik zelf moslim ben en me erin verdiept hebt.
59
25
Channelle: Mensen tegenwoordig oordelen veels te snel zonder dat ze iets over iemand weten. Vroeger werd ik gepest, door een groepje jongens. Ik weet niet waarom ze het deden. Waarschijnlijk om stoer te doen. Gelukkig hebben ze alleen zichzelf ermee.
Penvriend Dilana
MDRA | Respec testafette 2013
Channelle
60
Dilana, 28 jaar, werkt met kinderen met een handicap Channelle, 14 jaar, hobby’s: zingen, oefenen met piano spelen
Dilana: Ik vind het mooi dat je schrijft dat mensen zo snel oordelen en dat iedereen uniek is. Dat vind ik ook! En ik denk dat mensen inderdaad pesten omdat ze bang zijn dat ze anders zelf gepest worden en mensen oordelen over andere mensen omdat ze niet weten hoe ze met diegene om moeten gaan. <..> Ik ken iemand haar rechterarm is heel kort en haar pols staat scheef en ze heeft 4 vingers aan haar hand. Dus als iemand haar een hand wil geven weten ze vaak niet wat ze moeten doen. Channelle: Bij het concert ontmoette ik een meisje in een rolstoel en een meisje zonder handen. Ze waren allebei zo lief en we hebben een tijdje gesproken. Ze konden prima voor zichzelf zorgen en waren superlief. <..> Ik zou wel vragen durfen te stellen aan het meisje, maar wel op een goede manier. Soms is de manier
waarop je iets vraagt al genoeg om je van binnen kapot te maken. Mensen houden daar meestal geen rekening mee. Dilana: Ik vind jou eigenlijk ook wel fantastisch, wat een geweldige instelling heb jij! Super lief! Weet je zeker dat je niet ook met mensen wilt gaan werken? Ik denk dat je daar heel geschikt voor zal zijn. Iedereen in hun waarde laten kun jij denk ik heel goed!
Ik zou wel vragen durfen te stellen aan het meisje, maar wel op een goede manier
MDRA | Respec testafette 2013
Channelle: Ik oordeel niet zo snel namelijk :).Zelf heb ik nog nooit echt vragen voor mijn gevoel verkeerd gesteld. Wel zie ik het soms gebeuren, en het valt me dan ook op omdat de reacties anders zijn.
61
26
Aya: Ik heb zelf geen ervaring met discriminatie, maar zou u heel graag willen helpen met uw probleem want ik ben zelf ook islamitisch.
Penvriend Patman
MDRA | Respec testafette 2013
Aya
62
Patman: Het is vaak voor mij erg moeilijk om te weten of ik soms gepest of gediscrimineerd wordt. Verder vind ik het ook erg moeilijk om een onderscheid te maken tussen ‘iemand gewoon niet mogen om welke reden dan ook’ en discriminatie. <..> Mijn werkgever kon geen duidelijke reden geven waarom mijn contract met 3 maanden werd verlengd en die van mijn collega’s, die een slechtere verkoopscores hebben dan ik, met een jaar. <..> Ik weet nog steeds niet of dit een geval van discriminatie is of iets anders. Aya: Dit tip die ik jou het beste kan geven is dat je je niet gelijk rot moet voelen als iemand jouw blijdschap probeert te verpesten. Laat je niet al te snel gediscrimineerd voelen. Negeer die dagen maar!
Patman, 25 jaar, geboren in Afghanistan, als vluchteling naar Nederland gekomen Aya, 13 jaar, hobby’s: zwemmen en shoppen
Patman: ik heb het gevoel dat jij denkt dat ik vaak gediscrimineerd word. Dat is natuurlijk niet zo! Ik
heb een geweldig leven en geniet er elke dag van. Ik voel me een keer in zoveel jaren een keertje gediscrimineerd en dat kan de kwaliteit van mijn leven negatief beïnvloeden. Aya: Ik vond het nog eens heel fijn om jouw briefjes te lezen. Dankjewel voor de complimentjes over mijn naam. Het was erg leuk om de brieven terug te sturen, en jouw briefjes te lezen. Ik hoop dat je nooit discriminatie zal tegen komen! Hou je altijd sterk.
MDRA | Respec testafette 2013
Laat je niet al te snel gediscrimineerd voelen
63
27 Penvriend Kimijones
MDRA | Respec testafette 2013
Rachid
64
Rachid: Wel vind ik het vervelend voor de mensen die worden gediscrimineerd. Ik weet nu dat u homo bent en daardoor gediscrimineert wordt. Wat ik graag zou weten is hoe u het aanpakt en of je er moeite mee heeft in het leven buiten? Kimijones: Hoe ik het heb aangepakt: ik geef men die discrimineert gewoon geen aandacht, ga er niet tegen in, die mensen kennen mij helemaal niet of proberen vaak stoer te doen om stoer over te komen bij hun vrienden, en kennen mensen die het zijn omdat die het niet te vertellen aan ze. Voor de rest geniet ik van mijn leven. <..> Respect voor mekaar is het mooiste wat er is, iedereen heeft waarde. Rachid: Nu ik meer van je weet vind ik het goed van je dat je zelfbescherming lessen neemt. Wat ik graag zou willen weten is wat je aan discriminatie doet. Ga je bijvoorbeeld naar Meldpunt Discriminatie of spreek je degene aan.
Kimijones, 21 jaar, geslagen en genegeerd Rachid, 14 jaar, hobby’s: voetballen, gamen en eten
Kimijones: Ik ben de lessen gaan volgen voor de plezier toen was ik nog niet bezig met mijn
geaardheid. <..> 1 keer was dat in de Macdonalds in de late uurtjes en ik hoorde van de politie dat de reden dat ik een hoekstoot in me gezicht heb gehad me geaardheid is. <..> Ik heb er ook heel veel van geleerd, dat veel mensen onwetend zijn over mekaar omdat ze gewoon weg mekaar niet kennen of niet openstaan voor mekaar. Rachid: Ik vind het goed van je dat je er niet mee bezig bent en dat je met je moeder erover praat! Ik heb nog nooit ergens niet thuis gehoord.
MDRA | Respec testafette 2013
Respect voor mekaar is het mooiste wat er is, iedereen heeft waarde
65
28
MDRA | Respec testafette 2013
Janek
66
Janek: Ik vind het interessant dat uw een handicap heeft en ik wil er meer over weten. Ik kan het me niet zo goed voorstellen. Wordt jij vaak uitgelachen of beledigt om uw probleem? Ik ben zelf nooit echt gediscrimineert maar ik kan me voorstellen dat het niet leuk is.
Penvriend Marijn
Marijn, 34 jaar, heeft de (zeldzame) chronische ziekte EDS Janek, 14 jaar, hobby’s: gamen, eten en slapen
Marijn: Hoe zit dat precies met die –ek aan het eind bij Poolse namen? Had jij dan Jan geheten in Nederland? <..> Ik heb nooit een pruik genomen omdat ik dat niet fijn vond en ik ook zoiets had van “what you see is what you get”. Sommige mensen begrepen dat niet zo goed en ze zeiden dat ik “kankertje speelde” en mensen met kanker beledigde. Janek: Je vroeg waarom onze namen vaak met -ek eindigen, dat is omdat het verkleiningen zijn (vooral) en voor de rest heb ik geen idee. <..> Ik ben al 10 jaar in Nederland maar na mijn opleiding willen ik en me ouders graag terug naar Polen. We missen ons vaderland. <..> Ik vind het erg goed van jou dat je je niet laat kleineren door anderen, mensen kunnen veel dingen zeggen die zinloos, naar of zielig zijn.
Marijn: Dat is het rare van vooroordelen: ze blijven ontzettend lang hangen. Waar ik net over vertelde, dat is meer dan 20 jaar geleden en toch denken veel Nederlanders nog zo over Poolse mensen. Dat was toen al onterecht maar is nu helemaal onterecht. Janek: En over die 25 jaar geleden. Het is nog steeds zo, alleen met het drinken. Me vader drinkt wel maar dat is gewoon. Zo het is niet altijd erg.
MDRA | Respec testafette 2013
We missen ons vaderland
67
29
MDRA | Respec testafette 2013
Mauwia
68
Mauwia: Ik doe erg mijn best, maar ik geloof dat iedereen ze wel heeft. Ik heb ook geleerd hoe erg je ook probeerd om ze niet te hebben, je hebt ze toch, dat heb ik geleerd uit mijn ervaringen. Mensen; anderen dachten bij mij bijv. dat ik heel gemeen was of juist denk door mijn uiterlijk. Penvriend Marijn
Marijn: En ik kijk ook als ik een man tegen kom met een paarse hanekam en hele rare oorbellen. Dat hoort bij het leven en bij mens zijn. Het gaat om de volgende stap: weet je je eerste indruk even opzij te zetten of kijk je nooit verder dan de eerste indruk? Mauwia: En ik weet mijn vooroordelen als ik die heb wel opzij te zetten, want het gaat niet om je uiterlijk maar om je innerlijk! Heel erg goed van u dat u ondanks uw handicap toch uw best doed en andere mensen helpt!
Marijn, 33 jaar, heeft de (zeldzame) chronische ziekte EDS Mauwia, 14 jaar, hobby’s: zingen, leren, tekenen, lezen, school
Marijn: De mensen die mij niet aan wilden nemen voor een stage waren natuurlijk een stuk ouder: een leeftijd tussen de 30 en 60 jaar. Zij hadden wel heel veel vooroordelen. Hoe zit dat denk je? Begin je als kind zonder vooroordelen en discriminerend
gedrag en wordt dat later in je leven (steeds) erger? Of hebben jonge mensen zoals jij een betere opvoeding gehad waardoor jullie minder snel zouden discrimineren, ook als je 30 of 40 of 50 bent? Mauwia: Maar het kan ook aan de omgeving liggen. Bijv. op school zitten veel kinderen die discrimineren en dat gaat iemand ze natuurlijk nadoen; maar zelfs daar ligt het aan de persoon zelf. Je kiest er zelf voor!
MDRA | Respec testafette 2013
Het gaat niet om je uiterlijk maar om je innerlijk
69
30
Wail: Ik ben een Marokkaanse jongen. Ik zelf heb geen nare ervaringen met vooroordelen of discriminatie. <..> Ik hou van eten vooral van mijn moeder en mijn lievelingsgerecht is pizza kipsaté. Ik hou ook heel erg veel van sport dus ik ben niet dik. Penvriend Rubina
MDRA | Respec testafette 2013
Wail
70
Rubina: Ik kreeg meteen een glimlach tijdens het lezen van je brief. Je houd van eten en voetballen. Ik hou ontzettend veel van Marokkaans eten, en eerlijk gezegd is Italiaans eten heel lekker. <..> Weet je, waarom ik moest lachen? Je houdt van voetballen. Alle jongens in Nederland houden van voetballen. <..> Ik heb zelf nooit wat meegemaakt, maar wel een jongetje in mijn klas. Hij werd uitgescholden door een man.
Rubina, 49 jaar, donkere huidskleur Wail, 15 jaar, hobby’s: voetbal en eten (en gamen)
Wail: Ik ben nooit gepest of gediscrimineerd, gelukkig. Ik heb geen idee waarom mensen discrimineren, wat denk jij? Wat ik niet zo goed snap is waarom je mee doet aan deze estafette? De meeste doen namelijk mee omdat ze gediscrimineerd zijn. Wel leuk dat je mee doet hoor :).
Rubina: Ik doe mee aan het project, omdat ik een heftig incident heb meegemaakt. Dit ben ik nooit meer vergeten. Misschien is dat de reden, waarom ik heb gekozen voor mijn beroep. Ik kan niet tegen onrecht. Ik hou er niet van als mensen onderscheid maken tussen personen. Ik doe dat niet. <..> We moeten elkaar de kans geven om elkaar beter te leren kennen. Niet meteen een beeld vormen over de persoon. Durf vragen te stellen aan elkaar.
Durf vragen te stellen aan elkaar
MDRA | Respec testafette 2013
Wail: Ik denk dat we dit probleem het best kunnen aanpakken door eerst naar onszelf te kijken, want als elk mens gewoon normaal zou doen dan zouden we deze problemen niet hebben. <..> Het enige wat wij kunnen doen voor een betere toekomst is hoop hebben.
71
31
MDRA | Respec testafette 2013
Oguzhan
72
Oguzhan: Mijn droom is om profvoetballer te worden. Zoniet dan zou ik graag trainer willen worden omdat ik van voetbal hou! Ik heb geen ervaring met vooroordelen of rasicme. Hoe voelt u zich als u ergens loopt waar alleen blanken zijn? Penvriend Cynthia
Cynthia: Ik was het enige kind dat als zwarte de witte kerk inkwam. Mensen draaide zich om, ze gingen tegen elkaar fluisteren. Ik voelde me net een kermisattractie. <..> Je bent wie je bent, je kunt jezelf toch niet gaan ontkennen dat je Surinaamse, joods, Marokkaans, Turks, autochtoon, vrouw of man homo/lesbisch bent? Oguzhan: Ik vind het treurig dat Anass zelfmoord heeft gepleegd. Met zelfmoord los je niks op. Heel treurig, dit hoort niet! Ik denk dat Anass dacht dat hij zijn leven haat maar het is helaas niet meer op te lossen. Er is eenmaal gepest, natuurlijk wil je dat het stopt. Maar hoe doe je dat?
Cynthia, 50 jaar, donkere huidskleur Oguzhan, hobby’s: voetballen en ik sport graag
Cynthia: Pesten lijkt een ziekte die mensen klein en groot onderlingen verhoudingen verziekt. Zouden
dieren dat ook doen pesten? Ik heb gezien dat het bij apen ook voorkomt pestgedrag <..>. Ik heb er geen antwoord op, omdat de menselijke cultuur zeer complex is en steeds moeilijker lijkt te worden. <..> Ik noem dat een selectieve waarneming, je laat de positieve kanten zien en schuift de negatieve kanten toe aan de Duitsers en aan Hitler, terwijl Nederlanders zelf de Joden verguisde toen er geen oorlog hier was. Oguzhan: Deze mensen willen geen vrede of een rustig leven. Zij willen onrust en ruzie. Hoe kan de mensheid veranderen? Nee, dat kan niet! MDRA | Respec testafette 2013
Met zelfmoord los je niks op
73
32
MDRA | Respec testafette 2013
Karima
74
Karima: Ik heb geen ervaring met discriminatie, maar in mijn omgeving word best wel veel gediscrimineerd. Ik vind discriminatie heel erg. U word dus gediscrimineerd omdat u dik bent en andere denken dus dat u dom bent. Ik vind dat echt heel erg.
Penvriend Annelies
Annelies: Je vraagt op welke manier ik te maken heb gehad met vooroordelen. Het allemaal niet zo leuk om te vertellen maar ik zal het toch proberen. <..> En die zei zomaar tegen mij dat ik toch wel heel dik was. Ik was helemaal overdonderd en wist niets terug te zeggen. Karima: Ik begrijp dat u verdrietig bent maar wat zei u tegen die jonge toen hij tegen u zei dat u dik bent? <..> Ik zie bij mij op school dat als er een kind dik word genoemd er meteen gevochten en gescholden word. Ik denk dat bij mezelf doe er dan wat aan, want sommige mensen kunnen er wel wat aan doen. <..> Wat voor persoon denkt u dat ik ben?
Annelies, 49 jaar, overgewicht vanwege diabetes type 1 Karima, 12 jaar, hobby’s: voetballen en zwemmen
Annelies: Je verbaast me een beetje door iets wat je schrijft <..>. Dat is eigenlijk best wel een beetje
bijzonder want je begrijpt mijn verhaal als ik het je vertel en uitleg. En ik geloof het ook echt dat je het dan begrijpt. Maar als er iemand bij jou school gepest wordt door hem/haar uit te schelden, dan denk je ‘doe er dan ook wat aan’ bij die persoon. Maar je weet helemaal niet of die persoon niet al zijn/haar best doet <..>. Karima: Maar er zijn zat mensen die dik zijn omdat ze teveel vreten en er niks aan doen.
MDRA | Respec testafette 2013
Je verbaast me een beetje door iets wat je schrijft
75
33
MDRA | Respec testafette 2013
Assia
76
Assia: Ik vind het erg leuk dat u zich opgegeven heeft om mee te doen. Ik heb geen ervaring met vooroordelen en of discriminatie. Heeft u vaker last gehad van het feit dat u van Joodse afkomst bent?
Penvriend Bastiaan
Bastiaan: Ik doe niets met het Joodse geloof. Maar mijn achternaam is wel Joods. Na de 2de Wereld Oorlog heeft mijn opa zijn Joods geloof niet door gezet, om zijn (klein) kinderen te beschermen voor haat tegen joden. Vanwege mijn achternaam word ik er eigenlijk altijd nog mee geconfronteerd. Vroeger op school werd ik er mee gepest. En nu roept mijn achternaam altijd vragen op. “He ben jij een jood” of “Zo’n grote neus heb je toch niet” of “Wat een Jood”. Ik trek me er niet zo veel van aan.
Bastiaan, 35 jaar, heeft een joodse achtergrond Assia, 13 jaar, hobby’s: winkelen, films kijken en lezen
Assia: Ik heb tot nu toe eigenlijk helemaal geen discriminatie meegemaakt of ergens gezien. Ik kan het me wel voorstellen hoe het kan voelen om je beledigd te voelen. Ik vind het wel goed van je dat je niet boos wordt als ze zulke flauwe grappen over je achternaam maken.
Bastiaan: Gelukkig dat jij nog nooit discriminatie hebt meegemaakt of ergens gezien. Al kan ik het mij eigenlijk niet voorstellen dat je het nog nooit hebt gezien. Heb je nooit meegemaakt dat er iemand in je buurt op zijn geloof, geslacht, handicap of uiterlijk werd buitengesloten of gepest. Vast wel, iedereen maakt dat wel eens mee. Assia: Nee, eigenlijk ook niet, heb er alleen maar filmpjes over gezien. Als iemand mij zou beledigen zou ik boos worden, ik zou niet stil blijven zitten en niks doen.
MDRA | Respec testafette 2013
Zo’n grote neus heb je toch niet
77
34 Penvriend Alice
MDRA | Respec testafette 2013
Jesse
78
Alice, 36 jaar, psychiatrisch verleden Jesse, hobby’s: gitaarspelen en muziek luisteren
Jesse: Ik heb eigenlijk geen ervaring met vooroordelen en discriminatie. Maar ik vindt discriminatie niet kunnen en dat het heel erg is dat ze hebben gezegd dat u niet in staat bent om voor een kind te zorgen. En dat alleen maar vanwege uw verleden. Alice: Ik vind het fijn te lezen dat je met me meeleeft. Discriminatie kan zeker echt niet! Met mijn dochtertje is 3 jaar geleden niets gebeurd. Ik ben toen namelijk gelijk heel boos geworden op de kinderarts die mij zomaar beschuldigde dat ik niet voor mijn kind zou kunnen zorgen. Maar de kinderarts heeft pas vorig jaar ‘sorry’ tegen mij gezegd en ook dat het niet had mogen gebeuren. Jesse: Fijn dat u uw dochter mocht houden en dat uw kinderarts haar excuses nog had aangeboden. Maar (vat dit niet verkeerd op) ze wilt alleen het beste voor uw kind, omdat kinderen op hun ouders gaan lijken zou het kunnen dat kinderen de angsten van hun ouder kunnen overnemen. Ik vindt dat mensen met een stoornis of een handicap in ieder geval een kans moeten krijgen
om te laten zien dat ze in staat zijn hun kind zelf op te voeden. Alice: Dankjewel voor je eerlijke antwoord. <..> Voor mij komt dit over als dat ik me extra zou moeten bewijzen. Iemand puur op diagnose/etiketje beoordelen, vind ik niet oke. Weet je, ik heb die PTSS diagnose omdat ik zelf psychologische hulp heb gezocht. Maar mijn vader bijvoorbeeld, heeft ook een stoornis maar nooit hulp gezocht. Daardoor heeft hij mij als kind weer beschadigd.
Voor mij komt dit over als dat ik me extra zou moeten bewijzen
MDRA | Respec testafette 2013
Jesse: Ik probeer niet in hokjes te denken of iemand te beledigen, ik denk alleen maar hoe het kind zou opgroeien.
79
35
Kubra: Ik vond het in begin niet leuk om mee te doen, maar nu vind ik het wel leuk. <..> Ik vind het heel erg voor u dat u blind bent. Ik vind het ook erg en niet kunnen dat ze u niet aanneemden. Ik vroeg me af hoe u mijn brief kan lezen als u blind bent.
Penvriend Karin
MDRA | Respec testafette 2013
Kubra
80
Karin: Je draagt een hoofddoek, heb je daardoor bijvoorbeeld nooit problemen gehad op school, bij sportvereniging of in winkels. <..> Ik ben gelukkig niet blind maar zeer slechtziend. <..> Daardoor ben ik dus kleurenblind, bijna blind als het erg zonnig is en zie ik maar 10%. Jou brief heb ik via de mail ontvangen nadat deze is gescand. Op mijn laptop heb ik een programma <..>. Deze vergroot alles. Kubra: Ik heb eigenlijk niet zoveel problemen met mijn hoofddoek, maar soms op straat kijken mensen me raar aan. Soms reageer ik daar niet op, maar vaak kijk ik hun dan ook raar aan. Mijn ouders hebben geen problemen gehad met hun cultuur.
Karin, 42 jaar, visuele beperking Kubra, 13 jaar, hobby’s: tv kijken, buiten spelen en computeren
Karin: <..> Verder vond ik het wel eens vervelend als mensen aan mijn moeder vroegen wat ik had terwijl
ik ernaast stond.. gelukkig zei mijn moeder dan altijd dat ik zelf kon praten, maar het gevoel dat mensen denken dat je ook dom bent is niet leuk. <..> Eind 2009 veranderde mijn leven ingrijpend. Ik werd verliefd op mijn beste vriendin (die overigens hetero is). Kubra: Ik weet niet hoe mijn toekomst er uit zal zien, maar ik wil wel dokter of tandarts worden. Als ik van iemand ga houden denk ik dat ik zal trouwen.
MDRA | Respec testafette 2013
Ik vroeg me af hoe u mijn brief kan lezen als u blind bent
81
36
Anass: Ik heb verteld over uw situatie in de klas en zij vonden het erg wat u is overkomen. Mijn klasgenoten en ik zelf vinden het heel erg voor u en hebben medelijden. Ik heb geen ervaring met vooroordelen of discriminatie en daar ben ik best wel blij om omdat het zeker te hard aan zal komen. Penvriend Laut
MDRA | Respec testafette 2013
Anass
82
Laut: Gaaf hoor dat je zo vaak voetbalt. Voor ik beperkt raaktte was ik trainer van jong oranje onder 12 en onder 14 jaar, scout bij de knvb en verenigingsondersteuner bij vele sportverenigingen met problemen. <..> Afhankelijkheid is knap beroerd, je moet wachten tot mensen tijd voor je hebben, of men geld aan je wilt besteden <..>. Het leven is dus net zo leuk als dat je het zelf maakt, en toevallig ben ik daar nou net heel goed in.
Laut, 45 jaar, kan niet lopen, spreken en zien Anass, 13 jaar, hobby’s: voetballen, kickboxen en zwemmen
Anass: Bij mij behandeld iedereen mij goed zoals zij behandeld willen worden. Daar ben ik wel blij mee, want ik zou het niet leuk worden als ik anders behandeld zou worden. Bij mij thuis is iedereen gelijk
niemand die word buitengesloten. Iedereen zorgt voor me het is gezellig bij ons thuis, iedereen wordt gerespecteerd. Laut: Altijd fijn te horen dat het thuis in de basis goed gaat, dan kun je jezelf ook beter verweren op andere plekken. <..> Je hebt DIMmers en DIPpers. Dimmers zijn mensen die Denken In Mogelijkheden en je hebt dippers dat mensen die Denken In Problemen. <..> Ik kies er altijd voor om een DIMmer te zijn en weiger me over te geven aan het slachtoffer zijn. Hoe zit dat bij jou Anass?
Het leven is dus net zo leuk als dat je het zelf maakt
MDRA | Respec testafette 2013
Anass: Bij mij is het zo dat ik niet echt een probleemjongen ben maar meer een mens die denkt in mogelijkheden.
83
37
MDRA | Respec testafette 2013
Youssra
84
Youssra: Ik heb geen ervaring met vooroordelen of discriminatie. Maar als iemand gediscrimineert wordt dan kom ik op voor het slachtoffer.
Penvriend Laut
Laut: Toch blijft het ingewikkeld omdat als je boos of gefrusteerd bent en probeer dan maar eens woorden in te typen. Die geven niet de boze klank mee. Dus stommerd klinkt dan ook lang zo boos niet meer en moet mijn gezin er vaak nog om lachen ook :). <..> Maar de mensen in de rolstoel die zien ze niet. Ik vraag me dan ook vaak af wie er blinder is! Youssra: Zoals u het beschreef, omdat ik nu voor het eerst hoor dat er mensen op de wereld zijn die DIPpers (denken in problemen) en DIMmers (denken in mogelijkheden) zijn. En ik herken het in mijn eigen kring ook niet. :) :) :) Als ik mensen bv zie net als u op straat en u hebt hulp nodig zou ik u helpen.
Laut, 45 jaar, kan niet lopen, spreken en zien Youssra, 14 jaar, hobby’s: zingen, zwemmen en computeren
Laut: Inderdaad ik heb totaal geen last van raar kijkende mensen want ik ben blind en zie dus niet hun blikken of dat men je staat aan te gapen.. Mijn begeleiders, soms gezin, soms vrijwilligers die
hebben daar meer last van dan ik heb. <..> Leuk dat je een beperkte zou willen helpen, sommige zullen je er dankbaar voor zijn en andere beperkten zullen minder blij er mee zijn maar je voornemen om te helpen is er eentje van goud. Youssra: Ik vind het alsnog heel dapper van u dat u al die dingen nog kan. Wat ik alleen nog kan zeggen is RESPECT voor u omdat u nog allemaal dingen zoals koken kan.
MDRA | Respec testafette 2013
Maar de mensen in de rolstoel die zien ze niet
85
38
Insafe: Ik vind homoseksualiteit niet kunnen. Maar ik vind het wel zielig voor u. Maar aan de andere kant weer niet. Je mag best homo zijn. Maar niet op straat gaan zoenen waar iedereen het ziet. Heeft u een familielid die ook homo is?
Insafe
MDRA | Respec testafette 2013
Penvriend Joris
86
Joris: Ik vind het lief van je dat je zegt dat je me zielig vindt, maar dat is echt niet nodig. Ik heb een geweldig leuk leven. Ik mag alles doen wat ik wil, net als jij hoop ik. Ik heb een tante die ook homo is, of eigenlijk heet dat lesbisch. <..> Iedereen reageerde gelukkig heel goed. Hoe zouden jouw ouders denk je reageren als je broertje of zusje verteld dat hij of zij homo is? Hopelijk heb je net zulke lieve ouders als ik! Insafe: Als mijn zusjes of broertje homo zouden zijn dan zou ik zelf heel raar reageren en mijn ouders ook. En ja ik heb hele lieve ouders! <..> Ja, ik zie heel vaak kinderen anderen pesten of discrimineren maar gelukkig gebeurd dit niet bij mij.
Joris, 25 jaar, homoseksueel Insafe, 14 jaar, hobby’s: tv kijken en soms boeken lezen
Joris: Bedankt weer voor je brief. Ik vind het wel jammer dat ‘ie een beetje kort is. Volgens mij heb
je veel interessants te vertellen en te vragen over dit onderwerp. <..> Gelukkig dat jij nooit gepest wordt. Maar wel stom dat het zoveel om je heen gebeurd. Wil je daar iets aan doen of heeft dat geen zin denk je? Insafe: Als u nog een keer uitgescholden wordt dan is het misschien een idee om wat terug te zeggen. Ik vind het erg dat mensen gediscrimineerd worden, maar ik kan er zelf niks aandoen.
MDRA | Respec testafette 2013
Maar niet op straat gaan zoenen waar iedereen het ziet
87
39 Penvriend Djeyhoun
MDRA | Respec testafette 2013
Amin
88
Djeyhoun, geboren in Afghanistan, gevlucht naar Nederland, woont nu in London Amin, 14 jaar, hobby’s: voetballen, computeren en eten
Amin:Ik heb geen ervaring met discriminatie, maar iedereen moet gelijkwaardig behandelt worden. Ik vind het zielig hoe u behandelt word dus veel beterschap en beniewd naar u reactie en ben ook moslim. Djeyhoun: Toen ik jouw leeftijd was speelde ik regelmatig computergames. Nu speel ik heel af en toe, alleen als ik met een paar oude vrienden van middelbare school bij elkaar kom. <..> Goed dat je geen ervaring met discriminatie hebt. Laat het zo blijven. Denk je zelf dat het er steeds minder discriminatie in Nederland is? Hoor je andere jongens en meisjes op je school erover praten? Amin: Er zijn nog veel mensen die discrimineren maar het gebeurt niet met mij maar het gebeurt vaak over donkere mensen dat vind ik vaak zonde omdat ze gepest worden. Veel kinderen praten erover maar discrimineren niet maar maken wel grapjes zoals: let iedereen op je spullen want er is een marokaan in de klas maar valt wel mee.
Djeyhoun: Mooi dat het allemaal meevalt maar dat zijn inderdaad geen leuke grapjes. En ik vind dat het pesten van mensen met een donkere huidskleur, zoals het pesten in het algemeen trouwens, moet niet gebeuren. Helaas vinden sommige mensen dat soort dingen nog steeds grappig en acceptabel. Het is wel belangrijk dat wanneer zoiets gebeurt anderen niet zomaar stil blijven maar iets zeggen. Amin: Leuk om uw brief te ontvangen. Ik vond het leuk om te lezen maar gelukkig word er in ons klas niet zo vaak gediscrimineerd dus valt het wel mee.
MDRA | Respec testafette 2013
Let iedereen op je spullen want er is een marokaan in de klas
89
40
MDRA | Respec testafette 2013
Gianni
90
Gianni: Ik voetbal drie keer in de week. Mijn lievelingseten is Japans vooral sushi. En ik houd van schietspellen en ik bewonder mijn moeder. En op vakantie gaan we naar warme landen zoals Maleisie en Egypte. Ik heb geen ervaring met vooroordelen en discriminatie. Penvriend Márika
Márika: Ik heb een heel avontuurlijke en sportieve penvriend! <..> Uiteraard nu het goed gaat loop ik tegen vooroordelen aan. Mensen willen niet dat ik ergens kom werken als ik vertel hoe mijn verleden is geweest. <..> Ik heb vaak het gevoel dat mensen mij niet vertrouwen. Daarom ben ik juist heel blij met jouw brief.
Márika, 23 jaar, psychiatrische achtergrond Gianni, 13 jaar oud, hobby’s: voetbal en gamen
Gianni: Jammer dat je reuma hebt maar probeer van alles het beste te maken. Mijn vriend zegt ook you only live once. Ik vind het jammer voor je dat je niet niet wordt aangenomen bij iemand maar je zei ook dat je het leuk vond om mensen te helpen. Misschien kun je daar iets mee doen. Vroeger werd ik soms uitgescholden met mijn huidskleur alsof ik lager was.
Márika: Mensen met een andere huidskleur zijn écht niet lager. Mee Oneens! <..> Ik word door sommige mensen als ‘gek’ beschouwt en toch heb ik 2 boeken uitgegeven en kan ik aardig koken. <..> Ondanks ik zelf in de psychiatrie zit, wil ik juist ook mensen helpen. Op wat voor manier dan ook. Als ik help door met jou schrijven, dan doe ik dat maar al te graag. De afsluitende brief van Gianni ontbrak bij de publicatie van dit boekje.
MDRA | Respec testafette 2013
You only live once
91
41
Salwa: Ik vind het erg leuk en aardig dat u zich heeft opgegeven om hier aan mee te doen. Veel mensen zouden dit niet doen. <..> Ik heb geen ervaring met discriminatie of vooroordelen, maar ik vind het wel heel erg voor je.
Penvriend Maurice
MDRA | Respec testafette 2013
Salwa
92
Maurice: Zie je op tv ook wel eens zaken die met discriminatie te maken hebben? Ik wel, ik zag laatst een documentaire van Frans Bromet over homo’s die in hun buurt werden weggepest door buren en omwonenden. Het lijkt me verschrikkelijk als je wordt uitgescholden, elke keer als je je huis in en uit gaat. <..> Waarom zou je je storen aan de seksuele voorkeur van de buren?
Maurice, 43 jaar, afgewezen bij een sollicitatie vanwege Limburgs accent Salwa, 15 jaar, hobby’s: tv kijken
Salwa: Ik kijk ook niet naar documentaires omdat ik het meestal zo saai vind dat ik ter plekke in slaap val. Ook vind ik het niet normaal dat mensen zo doen tegen mensen die op hetzelfde geslacht vallen. Ik snap niet dat sommige mensen daarom zo een groot probleem van maken.
Maurice: Dank voor je spontane brief. Ik lees erin dat je ruimdenkend bent. Ik snap ook niet, net zoals jij, waarom mensen er zo’n probleem van maken wanneer je op iemand van hetzelfde geslacht valt. Het belangrijkste is dat je een manier vindt om gelukkig te zijn in het leven. Waar bemoeien andere mensen zich toch mee wanneer je je geluk vindt bij iemand van hetzelfde geslacht of van het andere geslacht.
Ik snap niet dat sommige mensen daarom zo een groot probleem van maken
MDRA | Respec testafette 2013
Salwa: Ook is het wel zo dat in de islam de man zijn vrouw kan verstoten door gewoon iets te zeggen. Eerlijk gezegd weet ik hier niet zo veel over, omdat ik nooit op Arabische school heb gezeten waar je zulke dingen leert.
93
42
Tosca: Ik heb wel ervaring met vooroordelen zoals dat mensen denken dat ik lui ben, totaal niet waar :). Ik zelf heb niks tegen homo´s, in tegendeel zelfs. De vooroordelen die u noemde snap ik wel, het is op de een of andere manier vanzelfsprekend dat homo´s van winkelen houden. De opmerkingen over Gordon en Gerard Joling daarin tegen zijn gewoon flauw. Penvriend Wiljan
MDRA | Respec testafette 2013
Tosca
94
Wiljan, 23 jaar, homoseksueel Tosca, 15 jaar, hobby’s: winkelen, eten, films kijken, sporten
Wiljan: Waarom zou het vanzelfsprekend zijn dat homo´s van winkelen houden? Ik ken heel veel hetero’s die veel meer en duurdere kleding aanhebben dan ikzelf. Ja hoe ik reageer als ik vergeleken wordt met Gordon of Gerard Joling verschilt een beetje. Soms negeer ik het en soms maak ik een flauwe opmerking terug. Tosca: Ik heb geen idee waarom dat vanzelfsprekend is, ik denk door films. Ik vind wel dat je er goed op reageerd. <..> Ik heb wel is een vermoeden gehad dat iemand op meisjes valt. Ik heb het wel is aan haar gevraagd, daar schrok ze van en werd er heel onzeker van. Dat doe ik dus geen 2e keer want was niet echt mijn bedoeling.
Wiljan: Het zou kunnen zijn dat ze zelf nog twijfelt, of dat ze gewoon heel erg schrok. Je seksualiteit of die van anderen is natuurlijk ook wel iets heel persoonlijks. Over persoonlijke dingen praten is niet altijd makkelijk. Ik weet zelf nooit zo goed of het nu goed is om er met iemand over te praten als je denkt dat hij of zij homoseksueel is of niet. Tosca: Ik had graag gewild dat homoseksualiteit meer bespreekbaar was in de klas.
MDRA | Respec testafette 2013
Dat doe ik dus geen 2e keer want was niet echt mijn bedoeling
95
43
Bilal: ik heb geen ervaring met discriminatie maar ik zie het wel om heen gebeuren. Op welke manier heeft u te maken met vooroordelen of discriminatie? Ik ben moslim. Voor mij is het geloof heel belangrijk.
Bilal
MDRA | Respec testafette 2013
Penvriend Anke
96
Anke: Ook wel bijzonder want veel mensen in Amsterdam zijn niet zo aardig meer tegen mensen die moslim zijn. En je merkt ook dat sommige moslims zich meer gaan afzonderen, omdat mensen allemaal vooroordelen hebben, over geloof en over cultuur. <..> Geloof betekent voor mij dat je niet alleen bent. <..> Ik voel me wel vaak gediscrimineerd als ik zeg dat ik geloof omdat mensen niet echt willen nadenken over wat geloven is.
Anke, 56 jaar, lid van de doopsgezinde gemeente Bilal, 13 jaar, hobby’s: voetballen, kickboxen
Bilal: Voor mij is het geloof ook heel belangrijk en vooral op mijn leeftijd want dan begin je met bidden. Wij moslims bidden vijf keer per dag. Dit hoort bij de Islam en wij leven volgens de regels van de Koran. Ik vind het ook niet normaal dat mensen elkaar vermoorden omdat ze niet hetzelfde geloof hebben.
Anke: Zo iemand als Geert Wilders vind ik echt vreselijk. Hij is zelf katholiek, hoe kan je dan mensen die in dezelfde God geloven, maar op een andere manier, veroordelen? Ook moslims die denken dat alle joden fout zijn omdat de staat Israel zulke verschrikkelijke dingen met de Palestijnen doen denken volgens mij niet goed na. <..> Omdat ik ook graag wil dat alle mensen van alle geloven, of zonder geloof, goed samenleven is Gandhi voor mij een held. De afsluitende brief van Bilal ontbrak bij de publicatie van dit boekje.
MDRA | Respec testafette 2013
Voor mij is het geloof heel belangrijk
97
44
MDRA | Respec testafette 2013
Ismail
98
Ismail: Ik heb vertelt over uw situatie aan mijn klasgenoten en zei zijden dat het wel raar is dat je niet bid, geen koran leest en Mekka je niks zegt en dat je je zelf een moslim noemt. Ik vind het ook wel een beetje raar maar het is uw keuze. Ik heb geen ervaring met vooroordelen of discriminatie daar ben ik best wel blij om. Penvriend Amir
Amir: Ik ben geboren als een moslim, omdat mijn ouders moslim zijn. Sinds mijn geboorte heb ik niets meegekregen van geloof en regels waaraan ik me moet houden. Mijn ouders hebben mij vrij opgevoed en zelf laten kiezen in wat ik wil geloven. Ik heb ervoor gekozen om wel in god te geloven, maar niet om me aan allerlei regels te houden. Ismail: Het is wel raar maar weer niet zo raar. Het is je eigen keuze en daar zou je trots op moeten zijn. <..>
Amir, 25 jaar, moslim Ismail, 14 jaar, hobby’s: voetbal, zwemmen en tennissen
Het is wel een beetje raar dat je geen Koran leest want ik lees het wel maar niet voortdurend. Ik doe wel mee aan de ramadan en ik wil heel graag later naar Mekka gaan. Jij ook, hoop ik?
Amir: ik ben er erg blij mee dat je aangeeft dat geloof een eigen keuze is en dat je als persoon trots moet zijn met de keuze die je gemaakt hebt in je leven. Ook respecteer ik jou keuze, namelijk dat je de koran leest en dat je meedoet aan ramadan en dat je graag naar Mekka wilt gaan. Mensen moeten vrij zijn te leven naar hun overtuiging. Ismail: Ik respecteer jouw keuze. Ik zal jou gewoon als een goede vriend behandelen.
MDRA | Respec testafette 2013
Mensen moeten vrij zijn te leven naar hun overtuiging
99
45
Fokke: Mijn muziekstijlen zijn dubstep, rock en hiphop. <..> U bent dus lesbies, maar waarom wil het ziekenhuis in Nijmegen dan niet helpen? Vervelend.
Penvriend Baukje
MDRA | Respec testafette 2013
Fokke
100
Baukje, 36 jaar, is getrouwd met een vrouw Fokke, hobby’s: tennis en squash en muziek luisteren
Baukje: En ik heb ook vaak kinderen horen zeggen dat ze homo’s haten. Dat vind ik zo raar, begrijp jij dat nou? <..> Dat is een hele goede vraag! Het heeft ermee te maken dat het ziekenhuis Katholiek is en vanuit het geloof het niet goed vindt als twee vrouwen of twee mannen samen kinderen krijgen of opvoeden. Gelukkig is er een andere kliniek die het niets uitmaakt. Fokke: Volgens mij zeggen de kinderen die homo’s haten dat alleen maar omdat ze dan (zogenaamd) stoer zijn. Niet normaal! <..> Ik denk dat niemand van mijn school op hetzelfde geslacht valt, omdat de meeste het niet van hun geloof mogen (zeggen ze). Mijn school is uber klein, misschien 200 mensen. Gelukkig reageerde iedereen goed erop :). Ik heb eigenlijk geen idee hoe ik het zou vinden als iemand mij dat zegt. Maar ik denk wel goed.
Baukje: Ik ben blij dat je denkt dat je wel goed zou reageren als iemand aan jou zou vertellen dat hij of zij misschien lesbisch of homo is. Het is zo belangrijk om goede vrienden te hebben die je niet zomaar laten vallen! Zeker als je school niet zo groot is, is het fijn te weten dat er mensen zijn bij wie je gewoon jezelf kan zijn. Fokke: Komt het veel voor? 2 vrouwen en 2 mannen? Goed dat iedereen hem accepteert :).
MDRA | Respec testafette 2013
Ik denk dat niemand van mijn school op hetzelfde geslacht valt
101
46
Kemal: Ik heb uw verhaal gelezen en ik snap dat het heel moeilijk en irritant is. Ik heb nog wel een paar vragen voor u. Word u op straat aangekeken omdat u een handicap heeft? Word u soms uitgelachen? <..> Ik wens u veel sterkte. Penvriend Karolijne
MDRA | Respec testafette 2013
Kemal Atif
102
Karolijne, 48 jaar, is spastisch Kemal, 13 jaar, hobby’s: badminton
Karolijne: Ik ben heel wat afgepest en ja, dat was knap irritant. Doe je dat zelf ook wel eens, harde opmerkingen maken? <..> Ik vond het altijd lastig en deed het eigenlijk nooit goed. <..> Nu zijn de mensen in mijn buurt daar wel aan gewend, maar in het begin maakten ze wel leuke opmerkingen: dat ik maar niet in slaap moest vallen enzo, maar daar konden we dan samen om lachen. Kemal: Dat je naar een speciale school ging vind ik niet erg, want als je dat éénmaal nodig hebt moet je dat ook krijgen. En als je dat krijgt, hoef je je niet te schamen. Ik heb zelf nog nooit harde opmerkingen gemaakt. Ik heb zelf wel eens opmerkingen ontvangen door mijn naam, alleen niet hele erge opmerkingen. Als ze dat doen dan negeer ik ze. Dat is soms wel moeilijk.
Karolijne: Ik denk zelf dat je problemen kunt voorkomen door mensen te accepteren zoals ze zijn. Dat kan soms lastig zijn, maar je komt er wel het verst mee. <..> Daardoor heb ik geleerd dat één opmerking terug, één goede vraag of één blik heel veel duidelijk kunnen maken. De afsluitende brief van Kemal ontbrak bij de publicatie van dit boekje.
MDRA | Respec testafette 2013
Ik ben heel wat afgepest en ja, dat was knap irritant
103
47 Penvriend Ruud
MDRA | Respec testafette 2013
Chee Kwam
104
Ruud, 58 jaar, heeft een lichamelijke handicap Chee Kwam, 13 jaar, hobby’s: voetballen en buiten spelen
Chee Kwam: ik ben een chineze jongen. Ik zit op voetbal en ik train 2 keer per week en op zaterdag speel ik wedstrijden. Ik heb geen ervaring met vooroordelen of discriminatie. Het is erg vervelend dat mensen gelijk denken dat iemand met krukken of een ander handicap niet kunnen werken.. Het zou voor mij heel hard komen als mensen dat tegen mij zouden zeggen, als ik een handicap had. Ruud: Heel veel in Nederland wonende Chinezen werken in een restaurant of hebben een restaurant en omdat wij Nederlanders graag uit eten gaan, dus ook bij een chinees restaurant, hebben we graag met Chinezen te maken. <..> En op school word je dan niet gediscrimineerd, maar wel als ik thuis was. Dan word je natuurlijk wel eens boos want niemand wil voor de gek gehouden worden. En natuurlijk mag het niet maar ik heb mijn krukken wel eens gebruikt als wapen, want je kunt natuurlijk lekker mee slaan. Mentor: Cheekwan is aangereden door een auto toen hij op de fiets zat. Hij heeft hierbij zijn sleutelbeen
gebroken. Op meerdere plekken. Het ziet er erg pijnlijk uit. Ruud: Heel vervelend allemaal want nu hebben we niet verder kunnen schrijven. En dat terwijl ik best nog wat meer van je had willen weten. <..> Ik schrijf je dit voorbeeld omdat ik dit een voorbeeld vind waaruit blijkt dat mensen soms onbewust discrimineren. Mijn andere penvriendin wilde niet discrimineren maar juist door de ideeën die we over mensen hebben kan het toch gebeuren.
omdat wij Nederlanders graag uit eten gaan hebben we graag met Chinezen te maken
MDRA | Respec testafette 2013
Chee Kwam: Ik kan hem nu gelukkig weer pijnvrij bewegen. Ik vind het gewoon normaal als een jongen en een jongen elkaar leuk vinden en hetzelfde met meisjes.
105
48
MDRA | Respec testafette 2013
Kübra
106
Kübra: Ik vind het niet goed om een vooroordeel te hebben maar je kan er natuurlijk niks aan doen. Het gaat vanzelf als je iemand ziet.
Penvriend Malou
Malou: Ik werk als activiteitenbegeleidster met lichamelijk gehandicapten en met mensen met nietaangeboren hersenletsel. <..> Wat je zegt klopt ja, je kan er meestal niks aan doen dat je een vooroordeel krijgt, maar je kan er wel voor zorgen dat je dit vooroordeel kan wegnemen door met iemand in gesprek te gaan, ook al is dit soms wel spannend. Kübra: Ja, ik heb ook wel eens vooroordelen gehad, maar ik heb nog nooit iemand gediscrimineerd. Mijn hele klas bestaat uit allochtonen, op een jongen na. Ook heeft nooit iemand van hen iemand gediscrimineerd. Ik ga met iedereen normaal om, en zij gaan ook gewoon normaal met mij om. Ik zelf ben in Nederland geboren en mijn ouders zijn in Turkije geboren.
Malou, 25 jaar, werkt met mensen met een handicap Kübra, 13 jaar, hobby’s: internet, tv kijken en lezen
Malou: Ook geef je aan dat, op één na, al je klasgenoten allochtoon zijn. Let er wel op dat in
dit geval de Nederlandse jongen ook gepest kan worden. <..> Als jullie een keer iets leuks gaan doen met vrienden/vriendinnen vraag jezelf dan eens af wat je allemaal zou moeten regelen als je in een rolstoel zou zitten. Het is goed om je soms eens in een ander te verplaatsen, gewoon om te ervaren hoe dat is. Kübra: Nee, hij wordt niet gepest. Iedereen is bij ons hetzelfde (NL jongen). U heeft gelijk jij kan doen wat je allemaal wilt maar iemand in een rolstoel niet die moet eerst wel kijken of er plek is voor zijn rolstoel.
MDRA | Respec testafette 2013
Het is goed om je soms eens in een ander te verplaatsen
107
49 Penvriend Dilana
MDRA | Respec testafette 2013
Dana Atif
108
Dilana, 28 jaar, werkt met kinderen met een handicap Dana, bijna 14 jaar, hobby’s: hond uitlaten en films kijken
Dana: En ik snap ook niet zo goed waarom u meedoet met deze respectestafette want in uw brief kan ik niet teruglezen dat u zelf een handicap heeft. Ik kan wel teruglezen dat u het niet leuk vindt dat mensen vooroordelen hebben over mensen met een handicap. Dilana: Jammer dat je dit alleen doet omdat het moet (wel eerlijk!), ik hoop dat we er toch het beste van kunnen maken! <..> Jij had nu gelijk het vooroordeel over mij dat ik niet aan dit project mee kan doen omdat ik geen beperking heb, maar door mijn ervaringen kan dat dus wel. :) Dana: Ja, ik heb weleens met pesten te maken gehad. Beter gezegd ik ben in het verleden zelf gepest. Later wil ik graag dierenarts worden. Ik kom met mensen met een beperking in contact want een aangetrouwde tante van mij heeft MS. Ik denk wel dat je weet wat dat is. <..> Ik vind het eigenlijk best leuk om je te schrijven. Dilana: Ik ben blij om te lezen dat je het project toch wel leuk vind! <..> Zo zie je maar dat door dingen te vragen er een hoop vooroordelen en onbegrip
weggehaald kunnen worden! Dat als je iets niet begrijpt of je vind iets vreemd dat je het dan gewoon kunt vragen! Zou je dat vaker durven of doe je dat vaak, dingen aan mensen vragen als je niet begrijpt waarom iemand zo doet of bijvoorbeeld waarom iemand er op een bepaalde manier uit ziet? Dana: Ik heb geleerd dat je niet zomaar vooroordelen moet hebben en geen conclusie’s moet trekken zonder dat je die gene echt kent of ik ieder geval hebt gesprokken.
MDRA | Respec testafette 2013
Jij had nu gelijk het vooroordeel over mij
109
50
MDRA | Respec testafette 2013
Ayoub
110
Ayoub: Ik heb geen ervaring met discriminatie. Op welke manieren heeft u te maken gehad met vooroordelen en hoe oud bent u en ik zou ook graag weten wat voor handicap u heeft?
Penvriend Anke
Anke: Ik voel mij vaak gediscrimineerd als gehandicapte. Maar heel soms ook als Anke, maar vooral als gehandicapte in algemeen. Ik kan niet zomaar in de bus, of de tram of de trein. <..> Soms word ik ook direct gediscrimineerd. Bijvoorbeeld omdat mensen heel raar tegen me gaan praten, omdat ze denken dat je als je in een rolstoel zit ook niet goed kan nadenken. Ayoub: mijn bijnaam is tefeh met een ‘f’ en dat betekent appel in het Marokkaans. Volgens mijn vrienden heb ik een appelhoofd maar ik vind dat niet erg. Ik vind het natuurlijk ook heel erg voor dat u straten of winkels in kunt want dat zou iedereen kunnen doen.
Anke, 56 jaar, zit in een rolstoel Ayoub, hobby’s: kickboksen en voetballen
Anke: Ik heb geen bijnaam en noem jou ook maar gewoon Ayoub :). Gelukkig dat je het niet erg vindt dat ze je aanspreken met Appel. Sommige kinderen
zouden hier onzeker van kunnen worden. <..> Wel heb ik een ander ziekte aan in elk geval mijn oudste dochter meegegeven (van de jongste weten we het nog niet zeker) en dat is dat we een hele grote kans op darmkanker hebben. <..> Wat denk je dat jij zou doen als je wist dat er in de buik van je vrouw het begin van een kind zit met een ernstige ziekte of aanleg daarvoor? Ayoub: Als mijn kind een dodelijke ziekte heeft zou ik niet weten hoe ik zou reageren maar zou het wel heel erg vinden.
MDRA | Respec testafette 2013
Gelukkig dat je het niet erg vindt dat ze je aanspreken met Appel
111
112 MDRA | Respec testafette 2013
Colofon Voor de Respectestafette 2013 werkte het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam samen met Cosmicus Montessori Lyceum in Amsterdam en Schoonhoven Producties.
Postbus 15514 1001 NA Amsterdam t 020 638 55 51 e [email protected] w www.mdra.nl © 2013 MDRA Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Redactie & productie: Corinne Izaaks | MDRA Grafische vormgeving: Yvonne Nelson | yvonnenelson.nl
MDRA | Respec testafette 2013
Het project wordt mede mogelijk gemaakt door Haëlla Stichting en Vereeniging tot weldadigheid van den allerheiligsten verlosser.
Dit boekje is samengesteld en uitgegeven door: Stichting Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam (MDRA)
113